polityka 2Kor 1.indd

Bardzo ciekawym głosem w dyskusji było
krótkie wystąpienie prof. Katarzyny Wieczorkowskiej-Tobis, prezes Collegium Lekarzy Specjalistów
Geriatrii w Polsce. Przedstawiła ona kłopoty związane z opieką medyczną osób starszych. Głównym
problemem jest dalece niewystarczająca liczba specjalistów. Obecnie w Polsce mamy 120 geriatrów,
z których mniej niż połowa pracuje w tej specjalizacji, co generalnie stanowi wskaźnik 0,2 na 100 tys.
mieszkańców. Dla porównania w krajach UE jest
to 2 lub powyżej. Nawet wśród naszych bliskich
sąsiadów wskaźnik ten jest wyższy: Słowacja – 3;
Czechy – 2,2. Jedynie w Estonii nie istnieje w ogóle taka specjalizacja. Liczba łóżek geriatrycznych
oscyluje wokół 450, co stanowi jeden z najniższych
wskaźników w Europie.
Problemy te wynikają w dużym stopniu z niedostatków kształcenia studentów. Jak podkreśliła
prof. Wieczorkowska-Tobis, większość studentów
kończących medycynę nie zna specyfiki pacjenta
w podeszłym wieku. Dla przykładu we Francji, po
tragicznych zgonach wielu osób starszych z powodu upałów w 2003 r., istnieje obowiązek kształcenia
geriatrycznego. Specjalizacji tej uczą 32 uczelnie.
W Polsce takich uczelni jest 4.
Ostatnie trzy wystąpienia odnosiły się do instytucjonalnych działań podejmowanych w obszarze osób
starszych.
Przedstawiciel Biura Rzecznika Obywatelskiego
omówił krótko działania, jakie podejmuje Biuro na
rzecz osób starszych. Głównie dotyczyły one sprawy zrównania wieku emerytalnego, domów pomocy
społecznej i kontroli ich prowadzenia oraz wysokości
rent i emerytur dla tych, którzy mieli z rozmaitych powodów kłopoty ze skompletowaniem wymaganych
dokumentów.
Następnie głos zabrał przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Starszych, senator
Mieczysław Augustyn, omawiając prace komisji oraz
rozwiązania proponowane przez Program 50+.
Jako ostatnia zabrała głos Anna Nowakowska
z Forum 50+, prezentując działalność forum.
Spotkanie podsumował organizator konferencji,
Rzecznik Praw Obywatelskich, dr Jan Kochanowski.
To, jak bardzo problemy starzenia się społeczeństwa
są nowe, świadczy zarówno brak głębszej wiedzy
w wielu obszarach dotyczących ludzi starszych, brak
danych statystycznych, brak pogłębionych badań
jakościowych wśród tej grupy, jak i odpowiednich
zapisów w odrębnych ustawach. Brak diagnozy pociąga za sobą brak monitoringu potrzeb tej grupy,
nie ma również wypracowanych i dostosowanych do
potrzeb, form pomocy środowiskowej.
Na zakończenie Rzecznik podziękował wszystkim
referentom i dyskutantom za wystąpienia, a uczestnikom za przybycie.
X EDYCJA KONKURSU IPiSS
NA NAJLEPSZE PRACE MAGISTERSKIE I DOKTORSKIE
W DZIEDZINIE PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Bożena Kołaczek
Beata Kaczyńska
Instytut Pracy i Spraw Socjalnych
28 stycznia 2009 r. w sali konferencyjnej im. Andrzeja Bączkowskiego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej odbyła się uroczystość ogłoszenia
wyników X edycji konkursu Instytutu Pracy i Spraw
Socjalnych na najlepsze prace magisterskie i doktorskie w dziedzinie pracy i polityki społecznej pod
honorowym patronatem ministra pracy i polityki społecznej. Uroczystość prowadziła doc. dr hab. Bożena
Balcerzak-Paradowska – dyrektor IPiSS, zaś honorowym gościem była minister Jolanta Fedak – fundator
nagród.
W czasie uroczystości podkreślano, że celem konkursu jest zwiększanie zainteresowania absolwentów
szkół wyższych oraz doktorantów problemami pracy
i polityki społecznej, popularyzowanie wiedzy o tych
problemach oraz ujawnianie szczególnie utalentowanych osób, którym należy stworzyć warunki i zachęcać do pogłębiania wiedzy w wymienionych wyżej
dziedzinach.
W konkursie co roku bierze udział około dwudziestu uczelni z kraju. W ocenie zgłoszonych prac konkursowych stosowane są takie kryteria, jak: tematyczna
zgodność pracy z ustalonym zakresem konkursu, aktualność i oryginalność podjętego tematu, poznawcza
i praktyczna wartość pracy, właściwość zastosowania
metod badawczych oraz poprawność interpretacji wyników badań, forma ujęcia oraz prezentacji tematu.
W dziesiątej, jubileuszowej edycji konkursu Komisja, której przewodniczyła doc. dr hab. Bożena
Polityka Społeczna nr 1/2009
Balcerzak-Paradowska, dyrektor IPiSS, przyznała
następujące nagrody i wyróżnienia.
W kategorii prac doktorskich:
• I nagroda dla:
– dr Magdaleny Arczewskiej za pracę pt. Społeczne role sędziów rodzinnych, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Józefiny Hrynkiewicz w Uniwersytecie Warszawskim (Wydział Stosowanych Nauk
Społecznych i Resocjalizacji, Instytut Stosowanych
Nauk Społecznych).
• II nagroda dla:
– dr Ewy Kępińskiej za pracę pt. Uwarunkowania,
przebieg i mechanizmy migracji sezonowych. Przypadek polskich migracji sezonowych do Niemiec, napisaną pod kierunkiem dr hab. Krystyny Romaniszyn,
prof. UJ, w Uniwersytecie Jagiellońskim (Wydział
Filozoficzny, Instytut Socjologii).
• III nagrody Komisja nie przyznała.
Komisja wyróżniła ponadto następujące rozprawy doktorskie:
– dr Marcina Garbata pt. Bariery w systemie
zatrudniania osób niepełnosprawnych, promotor:
prof. dr hab. Maciej Żukowski, Akademia Ekonomicz39
na w Poznaniu (Wydział Ekonomii, Katedra Pracy
i Polityki Społecznej);
– dr Pawła Kubickiego pt. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu w lokalnej polityce
społecznej; promotor: dr hab. Piotr Błędowski,
prof. SGH, Szkoła Główna Handlowa (Kolegium
Ekonomiczno-Społeczne, Instytut Gospodarstwa
Społecznego);
– dr Gabrieli Grotkowskiej pt. Wpływ handlu zagranicznego na zatrudnienie i płace w Polsce w okresie transformacji; promotor: dr hab. Urszula Sztandar-Sztanderska, prof. UW, Uniwersytet Warszawski
(Wydział Nauk Ekonomicznych).
W kategorii prac magisterskich:
• I nagroda dla:
– mgr Moniki Deszczki za pracę pt. Teoretyczne
założenia pracy socjalnej z rodziną a praktyka, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Józefiny Hrynkiewicz
w Uniwersytecie Warszawskim (Wydział Stosowanych
Nauk Społecznych i Resocjalizacji, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych);
• II nagroda dla:
– mgra Łukasza Koryto za pracę pt. Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy, napisaną
pod kierunkiem prof. dra hab. Jerzego Wratnego
w Uniwersytecie Rzeszowskim (Wydział Prawa);
• III nagroda dla:
– mgr Joanny Cieślak za pracę pt. Migracje powrotne Polaków z Irlandii w latach 2004–2008, napisaną pod kierunkiem prof. dra hab. Macieja Żukowskiego w Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (Wydział
Ekonomii, Katedra Pracy i Polityki Społecznej).
Wyróżnienia otrzymały:
– mgr Magda Pettke za pracę pt. Rada pracowników – nowa instytucja zbiorowego prawa pracy”;
promotor: dr hab. Alina Wypych-Żywicka, prof. UG,
Uniwersytet Gdański (Wydział Prawa i Administracji);
– mgr Anna Rusek za pracę pt. Krajowa Sieć
Szpitali jako narzędzie regulacji podaży w sektorze
usług medycznych; promotor: dr Katarzyna Kowalska, Uniwersytet Warszawski (Wydział Nauk Ekonomicznych, Katedra Historii Myśli Ekonomicznej);
– mgr Katarzyna Płomin za pracę pt. Efektywność
czy sprawiedliwość (ze szczególnym uwzględnieniem
sfery wynagrodzeń); promotor: dr hab. Hanna Karaszewska, prof. UMK, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
(Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Katedra Gospodarowania Zasobami Pracy);
– mgr Iwona Kudlińska za pracę pt. Wykluczenie
społeczne i stygmatyzacja społeczna w biograficznym
doświadczeniu biednych kobiet, promotor: dr hab.
Jolanta Grotowska-Leder, prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki (Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra
Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej).
Małgorzata Baron-Wiaterek, INSTYTUCJONALNO-PRAWNE ASPEKTY RYNKU PRACY I PROMOCJI ZATRUDNIENIA, Seria „Studia i Monografie”, IPiSS, Warszawa 2008, stron 160.
Transformacja systemowa rozpoczęta w Polsce w początkach lat 90. spowodowała konieczność budowy instytucjonalnych ram dla nowego ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego. Zostały one
określone w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, a także w wielu aktach prawnych. Od tego czasu w Polsce dokonuje się praktyczna weryfikacja nowych rozwiązań instytucjonalnych, w tym – co jest szczególnie
istotne – dotyczących sfery gospodarowania zasobami pracy, zgodnie z przyjętymi zasadami funkcjonowania demokratycznego państwa.
Problematyka zatrudnienia obejmuje szereg istotnych zagadnień. Biorąc to pod uwagę, w pracy skoncentrowano się przede wszystkim na ważniejszych kwestiach instytucjonalno-prawnych, które odniesiono
do praktyki polskiej (do początku lat 90.), z uwzględnieniem kontekstu społeczno-gospodarczego.
Podjęte w ramach tego opracowania analizy należy potraktować jako punkt wyjścia do bardziej szczegółowych badań, obejmujących także inne istotne dziedziny zatrudnienia, w tym będące przedmiotem
działań administracji publicznej. W wielu pozycjach literatury dotyczącej problematyki zatrudnienia występuje podobieństwo poruszanych zagadnień, co zostało uwzględnione w przypisach. Powołane tam pozycje nie roszczą sobie
jednak pretensji wyczerpania.
Przedmiotem rozważań zawartych w pierwszej części tego opracowania jest w szczególności wskazanie przemian zachodzących w zakresie kształtowania administracyjnego oddziaływania na sferę zatrudnienia, w tym w Polsce. Odnosząc się do
warunków realizacji celów zatrudnienia, wskazano założenia i tendencje zmian zachodzących na polskim rynku pracy.
Zakres realizacji obowiązków państwa wobec obywateli w sferze pracy, ich ujęcie w polskiej konstytucji oraz w innych aktach
prawnych odnoszących się do kwestii pracy jest przedmiotem rozważań zawartych w kolejnym rozdziale.
Konstytucyjne obowiązki państwa w sferze socjalnej wobec obywateli zostały rozwinięte w wielu przepisach szczegółowych
i muszą przekładać się również na zadania administracji publicznej, co jest omówione w następnym rozdziale.
Kwestie bardziej szczegółowe są zawarte w kolejnych częściach. I tak, rozdziały czwarty i piąty dotyczą zadań administracji
publicznej i instytucji rynku pracy w sferze promowania zatrudnienia, a w szóstym skoncentrowano się na zadaniach, które
realizuje administracja zatrudnienia i inne instytucje rynku pracy w zakresie wspierania zatrudnienia i jego promocji, w tym
w odniesieniu do szczególnych ryzyk występujących na rynku pracy w Polsce.
Te oraz inne publikacje IPiSS można kupić w siedzibie Instytutu, 01-022 Warszawa, ul. Bellottiego 3B
albo nabyć drogą wysyłkową: listownie, faksem 0-22 636-13-20, za pośrednictwem Internetu:
e-mail: [email protected]; www.ipiss.com.pl/ksiazki.
Z publikacjami można zapoznać się także w Głównej Bibliotece Pracy i Zabezpieczenia Społecznego,
02-943 Warszawa, ul. Limanowskiego 23,
w poniedziałki, środy, czwartki i piątki oraz w pierwszą sobotę miesiąca od godz. 9.00 do 15.30,
we wtorki od godz. 12.00 do 20.00.
Wypożyczalnia i czytelnia: tel. 0-22 642-05-72; Ośrodek Informacji Naukowej: tel. 0-22 642-12-91.
40
Polityka Społeczna nr 1/2009