Heroizm i zmarnowane szanse Wsparcie dla dyzunitów ze strony

Heroizm i zmarnowane szanse
nicom złożonym przez króla Zygmunta
Wazę Senat nie przyjął w swe szeregi
biskupów unickich. Nie postarano się
także o poprawę sytuacji materialnej
ziem ruskich do swego państwa. Warto
tutaj przypomnieć, że bł. Pius IX widział
w poniżeniu unitów jedną z trzech przyczyn, przez które Polska została ukarana
rozbiorami (pozostałe
to rozwody i uciemiężenie chłopów).
Wsparcie dla dyzunitów ze strony
Rosji oraz polskich protestantów, a także duże wpływy niechętnych porozumieniu z Rzymem bractw
cerkiewnych odciągnęły od Unii sporą rzeszę
Owoce
prawosławnych wiernych. Warcholstwo OsMimo wszystkich
trogskiego i gnuśność
trudności Unia przypolskich władz sponiosła wielkie owoce.
wodowały, że ziemie
Spowodowała, że miruskie spłynęły krwią
liony Rusinów wyznamęczenników. Mnożywały swą wiarę w łączły się napady na duności z papieżem. Wychownych
unickich.
dała wielu świętych.
W 1609 r. w Wilnie
O wadze wydarzeń
prawosławny szlachsprzed ponad pięciuset
cic zranił metropolitę
lat świadczy także fakt,
Hipacego Pocieja. Parę
iż mimo prześladowań
lat później w Witebsku
i likwidacji Unii na pozostał zamordowany
szczególnych ziemiach
Podczas likwidacji Unii w Pratulinie na Podlasiu w 1874 r. od kul Moskali śmierć
abp Jozafat Kuncewicz.
dawnej Rzeczypospoliponiosło 13 unitów
W Kijowie utopiono
tej z rozkazu kolejnych
bazylianina Antoniego Hrekowicza. niższego duchowieństwa. Był to wielki carów rosyjskich: Katarzyny II w 1794
W diecezji przemyskiej przy ołtarzu za- błąd. Wszak przyłączenie się do Unii r., Mikołaja I w 1839 roku, Aleksandra II
mordowano mnicha Budkiewicza. Ogó- całej społeczności prawosławnej zli- w 1875 r. oraz prób unicestwienia kośłem do poł. XVII w. śmierć poniosło ok. kwidowałoby wpływy patriarchatu cioła greckokatolickiego przez komuni100 kapłanów unickich. Jednak dzięki moskiewskiego w Rzeczypospolitej. Pa- stów sowieckich Unia przetrwała i trwa
krwi męczenników stanowiącej zasiew triarchowie dążyli bowiem do przejęcia do dzisiaj, głównie na terenach zachodwiary oraz pracy duchowieństwa wier- zwierzchnictwa nad całą cerkwią ruską. niej Ukrainy, stanowiąc żywy pomnik
nego porozumieniu z Rzymem, Kościół Działania podejmowane przez nich wielkości ludzi, którzy potrafili daleko
greckokatolicki rósł i wzmacniał się.
w tym kierunku były inspirowane przez patrzeć i wytrwale dążyć do wytknięNiestety Unię Brzeską chłodno przy- carów, którzy od Iwana III Srogiego pro- tych celów.
jęli także polscy politycy. Wbrew obiet- wadzili politykę przyłączania kolejnych
Adam Kowalik
P
ałasz – to broń sieczna, o długiej i prostej głowni, która może
być zarówno jednosieczna, jak
i obosieczna. Rękojeść wykazuje duże
podobieństwo do szabli. Jest pochylona, a od XVII wieku zamknięta,
z kabłąkiem chroniącym palce. Pochwy
wykonywano przeważnie z drewna
obciągniętego skórą bądź z samej skóry zaopatrzonej w metalowe okucia.
Pałasz wywodzi się z XV wiecznej Turcji, gdzie nie zdobył wielkiego uznania. Następnie, w XVI w. powędrował
do Europy. Czasy jego największej popularności przypadają na XVII-XVIII
wiek. Był używany przez formacje m.in.
dragonów czy też kirasjerów. Stosowała
go też nasza polska husaria, zamiennie
z przeznaczonym głównie do kłucia
koncerzem. Pałasz pełnił rolę ciężkiej,
długiej broni siecznej, służącej głównie
do zadawania przełamujących ciosów.
Troczony zawsze był do siodła i używany głównie w sytuacji walki z opancerzonym przeciwnikiem, wobec którego
był znacznie skuteczniejszy niż lekka
szabla.
Wojciech Duszyński
ozdobny pałasz z czasów saskich
pałasz Jana Henryka Dąbrowskiego
ye Leanto 2(16)2007 – st. 11