Ekonomia - Politechnika Częstochowska
Transkrypt
Ekonomia - Politechnika Częstochowska
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania Nazwa przedmiotu: Ekonomia Ekonomy Kierunek: Matematyka Rodzaj przedmiotu: Poziom kwalifikacji: Semestr: obieralny I stopnia IV Rodzaj zajęć: Liczba godzin/tydzień: Liczba punktów: wykład, ćwiczenia 2W, 2C 3 ECTS PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU C1. Przedstawienie i omówienie podstawowych kategorii makroekonomicznych. C2. Przedstawienie zagadnień i modeli współczesnej mikroekonomii, wyjaśnienie funkcjonowania rynków i podmiotów gospodarczych w skali mikroekonomicznej. C3. Przekazanie wiedzy pozwalającej na opis i interpretację zjawisk ekonomicznych oraz realnych problemów gospodarczych. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiadomości według programów nauczania szkół średnich w zakresie matematyki oraz wiedzy o społeczeństwie. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK 1 - Student rozumie i posługuje się kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii. EK 2 - Student wykorzystuje znajomość teorii mikroekonomicznych do interpretowania problemów praktyki gospodarczej oraz do oceny racjonalności i determinantów decyzji podejmowanych przez podmioty gospodarcze. EK 3 - Student potrafi omówić podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. EK 4 - Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić politykę fiskalną państwa. EK 5 - Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. EK 6 - Student rozumie i interpretuje wyniki rozwiązywanych zadań i potrafi wyciągać wnioski w odniesieniu do praktyki gospodarki rynkowej. TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć – WYKŁADY 30 godzin Liczba godzin W 1 - Podstawowe kategorie ekonomiczne (definicja ekonomii, mikroekonomii, pojęcia ekonomii pozytywnej, normatywnej). Główne nurty ekonomiczne. Proces gospodarowania (potrzeby, produkcja, podział, wymiana, konsumpcja). Czynniki produkcji (praca, ziemia, kapitał). W 2 - Ograniczoność zasobów a decyzje ekonomiczne (problem rzadkości zasobów i technologii, alokacja zasobów, krzywa możliwości produkcyjnych, koszt alternatywny). Racjonalność gospodarcza (racjonalność rzeczywista i proceduralna). Konieczność dokonywania wyborów, korzyści i koszty. Zasada optymalizacji decyzji. W 3 - Ogólna charakterystyka gospodarki rynkowej (wymiana i rynek, mechanizm rynkowy, model gospodarki rynkowej, gospodarka mieszana). Elementy rynku: popyt, podaż, cena. Zachowanie organizacji na rynku. W 4 - Popyt, prawo popytu, czynniki wpływające na rozmiary popytu: dochody konsumentów, gusty i preferencje, substytuty i dobra komplementarne, przewidywanie cen relatywnych, liczba ludności, efekty naśladownictwa i demonstracji. 2 W 5 - Podaż, prawo podaży, czynniki wpływające na rozmiary podaży: ceny czynników produkcji, technologia, podatki i subsydia, przewidywanie cen, ilość przedsiębiorstw w gałęzi. 1 W 6 - Cena równowagi - model statyczny (równowaga rynkowa przypadki szczególne, równowaga rynkowa w praktyce, równowaga rynkowa - statyka porównawcza). W 7 - Elastyczność cenowa popytu (pojęcie elastyczności, elastyczność łukowa i punktowa, metody mierzenia elastyczności punktowej, nachylenie krzywej popytu a elastyczność, determinanty elastyczności cenowej popytu: występowanie substytutów, znaczenie dobra w dochodzie konsumenta, czynnik czasu). Elastyczność a przychody przedsiębiorstw. Przychód całkowity, przeciętny i marginalny. Elastycznośc mieszana popytu. W 8 - Elastyczność dochodowa popytu. Dobra: normalne i podrzędne, podstawowe i luksusowe. Prawo oraz krzywe Engla. Elastyczność mieszana popytu. Elastyczność cenowa podaży. 1 W 9 - Teoria konsumenta (konsument jako podmiot gospodarujący, użyteczność miarą zadowolenia z konsumpcji, użyteczność całkowita i marginalna, system preferencji konsumenta). Teoria konsumenta (krzywa obojętności konsumenta i jej cechy, marginalna stopa substytucji MSS, MSS a nachylenie krzywej obojętności, prawo malejącej MSS, ograniczenia wyboru konsumenta, ograniczenie budżetu, optimum konsumenta, zmiany dochodów konsumenta, zmiany cen dóbr). 2 1 1 1 1 1 2 W 10 - Podstawy decyzji ekonomicznych producenta. Koszty produkcji oraz ich klasyfikacja (znaczenie kosztów produkcji, koszty prywatne i społeczne, alternatywne, rachunkowe i ekonomiczne, koszty w krótkim i długim okresie czasu). Funkcje kosztów produkcji. Koszty: stałe, zmienne, całkowite, marginalne. Koszty produkcji - Zależności KZP-PP oraz KM-PM. Koszty produkcji - prezentacja geometryczna. Próg rentowności (założenia, definicje, próg rentowności ilościowy, wartościowy i procentowy). W 11 - Formy rynku: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol. W 12 – Tworzenie i podział dochodu narodowego w systemie rynkowym. Podstawowe pojęcia związane z dochodem narodowy kraju. Proces tworzenia i podziału dochodu narodowego. Wartość dodana, produkt globalny, wartość przeniesiona. Struktura przepływów międzygałęziowych W. Leontiefa. Podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków. 2 W 13 –. Podstawowe zależności agregatowe w ekonomii keynesowskiej. Zależności pomiędzy oszczędnościami a inwestycjami. Oszczędności i konsumpcja jako funkcja dochodu narodowego. Pojęcie mnożnika inwestycyjnego i jego wpływ na przyrost dochodu narodowego. Składniki globalnego popytu a poziom dochodu narodowego. W 14 – Budżet i polityka fiskalna. Rola budżetu w gospodarce rynkowej. Rodzaje wpływów i wydatków budżetowych. Podatki bezpośrednie i pośrednie. Sposoby finansowania deficytu budżetowego. Wpływ podatków i wydatków budżetu państwa na poziom wytwarzanego dochodu narodowego. W 15 - Równowaga makroekonomiczna klasyczna i keynesowska. Podstawowe założenia szkoły neoklasycznej i szkoły Keynesa. Spór o teorię równowagi ogólnej zagregowanego popytu i zagregowanej podaży. 2 W 16 - Pieniądz w gospodarce rynkowej. Podstawowe funkcje pieniądza. System bankowy. Czynniki wyznaczające podaż pieniądza. Środki regulacji dopływu i odpływu pieniądza w obiegu. Popyt na pieniądz. Równowaga na rynku pieniądza. 2 W 17 - Inflacja jako problem makroekonomiczny. Istota i rodzaje inflacji. Pomiar inflacji. Skutki i sposoby zmniejszania inflacji. Kształt i interpretacja krzywej Philipsa. Analiza inflacji w relacjach do innych problemów ekonomicznych. 2 W 18 - Rynek pracy w wymiarze makroekonomicznym. Teoretyczne podstawy form bezrobocia. Równowaga na rynku pracy. Ekonomiczne i społeczne skutki bezrobocia. Polityka państwa na rynku pracy. Sposoby walki z bezrobociem. Analiza bezrobocia w kontekście innych problemów makroekonomicznych. 2 W 19 – Cykl koniunkturalny w gospodarce rynkowej. Wzrost i rozwój gospodarczy. Klasyczny cykl koniunkturalny i charakterystyka jego faz. Przyczyny cyklu koniunkturalnego. 1 W 20 - Otwarta gospodarka rynkowa. Cechy gospodarki otwartej. Korzyści z wymiany z zagranicą - teoria kosztów komparatywnych. Pojęcie i struktura bilansu płatniczego. Polityka kursu walutowego a równowaga zewnętrzna gospodarki. 1 2 2 1 2 3 Forma zajęć – ĆWICZENIA 30 godzin Liczba godzin C 1 – Wprowadzenie do mikroekonomii (definicja ekonomii, mikroekonomii, pojęcia ekonomii pozytywnej, normatywnej). Główne nurty ekonomiczne. Proces gospodarowania (potrzeby, produkcja, podział, wymiana, konsumpcja). Czynniki produkcji (praca, ziemia, kapitał). C 2 - Ograniczoność zasobów a decyzje ekonomiczne (problem rzadkości zasobów i technologii, alokacja zasobów, krzywa możliwości produkcyjnych, koszt alternatywny). Racjonalność gospodarcza (racjonalność rzeczywista i proceduralna). Konieczność dokonywania wyborów, korzyści i koszty. Zasada optymalizacji decyzji. C 3 - Ogólna charakterystyka gospodarki rynkowej (wymiana i rynek, mechanizm rynkowy, model gospodarki rynkowej, gospodarka mieszana). Elementy rynku: popyt, podaż, cena. Zachowanie organizacji na rynku. C 4 - Popyt, prawo popytu, czynniki wpływające na rozmiary popytu: dochody konsumentów, gusty i preferencje, substytuty i dobra komplementarne, przewidywanie cen relatywnych, liczba ludności, efekty naśladownictwa i demonstracji. C 5 - Podaż, prawo podaży, czynniki wpływające na rozmiary podaży: ceny czynników produkcji, technologia, podatki i subsydia, przewidywanie cen, ilość przedsiębiorstw w gałęzi. W 6 - Cena równowagi - model statyczny (równowaga rynkowa przypadki szczególne, równowaga rynkowa w praktyce, równowaga rynkowa - statyka porównawcza). W 7 - Elastyczność cenowa popytu (pojęcie elastyczności, elastyczność łukowa i punktowa, metody mierzenia elastyczności punktowej, nachylenie krzywej popytu a elastyczność, determinanty elastyczności cenowej popytu: występowanie substytutów, znaczenie dobra w dochodzie konsumenta, czynnik czasu). Elastyczność a przychody przedsiębiorstw. Przychód całkowity, przeciętny i marginalny. Elastycznośc mieszana popytu. C 8 - Elastyczność dochodowa popytu. Dobra: normalne i podrzędne, podstawowe i luksusowe. Prawo oraz krzywe Engla. Elastyczność mieszana popytu. Elastyczność cenowa podaży. C 9 - Teoria konsumenta (konsument jako podmiot gospodarujący, użyteczność miarą zadowolenia z konsumpcji, użyteczność całkowita i marginalna, system preferencji konsumenta). Teoria konsumenta (krzywa obojętności konsumenta i jej cechy, marginalna stopa substytucji MSS, MSS a nachylenie krzywej obojętności, prawo malejącej MSS, ograniczenia wyboru konsumenta, ograniczenie budżetu, optimum konsumenta, zmiany dochodów konsumenta, zmiany cen dóbr). C 10 - Podstawy decyzji ekonomicznych producenta. Koszty produkcji oraz ich klasyfikacja (znaczenie kosztów produkcji, koszty prywatne i społeczne, alternatywne, rachunkowe i ekonomiczne, koszty w krótkim i długim okresie czasu). Funkcje kosztów produkcji. Koszty: stałe, zmienne, całkowite, marginalne. Koszty produkcji - Zależności KZP-PP oraz KM-PM. Koszty produkcji - prezentacja geometryczna. Próg rentowności (założenia, definicje, próg rentowności ilościowy, wartościowy i procentowy). C 11 - Formy rynku: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol. C 12 – Tworzenie i podział dochodu narodowego w systemie rynkowym. Podstawowe pojęcia związane z dochodem narodowy kraju. Proces tworzenia i podziału dochodu narodowego. Wartość dodana, produkt globalny, wartość przeniesiona. Struktura przepływów międzygałęziowych W. Leontiefa. Podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków. 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 4 C 13 –. Podstawowe zależności agregatowe w ekonomii keynesowskiej. Zależności pomiędzy oszczędnościami a inwestycjami. Oszczędności i konsumpcja jako funkcja dochodu narodowego. Pojęcie mnożnika inwestycyjnego i jego wpływ na przyrost dochodu narodowego. Składniki globalnego popytu a poziom dochodu narodowego. C 14 – Budżet i polityka fiskalna. Rola budżetu w gospodarce rynkowej. Rodzaje wpływów i wydatków budżetowych. Podatki bezpośrednie i pośrednie. Sposoby finansowania deficytu budżetowego. Wpływ podatków i wydatków budżetu państwa na poziom wytwarzanego dochodu narodowego. C 15 - Równowaga makroekonomiczna klasyczna i keynesowska. Podstawowe założenia szkoły neoklasycznej i szkoły Keynesa. Spór o teorię równowagi ogólnej zagregowanego popytu i zagregowanej podaży. 2 C 16 - Pieniądz w gospodarce rynkowej. Podstawowe funkcje pieniądza. System bankowy. Czynniki wyznaczające podaż pieniądza. Środki regulacji dopływu i odpływu pieniądza w obiegu. Popyt na pieniądz. Równowaga na rynku pieniądza. 2 C 17 - Inflacja jako problem makroekonomiczny. Istota i rodzaje inflacji. Pomiar inflacji. Skutki i sposoby zmniejszania inflacji. Kształt i interpretacja krzywej Philipsa. Analiza inflacji w relacjach do innych problemów ekonomicznych. 2 C 18 - Rynek pracy w wymiarze makroekonomicznym. Teoretyczne podstawy form bezrobocia. Równowaga na rynku pracy. Ekonomiczne i społeczne skutki bezrobocia. Polityka państwa na rynku pracy. Sposoby walki z bezrobociem. Analiza bezrobocia w kontekście innych problemów makroekonomicznych. 2 C 19 – Cykl koniunkturalny w gospodarce rynkowej. Wzrost i rozwój gospodarczy. Klasyczny cykl koniunkturalny i charakterystyka jego faz. Przyczyny cyklu koniunkturalnego. 1 C 20 - Otwarta gospodarka rynkowa. Cechy gospodarki otwartej. Korzyści z wymiany z zagranicą - teoria kosztów komparatywnych. Pojęcie i struktura bilansu płatniczego. Polityka kursu walutowego a równowaga zewnętrzna gospodarki. 1 C 21 – Sprawdzian wiadomości 1 1 2 NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. prezentacje – projektor multimedialny 2. kopiowane materiały dydaktyczne 3. ćwiczenia rachunkowe do samodzielnego wykonania i interpretacji 4. artykuły prasowe 5. podręczniki i skrypty 5 SPOSOBY OCENY ( F – FORMUJĄCA, P – PODSUMOWUJĄCA) F1. Kolokwia śródsemestralne F2. Zadania ćwiczeniowe indywidualne F3. Ocena pracy w grupach – analiza i interpretacja zadań rachunkowych P1. Kolokwium zaliczeniowe pisemne OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym 30W 30C → 60h Zapoznanie się ze wskazaną literaturą 5h Obecność na konsultacjach 3h Przygotowanie do zaliczenia 7h Suma 75 h SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 3 ECTS DLA PRZEDMIOTU Liczba punktów ECTS, która student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału prowadzącego 2,5 ECTS Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym 1,6 ECTS LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA Literatura podstawowa: 1. M. Nasiłowski, System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Key Text, Warszawa 2006 2. E. Sitek (red.), Mikroekonomia. Materiały dydaktyczne, wyd. P.Cz., Częstochowa 2008 3. B. Czarny, Wstęp do ekonomii, PWE, Warszawa 2006. 6 Literatura uzupełniająca: 1. P. Samuelson, W. Nordhaus, Ekonomia tom 1 i 2, PWN, Warszawa 2008. 2. M. Rekowski: Mikroekonomia, wyd. Marek Rekowski, Poznań 2005 PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. 2. 3. 4. dr inż. Anna Lemańska-Majdzik ([email protected]) dr Olga Ławińska ([email protected]) dr inż. Iwona Gorzeń-Mitka ([email protected]) dr inż. Monika Sipa ([email protected]) MACIERZ REALIZACJI I WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia EK1 EK2 EK3 EK4 EK5 EK6 Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla kierunku Matematyka KMF_W01,KMF_W02, KMF_U01, KMF_U02, K_K01, K_K03 KMF_W01,KMF_W02, KMF_U01, KMF_U02, K_K01, K_K03 KMF_W01,KMF_W02, KMF_U01, KMF_U02, K_K01, K_K03 KMF_W01,KMF_W02, KMF_U01, KMF_U02, K_K01, K_K03 KMF_W01,KMF_W02, KMF_U01, KMF_U02, K_K01, K_K03 KMF_W01,KMF_W02, KMF_U01, KMF_U02, K_K01, K_K03 Cele przedmiotu Treści programowe Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny C1, C2 W1-12, L1-9 1, 2, 3, 4 F1, F2, F3, P1, P2 C2, C3 W1-5, W12, L1-3, L8-9 1, 2, 3, 4, 5 F1, F2, F3, P1 C1, C3 W1, W6-7, L1, L4-5, L9 1, 2, 3, 4,5 F1, F2, F3, P1 C1, C3 W1, W8-9, C1, L6, L9 1, 2, 3, 4, 5 F1, F2, F3, P1 C1, C3 W1, W10-12, L1, L7-9 1, 2, 3, 4, 5 F1, F2, F3, P1 C1, C2, C3 W1-12, L1-9 1, 2, 3, 4, 5 F1, F2, F3, P1 7 II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY Na ocenę 2 EK 1 EK 2 EK 3 EK 4 Na ocenę 3 Student nie rozumie i nie posługuje się kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii Na ocenę 4 Na ocenę 5 Student rozumie i posługuje się podstawowymi kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii Student nie Student zna wykorzystuje podstawowe znajomości teorii zagadnienia teorii mikroekonomicznych mikroekonomicznych do interpretowania oraz interpretuje proste problemów praktyki problemy praktyki gospodarczej oraz do gospodarczej, potrafi oceny racjonalności wskazać zasady i determinantów decyzji racjonalności podejmowanych przez i determinanty decyzji podmioty gospodarcze. podejmowanych przez podmioty gospodarcze. Student nie potrafi Student potrafi przedstawić kategorii przedstawić produktu i dochodu podstawowe kategorie narodowego. produktu i dochodu narodowego. Student rozumie i posługuje się większością kategorii ekonomicznych niezbędnych do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii Student potrafi przedstawić w sposób szczegółowy podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Student potrafi przedstawić w sposób szczegółowy podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Potrafi wyciągnąć wnioski na podstawie przeprowadzonej analizy sytuacji gospodarczej kraju. Student nie potrafi wyjaśnić roli budżetu w gospodarce, nie potrafi omówić polityki fiskalnej państwa. Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić w sposób szczegółowy politykę fiskalną państwa. Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić w sposób szczegółowy politykę fiskalną państwa. Student umie odnieść posiadaną wiedzę do sytuacji finansowej Polski podając przykłady do omawianych zagadnień. Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić ogólnie politykę fiskalną państwa. Student rozumie i samodzielnie posługuje się kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii. Student samodzielnie Student samodzielnie wykorzystuje znajomość wykorzystuje znajomość teorii teorii mikroekonomicznych mikroekonomicznych oraz interpretuje do interpretowania wybrane problemy problemów praktyki praktyki gospodarczej, gospodarczej oraz do ocenia racjonalność oceny racjonalności i determinanty decyzji i determinantów decyzji podejmowanych przez podejmowanych przez podmioty gospodarcze. podmioty gospodarcze. 8 EK 5 EK 6 Student nie posiada wiedzy z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Nie rozumie roli polityki państwa na rynku pracy, nie potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie ogólnie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. Student zna poziom inflacji i bezrobocia w Polsce. Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. Student zna poziom inflacji i bezrobocia w Polsce. Student rozumie problematykę inflacji i bezrobocia, potrafi je opisać i porównać oraz przedstawić wielkości tych wskaźników w warunkach gospodarki polskiej irozumie światowej. Student nie rozumie Student rozumie Student rozumie Student i nie interpretuje i samodzielnie i samodzielnie i samodzielnie wyników interpretuje wyniki 50% interpretuje wyniki 75% interpretuje wyniki rozwiązywanych zadań rozwiązywanych zadań rozwiązywanych zadań rozwiązywanych zadań i nie potrafi wyciągać i potrafi wyciągać i potrafi wyciągać i potrafi wyciągać wniosków wnioski w odniesieniu wnioski w odniesieniu wnioski w odniesieniu w odniesieniu do do praktyki gospodarki do praktyki gospodarki do praktyki gospodarki praktyki gospodarki rynkowej. rynkowej. rynkowej. rynkowej. III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE 1. Informacja, gdzie można zapoznać się z prezentacjami do zajęć - informacje prezentowane studentom na zajęciach, jeśli wymaga tego formuła zajęć przesyłane są drogą elektroniczną na adresy mailowe poszczególnych grup dziekańskich. 2. Informacje na temat miejsca odbywania się zajęć - informacje znajdują się na stronie internetowej wydziału. 3. Informacje na temat terminu zajęć (dzień tygodnia/godzina) - informacje znajdują się na stronie internetowej wydziału. 4. Informacja na temat konsultacji (godziny + miejsce) - podawane są studentom na pierwszych zajęciach, znajdują się na stronie internetowej wydziału oraz w gablocie informacyjnej Katedry Mikroekonomii, Inwestycji i Nieruchomości. 9