Święta po polsku - Stowarzyszenie Polaków na Krymie

DZIENNIK
KRYMSKI
№7 25 Grudnia 2009 roku
Świąteczne wydanie Stowarzyszenia Polaków na Krymie
Святкове видання газети Товариства поляків Криму
25 Грудня 2009 року
Święta po polsku
Z
imowy polski grudzień
to miesiąc wyjątkowy.
W kalendarzu liturgicznym
nazywamy go Adwentem —
oczekiwaniem na narodzenie Pana Jezusa.
Codziennie na rozpoczęcie dnia o godzinie 6.00 lub
6.30 odprawiana jest w Kościele Katolickim specjalna msza — Roraty. Uczestniczą w niej
dorośli i bardzo dużo dzieci, które przynoszą samodzielnie
zrobione lampiony.
6 XII to mikołajki, bo tego dnia Święty Mikołaj
przynosi dzieciom prezenty. Zostawia je w wypucowanym bucie zimowym lub na parapecie.
Święta Bożego Narodzenia rozpoczyna 24 XII
uroczysta kolacja — Wigilia. Na ten wieczór
czekają miliony Polaków w Polsce i za granicą.
Ten wieczór to najbardziej rodzinny i piękny
moment w roku. Polska Wigilia ma wiele obrzędów
i zwyczajów pielęgnowanych od wielu pokoleń.
Wraz z pierwszą gwiazdą rodzina gromadzi
się przy pięknie nakrytym stole. Konieczne
jest jedno dodatkowe nakrycie — dla niespodziewanego gościa,
a pod obrusem odrobina sianka. Głowa rodziny odczytuje fragment Biblii, w którym mowa o narodzeniu Jezusa (Łk 2, 1-20).
Następnie dzielimy się opłatkiem i składamy życzenia.
Każda gospodyni przygotowuje 12 tradycyjnych potraw. Tego
dnia obowiązuje postnie je się mięsa. Obowiązkowo na stole pojawiają się ryby — karp albo pstrąg, czerwony barszcz z pierogami
nadziewanymi kapustą i grzybami. W niektórych regionach Polski
zamiast barszczu podaje się zupę grzybową oraz groch z kapustą.
Polacy lubią ciasta. Na Święta piecze się wspaniałe serniki —
ciasto z twarogu, keksy — z suszonymi fruktami i bakaliami,
makowce czy aromatyczne pierniki miodowe.
Po wigilijnej wieczerzy rodzina siada przy choince przystrojnej
bombkami, łańcuchami i lampkami. Wówczas śpiewa się kolędy
i otwiera prezenty, które już podczas kolacji leżały pod choinką.
Na godzinę 24.00 udajemy się na mszę zwaną Pasterką, aby
powitać Dzieciątko Jezus. Wigilia to magiczna noc — w tę noc
nikt nie może być sam. Ludzie są w zgodzie, a zwierzęta przemawiają ludzkim głosem.
Świętujemy przez dwa dni 25 i 26 grudnia. Odwiedzamy rodzinę
i przyjaciół i biesiadujemy przy suto zastawionym stole.
Elementem tradycji w każdym kościele jest Szopka — obórka, w
której urodził się Jezus, a w niej ustawione drewniane figurki. Są
tam Maria, Józef, Dzieciątko w żłobie, pasterze, anioły, bydlątka.
W okresie poświątecznym dzieci odgrywają Jasełka — krótką
sztukę teatralną o Bożym Narodzeniu.
Okres Świąt zamyka w Kościele Katolickim Objawienie Pańskie
(Epifania) 6 I zwane również świętem Trzech Króli. Tradycja mówi,
że tego dnia trzej Mędrcy ze Wschodu przynieśli Dzieciątku dary:
Kacper złoto, Melchior kadzidło, a Baltazar mirrę.
•
Wesołych świąt i
szczęśliwego
Nowego Roku!
•
1
Cicha noc
Franz Grüber
(1787-1863)
Cicha noc, święta noc!
Pastuszkowie od swych trzód
biegną wielce zadziwieni
za anielskich głosem pieni,
gdzie się spełnił cud,
gdzie się spełnił cud.
Cicha noc, święta noc!
Narodzony Boży Syn,
Pan wielkiego majestatu
niesie dziś całemu światu
odkupienie win,
odkupienie win.
(dodatkowa zwrotka)
Cicha noc, święta noc,
jakiż w tobie dzisiaj cud,
w Betlejem dziecina święta
wznosi w górę swe rączęta
błogosławi lud,
błogosławi lud.
2
Krzyżówka świąteczna
1. Tam urodził się Jezus.
2. Piosenka o Bożym Narodzeniu.
3. Łóżeczko Jezusa.
4. Msza w noc wigilijną.
5. Liczba potraw na wigilijnym stole.
6. Prowadziła pasterzy do Betlejem.
7. Tradycyjna ryba na Święta.
8. Na choince.
9. Czas przygotowania do Świąt.
10. Obórka z drewnianymi figurkami.
11. Sztuka teatralna o Bożym Narodzeniu.
12. Pod nią prezenty.
13. 24 XII to...
14. Dzielimy się nim podczas Wigilii.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
•bombki, •wigilia, •Betlejem, •pasterka, •opłatek,
•szopka, •żłóbek, •adwent, •jasełka, •dwanaście,
•karp, •choinka, •kolęda, •gwiazda.
13
14
Przy świątecznym stole
Składniki:
Keks
• 25 dag masła
• 25 dag mąki
• 25 dag cukru
• 5 jajek
• torebka cukru waniliowego
• 20 dag rodzynek koktajlowych
• 20 dag ananasów kandyzowanych
• poł małego opakowania proszku do pieczenia
• 2 łyżki spirytusu
• lukier do dekoracji
• Ucieraj mikserem masło z cukrem,
cukrem waniliowym, spirytusem
oraz szczyptą soli, dodając po jednym
żółtku. Potem dosypuj stopniowo
mąkę z proszkiem do pieczenia.Wrzuć
oprószone mąkę bakalie, wymieszaj.
Na koniec dodaj sztywną pianę ubitą z
pięciu białek i jeszcze raz wymieszaj.
• Wlej masę do wyłożonej pergaminem
keksówki i wstaw do piekarnika
nagrzanegodo temp. 150° C na 2
godziny. Sprawdź patyczkiem, czy
keks się upiekł (patyczek powinen być
suchy).
• Zimne ciasto polukruj, a gdy lukier
zastygnie owiń w papier pergaminowy.
Świąteczne ciekawostki
• Boże Narodzenie świętowane jest przez chrześscijan od IV wieku n.e
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa Święta były w różnych terminach, np. 2 I,
28 V. 18 IV, 6 I.
• Pierwsze szopki budowali w XIII wieku franciszkanie — były to żywe szopki z
prawdziwymi osiołkami i bydlątkami.
• Według legendy autorem pierwszej kolędy był sam Święty Franciszek.
• Najpopularniejszą kolędą jest „Cicha noc”. Pierwsza była wersja niemiecka
„Stille Nacht”; a potem w różnych językach, np. Angielskim „Silent night”.
• Najpiękniejszą polską kolędę „Bóg się rodzi” napisał ksiądz-poeta Franciszek
Karpiński w XVIII wieku.
• Pierwsze dekoracyjne choinki świąteczne pojawiły się w Niemczech już w XV
wieku, w Polsce popularne stały się po I wojnie światowej.
• Najwyższa choinka w Polsce stanęła na Placu Zamkowym w Warszawie. Mierzy
aż 30 metrów!
• W noc wigilijną 24 XII 1798 roku urodził się wielki polski poeta Adam
Mickiewicz.
• Aby mieć pieniądze cały rok, wkłada się do portfela jedną łuskę ze
świątecznego karpia :)
3
Szkoda...
Ludwik Jerzy Kern
Kiedy choinka, leśna dama,
Włoży już swoje stroje,
A w kuchni ciasto piecze mama,
Aż pachnie na pokoje,
Wszystkich ogarnia podniecenie,
Nas i sąsiadów z bloku…
Szkoda, że Boże Narodzenie
Jest tylko raz do roku.
Śnieg za oknami leży wszędzie,
Wielki puszysty orzeł,
W domu się robi jak w kolędzie,
Że lepiej być nie może,
Z daleka słychać dzwonów brzmienie
Płynące z głębi mroku…
Szkoda, że Boże Narodzenie
Jest tylko raz do roku.
A pod choinką dobry święty,
Co ma brodzisko mleczne,
Podarki składa i prezenty
Dla dzieci, tych co grzeczne.
Dzieci radują się szalenie
Wśród pisków i podskoków…
Szkoda, że Boże Narodzenie
Jest tylko raz do roku.
I kiedy w końcu mama prosi
Do stołu, bo nakryte,
To jakby anioł się unosił
Nad nami pod sufitem.
Za gardło chwyta nas wzruszenie
I łezkę mamy w oku…
Szkoda, że Boże Narodzenie
Jest tylko raz do roku.
Comiesięczna gazeta Stowarzyszenia Polaków na Krymie
«DZIENNIK KRYMSKI»
Kierownik projektu — p. Mikołaj Drzewiecki
Щомісячна газета Товариства поляків Криму
«DZIENNIK KRYMSKI»
Керівник проєкту — п. Микола Древецький
Святкове видання опрацьовала — п. Йоана Самп
Верстальник — п. Ілля Забродський
Адреса редакції: м. Сімферополь, вулиця Морозова, 13
Контактний телефон: 8 (067) 738-85-42
e-mail: [email protected]
Świąteczne wydanie opracowała­— p. Joanna Samp
Metrampaż — p. Illa Zabrodski
Adres redakcji: Symferopol, ulica Morozowa, 13
Telefon kontaktowy: 8 (067) 738-85-42
e-mail: [email protected]
4