docSpis treœci
download 
Reklamacja Transkrypt
Spis treœci
Spis treœci Wstêp ................................................................................................................................. 7 14 Zasada metody C........................................................................................................... 9 Obiekty podlegaj¹ce analizie metod¹ 14C .................................................................... 9 Zakres czasowy objêty przez metodê 14C .................................................................... 11 Konwencje podawania wyników datowania ................................................................ 12 Terminologia: „datowanie” czy „pomiar wieku”? ................................................ 13 Podstawy metody.............................................................................................................. Prosty, praktyczny model procesów le¿¹cych u podstaw metody 14C........................ Prawo rozpadu............................................................................................................... Pochodzenie 14C ............................................................................................................ Szybkoœæ produkcji 14C a stê¿enie 14C.................................................................. Inne izotopy kosmogeniczne ................................................................................. Techniki pomiaru stê¿enia 14C...................................................................................... Technika AMS, akceleratorowa ............................................................................ Technika liczników proporcjonalnych, GPC......................................................... Technika scyntylacyjna, LSC ................................................................................ Niepewnoœæ pomiarowa................................................................................................ Przyk³ad przedzia³u niepewnoœci .......................................................................... Normalny rozk³ad prawdopodobieñstwa (rozk³ad Gaussa) .................................. Odchylenie standardowe ....................................................................................... Prawdopodobieñstwo............................................................................................. Probabilistyczna interpretacja konwencjonalnego wyniku pomiaru..................... Porównywanie dwóch wyników pomiaru wieku .................................................. Niepewnoœæ niepewnoœci ...................................................................................... Wiek „nieskoñczony” ............................................................................................ 15 15 17 19 20 21 21 23 25 25 25 26 26 27 28 29 30 31 33 Kalibracja metody 14C..................................................................................................... Pojêcie kalibracji........................................................................................................... Dendrochronologia i inne niezale¿ne „zegary” przyrodnicze............................... Idea kalibracji metody radiowêglowej .................................................................. Kalibracja z uwzglêdnieniem niepewnoœci pomiarowej.............................................. Interpretacja kalibrowanego wyniku pomiaru 14C ................................................ Czy wynikiem datowania 14C mog³aby byæ jedna liczba?.................................... 35 35 36 38 39 41 46 3 Twierdzenie Bayesa............................................................................................... Prawdopodobieñstwo subiektywne ....................................................................... Plateau krzywej kalibracyjnej....................................................................................... Zdolnoœæ rozdzielcza metody radiowêglowej ....................................................... Metoda wiggle matching............................................................................................... Kalibracja do koñca, czyli do 50 tysiêcy lat ............................................................... Ograniczenia geograficzne krzywej kalibracyjnej ....................................................... 47 49 50 53 55 59 60 Przyk³ady datowañ........................................................................................................... Renifer z Mazur ............................................................................................................ Jeszcze trochê o koœciach ............................................................................................. Seria dat: argument w ocenie reprezentatywnoœci próbek .......................................... O efekcie bombowym w kalibracji dat 14C i o modelach wiek–g³êbokoœæ ............... Masa dat ........................................................................................................................ Rozk³ad przestrzenny dat.............................................................................................. Data a datowanie – wiek próbki a wiek obiektu archeologicznego ........................... Kontekst archeologiczny ....................................................................................... Trzy Ÿród³a rozci¹g³oœci w czasie ......................................................................... Uwzglêdnianie dodatkowej informacji......................................................................... Ograniczenie wieku od do³u (terminus ante quem) .............................................. Okreœlanie granic fazy na podstawie wieku sekwencji obiektów......................... £¹czny wynik wielu pomiarów (neolityczne stanowisko w Os³onkach).................... Seria podobnych wyników (stanowisko górnopaleolityczne) ..................................... Autentycznoœæ Ca³unu Turyñskiego............................................................................. 63 63 63 65 67 69 70 71 72 73 73 74 75 76 78 80 Przygotowanie próbek do pomiaru................................................................................ 81 Czy wystarcza jedna próbka? ....................................................................................... 83 Pobieranie próbek ......................................................................................................... 84 Materia³y nadaj¹ce siê do pomiaru .............................................................................. 85 Drewno, wêgle drzewne, nasiona i inne roœlinne szcz¹tki makroskopowe .......... 85 Torfy, osady jeziorne, gleby kopalne..................................................................... 86 Koœci ...................................................................................................................... 87 Muszle.................................................................................................................... 88 Wielkoœæ obiektów do pomiaru (masa próbek) ........................................................... 88 Wstêpna preparatyka próbek w laboratorium radiowêglowym................................... 90 Wêgiel drzewny..................................................................................................... 90 Drewno .................................................................................................................. 90 Koœci ...................................................................................................................... 91 Muszle i inne wêglany........................................................................................... 92 Uzupe³nienia...................................................................................................................... 93 Krzywa kalibracyjna ..................................................................................................... 93 Tabela..................................................................................................................... 93 Krzywa kalibracyjna.............................................................................................. 116 Dok³adnoœæ krzywej kalibracyjnej ........................................................................ 119 Porównanie krzywej kalibracyjnej IntCal04 z IntCal98 ....................................... 120 Formularz opisu próbki................................................................................................. 124 4 Korekcja wieku ze wzglêdu na frakcjonowanie izotopowe ........................................ 126 Efekt rezerwuarowy (twardej wody)............................................................................ 127 Obieg wêgla w przyrodzie............................................................................................ 129 Efekt Suessa (efekt przemys³owy) ........................................................................ 129 Historia metody 14C ...................................................................................................... 129 Rozwój techniki pomiarowej................................................................................. 130 Dostrze¿enie koniecznoœci kalibracji metody ....................................................... 131 Czasopisma i konferencje radiowêglowe ..................................................................... 131 Miêdzylaboratoryjna kontrola pomiarów ..................................................................... 131 Laboratoria radiowêglowe ............................................................................................ 133 Poznañ.................................................................................................................... 133 Gliwice................................................................................................................... 133 Inne laboratoria polskie ......................................................................................... 134 Laboratoria niemieckie (wybrane) ........................................................................ 135 Inne laboratoria europejskie (wybrane)................................................................. 135 Laboratoria w USA (wybrane) .............................................................................. 135 S³ownik symboli laboratoriów .............................................................................. 135 Indeks hase³ ..................................................................................................................... 139 Literatura .......................................................................................................................... 143
