#Tom IX-15 Interoperacyjnoœć
Transkrypt
#Tom IX-15 Interoperacyjnoœć
Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Dokumentacja przedprojektowa dla zadania „Modernizacja linii kolejowej Nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa - Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia - Lublin - Dorohusk - Granica Państwa” Etap I Etap II Etap III Etap IV Etap V Etap VI Etap VII Etap VIII Etap IX Etap X Etap XI Prognozy społeczno - gospodarcze i analizy rynku usług transportowych Analizy ruchowo - marketingowe opcji modernizacyjnych Analiza stanu istniejącego infrastruktury kolejowej i taboru Analizy techniczne opcji modernizacji linii, wraz z oszacowaniem kosztów Analiza środowiskowa Analiza CBA i wybór opcji Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Tom IX - 1 Uszczegółowienie analiz ruchowych Tom IX - 2 Podtorze na szlakach i posterunkach ruchu (z odwodnieniem drogi kolejowej) Stacje kolejowe Szlaki kolejowe Tom IX - 3 Nawierzchnia kolejowa Stacje kolejowe Szlaki kolejowe Tom IX - 4 Obiekty inŜynieryjne Stacje kolejowe Szlaki kolejowe Tom IX - 5 Przejazdy, drogi i place ładunkowe Przejazdy i drogi Place ładunkowe Tom IX - 6 Obiekty kubaturowe, perony wraz z małą architekturą Stacje kolejowe Szlaki kolejowe Tom IX - 7 Sieć trakcyjna i powrotna Tom IX - 8 Układ zasilania sieci trakcyjnej Tom IX - 9 Linia odbiorów nietrakcyjnych Tom IX - 10 Energetyka do 1 kV Tom IX - 11 SRK, SBL i urządzenia bezpieczeństwa (w tym DSAT) Tom IX - 12 ERTMS ETCS GSM-R Tom IX - 13 Telekomunikacja Tom IX - 14 Tabor i zaplecze Tom IX - 15 Analiza interoperacyjności Tom IX - 16 Harmonogram realizacji i etapowania robót Tom IX - 17 Koszty inwestycyjne Tom IX - 18 Koszty utrzymania Tom IX - 19 Analizy finansowe Tom IX - 20 Analizy ekonomiczne Tom IX - 21 Prezentacja multimedialna Tom IX - 22 Raport podsumowujący z etapu IX Sporządzenie syntezy ze Studium Wykonalności Opracowanie materiałów przetargowych TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 2 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Zespół autorski Emil Onderka ElŜbieta Stojak Justyna Pierzchała TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 3 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Spis zawartości Część opisowa 1. Informacje ogólne 5 2. Materiały źródłowe i pomocnicze 6 3. Interoperacyjność linii kolejowej 10 4. Opcje modernizacyjne linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia -Dorohusk – Granica Państwa 5. Charakterystyka stanu istniejącego linii kolejowej nr 7 Warszawa – Wschodnia – Dorohusk – Granica Państwa 6. 13 13 Analiza interoperacyjności modernizowanej linii nr 7 Warszawa Wschodnia -Dorohusk – Granica Państwa 21 7. Elementy ochrony środowiska w interoperacyjności kolei 38 8. Podsumowanie i wnioski 39 9. Zestawienie parametrów technicznych i standardów dla modernizacji linii Warszawa – Dorohusk – zał nr 1 40 TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 4 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 1. Informacje ogólne. 1.1. Podstawa opracowania. Studium wykonalności dla zadania: „Modernizacja linii kolejowej Nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia - Lublin Dorohusk - Granica Państwa” jest realizowane w ramach kontraktu, który został zawarty pomiędzy stronami: • PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 03-734 Warszawa, ul. Targowa 74; (Zamawiającym) • Jacobs Polska Sp. z o.o. 02-626 Warszawa; Al. Niepodległości 58. Kluczowym partnerem w realizacji studium wykonalności jest Halcrow; Warszawa; ul. Wspólna 47/49 (na podstawie zawartej umowy). 1.2. Cel opracowania. Celem projektu jest opracowanie studium wykonalności dla zadania:” Modernizacja linii kolejowej Nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia - Lublin - Dorohusk – Granica Państwa” obejmującego między innymi: • wielowariantową analizę opłacalności modernizacji linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa ze szczegółową analizą zakresu robót i kosztami inwestycyjnymi opcji (wariantów) modernizacyjnych, • analizę interoperacyjności modernizowanej linii, • przygotowanie wniosków o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, • uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii, • opracowanie materiałów przetargowych. Modernizacja linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa - Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia – Lublin – Granica Państwa powinna pozwolić na: • poprawienie jakości usług transportowych przez skrócenie czasu jazdy pociągów wszystkich kategorii, stworzenie warunków do zaproponowania przez przewoźników kolejowych atrakcyjnej dla klientów kolei ofert przewozowej (zwiększenia częstotliwości kursowania pociągów), zwiększenie natęŜenia ruchu pasaŜerskiego i towarowego w relacjach dalekobieŜnych na kierunku północ – południe, poprawienie obsługi pasaŜerów w sektorze przewozów regionalnych, • podniesienie poziomu bezpieczeństwa ruchu, • obniŜenie kosztów kolejowych usług transportowych oraz racjonalizację uŜytkowania infrastruktury kolejowej poprzez jej ograniczenie do niezbędnego poziomu, • podniesienie efektywności uŜytkowania linii kolejowej, przez wprowadzenie nowego europejskiego taboru kolejowego o większych naciskach na oś oraz o parametrach skrajni odpowiednich dla transportu intermodalnego, • zapewnienie interoperacyjności eksploatacyjnej i strukturalnej, • poprawę połączeń pomiędzy UE oraz Ukrainą, • stymulację rozwoju ekonomicznego na poziomie regionalnym i krajowym, wspieranie we wspólnym interesie UE i Polski bardziej ekonomicznych i niezawodnych międzynarodowych usług transportowych, zwiększenie efektywności operatorów kolejowych w korytarzach międzynarodowych oraz zapewnienie interoperacyjności kolei z innymi środkami transportu, • podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województw podkarpackiego i mazowieckiego, • zabezpieczenie środowiska naturalnego wzdłuŜ linii kolejowej, • eliminację barier dla osób z ograniczoną zdolnością ruchową. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 5 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Etap IX Studium wykonalności dla projektu „Modernizacji linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa” - wskazuje najlepsze pod względem funkcjonalności i efektywności rozwiązania. 1.3. Zakres opracowania. Opracowanie niniejsze obejmuje etap IX przedmiotu zamówienia, składający się z 22 tomów tematycznych. Nazwy i zestawienie tomów znajdują się na str. 2 niniejszego opracowania. Niniejszy tom (Tom IX-15) obejmuje analizę interoperacyjności linii nr 7 Warszawa Wschodnia – Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa. 2. Materiały źródłowe i pomocnicze. W przedmiotowym opracowaniu posłuŜono się wymienionymi poniŜej materiałami źródłowymi. 2.1. Akty prawa polskiego: 1/. Ustawa z dnia 28.03.2003 r., o transporcie kolejowym (tekst jednolity Dz.U. z 2007r, nr 16. poz. 94 z późniejszymi zmianami). 2/. Ustawa z dnia 19.09.2007 r o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 191 poz.1374 z 18.10.2007 r). 3/. Ustawa z dnia 07.02.2008 r o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. nr 59 poz.359 z 2008 r). 4/. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20.03.2007 r w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym – Dz.U.2007.nr 61.poz. 412. 5/. Narodowy Plan WdroŜenia Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym w Polsce przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu w dniu 6.03.2007 r (Komunikat nr 41 (128). 6/. Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 5.09.2006 r w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei oraz procedur oceny zgodności dla transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej – Dz.U.2006.nr 171.poz.1230. 7/. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29.06.2004 r w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei oraz procedur oceny zgodności dla transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości – Dz.U.2004.nr 162.poz.1697. 8/. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 07.01.2008 r zmieniające rozporządzenie w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei oraz procedur oceny zgodności dla transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych Dz.U.2008.nr 11.poz.65. 9/. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 07.01.2008 r zmieniające rozporządzenie w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei oraz procedur oceny zgodności dla transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości Dz.U.2008.nr 11.poz.64. 10/. Rozporządzenie MTiGM z dnia 26.02.1996 w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać skrzyŜowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowania (Dz.u. nr.33 poz 144 z 20.03.1996 r z późniejszymi zmianami). 11/. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 9 listopada 2000 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyŜowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie – Dz.U. 2000.nr 100.poz.1082. 12/. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie- Dz.U. z 1998r nr 151 poz. 987. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 6 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 13/. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia 8.08.2005 r w sprawie ustalenia listy właściwych krajowych specyfikacji technicznych i dokumentów normalizacyjnych, których zastosowanie umoŜliwi spełnienie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei. 14/. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27.02.2009 r w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej (Dz.U. z 2009 r nr 35 poz.274). 15/. Rozporządzenie MI z dnia 07.08. 2008 r w sprawie wymagań w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowej a takŜe sposobu urządzania i utrzymania zasłon odśnieŜnych oraz pasów przeciwpoŜarowych (Dz.U. z 2008 r nr 153; poz. 955). 2.2. Akty Unii Europejskiej: 1. Dyrektywa 2001/16/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych [Dz.U. L 110 z 20.4.2001, str. 1—27]. 2. Dyrektywa Rady 96/48/WE z dnia 23 lipca 1996 r. w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości. 3. Dyrektywa Komisji 2007/32/WE z dnia 1 czerwca 2007 r. zmieniająca załącznik VI do dyrektywy Rady 96/48/WE w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości i załącznik VI do dyrektywy 2001/16/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej (Tekst mający znaczenie dla EOG). [Dz.U. L 141 z 2.6.2007, str. 63—66]. 4. Dyrektywa 2004/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. zmieniająca dyrektywę Rady 96/48/WE w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości dyrektywę 2001/16/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej [Dz.U. L 164 z 30.4.2004, str. 114—163]. 5. Decyzja Komisji 2008/386/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. zmieniająca załącznik A do decyzji 2006/679/WE dotyczącej technicznej specyfikacji dla interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu sterowania ruchem kolejowym transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych oraz załącznik A do decyzji 2006/860/WE dotyczącej specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Sterowanie transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 1565) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 136 z 24.5.2008, str. 11—1]. 6. Wspólne stanowisko (WE) nr 12/2008 z dnia 3 marca 2008 r. przyjęte przez Radę, stanowiącą zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 2004/49/WE w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych (dyrektywę w sprawie bezpieczeństwa kolei) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. C 122E z 20.5.2008, str. 10—18]. 7. Wspólne stanowisko (WE) nr 5/2008 z dnia 3 marca 2008 r. przyjęte przez Radę, stanowiącą zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 881/2004 ustanawiające Europejską Agencję Kolejową (rozporządzenie w sprawie Agencji) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. C 93E z 15.4.2008, str. 1—12]. 8. Sprostowanie do decyzji Komisji 2008/232/WE z dnia 21 lutego 2008 r. dotyczącej specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Tabor transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (Dz.U. L 84 z 26.3.2008) [Dz.U. L 104 z 14.4.2008, str. 80—80]. 9. 2008/284/WE: Decyzja Komisji z dnia 6 marca 2008 r. dotycząca specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Energia transeuropejskiego systemu kolei TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 7 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. duŜych prędkości (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 807) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 104 z 14.4.2008, str. 1—79]. Decyzja Komisji 2008/232/WE z dnia 21 lutego 2008 r. dotycząca specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Tabor transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 648) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 84 z 26.3.2008, str. 132—392]. Decyzja Komisji 2008/231/WE z dnia 1 lutego 2008 r. dotycząca specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Ruch kolejowy transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości, o której mowa w art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 96/48/WE, i uchylająca decyzję Komisji 2002/734/WE z dnia 30 maja 2002 r. (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 356) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 84 z 26.3.2008, str. 1—131]. Decyzja Komisji 2008/217/WE z dnia 20 grudnia 2007 r. dotycząca specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Infrastruktura transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (notyfikowana jako dokument nr C(2007) 6440) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 77 z 19.3.2008, str. 1—105]. Decyzja Komisji 2008/164/WE z dnia 21 grudnia 2007 r. dotycząca technicznej specyfikacji interoperacyjności w zakresie aspektu Osoby o ograniczonej moŜliwości poruszania się transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych i transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (notyfikowana jako dokument nr C(2007) 6633) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 64 z 7.3.2008, str. 72—207]. Decyzja Komisji 2008/163/WE z dnia 20 grudnia 2007 r. dotycząca technicznej specyfikacji interoperacyjności w zakresie aspektu Bezpieczeństwo w tunelach kolejowych transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych i transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (notyfikowana jako dokument nr C(2007) 6450) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 64 z 7.3.2008, str. 1—71]. Komunikat Komisji do Rady i parlamentu Europejskiego - Wieloletnie umowy dotyczące jakości infrastruktury kolejowej {SEC(2008)131} {SEC(2008)132} {SEC(2008)133} [KOM/2008/0054 wersja ostateczna]. Dokument roboczy słuŜb Komisji - Dokument towarzyszący komunikatowi komisji do Rady i parlamentu Europejskiego - Wieloletnie umowy dotyczące jakości infrastruktury kolejowej - Podsumowanie oceny skutków {COM(2008)54 wersja ostateczna} {SEC(2008)131} {SEC(2008)132} [SEC/2008/0133 końcowy]. Decyzja Komisji 2007/756/WE z dnia 9 listopada 2007 r. przyjmująca wspólną specyfikację dotyczącą krajowego rejestru pojazdów kolejowych określonego w art. 14 ust. 4 i 5 dyrektyw 96/48/WE i 2001/16/WE (notyfikowana jako dokument nr C(2007) 5357) [Dz.U. L 305 z 23.11.2007, str. 30—51]. Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2004/49/WE w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych — COM(2006) 784 wersja ostateczna — 2006/0272 (COD) [Dz.U. C 256 z 27.10.2007, str. 39—43]. Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie interoperacyjności wspólnotowego systemu kolei (wersja skodyfikowana) - COM(2006) 783 wersja ostateczna — 2006/0273 (COD) [Dz.U. C 256 z 27.10.2007, str. 39—43]. Decyzja Komisji 2006/920/WE z dnia 11 sierpnia 2006 r. w sprawie specyfikacji technicznej dla interoperacyjności w zakresie podsystemu Ruch kolejowy transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (notyfikowana jako dokument nr C(2006) 3593) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 359 z 18.12.2006, str. 1—160]. Decyzja Komisji 2006/861/WE z dnia 28 lipca 2006 r. dotycząca technicznej specyfikacji dla interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu tabor kolejowy – wagony towarowe transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (notyfikowana jako dokument nr C(2006) 3345) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 344 z 8.12.2006, str. 1—467]. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 8 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. Rozporządzenie Komisji (WE) 62/2006 z dnia 23 grudnia 2005 r. dotyczące technicznej specyfikacji dla interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu aplikacji telematycznych dla przewozów towarowych transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 13 z 18.1.2006, str. 1—72]. Decyzja Komisji 2006/860/WE z dnia 7 listopada 2006 r. dotycząca specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Sterowanie transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości oraz zmieniająca załącznik A do decyzji 2006/679/WE z dnia 28 marca 2006 r. dotyczącej specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Sterowanie transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (notyfikowana jako dokument nr C(2006) 5211) (Tekst mający znaczenie dla EOG) – tekst skonsolidowany. Decyzja Komisji 2007/153/WE z dnia 6 marca 2007 r. zmieniająca załącznik A do decyzji 2006/679/WE dotyczącej technicznej specyfikacji dla interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu sterowania ruchem kolejowym transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych oraz załącznik A do decyzji 2006/860/WE dotyczącej specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Sterowanie transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (notyfikowana jako dokument nr C(2007) 675)( Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 67 z 7.3.2007, str. 13—17]. Decyzja Komisji 2006/860/WE z dnia 7 listopada 2006 r. dotycząca specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Sterowanie transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości oraz zmieniająca załącznik A do decyzji 2006/679/WE z dnia 28 marca 2006 r. dotyczącej specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Sterowanie transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (notyfikowana jako dokument nr C(2006) 5211) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 342 z 7.12.2006, str. 1—165]. Decyzja Komisji 2006/679/WE z dnia 28 marca 2006 r. dotycząca technicznej specyfikacji dla interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu sterowania ruchem kolejowym transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (notyfikowana jako dokument nr C(2006) 964) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 284 z 16.10.2006, str. 1—176]. Decyzja Komisji 2006/66/WE z dnia 23 grudnia 2005 r. dotycząca technicznej specyfikacji dla interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu tabor kolejowy – hałas transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (notyfikowana jako dokument nr C(2005) 5666) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 37 z 8.2.2006, str. 1—49]. Decyzja Komisji z dn. 29 kwietnia 2004 r. określająca podstawowe parametry „hałasu”, „wagonów towarowych” i „zastosowań telematycznych dla przewozów towarowych” Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności określonych w dyrektywie 2001/16/WE. (2004/446/WE).(notyfikowana jako dokument nr C(2004) 1558) (Tekst mający znaczenie dla EOG) [Dz.U. L 155 z 30.4.2004, str. 1—62]. 2.3. Inne. 1. Id-12 (D-29) Wykaz linii PKP PLK S.A. Warszawa 9 luty 2009 r. 2. Id-1 (D-1) Warunki techniczne utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych. PKP PLK S.A. Warszawa 2005 r. 3. Zarządzenie Nr 14 Zarządu PKP PLK S.A. z dnia 18 maja 2005 roku w sprawie wprowadzenia „Warunków technicznych utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych” Id-1 (D-1). 4. Standardy techniczne – szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii CMK do prędkości 200/250 km/h, Centrum Naukowo – Techniczne Kolejnictwa, Warszawa marzec 2002 r. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 9 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 5. 6. 3. Standardy techniczne. Szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii kolejowych PKP o znaczeniu międzynarodowym dla vmax=160 km/h, Warszawa wrzesień 2004 r. Kodex UIC 2008 - UIC, Międzynarodowy Związek Kolei, (ang. International Union of Railways, fr. Union Internationale des Chemins de Fer, niem. Internationale Eisenbahnverband) - organizacja zrzeszająca przedsiębiorstwa zajmujące się transportem kolejowym i reprezentująca je na arenie międzynarodowej. Organizację utworzono w roku 1922, zaś jej siedziba znajduje się w ParyŜu. W UIC obowiązują trzy języki oficjalne: angielski, francuski i niemiecki. Organizacja liczy obecnie 163 członków, w tym 73 aktywnych. Interoperacyjność linii kolejowej. 3.1. Informacje ogólne. Interoperacyjność kolei to zdolność systemu kolejowego do umoŜliwienia bezpiecznego i niezakłóconego ruchu przejazdu pociągów po transeuropejskiej sieci kolejowej. Interoperacyjność słuŜy równieŜ do ułatwiania, poprawiania i rozwijania transportu kolejowego w UE. Interoperacyjność ma zapewnić przede wszystkim: • szybkie i bezpieczne pokonywanie odległości, • komfortową podróŜ pasaŜerów, • nie pogorszenie elementów środowiska naturalnego. Zabezpieczenie interoperacyjności ma zasadnicze znaczenie dla uzyskania jednorodności infrastruktury na głównych liniach w kaŜdym kraju UE, wystarczającej na to aby dowolny pociąg spełniający podstawowe kryteria mógł być eksploatowany w całym europejskim systemie kolei. Działalność komercyjna operatorów kolejowych w obrębie całej sieci kolejowej w Unii Europejskiej wymaga pełnej kompatybilności nie tylko infrastruktury i pojazdów ale takŜe wzajemnego połączenia systemów informowania i komunikowania róŜnych zarządców infrastruktury i przedsiębiorstw kolejowych. Od zachowania kompatybilności i interoperacyjności podsystemów zaleŜy stopień wydajności, poziom bezpieczeństwa, jakość usług, koszty utrzymania i korzystania z sieci kolejowych. Wszystkie państwa członkowskie zgodziły się odpowiadać za zapewnienie zgodności interoperacyjności z zasadami bezpieczeństwa, zdrowia, ochrony konsumenta, ochrony środowiska naturalnego obowiązującej w trakcie projektowania, budowy, dopuszczenia do eksploatacji oraz eksploatacji sieci kolejowych w poszczególnych krajach. Obecnie w poszczególnych krajach członkowskich istnieją duŜe rozbieŜności pomiędzy krajowymi przepisami wewnętrznymi i specyfikacjami technicznymi stosowanymi na krajowych sieciach kolejowych. Powoduje to duŜe problemy w przemieszczaniu się pociągów w obszarach wewnątrz Unii Europejskiej. W celu poprawienia powyŜszej sytuacji celowe jest określenie podstawowych zasadniczych wymogów, które będą mieć zastosowanie do systemów kolei dla całej Wspólnoty. Efektem prac prowadzonych przez państwa członkowskie w celu poprawienia obecnej sytuacji jest opracowanie szeregu Dyrektyw Europejskich mających na celu określenie podstawowych podsystemów interoperacyjności waŜnych dla jej zachowania, na poszczególnych sieciach kolejowych oraz zakresu ujednolicenia poszczególnych podsystemów interoperacyjności Opracowane Dyrektywy Europejskie znajdują następnie odniesienie w prawie obowiązującym w poszczególnych państwach członkowskich. Wymienione poniŜej dyrektywy dzielą europejskie koleje na dwa systemy: TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 10 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii • system kolei duŜych prędkości, • system kolei konwencjonalnej. Do najwaŜniejszych Dyrektyw Europejskich mających znaczenie dla wdraŜania interoperacyjności w systemie sieci kolejowych naleŜą: ● Dyrektywa Rady 96/48/WE z dnia 23 lipca 1996 r. w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (Dyrektywy zmieniające 2004/50/WE, 2007/32/WE), ● Dyrektywa 2001/16/WE z dnia 19 marca 2001 r. Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (Dyrektywy zmieniające 2004/50/WE, 2007/32/WE). Zapisy zawarte w wymienionych Dyrektywach znalazły swoje odniesienie w prawie polskim w postaci: ● Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 29 czerwca 2004 r. w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei oraz procedur oceny zgodności dla transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości (rozporządzenia zmieniające z dnia 7 stycznia 2008 r. oraz z dnia 29 września 2008 r.). ● Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 5 września 2006 r. w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei oraz procedur oceny zgodności dla transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej (rozporządzenia zmieniające z dnia 7 stycznia 2008 r. oraz z dnia 29 września 2008 r.). ● Zmiany w Ustawie o Transporcie Kolejowym (Ustawa z dnia 19.09.2007r; Dz. U. Nr 191, poz. 1374 z 2007r). Ustawa o transporcie kolejowym z dnia 28.03.2003r – tekst jednolity Dz.U. nr 16 poz.94 z 2007r. PowyŜsze dyrektywy obowiązują dla projektów rozpoczętych i realizowanych przed 19 lipca 2010 r. Dla projektów rozpoczętych po roku 2010 naleŜy stosować Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie. Efektem dalszych działania w zakresie interoperacyjności, Parlament Europejski i Rada ustanowiły rozporządzeniem (WE) nr 881/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. Europejską Agencję Kolejową. Głównym zadaniem powołanej agencji jest przygotowywanie strategii i dokumentów pozwalających na wdroŜenie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei. Jednym z najwaŜniejszych zadań Europejskiej Agencji Kolejowej jest przygotowanie Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności (Technical Specifications for Interoperability - TSI) dla poszczególnych podsystemów interoperacyjności. Zgodnie z wymienionymi przepisami system kolei został podzielony na następujące podsystemy: • strukturalne: - infrastruktura, - energia, - sterowanie, - tabor, • eksploatacyjne: - ruch kolejowy, - utrzymanie, - aplikacje telematyczne dla przewozów pasaŜerskich i dla przewozów towarowych. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 11 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Na podstawie dyrektyw opracowano i przyjęto w 2002 roku zestaw specyfikacji dla systemu kolei duŜych prędkości (HS) (zmienianych późniejszymi decyzjami KE i uzupełnionych), dla podsystemów: • Utrzymanie (MAI) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2002/730/WE, • Sterowanie ruchem (CCS) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2002/731/WE, 2006/860/WE, 2007/153/WE, 2008/386/WE, • Infrastruktura (INS) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2002/732/WE i 2008/217/WE, • Energia (ENE) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2002/733/WE, • Ruch kolejowy (OPE) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2002/734/WE, 2008/231/WE, • Tabor (RST) - decyzja Komisji Europejskiej nr 2002/735/WE, 2008/232/WE, • bezpieczeństwa w tunelach kolejowych (SRT) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2008/163/WE, • dostępu dla osób o ograniczonej zdolności poruszania się (PRM) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2008/164/WE, Specyfikacje interoperacyjności dla systemu kolei konwencjonalnej (CR) - będące aktualnie w fazie publikacji specyfikacje TSI dla podsystemów: • Sterowanie ruchem (CCS) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2006/860/WE, 2007/153/WE, 2008/386/WE, • Aplikacje telematyczne (dla przewozów towarowych) (TAF) – Rozporządzenie Komisji Europejskiej nr (WE) 62/2006, • Tabor – Wagony towarowe (RST) lub (WAG) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2004/446/WE, 2006/66/WE, 2006/861/WE, • Ruch kolejowy (TSI CR OPE) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2006/920/WE, • dostępu dla osób o ograniczonej zdolności poruszania się (PRM) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2008/164/WE, • hałasu kolejowego (NOI) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2004/446/WE i 2006/66/WE, • bezpieczeństwa w tunelach kolejowych (SRT) – decyzja Komisji Europejskiej nr 2008/163/WE, Podkreślenia wymaga brak do tej pory TSI dla podsystemu Infrastruktura systemu kolei konwencjonalnych. Cały czas są prowadzone prace nad aktualizacją przyjętych TSI oraz opracowaniem brakujących. Przewiduje się, Ŝe całość tych dokumentów, dla obu systemów zostanie opracowana i przyjęta do końca 2010 r. Obwieszczeniem Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia 8.08.2005 r. „w sprawie ustalenia listy właściwych krajowych specyfikacji technicznych i dokumentów normalizacyjnych, których zastosowanie umoŜliwi spełnienie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności kolei” – ustalona została lista dokumentów umoŜliwiających wprowadzanie interoperacyjności w transporcie kolejowym. NaleŜy wspomnieć, Ŝe istotne znaczenie dla wdraŜania interoperacyjności kolei europejskich mają dwie umowy międzynarodowe: ● Umowa Europejska o głównych międzynarodowych liniach kolejowych (AGC), sporządzona w Genewie dnia 31 maja 1985 r., której ratyfikacja i przyjęcie przez Polskę zostało potwierdzone poprzez Oświadczenie Rządowe z dnia 29 maja 1989 r. w sprawie wejścia w Ŝycie Umowy europejskiej o głównych międzynarodowych liniach kolejowych (AGC), sporządzonej w Genewie dnia 31 maja 1985 r. ● Umowa Europejska o waŜnych międzynarodowych liniach transportu kombinowanego i obiektach towarzyszących (AGTC), sporządzona w Genewie dnia 1 lutego 1991 r., której ratyfikacja i przyjęcie przez Polskę zostało TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 12 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii potwierdzone poprzez Oświadczenie Rządowe z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie mocy obowiązującej Umowy europejskiej o waŜnych międzynarodowych liniach transportu kombinowanego i obiektach towarzyszących (AGTC), sporządzonej w Genewie dnia 1 lutego 1991 r. 4. Opcje modernizacji linii kolejowej nr 7 – Warszawa Wschodnia – Dorohusk – Granica Państwa. W ramach opracowania etapu IV (jednego z etapów poprzedzających etap IX) analizie technicznej wraz z oszacowaniem kosztów poddane były 4 opcje modernizacyjne: Opcja 0 – przewiduje przywrócenie pierwotnych parametrów techniczno – eksploatacyjnych linii poprzez rehabilitację istniejącej infrastruktury i jej dostosowanie do aktualnych i przyszłych potrzeb prognoz przewozowych. Przywrócenie funkcji eksploatacyjnych dla poszczególnych posterunków ruchu (stacji, posterunków odgałęźnych itd.) oraz przystanków osobowych. Opcja 1 – przewiduje modernizację infrastruktury do prędkości v=120km/h w ruchu pasaŜerskim do prędkości 80,0 km/h w ruchu towarowym oraz uzyskanie nacisku na oś 221 kN. Przewiduje się dostosowanie infrastruktury do przewidywanych potrzeb w kontekście prognoz ruchu i przyszłych potrzeb eksploatacyjnych, zakładają wykorzystanie klasycznego taboru w ruchu pasaŜerskim. Opcja 2 - przewiduje modernizację infrastruktury do standardów AGC i AGTC i wymagań Wspólnoty Państw UE w zakresie interoperacyjności dla kolei konwencjonalnych tzn. do prędkości V=160 km/h w ruchu pasaŜerskim, do prędkości V=120 km/h w ruchu towarowym oraz uzyskanie nacisku na oś 221 kN. Przewiduje się dostosowanie infrastruktury do przewidywanych potrzeb w kontekście prognoz ruchu i przyszłych potrzeb eksploatacyjnych, zakładając wykorzystanie klasycznego taboru w ruchu pasaŜerskim. Opcja 3 - przewiduje podobne załoŜenia jak opcja 2. Dodatkowo przewiduje takie dostosowanie infrastruktury, aby moŜliwe było prowadzenie ruchu z prędkością V=200 km/h przy zastosowaniu pociągów pasaŜerskich z wychylnym nadwoziem. Poszczególne zadania inwestycyjne w kaŜdej opcji modernizacyjnej zawierają opracowania etapu IV - Analizy techniczne opcji modernizacji linii, wraz z oszacowaniem kosztów od Tomu IV-1 ÷ do Tomu IV-13. Z powyŜszych opcji została wybrana opcja 2. 5. Charakterystyka stanu istniejącego linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa. 5.1. Ogólne informacje. Linia kolejowa nr 7 - Warszawa Wschodnia –Lublin – Dorohusk- Granica Państwa stanowi podstawowe połączenie kolejowe województwa lubelskiego z resztą kraju. Posiada równieŜ istotne znaczenie jako najkrótsze połączenie większości obszaru Polski, jak teŜ i innych krajów Europy Środkowej i Północnej (Niemiec, państw skandynawskich) z Ukrainą i jest objęta umową międzynarodową AGTC (oznaczenie linii: C 28). Linia powstała w 1877 roku. Początkowo jako linia jednotorowa o prześwicie torów 1524 mm, następnie dobudowany został drugi tor, a w styczniu 1918 roku zmieniono prześwit torów na 1435 mm. Elektryfikacja linii nr 7 odbywała się etapami. Pierwszy okres to elektryfikacja odcinka Warszawa – Otwock w ramach węzła warszawskiego w grudniu 1936 r., a następnie w 1958 r. przedłuŜono elektryfikację do Pilawy. Kolejne odcinki elektryfikowano do Lublina w 1968 r. i na początku lat 80-tych zakończono elektryfikację do Dorohuska. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 13 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Odcinek Dorohusk - Granica Państwa (od km 270.154 do km 271.53) nie jest zelektryfikowany. Na linii nr 7 prowadzony jest obecnie ruch mieszany – pasaŜerski i towarowy. Największe natęŜenie ruchu pasaŜerskiego odnotować moŜna na odcinkach Warszawa Wschodnia – Otwock oraz Warszawa Wawer – Pilawa (głównie za sprawą sporej liczby pociągów regionalnych) i Dęblin – Lublin. Z kolei w ruchu towarowym najwięcej pociągów kursuje pomiędzy Dęblinem i Lublinem, spore obciąŜenie tym rodzajem ruchu występuje takŜe na odcinkach Pilawa – Dęblin i Lublin – Jaszczów. Masy pociągów towarowych dochodzą do 3200 ton z lokomotywami ET41. Początkowo linia biegnie wzdłuŜ doliny Wisły w odległości od kilku do 20 km w obszarze silnie zabudowanym z gęstą zabudową i znaczna ilością przystanków kolejowych. Od Puław wchodzi w obszar WyŜyny Lubelskiej. Jest to linia: • znaczenia państwowego • pierwszorzędna • dwutorowa (na odcinku Wólka Okopska – Dorohusk – granica państwa – jednotorowa) • zelektryfikowana do stacji Dorohusk • prędkość max pociągów pasaŜerskich v = 50 – 140 km/h • prędkość max pociągów towarowych v = 50 - 80 km/h • dopuszczalny nacisk osiowy – 221 kN Na linii znajdują się stacje węzłowe: • stacja Pilawa - połączenie z linią nr 13 Krusze – Pilawa, - połączenie z linią nr 12 Skierniewice – Łuków, • stacja Dęblin - połączenie z linią nr 26 Łuków – Radom, • stacja Lublin - połączenie z linią nr 30 Łuków – Lublin Płn., - połączenie z linią nr 68 Lublin – Przeworsk, • stacja Rejowiec - połączenie z linią nr 69 Rejowiec – Hrebenne, • stacja Chełm - połączenie z linią nr 81 Chełm – Włodawa, W km 52.860 znajduje się granica pomiędzy IZ Warszawa, a IZ Siedlce. W km 56.800 znajduje się granica pomiędzy IZ Siedlce i IZ Lublin. Linia przebiega przez województwo mazowieckie i województwo lubelskie. Od km 244.000 wzdłuŜ linii nr 7 biegnie linia szerokotorowa nr 63 Dorohusk – Naftobaza (SZ). Długość przedmiotowej linii od Stacji Warszawa – Centralna do Dorohuska wynosi: ok. 270,0 km. Dokładne dane w tym zakresie zostały przedstawione w Etapie III – „Analiza stanu istniejącego infrastruktury kolejowej i taboru”. Przebieg linii od stacji Warszawa Wschodnia – Granicy Państwa przedstawia rys. 1. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 14 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Rys. nr 1 – Przebieg linii kolejowej 5.2. Wybrane parametry techniczno – eksploatacyjne linii nr 7. ● Parametry geometryczne. Na linii występuje 481 łuków o promieniach od 390 m do 1000000 m. Odcinki łukowe obejmują łącznie w torze nr 1 - 99.821 km, co stanowi 37.3% całości trasy. Rozstaw torów szlakowych na całej długości linii wynosi 4,0 m. ● Pochylenia podłuŜne. Przebieg linii wzdłuŜ rzeki Wisły oraz poprzez WyŜynę Lubelską spowodował znaczną ilość pochyleń przekraczających 6‰. Największe pochylenie podłuŜne – 9.5‰ – i największa róŜnica pochyleń odwrotnych – 10.44‰ – występuje na szlaku Puławy – Klementowice. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 15 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Odcinki o pochyleniach powyŜej 6‰ występują łącznie na długości 77.013 km, co stanowi 28.9% całej trasy. ● Prędkości drogowe. Prędkości drogowe pociągów pasaŜerskich, które występują obecnie na linii nr 7 na odcinku Warszawa Wschodnia – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa są następujące: od km 4.900 do km 5.500 60 km/h od km 5.500 do km 28.460 80 km/h od km 28.460 do km 52.860 100 km/h od km 52.860 do km 53.800 80 km/h od km 53.800 do km 55.200 40 km/h od km 55.200 do km 56.800 100 km/h od km 56.800 do km 101.900 120 km/h od km 101.900 do km 105.500 90 km/h od km 105.500 do km 107.100 70 km/h od km 107.100 do km 108.300 120 km/h od km 108.300 do km 126.000 140 km/h od km 126.000 do km 153.100 120 km /h od km 153.100 do km 161.100 140 km/h od km 161.100 do km 169.100 120 km/h od km 169.100 do km 182.090 100 km/h od km 182.090 do km 229.238 120 km/h od km 229.238 do km 248.400 100 km/h od km 248.400 do km 269.470 90 km/h od km 269.470 do km 271.533 50 km/h Na linii występują liczne ograniczenia stałe prędkości wynikające ze stanu infrastruktury jak równieŜ innych przyczyn. Największa obecnie prędkość drogowe140 km/h osiągana jest na długości 25.700 km, co stanowi 9,6% całej linii, prędkość 120 km/h osiągana jest na długości 81.400 km co stanowi 30,5% długości linii. Łącznie prędkość V ≥ 120 km/h uzyskiwana jest na długości 107.100 km co stanowi 40,2 % całej linii. ● Nawierzchnia. Całkowita długość obu torów (nr 1 i nr 2) na szlakach wynosi 365,061 km Występuje tor bezstykowy, odcinkowo klasyczny. Konstrukcja nawierzchni jest dość zróŜnicowana. Występują zarówno szyny 49E1 na podkładach drewnianych i strunobetonowych zabudowane w 1974 r, jak równieŜ nawierzchnia z szyn 60E1 na podkładach PS93/94 z mocowaniem SB zabudowana w 2008r. Podsypka tłuczniowa posiada grubość 25 – 35 cm. Występują liczne przejazdy i przejścia w poziomie szyn. Łączna ich ilość to 218 szt. Linia nr 7 charakteryzuje się róŜnym stanem technicznym nawierzchni uzaleŜnionym głównie od: • stopnia degradacji poszczególnych elementów nawierzchni, • granicznej trwałości nawierzchni (zwłaszcza podkładów), • przeniesionego obciąŜenia, • czasokresu pomiędzy kolejnymi naprawami poszczególnych odcinków, • parametrów geometrycznych ( prosta, łuk, rozjazd), • prędkości drogowych. Największe zuŜycie nawierzchni występuje w torach głównych zasadniczych na odcinku Puławy – Lublin, przejawiające się głównie: złym stanem technicznym podkładów drewnianych zanieczyszczeniem podsypki tłuczniowej, uszkodzeniami szyn, usterkami geometrycznymi (nierówności pionowe i poziome, wichrowatości, gradient szerokości) oraz złym stanem rozjazdów. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 16 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii ● Podtorze i odwodnienie. Na całej długości linii kolejowej odcinkowo występują słabe miejsca w podtorzu. Są to wychlapki, osiadanie równi stacyjnej np. na stacji Klementowice, osiadanie nasypu, zalewanie torowiska. Oprócz tego w badaniach geologicznych zidentyfikowano w niektórych lokalizacjach występowanie gruntów słabonośnych (niespoistych) w postaci - piasków drobnych oraz gruntów spoistych w stanie miękkoplastycznym jak piaski gliniaste, gliny piaszczyste, pyły oraz namuły i torfy. Generalnie stan odwodnienia na całej linii jest niezadawalający. Odwodnienie podtorza szczególnie na szlakach odbywa się Istniejącymi rowami bocznymi. W wielu wypadkach występują zastoiska wodne, co świadczy o niedroŜności rowów i braku odbiorników. ● Obiekty inŜynieryjne. Na linii Warszawa Wschodnia - Lublin - Dorohusk - Granica Państwa objętej opracowaniem znajduje się 236 obiektów inŜynieryjnych w tym 223 kolejowych obiektów inŜynieryjnych i 13 wiaduktów drogowych (nad linią nr 7): Są to następujące obiekty: • 10 mostów stalowych, • 37 wiaduktów kolejowych, • 28 mosty masywne, • 5 kładek dla pieszych, • 10 przejść pod torami, • 83 przepusty rurowe, • 47 przepusty masywne, • 13 wiaduktów drogowych, • 2 ściany oporowe, • 2 wiadukty dla ciepłociągu (estakady) Wszystkie istniejące wiadukty drogowe posiadają prawidłową skrajnie budowli wymagana dla interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych. ● Przejazdy wraz z drogami. Ogółem na długości linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa zlokalizowanych jest: • 149 skrzyŜowań w poziomie szyn z drogami publicznymi i niepublicznymi, • 33 skrzyŜowania dwupoziomowe z drogami publicznymi, • 5 skrzyŜowań z ciągami ruchu pieszego, nie stanowiącymi dojść do peronów. • 64 przejścia przez tory stanowiące dojścia do peronów. ● Obiekty kubaturowe, perony i mała architektura. Obiekty kubaturowe. Na stacjach linii kolejowej nr 7 znajdują się budynki stacyjne, nastawnie, magazyny i budynki technologiczne. Linia nr 7 jest liną historyczną, dlatego teŜ wiele obiektów kubaturowych mimo znacznej dewastacji posiada wiele walorów estetycznych. Stan techniczny wszystkich obiektów jest niezadowalający. W wielu przypadkach pozostały fundamenty po zdewastowanych budynkach. Perony i mała architektura. Infrastruktura techniczna peronów oraz wyposaŜenie ich pod względem potrzeb dla bezpieczeństwa podróŜnych jest niedostosowana. Nawierzchnia peronów jest róŜnorodna, jak teŜ róŜne są ich wysokości i długości. Na modernizowanej linii kolejowej na szlakach kolejowych występują perony o wysokości: 0,30 m; 0,40 m; 0,55 m i 0,86 m. Długość peronów waha się od długości L=175 m do 300 m. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 17 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Szerokości peronów są róŜne np. peron wyspowy w Olszynce posiada szerokość 11,6 m. Występują równieŜ szerokości peronów jednokrawędziowych 7,2 m czy 8,5 m. Na stacjach kolejowych długość peronów waha się od .182 m Stacja Lublin do 412 m na stacji Dęblin. Brakuje bezpiecznych dojść do peronów, systemu odwodnienia, nagłośnienia, oświetlenia, wiat, ławek, tablic informacyjnych, koszy na śmieci, a teren wokół zarośnięty jest krzewami i dziko rosnącymi samosiejkami. Przy linii znajdują się teŜ obrośnięte trawą i samosiejkami nieuŜywane krawędzie peronów. ● Sieć trakcyjna. Odcinek linii Warszawa Wschodnia (km 4.900) do granicy z PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zakładem Linii Kolejowych w Lublinie (km 56.800) jest najstarszą częścią linii nr 7 pod względem elektryfikacji. Tory główne zasadnicze zelektryfikowane są siecią jezdną skompensowaną CuCd70-2C. Sieć jezdna jest podwieszona za pomocą wysięgników zawieszonych na stalowych konstrukcjach wsporczych wykonanych z dwóch ceowników połączonych nakładkami wykonanych z płaskownika. Fundamenty, jak wszystkie budowane w tamtych latach są wykonywane w miejscu posadowienia w sposób tradycyjny (czyli forma wypełniona betonem). Ochrona odgromowa wykonana w postaci odgromników roŜkowych rozmieszczonych co ok. 1200 m. Sekcjonowanie sieci jezdnej tradycyjne podłuŜne oparte na przęsłach napręŜenia - poprzeczne na izolatorach sekcyjnych. Tory boczne zelektryfikowane siecią SKB70-C skompensowaną z lina nośną. Na odcinku Pilawa – Dęblin zastosowano sieć jezdną dostosowaną do prędkości jazdy 160 km/godz. Na stacjach stosowana jest sieć dostosowaną do prędkości 100 km/godz. Wszystkie sieci wykonane są jako skompensowane i podwieszone na obrotowych wysięgnikach teownikowych. Podwieszenia te częściowo wymieniono na osprzęt rurowy szczególnie w rejonie Motycza. Ochrona przeciwporaŜeniowa. Jako ochronę przeciwporaŜeniową stosowane są uszynienia indywidualne konstrukcji wsporczych prętem stalowym Fe70 mm2 przymocowanym do zacisku K1 stopy szyny. Przęsła napręŜenia stosowane dla kompensacji wydłuŜeń liniowych sieci zabudowane są co około 1300 m. Podstawowe odłączniki sekcyjne wyposaŜone są w napędy elektryczne i włączone w system sterowania zdalnego. Ogólnie sieć trakcyjna w zakresie przedmiotowej linii stanowi bardzo wyeksploatowaną technicznie infrastrukturę zasilania trakcji wymagającej bardzo szybkiej wymiany z dostosowaniem do nowych wymogów eksploatacyjnych. ● Sterowanie ruchem kolejowym Istniejąca infrastruktura na linii nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk budowana była w róŜnych okresach czasowych, zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami, bez uwzględniania wymagań interoperacyjności na obszarze UE. Urządzenia zabudowane na powyŜszej linii są w znacznej części przestarzałe, a ich cykl Ŝycia wynoszący 20 lat został niejednokrotnie przekroczony, bądź do roku 2014 zbliŜy się do 20 lat. Urządzenia te nie posiadają rejestratora zdarzeń. Stacyjne urządzenia na linii Nr 7 przedstawiają się następująco:: urządzenia przekaźnikowe OSA-H2 - 1 stacja z pulpitem elektronicznym komputerowo – przekaźnikowe urz. srk typu SUP-3 - 1 stacja urządzenia przekaźnikowe typu PB - 2 posterunki ruchu urządzenia przekaźnikowe typu E - 23 posterunki ruchu z pulpitem kostkowym (st. Zarzeka – pulpit diodowy st. Minkowice – pulpit komputerowy) TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 18 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii urządzenia mechaniczne scentralizowane - 7 stacji urządzenia kluczowe - 2 posterunki ruchu Kontrola niezajętości torów i rozjazdów na 26 posterunkach ruchu realizowana jest poprzez klasyczne złącza izolowane, na 5 stacjach są zastosowane urządzenia SOT, a na 1 posterunku ruchu zabudowany jest licznik osi. Zabudowane na szlakach linii nr 7 blokady liniowe cechuje duŜa róŜnorodność urządzeń. Odcinek linii Warszawa Wsch. – Pilawa wyposaŜony jest w samoczynną blokadę liniową trzystawną. Typy stosowanych blokad: • sbl typu E - szlak: W-wa Wsch. Osobowa – W-wa Wawer, • sbl typu Eac - szlaki: W-wa Wawer – W-wa Falenica, W-wa Falenica – Otwock, • sbl typu Eac-95 - szlak: ZabieŜki – Pilawa, • sbl typu DUN - szlaki: Otwock – Celestynów Celestynów – ZabieŜki. Na odcinku linii Pilawa – Dorohusk – Granica Państwa ruch pociągów prowadzony jest za pomocą półsamoczynnej blokady liniowej. Typy stosowanych blokad: • elektromechaniczna jednokierunkowa, • przekaźnikowa jedno – i dwukierunkowa, • przekaźnikowa typu Eap, • z blokiem Poz i kontrolą układową niezajętości szlaku, • RPB na szlaku Dorohusk – Jagodin. Wiek wszystkich urządzeń blokadowych przekroczył cykl Ŝycia systemu (20 lat), bądź pod koniec realizacji niniejszego projektu zbliŜy się do kresu swego cyklu Ŝycia. Na całej linii do kontroli czujności maszynisty na całym odcinku linii stosowane są punktowe, nieuzaleŜnione elektromagnesy torowe SHP zaliczane do systemów klasy B. Na przedmiotowej linii znajduje się 79 przejazdów wyposaŜonych w róŜnorodne, w większości przestarzałe urządzenia srk. Wiek tych urządzeń pod koniec realizacji niniejszego projektu równieŜ zbliŜy się do kresu swego cyklu Ŝycia. ● Telekomunikacja. Systemy istniejące na linii kolejowej nr 7: Telefoniczna łączność ruchowa - słuŜy do bezpiecznego prowadzenia ruchu pociągów. Zbudowana na bazie centralek dyspozycyjnych, zakończona aparatami typu MB i CB. Telefoniczna łączność dyspozytorska - słuŜy do kierowania i monitorowania ruchu pociągów na poszczególnych odcinkach linii kolejowej. Wprowadzane są systemy cyfrowe IP/ISDN, które zastępują dotychczas uŜywane systemy analogowe. Telefoniczna sieć automatyczna - sieć zapewnia dostępną publicznie łączność ogólnoeksploatacyjną (PSTN). Łączność telekonferencyjna - jest dedykowaną siecią Grupy PKP dla potrzeb zarządzania przedsiębiorstwem. Telegramy IP - system słuŜy do wymiany telegramów słuŜbowych w ramach wydzielonej sieci specjalnie dedykowanej dla tej usługi w oparciu o sieć szkieletową. Systemy radiotelefoniczne • Sieć pociągowa • Sieć ratunkowa • Sieć drogowa • Sieć utrzymania • Sieć SOK TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 19 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii • Sieci manewrowe • Sieci stacyjne Systemy obsługi podróŜnych • Telefoniczna Informacja Kolejowa • Serwis www.rozklad-pkp.pl • Wyszukiwarka internetowa • Rozkład PKP SMS • Rozkład PKP WAP • Informacja wizualna • Systemy rozgłaszania • Systemy sygnalizacji czasu Systemy telewizji uŜytkowej - wykorzystywane do monitorowania terenów dworców i peronów oraz do zdalnej obserwacji i obsługi przejazdów kolejowych a takŜe do tzw. stwierdzania końca pociągu Systemy informatyczne - systemy IT są szeroko stosowane w zarządzaniu infrastrukturą i taborem, dla potrzeb informacji podróŜnych oraz dla potrzeb administracyjnych PKP. Systemy te obsługują całą sieć PKP i nie są związane z konkretną linią kolejową (linią nr 7). ISTNIEJĄCE SIECI PRZEWODOWE Poglądowy schemat sieci teletransmisyjnej DWDM i SDH pokazano na rysunku. DWDM Warszawa Wschodnia STM-4 Olszynka STM-1 Międzylesie Dęblin Tatary Radom Świdnik Lubli n Kielce Rejowiec Rzeszów Zamość Źródło: TK TELEKOM TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 20 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Sieć wybudowana zgodnie ze standardami ITU-T. Łączność technologiczna, związana z ruchem kolejowym, oparta jest na wybudowanych specjalnie w tym celu kablach dalekosięŜnych ułoŜonych wzdłuŜ linii nr 7. W kablach tych występują równieŜ łącza dla potrzeb sterowania ruchem kolejowym oraz sterowania sieciami elektroenergetycznymi. Systemy łączności oraz informowania podróŜnych są przestarzałe choć sprawne technologicznie. Urządzenia telewizji uŜytkowej zostały zainstalowane w ostatnich latach jednak jakość obrazów jest trudna do oceny. ISTNIEJĄCE SIECI RADIOWE Sieci radiotelefoniczne pracują w paśmie 150 MHz, z odstępem między kanałowym 25 kHz, w systemie simpleksowym. Zasięgi uŜyteczne stacji bazowych wynoszą średnio kilkanaście kilometrów dla wartości medialnej natęŜenia pola przyjętej jak dla słuŜb publicznych. Zasięgi zakłóceniowe stacji bazowych nie były analizowane. Stacje bazowe - radiotelefony zainstalowane są w pomieszczeniach nastawni. Anteny stacji usytuowane są ponad dachami budynków. Koncentratory współpracują z urządzeniami rejestrującymi. Stacje przewoźne - brak danych n/t liczby oraz typów radiotelefonów zainstalowanych na pojazdach poszczególnych przewoźników korzystających z linii nr 7. Stacje noszone - brak danych n/t liczby oraz typów radiotelefonów noszonych uŜytkowanych w pojazdach poszczególnych przewoźników korzystających z linii nr 7 oraz na terenie stacji kolejowych. Analiza stanu sieci - istniejące sieci radiotelefoniczne zapewniają podstawową funkcjonalność związaną z obsługą ruchu kolejowego. Bezpieczeństwo, związane ze sprawnością tych sieci, jest uzaleŜnione od przestrzeganie odpowiednich regulaminów (instrukcji). 6. Analiza podstawowych parametrów techniczno – eksploatacyjnych modernizowanej linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa w aspekcie interoperacyjności. Parametry techniczne, które mają być spełniane przez modernizowane i przebudowywane linie kolejowe w Polsce są określone w róŜnych dokumentach i materiałach. Są to akty prawne krajowe i międzynarodowe, materiały publikowane przez instytucje krajowe i międzynarodowe jak równieŜ wewnętrzne materiały opracowywane i publikowane dla potrzeb przedsiębiorstw kolejowych. Analizowana linia jest objęta umową międzynarodową (AGTC). Jest ujęta równieŜ w wykazach określających sieć TEN−R. W związku z tym, z punktu widzenia formalnego, obligatoryjnie, przy projektowaniu jej modernizacji powinny być przestrzegane standardy techniczne i eksploatacyjne określone w przepisach polskiego prawa krajowego oraz przepisy i wymagania interoperacyjności kolei europejskich.. Analizę interoperacyjności, która ma na celu określenie standardów technicznych dla przewidywanych wariantów inwestycyjnych przedmiotowej linii oparto na dokumentach i materiałach wymienionych w załączonym wykazie strona 6 pkt. 2. niniejszego opracowania. Opis wybranych parametrów technicznych linii w odniesieniu do podsystemów interoperacyjności określono w poszczególnych poniŜej zestawionych punktach. Porównawcze zestawienie podstawowych parametrów technicznych linii w stanie istniejącym do wymagań podstawowych przepisów i technicznych specyfikacji interoperacyjności przedstawiono w zał. nr 1 do niniejszego opracowania. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 21 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Głównie oparto się na: • Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności (TSI) (aktualnie opracowanych). • Standardach technicznych – „Szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii CMK do prędkości 200/250 km/h – opracowane przez CNTK Warszawa 2002 r. • Standardach technicznych i szczegółowych warunkach technicznych dla modernizacji linii kolejowej o znaczeniu międzynarodowym dla vmax = 160km/h – opracowanie CNTK – 2004 r. • Id-1 (D-1) – Warunki techniczne utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych. • Rozporządzenie MTiGM z dnia 10.09.1998r w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. nr 151 poz. 987 z 1998 r.). 6.1. Podsystemy strukturalne. 6.1.1. Infrastruktura. Infrastrukturę systemu stanowią; • linie kolejowe przeznaczone dla usług pasaŜerskich, dla ruchu mieszanego i usług towarowych (podtorze kolejowe), • perony, wiaty, • węzły pasaŜerskie i towarowe, • przejścia dla pieszych (tunele, kładki), • skrzyŜowania drogowe, kolejowe. Infrastruktura kolejowa winna być tak zrealizowana aby zapewnić bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego transeuropejskiego. Podsystem infrastruktura na modernizowanej linii ma ograniczyć zagroŜenia bezpieczeństwa osób w tym związane z drogami dostępu, ewakuacji, peronami, nośnością elementów konstrukcji, moŜliwością wystąpienia poŜaru. Podkreślenia wymaga brak do tej pory TSI dla podsystemu Infrastruktura systemu kolei konwencjonalnych. W zapisie dyrektywy 2001/16/WE podtorze kolejowe jest jednym ze składników podsystemu Infrastruktury Kolejowej i w odpowiednim zakresie podtorze to powinno spełniać wymogi interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych. Zakres ten w głównych punktach moŜna streścić do: • Rozwiązań technicznych zgodnych z normami i przepisami. Projekt te warunki będzie spełniał z tym, Ŝe w jednym przypadku szczególnym zostanie wykorzystana aktualna wiedza techniczna (dotyczy wzmocnień geosiatkami). • Ochrony środowiska w zakresie: − hałasu (jak podaje literatura, warstwa ochronna ogranicza hałas pochodzący od styku koła z szyną); − zanieczyszczeń (materiał uŜywany na warstwę ochronną, szczególnie pochodzący z przerobionej starej podsypki musi posiadać atest o nieszkodliwości dla otoczenia). • Uzyskania odpowiedniej trwałości. Warstwa ochronna zapewnia stabilność na styku warstw (tłuczeń – warstwa ochronna, warstwa ochronna – grunty podtorza) oraz zwiększa wytrzymałość podtorza. Jednym z głównych warunków trwałości podtorza jest dobre odwodnienie, szczególnie w gruntach spoistych w okresie budowy. Nie moŜna dopuścić, aby zostały przekroczone napręŜenia graniczne w gruntach, co zwykle występuje przy braku efektywnego odwodnienia. • Ułatwienia eksploatacji linii. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 22 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Oparcie projektu o profil georadarowy ułatwia w okresie eksploatacji monitorowanie podtorza georadarem, poniewaŜ pozwala na dokonywanie ocen jego stanu w stosunku do stanu projektowanego oraz oszacowania ewentualnych zmian w podtorzu w okresie eksploatacji. W modernizowanej opcji „2” linii kolejowej przyjmuje się normatywy i standardy dla zachowania przepisów i norm interoperacyjności. Wszystkie projektowane perony będą posiadać odpowiednie wymiary. Będą to perony o wysokości: • 76 cm na odcinku Stacji Warszawa Wschodnia do Stacji Dęblin łącznie z Stacją Dęblin. • 55 cm na odcinku Stacji Dęblin do Granicy Państwa. Wszystkie perony dla obsługi pociągów lokalnych i regionalnych posiadać będą długość l = min. 200 m. Wszystkie perony na stacjach posiadać będą długość l = min 400 m. Szerokość peronów zaleŜna będzie od tego czy jest to peron jednokrawędziowy czy peron wyspowy oraz od projektowanej prędkości. Szerokości dla prędkości 120 km/h dla peronów jednokrawędziowych min. 4.20 m + poszerzenie na wiaty. Dla peronu wyspowego szerokość min. 9.20 m. Zakłada się Ŝe wszystkie nowoprojektowane i modernizowane istniejące przejścia dla pieszych, modernizowana kładka dla pieszych (vproj.=80km/h) będą spełniały wymagania dla składników interoperacyjności pod wzg. wymaganej wysokości, szerokości wraz z wymaganą dodatkową szerokością zapewniającą sprawny przepływ pasaŜerski, a takŜe moŜliwością korzystania z tych obiektów przez osoby z ograniczona zdolnością poruszania się. Interoperacyjność obiektów inŜynieryjnych przebudowywanych i nowych będzie zapewniona poprzez dostosowanie wymagań konstrukcyjnych, obciąŜeniowych, skrajni, wyposaŜenia, do zakładanych prędkości poszczególnych opcji, obowiązujących norm, rozporządzeń i standardów Jednym z waŜniejszych zagadnień związanych z infrastrukturą są udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, które zebrane zostały w TSI – PRM – „Udogodnienia dla osób z ograniczoną zdolnością poruszania się wydane przez CNTK – Warszawa 03.2009 r. Wprowadzenie i realizacja TSI PRM zapewni udogodnienia dla osób niepełnosprawnych na terenie obiektów dworca, umoŜliwi pokonanie barier peron – wagon, pozwoli na dogodną i bezpieczną podróŜ w wagonie. Specyfikacja TSI PRM nie dotyczy istniejącej infrastruktury dopóki nie zostanie ona poddana odnowie lub modernizacji. W związku z powyŜszym zadanie „Modernizacja linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa” wymaga dostosowania istniejącej infrastruktury do wymogów zawartych w TSI PRM. Celem TSI PRM jest zwiększenie dostępności transportu kolejowego dla osób o ograniczonej moŜliwości poruszania się. Dotyczy to równieŜ dostępności przestrzeni publicznej infrastruktury kontrolowanej przez przedsiębiorstwo kolejowe, zarządcę infrastruktury lub stację. Działania, które powinny być podjęte w celu dokonania zmian mających na celu osiągnięcie sytuacji, gdy wymagania TSI będą spełnione, dotyczą nie tylko aspektu infrastruktury kolejowej ale równieŜ samego taboru. Wymagania te scharakteryzowano poniŜej: W odniesieniu do infrastruktury TSI PRM wymaga: • • Parkingów dla osób o ograniczonej moŜliwości poruszania się w miejscu połoŜonym w miarę moŜliwości jak najbliŜej wejścia dostępnego dla nich. ŚcieŜek dotykowych na całej długości trasy wolnej od przeszkód, którymi będą mogły swobodnie poruszać się osoby naleŜące do wszystkich kategorii osób o ograniczonej moŜliwości poruszania się. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 23 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Rys. nr 2 - ŚcieŜki dotykowe na peronie • • • • • Oznaczenia trasy wolnej od przeszkód wyraźnymi informacjami wizualnymi. Drzwi i wejścia na stację oraz jedno wejście na peron przystosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Posadzek, które powinny być przeciwpoślizgowe, zgodnie z przepisami krajowymi dla budynków publicznych. Na wszystkich trasach lub wzdłuŜ tras głównych, po których poruszają się pasaŜerowie, przeszkody przezroczyste (np. szklane drzwi, przezroczyste ściany) powinny być oznaczone przynajmniej dwoma rzucającymi się w oczy pasami, na których widnieć będą znaki lub symbole. Toalet dostosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych oraz stanowisk przewijania dzieci na terenie stacji, w miejscu zlokalizowania toalet. Rys. nr 3 – Łazienka wyposaŜona w poręcze dla osób niepełnosprawnych • • • • Kas biletowych, punktów informacyjnych i punktów obsługi klienta, gdzie przynajmniej jedno stanowisko powinno posiadać ladę lub biurko o parametrach dostosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Automatów biletowych dostosowanych dla osoby siedzącej na wózku inwalidzkim. Oświetlenia przed wejściem na stację, na peronach oraz na terenie innych zewnętrznych stref przeznaczonych dla pasaŜerów, które powinny być zgodne z przepisami europejskimi lub krajowymi. Informacji wizualnej, drogowskazów, piktogramów, informacji dynamicznej, które powinny być spójne oraz zgodne z przepisami europejskimi lub krajowymi. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 24 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii • • • • • • Informacji mówionych, które powinny być zgodne z pokazywanymi podstawowymi informacjami wizualnymi. Wyjść ewakuacyjnych i alarmów zgodnych z przepisami europejskimi lub krajowymi. Geometrii kładek dla pieszych i przejść podziemnych, które powinny posiadać wolne od przeszkód przejście o odpowiedniej szerokości i wysokości. Schodów o minimalnej, wolnej od przeszkód, szerokości schodów na trasie głównej. Poręczy schodów i podjazdów, które powinny być wyposaŜone w poręcze po obu stronach, na dwóch poziomach (zgodnie z TSI PRM) i mieć profil zaokrąglony oraz powinny kontrastować z kolorem otaczających ścian. Urządzeń wspomagających wsiadanie osób poruszających się na wózkach inwalidzkich: o Perony na stacji przyjmującej pociągi, w których szerokość drzwi dostosowana jest dla wózków inwalidzkich, muszą być wyposaŜone w urządzenia działające pomiędzy takimi drzwiami a peronem i umoŜliwiać pasaŜerowi wsiadanie, chyba Ŝe wielkość uskoku między krawędzią progu drzwi a krawędzią peronu nie przekracza 75mm w poziomie i 50mm w pionie o Podjazdy – zapewnienie ręcznej lub półautomatycznej rampy podjazdowej, która będzie obsługiwana przez członka personelu i przechowywana na peronie lub w wagonie. o Windy peronowe lub podjazdy tam, gdzie nie zapewniono wind dla osób o ograniczonej moŜliwości poruszania się, które nie mogą korzystać ze schodów. Tam, gdzie nie zapewniono podjazdów naleŜy zainstalować windy. o Schody ruchome, które powinny poruszać się z prędkością podaną w TSI PRM i być zaprojektowane zgodnie z przepisami europejskimi lub krajowymi. o Przejścia przez tory na stacjach – dostępne dla wszystkich kategorii osób o ograniczonej moŜliwości poruszania się i tak, aby najmniejsze koło wózka nie mogło zostać uwięzione między powierzchnią przejścia a szyną. Rys. nr 4 – Rampa podjazdowa obsługiwana przez członka personelu TSI PRM w odniesieniu do taboru dotyczą: • Miejsc do siedzenia: o Siedzenia uprzywilejowane w co najmniej 10% miejsc siedzących w kaŜdym zespole trakcyjnym lub pojedynczym pojeździe oraz w kaŜdej klasie, oznaczone jako miejsca uprzywilejowane, przeznaczone dla osób o ograniczonej moŜliwości poruszania się. • Miejsc na wózki inwalidzkie: o W zaleŜności od długości pociągu (wyłączając lokomotywę lub wagon motorowy) liczba miejsc przeznaczonych na wózki inwalidzkie powinna być nie mniejsza niŜ: TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 25 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii dł. mniejsza niŜ 205 m – 2 miejsca na wózki dł. 205 - 300 m – 3 miejsca na wózki dł. większa niŜ 300 m – 4 miejsca na wózki Rys. nr 5- Miejsce w wagonie przeznaczone do zapięcia wózka inwalidzkiego • • • Odpowiedniej szerokości drzwi zewnętrznych i wewnętrznych wagonu: o Wymagana uŜytkowa szerokość nie mniejsza niŜ 800 mm o WyposaŜone w urządzenia wykrywające obecność pasaŜera w przestrzeni drzwiowej o Otwarcie lub zamknięcie drzwi obsługiwanych ręcznie – uŜycie siły 20 niutonów o Otwarcie lub zamknięcie drzwi obsługiwanych za pomocą przycisków – uŜycie siły minimum 15 niutonów o Wymagana sygnalizacja wizualna i dźwiękowa Oświetlenia stopni prowadzących do wagonu, światłem umieszczonym wewnątrz stopnia lub obok niego o natęŜeniu 75lx, mierzonym na 80% szerokości stopnia. Toalety uniwersalnej: o JeŜeli pociąg wyposaŜony jest w toalety, naleŜy zapewnić dostęp z miejsca na wózek do toalety uniwersalnej, przy czym naleŜy spełnić wymagania dla toalet standardowych i uniwersalnych o Toaleta standardowa nie jest zaprojektowana tak, aby była dostępna dla osób na wózkach (500 mm minimalna szerokość drzwi) o Toaleta uniwersalna jest to toaleta zaprojektowana w taki sposób, alby była dostępna dla wszystkich pasaŜerów, w tym dla wszystkich kategorii osób o ograniczonych moŜliwościach ruchowych (dostępna szerokość uŜytkowa drzwi do toalety powinna wynosić minimum 800 mm) TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 26 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Rys. nr 6 – Przedział WC przystosowany dla osób niepełnosprawnych • • • Wysokości podłogi w wagonie: o Stopnie nie mogą występować pomiędzy następującymi miejscami: przedsionkiem drzwi zewnętrznych dostępnych dla wózków, miejscem na wózek, uniwersalnym przedziałem sypialnym oraz uniwersalną toaletą, z wyjątkiem pasa progu drzwi, którego wysokość nie moŜe przekraczać 15 mm. Przedziału z miejscami do spania dla osób na wózkach inwalidzkich: o JeŜeli w składzie pociągu znajduje się więcej niŜ pojazd z miejscami do spania dla pasaŜerów, w pociągu powinny znajdować się przynajmniej dwa przedziały z miejscami do spania dostępnymi dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Urządzeń wspomagających wsiadanie do pociągu, tj.: o ruchome stopnie – urządzenie stanowiące wyposaŜenie pojazdu, w pełni zautomatyzowane i uruchamiane wraz z sekwencjami otwierania i zamykania drzwi. Rys. nr 7 – Winda oraz wysuwany stopień dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. o o o przenośne podjazdy, windy wagonowe, ruchoma platforma. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 27 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii W przypadku modernizowanej linii kolejowej przedstawione powyŜej rozwiązania zostaną wprowadzone w opcji modernizacyjnej „2”. Na obszarze objętym modernizacją działania te będą dotyczyły wszystkich budynków dworcowych, poczekalni, peronów, dojść do peronów, terenów wokół dworca, na wszystkich stacjach oraz przystankach osobowych, z wyłączeniem stacji Świdnik, która jest stacją zmodernizowaną i posiada parametry dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. 6.1.2.Energia. Linia numer 7, będąca częścią transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości została zakwalifikowana jako linia III kategorii, czyli linia, która ma zostać specjalnie zmodernizowana w celu przystosowania do duŜych prędkości, mająca cechy szczególne wynikające z ograniczeń topograficznych lub środowiskowych, rzeźby terenu lub ograniczeń urbanistycznych, na której prędkość musi być dostosowana do kaŜdego przypadku z osobna. Podsystem TSI „Energia” określa wymagania, które muszą być spełnione dla zapewnienia interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości. Podsystem ten obejmuje wszystkie urządzenia stacjonarne mające zapewnić, zgodnie z wymaganiami zasadniczymi, zasilanie pociągów z jednofazowej sieci wysokiego napięcia. Zgodnie z artykułem 2(d) dyrektywy 96/48/WE zmienionej dyrektywą 2004/50/WE: składnikami interoperacyjności są wszystkie elementarne części składowe, grupy części składowych, podzespoły lub zespoły wyposaŜenia włączonego lub przeznaczonego do włączenia do podsystemu, od których bezpośrednio lub pośrednio zaleŜy interoperacyjność transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości. Ze specyfikacje TSI „Energia” wynika, Ŝe jedynym składnikiem interoperacyjności w zakresie objętym podsystemem „Energia” jest sieć trakcyjna. Elementy podsystemu „Energia” mają za zadanie zapewnić spełnienie następujących parametrów eksploatacyjnych, a w szczególności: • prędkość na linii kolejowej, • minimalny dopuszczalny odstęp czasowy między pociągami, • maksymalny prąd pobierany przez pociąg, • współczynnik mocy pociągów, • rozkład jazdy i planowanych czynności obsługowych, • średnie napięcie uŜyteczne, odpowiednio do danej kategorii linii. Zarządca infrastruktury w rejestrze infrastruktury deklaruje prędkość dla danej linii oraz maksymalny prąd pobierany przez pociąg. Konstrukcja systemu elektroenergetycznego powinna gwarantować moŜliwość uzyskania określonych parametrów pracy systemu zasilania. Aby linia numer 7 spełniała warunki interoperacyjności system zasilania 3 kV DC musi spełniać wymogi dla linii III kategorii, czyli zapewnić moŜliwość poboru prądu o maksymalnej wartości 2500 A, oraz minimalna wartość napięcia zasilającego 2800 V. Dla spełnienia wymogu interoperacyjności pod względem sieci trakcyjnej wybrana została sieć trakcyjna typu YC150-2CS150. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 28 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Parametry sieci spełniające wymagania interoperacyjności ujęte zostały w tabeli: Składnik sieci Ogólna konstrukcja Wymaganie Parametr sieci YC150-2CS150 lub spełnione/nie projektu sieci spełnione Spełnienie normy EN 50119:2001 Sieć YC150-2CS150 spełnia pkt 5.1, 5.2.1.2, 5.2.4.1 do 5.2.4.8, 5.2.5, wymagane kryteria do prowadzenia 5.2.6, 5.2.8.2, 5.2.10, 5.2.11, i 5.2.12 ruchu z prędkością 200 km/h Wymaganie stawiane w TSI ”Energia” Sieć trakcyjna powinna być zaprojektowana w taki sposób, aby umoŜliwiała współpracę z pantografami o geometrii ślizgacza określonej w pkt. 4.2.8.3.7.2 TSI „Tabor” dla kolei duzych prędkości oraz z pociągami zgodnie z odpowiednimi TSI „Tabor” dla kolei duŜych prędkości. Do parametrów Geometria kompatybilność sieci trakcyjnej zapewniających transeuropejskiej sieci kolejowej naleŜą: - wysokość przewodu jezdnego (od projektowana wysokość 5000mm do 5600mm) zawieszenia przewodu – 5400mm - nachylenie przewodu jezdnego (wg -projektowane pochylenie przewodu – EN 50119 - 1‰ dla 200 km/h) 1‰ - poprzeczne odchylenie przewodu - maksymalne wychylenie przewodu jezdnego pod wpływem wiatru (0,4m) jezdnego pod wpływem wiatru – 0,4 m ObciąŜalność Zgodnie z normą EN 50388:2005 pkt 7.1 Sieć umoŜliwia pobór prądu 2500 A prądowa – 2500 A Materiały dopuszczone do stosowania w przewodach jezdnych to miedź i stopi Materiał miedzi. Przewód jezdny powinien Przewody jezdne o przekroju 150mm2 przewodu spełniać wymagania normy z miedzi srebrowej CuAg 0,1 jezdnego EN50149:2001 pkt 4.1 do 4.3 i 4.5 do 4.8 Prąd na 200 A 200A postoju Prędkość propagacji fali jest charakterystyczny parametrem do oceny Obliczeniowa prędkość rozchodzenia przydatności sieci trakcyjnej do duŜych się impulsu prędkości. Parametr ten zaleŜy od km vinp = 369 /h Prędkość cięŜaru właściwego oraz napręŜenia propagacji fali Prędkość maksymalna: przewodu jezdnego. Prędkość km vmax = 0,7*vinp = 258 /h propagacji fali naleŜy dobierać tak, aby prędkość na danej linii nie przekraczała 70 % prędkości propagacji fali Rozstaw 200 m dla 3kV DC 200 m pantografów Średnia siła w zaleŜności od zastosowanego 150 N docisku pantografu Pantografy przekazują energię elektryczną z sieci trakcyjnej do pociągu, na którym są zainstalowane. Pantograf jest integralną częścią pociągu i jest oddawany do eksploatacji wraz z nim, a tym samym leŜy w zakresie zainteresowania TSI „Tabor” dla kolei duŜych prędkości. Współpraca pomiędzy pantografem a siecią trakcyjna określona jest w TSI „Energia” poprzez określenie parametrów takich jak: nacisk statyczny, średnia siła nacisku, charakterystyka dynamiczna i jakość odbioru prądu, przemieszczenia pionowego punktu styku i rozstaw pantografów. Przyjęta dla modernizacji linii numer 7 sieć trakcyjna typu YC150-2CS150 spełnia wymagania interoperacyjności stawiane przez TSI „Energia”. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 29 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 6.1.3.Sterowanie ruchem. Przy modernizacji i dostosowaniu linii nr 7 do prędkości V=160 km/h dla pociągów pasaŜerskich i V=120 km/h dla pociągów towarowych, przedstawionych w opracowaniu Etapu IX Tomu 11 – SRK, SBL i urządzenia bezpieczeństwa (w tym DSAT) oraz Tomu 12 – ERTMS mają zastosowanie przepisy dotyczące transeuropejskiego systemu sieci konwencjonalnych. Sieć konwencjonalna obejmuje systemy zarządzania ruchem, śledzenia i nawigacji: urządzenia techniczne do przetwarzania danych i telekomunikacji przeznaczone dla dalekobieŜnych przewozów pasaŜerskich i towarowych, w celu zagwarantowania bezpieczeństwa i harmonijnego funkcjonowania sieci kolejowej i efektywnego zarządzania ruchem. Sieć konwencjonalna obejmuje systemy zarządzania ruchem, śledzenia i nawigacji: teleinformatyczne urządzenia techniczne przeznaczone do usług na linii słuŜące zagwarantowaniu bezpiecznego i harmonijnego funkcjonowania sieci i efektywnego zarządzania ruchem. Do podsystemu sterowanie zaliczyć naleŜy wszystkie urządzenia niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa oraz sterowania ruchem pociągów na sieci. Techniczne Specyfikacje Interoperacyjności TSI CCR dla podsystemu sterowanie zawarte zostały w Decyzji Komisji z dnia 28 marca 2006 r. dotyczącej technicznej specyfikacji odnoszącej się do podsystemu sterowania ruchem kolejowym transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych – 2006/679/WE (zmiany z dnia 23 kwietnia 2008 r.) oraz Decyzji Komisji z dnia 7 listopada 2006 r. dotyczącej specyfikacji technicznych interoperacyjności podsystemu „Sterowanie” transeuropejskiego systemu kolei duŜych prędkości oraz zmieniającej załącznik A do decyzji 2006/679/WE z dnia 28 marca 2006 r. dotyczącej technicznej specyfikacji odnoszącej się do podsystemu sterowania ruchem kolejowym transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych – 2006/860/WE (zmiany z dnia 23 kwietnia 2008 r.). Technicznych Specyfikace Interoperacyjności TSI CCR określają wszystkie warunki, z którymi muszą być zgodne zastosowane na linii nr 7 składniki interoperacyjności, oraz procedury oceny ich zgodności. KaŜdy ze składników zabudowany podczas modernizacji przedmiotowej linii musi przejść procedurę oceny zgodności i przydatności do stosowania określone w TSI CCR oraz posiadać odpowiednie certyfikaty. Składniki interoperacyjności zabudowane na linii nr 7 powinny być poddane procedurze weryfikacji gwarantującej pewność, Ŝe na etapie projektowania, budowy oraz dopuszczenia do eksploatacji jej wynik jest zgodny z obowiązującymi przepisami technicznymi i eksploatacyjnymi. Składniki interoperacyjności zastosowane na modernizowanej linii nr 7 moŜna uznać za zgodne z zasadniczymi wymogami Dyrektywy dotyczącej interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie jeśli spełniają poniŜsze wymogi: • posiadają deklarację zgodności WE lub przydatności do stosowania, • wszystkie składniki muszą byś poddane ocenie zgodności i przydatności do stosowania określonej w TSI CCR oraz posiadać odpowiednie certyfikaty, • składnik spełnia zasadnicze wymagania interoperacyjności jeśli jest on zgodny z warunkami określonymi w TSI CCR. Ponadto składniki interoperacyjności zastosowane podczas modernizacji linii muszą spełniać: • wymagania ogólne dotyczące bezpieczeństwa, niezawodności i dostępności, zdrowia, ochrony środowiska naturalnego, zgodności technicznej, • wymagania szczególne dla podsystemu sterowanie: bezpieczeństwo: instalacje i procedury wykorzystywane w zakresie sterowania muszą umoŜliwiać przejazd pociągów na poziomie bezpieczeństwa odpowiadającym załoŜeniom dla sieci; systemy sterowania TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 30 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii - powinny w sposób ciągły zapewniać bezpieczny przejazd pociągów posiadających zezwolenie na jazdę równieŜ w przypadku awarii, zgodność techniczna: wszelka nowa infrastruktura oraz nowy tabor wytworzony lub zaprojektowany po przyjęciu zgodnych systemów sterowania muszą być dostosowane do korzystania z tych systemów; urządzenia w zakresie sterowania zainstalowane w kabinie maszynisty muszą umoŜliwiać normalne funkcjonowanie, w szczególnych warunkach, w całym systemie kolei. Podczas modernizacji linii nr 7 zostaną zabudowane następujące urządzeń srk warstwy podstawowej: • na posterunkach ruchu (stacje oraz posterunki odgałęźne) – urządzenia komputerowe, • na szlakach – komputerowe samoczynne blokady liniowe, urządzenia DSAT. Kontrola niezajętości odcinków torowych i zwrotnicowych realizowana będzie przy pomocy licznikowego systemu kontroli niezajętości toru. SkrzyŜowania dróg z linią kolejową w poziomie szyn dla odcinków linii z prędkością dopuszczalną większą niŜ 140 km/h, zabezpieczone zostaną przy pomocy urządzeń sygnalizacji przejazdowej kat. A oraz samoczynnej sygnalizacji przejazdowej kat. B, natomiast dla odcinków linii z prędkością dopuszczalną równą lub mniejszą od 140 km/h równieŜ przy pomocy urządzeń samoczynnej sygnalizacji przejazdowej kat. C. Urządzenia zabezpieczające ruch na przejazdach kolejowych wyposaŜone zostaną (tam gdzie zachodzi taka potrzeba) w tarcze ostrzegawcze przejazdowe oraz urządzenia telewizji przemysłowej. Przedmiotowa linia nr 7 zostanie podzielona na cztery obszary, które będą sterowane przez dyŜurnych odcinkowych z Lokalnych Centrów Sterowania (LCS Pilawa, LCS Dęblin, LSC Lublin, LCS Rejowiec). Na przedmiotowej linii zostanie takŜe uruchomiony system RTMES poziom 2, obejmujący cztery Centra Sterowania Radiowego (RBC Pilawa, RBC Dęblin, RBC Lublin, RBC Rejowiec). Proponowane systemy oparte zostały na technologii komputerowej o przewidywanym czasie eksploatacji znacznie krótszym od obecnie stosowanych tradycyjnych kolejowych instalacji sygnalizacyjnych i telekomunikacyjnych. Przyjęte zastosowania są zgodne z Narodowym Planem WdroŜenia Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym w Polsce oraz ze strategią wdraŜania systemu w Unii Europejskiej. Zaproponowane rozwiązania modernizacji linii nr 7 w zakresie urządzeń wchodzących w skład podsystemu sterowanie, opisanych w opracowaniach Etapu IX Tomu 11 – SRK, SBL i urządzenia bezpieczeństwa (w tym DSAT) oraz Tomu 12 – ERTMS/ETCS, spełniają wymogi Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie. 6.1.4. Tabor. Interoperacyjność czyli ujednolicenie sieci kolejowej i taboru rozpoczęło się w Europie po I Wojnie Światowej. Z inicjatywy Francji utworzono w ParyŜu w 1922 r. organizację Międzynarodowy Związek Kolei UIC (Union Internationale des Chemins de fer). Jej celem było doprowadzenie do swobodnego przejeŜdŜania pociągów z jednego kraju do drugiego. Zostało to zrealizowane przez określenie dla taboru oraz dla toru i zasilania trakcyjnego (określono 4 dopuszczalne napięcia) tzw. kart UIC. Karty określono takŜe dla innych dziedzin gospodarki kolejowej: sposobów prowadzenia ruchu, przewozów pasaŜerskich i towarowych oraz dla finansów kolejowych. Spełnianie wymagań karty UIC upowaŜniało do kursowania taboru po sieci krajów zrzeszonych w UIC bez odrębnego zezwolenia. Odnośnie taboru, wprowadzono od TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 31 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 1922 r. dla wagonów pasaŜerskich kartę RIC (Regolamento Internazionale della Carrozze) a dla wagonów towarowych kartę RIV (Regolamento Internazionale dei Veicoli). Karty te były w ciągu lat stopniowo uściślane i uzupełniane wraz z rozwojem taboru. W kartach podane były warunki techniczne, jakim powinien odpowiadać wagon i wszystkie jego urządzenia. Zgodnie z ww. kartami, na tabliczce wymalowanej na wagonie pasaŜerskim podana była w szczególności dopuszczalna prędkość wagonu i napięcia jakimi moŜe być zasilane ogrzewanie wagonu a takŜe kotwica, jeŜeli wagon mógł być przewoŜony na promie. Na wagonie towarowym zgodnie z kartą RIV, podane były: dopuszczalna prędkość, kolej do której wagon przynaleŜy, typ hamulca, ładowność na poszczególnych kategoriach linii i szereg innych danych. Kart RIC nie wprowadzono jedynie w Wielkiej Brytanii, Irlandii i Finlandii. System ten funkcjonował do początku lat 2000. W latach 1990. pod wpływem Unii Europejskiej (UE) a takŜe ze względu na załamywanie się przewozów kolejowych w konkurencji z transportem samochodowym wprowadzono nowy sposób organizacji kolei w Europie, tzn. oddzielono infrastrukturę od przewozów i dopuszczono do ruchu prywatnych przewoźników. Infrastruktura pozostała pod zarządem państwa. Urzędnicy UE odpowiedzialni za kolejnictwo przyjęli wówczas termin „interoperacyjność”, czyli ujednolicenie sieci kolejowej. Było to potrzebne ze względu na konkurencję z transportem samochodowym, który nie ma barier pomiędzy państwami ze względu na róŜną sygnalizację, przepisy ruchu czy szerokość toru. Bariery te powodują przede wszystkim wydłuŜenie czasu trwania przewozu i przegrywanie konkurencji z transportem samochodowym. Unia Europejska, która przejęła inicjatywę w zakresie ujednolicenia sieci od UIC, zaczęła wydawać zarządzenia zwane dyrektywami. Pierwszą dyrektywą nt. kolei była dyrektywa 91/440/EEC, z 29.7.1991 r. „O rozwoju kolei”. Dyrektywy UE obejmują wszystkie dziedziny gospodarki kolejowej, a w tym sygnalizację i ochronę środowiska. Parametry techniczne taboru i innych urządzeń kolejowych zawarte są w tzw. Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności (TSI) a takŜe TSI – PRM. Obecnie dla wagonów pasaŜerskich, zespołów trakcyjnych i lokomotyw obowiązuje w krajach UE dyrektywa 2008/57/WE, z 17.6.2008 r., a dla wagonów towarowych dyrektywa 2006/861/WE, z 28.7.2006 r. Ta ostatnia dyrektywa będzie obowiązywała w Polsce od 1.7.2009 r. Dyrektywa 2006/861/WE uniewaŜniła częściowo karty RIC, zastępując je porozumieniem: „Ogólne Warunki UŜytkowania” GCU (General Contract of Use). W wymienionych wyŜej dyrektywach znalazły się te same warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać pojazdy kolejowe, jakie były poprzednio w kartach UIC. Obowiązują one jednak teraz równieŜ prywatnych przewoźników, których jest tylko w Polsce ok. 50, a nie tylko przewoźników państwowych, będących członkami UIC. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 32 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Tabor proponowany do wykorzystania na linii Warszawa – Lublin – Dorohusk. Pociągi regionalne. W związku z koniecznością uzyskiwania prędkości 160 km/h, takŜe w ruchu regionalnym, tabor obecnie stosowany musi być zastąpiony nowym. Proponuje się zastosowanie w obrębie aglomeracji warszawskiej i lubelskiej taboru złoŜonego z elektrycznych zespołów trakcyjnych Flirt (ER75 według oznaczenia Kolei Mazowieckich - fotografia poniŜej), produkcji firmy Stadler, Szwajcaria lub zespołami Desiro ML, produkcji firmy Siemens. Ruch międzyregionalny. Ze względu na wymagania wybranej opcji „2”, tj. prędkość 160 km/h i przewidzianą modernizację, do ruchu międzyregionalnego pomiędzy Warszawą a Lublinem proponuje się zakup elektrycznych zespołów trakcyjnych serii ED74 o prędkości maks. 160 km/h. Zespoły te, których obecnie jest 14 szt., kursują w relacji Warszawa Wschodnia – Łódź Fabryczna. Pociągi te są zasadniczo dostosowane do wysokich peronów, ale mają w kaŜdych drzwiach po jednym wysuwanym stopniu na wysokości 650 mm nad główką szyny, umoŜliwiające wsiadanie i wysiadanie pasaŜerów na stacjach, na których perony będą miały wysokość 550 mm i mniej. Do czasu podwyŜszenia peronów proponuje się dla obsługi ruchu międzyregionalnego stosowanie składów wagonowych i zakup lokomotyw elektrycznych o prędkości 160 km/h – typu Traxx F160 DC, produkcji Bombardier lub lokomotyw serii EU44, Husarz, produkcji Siemens lub lokomotyw Prima 6000, produkcji Alstom, Francja. Przewozy towarowe. Na linii Warszawa – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa będą kursowały wszystkie te wagony, które kursują po sieci PKP, a więc wagony kryte, węglarki, platformy, cysterny i inne wagony specjalistyczne. Średnia cena wagonu towarowego wynosi na rynku europejskim około 75 tys. euro. Cena ta dotyczy np. wagonu typu Falns do przewozu węgla i innych materiałów sypkich. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 33 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Jednak w przypadku wagonów specjalistycznych, a zwłaszcza do przewozu ładunków niebezpiecznych, cena moŜe wynosić nawet 200 tys. euro. 6.2. Podsystemy funkcjonalne (eksploatacyjne). 6.2.1. Zarządzanie ruchem (ruch kolejowy). Podsystem ten opisany został praktycznie w podsystemie sterowanie oraz aplikacje telematyczne (śledzenie) W skład tego podsystemu wchodzą: • systemy łączności radiowej i bezpiecznej kontroli jazdy, • urządzenia nastawcze, liniowe i przejazdowe. W opcji modernizacyjnej „2” przedmiotowej linii kolejowej wszystkie wymagania tego podsystemu będą zrealizowane dla spełnienia wymogów interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych. 6.2.2. Utrzymanie (obsługiwanie). Podsystem ten sprowadza się między innymi do: ● utrzymania podtorza (drogi kolejowej) w dobrym stanie technicznym. Systematycznego monitorowania stanu podtorza i niedopuszczenia do powstania większych uszkodzeń. Wydaje się, Ŝe najlepszą metodą monitorowania jest metoda georadarowa. Mając profil georadarowy wykonany w krótkim czasie po oddaniu linii do eksploatacji moŜe być on punktem wyjściowym dla określenia zmian w podtorzu zapisanych na kaŜdym następnym wykonywanym wykresie georadarowym. ● wyposaŜenia stacji postojowych taboru kolejowego w odpowiednie urządzenia do: opróŜniania toalet, odpowiednie gniazda elektryczne do podłączania urządzeń do czyszczenia składów pociągów, uzupełniania zapasów wody i piasku w odpowiednie elementy przyłączeniowe. W opcji modernizacyjnej „2” i „3” przedmiotowej linii kolejowej wszystkie wymagania tego podsystemu będą zrealizowane dla spełnienia wymogów interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych. 6.2.3. Aplikacje telemetryczne (śledzenie). W ostatnich latach obserwujemy znaczny wzrost transportu drogowego. Wzrost obrotu, a zwłaszcza wzrastający udział cięŜarówek, powoduje zwiększenie ruchu i powstawanie „wąskich gardeł” na trasach międzynarodowego transportu wewnątrz Unii Europejskiej. Aby rozwiązać ten problem Biała Księga Komisji w sprawie europejskiej polityki transportowej zaleca zintegrowane podejście obejmujące między innymi środki zmierzające do oŜywienia sektora kolejowego, w szczególności transportu towarów, promowania Ŝeglugi śródlądowej i transportu morskiego na krótkich trasach, wspierania większej komplementarności miedzy bardzo szybka koleją i transportem lotniczym, i wspierania interoperacyjnych inteligentnych systemów transportu w celu zapewnienia większej skuteczności i bezpieczeństwa sieci. Zgodnie z art. 155 traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Wspólnota moŜe wspierać projekty będące projektami ”wspólnego zainteresowania”, które realizowane są przez państwa członkowskie. Projekty te zostały określone w wytycznych wspólnotowych na temat rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej. Rozwój sieci transeuropejskiej ma słuŜyć zwiększeniu efektywności funkcjonowania wspólnego rynku. Unia Europejska dąŜy do zapewnienia interoperacyjności narodowych sieci transportowych, do rozwoju intermodalności w transporcie, jak równieŜ do zapewnienia dostępu regionom peryferyjnym lub wyspiarskim do centralnych regionów Wspólnoty oraz zmniejszenia wysokich kosztów transportu w tych regionach. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 34 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Sieci transeuropejskie to sieć transportowa (TEN-T), sieć energetyczna (TEN-E) oraz sieć telekomunikacyjna (e-TEN). Dla osiągania ich rozwoju została stworzona odrębna linia budŜetowa w budŜecie UE. Linia kolejowa numer 7 została zaliczona do transeuropejskiej sieci transportowej, w związku z czym powinna spełniać wszystkie standardy interoperacyjności. Techniczna specyfikacja interoperacyjności. Aplikacje telematyczne dla usług towarowych (TSI TAF). Ideą TSI TAF jest podniesienie konkurencyjności transportu kolejowego w stosunku do innych gałęzi transportu i wzrost udziału transportu kolejowego ogółem. TSI TAF są szczegółową instrukcją, określającą standardy wymiany danych dla przewozów towarowych przy uŜyciu technologii teleinformatycznych. TAF nie ingeruje bezpośrednio w działalność handlową przedsiębiorstwa, nie zajmuje się sprawami płatności i fakturowania klientów i dostawców usług, Poza zakres specyfikacji wykracza takŜe długoterminowe planowanie rozkładów jazdy. Specyfikacja zakłada występowanie następujących ról biznesowych w procesie przewozowym: o Zarządca infrastruktury – Infrastructure Manager (IM) o Przedsiębiorstwo przewozowe – Railway Undertaking (RU) o Wiodące przedsiębiorstwo przewozowe – Leading Railway Undertaking (LRU) Wiodącym przedsiębiorstwem jest organizacja, która świadczy usługę bezpośrednio klientowi zewnętrznemu. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 35 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Odbiorca Nadawca Przewoźnik 2 (RU 2) Obszar wspólnych inicjatyw przewoźników Obszar aplikacji telematycznych dla przewozów towarowych TSI TAF Zarządca Infrastruktury 1 IM 1 Obszar wspólnych inicjatyw zarządców Obszar wspólnych inicjatyw zarządców i przewoźników Przewoźnik 1 (RU 1) Zarządca Infrastruktury 2 IM 2 Ideą działania aplikacji telematycznych dla transportu towarów jest zoptymalizowanie zdolności przewozowych systemu kolei transeuropejskiej poprzez umoŜliwienie swobodnego dostępu do infrastruktury kolejowej. Działania aplikacji telematycznych obejmują monitorowanie ładunku i składów w czasie rzeczywistym, systemy zestawiania i przydziału, systemy rezerwacji, płatności i fakturowania wewnętrznego, zarządzania połączeniami z innymi środkami transportu oraz sporządzanie dokumentów towarzyszących. Typowy scenariusz działania systemu moŜe wyglądać następująco. Klient zewnętrzny (K) zleca przewoźnikowi (RU) przewiezienie ładunku z miejsca A do miejsca B. Od tej chwili RU staje się dla klienta wiodącym przewoźnikiem (LRU), który odpowiada przed klientem za wypełnienie zobowiązania. W dalszym procesie następuje wybranie trasy przejazdu. System wybierając trasę przejazdu wysyła zapytanie o dostępność do wszystkich zarządców infrastruktury, których to dotyczy. W odpowiedzi dostaje jedną, lub kilka alternatywnych tras wraz z podanymi przewidywanymi czasami dostawy i kosztami przejazdu. Następnie przewoźnik rezerwuje miejsce w pociągu, lub pociągach, które będą obsługiwać daną trasę. JeŜeli LRU nie dysponuje składem, który jest w stanie przewieźć ładunek z punktu A do punktu B samodzielnie, moŜe wysłać zapytanie do innych przewoźników o dostępność połączenia na danej trasie, a takŜe koszty jakie musi ponieść w tym przypadku oraz czas przejazdu. Mając komplet danych następuje rezerwacja trasy, składów i przedstawienie oferty klientowi. Korzyści klienta są oczywiste – składa zlecenie tylko jednej firmie, która przejmuje odpowiedzialność za ładunek, nie musi sam szukać najlepszego połączenia, ma moŜliwość decydowania o końcowych kosztach transportu mając do wyboru kilka alternatywnych tras, informacje o stanie przesyłki. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 36 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii Korzyści przewoźnika to z kolei łatwość pozyskania klientów, globalny zasięg usług, łatwe planowanie trasy, optymalne wykorzystanie własnego taboru jak i całego systemu transportowego. Budowa a następnie wdroŜenie systemu składać się będzie z dwóch zasadniczych części: • ogólnoeuropejskiej, • krajowej. Część ogólnoeuropejska systemu. Część ogólnoeuropejska systemu składa się z Interfejsu Uniwersalnego, Bazy elementów wspólnych oraz plików zawierających metadane. Interfejs Uniwersalny jest oprogramowaniem, które zainstalowane w siedzibach przedsiębiorstw kolejowych – partnerach TAF. Składa się z trzech zasadniczych części: • Warstwy Ochrony i Transportu. • Warstwy Translacyjno – Walidującej. • Programowalnych Interfejsów Aplikacyjnych (API). zostanie Warstwa ochrony i transportu odpowiedzialna będzie za kompresję, podpisywanie, kodowanie i przesyłanie komunikatów. Warstwa translacyjno – walidująca będzie przekształcać obecnie uŜywane komunikaty do standardu TSI TAF XML. Interfejsy aplikacyjne to połączenia systemu TSI TAF z systemami krajowymi. Interfejs Uniersalny Common Interface Systemy krajowe API API Warstwa Translacyjno Walidująca Warstwa ochrony i transportu Sieć publiczna API Baza elementów wspólnych zawierać będzie dane referencyjne wszystkich elementów wchodzących w skład TSI TAF, takich jak parametry linii, dane lokalizacyjne stacji, przystanków, dane techniczne lokomotyw, wagonów itp. Część krajowa systemu. Opracowanie części krajowej systemu wymaga współpracy krajowego zarządcy infrastruktury – PKP PLK SA oraz krajowych, lub operujących na rynku krajowym kolejowych przewoźników towarowych. KaŜda ze stron zobowiązana jest określić zakres danych, które będą przedmiotem wymiany poprzez TSI TAF. Na tej podstawie określone zostaną parametry przyszłego serwera dostępowego współpracującego i Interfejsem Uniwersalnym TSI TAF. Kolejny krok obejmuje opracowanie projektu, TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 37 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii a następnie budowę interfejsów wewnętrznych będących bezpośrednio związanych z systemami krajowymi. System TSI TAF na linii numer 7. Linia numer 7 Warszawa – Lublin – Dorohusk – Granica Państwa wchodzi w skład transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej. Jako część tego systemu linii ta musi spełniać wymagania dotyczące interoperacyjności. Wprowadzenie TSI TAF na linii numer 7 wymaga nadania odpowiednich kodów poszczególnym lokalizacjom (stacje, przystanki osobowe). 7. Elementy ochrony środowiska w interoperacyjności kolei. W wprowadzaniu poszczególnych norm i standardów w podsystemach interoperacyjności modernizowanej linii kolejowej musi zostać zachowane ustawodawstwo związane z ochroną środowiska naturalnego. KaŜda z głównych Dyrektyw UE dla interoperacyjności kolei w zasadniczych wymaganiach dla kaŜdego podsystemu wymienia - ochronę środowiska. śadne z wprowadzanych podsystemów nie moŜe oddziaływać negatywnie na takie elementy środowiska jak: • powietrze, • wody powierzchniowe czy podziemne, • hałas i wibracja, • glebę, szatę roślinną i zwierzęcą, • zdrowie ludzi. NajwaŜniejszym elementem środowiska w który dopuszczalne normy mogą być nie zachowane przy modernizowanej linii kolejowej jest hałas powstający podczas eksploatacji lini przy prędkości 160km/h. Obowiązująca obecnie specyfikacja TSI dla taboru kolejowego (Decyzja Komisji Europejskiej 2006/66) określająca dopuszczalne limity poziomu emisji hałasu dotyczy taboru nowego i modernizowanego. Oznacza to, Ŝe nie dotyczy taboru obecnie eksploatowanego. Analizowane są jednak, pod kierunkiem Komisji Europejskiej moŜliwości ograniczenia poziomu emisji hałasu takŜe dla pojazdów obecnie eksploatowanych. Do chwili obecnej nie ma jednak Ŝadnych wiąŜących ustaleń. Jest wątpliwe aby pełne wymagania dla nowych pojazdów były przeniesione na pojazdy dotychczas eksploatowane, zarówno ze względów technicznych, jak i ekonomicznych. Oznacza to, Ŝe docelowy stan, w którym wymaganiami zawartymi w specyfikacjach TSI zostanie objęty tabor nastąpi najwcześniej za 30 lat. Brak jest jednocześnie danych o poziomie hałasu emitowanego przez obecny tabor, pomierzonych wg specyfikacji TSI. MoŜna jednak przyjąć, Ŝe limity podane w specyfikacjach TSI są dla niego przekroczone. Nowy tabor będzie miał poziomy emisji hałasu nie wyŜsze niŜ podane w specyfikacji TSI dla taboru konwencjonalnego (Decyzja Komisji 2006/66). Szczegółowe elementy ochrony środowiska jak teŜ oddziaływanie modernizowanej linii kolejowej na środowisko naturalne ujęte zostanie w oddzielnym opracowaniu (Etap VII – Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko) TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 38 Etap IX – Uszczegółowienie analiz dla wybranej opcji modernizacji linii 8. Podsumowanie i wnioski. W niniejszym opracowaniu porównano i przeanalizowano standardy techniczne określone w przepisach krajowych i międzynarodowych (dyrektywy UE) w zakresie interoperacyjności kolei. Po wstępnej analizie zgodności proponowanych opcji modernizacyjnych z TSI moŜna stwierdzić, Ŝe największa niezgodność z zasadami interoperacyjności występują w następujących obszarach: • sterowanie i zabezpieczenie ruchu kolejowego, • aplikacje telematyczne, • dostęp dla osób o ograniczonej zdolności poruszania się, Zaproponowane rozwiązania modernizacji linii nr 7 Warszawa Wschodnia – Dorohusk na odcinku Warszawa Wschodnia – Dorohusk- Lublin – Granica Państwa w zakresie podsystemów takich jak: sterowanie, infrastruktura, aplikacje telematyczne itd. W przedstawionej opcji modernizacji „2” spełniają wymogi Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie. TOM IX-15 – Analiza interoperacyjności strona 39