MSW COPE
Transkrypt
MSW COPE
COPE MSW Program Ogólny Solidarność i ZARZĄDZANIE przepływami migracyjnymi SOLID Wytyczne dla partnerów projektów realizowanych w trybie bezkonkursowym według nowych zasad implementacyjnych w ramach Funduszu Granic Zewnętrznych na lata 2007-2013, Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców na lata 2008-2013 oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów na lata 2008-2013 Warszawa, luty 2014 r. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. WPROWADZENIE ....................................................................................................... 3 1.1. INFORMACJE OGÓLNE................................................................................................................................ 3 1.1.1 Fundusz Granic Zewnętrznych 1.1.2 Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców ..................................................... 6 1.1.3 Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów .................................................. 6 1.2. SŁOWNICZEK ............................................................................................................................................. 7 ROZDZIAŁ 2. KWALIFIKOWALNOŚĆ WYDATKÓW .................................................................. 8 2.1 POSTAWY PRAWNE...................................................................................................................................... 8 2.2 OGÓLNE ZASADY KWALIFIKOWALNOŚCI ................................................................................................. 11 2.3 OKRES KWALIFIKOWALNOŚCI .................................................................................................................. 16 2.4 ZASIĘG TERYTORIALNY ............................................................................................................................ 16 2.5 KATEGORIE WYDATKÓW ........................................................................................................................... 17 2.6 WYDATKI NIEKWALIFIKOWALNE .............................................................................................................. 32 2.7 DOKUMENTOWANIE KOSZTÓW I WYDATKÓW ......................................................................................... 33 2.8 WKŁADY RZECZOWE ................................................................................................................................. 34 2.9 PRZYCHÓD WYGENEROWANY PRZEZ PROJEKT ........................................................................................ 34 2.10 ZMIANA BUDŻETU PROJEKTU ................................................................................................................. 35 2.11 KSIĘGOWANIE KOSZTÓW I WYDATKÓW PROJEKTU.............................................................................. 35 ROZDZIAŁ 3. POZOSTAŁE WYMAGANIA PROGRAMOWE ................................................... 36 3.1 ARCHIWIZACJA DOKUMENTÓW ................................................................................................................ 36 3.2 INFORMACJA I PROMOCJA ........................................................................................................................ 36 ROZDZIAŁ 4. POŚWIADCZANIE WYDATKÓW ......................................................................... 42 4.1 SYSTEM RAPORTOWANIA.......................................................................................................................... 42 4.1.1 Projekty o charakterze inwestycyjnym .......................................................43 4.2 KOMPLETOWANIE NIEZBĘDNEJ DOKUMENTACJI ..................................................................................... 47 4.3 POTWIERDZANIE DOKUMENTÓW.............................................................................................................. 48 4.4 ZADANIA INSTYTUCJI DELEGOWANEJ ..................................................................................................... 48 4.5 INNE INSTYTUCJE UPOWAŻNIONE DO KONTROLI I AUDYTU ................................................................... 49 ROZDZIAŁ 5. ZAŁĄCZNIKI ............................................................................................................... 51 5.1 WZÓR OŚWIADCZENIA W ZAKRESIE WIĄŻĄCEJ INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO.................... 51 5.2 WZÓR OŚWIADCZENIA W ZAKRESIE WYNAGRODZEŃ I POCHODNYCH OD WYNAGRODZEŃ................. 52 5.3 WZÓR KARTY CZASU PRACY..................................................................................................................... 53 5.4 WZÓR OŚWIADCZENIA O KOSZTACH POŚREDNICH ................................................................................ 54 2 Rozdział 1. WPROWADZENIE 1.1. Informacje ogólne Zadaniem niniejszych wytycznych jest przedstawienie Partnerom projektów realizowanych w ramach Funduszu Granic Zewnętrznych na lata 2007-2013 (dalej FGZ), Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców na lata 2008-2013 (dalej EFU) oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów na lata 2008-2013 (dalej EFPI) ram prawnych kwalifikowalności wydatków oraz procedur poświadczania wydatków przez krajowe instytucje do tego uprawnione zgodnie z zatwierdzonym Systemem Zarządzania i Kontroli. Wytyczne zawierają szereg informacji pomocnych w określeniu rodzajów kosztów i wydatków kwalifikujących się do współfinansowania ze środków FGZ/EFU/EFPI oraz sposobów ich dokumentowania w celu prawidłowego rozliczenia projektu. Uwaga! Niniejsze wytyczne dotyczą projektów realizowanych według nowych zasad implementacyjnych, tj. projektów alokacji 2011 - 2013 oraz tych projektów alokacji 2009-2010, które podjęły decyzję o realizacji projektów według nowych zasad i zawarły w tym celu stosowny aneks do Porozumienia Finansowego. Uwaga! Dokument będzie podlegał aktualizacjom w wyniku modyfikacji dotychczas istniejących lub opracowania nowych wytycznych Unii Europejskiej lub wytycznych krajowych. Fundusz Granic Zewnętrznych na lata 2007-2013, Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców na lata 2008-2013 i Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów na lata 20082013 są trzema z czterech funduszy realizowanych w ramach unijnego Programu Ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” (ang. SOLID – Solidarity and Management of Migration Flows). Zgodnie z zatwierdzonym Systemem Zarządzania i Kontroli dla Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców, Funduszu Granic Zewnętrznych oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów struktura zarządzania FGZ/EFU/EFPI w Polsce wygląda następująco: Międzyresortowy Zespół ds. Funduszu Schengen, Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców, Funduszu Granic Zewnętrznych oraz Funduszu Powrotu Imigrantów Instytucja Audytowa Instytucja Odpowiedzialna Partner Projektu Instytucja Certyfikująca Instytucja Delegowana 3 Instytucje występujące na ww. schemacie odpowiedzialne są za następujące zadania związane z wdrażaniem programu/projektów: Instytucja Odpowiedzialna (IO) - instytucja działająca w oparciu o art. 28 Decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla FGZ) / art. 26 Decyzji nr 573/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFU) / art. 26 Decyzji nr 575/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFPI), zarządzająca całościowo programem na terenie danego kraju. Jest odpowiedzialna m.in. za przygotowanie programu wieloletniego oraz programów rocznych, organizację naborów projektów, podpisywanie Porozumień Finansowych z Partnerami (tryb bezkonkursowy), monitorowanie wdrażania projektów oraz sprawozdawczość do Komisji Europejskiej. Jej szczegółowe obowiązki są opisane w art. 29 Decyzji nr 574/2007/WE / 27 Decyzji nr 573/2007/WE / 27 Decyzji 575/2007/WE. Instytucją Odpowiedzialną dla Funduszu Granic Zewnętrznych na lata 2007-2013 i Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców na lata oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów na lata 2008-2013 jest Departament Współpracy Międzynarodowej i Funduszy Europejskich Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Instytucja Delegowana (ID) – instytucja wyznaczona na podstawie art. 30 Decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007 (dla FGZ) / art. 28 Decyzji nr 573/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFU) / art. 26 Decyzji nr 575/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFPI) do realizacji określonych zadań IO. Zgodnie z decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 listopada 2008 roku funkcję Instytucji Delegowanej dla Funduszu Granic Zewnętrznych na lata 2007-2013 i Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów na lata 2008-2013 pełni Władza Wdrażająca Programy Europejskie. Od 1 stycznia 2014 r. obowiązki Instytucji Delegowanej pełni Centrum Obsługi Projektów Europejskich MSW, zgodnie z decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 stycznia 2014 r. Obowiązki COPE MSW jako ID zostały szczegółowo określone w Porozumieniu podpisanym z IO w dniu 7 stycznia 2014 r. Instytucja Certyfikująca (IC) – instytucja działająca w oparciu o art. 31 Decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla FGZ) / art. 29 Decyzji nr 573/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFU) / art. 29 Decyzji nr 575/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFPI). Jest odpowiedzialna m.in. za poświadczanie deklaracji wydatków przekazywanej do Komisji Europejskiej. Jej szczegółowe obowiązki są opisane w art. 31 Decyzji nr 574/2007/WE (dla FGZ) / art. 29 Decyzji nr 573/2007/WE (dla EFU) / art. 29 Decyzji nr 575/2007/WE. Instytucją Certyfikującą dla Funduszy jest Ministerstwo Finansów – Departament Instytucji Płatniczej. Instytucja Audytowa (IA) – instytucja działająca w oparciu o art. 32 Decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla FGZ) / art. 30 Decyzji nr 573/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFU) / art. 30 Decyzji nr 575/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23.05.2007r. (dla EFPI). Jest odpowiedzialna m.in. za przeprowadzenie audytów w celu weryfikacji skutecznego funkcjonowania systemu zarządzania i kontroli oraz audytów projektów w celu zweryfikowania zadeklarowanych w ramach nich wydatków. Jej szczegółowe obowiązki są opisane w art. 32 Decyzji nr 574/2007/WE (dla FGZ) / art. 30 Decyzji nr 573/2007/WE (dla EFU) / art. 30 Decyzji nr 575/2007/WE. Instytucją Audytową dla Funduszy jest Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej wraz z podległymi mu jednostkami tj. Departamentem Ochrony Interesów Finansowych UE w Ministerstwie Finansów i Urzędami Kontroli Skarbowej. 4 Międzyresortowy Zespół ds. Funduszu Schengen, Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców, Funduszu Granic Zewnętrznych oraz Funduszu Powrotu Imigrantów – zespół powołany na szczeblu krajowym, który wydaje ostateczną opinię w sprawie dofinansowania projektów w ramach danego funduszu, w tym Funduszu Granic Zewnętrznych, Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców i Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów. W skład Zespołu wchodzą przedstawiciele: Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Finansów, Urzędu do Spraw Cudzoziemców, Komendy Głównej Straży Granicznej, Komendy Głównej Policji, Władzy Wdrażającej Programy Europejskie, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, Departamentu Polityki Migracyjnej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Maksymalny pułap dofinansowania projektu ze środków FGZ/EFU/EFPI wynosi 75%. Oznacza to, że wkład własny z pozostałych źródeł finansowania musi wynosić co najmniej 25%. 1.1.1 Fundusz Granic Zewnętrznych Głównymi celami operacyjnymi funduszu w Polsce są: dostosowanie obiektów infrastruktury granicznej do standardów Unii Europejskiej utrzymanie wysokiego standardu kontroli i skutecznej ochrony granicy zewnętrznej Unii Europejskiej oraz zapewnienie bezpieczeństwa obszaru Schengen rozwój systemów nadzoru granicy zewnętrznej UE; zwiększenie funkcjonalności infrastruktury teleinformatycznej resortu spraw zagranicznych; wsparcie infrastruktury biometrycznej urzędów konsularnych, przesyłu danych w procesie wydawania wiz oraz rozbudowa traktów komunikacyjnych; sprawna obsługa ruchu wizowego oraz spraw cudzoziemców; dostosowanie systemów informacyjno-komunikacyjnych do pełnego wdrożenia unijnych instrumentów prawnych w dziedzinie ochrony granic zewnętrznych UE; podniesienie kwalifikacji służb realizujących zadania związane z ochroną granicy, strefy Schengen oraz służb konsularnych w dziedzinie granic zewnętrznych i wiz, w szczególności kodeksu granicznego Schengen i europejskiego kodeksu wizowego. Zgodnie z zatwierdzonym przez Komisję Europejską w dniu 12 grudnia 2008 roku Programem Wieloletnim dla Funduszu Granic Zewnętrznych cele Funduszu są realizowane w ramach 5 priorytetów: Priorytet 1 - Wspieranie dalszych postępów w procesie stopniowego tworzenia wspólnego zintegrowanego systemu zarządzania granicami w zakresie kontroli osób na granicach zewnętrznych oraz nadzoru nad tymi granicami. Priorytet 2 - Wspieranie opracowania i wdrożenia krajowych składników europejskiego systemu nadzoru nad granicami zewnętrznymi oraz stałej Europejskiej Sieci Patrolowej na południowych granicach morskich państw członkowskich UE. Priorytet 3 - Wsparcie w zakresie wydawania wiz i działań w celu zaradzenia problemowi nielegalnej imigracji, w tym wykrywania fałszywych lub przerobionych dokumentów, poprzez usprawnienie działań organizowanych przez służby konsularne i inne służby państw członkowskich w państwach trzecich. 5 Priorytet 4 - Wspieranie tworzenia systemów informacyjno-komunikacyjnych niezbędnych dla wdrożenia unijnych instrumentów prawnych w dziedzinie granic zewnętrznych. Priorytet 5 - Wspieranie efektywnego i sprawnego stosowania właściwych unijnych instrumentów prawnych w dziedzinie granic zewnętrznych i wiz, w szczególności kodeksu granicznego Schengen oraz europejskiego kodeksu wizowego. 1.1.2 Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców Głównymi celami operacyjnymi funduszu w Polsce są: poprawa warunków przyjmowania cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy oraz rozwinięcie i poprawa oferty integracyjnej skierowanej do cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy; usprawnienie procedury azylowej; wzmocnienie wiedzy podmiotów krajowych dotyczącej procedury nadawania statusu uchodźcy oraz umiejętności językowych i międzykulturowych personelu; rozwinięcie i poprawa oferty integracyjnej dla uchodźców oraz innych kategorii osób objętych ochroną międzynarodową; niezależna ocena funkcjonowania polskich procedur dotyczących postępowań o nadanie statusu uchodźcy oraz sposobów ich usprawnienia; zapoznanie się z praktyką działania innych państw w zakresie stosowania instrumentów europejskich dotyczących ochrony międzynarodowej oraz wymiana doświadczeń w tym zakresie; działania, w tym z przedstawicielami innych państw Unii Europejskiej zmierzające do zwiększenia zasobów, weryfikacji informacji o krajach pochodzenia oraz powiększeniu dostępu do źródeł informacji a także działania na rzecz rozbudowy i poprawy krajowego systemu dotyczącego informacji o krajach pochodzenia oraz utworzenie bazy danych o prowadzonych postępowaniach w sprawie o nadanie statusu uchodźcy. Zgodnie z zatwierdzonym przez Komisję Europejską w dniu 15.12.2008 roku Programem Wieloletnim dla Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców cele Funduszu są realizowane w ramach 3 priorytetów: Priorytet 1 - Realizacja zasad i środków określonych w prawie unijnym w obszarze azylu, z uwzględnieniem tych związanych z celami integracyjnymi. Priorytet 2 – Opracowanie instrumentów odniesienia i metodologii oceny umożliwiających ocenę i poprawę jakości procedur analizy wniosków o ochronę międzynarodową oraz wzmocnienie struktur administracyjnych w celu rozwiązania problemów związanych z zacieśnieniem praktycznej współpracy z innymi państwami członkowskimi. Priorytet 3 - Działania wspierające wzmacnianie podziału odpowiedzialności pomiędzy państwami członkowskimi i państwami trzecimi (opcjonalny). 1.1.3 Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów Głównymi celami operacyjnymi funduszu w Polsce są: wspomaganie powrotów dobrowolnych oraz przymusowych; wzmocnienie współpracy między Państwami Członkowskimi w dziedzinie powrotów; zwiększenie współpracy z państwami trzecimi przy identyfikowaniu cudzoziemców oraz wynikające z tego zwiększenie liczby osób wydalonych; wzmocnienie możliwości działania przedstawicieli instytucji krajowych w zakresie organizowania i przeprowadzania powrotów, w tym w oparciu o współpracę z partnerami zagranicznymi. 6 Zgodnie z zatwierdzonym przez Komisję Europejską w dniu 22.12.2008 roku Programem Wieloletnim dla Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów cele Funduszu są realizowane w ramach 4 priorytetów: Priorytet 1 - Wsparcie dla opracowania strategicznego podejścia do zarządzania powrotem imigrantów przez państwa członkowskie. Priorytet 2 - Wsparcie dla współpracy pomiędzy państwami członkowskimi w dziedzinie zarządzania powrotami. Priorytet 3 Wsparcie dla konkretnych, innowacyjnych i międzynarodowych narzędzi zarządzania powrotami. krajowych Priorytet 4 - Wsparcie dla ustanowienia unijnych standardów i najlepszych praktyk w dziedzinie zarządzania powrotami. 1.2. Słowniczek Niniejszy słowniczek zawiera definicje podstawowych pojęć związanych z realizacją projektu w ramach FGZ/EFU/EFPI: Partner - podmiot otrzymujący dofinansowanie w ramach Funduszu przy zastosowaniu procedury bezkonkursowej, na podstawie Porozumienia Finansowego zawartego z IO. Jest odpowiedzialny za realizację projektu zgodnie z zatwierdzoną kartą projektu stanowiącą załącznik do Porozumienia Finansowego. Porozumienie Finansowe - porozumienie zawarte pomiędzy IO a Partnerem projektu, na podstawie którego projekt otrzymuje dofinansowanie ze środków Funduszu. Określa prawa i obowiązki Partnera oraz IO, zasady finansowania projektu, wymogi odnośnie raportowania, promocji, przechowywania dokumentacji itp. Załącznikami do Porozumienia są: - zatwierdzona Karta Projektu z załącznikami, - wzory sprawozdań kwartalnego/końcowego, - wzory wniosku o poświadczenie okresowe/końcowe wydatków, - wzór wniosku o zmianę Karty Projektu, - Załącznik do Decyzji Komisji z dnia 19.12.2013 r. w sprawie określenia i zatwierdzenia wytycznych dotyczących określania korekt finansowych dokonywanych przez Komisję w odniesieniu do wydatków finansowanych przez Unię w ramach zarządzania dzielonego, w przypadku nieprzestrzegania przepisów dotyczących zamówień publicznych (tzw. Taryfikator), - niniejsze Wytyczne. Program Roczny – dokument zatwierdzany przez Komisję Europejską przedstawiający projekty/działania, które uzyskają dofinansowanie w ramach danej alokacji rocznej. Projekt wieloletni – projekt realizowany w ramach więcej niż jednego programu rocznego. W przypadku akceptacji projektu wieloletniego Porozumienie Finansowe jest zawierane raz i dotyczy wszystkich programów rocznych, których projekt wieloletni dotyczy. Niemniej jednak realizując projekt Partner składa Wnioski o poświadczenie wydatków osobno dla każdej alokacji (Programu Rocznego), w ramach którego realizowany jest projekt. Oznacza to, że z punktu widzenia realizowanych działań projekt wieloletni stanowi całość. Jednakże z punktu widzenia rozliczenia finansowego działania realizowane i finansowane w ramach danego Programu Rocznego są traktowane jako „oddzielne projekty” weryfikowane na podstawie osiąganych wskaźników dla danej alokacji. 7 Karta Projektu – dokument stanowiący załącznik do Porozumienia Finansowego, zawierający m.in. pełny opis projektu oraz jego budżet wraz ze wskazaniem źródeł finansowania projektu. Wydatek/koszt kwalifikowalny – wydatek/koszt poniesiony przez Partnera projektu w związku z realizacją projektu zgodnie z zasadami niniejszych wytycznych obowiązujących dla projektu, który kwalifikuje się do refundacji ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu na podstawie Porozumienia Finansowego oraz innych dokumentów określających kwalifikowalność w ramach Funduszu. Okres sprawozdawczy – okres kolejnych 3 miesięcy kalendarzowych, za który składane są Sprawozdania kwartalne z postępu realizacji projektu oraz Wnioski o poświadczenie wydatków. Wydatki kwalifikowalne przyporządkowywane są do poszczególnych okresów sprawozdawczych według kryterium daty poniesienia wydatku. Rozdział 2. KWALIFIKOWALNOŚĆ WYDATKÓW 2.1 Postawy prawne W trakcie wdrażania projektów współfinansowanych w ramach FGZ/EFU/EFPI mają zastosowanie następujące akty prawne i normatywne regulujące kwalifikowalność wydatków oraz zasady ich wdrażania: 2.1.1 Fundusz Granic Zewnętrznych unijne: Decyzja nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 maja 2007 roku ustanawiająca Fundusz Granic Zewnętrznych na lata 2007–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi, Decyzja Komisji Europejskiej nr 2008/456/WE z dnia 5 marca 2008 roku ustanawiająca zasady wykonania decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Fundusz Granic Zewnętrznych na lata 2007– 2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu, Decyzja Komisji Europejskiej nr 2009/538/WE z dnia 10 lipca 2009 roku zmieniająca decyzję 2008/456/WE ustanawiającą zasady wykonania decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Fundusz Granic Zewnętrznych na lata 2007–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu, Decyzja Komisji Europejskiej nr 2010/69/UE z dnia 8 lutego 2010 roku zmieniająca decyzję 2008/456/WE ustanawiającą zasady wykonania decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Fundusz Granic Zewnętrznych na lata 2007–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu. 8 Decyzja Komisji Europejskiej nr 2011/148/UE z dnia 2 marca 2011 roku zmieniająca decyzję 2008/456/WE ustanawiającą zasady wykonania decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Fundusz Granic zewnętrznych na lata 2007-2010 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu. krajowe: Program Wieloletni Funduszu Granic Zewnętrznych na lata 2007-2013, Program Roczny Funduszu Granic Zewnętrznych – oddzielny dla każdego z lat 2007-2013, Decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 listopada 2008 roku wyznaczająca Instytucję Odpowiedzialną i Delegowaną (, Decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 stycznia 2014 roku, od 1 stycznia 2014 r. funkcja Instytucji Delegowanej została powierzona COPE MSW), Decyzja Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2008 roku wyznaczająca Instytucję Certyfikującą,, Decyzja Ministra Finansów z dnia 22 maja 2009 roku wyznaczającą Instytucję Audytową,, System Zarządzania i Kontroli dla Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców, Funduszu Granic Zewnętrznych oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów. 2.1.2 Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców unijne: Decyzja nr 573/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 maja 2007 r. ustanawiająca Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców na lata 2008–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” oraz uchylająca decyzję Rady 2004/904/WE, Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 19 grudnia 2007 r. ustanawiająca zasady wykonania decyzji nr 573/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców na lata 2008–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu, Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 9 lipca 2009 r. zmieniająca decyzję 2008/22/WE ustanawiającą zasady wykonania decyzji nr 573/2007/WE, Decyzja Komisji z dnia 3 marca 2011 r. zmieniająca decyzję 2008/22/WE ustanawiającą zasady wykonania decyzji nr 573/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców na lata 2008–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu. krajowe: Program Wieloletni Funduszu na rzecz Uchodźców na lata 2008-2013, 9 Program Roczny Funduszu na rzecz Uchodźców – oddzielny dla każdego z lat 2008-2013, Decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 listopada 2008 roku wyznaczająca Instytucję Odpowiedzialną i Delegowaną ( Decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 stycznia2014 roku, od 1 stycznia 2014 r. funkcja Instytucji Delegowanej została powierzona COPE MSW), Decyzja Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2008 roku wyznaczająca Instytucję Certyfikującą i Audytu, System Zarządzania i Kontroli dla Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców, Funduszu Granic Zewnętrznych oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów. 2.1.3 Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów unijne: Decyzja nr 575/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 maja 2007 r. ustanawiająca Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów na lata 2008–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi”, Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 05/III/2008 r. ustanawiająca zasady wykonania decyzji nr 575/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów na lata 2008–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu, Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 23 lipca 2009r. zmieniająca decyzję z dnia 5 marca 2008r. ustanawiającą zasady wykonania decyzji Rady nr 575/2007/WE, Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 8 lutego 2010 r. zmieniająca decyzję 2008/458/WE ustanawiającą zasady wykonania decyzji nr 575/2007/WE. Decyzja Komisji z dnia 2 marca 2011 r. zmieniająca decyzję 2008/458/WE ustanawiającą zasady wykonania decyzji nr 575/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów na lata 2008–2013 jako część programu ogólnego „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi” w odniesieniu do systemów zarządzania i kontroli państw członkowskich, zasad zarządzania administracyjnego i finansowego oraz kryteriów kwalifikowalności wydatków na realizację projektów współfinansowanych ze środków Funduszu. krajowe: Program Wieloletni Funduszu Powrotów Imigrantów na lata 2008-2013, Program Roczny Funduszu Powrotów Imigrantów – oddzielny dla każdego z lat 2008-2013, Decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 listopada 2008 roku wyznaczająca Instytucję Odpowiedzialną i Delegowaną ( Decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 stycznia 2014 roku, funkcja Instytucji Delegowanej została powierzona COPE MSW, Decyzja Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2008 roku wyznaczająca Instytucję Certyfikującą i Audytu, System Zarządzania i Kontroli dla Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców, Funduszu Granic Zewnętrznych oraz Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów. 2.1.4 Wspólne dla wszystkich funduszy 10 podstawowe (katalog otwarty): Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. 2013 poz. 855 z późniejszymi zmianami), Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. 2009.152.1223 z późniejszymi zmianami), Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004.54.535 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004.97.970 z późniejszymi zmianami), Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo Zamówień Publicznych (Dz. U. 2010.113.759 z późniejszymi zmianami), Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy (Dz. U. 1998.21.94 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. 2002.236.1990 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej), Zalecenia dla beneficjentów funduszy Unii Europejskiej dotyczące interpretacji przepisów ustawy Prawo Zamówień Publicznych - wydane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego w dniu 29.02.2008 roku, Załącznik do Decyzji Komisji z dnia 19.12.2013 r. w sprawie określenia i zatwierdzenia wytycznych dotyczących określania korekt finansowych dokonywanych przez Komisję w odniesieniu do wydatków finansowanych przez Unię w ramach zarządzania dzielonego, w przypadku nieprzestrzegania przepisów dotyczących zamówień publicznych (tzw. Taryfikator). UWAGA! Zapisy unijnych i krajowych aktów prawnych należy stosować łącznie. W przypadku, gdy poszczególne regulacje wskazują niejednolite stanowisko względem rozpatrywanego problemu, należy stosować zapisy prawa bardziej restrykcyjnego. Ponadto, jeśli Partner posiada wewnętrzne regulaminy, rozporządzenia, instrukcje itp. które regulują dany problem w sposób bardziej restrykcyjny niż unijne lub krajowe akty prawne, należy stosować zapisy bardziej restrykcyjnych przepisów wewnętrznych obowiązujących w instytucji. 2.2 Ogólne zasady kwalifikowalności Ocena kwalifikowalności wydatku dokonywana jest zarówno na etapie naboru projektów, jak i podczas realizacji projektu. Na etapie naboru projektu sprawdzeniu podlega potencjalna kwalifikowalność wydatków ujętych w Karcie Projektu. Przyjęcie danego projektu do realizacji i podpisanie z Partnerem Porozumienia Finansowego nie oznacza, że wszystkie wydatki, które Partner przedstawi do refundacji w trakcie realizacji projektu, będę kwalifikować się ostatecznie do współfinansowania ze środków Funduszu. Ocena kwalifikowalności wydatków odbywa się na etapie realizacji projektu w procesie poświadczania wydatków. Podstawowym elementem kwalifikowalności wydatku jest stwierdzenie czy dany wydatek spełnia łącznie następujące warunki: • wydatek jest zgodny z zakresem oraz celami odpowiedniego Funduszu, 11 • • • • • • • • wydatek jest zgodny z działaniami kwalifikowanymi odpowiedniego Funduszu wskazanymi w decyzji ustanawiającej Fundusz, wydatek jest uzasadniony, niezbędny do realizacji projektu i został poniesiony w związku z realizacją projektu, koszt został poniesiony w okresie kwalifikowalności, zaś wydatek nie wcześniej niż w dniu rozpoczęcia okresu kwalifikowalności, wydatek jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa unijnego i krajowego, wydatek jest zgodny z kategoriami wydatków wynikających z załącznika nr 11 do Decyzji ustanawiających wykonanie decyzji ustanawiające Fundusze, wydatek jest zgodny z zasadą należytego zarządzania finansami w szczególności opłacalności oraz efektywności kosztowej, wydatek został należycie udokumentowany fakturami VAT lub dokumentami księgowymi o równoważnej mocy dowodowej (nie dotyczy kosztów pośrednich) oraz został zarejestrowany w systemie finansowo-księgowym Partnera i istnieje możliwość jego identyfikacji i kontroli, wydatek jest zgodny z zatwierdzonym Porozumieniem Finansowym oraz budżetem projektu. Ponadto wydatek nie może być wyraźnie zakazany na mocy obowiązujących przepisów oraz zgodnie z zasadą braku podwójnego finansowania nie może być finansowany z innych środków europejskich, a także musi zostać udokumentowany zgodnie z zasadami opisanymi w kolejnych rozdziałach niniejszych Wytycznych. Zasada nadrzędna – Należyte zarządzanie finansami W trakcie realizacji projektów w ramach Funduszy Partner winien kierować się nadrzędną zasadą należytego zarządzania finansami (ang. sound financial management). Koncepcja należytego zarządzania finansami opiera się na trzech priorytetach: - oszczędności/gospodarności (ang. economy) – zasoby, które Partner zużywa do wykonywania swoich zadań w projekcie są udostępniane w odpowiednim czasie, w odpowiedniej ilości i jakości oraz po najkorzystniejszej cenie, - wydajności (ang. efficiency) – Partner dąży do osiągnięcia jak najlepszego związku pomiędzy zaangażowanymi zasobami a osiągniętymi rezultatami, - skuteczności (ang. effectiveness) – Partner osiąga wyznaczone cele oraz zaplanowane w projekcie rezultaty. Odzwierciedleniem zasady należytego zarządzania finansami w polskim prawie jest zapis Art.44 Ustawy z dnia 27.08.2009 r. o finansach publicznych: „3. Wydatki publiczne powinny być dokonywane: 1) w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad: a) uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, b) optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów; 2) w sposób umożliwiający terminową realizację zadań; 3) w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań. UWAGA! Niekwalifikowalne są wydatki powstałe w wyniku działań obarczonych konfliktem interesów (zgodnie z art. 89, 94 Rozporządzenia Rady nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich). Za działania takie należy uważać przede wszystkim sytuacje, w których interes prywatny osoby pełniącej funkcję w projekcie wpływa, bądź wydaje się wpływać, na bezstronne i obiektywne wykonywanie jej obowiązków w ramach powierzonej funkcji. 12 Interes prywatny osoby pełniącej funkcję w projekcie dotyczy jakiejkolwiek korzyści dla niej, jej rodziny, osób spokrewnionych, przyjaciół i osób albo organizacji, z którymi ma albo miała ona kontakty. Dotyczy to w szczególności zobowiązań finansowych bądź cywilnych z tym związanych. Zasada ogólna nr 1 – Wydatki faktycznie poniesione Wydatki ponoszone w trakcie realizacji projektu, aby mogły być uznane za wydatki kwalifikowalne, winny mieć formę gotówkową. Wydatek faktycznie poniesiony to wydatek poniesiony w znaczeniu kasowym, tj. rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego Partnera projektu. Wyjątkiem od tej zasady ogólnej jest amortyzacja, która jest kosztem, ale nie jest wydatkiem. Koszty amortyzacji sprzętu mogą zostać uznane za kwalifikowalne pod warunkiem spełnienia łącznie następujących warunków: - sprzęt nie został już sfinansowany z innych dotacji - sprzęt nie został całkowicie umorzony, tj. jest nadal amortyzowany w okresie realizacji projektu, - koszty amortyzacji są naliczane zgodnie z przepisami krajowymi, - koszty dotyczą wyłącznie okresu realizacji projektu, - sprzęt jest niezbędny do realizacji projektu. UWAGA! Koszty amortyzacji sprzętu wykorzystywanego do realizacji projektu mogą być przypisane do projektu w całości wyłącznie w przypadkach, gdy dany sprzęt jest wykorzystywany tylko i wyłącznie dla celów realizacji projektu. Jeśli sprzęt jest wykorzystywany także do celów innych niż realizacja projektu, amortyzacja może być przypisana do projektu proporcjonalnie zgodnie z uzasadnioną, rzetelną i sprawiedliwą metodą, która powinna obowiązywać w tej samej postaci w całym okresie wdrażania projektu. Wytyczne w sprawie dokumentowania kosztów i wydatków projektu znajdują się w rozdziale 2.7 niniejszych wytycznych. Zasada ogólna nr 2 – Kwalifikowalność podatku od towarów i usług Podatek od towarów i usług VAT jest wydatkiem kwalifikowalnym tylko wówczas, gdy jest on faktycznie i ostatecznie ponoszony przez Partnera projektu. Podatek VAT, który można odzyskać, nie może być uznany za kwalifikowalny, nawet jeżeli nie został faktycznie odzyskany przez Partnera projektu. Oznacza to, że w przypadkach gdy Partner projektu może odzyskać podatek VAT, ale rezygnuje z tej możliwości, podatek VAT jest niekwalifikowalny. Za „odzyskanie” podatku VAT należy rozumieć odliczenie go od podatku VAT należnego lub zwrot w określonych przypadkach, według warunków ściśle określonych przepisami Ustawy o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 roku (Dz. U. z 2004 Nr 54 poz. 535 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z wymaganiami Komisji Europejskiej Partner projektu, który wykaże podatek VAT jako kwalifikowalny, jest zobowiązany do przedstawienia wraz z pierwszym Wnioskiem o poświadczenie wydatków wiążącej indywidualnej interpretacji prawa podatkowego w zakresie braku możliwości odzyskania podatku VAT naliczonego. Wiążąca interpretacja prawa podatkowego jest wydana przez uprawnione organy skarbowe na podstawie Art. 14b-14p ustawy z dnia 29.08.1997 roku Ordynacja podatkowa 13 (Dz.U.2005.08.60 z późniejszymi zmianami) oraz Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20.06.2007 roku w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U.2007.112.770 z późniejszymi zmianami). W przypadku, gdy Partner nie posiada na dzień złożenia Wniosku o poświadczenia wydatków ww. wiążącej indywidualnej interpretacji, zobowiązany jest do złożenia wraz z Wnioskiem o poświadczenie wydatków kopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem złożonego do odpowiednich organów wniosku o wydanie przedmiotowej wiążącej interpretacji dla danego projektu oraz oryginału pisemnego zobowiązania zawierającego deklarację, iż w przypadku, gdy z wiążącej interpretacji prawa podatkowego będzie wynikać, że podatek VAT jest dla danego Partnera wydatkiem niekwalifikowalnym, Partner niezwłocznie skoryguje odpowiednio Wniosek o poświadczenie wydatków. Wzór oświadczenia znajduje się w rozdziale 5 niniejszych Wytycznych. UWAGA! Składanie ww. dokumentów jest obowiązkowe jedynie dla Partnerów projektów, którzy deklarują podatek VAT jako wydatek kwalifikowalny projektu. W pozostałych przypadkach składanie ww. dokumentów nie jest obowiązkowe. Zasada nr 3 - Zakup sprzętu używanego Zakup sprzętu używanego jest kwalifikowalny pod trzema warunkami: a) sprzedawca sprzętu przedstawi oświadczenie podające pochodzenie sprzętu i potwierdzi, że w żadnym razie nie został on nabyty z wykorzystaniem dotacji publicznej, b) cena sprzętu nie przekracza jego wartości rynkowej, zważywszy na jego zmniejszony techniczny i ekonomiczny czas życia, i jest niższa od ceny podobnego nowego sprzętu, oraz c) sprzęt posiada właściwości techniczne niezbędne dla realizacji przedsięwzięcia i spełnia obowiązujące normy i standardy. Zasada nr 4 - Brak podwójnego finansowania Zgodnie z zasadą braku podwójnego finansowania, wydatki, które otrzymały już całkowite dofinansowanie z innego źródła w ramach funduszy europejskich, nie uznaje się za kwalifikowalne w kontekście projektów realizowanych w ramach Programu Ogólnego SOLID. Oznacza to, że jeśli wydatek jest już w pełni pokrywany przez inną dotację unijną nie może zostać uznany za kwalifikowany w ramach Funduszy, gdyż skutkowałoby to podwójnym finansowaniem danego wydatku. W przypadkach, gdy wydatek jest pokrywany częściowo przez dotację krajową lub regionalną, wydatek jest kwalifikowalny tylko wtedy, gdy dofinansowanie krajowe lub regionalne nie przekracza wkładu własnego Partnera, określonego w budżecie projektu stanowiącym załącznik nr 1 do Karty Projektu. Podwójnym finansowaniem jest w szczególności: zrefundowanie tego samego wydatku w ramach dwóch różnych projektów współfinansowanych ze środków Funduszu oraz unijnych lub krajowych, zrefundowanie kosztów podatku VAT ze środków Funduszu, a następnie odzyskanie tego podatku ze środków budżetu państwa w oparciu o ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2003 Nr 54, poz. 535, z późniejszymi zmianami), 14 zakupienie środka trwałego z udziałem środków dotacji publicznej, a następnie zrefundowanie kosztów amortyzacji tego środka trwałego w ramach Funduszu. Zasada nr 5 - Zamówienia publiczne A. Dla porozumień finansowych zawartych od 2012 roku włącznie 1. Przy udzielaniu zamówień na realizację projektów organy państwowe, regionalne lub lokalne, podmioty prawa publicznego, stowarzyszenia utworzone przez jeden lub wiele takich organów lub podmiotów prawa publicznego działają zgodnie z właściwymi zasadami i przepisami unijnymi i krajowymi dotyczącymi zamówień publicznych, w szczególności przepisami ustawy z dnia 29.01.2004 r. Prawo Zamówień Publicznych (Dz. U. 2010.113.759 z późn. zm.). 2. Organy inne niż te, o których mowa powyżej, udzielają zamówień od 5 000 EUR brutto wzwyż na realizację projektów w oparciu o odpowiednie działania publikacyjne mające zagwarantować zgodność z zasadą przejrzystości, niedyskryminacji i równego traktowania. W tym celu Partner zobowiązany jest do stosowania następujących reguł: - Przy udzielaniu zamówień na realizację projektów organy państwowe, regionalne lub lokalne, podmioty prawa publicznego, stowarzyszenia utworzone przez jeden lub wiele takich organów lub podmiotów prawa publicznego działają zgodnie z właściwymi zasadami i przepisami unijnymi oraz krajowymi dotyczącymi zamówień publicznych, - uznaje się, że zasada uczciwej konkurencji została spełniona jeśli w wyniku zastosowania ww. procedury partner otrzyma co najmniej jedną ofertę, , - partner wybiera najkorzystniejszą spośród złożonych ofert w oparciu o wcześniej ustalone kryteria; wynik wyboru wykonawcy jest dokumentowany protokołem, do którego załączone są oferty, - partner podejmuje działania w celu uniknięcia konfliktu interesów rozumianego jako brak bezstronności oraz obiektywności, - wartość zamówienia określana jest na podstawie kursu EUR ustalanego przez Prezesa Rady Ministrów w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 35 ustawy Prawo Zamówień Publicznych, - dopuszcza się stosowanie przez Partnera wewnętrznych regulaminów zamówień publicznych do zamówień o wartości do 14000 EUR netto. Zamówienia o wartości poniżej 5 000 EUR brutto nie podlegają żadnym obowiązkom proceduralnym. UWAGA! Zapisy unijnych i krajowych przepisów regulujących zamówienia publiczne należy stosować łącznie. W przypadku, gdy poszczególne regulacje wskazują niejednolite stanowisko względem rozpatrywanego problemu, należy stosować zapisy prawa bardziej restrykcyjnego. B. Za dokumentację dotyczącą zamówień publicznych podlegającą kontroli przez Instytucję Delegowaną uważa się w szczególności: 15 zamówienia realizowane w oparciu o procedury PZP: - opublikowane ogłoszenie/informację o wszczęciu postępowania, - Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia wraz z załącznikami, - korespondencję prowadzoną na etapie przetargu (w tym odpowiedzi na pytania wykonawców, modyfikacje SIWZ), - ofertę zwycięską, - protokół z postępowania przetargowego wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, - podpisaną umowę z wykonawcą wraz z załącznikami, - gwarancję należytego wykonania umowy (jeśli wymagana od wykonawcy), - inne dokumenty wymagane umową. Zamówienia nieobjęte procedurami PZP lub podmiotowo nieobjęte procedurami PZP nie podlegają kontroli Instytucji Delegowanej. ID może zweryfikować szacowanie wartości zamówienia oraz sprawdzić czy w projekcie nie doszło do dzielenia zamówienia w celu obejścia przepisów pzp. C. UWAGA! W przypadku stwierdzenia przez ID naruszenia przepisów prawa zamówień publicznych w związku z realizacją projektów, ID wymierza korektę finansową zgodnie z zasadami wymierzania korekt finansowych określonymi w Taryfikatorze, stanowiącym załącznik do Porozumienia Finansowego. Od decyzji ID przysługuje Partnerowi odwołanie do IO w trybie przewidzianym w Porozumieniu Finansowym. 2.3 Okres kwalifikowalności Koszty poniesione w ramach projektu mogą zostać uznane za kwalifikujące się do uzyskania wsparcia w ramach Funduszu tylko pod warunkiem ich poniesienia, w okresie realizacji projektu, lecz nie wcześniej niż 1 stycznia roku N (to jest roku, do którego odnosi się dany Program Roczny zatwierdzony przez Komisję Europejską) i nie później niż 30 czerwca roku N+2. Zatem dla poszczególnych Programów Rocznych 2012-2013 okresy kwalifikowalności kształtują się następująco: Okres kwalifikowalności początek koniec Program Roczny 2012 2013 01.01.2012 01.01.2013 30.06.2014 30.06.2015 UWAGA! Przez koniec okresu kwalifikowalności należy rozumieć ostatni dzień ponoszenia kosztów. Oznacza to, że wydatek (zapłata) może nastąpić po ostatnim dniu okresu kwalifikowalności. Niemniej jednak do ostatniego Wniosku o poświadczenie wydatków Partner jest zobowiązany dostarczyć dowody poniesienia także wydatków ponoszonych po ostatnim dniu okresu kwalifikowalności. 2.4 Zasięg terytorialny Realizacja projektu powinna odbywać się, co do zasady, na terytorium Polski - wyjątkiem są projekty w zakresie działań powrotowych, przesiedleń (resettlement), przepływów 16 ludności państw trzecich oraz współpracy Polski z państwami trzecimi w odniesieniu do tych przepływów realizowane przez polskie placówki dyplomatyczne i urzędy konsularne znajdujące się na terytorium państw trzecich, a także projekty związane z nadzorem granic zewnętrznych. Działania te mogą być realizowane zarówno na terytorium Polski, jak i poza nim. Partnerzy projektu, który prowadzą działalność zarejestrowaną w kraju trzecim, mogą uczestniczyć w projektach jedynie na zasadzie bezkosztowej, z wyjątkiem międzynarodowych organizacji sektora publicznego ustanowionych w drodze porozumień międzyrządowych oraz specjalnych agencji ustanowionych przez takie organizacje, Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża oraz Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. 2.5 Kategorie wydatków Niniejszy rozdział zawiera informacje na temat dopuszczalnych w projekcie grup wydatków wraz z przyporządkowaniem do nich przykładowych wydatków kwalifikowalnych, przykładowych wydatków niekwalifikowalnych wraz z wymogami kontroli dokonywanej przez Instytucję Delegowaną w odniesieniu do sposobu dokumentowania wydatków kwalifikowalnych. Jeśli chodzi o sposób powiązania wydatków z realizowanym projektem można wydzielić następujące 2 grupy wydatków: - bezpośrednie – są to konkretne wydatki bezpośrednio i jednoznacznie związane z merytoryczną realizacją projektu, muszą być uwzględnione w prognozie całkowitego budżetu projektu, - pośrednie – są to wydatki ogólne instytucji związane pośrednio z realizacją projektu, tj. takie, których nie można jednoznacznie i bezpośrednio przypisać do projektu. WYDATKI BEZPOŚREDNIE Wśród wydatków bezpośrednich wyróżnia się następujące kategorie budżetowe: A) koszty personelu B) koszty podróży i utrzymania C) wyposażenie D) nieruchomości E) towary konsumpcyjne, zaopatrzenie i usługi ogólne F) podwykonawstwo G) koszty wynikające bezpośrednio z wymogów związanych ze współfinansowaniem unijnym H) wynagrodzenia ekspertów I) szczególne wydatki związane z grupami docelowymi (dotyczy wyłącznie EFU oraz EFPI) Kategoria budżetowa A – Koszty personelu Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji kosztów wynagrodzeń personelu Partnera projektu bezpośrednio zaangażowanego w realizację projektu, koszty personelu muszą być szczegółowo określone w planie budżetowym (z podaniem stanowisk i liczby personelu), koszty wynagrodzeń personelu, który realizuje projekt w sposób pośredni (np. dyrektor, kadrowy, sekretarka), tj. nie można przypisać jego pracy bezpośrednio do realizowanego projektu, ujmowany jest w kosztach pośrednich, w tej kategorii budżetowej raportujemy również wynagrodzenia osób zatrudnionych na podstawie umów cywilno-prawnych (umowy z osobami spoza instytucji Partnera, jak i z pracownikami własnymi pod warunkiem, że zakres 17 umowy cywilno-prawnej wykracza poza zakres obowiązków wynikający z umowy o pracę), w przypadku organizacji międzynarodowych koszty personelu mogą obejmować również świadczenia na pokrycie ustawowych zobowiązań i uprawnień w zakresie wynagrodzenia, w przypadku organów publicznych koszty personelu są kwalifikowalne w stopniu, w jakim związane są wykonywaniem zadań, które nie byłyby realizowane przez dany organ publiczny, gdyby nie przystąpiono do realizacji projektu. Przykładowe wydatki kwalifikowalne: wynagrodzenie brutto pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, w tym: - wynagrodzenie zasadnicze, - premie regulaminowe, - dodatek za staż pracy, - dodatek funkcyjny, - inne dodatki (np. za znajomość języków obcych) zgodne z Regulaminem wynagradzania obowiązującym w jednostce Partnera, - składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe), - składka na ubezpieczenie zdrowotne, - podatek dochodowy od osób fizycznych, - składki potrącane z wynagrodzenia netto pracownika (np. składki PZU, spłaty pożyczek mieszkaniowych, składki na związki zawodowe); wynagrodzenie brutto osób zatrudnionych na umowy cywilno-prawne, w tym umowy zlecenia, umowy o dzieło; odpłatność pracodawcy z tytułu: - składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalna, rentowa, wypadkowa), - składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (jeśli dotyczy); dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastka) za okres przepracowany na rzecz projektu i w odpowiedniej proporcji. Przykładowe wydatki niekwalifikowalne: nagrody okolicznościowe, nagrody jubileuszowe, nagrody uznaniowe, odprawy emerytalno-rentowe oraz odprawy z tytułu zwolnienia z pracy, praca wolontariuszy, dodatki niepieniężne przyznane pracownikowi takie jak: samochód służbowy, telefon komórkowy, szkolenia BHP, badania wstępne i okresowe, odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, świadczenia finansowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (świadczenia socjalne takie jak: dopłaty do wypoczynku, dodatkowe pakiety usług medycznych, bony świąteczne i inne okazjonalne), składki na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wynagrodzenie chorobowe płatne przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zasiłki finansowane z budżetu państwa, np. zasiłek rodzinny, zasiłek pielęgnacyjny, zasiłki finansowane ze środków ZUS, np. zasiłek macierzyński, rehabilitacyjny, opiekuńczy, wyrównawczy. Dokumentacja wydatków: Pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę: umowa o pracę każdego pracownika zaangażowanego bezpośrednio do zarządzania projektem – przy pierwszym rozliczeniu, w którym raportowane są koszty osobowe danego pracownika oraz w przypadku zmian w umowie o pracę 18 (aneks do umowy o pracę dostarczany do pierwszego rozliczenia, którego zmiana dotyczy), zakres obowiązków danego pracownika pracującego bezpośrednio na rzecz projektu - przy pierwszym rozliczeniu, w którym raportowane są koszty osobowe danego pracownika oraz w przypadku zmian w zakresie obowiązków; w przypadku gdy w instytucji nie istnieją zakresy obowiązków, należy dostarczyć inny dokument potwierdzający oddelegowanie pracownika do pracy na rzecz projektu, listy płac dla każdego z raportowanych miesięcy potwierdzające wynagrodzenie brutto pracownika zgodnie z jego umową o pracę oraz pozostałe składniki wynagrodzenia wraz z regulaminem wynagradzania i premiowania jednostki, dowody zapłaty (bankowe lub kasowe) potwierdzające zapłatę każdego ze składników wynagrodzenia brutto oraz pochodnych od wynagrodzenia pracownika zaangażowanego bezpośrednio w realizację projektu w danym miesiącu okresu raportowania, deklaracje ZUS raportowania, DRA dla każdego z raportowanych miesięcy w okresie karty czasu pracy pracownika pracującego bezpośrednio na rzecz projektu podpisane przez niego i zatwierdzone przez kierownika jednostki lub osobę przez niego upoważnioną, w szczególności kierownika projektu (w przypadku osób pracujących częściowo na rzecz projektu), listy obecności pracowników za każdy miesiąc pracy raportowanej w danym okresie sprawozdawczym, oświadczenie o tym, że wynagrodzenie brutto oraz narzuty pracodawcy rozliczane w projekcie nie zostały i nie zostaną rozliczone w żadnym innym projekcie finansowanym ze środków europejskich oraz krajowych (zgodnie ze wzorem w rozdziale 5 niniejszych Wytycznych – dla każdego składanego Wniosku o poświadczenie wydatków, w którym raportowane są koszty osobowe), kalkulacje wydatków osobowych kwalifikowalnych pracujących bezpośrednio na rzecz projektu. do projektu dla osób Osoby zatrudnione na umowy cywilno-prawne: umowy zlecenia, umowy o dzieło wraz z rachunkami oraz wskazaniem sposobu wyliczenia wynagrodzenia, deklaracja ZUS DRA (tylko w przypadku, gdy od umowy cywilno-prawnej były odprowadzane składki ZUS), dowody zapłaty (bankowe lub kasowe) potwierdzające zapłatę wynagrodzenia z tytułu umowy cywilno-prawnej w tym kwoty netto, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek ZUS (jeśli były odprowadzane od umowy), protokoły odbioru usług (jeśli poświadczenie odbioru usługi nie znajduje się na rachunku do umowy), w przypadku umów o dzieło – egzemplarz wykonanego i odebranego dzieła, dokumentacja potwierdzająca wybór wykonawcy zgodnie z zasadami dotyczącymi stosowania Prawa Zamówień Publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych. Wskazówki praktyczne: Pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę: w przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę wyłącznie dla celów projektu zapisy o pracy na rzecz projektu winny znaleźć się w umowie o pracę oraz w zakresie obowiązków, 19 w przypadku pracowników pracujących częściowo dla celów projektu zapis o oddelegowaniu do pracy na rzecz projektu winien znaleźć się w zakresie obowiązków, kalkulacje kosztów osobowych sporządza się w oparciu o ewidencję czasu pracy na rzecz projektu w prowadzonych przez pracownika miesięcznych kartach czasu pracy - wzór karty czasu pracy znajduje się w rozdziale 5.3 niniejszych Wytycznych, karty czasu pracy są wymagane dla pracowników pracujących częściowo na rzecz projektu - nie są natomiast wymagane dla pracowników zatrudnionych w 100% na rzecz projektu, karty czasu pracy kierownika projektu winny być zatwierdzone przez kierownika jednostki lub osobę przez niego upoważnioną, zakres obowiązków pracownika pracującego na rzecz projektu winien wskazywać bezpośrednie oddelegowanie do pracy na rzecz danego projektu – w zakresie obowiązków winien być wskazany tytuł danego projektu, karty czasu pracy należy sporządzać na bieżąco, a wypełnienie karty czasu pracy należy rozpocząć od wyszarzenia w niej sobót oraz dni świątecznych, przygotowując kartę czasu pracy należy sprawdzić liczbę dni kalendarzowych w danym miesiącu – w celu uniknięcia umieszczenia w karcie dni nieistniejących np. 31 listopada lub 31 kwietnia; przygotowując kartę czasu pracy, należy sprawdzić zgodność ewidencji podróży służbowych rozliczanych w kategorii Koszty podróży i utrzymania z ewidencją delegacji w kartach czasu pracy, opisy wykonanych czynności umieszczone w karcie czasu pracy powinny być zwięzłe i wynikać z nich powinien związek danej czynności z realizacją projektu, jeśli Partner realizuje więcej niż jeden projekt, powinien na bieżąco dokonywać wewnętrznej kontroli krzyżowej (cross-check) w odniesieniu do kart czasu pracy pracowników bezpośrednio pracujących na rzecz więcej niż jednego projektu – zapobiegnie wówczas sytuacjom, w których zgodnie z kartami czasu pracy pracownik w tym samym czasie pracował na rzecz kilku projektów – jest to niezbędne dla złożenia zgodnego z prawdą oświadczenia w sprawie wynagrodzeń zamieszczonego w rozdziale 5 niniejszych Wytycznych, zamieszczone w kartach czasu pracy opisy wykonywanych czynności powinny jednoznacznie wskazywać na charakter oraz związek z projektem wykonywanych zadań (opis nie może ograniczać się do wskazania funkcji, jaką dana osoba pełni w projekcie) - brak przejrzystych, szczegółowych informacji w ww. zakresie będzie mógł stanowić podstawę dla Instytucji Delegowanej do zakwestionowania raportu finansowego pod kątem kwalifikowalności wydatków osobowych, w przypadku, gdy w instytucji nie ma obowiązku sporządzania list obecności, pracownicy bezpośrednio pracujący na rzecz projektu zobowiązani są do prowadzenia listy obecności na cele projektu lub dostarczenia innego równoważnego liście obecności dokumentu dot. ewidencji czasu pracy pracownika, kalkulacje kosztów wynagrodzeń sporządza się w oparciu o rzeczywiste stawki wynagrodzenia danego pracownika za godzinę roboczą w danym miesiącu wynikające z jego listy płac, wynagrodzenie pracownika zaangażowanego w realizację projektu, rozliczane w nim, nie może być wyższe niż wynagrodzenie wynikające z listy płac pracownika za dany okres rozliczeniowy - jedynie w przypadku, gdy osoba była w 100% zaangażowana w realizację projektu, wynagrodzenie rozliczone w projekcie będzie równe wynagrodzeniu wynikającemu z listy płac, rozliczając wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w projekt należy pamiętać, że wynagrodzenia w ostatnim miesiącu danego okresu sprawozdawczego nie są na ogół zapłacone w całości. W przeważającej liczbie przypadków w ostatnim miesiącu rozliczeniowym jest wypłacane jedynie wynagrodzenie netto, natomiast składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na Fundusz Pracy lub/i Gwarantowany Fundusz Świadczeń Pracowniczych są płacone 20 już w kolejnym miesiącu - w związku z tym do rozliczenia wydatków kwalifikowalnych należy ująć jedynie kwoty zapłacone w danym okresie sprawozdawczym. Niezapłacone w okresie sprawozdawczym składniki wynagrodzenia, pochodne od wynagrodzeń lub podatki przechodzą do rozliczenia na następny okres – dlatego też dla uproszczenia kalkulacji i raportowania zaleca się, aby wszystkie składniki wynagrodzenia i narzutów pracodawcy płacone były w jednym okresie rozliczeniowym, (UWAGA! Nie dotyczy to ostatniego okresu sprawozdawczego projektu. W przypadku ostatniego okresu sprawozdawczego wszystkie wydatki dotyczące kosztów ostatniego okresu sprawozdawczego muszą zostać zaraportowane w ostatnim Wniosku o poświadczenie wydatków). wszystkie składowe wynagrodzenia służące wyliczeniu stawki godzinowej w projekcie powinny mieć odzwierciedlenie w listach płac, w przypadku, gdy pracownik chorował i otrzymywał wynagrodzenie chorobowe płatne przez pracodawcę lub przebywa na urlopie wypoczynkowym za kwalifikowalne uznaje się również jego wynagrodzenie chorobowe płatne przez zakład pracy oraz wynagrodzenie urlopowe, w przypadku wypłaty danemu pracownikowi wyrównania wynagrodzenia za określony czas, rozliczenie wynagrodzenia w projekcie powinno nastąpić w oparciu o godziny przepracowane przez tego pracownika w okresie, za jaki jest wypłacane wyrównanie wynagrodzenia; np. razem z wynagrodzeniem za maj 2012 roku wypłacono pracownikowi wyrównanie wynagrodzenia za miesiąc marzec 2012 roku – zatem kalkulując wyrównanie wynagrodzenia w celu przypisania go do projektu bierzemy pod uwagę godziny pracy z marca 2012 roku i ujmujemy w raporcie okresowym za okres sprawozdawczy obejmujący miesiąc maj 2012 roku; w przypadku, gdy delegacja w ramach projektu obejmuje dni wolne od pracy, za które pracownik nie otrzymał wynagrodzenia za pracę w dni wolne lub nie odebrał godzin dodatkowo wolnych, w karcie czasu pracy należy ująć wyłącznie czas delegacji przypadający na dni robocze np. jeśli delegacja trwała od niedzieli do wtorku, to w karcie czasu pracy ujmujemy wyłącznie poniedziałek i wtorek, praca w nadgodzinach jest kwalifikowalna tylko i wyłącznie wówczas, gdy pracownik otrzymał wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach lub odebrał nadgodziny w formie godzin dodatkowo wolnych od pracy, w przypadku, gdy delegacja w ramach projektu przypada w dni robocze, zaś okres jej trwania wykracza poza obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy, za który pracownik nie otrzymał wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych lub nie odebrał godzin dodatkowo wolnych, w karcie czasu pracy należy ująć wyłącznie czas delegacji odpowiadający wymiarowi czasu pracy pracownika, np. jeśli delegacja trwała od godz. 8.00 do godz. 20.00, to w karcie czasu pracy ujmujemy wyłącznie 8 godzin (przy założeniu, że pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy); pracownicy zajmujący stanowiska o nielimitowanym czasie pracy i pracujący bezpośrednio na rzecz projektu są zobowiązani tak jak pozostali pracownicy do dostarczania dla celów kontroli list obecności w pracy za każdy raportowany w projekcie miesiąc; dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. "trzynastka") może zostać uznane za kwalifikowalne w projekcie proporcjonalnie do czasu, w jakim pracownik pracował bezpośrednio na rzecz projektu. Jeśli w ramach projektu pracownik przepracował bezpośrednio na pełen etat cały rok, to dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłacone za dany rok będzie kwalifikowalne w całości. W pozostałych przypadkach należy wyliczyć kwotę dodatkowego wynagrodzenia rocznego, jaka może zostać przypisana, proporcjonalnie do projektu; Oznacza to, że np. dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2011 rok (wypłacone w lutym 2012 roku) przypadające na projekt kalkulujemy godzinami czasu pracy na rzecz projektu w 2011 roku (na podstawie kart czasu pracy) i ujmowane jest w sprawozdaniu okresowym za okres obejmujący miesiąc luty 2012 roku. Dla 21 potwierdzenia kwoty kwalifikowalnej załączana jest stosowna kalkulacja, która przedstawia ilość godzin przepracowanych na rzecz projektu w stosunku do całkowitej obowiązującej ilości godzin pracy w okresie, za który przyznana została „trzynastka” (czyli za poprzedni rok). Nie jest konieczne dołączanie kart czasu pracy, jeżeli zostały one już załączone przy poprzednich rozliczeniach dotyczących tego okresu; dodatkowe wynagrodzenie przysługujące pracownikowi wyłącznie z tytułu zadań wykonywanych w ramach projektu (np. dodatek specjalny/zadaniowy wyłącznie za projekt) może zostać uznane za kwalifikowane w całości do projektu, przy czym pozostała część wynagrodzenia powinna zostać rozliczona w projekcie proporcjonalnie do czasu, w jakim pracownik pracował bezpośrednio na rzecz projektu. Osoby zatrudnione na umowy cywilno-prawne: umowy cywilno-prawne mogą być zawierane przez Partnera z osobami spoza instytucji jak i z pracownikami własnymi (tylko w przypadku zlecenia wykonania działań wykraczających poza zakres obowiązków pracownika wynikający z umowy o pracę); w treści umów cywilno-prawnych zawieranych z osobami biorącymi udział w projekcie należy wprowadzić tytuł lub/i numer projektu oraz informację o współfinansowaniu ze środków FGZ/EFU/EFPI; zatrudnienie osób na podstawie umowy cywilno-prawnej winno być zgodne z zasadami stosowania Prawa Zamówień Publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych. Zalecany sposób kalkulacji wynagrodzenia osobowego kwalifikowanego w projekcie: Uwaga - dotyczy wyłącznie personelu zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, który jest częściowo zaangażowany w realizację projektu! W celu skalkulowania wynagrodzenia osobowego kwalifikowalnego w projekcie należy: i) wyliczyć stawkę za godzinę pracy w danym miesiącu sprawozdawczym według następującego wzoru: wynagrodzenie brutto wraz z narzutami pracodawcy stawka za godzinę pracy = liczba godzin roboczych w miesiącu ii) wyliczyć kwotę wynagrodzenia kwalifikowanego do rozliczenia w projekcie według następującego wzoru: kwota kwalifikowalna w projekcie = stawka za godzinę pracy x liczba godzin przepracowanych na rzecz projektu w miesiącu w miesiącu sprawozdawczym Przykład: wynagrodzenie brutto pracownika wraz z narzutami pracodawcy wyniosło w miesiącu marcu 2010 roku 5.200 zł, - liczba godzin roboczych w marcu 2010 roku wyniosła 184, - liczba godzin przepracowanych na rzecz projektu w marcu 2010 roku wyniosła 37. Zatem: 22 Stawka godzinowa wyniosła 28,26 zł/h zgodnie z wyliczeniem: 5.200 zł : 184 h = 28,26 zł/h Kwota kwalifikowalna wynagrodzenia w projekcie wyniosła 1.045,62 zł. Pozostała kwota wynagrodzenie pracownika tj. 4.154,38 zł (5.200 zł - 1.045,62 zł) nie stanowi wynagrodzenia kwalifikowalnego do rozliczenia w projekcie. Kategoria budżetowa B – Koszty podróży i utrzymania Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji wydatków związanych z podróżami i zakwaterowaniem: - personelu pracującego bezpośrednio na rzecz projektu i kwalifikowalnego w kategorii A, - innych osób (personelu partnera oraz osób spoza instytucji partnera), które uczestniczą w działaniach w ramach projektu i których podróże są konieczne dla realizacji projektu. wszelkie podróże muszą być konieczne dla realizacji projektu i pozostawać w bezpośrednim związku z realizacją projektu. Przykładowe wydatki kwalifikowalne: diety krajowe i zagraniczne według przepisów krajowych do limitów krajowych, ryczałty przysługujące w trakcie podróży służbowych według przepisów krajowych, koszty noclegu, bilety autobusowe, bilety kolejowe w I lub II klasie, bilety promowe, bilety lotnicze w klasie ekonomicznej oraz opłaty lotniskowe przy podróży dłuższej niż 800 kilometrów (w obie strony) oraz w szczególnej sytuacji, gdy podróż innymi środkami transportu jest niemożliwa ze względu na położenie geograficzne, wynajem środka transportu, jeśli transportu, jest to najbardziej ekonomiczny środek zakup paliwa do samochodu służbowego, jeśli podróż samochodem służbowym jest najbardziej ekonomicznym środkiem transportu, ubezpieczenie osób delegowanych na czas podróży zagranicznej, winiety, jeśli ich zakup był niezbędny, w uzasadnionych przypadkach zwrot kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych według obowiązujących stawek krajowych za 1 km odbytej podróży służbowej związanej z realizacją projektu lub według kosztów transportu publicznego na danej trasie, w wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach użycie taksówki dla celów projektu, w wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach wydatek związany ze zmianą biletu lotniczego (data, godzina wylotu, osoba podróżująca itp.). Przykładowe wydatki niekwalifikowalne: bilety lotnicze w pierwszej klasie lub klasie business (dotyczy każdej podróży samolotem), bilety lotnicze w klasie ekonomicznej oraz opłaty lotniskowe przy podróży krótszej niż 800 kilometrów (w obie strony) z wyłączeniem szczególnej sytuacji, gdy podróż innymi środkami transportu jest uzasadniona ze względu na położenie geograficzne, diety w pełnej wysokości w przypadkach, gdy organizator 23 spotkania/seminarium/konferencji zapewniał częściowo lub całościowo wyżywienie uczestnikom – zgodnie z odpowiednimi rozporządzeniami, ryczałt na nocleg w przypadkach, gdy konferencji zapewniał nocleg uczestnikom, organizator spotkania/seminarium/ diety i koszty zakwaterowania przekraczające limity ustalone dla sektora finansów publicznych nie są kwalifikowalne. Dokumentacja wydatków: wypełniony i zagraniczną, zatwierdzony wniosek na delegację służbową krajową lub rozliczenie delegacji służbowej krajowej lub zagranicznej, dowody zapłaty kwot związanych z delegacją, w tym dowody wypłaty zaliczek, w przypadku wypłat w walucie obcej także dowód zakupu dewiz, na którym określony będzie kurs zakupu dewiz, faktury VAT/rachunki za nocleg, bilety lotnicze – tradycyjne lub elektroniczne, bilety kolejowe, autobusowe, promowe i inne, jeśli ww. bilety były kupowane na podstawie faktury VAT należy również załączyć fakturę VAT wraz z dowodem zapłaty za nią, agenda spotkania/seminarium/konferencji oraz ewentualnie zaproszenie na nie (jeśli Partner otrzymał zaproszenie), w przypadku rozliczania ubezpieczenia na czas podróży zagranicznej należy przedstawić polisę ubezpieczeniową wraz z dowodem zapłaty za nią, w przypadku rozliczania paliwa do samochodu służbowego należy przedstawić kartę drogową pojazdu, faktury VAT za paliwo wraz z dowodami zapłaty za nie oraz kalkulację zużytego w trakcie podróży paliwa, w przypadku przekroczenia limitu hotelowego – dokument przedstawiający zgodę kierownika jednostki na przekroczenie tego limitu. Wskazówki praktyczne: dokumenty potwierdzające odbycie podróży muszą być bezwzględnie gromadzone i zachowywane dla celów kontroli - brak przedstawienia dowodu potwierdzającego odbycie podróży (podstawowym dokumentem powinien być bilet) powoduje niemożność rozliczenia wydatku z nim związanego w projekcie , opis na wniosku na delegację służbową (druk delegacji służbowej krajowej lub zagranicznej) oraz na dokumentach finansowych załączanych do rozliczenia delegacji winny wskazywać na związek podróży służbowej z realizowanym projektem, w przypadku podróży samolotem wypełniając druki delegacji należy sprawdzić czy godziny wyjazdu/przyjazdu są zgodne z godzinami podanymi na bilecie lotniczym, wypełniając karty czasu pracy za miesiące, w których miały miejsce delegacje służbowe zarówno krajowe jak i zagraniczne, należy sprawdzić, czy godziny poświęcone na delegacje zostały prawidłowo zaewidencjonowane w kartach czasu pracy, w związku z faktem, iż przepisy krajowe nie określają limitu kosztów zakwaterowania w trakcie podróży krajowych, zaleca się, aby cena hotelu za dobę nie przekraczała 300 zł – nie należy jednakże traktować ww. kwoty jako ostatecznego limitu – kwoty wyższe niż 300 zł będą jednak poddane weryfikacji ze względu na racjonalność i zasadność wydatku, ramy czasowe odbywanej podróży powinny odpowiadać terminom celu delegacji (dzień przed/po spotkaniu, seminarium, konferencji), wyjątek od zasady stanowią te przypadki, w których udowodniono, że dodatkowe koszty związane 24 z przedłużeniem trwania delegacji (np. koszty dodatkowego zakwaterowania) nie przekraczają związanych z nim oszczędności (np. obniżone koszty przelotu), wydatki muszą zostać poniesione przez Partnera projektu – bezpośrednia zapłata przez pracownika instytucji jest niewystarczająca - w przypadku zapłaty dokonanej przez pracownika, wydatek, aby być kwalifikowalny, musi zostać zrefundowany ze środków instytucji, w przypadku, gdy instytucja będąca organizatorem spotkania/seminarium/ konferencji pokrywa część kosztów pobytu (np. poprzez zapewnienie posiłków), należy odpowiednio pomniejszyć przysługujące pracownikowi diety – zgodnie z odpowiednimi rozporządzeniami. Kategoria budżetowa C - Wyposażenie Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji sprzętu niezbędnego do realizacji projektu, Partner może raportować koszty związane z: - zakupem sprzętu (całkowite bądź częściowe), - dzierżawę sprzętu, - leasing sprzętu, lub koszty amortyzacji sprzętu. sprzęt może stanowić zarówno sprzęt fabrycznie nowy, jak i sprzęt używany, parametry techniczne sprzętu powinny odpowiadać celom, do których sprzęt używany jest w projekcie, cena zakupu powinna odpowiadać wartości rynkowej nabywanego sprzętu i być amortyzowana zgodnie z zasadami prawa podatkowego i rachunkowości, dotyczącymi beneficjenta, jeśli sprzęt został zakupiony przez rozpoczęciem projektu, w projekcie można rozliczać jedynie jego amortyzacje - nie jest dozwolone rozliczanie kosztów zakupu. Dodatkowo: Fundusz Granic Zewnętrznych: - warunkiem finansowania zakupu sprzętu w ramach projektu jest jego wykorzystywania do celów projektu przez okres po dokonaniu zakupu - okres nie może być krótszy niż: 3 lata w przypadku sprzętu informatyczno-komunikacyjnego, 5 lat w przypadku pozostałych rodzajów sprzętu takich jak: sprzęt operacyjny oraz środki transportu, z wyjątkiem wymienionych poniżej, 10 lat w przypadku śmigłowców, statków pływających i powietrznych. Przez datę zakupu należy rozumieć datę podpisania protokołu odbioru, a w przypadku jego braku datę sprzedaży wskazaną na fakturze albo datę innego dokumentu potwierdzającego dokonanie zakupu. Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców oraz Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów: - przy jednostkowej wielkości zakupu poniżej 20 000 EUR kwalifikowalny jest całkowity koszt pod warunkiem dokonania zakupu przed trzema ostatnimi miesiącami trwania projektu. Przy zakupie równym lub wyższym niż 20 000 EUR koszty kwalifikowane są jedynie w oparciu o amortyzację; - wybór pomiędzy leasingiem, dzierżawą, a zakupem zawsze winien opierać się na zasadzie wyboru najtańszej opcji. Jeśli zaś leasing lub dzierżawa nie są możliwe ze względu na krótki okres trwania projektu lub szybki spadek wartości, wówczas zakup jest akceptowalny. 25 Przykładowe wydatki/koszty kwalifikowalne: zakup, dzierżawa, leasing sprzętu i urządzeń niezbędnych do realizacji projektu, amortyzacja sprzętu i urządzeń niezbędnych do realizacji projektu. Przykładowe wydatki niekwalifikowalne: zakupy sprzętu, który nie jest niezbędny do realizacji projektu, zakupy sprzętu w liczbach przekraczających liczbę niezbędną do realizacji projektu, zakupy sprzętu dokonane bez zastosowania ustawy Prawo Zamówień Publicznych lub z jej naruszeniem (niekwalifikowalność całkowita lub częściowa w zależności od rodzaju naruszenia) lub bez zastosowania zasad dokonywania zamówień opisanych w rozdziale 2.2 niniejszych Wytycznych, zakup sprzętu używanego („z drugiej ręki”), który został w ciągu ostatnich 7 lat sfinansowany z innych środków UE bądź innych dotacji publicznych, amortyzacja sprzętu, którego wartość uległa całkowitej amortyzacji. Dokumentacja wydatków/kosztów: faktura VAT dotycząca zakupionego sprzętu lub urządzeń wraz z dowodem zapłaty, protokoły odbioru dostaw, w przypadku zakupów sprzętu lub urządzeń, dokumentacja potwierdzająca wybór wykonawcy zgodnie z zasadami stosowania Prawa Zamówień Publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych, w przypadku zakupu używanego sprzętu: – oświadczenie sprzedawcy używanego sprzętu dotyczące pochodzenia sprzętu i potwierdzenie, że w ciągu ostatnich 7 lat sprzęt nie został nabyty z wykorzystaniem dotacji krajowej, regionalnej lub unijnej, - cena zakupu sprzętu nie przekracza obowiązującej ceny rynkowej oraz jest niższa niż wartość rynkowa nowego sprzętu o podobnych parametrach, - sprzęt posiada właściwości techniczne niezbędne do wykorzystania w projekcie, które spełniają stosowne normy i standardy, wydruki z ewidencji księgowej środków trwałych lub środków trwałych niskocennych – w przypadku ich zakupu w ramach projektu oraz w przypadku raportowania w ramach projektu amortyzacji środków trwałych, zdjęcia sprzętu i urządzeń z widocznym oznakowaniem zgodnym z wytycznymi programowymi w tym zakresie, tabela amortyzacyjna w przypadku raportowania w ramach projektu amortyzacji środków trwałych, opis przyjętej metody amortyzacji środków trwałych raportowanej w ramach projektu, w przypadku rozliczenia amortyzacji – oświadczenie Partnera, że koszty amortyzacji sprzętu uwzględnione w kosztach kwalifikowalnych dotyczą tylko i wyłącznie zakupów, które nie zostały sfinansowane z wykorzystaniem dotacji krajowej, regionalnej lub unijnej. Wskazówki praktyczne w przypadku rozliczania amortyzacji: zakupy sprzętu zaplanowane w projekcie winny być dokonywane na początku realizacji projektu, tak aby była możliwość efektywnego wykorzystania zakupionego sprzętu dla celów projektu, w przypadku sprzętu nabytego przed rozpoczęciem lub w trakcie realizacji projektu, jako koszt kwalifikowalny należy rozliczyć jedynie odpisy amortyzacyjne za okres używania sprzętu dla celów projektu i jedynie w takim stopniu, w jakim sprzęt jest używany dla celów projektu, jeśli zgodnie z przyjętymi w jednostce zasadami amortyzacja sprzętu wykorzystywanego w projekcie jest naliczana i księgowana w koszty raz w roku (z dołu), koszt amortyzacji tego sprzętu należy zaraportować w tym okresie rozliczeniowym, w którym została ona zaksięgowana w koszty jednostki – np. amortyzacja za 2012 rok jest naliczana w koszty jednostki na dzień 31 grudnia 26 2012 roku – wykazujemy ją w raporcie za okres obejmujący miesiąc grudzień 2012 roku, jeśli w wyżej opisanym przypadku naliczania amortyzacji raz do roku, sprzęt nie jest wykorzystywany wyłącznie dla celów projektu, wówczas należy skalkulować amortyzację przypadającą na projekt w oparciu o czas wykorzystywania sprzętu dla celów projektu - w takim wypadku należy prowadzić ewidencję czasową wykorzystywania sprzętu na rzecz projektu i rozliczyć koszt proporcjonalnie do ilości godzin roboczych, jakie obowiązywały w miesiącu, w którym sprzęt był używany dla celów projektu. Kategoria budżetowa D - Nieruchomości Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji zakupu, budowy, remontu lub najmu nieruchomości przewidzianej w projekcie, parametry techniczne nieruchomości powinny odpowiadać celom projektu oraz spełniać odpowiednie normy i standardy, nabycie nieruchomości, tzn. już wybudowanych budynków oraz ziemi, na której zostały postawione lub też budowa nieruchomości, kwalifikują się do współfinansowania w przypadku wyraźnego powiązania z celami danego projektu, zgodnie z warunkami określonymi poniżej i bez uszczerbku dla zastosowania surowszych przepisów krajowych: - należy uzyskać opinię niezależnego, wykwalifikowanego rzeczoznawcy majątkowego lub należycie upoważnionego organu urzędowego, potwierdzającą, że cena zakupu nieruchomości nie przekracza wartości rynkowej, jak również zaświadczającą, iż nieruchomość odpowiada normom krajowym (należy wyszczególnić punkty, w których tym normom nie odpowiada, a które to normy partner ma zamiar usunąć w ramach realizacji projektu), - nieruchomość nie została nabyta ze środków unijnej dotacji, co mogłoby spowodować niedozwolone podwójne finansowanie, - w projekcie zostanie rozliczona wyłącznie amortyzacja za okres użytkowania nieruchomości w projekcie z uwzględnieniem poziomu rzeczywistego wykorzystania przez projekt. Amortyzację oblicza się zgodnie z krajowymi przepisami o rachunkowości. Dodatkowo: Fundusz Granic Zewnętrznych: - kupowana w ramach projektu nieruchomość winna być wykorzystywana wyłącznie dla celów projektu przez okres jego realizacji oraz po jego zakończeniu przez okres nie krótszy niż 10 lat od daty zakończenia projektu (chyba, że w konkretnym przypadku KE postanowi inaczej), - amortyzowana w ramach projektu nieruchomość winna być wykorzystywana wyłącznie dla celów projektu przez okres jego realizacji oraz po jego zakończeniu przez okres 5 lat od daty zakończenia projektu. Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców oraz Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów: - zakup nieruchomości możliwy po spełnieniu warunku, że nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie do celów określonych w projekcie przez okres jego realizacji oraz po jego zakończeniu przez okres nie krótszy niż 5 lat od daty zakończenia projektu, - pełen koszt prac remontowych, modernizacji i renowacji jest kwalifikowalny do maksymalnej wartości 100 000 EUR dla działań wykonywanych w obrębie jednego 27 budynku. Powyżej tej kwoty mają zastosowanie zasady dot. zakupu nieruchomości oraz amortyzacji. Poprzez zakończenie projektu należy rozumieć datę zakończenia projektu wskazaną w Karcie Projektu. Przykładowe wydatki kwalifikowalne: zakup, budowa, remont, modernizacja lub najem nieruchomości, najem nieruchomości w ramach projektu pod warunkiem spełnienia poniższych warunków: - właściciel nieruchomości nie zakupił jej ze środków unijnych, - nieruchomość będzie wykorzystywana jedynie dla celów projektu, w przeciwnym wypadku do rozliczenia w projekcie kwalifikuje się wyłącznie część odpowiadająca użytkowaniu na rzecz projektu. Przykładowe wydatki niekwalifikowalne: remont, najem pomieszczeń lub budynków służących jako biura do wykonywania statutowych czynności Partnera, zakup nieruchomości wcześniej nabytej z wykorzystaniem dotacji unijnej. Dokumentacja wydatków/kosztów: faktura VAT dotycząca zakupionej/wynajętej nieruchomości wraz z dowodem zapłaty, protokoły odbioru dostaw w przypadku zakupów sprzętu lub urządzeń, dokumentacja potwierdzająca wybór wykonawcy zgodnie z zasadami stosowania Prawa Zamówień Publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych, w przypadku zakupu nieruchomości: – oświadczenie sprzedawcy nieruchomości potwierdzające, że nie została kiedykolwiek przed rozpoczęciem projektu nabyta ze środków UE, - opinia niezależnego rzeczoznawcy majątkowego lub uprawnionego organu urzędowego stwierdzająca, że cena zakupu nie przekracza jej wartości rynkowej oraz zaświadczająca, że nieruchomość jest zgodna z przepisami krajowymi lub określająca punkty, w których takiej zgodności nie ma, a które Partner ma zamiar usunąć w ramach projektu, wydruki z ewidencji księgowej środków trwałych – w przypadku zakupu nieruchomości w ramach projektu oraz w przypadku raportowania w ramach projektu amortyzacji nieruchomości, zdjęcia nieruchomości z widocznym oznakowaniem zgodnym z wytycznymi programowymi w tym zakresie, tabela amortyzacyjna w przypadku raportowania w ramach projektu amortyzacji nieruchomości, opis przyjętej metody amortyzacji nieruchomości raportowanej w ramach projektu. Wskazówki praktyczne: remont, najem pomieszczeń lub budynków służących jako biura do wykonywania statutowych czynności Partnera, w tym do zarządzania projektem, należy rozliczać jako wydatek pośredni. Kategoria budżetowa E - Towary konsumpcyjne, zaopatrzenie i usługi ogólne Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji zakupu towarów konsumpcyjnych oraz usług ogólnych, które są identyfikowalne, weryfikowalne oraz niezbędne do realizacji projektu, jako towar konsumpcyjny należy rozumieć towary jednokrotnego użytku, które zużywane są w całości na potrzeby projektu, 28 jako zaopatrzenie należy rozumieć towar, który zużywa się szybciej niż sprzęt i urządzenia, do których został zakupiony, jako usługi ogólne należy rozumieć usługi związane z funkcjonowaniem pomieszczeń wykorzystywanych do celów realizacji projektu, niebędących jednocześnie ogólnymi pomieszczeniami biurowymi wykorzystywanymi do celów administrowania projektem, których utrzymanie może być rozliczane w kategorii wydatków pośrednich. Przykładowe wydatki kwalifikowalne: artykuły biurowe dostarczane w ramach realizacji działań projektowych, koszty ogólne utrzymania nieruchomości, których wynajem jest rozliczany w kategorii D. Przykładowe wydatki niekwalifikowalne: artykuły biurowe dostarczane dla celów administrowania projektem przez personel projektu (winny być rozliczane w kategorii wydatków pośrednich), koszty ogólne utrzymania nieruchomości wykorzystywanej dla celów administrowania projektem (winny być rozliczane w kategorii wydatków pośrednich). Dokumentacja wydatków: faktury VAT/rachunki wraz z dowodami zapłaty, umowa z wykonawcą, protokoły odbioru dostaw/usług, dokumentacja potwierdzająca wybór wykonawcy zgodnie z zasadami stosowania Prawa Zamówień Publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych. Wskazówki praktyczne: dokonując opisu na dowodach księgowych dotyczących zakupów w ramach kategorii E należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby z opisu dowodu księgowego wynikało, w jakim celu zostały dokonane zakupy oraz że zakup dotyczy bezpośrednio realizowanego projektu. Kategoria budżetowa F - Podwykonawstwo Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji wydatków związanych z podwykonawstwem w projekcie, nie jest dozwolone podwykonawstwo polegające na: - podwykonawstwie zadań związanych z ogólnym zarządzaniem projektem, - podwykonawstwie, które zwiększa koszty projektu bez dodania proporcjonalnej wartości dodanej, - podwykonawstwie przez pośredników lub doradców z zapłatą określaną jako udział łącznego kosztu projektu, chyba że taka zapłata jest uzasadniona przez Partnera poprzez odniesienie do rzeczywistej wartości świadczonej pracy lub usługi. Przykładowe wydatki kwalifikowalne: organizacja spotkań, szkoleń, konferencji w ramach projektu, tłumaczenia. Przykładowe wydatki niekwalifikowalne: działania zlecane na zewnątrz, które generują koszty, a nie wnoszą wartości dodanej dla projektu. Dokumentacja wydatków: 29 faktury VAT/rachunki wraz z dowodami zapłaty, umowa z wykonawcą, protokoły odbioru dostaw/usług, dokumentacja potwierdzająca wybór wykonawcy zgodnie z zasadami stosowania zamówień publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych. Wskazówki praktyczne: w przypadku organizacji spotkań, szkoleń, konferencji w ramach projektu należy pamiętać o właściwej promocji projektu oraz Funduszu. Kategoria budżetowa G - Koszty wynikające bezpośrednio z wymogów związanych ze współfinansowaniem unijnym Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji wydatków związanych ze spełnieniem przez Partnerów wymagań w zakresie upowszechniania informacji związanych ze współfinansowaniem z UE. Przykładowe wydatki kwalifikowalne: projektowanie, redagowanie, tłumaczenie, skład oraz drukowanie materiałów informacyjnych promujących projekt (ulotki, broszury, wkładki do gazet itp.), przygotowanie, redagowanie i drukowanie/wykonanie materiałów promocyjnych, koszt ogłoszeń w prasie oraz spotów promujących projekt w TV oraz radio, projektowanie, wykonanie stron internetowych oraz hosting. Przykładowe wydatki niekwalifikowalne: materiały promocyjne i informacyjne nieoznakowane lub oznakowane niezgodnie z wytycznymi opisanymi w rozdziale 3.2 niniejszych Wytycznych. Dokumentacja wydatków: egzemplarz materiału promocyjnego/informacyjnego (np. ulotki, plakatu, broszury, folderu promującego projekt, wkładki do gazety, ogłoszenie prasowego promującego projekt) a w przypadku materiałów promocyjnych/informacyjnych o dużych gabarytach zdjęcia tych materiałów, z których przynajmniej jedno przedstawia prawidłowe oznakowanie materiałów, adres strony internetowej – w przypadku tworzenia strony internetowej, nagranie spotu emitowanego w TV lub w radio reklamującego projekt z pisemnym potwierdzeniem emitenta co do daty, godziny i miejsca emisji, dokumentacja potwierdzająca wybór wykonawcy zgodnie z zasadami stosowania zamówień publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych, umowy z podmiotami zewnętrznymi wraz z protokołami odbioru dostaw i usług, faktury VAT/rachunki za materiały promocyjne/materiały informacyjne/usługi promocyjne wraz z dowodami zapłaty za nie. Kategoria budżetowa H - Wynagrodzenie ekspertów Opis: linia budżetowa przeznaczona do ewidencji wydatków związanych z zatrudnieniem ekspertów dla celów realizacji projektu, Uwaga! koszty związane z obsługą księgową projektu są rozliczane jako koszty bezpośrednie (kategoria A) bądź pośrednie projektu - nie są ujmowane w kategorii budżetowej H. Katalog wydatków kwalifikowalnych: wynagrodzenie ekspertów zatrudnionych do obsługi prawnej projektu, 30 wynagrodzenie ekspertów zatrudnionych do obsługi notarialnej projektu, wynagrodzenie ekspertów technicznych oraz finansowych. Dokumentacja wydatków: faktury VAT/rachunki wraz z dowodami zapłaty, umowa z wykonawcą, protokoły odbioru usług, dokumentacja potwierdzająca wybór wykonawcy zgodnie z zasadami stosowania Prawa Zamówień Publicznych opisanymi w rozdziale 2.2 niniejszych wytycznych. Wskazówki praktyczne: eksperci zatrudniani dla celów projektu winni posiadać wiedzę i doświadczenie, które będą stanowić wartość dodaną dla projektu. Kategoria budżetowa I – Szczególne wydatki związane z grupami docelowymi (dotyczy wyłącznie EFU oraz EFPI) Opis: W ramach kategorii I kwalifikowalne są: zakupy zrealizowane przez Partnera na potrzeby grup docelowych, tj. np. bilety wstępu do muzeów, wyprawki szkolne dla dzieci, środki medyczne, zwrot kosztów poniesionych przez członków tych grup dokonywany przez Partnera. Katalog przykładowych wydatków kwalifikowalnych EFPI m.in.: zakup biletów dla cudzoziemców powracających do kraju pochodzenia, koszt tłumaczeń w trakcie postępowania administracyjnego, koszt uzyskania dokumentów podróży, koszt tzw. „kieszonkowego” dla cudzoziemców powracających pochodzenia. do kraju Dokumentowanie wydatków: faktury VAT/rachunki wraz z dowodami zapłaty, bilety oraz karty podkładowe (w sytuacji, gdy cudzoziemiec wraca do kraju pochodzenia lotem rejsowym i uzyskanie karty pokładowej jest niemożliwe nie wymaga się jej dostarczenia), pisemne potwierdzenie osoby otrzymującej „kieszonkowe” wraz z podpisem, umowa z wykonawcą, protokoły odbioru usług, dokumentacja z przeprowadzonego postępowania przetargowego zrealizowanego zgodnie zasadami zamówień publicznych (patrz opis Zasady ogólnej nr 5 w rozdziale 2.2 niniejszych Wytycznych), WYDATKI POŚREDNIE Za wydatki pośrednie uważa się wydatki związane z realizacją projektu, które nie zostały zaliczone do wydatków bezpośrednich opisanych w kategoriach A- I. Wydatki pośrednie poniesione przez Partnera mogą zostać uznane za kwalifikowalne do ściśle określonej maksymalnej wysokości: 2,5% (dla FGZ) oraz 7% (dla EFU oraz EFPI) kwalifikowanych wydatków bezpośrednich projektu, pod warunkiem, że: - limit wydatków pośrednich został zaplanowany w szacunkowym budżecie projektu, - wydatki pośrednie nie obejmują wydatków zaplanowanych w innych kategoriach budżetu, - wydatki ujmowane jako pośrednie nie zostały sfinansowane z innego źródła (tj. Partner nie otrzymuje innych środków unijnych na pokrycie raportowanych kosztów pośrednich). 31 Wydatkami pośrednimi mogą być w szczególności: a. Wydatki związane z administracją i ogólnym zarządzaniem projektem: - materiały biurowe np. długopisy, papier, segregatory, tonery do drukarek, - utrzymanie biura np. elektryczność, woda, gaz, - usługi pocztowe i telekomunikacyjne, - usługa dostępu do sieci Internet, - amortyzacja sprzętu biurowego, - opłaty wstępu na konferencje/spotkania. b. Wydatki pośrednie osobowe, które dotyczą osób pośrednio zaangażowanych w realizację projektu tj. pełniących funkcję pomocniczą w ramach realizacji projektu, ale nie będących bezpośrednio zaangażowanych w jego merytoryczną realizację np. dyrektor, główny księgowy, kadrowa, sekretarka, informatyk. c. Wydatki związane z opłatami i prowizjami bankowymi - z wyłączeniem kosztów gwarancji bankowych, które stanowią koszt bezpośredni projektu (kategoria budżetowa G). Rozliczenie wydatków pośrednich wymaga wskazania w zestawieniu poniesionych wydatków, przy czym łączna wartość tak zaraportowanych kosztów pośrednich w trakcie wdrażania projektu nie może przekraczać limitów: 2,5% kosztów bezpośrednich (FGZ), 7% kosztów bezpośrednich (EFU/EFPI). UWAGA! Partner nie przedkłada do kontroli Instytucji Delegowanej żadnej dokumentacji merytorycznej i finansowej dotyczącej raportowanych kosztów pośrednich. Dokumentacja dotycząca tych kosztów nie podlega weryfikacji przez Instytucję Delegowaną. UWAGA! Kwota kosztów pośrednich raportowanych w wyżej opisany sposób nie może przekraczać całkowitych, kwalifikowalnych kosztów pośrednich ponoszonych przez instytucję, pomniejszonych o koszty pośrednie raportowane w innych projektach współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. W tym celu Partner składa oświadczenie zgodnie ze wzorem zamieszczonym w rozdziale 5.4 niniejszych Wytycznych. 2.6 Wydatki niekwalifikowalne Wydatkami niekwalifikowalnymi są oprócz wymienionych dotychczas w rozdziale 2.5: • • • • • • • • • • • • • podatek VAT, jeśli może być odzyskany (patrz: rozdział 2.2), zadłużenie i opłaty za obsługę zadłużenia, odsetki od debetu, zysk z kapitału, rezerwy ustanowione na straty lub ewentualne przyszłe zobowiązania, należne odsetki, wątpliwe należności, wydatki poniesione przed początkiem okresu kwalifikowalności, koszty poniesione po zakończeniu okresu kwalifikowalności, zakup ziemi, mandaty, grzywny, kary finansowe koszty postępowania sądowego/procesowe, prowizje oraz straty związane z wymianą walutową, 32 • • • • wkłady rzeczowe (aporty), wydatki zbyt wysokie lub nieuzasadnione, koszty objęte innym projektem lub programem współfinansowanym przez Unię Europejską, koszty reprezentacyjne wyłącznie dla personelu Partnera. 2.7 Dokumentowanie kosztów i wydatków Dokumentowanie kosztów Koszty ponoszone w ramach projektu winny być udokumentowane co do zasady fakturą VAT. Jeśli jest to niemożliwe, poniesienie kosztu winno być udowodnione dokumentami księgowymi o równorzędnej wartości dowodowej. Takimi dokumentami między innymi są: • • • lista płac, delegacja krajowa wraz z załącznikami w postaci faktur/rachunków oraz biletów, delegacja zagraniczna wraz z załącznikami w postaci faktur/rachunków, biletów. Dokumenty księgowe dokumentujące koszty projektu muszą być właściwie opisane, tak aby z opisu jednoznacznie wynikał związek z projektem. Opis dokumentu powinien zostać sporządzony na oryginale dokumentu księgowego i zawierać co najmniej: nr i tytuł projektu oraz (opcjonalnie) nr i datę zawarcia Finansowego, na podstawie którego projekt jest realizowany, Porozumienia opis bezpośredniego związku poniesionego kosztu z realizacją danego projektu, informację o wysokości kosztu kwalifikowalnego wynikającego z opisywanego dokumentu, nazwę kategorii budżetowej, której wydatek dotyczy, informację, że projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej, informację o poprawności merytorycznej oraz formalno-rachunkowej, informację o sposobie wyboru wykonawcy, w szczególności odniesienie do ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Jednocześnie zgodnie z zapisami Porozumienia Finansowego dokumenty księgowe winny być również opatrzone pieczątką „Fundusz Granic Zewnętrznych”, „Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców” lub „ Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów”. Zarówno opis jak i pieczątka winny znajdować się na oryginale dokumentu księgowego. Za dokumenty księgowe, na których winien znaleźć się ww. opis uważa się w szczególności: - faktury VAT/rachunki; - listy płac (z wyłączeniem opisu dotyczącego stosowania PZP); - rachunki do umów cywilno-prawnych; - druki rozliczeń delegacji krajowych i zagranicznych (z wyłączeniem opisu dotyczącego stosowania PZP; - inne dokumenty księgowe, na podstawie których ewidencjonowane są koszty projektu. Jedynie w wyjątkowych przypadkach dopuszcza się, aby opis znajdował się na dodatkowej kartce stanowiącej załącznik do dokumentu księgowego. Niemniej jednak w takich przypadkach pieczątka „Fundusz Granic Zewnętrznych”, „Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców” lub „Europejski Fundusz Powrotów Imigrantów” winna znajdować się na oryginale dokumentu księgowego. 33 W przypadku, gdy w trakcie kontroli ID zostaną ujawnione braki lub błędy w opisie dokumentu księgowego, wszelkie poprawki należy dokonywać na oryginale dokumentu księgowego. Do kontroli ID należy przesłać kserokopię poświadczoną za zgodność z oryginałem sporządzoną z oryginału dokumentu po dokonaniu poprawek/uzupełnień. Dokumentowanie wydatków Wszystkie wydatki ujęte we Wniosku o poświadczenie wydatków oraz zestawieniu wydatków (załącznik nr 1 do Wniosku o poświadczenie wydatków) za dany okres sprawozdawczy muszą być wydatkami faktycznie poniesionymi. Wydatek faktycznie poniesiony to wydatek poniesiony w znaczeniu kasowym tj. rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego Partnera projektu. Do dokumentów potwierdzających poniesienie wydatku zalicza się: - wyciągi bankowe oraz ewentualnie przelewy bankowe, - dowody kasowe (dokumenty KW oraz raport kasowy – wszystkie wydatki kasowe muszą być potwierdzone zarówno KW, jak i raportem kasowym) - dotyczy zarówno wydatków gotówkowych ponoszonych w PLN, jak i w walutach obcych. W przypadku wyciągów bankowych należy przesłać pierwszą stronę wyciągu bankowego, strony, na których znajdują się przelewy dotyczące projektu oraz ostatnią stronę wyciągu bankowego. Za dokonanie wydatku nie uważa się kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań. 2.8 Wkłady rzeczowe Wkłady rzeczowe/aporty (in-kind contribution) nie są kwalifikowalne w ramach Funduszy SOLID pod żadną postacią. 2.9 Przychód wygenerowany przez projekt Projekty dofinansowane ze środków FGZ/EFU/EFPI mają co do zasady charakter nonprofit. Oznacza to, że nie mogą być nastawione na zysk. W wyjątkowych sytuacjach może się jednak zdarzyć, że projekt wygeneruje przychód finansowy z: sprzedaży, dzierżawy, usług, rejestracji/opłat, lub innych równoważnych wpływów uzyskanych w ramach projektu. Przykłady przychodu wygenerowanego przez projekt: sprzedaż publikacji opracowanych przez Partnera w ramach projektu, sprzedaż złomu z rozbiórki urządzeń/instalacji w ramach projektu, opłaty wstępu na spotkania organizowane przez Partnera w ramach projektu. UWAGA! Należy rozróżnić pojęcie zysku oraz przychodu w projekcie. Przychodem są wszystkie wpływy związane z projektem, tj. pobieranie opłaty za uczestnictwo w szkoleniu czy sprzedaż publikacji. Zyskiem jest natomiast nadwyżka przychodów nad kosztami Partnera. Sposób kalkulacji wysokości dofinansowania z funduszu w przypadku wystąpienia przychodu został przedstawiony poniżej. Jeśli projekt wygeneruje zysk wkład funduszu zostanie odpowiednio pomniejszony. 34 Przykładowy sposób kalkulacji końcowego dofinansowania w przypadku możliwości osiągnięcia zysku przez Partnera (w tym przypadku w wyniku wygenerowania przez projekt przychodu). Łączny kwalifikowany koszt: 100.000 PLN % dofinansowania projektu z funduszu 75 Pierwotnie zakładana kwota dofinansowania 75.000 PLN (100.000x75%) Przychody ze sprzedaży np. biletów na pokaz filmów w ramach projektu 30.000 PLN Gdyby zostawić dofinansowanie na poziomie 75.000 PLN Partner osiągnąłby zysk na projekcie (75.000 + 30.000 = 105.000 PLN). Ostateczna kwota dofinansowania z funduszu zostanie w takim przypadku obliczona następująco, by zrównoważyć wpływy i wydatki projektu: 100.000 - (30.000) = 70.000 PLN. Jeśli w wyniku realizacji projektu Partner naliczył dostawcy/wykonawcy usług kary umowne za nieterminową i/lub niewłaściwą realizację zamówienia, wówczas kary te należy uwzględnić w rozliczeniu danej pozycji kosztów bezpośrednich. Kara umowna pomniejsza wartość wydatku kwalifikowalnego. UWAGA! Składając Wniosek o poświadczenie wydatków Partner wykazuje we Wniosku wysokość przychodu wygenerowanego przez projekt w okresie sprawozdawczym objętym Wnioskiem. W przypadku wystąpienia przychodów, Partner zobowiązany jest do przesłania wraz z Wnioskiem o poświadczenie wydatków wydruków księgowań przychodów projektu. Wydruki księgowań winny być potwierdzone zgodnie z zasadami określonymi w rozdziale 4.3 niniejszych Wytycznych. 2.10 Zmiana budżetu projektu Każda zmiana budżetu projektu stanowiącego załącznik do Karty Projektu wymaga akceptacji IO. Niemniej jednak decyzja o zmianie Karty Projektu, pociągająca za sobą zwiększenie budżetu Projektu, podejmowana jest przez IO po przeprowadzeniu konsultacji z Zespołem Międzyresortowym. Ze względu na charakter realizowanych projektów w ramach EFU i EFPI Partner może samodzielnie dokonywać przesunięć pomiędzy podpozycjami w ramach danej pozycji budżetu w taki sposób, aby kwota pozycji budżetowej pozostała niezmieniona. Zmiany te powinny mieć charakter wyjątkowy i powinny wynikać z rzeczywistych potrzeb Partnera służących osiągnięciu celu danego projektu. W takich przypadkach Partner zobowiązany jest do zmiany budżetu Karty Projektu i niezwłocznego przekazania IO informacji o dokonanych zmianach. 2.11 Księgowanie kosztów i wydatków projektu Wszystkie wydatki i koszty kwalifikowane projektu, a także przychody projektu muszą być identyfikowalne i weryfikowalne oraz winny być rzetelnie i wiarygodnie odzwierciedlone w systemie finansowo- księgowym Partnera. Ewidencja w systemie finansowo-księgowym Partnera winna być zgodna z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rachunkowości oraz standardami rachunkowości obowiązującymi w kraju siedziby Partnera. Wymogi dotyczące ewidencji księgowej projektu: 35 wymóg wydzielenia kont księgowych projektu (syntetycznych lub analitycznych) według kosztów, wydatków, kosztów i przychodów, księgowanie na ww. kontach wszystkich kosztów, wydatków i przychodów projektu. Na kontach wyodrębnionych dla celów projektu Partner może wprowadzić bardziej szczegółową analitykę odpowiadającą kategoriom budżetowym. Wraz z pierwszym Wnioskiem o poświadczenie wydatków Partner przesyła wyciąg z planu kont jednostki z wyszczególnieniem ww. wyodrębnienia kont wyodrębnionych dla celów projektu. Z każdym Wnioskiem o poświadczenie wydatków Partner przesyła księgowania według wydatków, kosztów i przychodów projektu za dany okres sprawozdawczy. W przypadku, gdy projekt polega na realizacji inwestycji, wraz z Wnioskiem o poświadczenie wydatków należy przesłać wydruki z konta „Środki trwałe w budowie”/”Środki trwałe”. Wydruki księgowań z systemu finansowo-księgowego jednostki powinny być podpisane przez Głównego Księgowego jednostki lub osobę przez niego upoważnioną. Rozdział 3. POZOSTAŁE WYMAGANIA PROGRAMOWE 3.1 Archiwizacja dokumentów Zgodnie z wymogami ustanowionymi przez Komisję Europejską wszystkie dokumenty księgowe oraz pozostałe dokumenty związane z realizacją projektu powinny być przechowywane przez Partnera projektu przez okres 5 lat od zamknięcia programu przez Komisję Europejską. IO poinformuje każdego z Partnerów projektu o dacie zamknięcia programu. W przypadku projektów wieloletnich, tj. projektów dofinansowanych z kilku programów rocznych IO poinformuje o zamknięciu ostatniego programu rocznego, z którego dofinansowany był projekt. Partnerzy projektu zobowiązani są do dostosowania wewnętrznych obowiązujących w ich instytucjach do ww. wymogów archiwizacyjnych. zarządzeń Dokumenty księgowe oraz pozostałe dokumenty związane z realizacją projektu winny być przechowywane w uporządkowany sposób. Partner zobowiązany jest do przechowywania dokumentacji w oryginale a w wyjątkowych sytuacjach np. w przypadku, gdy oryginał uległ zniszczeniu, w formie kserokopii poświadczonej za zgodność z oryginałem. Dokumenty dotyczące projektu winny być czytelne niezależnie od upływu czasu (w szczególności dotyczy to faktur VAT/rachunków), w związku z czym zaleca się w przypadku dokumentów sporządzonych na słabszej jakości papierze lub o słabszej jakości druku ich dodatkowe skserowanie i poświadczenie za zgodność z oryginałem. Partner zobowiązany jest to udostępniania wszelkich dokumentów związanych z realizacją projektu instytucjom uprawnionym do dokonywania kontroli/audytu projektów w ramach FGZ/EFU/EFPI (patrz: rozdział 4.5 niniejszych Wytycznych). W przypadku, gdy oryginały dokumentów przechowywane są przez zewnętrzną firmę, Partner projektu zobowiązany jest na wniosek instytucji dokonującej kontroli/audytu projekt udostępnić oryginały dokumentów. 3.2 Informacja i promocja 36 Zgodnie z wymogami stawianymi przez Komisję Europejską w art. 34 oraz 35 Decyzji Komisji z dnia 5 marca 2008 roku ustanawiającej zasady wykonania Decyzji nr 574/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, Partnerzy projektu są odpowiedzialni za informowanie opinii publicznej o pomocy otrzymanej z Unii Europejskiej dzięki uczestnictwu w Funduszu Granic Zewnętrznych, Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców lub Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów. Informowanie opinii publicznej odbywa się m.in. za pośrednictwem wszelkich środków masowego przekazu oraz w trakcie spotkań, seminariów czy konferencji. Każdy Partner projektu jest odpowiedzialny za to, aby wszelkie materiały informacyjne rozpowszechniane w ramach projektu, kupiony sprzęt, finansowane inwestycje itd. były właściwie oznakowane i zawierały wszelkie niezbędne informacje na temat współfinansowania projektu ze środków Unii Europejskiej w ramach FGZ/EFU/EFPI. Właściwie oznakowanie oznacza umieszczenie: a) flagi Unii Europejskiej ORAZ b) odniesienia do Unii Europejskiej ORAZ c) odniesienia do finansowania ze środków FGZ/EFU/EFPI. Zgodnie z zapisami Porozumienia Finansowego Partner projektu upoważnia Instytucję Odpowiedzialną i Komisję Europejską do publikowania następujących informacji w dowolnej formie oraz w dowolnym środku masowego przekazu, w tym za pośrednictwem Internetu: - nazwy i adresu Partnera, - przedmiotu i celu dofinansowania, - przyznanej kwoty dofinansowania oraz udziału funduszu w łącznym koszcie projektu. Materiały informacyjne i promocyjne Za materiały informacyjne uważa się w szczególności: - artykuły prasowe, - publikacje, broszury, ulotki, - materiały konferencyjne/warsztatowe, - zaproszenia/programy/agendy organizowanych przez Partnera spotkań/konferencji, - prezentacje przygotowane na spotkania, - materiały promocyjne (długopisy, bloczki papieru itp.). Materiały informacyjne drukowane (tj. publikacje, broszury, ulotki etc.) powinny zawierać w widocznym miejscu właściwe oznaczenia i tekst o współfinansowaniu ze środków UE w ramach FGZ/EFU/EFPI. Przykład oznakowania publikacji: Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Granic Zewnętrznych/Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców/ Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów. Sprzęt i inwestycje Sprzęt zakupiony w ramach projektu winien zostać opatrzony informacjami (np. naklejkami) o współfinansowaniu zakupu ze środków Unii Europejskiej w ramach FGZ/EFU/EFPI. Partner zobowiązany jest w ciągu 3 miesięcy od zakończenia projektu do umieszczenia w widocznym miejscu realizacji projektu stałej tablicy dużego formatu – dotyczy projektów spełniających warunki: - wkład UE w projekt przekracza 100 000 EUR oraz 37 - projekt dotyczy zakupu obiektu fizycznego bądź finansowania infrastruktury lub projektów budowlanych. UWAGA! Przy projektach spełniających ww. warunki, 25% powierzchni tablicy pamiątkowej powinno zawierać: godło UE, wskazanie na Unię Europejską, nazwę Funduszu oraz następujące hasło (do wyboru w zależności od funduszu) – dla FGZ „Bezgraniczne bezpieczeństwo”, dla EFPI „Bezpieczny powrót”, dla EFU „Lepsze jutro”. Logo UE winno być zgodne z poniższym opisem: a) opis symboliczny Na błękitnym tle dwanaście złotych gwiazd tworzy okrąg, reprezentujący unię narodów Europy. Liczba gwiazd jest stała (12) i symbolizuje doskonałość i jedność. b) opis heraldyczny Na błękitnym polu okręg z dwunastu złotych gwiazd, niedotykających się ramionami. c) opis geometryczny 38 Godło ma kształt niebieskiej prostokątnej flagi, której długość jest równa 1,5 szerokości. Dwanaście złotych gwiazd, umieszczonych w równych odstępach, tworzy niewidoczny okrąg ze środkiem w miejscu przecięcia przekątnych prostokąta. Promień okręgu jest równy jednej trzeciej szerokości flagi. Każda z gwiazd ma pięć ramion, kończących się na obwodzie niewidocznego okręgu o promieniu równym 1/18 szerokości flagi. Wszystkie gwiazdy są ustawione w pozycji pionowej, tzn. jedno ramię znajduje się w pionie, a dwa ramiona na linii prostej prostopadłej do osi szerokości. Okrąg ustawiony jest tak, że gwiazdy są w miejscu godzin na tarczy zegara. Ich liczba jest niezmienna. d) przepisowe kolory Kolory godła są następujące: powierzchnia prostokąta: NIEBIESKI PANTONE REFLEX (PANTONE REFLEX BLUE); gwiazdy: ŻÓŁTY PANTONE (PANTONE YELLOW). e) druk czterobarwny Przy stosowaniu druku czterobarwnego dwa standardowe kolory powstają przez użycie czterech kolorów w procesie czterobarwnym. ŻÓŁTY PANTONE uzyskuje się stosując 100 % „process yellow”. NIEBIESKI PANTONE REFLEX uzyskuje się poprzez wymieszanie 100 % „process cyan” z 80 % „process magenta”. f) Internet Na stronach internetowych NIEBIESKI PANTONE REFLEX odpowiada kolorowi RGB:0/0/153 (w systemie szesnastkowym: 000099), a ŻÓŁTY PANTONE – kolorowi RGB:255/204/0 (w systemie szesnastkowym: FFCC00). g) reprodukcje jednobarwne 39 Jeśli używany jest czarny kolor, prostokąt powinien posiadać czarną obwódkę a gwiazdy powinny być czarne na białym tle. Przy użyciu koloru niebieskiego (Reflex Blue) należy używać 100-procentowy niebieski z białym negatywem do reprodukcji gwiazd. 40 h) reprodukcje na kolorowym tle Jeżeli tło musi być kolorowe, wokół prostokąta należy wykonać białą obwódkę o szerokości 1/25 wysokości prostokąta. 41 Rozdział 4. POŚWIADCZANIE WYDATKÓW 4.1 System raportowania Wydatki ponoszone przez Partnera w związku z realizacją projektu współfinansowanego ze środków Funduszu, aby mogły zostać uznane za kwalifikowalne do sfinansowanie ze środków FGZ/EFU/EFPI muszą zostać poświadczone przez uprawnione do tego instytucje. Uwaga! Kwota dofinansowania ze środków Funduszu liczona jest od kwoty wydatków kwalifikowalnych projektu pomniejszanych o kwoty nieprawidłowo wydatkowane i poświadczone w poprzednich okresach sprawozdawczych. UWAGA! W przypadku stwierdzenia przez ID naruszenia przepisów prawa zamówień publicznych w związku z realizacją projektów ID wymierza korektę finansową zgodnie z zasadami wymierzania korekt finansowych określonymi w tzw. taryfikatorze. Od decyzji ID przysługuje Partnerowi odwołanie do IO. Poświadczenie wydatków wydawane jest po zakończeniu procedury odwoławczej. Jeżeli w wyniku przeprowadzenia weryfikacji ex-post dokumentacji z wyboru wykonawcy ID stwierdzi konieczność wymierzenia korekty finansowej w wysokości 100%, wówczas ID nie przeprowadza weryfikacji merytorycznej i formalno-rachunkowej Wniosku o poświadczenie wydatków objętych tym zakwestionowanym postępowaniem wyboru wykonawcy. Poświadczenia wydatków w ramach projektu realizowanego w ramach Funduszu Granic Zewnętrznych/Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców/ Europejskiego Funduszu 42 Powrotów Imigrantów dokonywane są przez Instytucję Delegowaną i mają postać poświadczeń okresowych lub poświadczenia końcowego. Partner jest zobowiązany przekazać IO najpóźniej wraz z ostatnim Wnioskiem o Poświadczenie Wydatków dla danej alokacji (programu rocznego) interpretację podatkową z właściwej izby skarbowej. Ten obowiązek dotyczy również projektów wieloletnich, które rozliczane są osobno dla każdego programu rocznego. 4.1.1 Projekty o charakterze inwestycyjnym a) poświadczenie okresowe Partner przygotowuje i przekazuje Instytucji Odpowiedzialnej sprawozdanie merytoryczne z realizacji projektu za dany okres sprawozdawczy. Sprawozdanie merytoryczne jest sporządzane za okres kwartału kalendarzowego. W przypadku pierwszego i ostatniego okresu sprawozdawczego krótszego niż kwartał kalendarzowy dopuszcza się złożenie sprawozdania merytorycznego za krótszy okres. Przykład: Porozumienie finansowe podpisane 15 listopada 2011 roku - zatem pierwszy okres sprawozdawczy to 15 listopada 2011 roku – 31 grudnia 2011 roku. Kolejne okresy sprawozdawcze są zgodne z kwartałami kalendarzowymi. Jeżeli Partner planuje złożyć Wniosek o poświadczenie wydatków, jest zobowiązany go złożyć najpóźniej wraz ze Sprawozdaniem merytorycznym. Partner przygotowuje Wniosek o poświadczenie wydatków (informacje na temat postępu finansowego, porównanie wydatków faktycznie poniesionych z planowanymi, aktualne informacje na temat postępu prac, potwierdzenie współfinansowania), zgodnie z obowiązującym wzorem, stanowiącym załącznik do Porozumienia finansowego. Partner przekazuje Instytucji Odpowiedzialnej Wniosek o poświadczenie wydatków w wersji papierowej do 20 dnia miesiąca po zakończeniu okresu sprawozdawczego. Wniosek o poświadczenie wydatków jest przekazywany przez Instytucję Odpowiedzialną do Instytucji Delegowanej. Do Wniosku o poświadczenie wydatków Partner dołącza wszelkie dokumenty finansowe potwierdzające poniesienie wydatków wskazanych w danym wniosku. Spis wymaganych dokumentów znajduje się w rozdziale 2.5 niniejszych Wytycznych. Wniosek jest sporządzany w języku polskim i w złotych polskich (PLN). ID dokonuje analizy i weryfikacji Wniosku o poświadczenie wydatków oraz dostarczonych przez Partnera dokumentów potwierdzających poniesione wydatki, stanowiących załączniki do Wniosku o poświadczenie wydatków. Weryfikacja Wniosków o poświadczenie wydatków jest dokonywana dwuetapowo zgodnie z listą sprawdzającą w części: - merytorycznej, - formalno – rachunkowej. Weryfikacja merytoryczna oraz formalno-rachunkowa polega w szczególności na sprawdzeniu czy: - Partner poprawnie przeprowadził procedurę wyboru Wykonawcy i zawarcia umowy z Wykonawcą, - Partner wniósł zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy przy pierwszym poświadczeniu, jeśli było wymagane, - Partner wyodrębnił w swoim systemie finansowo-księgowym konta księgowe do ewidencji kosztów, wydatków i przychodów projektu (przy pierwszym poświadczeniu), - Wniosek o poświadczenie wydatków jest zgodny z Porozumieniem Finansowym, - nie wystąpiło podwójne dofinansowanie, 43 - poniesione wydatki są właściwie udokumentowane - kompletność dokumentacji m.in. protokołów odbioru, list obecności, certyfikatów, kopii faktur potwierdzonych za zgodność z oryginałem i dokumentów księgowych o równoważnej mocy dowodowej, - poniesione wydatki są zgodne z budżetem projektu, - poniesione wydatki są zgodne z wytycznymi Komisji Europejskiej w odniesieniu do kwalifikowalności wydatków dla danego funduszu, - dokumenty finansowe potwierdzają merytoryczną realizację projektu – m.in. porównanie informacji wynikających z dokumentów finansowych z informacjami wynikającymi ze składanych przez Partnera sprawozdań merytorycznych, - dokumenty finansowe zostały prawidłowo opisane przez Partnera, - wydatki zostały rzeczywiście poniesione, - wydatki zostały prawidłowo wykazane w zestawieniu poniesionych wydatków, stanowiącym załącznik do Wniosku o poświadczenie wydatków. W razie wystąpienia błędów, powstania konieczności uzyskania wyjaśnień lub uzupełnień ID przekazuje drogą elektroniczną lub papierową stosowne uwagi do upoważnionego przedstawiciela Partnera, który we wskazanym przez ID terminie od otrzymania uwag przekazuje skorygowaną dokumentację, dokonuje uzupełnienia dokumentacji lub udziela stosownych wyjaśnień. W razie konieczności, ID w celu sprawdzenia poprawności wykorzystania środków ma prawo dokonania kontroli ad hoc na miejscu realizacji projektu. Po zakończeniu weryfikacji merytorycznej i formalno-rachunkowej ID wystawia poświadczenie wydatków. Informacja o poświadczeniu wydatków jest przekazywana niezwłocznie drogą pisemną Partnerowi i do wiadomości Instytucji Odpowiedzialnej. b) poświadczenie końcowe Ostatni wniosek stanowiący Wniosek o poświadczenie końcowe wydatków stanowi podstawę do końcowego poświadczenia wydatków w ramach projektu. Ścieżka zatwierdzania ostatniego Wniosku o poświadczenie końcowe wydatków jest identyczna z opisaną w punkcie [a]. Partner przekazuje Instytucji Odpowiedzialnej Wniosek o poświadczenie wydatków w wersji papierowej do końca miesiąca następującego po ostatnim okresie sprawozdawczym. 4.1.2 Projekty o charakterze nieinwestycyjnym a) poświadczenie okresowe Partner przygotowuje i przekazuje IO sprawozdanie merytoryczne z realizacji projektu za dany okres sprawozdawczy. Sprawozdanie merytoryczne jest sporządzane za okres kwartału kalendarzowego. W przypadku pierwszego i ostatniego okresu sprawozdawczego krótszego niż kwartał kalendarzowy dopuszcza się złożenie sprawozdania merytorycznego za krótszy okres. Przykład: Porozumienie finansowe podpisane 15 listopada 2011 roku - zatem pierwszy okres sprawozdawczy to 15 listopada 2011 roku – 31 grudnia 2011 roku. Kolejne okresy sprawozdawcze są zgodne z kwartałami kalendarzowymi. Jeżeli Partner planuje złożyć Wniosek o poświadczenie wydatków, jest zobowiązany go złożyć najpóźniej wraz ze Sprawozdaniem merytorycznym. Partner przygotowuje Wniosek o poświadczenie wydatków (informacje na temat postępu finansowego, porównanie wydatków faktycznie poniesionych z planowanymi, aktualne 44 informacje na temat postępu prac, potwierdzenie współfinansowania), zgodnie z obowiązującym wzorem, stanowiącym załącznik do Porozumienia finansowego. Partner przekazuje Instytucji Odpowiedzialnej Wniosek o poświadczenie wydatków w wersji papierowej i elektronicznej do 20 dnia miesiąca po zakończeniu okresu sprawozdawczego. Do Wniosku nie należy dołączać dokumentów finansowych potwierdzających poniesienie wydatków. Wniosek o poświadczenie wydatków jest przekazywany przez Instytucję Odpowiedzialną do Instytucji Delegowanej. A. Próba nr 1. Dokumentacja potwierdzająca dokonanie wydatków weryfikowana jest na próbie, która stanowi co najmniej 10% sumy wydatków wnioskowanych do poświadczenia w ramach danego Wniosku o poświadczenie wydatków. Na podstawie zestawienia wydatków ID dokonuje wyboru dokumentów do próby. Nie później niż 7 dni od otrzymania z IO Wniosku o Poświadczenie Wydatków oraz zestawienia wydatków ID poinformuje Partnera o wyborze dokumentów do próby. Partner, na podstawie otrzymanej z ID informacji przedstawia ID pełną dokumentację potwierdzającą poniesienie wydatków wybranych do próby, w terminie i formie wskazanej w porozumieniu finansowym. W wyjątkowych sytuacjach, np. w związku z bliskim terminem wysłania raportu końcowego Komisji Europejskiej termin ten może ulec skróceniu. B. Próba nr 2. Jeżeli w trakcie weryfikacji dokumentów wybranych na podstawie próby nr 1 min. 5% wartości wydatków z próby zostanie uznane za niekwalifikowalne, ID wybiera kolejne co najmniej 10% wartości pozostałych wydatków ujętych w zestawieniu wydatków. Partner zobowiązany jest dostarczyć pełną dokumentację potwierdzającą poniesienie wydatków wybranych do próby nr 2 w terminie 7 dni od otrzymania pisma ID. C. Całość dokumentacji. W przypadku, gdy ID uzna za niekwalifikowalne min. 5% wydatków z próby nr 2 Partner pozostałych dokumentów zostanie poproszony o dostarczenie wszystkich potwierdzających wydatki wykazane w zestawieniu. W takim przypadku weryfikacja obejmie ostatecznie 100% wydatków w ramach danego wniosku. Spis wymaganych dokumentów potrzebnych do weryfikacji wniosku znajduje się w rozdziale 2.5 niniejszych Wytycznych. W przypadku wykrycia błędów skutkujących uznaniem części lub całości danego wydatku za niekwalifikowalny ID poinformuje Partnera z prośbą o skorygowanie dokumentów dotyczących tego wydatku oraz wszystkich wydatków tego samego rodzaju ujętych we Wniosku o poświadczenie wydatków. W przypadku wykrycia błędów nieskutkujących uznaniem części lub całości danego wydatku za niekwalifikowalny Instytucja Delegowana zwróci się do Partnera z prośbą o korektę wszystkich dokumentów tego samego rodzaju. Wniosek jest sporządzany w języku polskim i w złotych polskich (PLN). ID dokonuje analizy i weryfikacji Wniosku o poświadczenie wydatków oraz dostarczonych przez Partnera dokumentów potwierdzających poniesione wydatki, stanowiących załączniki do Wniosku o poświadczenie wydatków. Weryfikacja Wniosków o poświadczenie wydatków jest dokonywana dwuetapowo zgodnie z listą sprawdzającą w części: - merytorycznej, - formalno – rachunkowej. Weryfikacja merytoryczna sprawdzeniu czy: oraz formalno-rachunkowa polega w szczególności na 45 - Partner poprawnie przeprowadził procedurę wyboru Wykonawcy i zawarcia umowy z Wykonawcą, - Partner wniósł zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy przy pierwszym poświadczeniu, jeśli było wymagane, - Partner wyodrębnił w swoim systemie finansowo-księgowym konta księgowe do ewidencji kosztów, wydatków i przychodów projektu (przy pierwszym poświadczeniu), - Wniosek o poświadczenie wydatków jest zgodny z Porozumieniem Finansowym, - nie wystąpiło podwójne dofinansowanie, - poniesione wydatki są właściwie udokumentowane - kompletność dokumentacji m.in. protokołów odbioru, list obecności, certyfikatów, kopii faktur potwierdzonych za zgodność z oryginałem i dokumentów księgowych o równoważnej mocy dowodowej, - poniesione wydatki są zgodne z budżetem projektu, - poniesione wydatki są zgodne z wytycznymi Komisji Europejskiej w odniesieniu do kwalifikowalności wydatków dla danego funduszu, - dokumenty finansowe potwierdzają merytoryczną realizację projektu – m.in. porównanie informacji wynikających z dokumentów finansowych z informacjami wynikającymi ze składanych przez Partnera sprawozdań merytorycznych, - dokumenty finansowe zostały prawidłowo opisane przez Partnera, - wydatki zostały rzeczywiście poniesione, - wydatki zostały prawidłowo wykazane w zestawieniu poniesionych wydatków, stanowiącym załącznik do Wniosku o poświadczenie wydatków. W razie wystąpienia błędów, powstania konieczności uzyskania wyjaśnień lub uzupełnień ID przekazuje drogą elektroniczną lub papierową stosowne uwagi do upoważnionego przedstawiciela Partnera, który we wskazanym przez ID terminie od otrzymania uwag przekazuje skorygowaną dokumentację, dokonuje uzupełnienia dokumentacji lub udziela stosownych wyjaśnień. W razie konieczności, ID w celu sprawdzenia poprawności wykorzystania środków ma prawo dokonania kontroli ad hoc na miejscu realizacji projektu. Po zakończeniu weryfikacji merytorycznej i formalno-rachunkowej ID wystawia poświadczenie wydatków Informacja o poświadczeniu wydatków jest przekazywana niezwłocznie drogą pisemną Partnerowi i do wiadomości Instytucji Odpowiedzialnej. b) poświadczenie końcowe Ostatni wniosek stanowiący Wniosek o poświadczenie końcowe wydatków stanowi podstawę do końcowego poświadczenia wydatków w ramach projektu. Ścieżka zatwierdzania ostatniego Wniosku o poświadczenie końcowe wydatków jest identyczna z opisaną w punkcie [a]. Partner przekazuje Instytucji Odpowiedzialnej Wniosek o poświadczenie wydatków w wersji papierowej do końca miesiąca następującego po ostatnim okresie sprawozdawczym. UWAGA! W przypadku projektów wieloletnich Wniosek o poświadczenie wydatków jest składany oddzielnie dla każdego Programu Rocznego, w ramach którego realizowany jest projekt. ID wystawia poświadczenia wydatków oddzielnie dla każdego Wniosku o poświadczenie wydatków. Warunkiem wystawienia każdego poświadczenia wydatków jest zatwierdzenie przez IO Sprawozdania merytorycznego za okres którego dotyczy wniosek. UWAGA! 46 Należy zwrócić szczególną zestawieniu wydatku. uwagę na prawidłowe uzupełnienie daty wydatku w UWAGA! Nawet w przypadku weryfikacji dokumentów przy użyciu próby Partner zobowiązany jest do dostarczenia wraz z Wnioskiem o poświadczenie wydatków całości dokumentacji związanej z wyborem wykonawców zgodnie ustawą Prawo Zamówień Publicznych (oraz procedur konkurencyjnych, jeżeli dotyczy). 4.2 Kompletowanie niezbędnej dokumentacji Przygotowując dokumentację finansową w celu przesłania jej do ID do poświadczenia wydatków, Partner powinien przestrzegać następujących wskazówek: - dokumenty powinny być ułożone w logiczny i przejrzysty sposób, - dokumenty wymagane do dokumentacji określonego wydatku powinny być układane razem - np.: wydatek dot. przesyłki kurierem – komplet dokumentów dotyczących tego wydatku (faktura VAT, dowód zapłaty za fakturę VAT oraz list przewozowy) układamy obok siebie, - dokumenty powinny być przekazywane w segregatorze, a gdy ich ilość jest znaczna i wymaga umieszczenia w dwóch lub więcej segregatorach – segregatory należy opisać, - dokumenty źródłowe powinny być przesłane w formie kserokopii sporządzonej z oryginału i poświadczonej za zgodność z oryginałem zgodnej z zasadami przedstawionymi w rozdziale 4.3 niniejszych Wytycznych - oryginały dokumentów winny być przechowywane u Partnera projektu, - faktury VAT oraz inne dokumenty o równoważnej mocy dowodowej winny być właściwie opisane - poprawki w opisach tych dokumentów należy nanosić na oryginałach dokumentów i ponownie sporządzić z nich kserokopie, które po potwierdzeniu za zgodność z oryginałem zostaną przekazane do instytucji kontrolujących. UWAGA! Niezastosowanie się do ww. wskazówek dotyczących właściwego ułożenia dokumentacji może skutkować odesłaniem ich do Partnera wraz z prośbą o ich prawidłowe ułożenie. Lista wymaganych do Wniosku o poświadczenie wydatków dokumentów w zależności od rodzaju wydatku kwalifikowanego znajduje się w rozdziale 2.5 niniejszych Wytycznych. Ponadto Partner zobowiązany jest do przesłania następujących dokumentów o charakterze ogólnym: 1) dokumenty ogólne, które należy dostarczyć wraz z pierwszym Wnioskiem o poświadczenie wydatków oraz w razie zmiany dokumentu: regulamin wynagradzania i premiowania pracowników w jednostce (w przypadku rozliczania kosztów osobowych) wyciąg z zakładowego planu kont z wyodrębnionymi kontami do ewidencji kosztów, wydatków i przychodów projektu, oświadczenie w sprawie wiążącej interpretacji – zgodnie ze wzorem zamieszczonym w rozdziale 5.1 niniejszych Wytycznych (patrz rozdział 2.2 niniejszych Wytycznych). obowiązujący 2) dokumenty ogólne, które należy załączyć do każdego Wniosku o poświadczenie wydatków: wydruki z przychodów. systemu finansowo-księgowego wg kosztów, wydatków, 47 4.3 Potwierdzanie dokumentów Wszelkie dokumenty źródłowe przekazywane dla celów poświadczania wydatków winny być kserokopiami sporządzonymi z oryginałów dokumentów, potwierdzonymi za zgodność z oryginałem przez upoważnione osoby. Należy przez to rozumieć kserokopię zawierającą klauzulę „za zgodność z oryginałem” opatrzoną podpisem osoby do tego upoważnionej wraz z imienną pieczątką tej osoby lub w przypadku braku imiennej pieczątki – czytelny podpis. Powyższy wymóg nie dotyczy dokumentacji przekazywanej do kontroli procedury wyboru wykonawcy. Dopuszcza się możliwość przekazania dokumentacji do COPE MSW w formie elektronicznej (np. na płycie CD/DVD lub nośniku danych innego typu) – z wyjątkiem umowy wraz z kompletem załączników, która winna być przekazana w formie papierowej. Wszelkie zestawienia (za wyjątkiem Zestawienia wydatków kwalifikowanych stanowiącego załącznik do Wniosku o poświadczenie wydatków) i kalkulacje przygotowywane dla celów poświadczenia wydatków winny być podpisane przez osobę, która je sporządziła oraz zatwierdzone przez upoważnioną u Partnera osobę. Oryginały zestawień i kalkulacji winny być przechowywane przez Partnera projektu. Dla celów poświadczania wydatków przez ID należy przesłać ich kserokopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem zgodnie z ww. zasadą. Oświadczenia przygotowywane dla potrzeb poświadczania wydatków przez ID winny być przesyłane w oryginale. Dla własnych celów archiwizacyjnych Partner sporządza ich kserokopie poświadczone za zgodność z oryginałem przez upoważnioną u Partnera osobę. Zestawienie wydatków kwalifikowanych stanowiące załącznik nr 1 do Wniosku o poświadczenie wydatków jest podpisywane przez upoważnioną u Partnera osobę i przesyłane do ID w oryginale. Dla własnych celów archiwizacyjnych Partner sporządza kserokopię poświadczoną za zgodność z oryginałem przez upoważnioną u Partnera osobę. W przypadku jednolitych dokumentów liczących dużą liczbę stron (np. ekspertyzy, analizy) dopuszcza się możliwość potwierdzania ich na pierwszej stronie dokumentu pod warunkiem, że: kopia dokumentów będzie trwale zszyta, strony są ponumerowane oraz na pierwszej stronie znajdzie się stosowne potwierdzenie – od strony pierwszej do ostatniej. UWAGA! Niezastosowanie się do ww. wskazówek może skutkować odesłaniem niepotwierdzonych lub niewłaściwie potwierdzonych dokumentów do Partnera wraz z prośbą o ich prawidłowe potwierdzenie. 4.4 Zadania Instytucji Delegowanej Zgodnie z założeniami Systemu Zarządzania i Kontroli celem działań Instytucji Delegowanej w odniesieniu do poświadczania wydatków jest zapewnienie, że zadeklarowane przez Partnera wydatki zostały rzeczywiście poniesione, towary i usługi zostały dostarczone zgodnie z zatwierdzonym Porozumieniem Finansowym oraz, że projekt jest realizowany a wydatki ponoszone są zgodne z obowiązującymi zasadami unijnymi i krajowymi. Ustanowione w tym celu procedury kontrolne mają na celu w szczególności weryfikację następujących kwestii: 48 czy zostały zachowane przepisy dotyczące kwalifikowalności wydatków wynikające z dokumentów wymienionych w rozdziale 2.1 niniejszych wytycznych, czy wybór wykonawców usług, dostaw i robót w ramach projektu został dokonany w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, czy postępy z realizacji projektu zostały jasno i w pełni odzwierciedlone w przygotowanej przez Partnera dokumentacji oraz czy istnieje możliwość natychmiastowego wglądu do ewidencji działań, które były wykonane, dostaw towarów i usług, oraz robót zarówno w toku, jak i ukończonych, czy koszty, wydatki i przychody projektu zostały rzetelnie i wiarygodnie zaewidencjonowane w systemie finansowo-księgowym a także, w przypadku zakupów sprzętu i oprogramowania, czy prawidłowo zaewidencjonowano środki trwałe i wartości niematerialne i prawne, czy koszty, wydatki i przychody projektu zostały właściwie udokumentowane, czy projekt jest wdrażany zgodnie z założeniami podpisanego Porozumienia Finansowego. ID realizuje ww. zadania poprzez kontrole dokumentów przedstawianych przez Partnera projektu, a także poprzez kontrole/wizyty monitorujące w siedzibie Partnera projektu lub w miejscu realizacji projektu. Jeżeli w trakcie kontroli dokumentów zostaną stwierdzone błędy, powstanie konieczność uzyskania wyjaśnień lub uzupełnień, ID przekazuje drogą elektroniczną lub papierową stosowne uwagi do upoważnionego przedstawiciela Partnera i do wiadomości IO. ID wyznacza termin na przesłanie uzupełnień lub stosownych wyjaśnień w zależności od charakteru wątpliwości lub stwierdzonych uchybień. W razie stwierdzenia błędów lub niekompletności w przesłanej dokumentacji uzupełniającej, ID może wyznaczyć dodatkowy termin na przesłanie uzupełnień lub stosownych wyjaśnień w zależności od charakteru wątpliwości lub stwierdzonych uchybień. ID w celu sprawdzenia poprawności wykorzystania środków ma prawo dokonania kontroli ad hoc na miejscu realizacji projektu. ID wspomaga również instytucje wymienione w rozdziale 4.5 niniejszych Wytycznych w przeprowadzanych przez nich kontrolach i audytach. W realizację ww. zadań zaangażowane są następujące Zespoły/Sekcje ID: - kwestie merytoryczne –Zespół Bezpieczeństwa Wewnętrznego COPE MSW oraz Zespół Migracji i Azylu COPE MSW, - kwestie formalno-rachunkowe –Sekcja Rozliczeń COPE MSW. - kwestie prawne – Zespół Prawny COPE MSW. Aktualne dane kontaktowe do pracowników ww. Sekcji znajdują się na stronie internetowej ID www.copemsw.pl . 4.5 Inne instytucje upoważnione do kontroli i audytu Pozostałymi jednostkami upoważnionymi do kontrolowania dokumentacji związanej z realizacją projektu są w szczególności: Departament Współpracy Międzynarodowej i Funduszy Europejskich MSW jako Instytucja Odpowiedzialna, - Ministerstwo Finansów jako Instytucja Certyfikująca, - Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej wraz z podległymi mu jednostkami, tj. Departamentem Ochrony Interesów Finansowych UE w Ministerstwie Finansów i Urzędami Kontroli Skarbowej jako Instytucja Audytowa, - służby Komisji Europejskiej, 49 - Europejski Trybunał Obrachunkowy, Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), inne instytucje upoważnione do działania w imieniu ww. instytucji. Kontrole ww. instytucji mogą odbywać się w okresie realizacji projektu, a także po jego zakończeniu. Wobec czego szczególnie ważna jest właściwa archiwizacja dokumentacji projektu. Partner zobowiązany jest udostępnić lub przekazać na żądanie ww. instytucji wszelkie dokumenty i informacje dotyczące realizacji projektu. 50 Rozdział 5. ZAŁĄCZNIKI 5.1 Wzór oświadczenia podatkowego w zakresie wiążącej interpretacji prawa ………………………………………… ………………………………………… (nazwa i adres Partnera) (miejsce i data) OŚWIADCZENIE Niniejszym oświadczam, że w przypadku uzyskania wiążącej interpretacji prawa podatkowego, z której wynika możliwość odzyskania podatku VAT w odniesieniu do wydatków projektu:......(nazwa i tytuł projektu).....wdrażanego w ramach Funduszu ……………….. - Program Roczny...(rok).... niezwłocznie złożę korektę Wniosku/ów o poświadczenie wydatków. ……………………………… podpis i pieczątka 51 5.2 Wzór oświadczenia od wynagrodzeń w zakresie wynagrodzeń i pochodnych Wersja edytowalna oświadczenia w formacie Word (.doc) jest dostępna na stronie internetowej COPE MSW w zakładkach dotyczących funduszy SOLID. ………………………………………… ………………………………………… (nazwa i adres Partnera) (miejsce i data) OŚWIADCZENIE W związku ze złożeniem przez ........(nazwa Partnera)......... rozliczenia w ramach projektu ........ (nr i tytuł projektu) ........ oświadczamy, że wynagrodzenia brutto i odpłatność zakładu pracy z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy* i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych* rozliczane w projekcie i refundowane ze środków ........(nazwa funduszu)........ nie zostały i nie zostaną rozliczone w żadnym innym projekcie finansowanym ze środków europejskich. ……………………………… podpis i pieczątka upoważnionej osoby * skreślić niewłaściwe 52 5.3 Wzór karty czasu pracy Wersja edytowalna karty czasu pracy w formacie Excel (.xls) jest dostępna na stronie internetowej COPE MSW w zakładkach dotyczących funduszy SOLID (odpowiednio dla funduszu). 53 5.4 Wzór oświadczenia o kosztach pośrednich ………………………………………… ………………………………………… (nazwa i adres partnera) (miejsce i data) OŚWIADCZENIE O KOSZTACH POŚREDNICH* W związku ze złożeniem przez ........(nazwa partnera)......... rozliczenia w ramach projektu ........ (nr i tytuł projektu)........ oświadczamy, że zaraportowane w okresie sprawozdawczym kwalifikowalne koszty pośrednie nie przekraczają całkowitych kosztów pośrednich poniesionych przez ........(nazwa partnera)......... w danym okresie sprawozdawczym oraz nie zostały i nie zostaną zaraportowane w żadnym innym projekcie współfinansowanym ze środków publicznych. ……………………………… podpis i pieczątka upoważnionej osoby 54