Powiat wczoraj i dziś - poprzedni baner

Close
Władze Powiatu
Rada Powiatu
Powiat
Starostwo
E-Urząd
Kontakt
do góry
wizytówka angielska
wizytówka francuska
wizytówka niemiecka
wizytówka rosyjska
wizytówka czeska
wizytówka słowacka
wizytówka ukrainska
wizytówka litewska
nasz profil na Facebooku nasz profil na YouTube nasz kanał RSS
klawisze dostępności
mapa witryny
tekstowa
kontrastowa
zmniejsz rozmiar czcionki domyślny rozmiar czcionki zwiększ rozmiar czcionki
BiP
Starostwo
Powiatowe w Kielcach - strona główna
Czas pracy: poniedziałek 7.00-17.15, wtorek-piątek 7.15-15.15
ul. Wrzosowa 44
25-211 Kielce
tel. 41 200 12 00, 41 200 12 08
fax 41 200 12 10
menu
Władze Powiatu
Starosta Powiatu
Wicestarosta Powiatu
Członkowie Zarządu
Sekretarz Powiatu
Skarbnik Powiatu
Uchwały Zarządu
Rada Powiatu
Skład Rady Powiatu
Komisje Rady Powiatu
Uchwały Rady Powiatu
Powiat
O Powiecie
Powiatowe Jednostki Organizacyjne
Gminy Powiatu
Statut Powiatu Kieleckiego
Strategia rozwoju Powiatu Kieleckiego do 2020 r.
Organizacje pozarządowe
Starostwo
Aktualności
Informacje
Służby, Inspekcje i Straże
Wydziały i Komórki Starostwa
E-Urząd
Kontakt
szukaj
SZUKAJ
WITAMY NA NOWEJ STRONIE STAROSTWA POWIATOWEGO W KIELCACH
przegląd w Chmielniku
Powiat
Chrońmy zwierzęta w czasie upałów!
Rekordowy
Uwaga na upał i burze
O Powiecie
Powiat wczoraj i dziś
Mapa Powiatu Kieleckiego
Herb i Flaga
Powiatowe Jednostki Organizacyjne
Gminy Powiatu
Statut Powiatu Kieleckiego
Strategia rozwoju Powiatu Kieleckiego do 2020 r.
Organizacje pozarządowe
Wybierz stronę: O Powiecie ▼
Strona główna Powiat O Powiecie Powiat wczoraj i dziś
Powiat wczoraj i dziś
Powiat kielecki
Największy w granicach województwa świętokrzyskiego – ale też największy
w kraju – zajmuje 2247 km2, czyli prawie piątą część jego powierzchni i obejmuje dziewiętnaście gmin.
Liczy 206,2 tys. mieszkańców. To najwięcej pośród trzynastu powiatów ziemskich województwa. Więcej
ludności ma tylko powiat grodzki Kielce, zarazem siedziba regionu, gdzie siedzibę ma Starostwo
Powiatowe w Kielcach, którego stron www jesteście Państwo w tej chwili gośćmi.
Ale nie tylko wielkość wyróżnia tę ziemię – krainę Gór Świętokrzyskich – w panoramie Polski. O jej
oryginalności i urodzie decydują przede wszystkim rozliczne, często unikatowe walory, jak różnorodność
krajobrazowa, przyrodnicze bogactwo oraz dziedzictwo, jakie pozostawia przetaczająca się nad nią
historia. To wszystko podziwiać możemy niczym w otwartej księdze o barwnych kartach niosących
sięgające głębin czasu fascynujące, nierzadko sensacyjne opowieści.
Księgę tę otwiera rozdział opisujący, jak ponad pięćset milionów lat temu
niespokojna ziemia zaczęła tu tworzyć pierwsze na europejskim kontynencie góry. Potem jeszcze przez
wiele epok formował ich kształt, wielekroć razy zalewało je morze pozostawiając wapienne osady –
dzisiejsze bogactwo tej krainy – a w nich pieczęcie prastarych stworzeń, jakie w nim żyły. Zawitał tu nawet
jakiś zabłąkany, a może mający swój rewir w okolicy dinozaur, który odciskiem swej stopy podpisał się na
skale, co bardzo intryguje naukowców. Docierał tu lodowiec, a gdy zmierzchała już epoka – pojawił się
praczłowiek. Wcześnie, bo już pięćdziesiąt tysięcy lat temu; co wiemy, bo ślady obecności neandertalczyka
mieniącego się tak odległą metryką odnaleziono w przystrojonej w piękne krasowe dekoracje Jaskini „Raj”
niedaleko Starych Chęcin, gdzie ten nasz praprzodek pozostawił przeróżne narzędzia, a także resztki po
ucztach – kości zwierząt, w tym nosorożca i mamuta oraz – co ciekawe – poroża reniferów. Tuż za
północną granicą powiatu kieleckiego, na terenie zwanym Rydno, 13 000 lat temu mieszkaniec tej ziemi
kopał hematyt – czerwoną rudę żelaza – używany jako barwnik mający zastosowanie w praktykach
magicznych, po który przyjeżdżano tu z daleka.
W neolitycznej epoce, od której dzieli nas pięć tysiącleci, w okolicach dzisiejszego Ostrowca powstały
kopalnie krzemienia pasiastego. Wyrabiane z niego narzędzia i broń miały szerokie wzięcie. W Puszczy
Jodłowej przed dwoma tysiącami lat płonęły dymarki – prymitywne piece hutnicze wytapiające z
miejscowej rudy żelazo, po które docierali tu kupcy nawet z imperium rzymskiego. Rozrzucone na wieluset
kilometrach kwadratowych piecowiska zajmują kawał obszaru dzisiejszej gminy Nowa Słupia, gdzie we
wrześniu już od ponad trzydziestu lat w
zrekonstruowanej prasłowiańskiej osadzie
odbywa się plenerowa impreza pod nazwą „Dymarki Świętokrzyskie” przyciągająca rzesze turystów
ciekawych obejrzenia, jak wygląda, odtworzony na starożytną modłę, proces wytapiania żelaza w owych
glinianych, metrowej wysokości, jednorazowych piecach. Gdy przy ostatnim z nich pradawny hutnik
odłożył miech, którym dmuchał w palenisko i na zawsze przestały żarzyć się drzewne węgle, nie wygasła
wraz z nimi metalurgiczna tradycja regionu.
Jej znakomitymi kontynuatorami stali się po stuleciach cystersi ze sławnego Wąchocka (przystanek na
trakcie kulturowym wytyczonym pod auspicjami Rady Europy; dwa inne jego ogniwa w regionie to
klasztory w Jędrzejowie i Koprzywnicy). W poszukiwaniu rud miedzi i ołowiu rozkopywali ziemię górnicy
wielu pokoleń, a ślady ich trudu są po dziś dzień widoczne w wielu miejscowościach od Chęcin po
Miedzianą Górę czy na kieleckim wzgórzu Karczówka, pełnym rozpadlin pozostawionych przez
poszukiwaczy ołowiowej galeny. W początkach IX stulecia Stanisław Staszic kierujący się dążeniem, aby
kruszcom polskim zajaśniało słońce, w 1816r. przy Dyrekcji Górniczej w Kielcach założył, jako pierwszą w
kraju wyższą uczelnię techniczną, Szkołę Akademiczno-Górniczą, aby dostarczała fachowców „ciągłemu
zakładowi fabryk żelaznych” tworzonemu przez niego w dolinie Kamiennej, najpracowitszej rzeki regionu.
Tak tworzyły się podwaliny Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego, z którego wyrosła znaczna część
dzisiejszego potencjału ekonomicznego regionu. W wielu miejscowościach powiatu kieleckiego bądź tuż na
jego obrzeżach znajdują się wysokiej rangi historycznej zabytki dawnej techniki i myśli inżynierskiej, by
wymienić przynajmniej ruiny wielkiego pieca w Samsonowie czy imponujący mur oporowy w Bobrzy, nie
mówiąc o licznych kuźnicach, fryszerkach czy hydrotechnicznych budowlach ujarzmiających energię
wodną. Do nieprzebranych bogactw naturalnych krainy stanowiącej dzisiaj obszar powiatu kieleckiego
należą surowce skalne, pośród których najważniejsze miejsce w gospodarce regionu zajmują wapienie. Na
ich eksploatacji i przetwórstwie wyrósł okręg zwany „białym zagłębiem” z cementowniami, licznymi
kamieniołomami i zakładami kruszyw. Wapieniami o szczególnych właściwościach są marmury, których
sławę głosi wycięta z chęcińskich złóż kolumna króla Zygmunta III Wazy stojąca na warszawskiej
Starówce. Północno-zachodnim obrzeżem powiatu kieleckiego biegnie pasmo najstarszych gór w Europie z
najwyższym na północ od Tatr wzniesieniem w Polsce – Łysicą wysoką na 611 metrów n.p.m., a na wschód
od niej góruje nad okolicą nieco niższy (593 m), pełen legend Łysiec, inaczej Łysa Góra, z dawien dawna
pozostający we władaniu bóstw pogańskich, na którego wierzchołek otoczony magicznym wałem
kamiennym zlatywały się czarownice na swe sabaty. To tu jest matecznik dookolnej krainy, miejsce zwane
Świętym Krzyżem od relikwii drzewa Męki Pańskiej, znajdujących się w dawnym klasztorze benedyktynów
wzniesionym na tym szczycie. Przez wieki prowadził tu główny polski szlak pątniczy, dokąd prymatu
narodowego sanktuarium nie przejęła po szwedzkim „potopie” Jasna Góra. Godło benedyktynów –
podwójny krzyż – stanowi dziś herb powiatu.
Świętokrzyskie
Połać ziemi wpisana w widły Wisły i Pilicy, północna część dawnej małopolski, ziemia
jakże bogata w dzieje, każdym swym skrawkiem tchnąca polskością. Z klasztoru na Łysej Górze pochodzi
jeden z najstarszych zabytków piśmiennictwa języka polskiego, słynne „Kazania Świętokrzyskie” datowane
na połowę XIV stulecia, w skarbcu w kieleckiej kolegiacie podziwiać można zbiór przepięknie
ilustrowanych kodeksów. W najdawniejszym z nich antyfonarzu z 1372r., znajduje się zapis pieśni Gaude
Mater Polonia będącej w istocie pierwszym hymnem polskim. W Rakowie, a więc w tych stronach przecież
– znajdowali schronienie buntownicy wiary – arianie, którzy w tej starej osadzie od niedawna mającej na
liście swych atrakcji największy w województwie zbiornik – „Chańcza” – wybudowali zbór i drukarnię.
Ta ziemia towarzyszyła wszystkim polskim losom. Wielokroć razy skropiła ją krew bojowników o narodowe
wyzwolenie. Ginęli na niej kosynierzy naczelnika Kościuszki, w Kielcach dokonał swych dni Bartosz
Głowacki, chłopski bohater spod Racławic. W patriotycznym zrywie oddawali swe życie listopadowi
powstańcy, tu w latach czterdziestych zeszłego stulecia spiskował z chłopami ksiądz Piotr Ściegienny, na
tej ziemi tragiczną kartę wypisało powstanie styczniowe. W sierpniu 1914r. ta ziemia przyjęła maszerującą
do Krakowa pierwszą kompanię kadrową strzelców Józefa Piłsudskiego, którzy dali początek I pułkowi
piechoty Legionów i z Kielc wyruszyli w swe pierwsze boje. Lasy świętokrzyski stały się przytuliskiem
partyzantów drugiej wojny światowej, których wspomagali mieszkańcy wsi. Okupant podejmował przeciw
nim pacyfikacyjne ekspedycje. Przypominają o nich liczne mogiły pomordowanych z najsłynniejszą, leżącą
na skraju puszczy Michniowie, gdzie przy grobie dwustu trzech ofiar zagłady powstał pomnik pamięci
krzyczący ośmiuset krzyżami pochodzącymi z polskich wsi, których dotknęły zbrodnie wojny i okupacji.
Ta ziemia wydała wielkich ludzi pióra. W podkieleckim Strawczynie urodził się wielki piewca – Stefan
Żeromski, który stał w pierwszym szeregu obywateli świętokrzyskiej „małej ojczyzny” wołających, by
Puszcza Jodłowa, która jest – jak pisał – „nie moja, ani twoja, ani nasza, jeno Boża, święta” doczekała się
opiekuńczych względów. W roku dwutysięcznym minie pół wieku od ustanowienia Świętokrzyskiego Parku
Narodowego, który ochronnym paragrafem ogarnął ponad 7 600 hektarów najcenniejszych przyrodniczo
obszarów z różnorodnością form krajobrazowych, tworów geologicznych (nigdzie indziej nie spotykane
gołoborza – rumowiska skalne na zboczach i wierzchołkach, fascynujący warsztat badawczy), bogactwem
roślin (35 gatunków drzew, 129 porostów, 190 mszaków, 670 gatunków roślin naczyniowych, wiele z nich
podlega ochronie, np. pióropusznik strusi, lilia złotogłów, pełnik europejski, wawrzynek wilcze łyko,
storczyki, widłaki itd.) i zwierząt (żyje tu 4 tys. gatunków bezkręgowców i 210 gatunków kręgowców;
ochronie podlega 181 gatunków m.in. unikatowy pająk Lepthyphantes midas znany w Polsce z
występowania tylko na Łysicy, osiem gatunków tworzy grupę nowych wcześniej nie znanych nauce). Przed
kilkoma laty ornitolodzy zaobserwowali kilka par orła bielika, ptaka z polskiego godła, który wrócił w te
strony po ponad stuletniej nieobecności.
Znad Świśliny, małej rzeczki, ruszył w wielki świat na spotkanie z literacką przygodą Witold Gombrowicz.
Z Kielc przez sowieckie łagry ku Włochom, gdzie osiadł, wędrował Gustaw Herling-Grudziński, dworek w
Oblęgorku przechowuje pamięć o Henryku Sienkiewiczu, który posiadłość tę otrzymał w darze od
wdzięcznego narodu. Tu pobrzmiewają echa polszczyzny Reja i Kochanowskiego, swą stopą przemierzali
okolice kronikarze Wincenty Kadłubek i Jan Długosz.
Ziemia tradycji
W świętokrzyskich wsiach można jeszcze dziś usłyszeć nieskażoną gwarę, a ludowe
zwyczaje kultywują zespoły folklorystyczne, rzeźbiarze i malarze, garncarze w Chałupkach w gminie
Morawica, wycinankarki z podkieleckich Mąchocic wykonujące ze słomki misterne pająki, a z bibułek
cudowne bukiety, kowale z Oblęgorka. Muzeum Wsi Kieleckiej mające swój skansen w Tokarni pokazuje
wiele ocalonych przed działaniem czasu dawnych chałup, dworków, spichlerzy, kościółków, wiatraków,
aptek, kuźni i zadziwia niezwykłym ogrodem rzeźb Jana Bernasiewicza, niepospolitego i osobnego
ludowego artysty.
Ziemia ta zachowała wiele pomników architektury. Ponad Chęcinami górują baszty monumentalnego
zamczyska, gdzie wdowy po królach pędziły swe dni ostatnie, przyciągają wzrok ruiny zamków w
Bodzentynie i Rembowie, ujmuje swym prostym pięknem kościółek w Grzegorzewicach, zachwycają
wspaniałe świątynie z różnych epok, ale i przydrożne, pozdrawiające wędrowca kapliczki, znienacka
ukazują się oczom podróżnych dworki wtopione w bujną zieleń parków z wiekowym drzewostanem, a
liczne miasteczka z dumą obnoszą swój układ urbanistyczny z ryneczkiem – świadectwo starego
pochodzenia.
Ta o wyjątkowych walorach historycznych kraina wpisana jest w pejzaż, którego naturalne cechy
podkreśla wysoki standard ekologiczny utrzymywany m.in. poprzez rozbudowany system ochrony
środowiska z licznymi rezerwatami, parkami krajobrazowymi i pomnikami przyrody. Ich listę otwiera
liczący tysiąc lat, jak chce legenda, dąb „Bartek” w gminie Zagnańsk. Kieleckie to zdrowa kraina
nieskażonego powietrza, atrakcyjnych kompleksów leśnych, czystych rzek. Te walory są coraz częściej
wykorzystywanym atutem w rozwoju rolnictwa ekologicznego oraz agroturystyki, która coraz wyraźniej
staje się specjalnością wsi kieleckiej. Świadczy o tym coraz więcej gospodarstw przyjmujących gości nie
tylko z różnych dzielnic kraju, ale i zagranicy. Dostrzegła te możliwości Unia Europejska i pomaga swymi
środkami w urządzeniu w Śladkowie Małym w gminie Chmielnik wzorcowej wsi agroturystycznej. Rozwija
się baza przyjmująca turystów, którzy mają w tej krainie do wyboru kilka znakowanych tras dla wędrówek
pieszych i wypraw rowerowych. W powiecie kieleckim istnieje 37 obiektów dysponujących 2200 miejscami
noclegowymi. Turystyk staje się interesem dla lokalnych samorządów, ale także dla wszystkich inwestorów
chcących we współpracy z nimi pomnażać swój kapitał, bo są ku temu wszelkie warunki, poczynając od
nader dogodnego położenia powiatu w centrum kraju i na przecięciu ważnych szlaków komunikacyjnych.
W podkieleckim Masłowie jest lotnisko. Stąd wszędzie jest blisko: do Warszawy i Krakowa, a Kielce –
metropolia województwa – za przysłowiową miedzą. Stolica regionu buduje swój dzień powszedni na
kanwie dziejów i w pięknej kulturowo-przyrodniczej scenerii nie bojąc się żadnych wyzwań, jakie niesie
przyszłość. Oto powstałe przed kilkoma laty Centrum Targowe awansowało do czołówki krajowych
ośrodków handlowych, a urządzany tu Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego stał się znany w
Europie. Skoro o sprawach militarnych – w Kielcach znajduje się Wojskowe Centrum Szkolenia dla Potrzeb
Sił Pokojowych ONZ. To miasto spółek giełdowych, licznych banków, coraz większej liczby prężnych firm,
ale i znaczący ośrodek naukowo-badawczy – przy Politechnice Świętokrzyskiej znajduje się jedyne w kraju
centrum laserowych technologii metali.
Odbywa się tu kilka cyklicznych imprez kulturalnych o ugruntowanej renomie w kraju, jak choćby
spotkania teatrów ulicznych czy festiwal kultury młodzieży.
Na koniec
O Kielcach i stanowiącym jego ramy powiecie kieleckim coraz częściej wypowiadane są opinie, iż to nie
tylko ciekawe i ładne miejsce, ale też gościnne dla biznesu, który może tu liczyć na życzliwe przyjęcie i
dogodne dla siebie warunki.
drukuj zapisz jako pdf
powrót
do góry
banery
poprzedni baner
następny baner
Powiat Kielecki
Starostwo Powiatowe
w Kielcach
ul. Wrzosowa 44,
25-211 Kielce
do góry
GODZINY PRACY
Poniedziałek
7.00-17.15
Wtorek – piątek
7.15 – 15.15
BIURO OBSŁUGI INTERESANTA
tel.
41 200 13 00, 41 200 14 00, 41 200 15 00
SEKRETARIAT
tel.
41 200 12 00, 41 200 12 08
fax
41 200 12 10
e-mail
[email protected]
nasz profil na Facebooku nasz profil na YouTube nasz kanał RSS
przejdź do szczegółów kontaktu
Strony internetowe: IntraCOM.pl
copyrights © 2015 Powiat Kielecki - Starostwo Powiatowe w Kielcach.