Chemia

Transkrypt

Chemia
Marzena Pogoda, Aleksandra Konieczna
WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH
I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKAYJNYCH Z CHEMII
DLA KL I GIMNAZJUM w ZS NR 3
W WODZISŁAWIU ŚL. WYNIKAJĄCYCH Z REALIZOWANEGO PROGRAMU NAUCZANIA
„Chemia Nowej Ery. Program nauczania chemii w gimnazjum” Teresy Kulawik, Marii Litwin
Punkt podst.
programowej
Wymagania na poszczególne oceny
Lp.
Temat lekcji
dopuszczający
dostateczny
dobry
bardzo dobry
DZIAŁ: SUBSTANCJE I ICH PRZEMIANY
1
2
3
Lekcja organizacyjna.
Wymagania edukacyjne i
sposoby sprawdzania osiągnięć
oraz BHP i WSO.
Pracownia chemiczna –
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
podstawowe szkło i sprzęt
– zalicza chemię do nauk
– wyjaśnia, dlaczego chemia jest – podaje zastosowania wybranych
laboratoryjny.
przyrodniczych
nauką przydatną ludziom
elementów sprzętu lub szkła
– stosuje zasady bezpieczeństwa – omawia, czym się zajmuje
laboratoryjnego
obowiązujące w pracowni
chemia
chemicznej
– omawia sposób podziału chemii
– nazywa wybrane elementy szkła i na organiczną i nieorganiczną
sprzętu laboratoryjnego oraz określa
ich przeznaczenie
Właściwości substancji.
Uczeń:
– opisuje właściwości substancji,
będących głównymi składnikami
produktów, stosowanych na co
dzień
– przeprowadza proste obliczenia
Uczeń:
– wyjaśnia, czym się różni ciało
fizyczne od substancji
– opisuje właściwości substancji
Uczeń:
- uzasadnia konieczność
zachowania warunków
bezpieczeństwa
Uczeń:
Uczeń:
– identyfikuje substancje na
– opisuje pomiar gęstości,
podstawie podanych właściwości wykorzystuje gęstość do obliczenia
masy substancji o znanej objętości
i objętości substancji o znanej
masie
III
1.1 1.2
4
Zjawisko fizyczne a reakcja
chemiczna.
5, Mieszaniny substancji.
6
7
Pierwiastek chemiczny
a związek chemiczny.
8
Właściwości i zastosowanie
metali.
9
Właściwości i zastosowanie
niemetali.
z wykorzystaniem pojęć: masa,
gęstość, objętość
– odróżnia właściwości fizyczne
od chemicznych
Uczeń:
– definiuje pojęcia zjawisko
fizyczne i reakcja chemiczna
– podaje przykłady zjawisk
fizycznych
i reakcji chemicznych
zachodzących
w otoczeniu człowieka
Uczeń:
– definiuje pojęcie mieszanina
substancji
– opisuje cechy mieszanin
jednorodnych i niejednorodnych
– podaje przykłady mieszanin
– opisuje proste metody
rozdzielania mieszanin na składniki
Uczeń:
– dzieli substancje chemiczne na
proste i złożone, na pierwiastki i
związki chemiczne
– definiuje pojęcia pierwiastek
chemiczny i związek chemiczny
– podaje przykłady związków
chemicznych
Uczeń:
– klasyfikuje pierwiastki
chemiczne na metale i niemetale
– podaje przykłady pierwiastków
chemicznych (metali)
– odróżnia metale i niemetale na
podstawie ich właściwości
– opisuje, na czym polega
rdzewienie (korozja)
– posługuje się symbolami
chemicznymi pierwiastków (Na, K,
Ca, Mg, Fe, Zn, Cu, Al, Pb, Sn, Ag,
Hg)
Uczeń:
– klasyfikuje pierwiastki
chemiczne na metale i niemetale
– podaje przykłady pierwiastków
chemicznych (niemetali)
– odróżnia metale i niemetale na
- podaje sposoby identyfikacji
różnych substancji
Uczeń:
– opisuje różnicę w przebiegu
zjawiska fizycznego i reakcji
chemicznej
– projektuje doświadczenia
ilustrujące zjawisko fizyczne i
reakcję chemiczną
– podaje przykłady zjawisk
fizycznych i reakcji chemicznych
zachodzących w otoczeniu
człowieka
Uczeń:
– wymienia i wyjaśnia
podstawowe sposoby
rozdzielania mieszanin
– sporządza mieszaninę
– planuje rozdzielanie mieszanin
Uczeń:
– projektuje doświadczenia
ilustrujące reakcję chemiczną i
formułuje wnioski
– wskazuje w podanych
przykładach reakcję chemiczną i
zjawisko fizyczne
Uczeń:
– projektuje doświadczenie o
podanym tytule (rysuje schemat,
zapisuje obserwacje i wnioski)
- opisuje reakcje chemiczne znane
z życia codziennego, podając
towarzyszące im zjawiska fizyczne
Uczeń:
– podaje sposób rozdzielenia
wskazanej mieszaniny
Uczeń:
– wyjaśnia, na czym polega
destylacja
– projektuje doświadczenie o
podanym tytule (rysuje schemat,
zapisuje obserwacje i wnioski)
Uczeń:
– wyjaśnia potrzebę wprowadzenia
symboliki chemicznej
– rozpoznaje pierwiastki i związki
chemiczne
– wyjaśnia różnicę między
pierwiastkiem a związkiem
chemicznym
Uczeń:
– definiuje stopy
– formułuje obserwacje do
doświadczenia
Uczeń:
– wskazuje wśród różnych
substancji mieszaninę i związek
chemiczny
– wyjaśnia różnicę między
mieszaniną a związkiem
chemicznym
Uczeń:
- uzasadnia, dlaczego poznane
substancje są pierwiastkami lub
związkami chemicznymi
Uczeń:
– proponuje sposoby
zabezpieczenia produktów
zawierających żelazo przed
rdzewieniem
– odszukuje w układzie
okresowym pierwiastków podane
pierwiastki chemiczne
– opisuje doświadczenie
wykonywane na lekcji
Uczeń:
– definiuje pojęcie patyna
– projektuje doświadczenie o
podanym tytule (rysuje schemat,
zapisuje obserwacje i wnioski)
1.5 4.7
Uczeń:
– formułuje obserwacje do
doświadczenia
Uczeń:
– odszukuje w układzie
okresowym pierwiastków podane
pierwiastki chemiczne
– opisuje doświadczenie
wykonywane na lekcji
Uczeń:
– projektuje doświadczenie o
podanym tytule (rysuje schemat,
zapisuje obserwacje i wnioski)
- podaje kryteria klasyfikacji
pierwiastków na metale i niemetale
1.5 4.7
3.1
1.3 1.7 1.8
1.4
podstawie ich właściwości
– posługuje się symbolami
chemicznymi pierwiastków (H, O,
N, Cl, S, C, P, Si,)
10 Właściwości i skład powietrza. Uczeń:
– opisuje skład i właściwości
powietrza
– określa, co to są stałe i zmienne
składniki powietrza
– określa znaczenie powietrza
11 Tlen i jego właściwości.
Uczeń:
– opisuje właściwości fizyczne,
12
chemiczne tlenu
– określa znaczenie tlenu
13
14
15
16
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
– wymienia stałe i zmienne
– określa, które składniki powietrza - projektuje doświadczenia
składniki powietrza
są stałe, a które zmienne
potwierdzające występowanie
– bada skład powietrza
– wykonuje obliczenia związane z tlenu, dwutlenku węgla, pary
– oblicza przybliżoną objętość
zawartością procentową substancji wodnej w powietrzu
tlenu i azotu, np. w sali lekcyjnej występujących w powietrzu
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
– opisuje, jak można otrzymać tlen – wyjaśnia rolę procesu fotosyntezy - podaje różnice między pojęciami
– opisuje obieg tlenu w przyrodzie w naszym życiu
utlenianie i spalanie
– wyjaśnia, na czym polega proces
- projektuje metodę laboratoryjną
fotosyntezy
otrzymywania tlenu
– wymienia zastosowania tlenków
- wyjaśnia, dlaczego spalanie w
wapnia, żelaza, glinu, azotu,
tlenie przebiega szybciej niż
gazów szlachetnych, tlenku
spalanie w powietrzu
węgla(IV), tlenu, wodoru
– podaje sposób otrzymywania
tlenku węgla(IV) (na przykładzie
reakcji węgla z tlenem)
Właściwości i zastosowanie
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
azotu i gazów szlachetnych.
– opisuje właściwości fizyczne,
– opisuje właściwości fizyczne i – określa, które składniki powietrza – wyjaśnia, dlaczego gazy
chemiczne azotu
chemiczne gazów szlachetnych są stałe, a które zmienne
szlachetne są bardzo mało aktywne
– opisuje obieg azotu w przyrodzie
chemicznie
Tlenek węgla – właściwości i
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
rola w przyrodzie.
– opisuje właściwości fizyczne,
– opisuje obieg tlenku węgla(IV) w – wykrywa obecność tlenku
– otrzymuje tlenek węgla(IV) w
chemiczne tlenku węgla (IV)
przyrodzie
węgla(IV)
reakcji węglanu wapnia z kwasem
– wyjaśnia, na czym polega proces – opisuje właściwości tlenku
chlorowodorowym
fotosyntezy
węgla(II)
– uzasadnia, na podstawie reakcji
– definiuje pojęcie reakcja
magnezu z tlenkiem węgla(IV), że
charakterystyczna
tlenek węgla(IV) jest związkiem
– planuje doświadczenie
chemicznym węgla i tlenu
umożliwiające wykrycie obecności
tlenku węgla(IV) w powietrzu
wydychanym z płuc
Rola pary wodnej w powietrzu. Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
– podaje, że woda jest związkiem – opisuje rolę wody i pary wodnej – wykazuje obecność pary wodnej – uzasadnia, na podstawie reakcji
chemicznym wodoru i tlenu
w przyrodzie
w powietrzu
magnezu z parą wodną, że woda
– tłumaczy, na czym polega
– wymienia właściwości wody
jest związkiem chemicznym tlenu
zmiana stanów skupienia na
– wyjaśnia pojęcie higroskopijność
i wodoru
przykładzie wody
– omawia obieg wody w
przyrodzie
– określa znaczenie wody
– określa, jak zachowują się
substancje higroskopijne
Zanieczyszczenia powietrza.
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
– wymienia podstawowe źródła,  wymienia źródła, rodzaje i skutki – wyjaśnia, skąd się biorą kwaśne – planuje sposoby postępowania
4.1
3.2 4.2
4.4 4.8
4.2 4.3
3.2 4.2 4.4
4.6 4.9
1.3
4.5 4.10 6.9
rodzaje i skutki zanieczyszczeń
powietrza
17 Wodór i jego właściwości.
18 Typy reakcji chemicznych.
19 Reakcje utleniania – redukcji
jako szczególny rodzaj reakcji
wymiany.
zanieczyszczeń powietrza
– wyjaśnia, co to jest efekt
cieplarniany
– opisuje, na czym polega
powstawanie dziury ozonowej,
kwaśnych opadów
opady
– określa zagrożenia wynikające z
efektu cieplarnianego, dziury
ozonowej, kwaśnych opadów
– proponuje sposoby zapobiegania
powiększania się dziury ozonowej
i ograniczenia powstawania
kwaśnych opadów
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
– opisuje właściwości fizyczne,
– podaje sposób otrzymywania
– omawia sposoby otrzymywania
chemiczne wodoru
 opisuje sposób identyfikowania wodoru
wodoru
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
– omawia, na czym polega
– wskazuje w zapisie słownym
– zapisuje słownie przebieg
utlenianie, spalanie
przebiegu reakcji chemicznej
różnych rodzajów reakcji
– definiuje pojęcia substrat i
substraty i produkty, pierwiastki i chemicznych
produkt reakcji chemicznej
związki chemiczne
– podaje przykłady różnych typów
– wskazuje substraty i produkty
– definiuje pojęcia reakcje egzo- i reakcji chemicznych
reakcji chemicznej
endoenergetyczne
– podaje przykłady reakcji egzo- i
– określa typy reakcji chemicznych
endoenergetycznych
– wymienia niektóre efekty
towarzyszące reakcjom chemicznym
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
– określa typ reakcji chemicznych - zapisuje słownie typowe reakcje - podaje przykłady praktycznego
- wskazuje utleniacz, reduktor,
utleniania-redukcji
zastosowania reakcji utlenianiasubstrat, który utlenia się i który
redukcji
redukuje
umożliwiające ochronę powietrza
przed zanieczyszczeniami
– wykazuje zależność między
rozwojem cywilizacji a
występowaniem zagrożeń
Uczeń:
- porównuje właściwości tlenu,
wodoru, azotu, dwutlenku węgla
Uczeń:
– identyfikuje substancje na
podstawie schematów reakcji
chemicznych
Uczeń:
- planuje doświadczenia
prowadzące do otrzymywania
metali z ich tlenków, z
zastosowaniem różnych poznanych
reduktorów
3.2 4.2 4.4
3.2 3.3
3.2
20 Podsumowanie wiadomości
21 Substancje chemiczne –
sprawdzian wiadomości.
DZIAŁ: WEWNĘTRZNA BUDOWA MATERII
22 Ziarnista budowa materii.
Uczeń:
Uczeń:
– definiuje pojęcie materia
– omawia poglądy na temat
– opisuje ziarnistą budowę materii budowy materii
– wyjaśnia zjawisko dyfuzji
– podaje założenia teorii
atomistyczno-cząsteczkowej
budowy materii
23, Masa i rozmiary atomów.
24
Uczeń:
Uczeń:
– opisuje, czym różni się atom od – oblicza masy cząsteczkowe
cząsteczki
– definiuje pojęcie pierwiastek
– definiuje pojęcia jednostka masy chemiczny
atomowej, masa atomowa, masa
cząsteczkowa
Uczeń:
Uczeń:
– planuje doświadczenie
- projektuje doświadczenia
potwierdzające ziarnistość budowy świadczące o ziarnistej budowie
materii
materii
– wyjaśnia różnice między
- wyjaśnia na podstawie modeli
pierwiastkiem a związkiem
różnice we właściwościach
chemicznym na podstawie założeń substancji o różnych stanach
teorii atomistyczno-cząsteczkowej skupienia
budowy materii
Uczeń:
Uczeń:
– oblicza masy cząsteczkowe
– definiuje pojęcie masa atomowa
związków chemicznych
jako średnia masa atomowa
danego pierwiastka chemicznego z
uwzględnieniem jego składu
izotopowego
1.3 1.4 2.7
1.6 3.4
25, Budowa atomu.
26
27, Izotopy i zjawisko
28 promieniotwórczości.
29 Układ okresowy pierwiastków
chemicznych.
30, Zależność między budową
31 atomu pierwiastka a jego
położeniem w układzie
okresowym.
32 Podsumowanie wiadomości.
33 Wewnętrzna budowa materii –
sprawdzian wiadomości.
– oblicza masę cząsteczkową
prostych związków chemicznych
Uczeń:
– opisuje i charakteryzuje skład
atomu
pierwiastka chemicznego (jądro:
protony
i neutrony, elektrony)
– definiuje pojęcie elektrony
walencyjne
– wyjaśnia, co to jest liczba
atomowa, liczba masowa
– ustala liczbę protonów,
elektronów, neutronów w atomie
danego pierwiastka chemicznego,
gdy znane są liczby atomowa i
masowa
Uczeń:
– definiuje pojęcie izotop
– dokonuje podziału izotopów
– wymienia dziedziny życia, w
których stosuje się izotopy
Uczeń:
– podaje maksymalną liczbę
elektronów na poszczególnych
powłokach (K, L, M)
– zapisuje konfiguracje
elektronowe
– rysuje proste przykłady modeli
atomów pierwiastków
chemicznych
Uczeń:
– wymienia rodzaje izotopów
– wyjaśnia różnice w budowie
atomów izotopów wodoru
– wymienia dziedziny życia, w
których stosuje się izotopy
Uczeń:
Uczeń:
– opisuje układ okresowy
– korzysta z układu okresowego
pierwiastków chemicznych
pierwiastków chemicznych
– podaje prawo okresowości
– wykorzystuje informacje
– podaje, kto jest twórcą układu
odczytane z układu okresowego
okresowego pierwiastków
pierwiastków chemicznych
chemicznych
– podaje maksymalną liczbę
elektronów na poszczególnych
powłokach (K, L, M)
Uczeń:
Uczeń:
– odczytuje z układu okresowego – zapisuje konfiguracje
podstawowe informacje o
elektronowe
pierwiastkach
– rysuje proste przykłady modeli
atomów pierwiastków
chemicznych
Uczeń:
Uczeń:
– oblicza maksymalną liczbę
– wyjaśnia związek między
elektronów na powłokach
podobieństwami właściwości
– zapisuje konfiguracje
pierwiastków chemicznych
elektronowe
zapisanych w tej samej grupie
– rysuje modele atomów
układu okresowego a budową ich
– wyjaśnia, dlaczego gazy
atomów i liczbą elektronów
szlachetne są bardzo mało aktywne walencyjnych
chemicznie na podstawie budowy
ich atomów
2.2 2.3
Uczeń:
Uczeń:
– wymienia zastosowania izotopów – oblicza zawartość procentową
i pierwiastków
izotopów w pierwiastku
promieniotwórczych
chemicznym
2.5 2.6
Uczeń:
Uczeń:
– korzysta swobodnie z informacji - określa zależność budowy atomu
zawartych w układzie okresowym i właściwości pierwiastków a ich
pierwiastków chemicznych
miejscem w układzie okresowym
2.1
Uczeń:
- określa podobieństwa i różnice w
budowie atomów metali
- określa podobieństwa i różnice w
budowie atomów pierwiastków tej
samej grupy
2.4
Uczeń:
- określa zależność budowy atomu
i właściwości pierwiastków a ich
miejscem w układzie okresowym
Stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który:
a) nie opanował niezbędnego minimum wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania ( wymagania na ocenę dopuszczający),
a braki uniemożliwiają kontynuowanie nauki z tego przedmiotu,
b) nie jest w stanie, nawet przy znacznej pomocy nauczyciela, rozwiązać zadań o niewielkim stopniu trudności.
Stopień celujący otrzymuje uczeń, który:
a) posiadł wiedzę i umiejętności wykraczające poza treści wymagań podstawy programowej,
b) samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia,
c) biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów, proponuje rozwiązania nietypowe,
d) osiąga sukcesy w konkursach chemicznych na szczeblu rejonu lub województwa (kraju).
Pozostałe godziny do dyspozycji nauczyciela.
Rozkład materiału może być modyfikowany przez nauczyciela w zależności od potrzeb.