Metryczka 1,2,3,4

Transkrypt

Metryczka 1,2,3,4

Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz
ze środków budżetu państwa
w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego
Unia Europejska
Analiza wyników badania opinii studentów
woj. dolnośląskiego
opracowanie powstało w ramach projektu
WIEDZA PLUS 2
Kompleksowy monitoring potencjału i barier
regionalnego rynku pracy
Projekt jest realizowany w ramach Priorytetu II – Działanie 2.1 Rozwój umiejętności
powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia w regionie.
Projekt jest realizowany na terenie woj. dolnośląskiego.
Projekt realizuje:
ASM Centrum Badań i Analiz Rynku Sp. z o.o.
99-300 Kutno ul. Grunwaldzka 5
tel. (024) 355-77-00
fax. (024) 355-77-01
www.asm-poland.com.pl
www.wiedzaplus2.ae.wroc.pl
Informacji na temat Projektu Wiedza Plus 2 oraz niniejszego opracowania udziela Kierownik
Projektu Jakub Ryszard Stempień tel. (024) 355-77-61 [email protected]
Unia Europejska
Spis treści
I.
Wstęp............................................................................................................................3
1.1.Informacje o Projekcie WIEDZA PLUS 2....................................................................3
1.2. Nota metodologiczna.................................................................................................4
II.
Wyniki badania opinii studentów...................................................................................6
2.1. Społeczno-demograficzna charakterystyka badanych studentów.............................6
2.2. Kierunki i tryby studiów oraz przyczyny wyboru kierunku studiów ............................9
2.3. Praktyki zawodowe – ich powszechność oraz opinie na ich temat .........................16
2.4. Kursy, szkolenia i samokształcenie jako sposoby podnoszenia kwalifikacji
zawodowych ............................................................................................................21
2.5. Plany zawodowe studentów ....................................................................................31
III.
Podsumowanie ...........................................................................................................49
Priorytet II – Działanie 2.1 Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy
i możliwości kształcenia w regionie
Kompleksowy monitoring potencjału i barier regionalnego rynku pracy
WIEDZA PLUS 2. Umowa nr: Z/2.02/II/2.1/37/05/U/30/05
2
Unia Europejska
I.
Wstęp
1.1.Informacje o Projekcie WIEDZA PLUS 2
Projekt badawczy "WIEDZA PLUS 2" jest realizowany na terenie woj. dolnośląskiego
w ramach Priorytetu 2 (wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach w ramach
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004 - 2006), działanie 2.1
(rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości
kształcenia ustawicznego w regionie). Projekt jest finansowany ze środków Europejskiego
Funduszu Społecznego oraz ze środków budżetu państwa w ramach Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Czas realizacji projektu: 01 października
2005r. - 31 stycznia 2007r. Realizacja projektu jest nadzorowana przez Dolnośląski
Wojewódzki Urząd Pracy w Wałbrzychu.
Projekt jest realizowany przez ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku, Akademię
Ekonomiczną oraz Związek Pracodawców Polska Miedź.
Celami projektu pozostają:
o
określenie pełnego i rzeczywistego obrazu regionalnego rynku pracy,
o
ocena adekwatności potencjału ludzkiego i systemu szkoleniowego w stosunku do
obecnych i przyszłych wymagań regionalnego rynku pracy,
o
opracowanie wytycznych do systemu dokształcania w zakresie szkoleń, praktyk
zawodowych i usług doradczych.
Planowanym rezultatem Projektu "WIEDZA PLUS 2" będzie poszerzenie wiedzy na temat
problemów regionalnego rynku pracy wśród pracowników instytucji tego rynku oraz
stymulacja ich do nowych form aktywności (w tym komunikowania się beneficjentów
ostatecznych z otoczeniem instytucjonalno-społecznym). Dzięki udziałowi w projekcie,
beneficjenci ostateczni powinni rozwinąć też swoje zdolności organizacyjne w zakresie
rozwiązywania problemów regionalnego rynku pracy.
Projekt jest adresowany do następujących podmiotów (beneficjentów ostatecznych):
o
powiatowe urzędy pracy,
o
firmy zajmujące się pośrednictwem pracy,
o
komendy ochotniczych hufców pracy,
o
akademickie biura karier,
o
organizacje pozarządowe, związki pracodawców i związki zawodowe,
o
inne podmioty zainteresowane monitoringiem i rozwojem regionalnego rynku pracy.
3
Unia Europejska
Prezentowany raport jest jednym z rezultatów projektu. Oprócz niniejszego opracowania
wyników ankietowego badania studentów pod kątem kierunków dokształcania i zdobywania
praktyki zawodowej oraz planów zawodowych na przyszłość, projekt przewiduje następujące
badania i analizy:
o
Analiza potencjału i sytuacji na regionalnym rynku pracy,
o
Raport z badania pracujących w zakresie planów i kierunków dalszego kształcenia
i dokształcania,
o
Raport z badania potrzeb i oczekiwań pracodawców względem przyszłych i obecnych
pracowników,
o
Raport z badania uczniów szkół ponadgimnazjalnych pod kątem kierunków
dokształcania i zdobywania praktyki zawodowej oraz planów zawodowych na
przyszłość,
o
Analiza zbieżności prowadzonych w regionie przedsięwzięć w zakresie podwyższania
umiejętności i kwalifikacji zawodowych,
o
Prognoza zapotrzebowania na określone zawody i lista zawodów,
o
Analiza ofert edukacyjnych i szkoleniowych,
o
Opracowanie zawierające wytyczne do systemu szkoleń, praktyk zawodowych i usług
doradczych.
Rezultaty projektu "WIEDZA PLUS 2" zostaną rozpowszechnione wśród wszystkich instytucji
regionalnego rynku pracy za pośrednictwem strony internetowej, publikacji z wynikami
a także w trakcie warsztatów, seminariów i konferencji.
1.2. Nota metodologiczna
Prezentowane opracowanie jest jednym z rezultatów projektu i stanowi omówienie wyników
badania ankietowego przeprowadzonego wśród studentów uczelni wyższych na Dolnym
Śląsku. Najważniejszymi celami badawczymi było:
•
poznanie planów zawodowych studentów (w tym: poznanie ich oceny szans na
znalezienie pracy zgodnej z kierunkiem kształcenia oraz gotowości do podjęcia pracy
poza granicami kraju, jak również określenie rozmiarów deklarowanej mobilności
przestrzennej i zawodowej),
•
zidentyfikowanie najważniejszych oczekiwań studentów w odniesieniu do przyszłej
pracy,
•
poznanie opinii studentów na temat praktyk zawodowych,
•
poznanie opinii studentów na temat dostępnych kursów i szkoleń zawodowych (wraz
4
Unia Europejska
z identyfikacją najbardziej popularnych szkoleń i kursów).
Badanie zostało przeprowadzone wśród niepracujących studentów ostatnich dwóch lat
studiów z Dolnego Śląska. W badaniu brały udział tylko osoby zameldowane na terenie
województwa. Próba badawcza objęła ogółem 900 respondentów dobieranych w sposób
proporcjonalny biorąc pod uwagę typ uczelni i równolicznie ze względu na kierunek studiów.
Badanie
przeprowadzono
z
wykorzystaniem
techniki
bezpośredniego
wywiadu
kwestionariuszowego w styczniu 2006r.
Po zakończeniu realizacji wywiadów dokonana została szczegółowa kontrola jakości
zebranego materiału. Kontrola merytoryczna (polegająca na analizie wypełnionych
kwestionariuszy) objęła 100% wywiadów; dodatkowo przeprowadzono również telefoniczną
kontrolę faktu przeprowadzenia wywiadu oraz jego treści (zasięg kontroli – 10% próby
badawczej).
Przedstawione analizy były prowadzone z uwzględnieniem specyfiki uczelni państwowych
i prywatnych. W niektórych przypadkach wartościowe z poznawczego punktu widzenia
wydawało się również przedstawienie zróżnicowania uzyskanych odpowiedzi ze względu na
płeć respondentów lub kierunek ich studiów.
5
Unia Europejska
II.
Wyniki badania opinii studentów
2.1. Społeczno-demograficzna charakterystyka badanych studentów
Większość, bo ponad dwie trzecie osób biorących udział w badaniu (70,0%) nie ukończyła
24 roku życia, a tylko nieliczni respondenci byli starsi niż 25 lat (łącznie 3,3%). Najwięcej
w badanej próbie znalazło się osób w wieku 23 lat (28,7%). Więcej informacji przedstawia
Wykres 1.
Wykres nr 1.
Respondenci wg wieku (w %; N=900)
4,0
20 lat i mniej
21 lat
15,0
22 lata
22,3
28,7
23 lata
24 lata
18,2
25 lat
7,6
26 lat
1,9
27 lat
0,7
28 lat i więcej
0,7
brak danych
0,9
0
5
10
15
20
25
30
35
W próbie badawczej dominowały kobiety – znalazło się ich tutaj 57,9%. Dwóch na pięciu
ankietowanych (42,1%) było płci męskiej.
6
Unia Europejska
Wykres nr 2.
Respondenci wg plci (w %; N=900)
kobiety
57,9%
mężczyźni
42,1%
Respondenci przeważnie wychowywali się w wielkich miastach – aglomeracjach liczących
powyżej 500 tys. mieszkańców. Osoby, które do 13 roku życia przebywały w takim właśnie
środowisku stanowiły w badanej próbie 40,1%. Najmniej, bo tylko 8,6% było tu natomiast
osób, które spędziły dzieciństwo w miastach dużych (100t ys.-500 tys. mieszkańców). Blisko
co siódmy respondent (14,6%) wychowywał się na wsi lub w małym miasteczku (do 20 tys.
mieszkańców), a blisko co piąty (22,1%) – w mieście średniej wielkości (20tys.-100 tys.
mieszkańców).
7
Unia Europejska
Wykres nr 3.
Gdzie mieszkali respondenci do 13 roku zycia
(w %; N=900)
małe
miasteczko
(do 20 tys.)
14,6%
miasto średniej
wielkości
(20-100 tys.)
22,1%
duże miasto (100500 tys.)
8,6%
obszar wiejski
14,6%
aglomeracja
(pow. 500 tys.)
40,1%
Wykres nr 4.
Rodzaj uczelni, na jakiej studiuja respondenci (w %; N=900)
państwowa
83,1%
prywatna
16,9%
8
Unia Europejska
Jak pokazuje Wykres 4 (zamieszczony powyżej), zdecydowana większość respondentów
(83,1%) studiuje na uczelniach państwowych Dolnego Śląska. Tylko co szósty (16,9%)
pobiera nauki na uczelni prywatnej.
Niemal wszyscy ankietowani studiują we Wrocławiu – deklaracje takie złożyło aż 98,3%
respondentów. Jedynie 1,7% uczy się w Jeleniej Górze.
Wykres nr 5.
Lokalizacja uczelni, na jakiej studiuja respondenci
(w %; N=900)
Wrocław
98,3%
Jelenia Góra
1,7%
2.2. Kierunki i tryby studiów oraz przyczyny wyboru kierunku studiów
Najwięcej respondentów studiuje nauki techniczne (30,2%) oraz nauki społeczne,
gospodarkę i prawo (29,7%). Mniej popularne okazały się być natomiast nauki
humanistyczne i sztuka (13,4%) oraz kierunki zakwalifikowane jako „nauka” (8,2%). Co
szesnasty ankietowany uczy się na kierunku: kształcenie lub usługi. Najmniejszy odsetek
respondentów przyznał się do studiowania nauk medycznych (3,3%) i rolnictwa (2,9%).
Wszystkie szczegóły przedstawia Wykres 6.
9
Unia Europejska
Wykres nr 6.
Kierunki studiów, na jakich studiuja respondenci
(w %; N=900)
nauki techniczne
30,2
nauki społeczne, gospodarka i prawo
29,7
13,4
nauki humanistyczne i sztuka
8,2
nauka
kształcenie
6,0
usługi
5,9
nauki medyczne
3,3
rolnictwo
2,9
brak odpowiedzi
0,3
0
5
10
15
20
25
30
35
Wykres nr 7.
z uczelni panstwowych (w %; N=748)
36,0
nauki techniczne
nauki społeczne, gospodarka i prawo
24,6
12,2
nauka
9,9
usługi
5,5
kształcenie
4,1
nauki medyczne
4,0
rolnictwo
3,5
0,3
brak odpowiedzi
0
10
20
30
40
10
Unia Europejska
Analizy pogłębione pozwoliły na prześledzenie popularności poszczególnych grup kierunków
wśród studentów z uczelni państwowych i prywatnych. Okazało się (co pokazują
Wykresy 7 i 8), że o ile w przypadku uczelni państwowych rozkład odpowiedzi był w dużym
stopniu zbliżony do rozkładu uzyskanego dla próby jako całości, o tyle w przypadku uczelni
prywatnych odnotować można istotne różnice. Ponad połowa ankietowanych uczących się
prywatnie (54,6%) studiuje nauki społeczne, gospodarkę i prawo. Wydaje się, że fakt ten
można tłumaczyć tym, iż ukończenie jednego z tych kierunków w potocznym mniemaniu
stwarza lepszą okazję na otrzymanie dobrej, dobrze płatnej pracy. Może to tym samym
rekompensować koszta związane z nauką w szkole prywatnej.
Blisko co piąty respondent studiujący prywatnie (19,7%) wybrał nauki humanistyczne
i sztukę. Warte podkreślenia jest, że uczelnie prywatne na Dolnym Śląsku nie kształcą
lekarzy ani rolników, a tylko sporadycznie – inżynierów.
Wykres nr 8.
z uczelni prywatnych (w %; N=152)
nauki społeczne, gospodarka
i prawo
54,6
19,7
kształcenie
15,1
7,9
usługi
2,0
nauki techniczne
brak odpowiedzi
0,7
0
10
20
30
40
50
60
11
Unia Europejska
Niezwykle interesujące wydają się być informacje zebrane na temat powodów, jakimi
kierowali się respondenci przy wyborze kierunku swoich studiów (ankietowani mogli wskazać
trzy najważniejsze motywy). W skali całej próby okazało się, że dominującą przyczyną były
tu własne zainteresowania. Na ten powód wskazały dokładnie dwie trzecie ankietowanych
(66,6%). Co czwarty z nich (24,2%) wymienił natomiast zwiększenie szans na uzyskanie
pracy, a co piąty (20,2%) – prestiż wybranego przez siebie kierunku. Wart odnotowania
wydaje się być fakt, iż aż 16,8% respondentów przyznało, że o ich wyborze kierunku studiów
zadecydował przypadek. Więcej informacji pokazuje Wykres 9.
Wykres nr 9.
Przyczyny wyboru kierunku studiów (w %; N=900)
moje zainteresowania
66,6
24,2
daje szansę na znalezienie pracy
20,2
prestiz tego kierunku
przypadek
16,8
procedura rekrutacyjna
12,8
10,4
szkoła średnia przygotowała mnie do tego kierunku
8,4
ktoś inny pomógł mi podjąc decyzję
7,6
modny, popularny kierunek
6,8
studiują tu moi znajomi
5,4
tradycje rodzinne
2,8
mogę jednoczesnie pracowac
1,1
ograniczony wybór w mojej miejscowości
0
20
40
60
80
Wykres prezentuje odpowiedzi, które uzyskaly pow. 1% wskazan.
Dzięki analizom pogłębionym udało się rozstrzygnąć pytanie, czy osoby studiujące na
uczelniach prywatnych i państwowych kierowały się odmienną motywacją przy wyborze
kierunku studiów. Wydaje się, że odpowiedź powinna być w tym wypadku twierdząca i że
zidentyfikować można dwa profile motywacji – orientacji edukacyjnych. Okazuje się bowiem,
iż respondenci studiujący na uczelniach państwowych znacznie częściej niż ich koledzy
12
Unia Europejska
z uczelni prywatnych kierowali się przy wyborze kierunku studiów swoimi zainteresowaniami
(różnica w częstotliwości wskazań na poziomie 8,8 pkt. %). Rzadziej natomiast przyznawali
się, że mieli tu na uwadze łatwość w znalezieniu pracy (różnica 9,8 pkt. %) i prestiż
studiowanego kierunku (14,4 pkt. %). Z mniejszą częstotliwością deklarowali też, że
decydującym czynnikiem była popularność ich kierunku oraz moda na ten kierunek
(10,7 pkt. %). Dla studentów z uczelni państwowych mniej istotne było również to, że
studiując na danym kierunku mogą jednocześnie pracować (różnica wskazań na poziomie
7,0 pkt. %); częściej natomiast kierowali się tradycjami rodzinnymi (3,4 pkt. %). Warte
odnotowania jest wreszcie to, że studenci z uczelni państwowych rzadziej mieli na uwadze
procedurę rekrutacyjną (4,4 pkt. %) jak również to, że na ich kierunku uczą się znajomi (5,3
pkt. %). Rzadziej też uwzględniali rady innych osób (4,0 pkt. %).
Wykres nr 10.
Przyczyny wyboru kierunku studiów przez studentów z
uczelni panstwowych (w %; N=748)
68,0
22,7
przypadek
17,9
17,8
12,0
11,0
7,8
tradycje rodzinne
6,0
5,9
5,7
1,6
ograniczony wybór w mojej miejscowości
1,3
0
20
40
60
80
Wydaje się, że zaobserwowane różnice w rozkładach odpowiedzi można interpretować
w sposób następujący: osoby studiujące na uczelniach prywatnych są w większym stopniu
zorientowane na aktywność zawodową, a studia mają im ułatwić zdobycie odpowiedniej
13
Unia Europejska
pozycji zawodowej. Dlatego też przy wyborze kierunku studiów biorą pod uwagę przede
wszystkim jego prestiż (uznawany również przez pracodawcę przy naborze pracowników),
kierują się też modą, zachowaniami znajomych i radami innych osób (traktując je zapewne
jako wskazówki od dobrze poinformowanych). Wydaje się ponadto, że fakt, iż studia
prywatne są odpłatne mógł wpływać na omawiane kwestie w dwojaki sposób. Po pierwsze
istotniejsza stawała się taka organizacja studiów, aby można je było pogodzić z pracą
zarobkową. Po drugie, studenci uczelni prywatnych są mniej skłonni do studiowania
wyłącznie tego, co wiąże się z ich zainteresowaniami, o ile dany kierunek nie stanowi
jednocześnie obietnicy uzyskania dobrej pracy. Osoby studiujące bezpłatnie niejako
w naturalny sposób chętniej wybierają kierunki bliskie ich osobistym zainteresowaniom.
Z kolei fakt, że poziom edukacji w uczelniach państwowych postrzegany jest jako wyższy
oznacza, że aplikują tam głównie osoby lepiej przygotowane. Uczniowie słabsi mogą chętniej
wybierać uczelnie prywatne, gdzie dostać się jest znacznie łatwiej.
Wykres nr 11.
Przyczyny wyboru kierunku studiów przez studentów z
uczelni prywatnych (w %; N=152)
59,2
32,2
31,6
16,4
16,4
11,8
przypadek
11,2
11,2
8,6
7,9
2,6
tradycje rodzinne
0
20
40
60
80
14
Unia Europejska
Studentów uczelni państwowych cechuje z jednej strony większa koncentracja na własnych
zainteresowaniach (mogą je rozwijać bezpłatnie), z drugiej zaś większa beztroska: częściej
przyznawali, że o wyborze studiów zadecydował przypadek, rzadziej natomiast deklarowali,
że uwzględniali opinie innych osób.
Na podstawie zebranych informacji możliwe było wskazanie tych trybów i rodzajów studiów,
które są wśród studentów z Dolnego Śląska najbardziej popularne. Zdecydowana większość
ankietowanych uczy się w trybie dziennym, z czego przede wszystkim – na studiach
magisterskich (62,0% ogółu próby). Studia zaoczne i wieczorowe były znacznie mniej
popularne. Wszystkie szczegóły przedstawia Wykres 12.
Wykres nr 12.
Rodzaj i tryb studiów na których ucza sie respondenci (w %; N=900)
2,2
2,3
magisterskie
62,0
2,9
0,1
licencjackie
23,9
1,2
uzupełniające mgr.
5,0
0,3
brak odp.
0
10
dzienne
20
30
wieczorowe
40
50
60
70
zaoczne
Analizy pogłębione pokazały, że studenci uczelni państwowych i prywatnych z różną
częstotliwością przyznawali się do nauki na poziomie licencjackim, magisterskim oraz
magisterskim uzupełniającym. Generalnie rzecz biorąc, można powiedzieć, że na uczelniach
państwowych dominują studia magisterskie (73,7%), a na prywatnych – licencjackie (63,2%).
Szczegóły zaprezentowano w Tabeli 1.
15
Unia Europejska
Tabela nr 1. Studia na jakich uczą się respondenci z uczelni państwowych i
prywatnych (w %; N=900)
poziom studiów
typ uczelni
Uczelnia
państwowa
Uczelnia
prywatna
Ogółem
Studia
licencjackie
Studia
magisterskie
Uzupełniające
studia
magisterskie
19,5
73,7
6,8
100,0
63,2
31,6
5,2
100,0
26,9
66,5
6,5
100,0
Razem
2.3. Praktyki zawodowe – ich powszechność oraz opinie na ich temat
Praktyki zawodowe wydają się być ważnym elementem przygotowania zawodowego
zarówno uczniów, jak i studentów. Jest to szczególnie istotne, gdyż – w świetle badań
prowadzonych w ramach Projektu Wiedza Plus 2 – jednym z głównych powodów
niechętnego zatrudniania absolwentów na Dolnym Śląsku pozostaje ich brak doświadczenia
zawodowego oraz dysponowanie wyłącznie wiedzą teoretyczną. Swego rodzaju remedium
mogłyby stanowić praktyki zawodowe. Wśród pytań zadanych respondentom znalazł się
zatem osobny blok poświęcony praktykom zawodowym – ich popularności oraz opiniom na
ich temat.
Ponad połowa respondentów (58,0%) w ciągu 24 miesięcy poprzedzających badanie
odbywała praktyki zawodowe. Nieco częściej pozytywnej odpowiedzi na to pytanie udzielali
studenci uczelni państwowych (59,0%), niż prywatnych (53,3%).
16
Unia Europejska
Wykres nr 13.
Odbywanie praktyk zawodowych przez studentów woj.
dolnoslaskiego (w %; N=900)
Czy w ciagu ostatnich 24 miesiecy odbywal/a Pan/i praktyki
zawodowe?
tak
58,0%
nie
42,0%
Ciekawe wyniki przyniosła analiza rozkładu odpowiedzi na pytanie o odbywanie praktyk
zawodowych przy uwzględnieniu kierunku studiów. Okazało się, że wszyscy ankietowani
studiujący na kierunkach medycznych i rolniczych w ciągu ostatnich dwóch lat odbyli praktyki
zawodowe. Dużą popularnością cieszyły się one również wśród studentów kierunków
zakwalifikowanych jako kształcenie – tu blisko trzy czwarte ankietowanych (74,1%) udzieliło
twierdzącej odpowiedzi na omawiane pytanie. Najrzadziej w praktykach uczestniczą studenci
nauk społecznych, gospodarki i prawa (42,7%) oraz kierunków kształcących w zakresie
usług (47,2%). Więcej informacji przedstawia zamieszczony poniżej Wykres 14.
17
Unia Europejska
Wykres nr 14.
Studenci odbywajacy praktyki zawodowe w ciagu ostatnich
24 miesiecy wg kierunku studiów (w %; N=900)
100,0
rolnictwo
100,0
naukie medyczne
kształcenie
74,1
67,6
nauka
62,8
59,2
nauki techniczne
47,2
usługi
nauki społeczne, gospodarka,
prawo
42,7
0
20
40
60
80
100
Studentów, którzy w ciągu ostatnich dwóch lat uczestniczyli w praktykach zawodowych
zapytano o dobre i złe strony tego rodzaju aktywności. Respondenci mogli wybierać nie
więcej niż trzy odpowiedzi z zaproponowanej listy.
Analiza „dobrych stron” pokazała, że dla większości respondentów praktyki zawodowe wiążą
się z tym rodzajem korzyści, jaki można by nazwać korzyściami stricte merytorycznymi.
Ankietowani wskazywali bowiem przede wszystkim (63,8%) na fakt, że praktyki zawodowe to
dobra okazja do poznania środowiska pracy, a więc zapoznania się ze specyfiką
działalności, jaką stanowi praca zawodowa. Na drugim miejscu pod względem ilości
wskazań znalazła się odpowiedź: „praktyki to cenne uzupełnienie wiedzy teoretycznej”
(43,7%). Zdaniem blisko co trzeciego ankietowanego (30,8%) odbywanie praktyk zwiększa
szanse na otrzymanie pracy w firmie, w której się praktykuje. Dość często wskazywano
również na to, że dzięki praktykom można poznać przepisy i procedury obowiązujące
w praktyce (28,5%) oraz kulturę organizacyjną firmy (17,2%).
18
Unia Europejska
Podkreślić trzeba, że również odpowiedzi charakteryzujące instrumentalne podejście do
praktyk („można je wpisać do «CV»”) były wskazywane przez respondentów dość często
(32,2%), jednak częściej ankietowani wybierali odpowiedzi „merytoryczne”. Niezwykle
znamienny wydaje się być też fakt, że jedynie 3,6% ogółu respondentów była zdania, że
praktyki zawodowe w ogóle nie mają dobrych stron. Więcej szczegółów prezentuje poniższy
wykres.
Wykres nr 15.
Dobre strony odbywania praktyk zawodowych wg studentów
(w %; N=522)
80
63,8
60
43,7
40
20
33,0
32,2
30,8
28,5
17,2
5,6
3,6
2,1
1,1
ce
nn
e
po
zn
an
ie
uz
sro
up
eł
do
ni
wi
en
sk
ie
a
wi
pr
ed
ac
zy
y
te
or
po
et
zn
yc
sz
m
an
zn
an
oż
ej
ie
sa
na
n
na
ow
"w
y
pr
pis
ch
ac
ac
lu
ę
"p
dz
w
i
ra
fir
k
m
t
y
ie,
ki
do
gd
zie
CV
po
się
zn
an
pr
po
ie
ak
zn
p
tyk
r
an
oc
uje
ie
ed
ku
ur
ro
ltu
i
pr
zry
ry
ze
or
wk
pis
ga
a,
ów
n
od
iza
po
c
yjn
cz
yn
ej
ek
fir
m
od
y
ob
ow
nie
iąz
kó
m
a
w
do
do
da
b
ry
tko
ch
we
st
ro
źr
ód
n
ło
do
ch
od
tru
ów
dn
o
po
wi
ed
zie
c
0
Ankietowanych zapytano również o to, jakie są złe strony odbywania praktyk zawodowych.
Także w tym wypadku rozkład uzyskanych odpowiedzi wskazuje na merytoryczną orientację
studentów. Przede wszystkim wskazywali oni na zbyt krótki czas trwania praktyk (38,7%)
oraz otrzymywanie wyłącznie prostych zadań (37,0%). Dodać do tego należy – udzielane
nieco rzadziej – takie odpowiedzi, jak: „brak określonego programu praktyk” (16,5%) oraz
19
Unia Europejska
„studenci nudzą się w czasie praktyk” (15,5%). Wydaje się, iż wymienione mankamenty
pokazują, że praktyki są zdaniem studentów potrzebne, korekty wymaga jednak ich
organizacja, gdyż w obecnej chwili korzyści wynoszone z odbywania praktyk „nie są
maksymalizowane” i studenci mogliby
w czasie praktyk nauczyć się więcej. Warto
zauważyć, że studenci narzekali również na nastawienie firm do przyjmowanych przez nich
praktykantów. Co piąty ankietowany (21,5%) jako złą stronę praktyk wskazał niechętne
nastawienie pracowników, a co dziesiąty (10,3%) był zdania, że praktykanci to dla firm
niechciana konieczność. Według 19,5% respondentów praktyki nie mają żadnych złych
stron.
Wykres nr 16.
Zle strony odbywania praktyk zawodowych wg studentów
(w %; N=522)
60
38,7
40
37,0
21,5
20
19,5
19,0
16,5
15,5
12,1
10,3
10,0
5,7
pr
ak
ty
br
ka
ak
nt
nie
za
ów
św
m
a
ia
zły
dc
ch
ze
br
ń
str
ak
o
on
od
ok
re
by
ślo
ci
up
ne
go
ra
kty
pr
k
og
ra
m
u
pr
ak
pr
n
tyk
ak
icz
ty
eg
ka
o
nc
ni
i to
e
m
nu
nie
oż
da
na
ch
cia
si
ęn
ni
n
a
e
au
ko
m
cz
oż
ni
yc
ec
na
z
no
do
śc
st
ac
dla
pr
fir
ac
m
yw
da
ne
jf
irm
tru
ie
dn
o
po
wi
ed
zie
c
do
za
da
ni
a
na
sta
wi
en
ie
pr
os
te
ni
ec
hę
tn
e
ot
rz
ym
uj
e
się
ty
lko
trw
aj
ą
za
kr
ót
ko
0
Ankietowanych zapytano również o posiadanie przez nich jakiegoś dodatkowego, innego niż
praktyki, doświadczenia zawodowego. Pytanie to podzieliło badaną grupę na dwie
symetryczne części: 48,1% respondentów udzieliło odpowiedzi twierdzącej, a 47,7% negatywnej. Pozostali mieli trudności z jednoznaczną odpowiedzią na omawiane pytanie
20
Unia Europejska
(patrz Wykres 17). Analizy pogłębione pokazały, że częściej do posiadania dodatkowego
doświadczenia zawodowego przyznawali się studenci uczelni państwowych (19,2%), niż
prywatnych (42,8%). Ci ostatni częściej natomiast (o 5,3 pkt. %) na omawiane pytanie
udzielali odpowiedzi „trudno powiedzieć”.
Wykres nr 17.
Posiadanie innego niz praktyki doswiadczenia zawodowego
przez studentów (w %; N=900)
tak
48,1%
trudno powiedziec
4,2%
nie
47,7%
2.4. Kursy, szkolenia i samokształcenie jako sposoby podnoszenia
kwalifikacji zawodowych
Jednym z ważnych i docenianych przez pracodawców wymiarów aktywności zawodowej
pozostaje stałe podnoszenie przez pracowników swoich kwalifikacji. Mogą temu służyć kursy
i szkolenia (czasem finansowane lub współfinansowane przez pracodawcę) oraz rozmaite
formy samokształcenia. Osobny blok pytań w kwestionariuszu został wobec tego poświęcony
problemowi dodatkowemu kształceniu zawodowemu.
Ankietowanym zadano następujące pytanie: Zaprezentuję Panu/i kilka dziedzin szkoleń,
21
Unia Europejska
kursów dokształcających, z jakich można korzystać. Proszę ocenić z własnego punktu
widzenia wartość każdego rodzaju szkolenia/kursu. Respondenci posługiwali się tu skalą
ocen 1-5, gdzie 1 oznaczało „bardzo mała korzyść”, 3 - „ korzyść ani mała, ani duża”,
a 5 –
„bardzo duża korzyść”. Z uzyskanych wartości zliczono następnie średnie
arytmetyczne dla każdego rodzaju kursu/szkolenia, a dane w postaci ostatecznej
przedstawia Wykres 18.
Wykres nr 18.
Ocena wartosci szkolen i kursów (N=900)
5
4,68
Bardzo duza korzysc
4
4,40
4,35
4,32
3,76
3,71
3,69
3,61
3,52
3,34
3,33
3,07
3
2
pr
aw
o
ja
zd
y
(w
sz
ku
rs
jęz
y
1
ko
wy
ys
ob
tk
łu
ie
ga
ka
ko
te
mp
go
ri e
ut
er
)
a,
in
fo
rm
at
yk
r
a
za
oz
rz
w
ąd
ój
za
os
ni
ob
e
ist
za
y
so
ba
m
il
ud
za
zk
rz
im
ąd
i
za
ni
e
ja
ko
śc
sp
ią
ec
ja
lis
m
ty
ar
cz
ke
ne
tin
g
ku
rs
ob
yz
słu
a
w
ga
od
ur
ow
zą
e
dz
eń
bi
sp
ur
rz
ow
ed
yc
aż
,o
h
bs
łu
ga
kl
fi n
ie
nt
an
a
se
,k
sie
go
w
oś
ć
ub
ez
pi
ec
ze
ni
a
Bardzo mala korzysc
Okazuje się, że generalnie ankietowani uznali, iż każde szkolenie lub kurs wiąże się
z wyniesieniem pewnych korzyści. Nawet najsłabiej ocenione kursy (ubezpieczenie oraz
finanse i księgowość) uzyskały średnie noty na poziomie nieco powyżej 3, co oznacza, że
korzyści są tu ani duże, ani małe. Najlepiej oceniono kursy językowe (4,68), kursy na prawo
jazdy (4,40) oraz szkolenia z zakresu informatyki i obsługi komputera (4,35).
Analizy pogłębione pokazały, że studenci z uczelni państwowych i prywatnych oceniali
22
Unia Europejska
wymienione szkolenia w sposób nieco odmienny. O ile bowiem różnice w przypadku szkoleń
ocenionych ogólnie najlepiej (języki obce, kursy prawa jazdy, obsługa komputera, rozwój
osobisty, czy zarządzanie zasobami ludzkimi) były względnie niewielkie, o tyle w przypadku
pozostałych szkoleń dysproporcje nabierały znaczenia. Dotyczy to w największym stopniu
szkoleń z zakresu obsługi urządzeń biurowych, sprzedaży i obsługi klienta oraz finansów
i księgowości, które wyraźnie lepiej oceniali studenci z uczelni prywatnych. Wszystkie
szczegóły prezentuje poniższy wykres.
Wykres nr 19.
Ocena wartosci szkolen i kursów przez respondentów z
uczelni róznego typu (N=900)
5
4,75
4,67
Bardzo duza korzysc
4,56
4,37
4
4,51
4,32
4,34
4,21
4,01
3,72
3,91
3,99
4,01
3,67
3,63
3,94
3,66
3,38
3,42
3,22
3,72
3,51
3,25
2,98
3
2
ga
ob
łu
pr
aw
o
ja
zd
y
(w
sz
ys
tk
ku
rs
jęz
y
ko
wy
1
ie
ka
ko
te
m
go
pu
rie
te
)
ra
,i
nf
or
m
at
yk
ro
za
a
zw
rz
ąd
ój
za
os
ni
ob
e
ist
za
y
so
ba
m
il
ud
za
zk
rz
im
ąd
i
za
ni
e
ja
ko
śc
sp
ią
ec
ja
lis
m
ty
ar
cz
ke
ne
tin
ku
g
r
ob
sy
sł u
za
w
ga
od
ur
ow
zą
e
dz
eń
bi
sp
ur
rz
ow
ed
aż
yc
,o
h
bs
łu
ga
kl
f in
ie
an
nt
a
se
,k
s ie
go
w
oś
ć
ub
ez
pi
ec
ze
ni
a
Bardzo mala korzysc
uczelnia prywatna (N=152)
uczelnia państwowa (N=748)
Czym należy tłumaczyć te różnice w odpowiedziach udzielanych przez studentów z uczelni
państwowych i prywatnych? Wydaje się, że klucz do zrozumienia tych dysproporcji powinno
stanowić poznanie kryteriów, jakimi posługiwali się respondenci oceniając przydatność
poszczególnych kursów i szkoleń. Rozkład odpowiedzi na pytanie o kryteria przedstawia
Wykres 20. Respondenci mogli wskazać do trzech kryteriów, dlatego odsetki nie sumują się
do 100%.
23
Unia Europejska
Wykres nr 20.
Kryteria oceny wartosci szkolen i kursów stosowane przez
respondentów (w %; N=900)
większe szanse na pracę
66,8
rozwój osobisty
52,2
każda umiejetnośc się kiedyś
przyda
31,1
26,2
pogłębianie zainteresowań
posiadanie "papierka"
22,4
podnoszenie kwalifikacji "na
wszelki wypadek"
21,6
15,1
podnoszenie kwalifikacji dla
własnej satysfakcji
brak odp.
1,2
0
20
40
60
80
Jak widać, ankietowani kierowali się tu przede wszystkim tym, czy dany kurs lub szkolenie
może zwiększyć ich szanse na otrzymanie pracy. Odpowiedzi tego typu udzieliły dwie trzecie
respondentów (66,8%). Ponad połowa ankietowanych (52,2%) oceniając przydatność
kursów i szkoleń, brała też pod uwagę to, czy stwarzają one możliwość rozwoju osobistego.
22,4% respondentów przy ocenie wartości i przydatności omawianych kursów i szkoleń
uwzględniała to, czy ich ukończenie jest zwieńczone uzyskaniem jakiegoś certyfikatu lub
dyplomu, który mógłby być np. honorowany przez pracodawcę.
Jak pokazują Wykresy 21 i 22, można zaobserwować pewne różnice w odpowiedziach
udzielanych na omawiane pytanie przez studentów z uczelni państwowych i prywatnych.
O ile respondenci z obydwu grup z podobną częstotliwością wskazywali na przydatność
kursów i szkoleń w uzyskaniu pracy, o tyle pojawiły się znaczące różnice na poziomie
frekwencji wskazań dla odpowiedzi „rozwój osobisty”: studenci z uczelni państwowych
wybierali tę opcję istotnie częściej (różnica częstotliwości wskazań na poziomie 9,8 pkt. %).
Znacznie rzadziej natomiast przyznawali, że przy ocenie przydatności omawianych kursów
i szkoleń kierowali się tym, czy ich ukończenie pozwala na otrzymanie wartościowego
certyfikatu – „papierka” (19,7 pkt. %). Wydaje się, że te dane potwierdzają tezę
o „zawodowej” orientacji studentów uczelni prywatnych i niejako „hobbystycznej” orientacji
24
Unia Europejska
studentów uczelni państwowych.
Wykres nr 21.
respondentów z uczelni prywatnych (w %; N=152)
65,8
rozwój osobisty
44,1
38,8
przyda
25,0
wszelki wypadek"
24,3
24,3
12,5
brak odp.
2,0
0
20
40
60
80
Wykres nr 22.
respondentów z uczelni panstwowych (w %; N=748)
67,0
rozwój osobisty
53,9
przyda
32,4
26,6
wszelki wypadek"
21,0
19,1
15,6
brak odp.
1,1
0
20
40
60
80
25
Unia Europejska
Ankietowanych zapytano również, czy w ciągu ostatnich dwóch lat brali udział w którymś
z
przedstawionych
kursów
lub
szkoleń.
Odpowiedzi
twierdzącej
udzieliło
57,0%
respondentów, przeczącej – dwie piąte (43,0%). Nieznacznie częściej do uczestnictwa w
szkoleniach przyznawali się studenci z uczelni państwowych (57,5%), niż prywatnych
(54,6%).
Wykres nr 23.
Uczestnictwo w kursach i szkoleniach (w %; N=900)
Czy w ciagu ostatnich 24 miesiecy odbywal/a Pan/i którys z
wymienionych kursów/szkolen?
tak
57,0%
nie
43,0%
Respondenci najczęściej brali udział w kursach językowych (38,6%) oraz kursach na prawo
jazdy różnych kategorii (22,7%). Tylko co trzynasty (7,7%) przyznał się do uczestnictwa
w specjalistycznym szkoleniu zawodowym, a co czternasty (6,9%) – do udziału w kursie
obsługi komputera. Pozostałe szkolenia w tym z zakresu rozwoju osobistego, czy sprzedaży
i obsługi klienta były wskazywane przez znikomą ilość respondentów. Warto tu zauważyć, że
te spośród kursów i szkoleń, których przydatność była oceniana najlepiej, były jednocześnie
najczęściej wybierane.
26
Unia Europejska
Wykres nr 24.
Odbyte kursy i szkolenia w ciagu ostatnich 24 miesiecy
(w%; N=900)
50
38,6
40
30
22,7
20
7,7
6,9
go
w
oś
ć
i
e,
ks
ie
za
so
ba
ni
e
kw
bi
ur
ow
1,1
1,3
in
s
tru
kt
or
s
po
rtó
w
rz
ąd
ze
ń
ga
u
ali
fik
ow
an
yc
h
yc
h
a
ga
ob
słu
ob
słu
sp
rz
ed
aż
,
ój
os
kl
ie
nt
ob
ist
y
ka
ro
zw
in
fo
r
m
at
y
od
ow
e
za
w
ku
rs
y
ob
łu
ga
lis
ty
cz
ne
ys
tk
sp
ec
ja
(w
sz
ko
m
pu
te
ra
,
ka
te
go
rie
)
ie
jęz
yk
ow
y
ku
rs
ja
zd
y
o
pr
aw
1,4
fin
an
s
1,4
m
il
ud
zk
im
2,7
0
ąd
za
3,7
za
rz
10
Wykres nr 25.
Planowane uczestnictwo w kursach i szkoleniach
(w %; N=900)
Czy w ciagu nastepnych 24 miesiecy planuje Pan/i odbyc którys z
wymienionych kursów/szkolen?
tak
65,2%
nie
34,8%
27
Unia Europejska
Respondentów zapytano również o planowane przez nich uczestnictwo w kursach
i szkoleniach różnego typu. Okazało się – co pokazuje zamieszczony powyżej Wykres 25 –
że plany takie w odniesieniu do następnych 24 miesięcy ma blisko dwie trzecie
respondentów (65,2%). Analizy pogłębione wykazały, że znacznie częściej uczestnictwo
w kursach i szkoleniach planują studenci uczelni państwowych (68,6%), niż prywatnych
(48,7%). Różnica w częstotliwości wskazań wyniosła w tym wypadku aż 19,9 punktów
procentowych! Czym należy tłumaczyć ten fenomen? Wydaje się, że przyczyną być może
fakt, iż studenci z uczelni prywatnych ponosząc znaczne koszta związane z opłaceniem
studiów, mają problemy z wyłożeniem dodatkowych środków na dokształcanie. Być może nie
są też skłonni do ponoszenia większych kosztów związanych z poprawą swoich kwalifikacji
zawodowych, uważając, że wystarczające powinny się w tym wypadku okazać same – dość
już kosztowne – studia.
Wykres nr 26.
Planowane uczestnictwo w kursach i szkoleniach róznego
typu – wg tematyki (w%; N=900)
50
39,2
40
30
20
17,4
6,9
6,0
4,4
2,7
2,1
ta
,o
bs
łu
ga
kl
ie
n
ja
ko
śc
ią
sp
rz
e
da
ż
ć
ąd
za
ni
e
za
rz
fin
an
s
e,
ks
ie
go
w
oś
tin
g
im
i
1,2
za
rz
ąd
za
ni
e
za
s
ro
zw
ob
a
ój
os
m
il
ud
zk
ob
is t
y
yk
a
in
fo
rm
at
od
ow
e
za
w
ko
m
pu
te
ra
,
ob
łu
ga
lis
ty
cz
ne
ys
tk
sp
ec
ja
(w
sz
dy
ja
z
o
pr
aw
ku
rs
y
ie
ku
rs
jęz
y
ko
wy
ka
te
go
rie
)
0
2,9
ar
ke
6,9
m
10
Jak pokazuje powyższy wykres, studenci zamierzają przede wszystkim uczestniczyć
w kursach językowych (39,2%) oraz – nieco rzadziej – w kursach na prawo jazdy (17,4%).
Udział w szkoleniach i kursach pozostałych rodzajów jest planowany jedynie przez
28
Unia Europejska
nielicznych respondentów.
Ankietowanych zapytano również czy rozwijają jakieś dodatkowe umiejętności w ramach
samokształcenia – korzystając z programów komputerowych lub odpowiedniej literatury.
Odpowiedzi twierdzącej udzieliło 37,3% respondentów; przeczącej – 39,6%. Blisko co
czwarty (23,1%) nie umiał jednoznacznie odpowiedzieć na przedstawione pytanie.
Wykres nr 27.
Samoksztalcenie studentów
(w %; N=900)
Czy rozwija Pan/i jakies dodatkowe umiejetnosci w ramach
samoksztalcenia – korzystajac np. z programów komputerowych,
literatury itp.?
tak
37,3%
trudno powiedziec
23,1%
nie
39,6%
Samokształcenie – co pokazują Wykresy 28 i 29 – jest znacznie bardziej popularne wśród
studentów z uczelni prywatnych, niż państwowych. Różnica w częstotliwości udzielania
pozytywnej odpowiedzi na omawiane pytanie wyniosła w tym wypadku 10,5 punktu
procentowego. Wydaje się, że może to konfirmować w pewien sposób postawioną wyżej
hipotezę, iż studenci z uczelni prywatnych rzadziej uczestniczą i rzadziej planują
uczestniczyć w różnego rodzaju kursach i szkoleniach ze względu na trudności finansowe.
Samokształcenie pozostawałoby dla nich formą w większym stopniu dostępną ze względu na
niższe koszta.
29
Unia Europejska
Wykres nr 28.
Samoksztalcenie studentów z uczelni panstwowych
(w %; N=748)
literatury itp.?
tak
35,6%
trudno powiedziec
25,1%
nie
39,3%
Wykres nr 29.
Samoksztalcenie studentów z uczelni prywatnych
(w %; N=152)
literatury itp.?
tak
46,1%
trudno powiedziec
13,2%
nie
40,8%
30
Unia Europejska
Zebrane informacje pozwoliły na poznanie kierunków samokształcenia studentów z Dolnego
Śląska. Dwie piąte spośród nich (39,9%) samodzielnie rozwija zainteresowania i uprawia
sporty; blisko co trzeci (29,5%) na własną rękę doskonali umiejętność obsługi komputera
oraz swoje umiejętności informatyczne. Tylko 17,3% ankietowanych zadeklarowało, że
samodzielnie uczy się w domu języków obcych. Do rzadkości należały natomiast odpowiedzi
mówiące o studiowaniu prasy i literatury fachowej (1,8%) oraz zgłębianiu zasad
PR i zarządzania (1,2%).
Wykres nr 30.
Kierunki samoksztalcenia studentów (w%; N=336)
50
39,9
40
29,5
30
20
17,3
10
1,8
1,5
1,2
studiowanie literatury
i prasy zawodowej
wolontariat
zarządzanie,
ekonomia, PR
0
sport, rozwijanie
zainteresowań,
rozwój osobisty
informatyka, obsługa
komputera
nauka jezyków
obcych
2.5. Plany zawodowe studentów
Osobny blok pytań w kwestionariuszu został poświęcony planom zawodowym studentów
z woj. dolnośląskiego; istotnym zamierzeniem badawczym było bowiem poznanie rozmiarów
(deklarowanej) mobilności przestrzennej i zawodowej związanej z poszukiwaniem pracy,
poznanie opinii studentów na temat ich szans na znalezienie pracy oraz zdefiniowanie
31
Unia Europejska
ewentualnych zamiarów związanych z podjęciem zatrudnienia poza granicami kraju.
Studentom biorącym udział w badaniu zadano następujące pytanie: Załóżmy, że
w przyszłości będzie Pan/i szukać pracy w zawodzie, jakiego się Pan/i uczy. Proszę ocenić
(w %) szanse na znalezienie pracy w swoim zawodzie biorąc pod uwagę: rynek pracy
w Pana/i miejscu zamieszkania, rynek pracy w Pana/i powiecie, rynek pracy w
województwie oraz ogólnopolski rynek pracy. Z uzyskanych wartości zliczone zostały średnie
arytmetyczne, a dane w postaci końcowej przedstawia Wykres 31.
Wykres nr 31.
Ocena szans na znalezienie pracy w wyuczonym zawodzie
(N=900)
Zalózmy, ze w przyszlosci bedzie Pan/i szukac pracy w zawodzie, jakiego sie Pan/i
uczy. Prosze ocenic (w%) szanse na znalezienie pracy w swoim zawodzie.
70%
65,76%
60%
52,60%
50%
40%
40,16%
37,96%
30%
20%
10%
0%
rynek pracy w miejscu
zamieszkania
powiatowy rynek pracy
wojewódzki rynek pracy
ogólnopolski rynek pracy
Jak widać, optymizm studentów w odniesieniu do szans na znalezienie pracy w wyuczonym
zawodzie rósł wraz z rozszerzaniem się przestrzennego zasięgu poszukiwań. W przypadku
wojewódzkiego rynku pracy szanse oceniano na 52,60% - czyli w zasadzie „pół na pół”.
Warto zauważyć, że respondenci dostrzegali szczególnie duże różnice w szansach na
znalezienie pracy w zawodzie, do którego się przygotowują między ogólnopolskim
i wojewódzkim rynkiem pracy (13,16 pkt.) oraz pomiędzy rynkiem pracy w powiecie
i województwie (12,44 pkt.). Jako mniejsze oszacowano natomiast różnice pomiędzy rynkiem
32
Unia Europejska
pracy w miejscu zamieszkania i powiatowym rynkiem pracy (2,2 pkt.).
Na podstawie analiz pogłębionych możliwe było prześledzenie, jak kształtowały się
odpowiedzi udzielane przez respondentów z uczelni państwowych i prywatnych.
Wykres nr 32.
Ocena szans na znalezienie pracy w wyuczonym zawodzie
(N=900)
Zalózmy, ze w przyszlosci bedzie Pan/i szukac pracy w zawodzie, jakiego sie Pan/i
uczy. Prosze ocenic (w%) szanse na znalezienie pracy w swoim zawodzie.
70%
66,13%
65,68%
60%
57,52%
52,14%
51,60%
50%
48,22%
40%
38,52%
35,07%
30%
20%
10%
0%
rynek pracy w miejscu
zamieszkania
powiatowy rynek pracy
wojewódzki rynek pracy
ogólnopolski rynek pracy
Jak widać, można zaobserwować znaczne różnice w ocenach szans na znalezienie pracy
w zawodzie zgodnym z wykształceniem, jakie formułowali studenci z uczelni państwowych
i prywatnych. Generalnie rzecz biorąc, respondenci uczący się prywatnie cechowali się
znacznie większym optymizmem w omawianym wymiarze od ich kolegów z uczelni
państwowych. Konstatacja ta dotyczy jednak tylko regionalnych rynków pracy (miejsce
zamieszkania, powiat i województwo); bowiem oceny respondentów z obydwu grup były
zbieżne dla ogólnopolskiego rynku pracy. Wspomniany optymizm studentów uczących się
prywatnie należy zapewne tłumaczyć ich wysoką oceną kształcenia i jakości przygotowania
do pracy zawodowej uczelni macierzystych – o czym będzie jeszcze mowa w dalszej części
33
Unia Europejska
rozdziału.
Analizy pogłębione pokazały, że studenci z różnych kierunków cechują się odmiennym
spojrzeniem na własne szanse znalezienia pracy zgodnej z kierunkiem kształcenia.
Szczegóły prezentuje Tabela 2.
Tabela nr 2. Ocena szans na znalezienie pracy zgodnej z wykształceniem na różnych
rynkach pracy wg kierunku studiów respondentów (w %; N=900)
usługi
nauki
humanistyczne
i sztuka
kształcenie
nauki
społeczne,
gospodarka i
prawo
nauki
medyczne
Powiatowy
rynek pracy
Wojewódzki
rynek pracy
Ogólnopolski
rynek pracy
nauki
techniczne
Rynek pracy w
miejscu
zamieszkania
rolnictwo
szanse na
znalezienie
pracy
nauka
kierunek studiów
25,74
27,58
29,08
41,11
42,64
44,17
44,87
57,37
29,14
31,62
31,35
41,75
43,57
44,81
47,60
61,23
48,38
38,73
44,56
50,51
51,87
61,02
59,89
73,17
59,22
59,12
64,80
60,42
61,40
67,13
70,21
81,33
Jak widać najgorzej swoje szanse na znalezienie pracy zgodnej z wykształceniem ocenili
studenci uczący się na kierunkach zaklasyfikowanych jako: „nauka” oraz studenci rolnictwa.
Dopiero
w
przypadku
ogólnopolskiego
rynku
pracy
szacowane
przez
nich
prawdopodobieństwo przekraczało 50%. Odmiennie przedstawia się sytuacja w przypadku
studentów nauk medycznych, którzy ponad 50% poziom pewności osiągali już na poziomie
rynku pracy w miejscu zamieszkania. Interesujący wydaje się być przypadek studentów nauk
technicznych, którzy negatywnie oceniali szanse na uzyskanie pracy zgodnej z kierunkiem
wykształcenia na regionalnym rynku pracy, jednak ich optymizm znacznie rósł w odniesieniu
do rynku ogólnopolskiego, przewyższając szacunki studentów kierunków: „usługi”, czy nauk
humanistycznych i sztuki (bardziej optymistycznych w odniesieniu do rynku pracy
w regionie).
Czy szanse na znalezienie zatrudnienia w wyuczonym zawodzie zależą od odbywania
praktyk zawodowych? W świetle uzyskanych wyników, wydaje się, że nie. Studenci
odbywający praktyki w ciągu 24 miesięcy poprzedzających badanie nieznacznie lepiej
oceniali swoje szanse na uzyskanie pracy zgodnej z kierunkiem kształcenia w odniesieniu
34
Unia Europejska
do rynku pracy w miejscu zamieszkania i w powiecie. Jednak w przypadku wojewódzkiego
i ogólnopolskiego rynku pracy proporcje te ulegały odwróceniu i wyżej swoje szanse oceniali
ci, którzy w praktykach ostatnio nie brali udziału. Więcej szczegółów przedstawia Tabela 3.
Tabela nr 3. Ocena szans na znalezienie pracy zgodnej z
wykształceniem na różnych rynkach pracy i odbywanie praktyk przez
szanse na znalezienie
pracy
Rynek pracy w miejscu
zamieszkania
Powiatowy rynek pracy
Wojewódzki rynek
pracy
Ogólnopolski rynek
pracy
odbywanie praktyk w ciągu
ostatnich 24 miesięcy
tak
nie
38,72
36,90
40,58
39,58
52,24
53,11
65,39
66,27
Stwierdzony brak zależności pomiędzy oceną szans na znalezienie pracy w wyuczonym
zawodzie i odbywaniem praktyk zawodowych wynikać może z faktu, iż zdaniem studentów
pracodawcy nie przywiązują do odbywania praktyk dużej wagi w trakcie rekrutacji
pracowników. Hipoteza ta wymagałaby jednak szczegółowej – skrupulatnej weryfikacji. Inną
przyczyną mogą być pewne wady systemu praktyk, o których wspominali respondenci,
a które mogą obniżać jakość i atrakcyjność tej aktywności (zbyt krótki czas trwania,
wykonywanie jedynie prostych, błahych zadań).
Jedno z zadanych respondentom pytań zawierało prośbę o ocenę poziomu, na jakim ich
uczelnia przygotowuje absolwentów do pracy zawodowej. Uzyskane wyniki pokazały, że
respondenci byli w większości przekonani o wysokiej jakości tego przygotowania. Dwie
trzecie ankietowanych (65,6%) było zdania, że ich uczelnia przygotowuje bardzo dobrze lub
raczej dobrze swoich absolwentów do pracy zawodowej. Dziesięciokrotnie mniej (6,3%)
liczni byli ci respondenci, którzy uważali jakość omawianego przygotowania za raczej złą lub
bardzo złą. Więcej informacji przedstawiono na Wykresie 33.
35
Unia Europejska
Wykres nr 33.
Ocena poziomu, na jakim uczelnia respondenta przygotowuje
absolwentów do pracy zawodowej (w%; N=900)
60
48,4
40
24,6
20
17,2
3,9
2,4
3,4
0
przygotowuje bardzo przygotowuje raczej
dobrze
dobrze
Niezwykle
interesujące
okazały
ani dobrze ani źle
się
przygotowuje raczej przygotowuje bardzo trudno powiedziec
źle
źle
wyniki
analiz
pogłębionych
przeprowadzonych
w wypadku omawianego pytania. Okazało się bowiem, że wystąpiły znaczne różnice
w rozkładach odpowiedzi udzielanych przez studentów z uczelni państwowych i prywatnych.
Dwie piąte ankietowanych studiujących prywatnie (42,8%) uznało, że ich szkoła bardzo
dobrze przygotowuje absolwentów do pracy zawodowej. Analogicznej odpowiedzi udzielił
tylko co ósmy respondent z uczelni państwowej (12,0%). Jednocześnie studenci uczelni
państwowych częściej byli zdania, że jakość omawianego przygotowania jest raczej zła
(wybierali tę odpowiedź 6,4 razy częściej niż ich koledzy z uczelni prywatnych) lub bardzo zła
(częstotliwość wskazań większa o 4,0 razy). Również poziom ambiwalencji studentów
z uczelni państwowych był wyraźnie wyższy: częściej udzielali odpowiedzi: „moja uczelnia
nie przygotowuje absolwentów ani dobrze, ani źle” oraz odpowiedzi: „trudno powiedzieć”.
Wydaje się, że uzyskane wyniki są o tyle interesujące, że stereotypowa opinia na temat
prywatnego szkolnictwa wyższego głosi, iż tamtejsza jakość kształcenia jest znacznie niższa,
niż w przypadku uczelni państwowych.
36
Unia Europejska
Wykres nr 34.
absolwentów do pracy zawodowej (w%; N=900)
60
49,2
44,7
42,8
40
27,5
20
12,0
9,9
4,5
0,7
0
dobrze
dobrze
ani dobrze ani źle
3,9
2,8
0,7
1,3
źle
źle
Odbywanie w ciągu 24 miesięcy poprzedzających badanie praktyk zawodowych w tylko
niewielkim stopniu różnicowało odpowiedzi udzielane na pytanie o poziom, na jakim uczelnia
przygotowuje absolwentów do pracy zawodowej. Informacje te wydają się zbieżne
z przedstawionymi powyżej danymi na temat braku związku odbywania praktyk zawodowych
i oceny szans na znalezienie pracy w wyuczonym zawodzie.
37
Unia Europejska
Wykres nr 35.
absolwentów do pracy zawodowej i odbywanie praktyk
zawodowych przez respondentów (w%; N=900)
60
49,4
47,1
40
24,9 24,1
20
19,0
15,9
4,6
2,9
2,3
2,6
4,2
2,9
0
dobrze
dobrze
ani dobrze ani źle
tak, odbywałem/am praktyki (N=522)
źle
źle
nie, nie odbywałem/am praktyk (N=378)
Respondentów zapytano również, jakie są ich plany związane z okresem następującym
bezpośrednio po ukończeniu studiów. Blisko cztery piąte (79,1%) ankietowanych zamierza
po ukończeniu studiów podjąć pracę (w grupie tej znalazły się również te osoby, które
zamierzają łączyć pracę i naukę). Mniej więcej co ósmy ankietowany (11,6%) zamierza
kontynuować naukę i nie zamierza podejmować pracy. Do tej kategorii zaliczone zostały
także te osoby, które zamierzają rozpocząć studia doktoranckie. Jedynie 1,7% ogółu osób
biorących udział w badaniu nie planuje podejmowania pracy z przyczyn innych niż nauka.
Jak pokazuje Tabela 4, nieco częściej pracę zamierzają podjąć studenci z uczelni
państwowych (82,2%), niż prywatnych (63,8%). Ci ostatni z kolei częściej planują dalszą
naukę, bądź nie zamierzają rozpoczynać pracy z przyczyn innych niż nauka. Wydaje się to
z pozoru dość intrygujące, jeśli wziąć pod uwagę „zawodową” orientację studentów z uczelni
prywatnych. Sensownym wyjaśnieniem wydaje się jednak pozostawać fakt, że osoby
38
Unia Europejska
studiujące prywatnie w większości uczą się na studiach licencjackich (63,2%), które często
się kontynuuje, a studenci uczelni państwowych – na studiach magisterskich (73,7%).
Tabela nr 4. Zamiary rozpoczęcia pracy po ukończeniu obecnych studiów wg typu uczelni
(w %; N=900)
zamiary rozpoczęcia pracy
Tak,
zamierzam
podjąć pracę
Nie,
zamierzam
kontynuować
naukę i nie
pracować
Nie, nie
zamierzam
podejmować
pracy z
innych
przyczyn
Trudno
powiedzieć
Razem
Uczelnia państwowa
82,2
11,0
0,8
6,0
100,0
Uczelnia prywatna
63,8
14,5
5,9
15,8
100,0
Ogółem
79,1
11,6
1,7
7,7
100,0
typ uczelni
Wykres nr 36.
Plany zawodowe respondentów (w%; N=712)
W jakim zawodzie zamierza Pan/i podjac prace?
80
68,8
60
40
23,5
20
7,7
0
zgodnie z wyuczonym zawodem
niezgodnie z wyuczonym zawodem
trudno powiedziec
39
Unia Europejska
Tych spośród respondentów, którzy zamierzają bezpośrednio po ukończeniu studiów
rozpocząć pracę zawodową, zapytano, czy planują pracę w wyuczonym zawodzie. Okazało
się – co prezentuje powyższy wykres – że dwie trzecie respondentów (68,8%) chciałoby
podjąć pracę w wyuczonym zawodzie. Tylko co trzynasty (7,7%) otwarcie przyznał, że
planuje pracę niezgodną z kierunkiem kształcenia. Wyraźnie częściej pracę zgodną
z wykształceniem planują studenci uczelni państwowych (72,2%), niż prywatnych (47,4%).
Ci ostatni mieli natomiast większe problemy z udzieleniem jednoznacznej odpowiedzi na
omawiane pytanie. Szczegóły przedstawia Wykres 37.
Wykres nr 37.
Plany zawodowe respondentów (w%; N=712)
W jakim zawodzie zamierza Pan/i podjac prace?
80
72,2
60
47,4
41,2
40
20,7
20
11,3
7,2
0
zgodnie z wyuczonym zawodem
niezgodnie z wyuczonym zawodem
trudno powiedziec
Interesujące okazały się wyniki analizy rozkładu odpowiedzi udzielanych na omawiane
pytanie
przez
respondentów
studiujących
na
kierunkach
zaklasyfikowanych
do
poszczególnych grup kierunkowych. Okazało się bowiem, że dokładnie wszyscy studenci
nauk medycznych (100,0%) zamierzają podjąć pracę zgodną z kierunkiem wykształcenia.
Wydaje się, że fakt ten należy interpretować w trojaki sposób. Przede wszystkim praca
40
Unia Europejska
lekarza pozostaje pracą wysoko prestiżową w polskim społeczeństwie, jest tez na ogół pracą
dobrze płatną – jej wykonywanie pozostaje zatem w dużym stopniu atrakcyjne. Warto też
przypomnieć, że studenci nauk medycznych najlepiej oceniali swoje szanse na znalezienie
pracy w wyuczonym zwodzie; wspomniana atrakcyjność wiąże się zatem z wysokim
prawdopodobieństwem. Trzecim czynnikiem, który może mieć tu znaczenie pozostaje
szczególne ukierunkowanie studiów medycznych, czyniące zmianę kwalifikacji trudniejszą,
niż w przypadku np. nauk społecznych czy humanistyki.
Najrzadziej do planowania podjęcia pracy w wyuczonym zawodzie przyznawali się studenci
kierunków z grupy: „kształcenie”. Wydaje się to o tyle intrygujące, że oceniali oni przecież
dość wysoko swoje szanse na uzyskanie pracy zgodnej z wykształceniem. Być może po
prostu nie postrzegają oni pracy zbieżnej z kierunkiem wykształcenia za atrakcyjną
(pod względem materialnym lub pod względem treści wykonywanych czynności) i dlatego ich
plany zawodowe są inne, choć uważają, że gdyby chcieli, to mogliby znaleźć pracę
w zawodzie. Więcej szczegółowych informacji przedstawiono w Tabeli 5.
Tabela nr 5. Zamiary podjęcia pracy zgodnej z wykształceniem wg kierunku studiów
nauki
humanistyczne i
sztuka
rolnictwo
usługi
nauki
techniczne
nauki medyczne
niezgodnie z
wyuczonym
zawodem
trudno
powiedzieć
nauka
zgodnie z
wyuczonym
zawodem
nauki
społeczne,
gospodarka i
prawo
zamierzenia
względem
podjęcia pracy
kształcenie
kierunek studiów
52,3
60,0
66,0
66,3
68,2
71,4
77,0
100,0
20,5
4,9
19,1
10,1
13,6
6,1
5,3
0,0
27,3
35,1
14,9
23,6
18,2
22,4
17,7
0,0
Ankietowanych zapytano również w jakiego rodzaju firmie zamierzają pracować. Najwięcej,
bo 22,6% respondentów planuje pracę w dużym międzynarodowym przedsiębiorstwie. Nieco
mniej osób przyznało się do planowania założenia własnej firmy – prowadzenia własnej
działalności gospodarczej (21,8%). Znacznie mniejszą popularnością cieszyła się praca
w dużej polskiej firmie (14,0%), praca w „budżetówce” (11,8%) oraz praca za granicą (7,4%).
Co osiemnasty ankietowany (5,5%) przyznał, że nie posiada szczególnych preferencji i jest
41
Unia Europejska
skłonny przyjąć każdą ofertę zatrudnienia.
Wykres nr 38.
Planowany typ pracy, jaka zamierzaja podjac studenci
(w%; N=712)
30
22,6
21,8
20
14,0
14,0
11,8
10
7,4
5,5
2,8
0
praca w dużej
międzynar.
firmie
prowadzenie
własnej
dz iałalnośc i
gosp.
praca w dużej
praca w
polskiej firmie "budżetówce"
praca za
granicą
nie mam
praca w firm ie
preferencji,
m ałej,
przyjmę każdą
rodzinnej
pracę
nie wiem ,
trudno
powiedziec
Wykres nr 39.
Planow any typ pracy, jaka zamierzaja podjac studenci
(w %; N=712)
30
23,7
22,6
20,6
20
18,6
15,5
17,5
16,5
13,3
13,0
10,9
10
8,0
5,7
3,1
2,8
4,1
4,1
0
praca w duż ej
m iędz ynar.
firm ie
prow adz enie
włas nej
dz iałalnoś c i
gosp.
uczelnia prywatna (N=9 7)
prac a w
prac a w dużej praca w firm ie
"budż etów c e"
pols kiej firm ie
m ałej,
rodz innej
prac a z a
granic ą
nie m am
preferenc ji,
prz yjm ę każ dą
pracę
nie wiem ,
trudno
pow iedz iec
ucze lnia państwowa (N=61 5)
42
Unia Europejska
Studenci z uczelni państwowych nieco częściej niż ich koledzy z uczelni prywatnych planują
pracę w dużych międzynarodowych przedsiębiorstwach (różnica w częstotliwości wskazań
na poziomie 8,2 pkt. %), założenie własnej działalności gospodarczej (6,1 pkt. %)
lub podjęcie pracy za granicą (3,9 pkt. %). Respondenci z uczelni prywatnych częściej
natomiast przyznawali się do planowania pracy w dużych polskich firmach (5,3 pkt. %)
lub w instytucjach sfery budżetowej (6,6 pkt. %). Szczegóły przedstawia zamieszczony
powyżej Wykres 39.
Jakie są najważniejsze oczekiwania studentów z Dolnego Śląska dotyczące przyszłej pracy?
Zdecydowanie najistotniejsze okazało się tutaj wynagrodzenie na przyzwoitym poziomie – na
ten czynnik wskazało aż 90,9% ogółu ankietowanych. Dwie piąte respondentów wymieniło
też miłą i koleżeńską atmosferę w pracy oraz zapewnianie przez pracodawcę uczestnictwa
w dodatkowych kursach i szkoleniach. Co trzeci ankietowany (35,0%) wskazał na podpisanie
z pracodawcą umowy na czas nieokreślony. Na wypłacanie pensji bez opóźnień jest bardzo
ważne dla 19,3% biorących udział w badaniu, a przestrzeganie przez pracodawcę
ustawowego czasu pracy – jedynie dla 11,1%.
Wykres nr 40.
Najwazniejsze oczekiwania odnosnie przyszlej pracy
(w %; N=900)
90,9
wynagrodzenie na przyzwoitym poziomie
42,3
miła, koleżeńska atmosfera w pracy
dodatkowe kursy i szkolenia
40,0
35,0
umowa o pracę na czas nieokreślony
praca zgodna z wykształceniem
27,2
wypłacanie pensji bez opóźnień
19,3
11,1
przestrzeganie ustawowego czasu pracy
9,8
łatwy dojazd z miejsca zamieszkania
2,0
samorealizacja
1,2
inne
0
20
40
60
80
100
43
Unia Europejska
Odpowiedzi udzielane na omawiane pytanie przez kobiety i mężczyzn nie różniły się
w znacznym stopniu. Dotyczy to zwłaszcza takich odpowiedzi jak: „wynagrodzenie na
odpowiednim poziomie”, „miła i koleżeńska atmosfera w pracy”, czy zgodność wykonywanej
pracy z kierunkiem wykształcenia. Można jednak zauważyć, że kobiety częściej wskazywały
na zapewnianie przez pracodawcę dodatkowych kursów i szkoleń, jako swoje istotne
oczekiwania w stosunku do pracy (różnica 9,0 pkt. %) oraz na podpisanie umowy na czas
nieokreślony (11,7 pkt. %). Mężczyźni natomiast częściej wymieniali przestrzeganie przez
pracodawcę ustawowego czasu pracy (5,9 pkt. %) oraz łatwy dojazd do pracy z miejsca
zamieszkania (4,5 pkt. %).
Wykres nr 41.
Najwazniejsze oczekiwania odnosnie przyszlej pracy
i plec respondentów (w %; N=900)
90,5
91,2
wynagrodzenie na przyzwoitym poziomie
40,6
43,6
miła, koleżeńska atmosfera w pracy
34,8
dodatkowe kursy i szkolenia
umowa o pracę na czas nieokreślony
28,2
praca zgodna z wykształceniem
27,2
27,3
43,8
39,9
21,9
17,5
wypłacanie pensji bez opóźnień
14,5
przestrzeganie ustawowego czasu pracy
8,6
łatwy dojazd z miejsca zamieszkania
7,9
samorealizacja
1,8
2,1
możliwośc rozwoju
1,8
12,4
0,8
inne 0,2
0
20
40
60
80
100
kobiety (N=521)
mężczyźni (N=379)
Zebrane informacje pozwoliły również na poznanie rozmiarów (deklarowanej) mobilności
przestrzennej ankietowanych. Respondentów zapytano bowiem, gdzie zamierzają podjąć
pracę. Jedna trzecia spośród nich (32,4%) odpowiedziała, że planuje pracować w obecnym
miejscu zameldowania stałego. Dodatkowo co czwarty ankietowany (23,3%) zamierza
44
Unia Europejska
pracować w miejscowości, w której się uczy (odpowiedź tę mogli wybierać respondenci,
którzy studiują w miejscu innym od miejsca zameldowania stałego). Gotowość podjęcia
pracy w dowolnej miejscowości w Polsce zadeklarowało 12,8% ankietowanych, a gotowość
podjęcia pracy poza granicami kraju – 12,1%. Tylko 2,9% ogółu biorących udział w badaniu
przyznało, że jeszcze nie zastanawiało się nad omawianą kwestią.
Wykres nr 42.
Miejsce, w którym respondenci zamierzaja podajac prace
(w %; N=712)
w obecnym miejscu
zameldowania stałego
32,4
w miejscowości, w której się
uczę
23,3
8,6
w woj., w którym jestem
zameldowany/a
w woj., w którym studiuję
0,7
w dowolnej miejscowości w
Polsce
12,8
za granicą
12,1
jeszcze się nad tym nie
zastanawiałem
2,9
nie wiem, trudno powiedziec
7,2
0
10
20
30
40
Ankietowanych zapytano także o ich ewentualne plany podjęcia pracy poza granicami kraju.
Co trzeci respondent (34,4%) przyznał, że planuje wyjazd zarobkowy z kraju, ale nie na
stałe. Tylko 5,4% zamierza na zawsze opuścić Polskę. Ważne jest, że jeden na siedmiu
respondentów (14,3%) zadeklarował, że na pewno nie wyjedzie z kraju w poszukiwaniu
pracy. Generalnie można powiedzieć, że studenci z Dolnego Śląska nie przejawiają
szczególnej ochoty do pracy za granicą. Osób rozpatrujących możliwość opuszczenia kraju
było w sumie w badanej próbie niewiele (14,1%). Więcej szczegółów prezentuje Wykres 43.
45
Unia Europejska
Wykres nr 43.
Gotowosc do opuszczenia kraju i podjecia pracy za granica
(w%; N=900)
50
40
34,4
33,1
30
20
14,3
8,7
10
5,4
4,0
0
tak, kiedyś na
pewno wyjadę, ale
wrócę do Polski
tak, kiedyś na
pewno wyjadę i
zostanę na stałe
być m oże wyjadę,
ale nie na stałe
byc może wyjadę
na stałe
nie, na pewno nie
wyjadę za granicę
w celach
zarobkowych
trudno powiedziec,
jeszcze o tym nie
m yślałem /am
Wykres nr 44.
i rodzaj uczelni respondenta (w%; N=900)
50
40,1
40
34,8
33,3
30
25,0
20
15,1
14,2
9,1
10
5,9
7,2
6,6
5,3
3,3
0
tak, kiedyś na
pewno wyjadę, ale
wrócę do Polski
tak, kiedyś na
pewno wyjadę i
zostanę na stałe
być może wyjadę,
ale nie na stałe
byc może wyjadę
na stałe
nie, na pewno nie
wyjadę za granicę
w celach
zarobkowych
trudno powiedziec,
jeszcze o tym nie
myślałem/am
46
Unia Europejska
Odpowiedzi udzielane na omawiane pytanie przez respondentów z uczelni państwowych
i prywatnych były w dużym stopniu zbieżne. Można jedynie stwierdzić, że studenci z uczelni
prywatnych częściej (różnica częstotliwości wskazań na poziomie 6,8 pkt. %) przyznawali,
że kiedyś na pewno wyjadą do pracy za granicą, ale wrócą do Polski; ich koledzy z uczelni
państwowych częściej natomiast (9,8 pkt. %) deklarowali, że być może opuszczą Polskę na
stałe. Szczegóły przedstawiono na Wykresie 44.
Analizy pogłębione nie wykazały istnienia jakichkolwiek istotnych różnic w odpowiedziach
udzielanych na pytanie o gotowość do podjęcia pracy za granicą między kobietami
i mężczyznami.
Wykres nr 45.
i plec respondentów (w%; N=900)
40
34,0
35,1
33,2 33,0
30
20
14,8 13,7
9,2
10
8,3
6,3
4,2
0
4,7
3,5
trudno
być może wyjadę, by może wyjadę nie, na pewno nie
tak, kiedyś na
tak, kiedyś na
powiedziec,
ale nie na stałe
na stałe
wyjadę za granicę
pewno wyjadę, ale pewno wyjadę i
jeszcze o tym nie
w celach
wrócę do Polski zostanę na stałe
myślałem/am
zarobkowych
kobiety (N=521)
mężczyźni (N=379)
Ankietowanych zapytano również, w jaki sposób zamierzają poszukiwać pracy. Największą
częstotliwością wskazań cieszyły się tu ogłoszenia w Internecie (78,8%) oraz ogłoszenia
prasowe (69,1%). Dwie piąte respondentów (41,9%) planuje poszukiwanie pracy poprzez
informacje uzyskiwane od rodziny lub znajomych. Pozostałe drogi szukania zatrudnienia
uzyskały znacznie mniej wskazań. Najrzadziej respondenci deklarowali zainteresowanie
47
Unia Europejska
ogłoszeniami „na mieście” – na płotach i słupach (2,1%) ogłoszeniami w mediach innych niż
prasa lub Internet (3,4%). Nieliczni też deklarowali gotowość odwiedzania potencjalnych
pracodawców, aby zaprezentować swoją ofertę i kandydaturę (3,7%).
Wykres nr 46.
Planowane sposoby poszukiwania pracy (w %; N=900)
ogłoszenia w Internecie
78,8
ogłoszenia prasowe
69,1
poprzez rodzinę, znajomych
41,9
20,9
giełdy, targi pracy
studenckie biura karier
18,0
15,8
poprzez urzedy pracy
11,0
komercyjne biura, agencje pracy
bezpośrednio w zakładach pracy
3,7
ogłoszenia w innych mediach
3,4
2,1
ogłoszenia "na mieście" (słupy, płoty)
0
20
40
60
80
1 00
48
Unia Europejska
III.
Podsumowanie
Przedstawione w raporcie informacje zostały podsumowane poniżej. Wydaje się, że
w oparciu o nie możliwe jest wskazanie pewnych czynników mogących stanowić o potencjale
rynku pracy w woj. dolnośląskim.
Studenci wybierając swoje obecne kierunki studiów kierowali się przede wszystkim własnymi
zainteresowaniami (66,8%). Ważne jednak było również to, czy dany kierunek stwarza
relatywnie większe szanse na znalezienie pracy. Czynnik ten był bardziej istotny dla
studentów z uczelni prywatnych (31,6%), niż państwowych (22,7%).
W ciągu 24 miesięcy poprzedzających badanie 58,0% biorących udział w badaniu odbyła
praktyki zawodowe. Uczestnictwo w praktykach było najbardziej powszechne wśród
studentów nauk medycznych i rolnictwa (100,0%), zaś najmniej – wśród studentów nauk
społecznych, gospodarki i prawa (42,7%). Respondenci zapytani o swoje opinie na temat
praktyk na ogół byli o nich dobrego zdania. Tylko 3,6% uznało, że praktyki zawodowe nie
mają dobrych stron; analogicznie 19,5% było zdania, że praktyki nie posiadają żadnych wad.
Najczęściej wskazywanymi pozytywami udziału w praktykach było poznanie środowiska
pracy (63,8%) oraz to, że praktyki stanowią cenne uzupełnienie wiedzy teoretycznej (43,7%).
Można zatem mówić o „merytorycznej” orientacji studentów, którzy z praktyk najwyraźniej
chcą skorzystać jak najwięcej i jak najwięcej się w ich trakcie nauczyć. Nastawienie to
przejawiało się także w odpowiedziach udzielanych na pytanie o złe strony uczestniczenia
w praktykach: respondenci wskazywali tu na zbyt krótki czas ich trwania (38,7%) oraz to, że
otrzymuje się tylko proste i błahe zadania (37,0%), co uniemożliwia wyniesienie z praktyk tak
dużych korzyści, jak byłoby to potencjalnie możliwe.
W ciągu 24 miesięcy poprzedzających badanie 57,0% respondentów uczestniczyło w jakichś
kursach i szkoleniach. Najczęściej były to kursy językowe (38,6%) oraz kursy na prawo jazdy
(22,7%). Plany odnośnie partycypacji w kursach i szkoleniach na przyszłe dwa lata ma
65,2% ankietowanych. Także w tym wypadku najbardziej popularne okazały się być kursy
języka obcego i kursy na prawo jazdy.
49
Unia Europejska
Co trzeci ankietowany (37,3%) podejmuje jakąś aktywność w zakresie samodzielnego
podnoszenia kwalifikacji (samokształcenie). W większym stopniu aktywność tę przejawiają
studenci z uczelni prywatnych. Najbardziej powszechne obszary samokształcenia to sport,
rozwijanie zainteresowań oraz rozwój osobisty (39,9%), nieco rzadziej wymieniano natomiast
doskonalenie obsługi komputera (29,5%).
Ankietowani najlepiej oceniają swoje szanse na znalezienie pracy zgodnej z kierunkiem
kształcenia na ogólnopolskim rynku pracy. Wyraźnie lepiej swoje szanse oceniali studenci
z uczelni prywatnych oraz przyszli lekarze i absolwenci nauk społecznych, gospodarki
i prawa. Najmniejszy optymizm cechował natomiast studentów kierunków: „nauka”
i rolnictwo.
Ankietowani planują przede wszystkim podjęcie pracy w dużych międzynarodowych firmach
(22,6%) lub też zamierzają otworzyć własną działalność gospodarczą (21,8%). Najmniej
popularne rozwiązanie to zatrudnienie się w małej, rodzinnej firmie (2,8%). Najważniejsze
oczekiwania respondentów kierowane pod adresem przyszłej pracy to wynagrodzenie na
przyzwoitym poziomie (90,9%), miła i koleżeńska atmosfera w pracy (42,3%) oraz
zapewnianie przez pracodawcę dodatkowych kursów i szkoleń dokształcających (40,0%).
Jedna trzecia respondentów (34,4%) przyznała, że kiedyś na pewno wyjedzie za granicę do
pracy, ale wróci do kraju. Możliwość opuszczenia Polski na stałe rozpatruje 14,1% studentów
z woj. dolnośląskiego.
50

Metryczka 1,2,3,4

Transkrypt

Podobne dokumenty

prezentacja Pana Bartłomieja Bartoszewicza

WYNIKI ANKIETY „Zdrowy tryb życia w Skierniewicach”

Nr albumu/PESEL: Ocena: 1116413 Bardzo dobry 1062642 Plus

Temat: Tworzymy wykres kolumnowy i kołowy. Wykres umożliwia

Przykładowe analizy (dane fikcyjne)

Zadanie 23 Funkcja 4 jest rosnąca w przedziale A. 0

Unia ekonomiczna Unia polityczna Wspólny rynek Unia celna

Jak poprawnie wykonać wykres Sankey`a?