Pobierz teraz

Materiał informacyjny dotyczący
morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II”
Zakres: Dno morskie
W celu przygotowania inwestycji morskiej farmy wiatrowej konieczne jest zebranie szczegółowych informacji na temat dna
morskiego. Głębokość wody, ukształtowanie dna oraz jego budowa geologiczna mogą wpłynąć na ostateczny kształt
inwestycji, w tym w szczególności na wybór technologii (fundamenty, metody układania kabli), rozstawienie elektrowni
wiatrowych oraz trasy przebiegu kabli podmorskich.
Ponadto, badania osadów dennych są niezbędne do określenia w jakim stopniu poruszenie osadów (w związku z budową
elementów farmy, a szczególnie posadowieniem fundamentów pod wieże) może wypłynąć na pogorszenie jakości wody,
a pośrednio również na organizmy morskie. Większość zanieczyszczeń (metali ciężkich i toksycznych związków
organicznych o małej rozpuszczalności i trudno ulegających degradacji), wprowadzanych do środowiska w wyniku
działalności gospodarczej człowieka i docierających do wód powierzchniowych, jest bowiem zatrzymywana w osadach.
Przeprowadzone badania
Badania dna morskiego zostały wykonane na obszarze planowanej farmy oraz dodatkowo w pasie o szerokości 1 mili
morskiej naokoło tego obszaru (w tzw. strefie buforowej) i obejmowały:

pomiary głębokości (pomiary batymetryczne),

rozpoznanie budowy wgłębnej dna morskiego (badania geofizyczne),

rozpoznanie charakteru powierzchni dna i obiektów na dnie (badania z wykorzystaniem sonaru bocznego),

określenie rodzaju skał budujących dno (pobór płytkich prób rdzeniowych osadów),

pobór i analiza właściwości fizyko-chemicznych osadów.
Pomiary batymetryczne, badania geofizyczne i sonarowe były prowadzone jednocześnie w sposób ciągły, w trakcie rejsów
statku badawczego.
Badania geofizyczne wykonane za pomocą tzw. profilomierzy, które pozwalają ustalić głębokość zalegania górnych granic
(stropów) poszczególnych osadów do głębokości nawet 45 m.
Sonar boczny działa na zasadzie emisji i odbioru odbitych fal akustycznych, które pozwalają otrzymać rzeczywisty obraz dna
morskiego. Zdjęcia sonarowe są wykonywane wzdłuż wcześniej wytyczonych tras i później składane w tzw. mozaikę
sonarową dna. Obraz ten stanowił podstawę do wyznaczenia struktur sedymentacyjnych (nagromadzeń osadów ułożonych
w charakterystyczne formy): ripplemarków, fal piaszczystych oraz kamienisk. Rozpoznane zostały także typy osadów
powierzchniowych oraz obiekty podwodne.
Płytkie próby rdzeniowe (ok. 3 m długości) pobrano w zagęszczeniu do 1 próby na 3 km 2, w lokalizacjach wyznaczonych na
podstawie wstępnych analiz danych geofizycznych. Pobrane próby zostały poddane analizie polegającej na opisowym
określeniu wielkości ziaren osadu (frakcji), sposobu ułożenia składników, stopnia wysortowania materiału, wilgotności,
barwy, zawartości węglanów.
Próby powierzchniowe osadów były pobierane z warstwy powierzchniowej za pomocą specjalnego czerpaka (próbnik Van
Veen’a) ze statku. Materiał do badań właściwości fizycznych osadów pobrano w ilości 1 próby na 1 km 2, a do badań
właściwości chemicznych w ilości 1 próby na 2 km2. Przeanalizowano następujące wskaźniki fizykochemiczne: wilgotność,
zawartość materii organicznej, zawartość substancji biogenicznych (azot ogólny i fosfor ogólny).oraz zawartość związków
szczególnie szkodliwych dla organizmów żywych tj. zawartość metali (Pb, Cu, Zn, Ni, Cd, Cr, As, Hg), wielopierścieniowych
węglowodorów aromatycznych (WWA), polichlorowanych bifenyli (PCB), olei mineralnych, aktywności promieniotwórczej
137Cs, tributylocyny (TBT).
Strona 1 z 4
Materiał informacyjny dotyczący morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II”
Fotografia. Wibrosonda do poboru płytkich prób rdzeniowych
Wyniki badań
Dno morskie
Rejon planowanej farmy to obszar o niewielkim nachyleniu powierzchni. Rzeźba dna morskiej farmy wiatrowej „Polenergia
Bałtyk II” jest zróżnicowana. Głębokość obszaru badań (farma i bufor) wynosi od 20 do 25 m w południowej i południowo –
zachodniej części, gdzie rzeźba urozmaicona jest pagórkami morenowymi o wysokościach względnych dochodzących do
4 m, a miejscami do 6 m. Głębokość dna wzrasta w kierunku północnym i dochodzi do ponad 45 m.
Powierzchnia dna MFW BSII reprezentowana jest przez 5 typów osadów dennych wydzielonych na podstawie obrazu
sonarowego dna: wychodnie glin subakwalnych, wychodnie glin zwałowych, gliny zwałowe z cienką pokrywą piasków, piaski
drobnoziarniste, osady różnoziarniste.
Na powierzchni dna występują przede wszystkim wychodnie glin zwałowych, które stanowią wystarczająco solidną podstawę
dla lokalizacji poszczególnych elementów infrastruktury farmy wiatrowej, z cienką, zmienną pokrywą piasków
drobnoziarnistych oraz osadów piaszczysto-żwirowych. Miejscami występują nagromadzenia kamieni.
Osady powierzchniowe
Analizowane powierzchniowe osady denne z obszaru morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II” należą do osadów
nieorganicznych o zawartości materii organicznej poniżej 10%. Są to przede wszystkim osady różnoziarniste oraz gliny
zwałowe pod cienką warstwą piasków.
Stężenia fosforu ogólnego i azotu ogólnego nie przekroczyły wartości typowych dla substancji biogenicznych w osadach
południowego Bałtyku.
Badane osady charakteryzowały się niskimi zawartościami metali ciężkich.
Strona 2 z 4
Materiał informacyjny dotyczący morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II”
Wszystkie próbki charakteryzowały się niskimi stężeniami badanych WWA, które nie przekroczyły wartości typowych dla
osadów południowego Bałtyku.
Wyniki stężeń sumy siedmiu związków z grupy PCB układały się w zakresie od poniżej granicy oznaczalności metody tj.
0,0001 mg·kg-1s.m. do 0,0303 mg∙kg-1 s.m. Otrzymane wyniki nie odbiegają od danych literaturowych dotyczących
zawartości PCB w powierzchniowych osadach dennych południowego Bałtyku, a znajdując się w ich dolnym zakresie,
wskazują na spadek stężenia tych związków w czasie.
W badanym obszarze stężenie oleju mineralnego było niskie. Wyniki stężeń oleju występowały na poziomie od poniżej
1 mg·kg-1 s.m. do 23 mg·kg-1 s.m.
Badane osady charakteryzowały się również niskimi stężeniami promieniotwórczymi 137Cs typowymi dla osadów
piaszczystych południowego Bałtyku.
Również stężenia TBT w badanym rejonie występowały na niskim poziomie, charakterystycznym dla osadów piaszczystych
w rejonie południowego Bałtyku.
Badania wykazały, że osady denne pobrane z obszaru morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II” w odniesieniu
do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, że
odpady nie są niebezpieczne (Dz.U. 2004r, Nr 128 poz. 1347) nie są niebezpieczne pod względem badanych
substancji i zgodnie z Ustawą o odpadach z 14 grudnia 2012r. art. 2, pkt 7 (Dz. U. 2013 r., poz. 21) mogą być
przemieszczane w obrębie wód.
Surowce mineralne
Na badanym obszarze farmy nie stwierdzono potencjalnych nagromadzeń surowców mineralnych. Wykartowano dwa pola
potencjalnych złóż surowców okruchowych (piasków różnoziarnistych), przy czym jedno częściowo poza obszarem farmy.
Są to nagromadzenia piasków średnio, drobno i bardzo drobnoziarnistych przewarstwianych materiałem grubszym
(pospółką) o miąższości 2 i więcej metrów. Zagospodarowanie tych potencjalnych nagromadzeń na dzień dzisiejszy wydaje
się z punktu widzenia sprzętowego i ekonomicznego nieopłacalne.
Nie stwierdzono wystąpień bursztynu i minerałów ciężkich.
Rysunek. Mapa sonarowa obszaru morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II”
Strona 3 z 4
Materiał informacyjny dotyczący morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II”
Ocena oddziaływania
Wyniki oceny oddziaływania morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II” wykazały, że nie wystąpią
oddziaływania znaczące na dno morskie. Działania minimalizujące nie są wymagane. Nie przewiduje się możliwości
wystąpienia znaczącego negatywnego oddziaływania farmy na obszary sieci Natura 2000, spowodowane
oddziaływaniami na dno morskie i osady. Oddziaływania mają charakter lokalny. Nie przewiduje się, aby farma
mogła powodować oddziaływania transgraniczne, tj. na obszarach morskich krajów sąsiednich. Nie przewiduje się,
aby mogły kumulować się jakiekolwiek oddziaływania na dno morskie podczas jednoczesnej eksploatacji kilku
sąsiadujących przedsięwzięć w rejonie farmy, ponieważ ewentualne oddziaływania będą miały zasięg ograniczony
do najbliższego otoczenia poszczególnych obiektów farmy.
Prace prowadzone na etapie budowy, w szczególności posadowienie fundamentów, układanie kabli elektroenergetycznych
i związana z tymi działaniami konieczność częstego kotwiczenia statków, będą powodowały zaburzenia struktury osadów
dennych. Spowoduje to podniesienie się i unoszenie w wodzie dużej ilości zawiesiny. Z zawiesiny tej będą uwalniały się do
wody różnego rodzaju substancje, w tym zanieczyszczenia i biogeny. Ich ilości będą jednak stosunkowo niewielkie. Ponadto,
jeżeli wokół fundamentów ułożone zostaną warstwy kamieni i głazów chroniące przed wymywaniem, zmieni się skład osadu.
Budowa morskiej farmy wiatrowej „Polenergia Bałtyk II” spowoduje także zajęcie powierzchni dna morskiego w granicach
farmy, co również utrudni lub uniemożliwi dostęp do złóż surowców mineralnych.
Podczas prac budowlanych nastąpi wzruszenie osadów dennych i zaburzenie struktury dna, co może powodować ich
wypłukiwanie lub dodatkowe przykrycie. Może też nastąpić wykorzystanie piasku z odkrytych złóż jako balastu do
fundamentów grawitacyjnych (fundamenty są w takiej sytuacji wypełniane kamieniami lub innym materiałem, żeby zapewnić
stabilność), ewentualnie do ich produkcji.
W trakcie eksploatacji farmy zaburzenia struktury osadów dennych w bezpośrednim sąsiedztwie fundamentów i związane
z tym wymywanie z nich substancji szkodliwych do toni wodnej będą występowały na wielokrotnie mniejszym poziomie niż
podczas budowy, zwłaszcza w wypadku zastosowania warstw ochronnych przed wymywaniem. Istnieje też możliwość
niewielkiego podniesienia się temperatury wody i osadów w bezpośrednim sąsiedztwie kabli, wskutek ich nagrzewania się.
W trakcie eksploatacji farmy dostęp do złóż surowców mineralnych na jej powierzchni będzie znacznie utrudniony bądź
niemożliwy, a procesy wymywania osadów dennych w bezpośrednim sąsiedztwie fundamentów, mogą, w minimalnym
stopniu, wpływać na złoża piasków.
Oddziaływania występujące na etapie likwidacji inwestycji będą podobne do oddziaływań na etapie budowy, jednak ich
intensywność będzie mniejsza. Ingerencja w dno morskie nie będzie tak duża, jak w przypadku instalacji fundamentów.
Część elementów konstrukcyjnych może zostać pozostawiona na dnie morskim, np. ciężkie fundamenty grawitacyjne. Pale
zostaną obcięte na 3 m poniżej dna morskiego. Kable przesyłowe mogą zostać pozostawione lub częściowo usunięte. Po
usunięciu elementów farmy cała jej powierzchnia będzie dostępna do prowadzenia badań i ewentualnej eksploatacji złóż
surowców mineralnych.
Na każdym z etapów mogą również wystąpić zdarzenia nieplanowane, np. wyciek substancji ropopochodnych, który może
zanieczyścić toń wodną i osady denne. Ewentualne zanieczyszczenia w dużej mierze zostaną rozproszone w wodzie, a ilość
substancji potencjalnie możliwych do uwolnienia jak i prawdopodobieństwo wystąpienia sytuacji awaryjnej jest niewielkie.
Strona 4 z 4