Pobierz opis
Transkrypt
Pobierz opis
Wojciech Dworzański - kontakt: [email protected] Nazwa uczelni/instytutu naukowego: Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Tytuł rozprawy doktorskiej: Rozwój postnatalny szczurów narażonych na działanie kofeiny w okresie ciąży i laktacji. Kofeina należy do najpowszechniej stosowanych substancji psychoaktywnych. Występuje m.in. w kawie, herbacie, kakao, napojach energetyzujących oraz orzeszkach koli. Dzienne, średnie spożycie kofeiny szacuje się na 200 mg/osobę. Oprócz kofeiny skład chemiczny kawy stanowią: węglowodany (30-40%), tłuszcze (10-17%), związki białkowe i wolne aminokwasy (8%) oraz związki polifenolowe t.j. (kwas chlorogenowy, chinolowi i kawowy (8%)). Polifenole mają właściwości antyoksydacyjne, dzięki czemu mają korzystny wpływ na organizm. Natomiast wchodzące w skład tłuszczu kawowego diterpeny mogą wpływać na zwiększenie poziomu cholesterolu. Kofeina blokuje receptory adenozynowe A1 i A2 znajdujące się między innymi w sercu i centralnym układzie nerwowym (CUN), może również hamować aktywność fosfodiesterazy, zwiększać stężenie wapnia śródkomórkowego, a także uwrażliwiać receptory dopaminowe. Ponadto wraz ze swoimi metabolitami – teofiliną i teobrominą, kofeina wywiera silny pobudzający wpływ na korę mózgu, ułatwia procesy myślowe, polepsza nastrój, zmniejsza zmęczenie. Udowodniono także jej działanie rozszerzające na oskrzela i naczynia krwionośne, zwłaszcza serca, mózgu i mięśni szkieletowych, usprawniając ich pracę oraz zwiększając podatność na wysiłek fizyczny. Poprzez przyspieszenie czynności serca, zwiększenie siły jego skurczu oraz wzmożenie napięcia mięśnia sercowego kofeina powoduje jednocześnie zmniejszenie objętości minutowej. Pobudza również zwoje autonomiczne i ułatwia przewodnictwo w układzie bodźcoprzewodzącym serca. Ze względu na swoje wielokierunkowe działanie kofeina nie pozostaje obojętna wobec organizmu ciężarnej, a także potomstwa, ze szczególnym uwzględnieniem krążenia matczynego i płodowego. Celem pracy była ocena wpływu kofeiny na rozwój organizmu szczura w okresie postnatalnym. Badania prowadzono w oparciu o szczegółową analizę rozwoju fizycznego (masa ciała, długość ciała i ogona, obecność mieszku i włosów, wyrzynanie zębów, otwarcie szpar powiekowych i pochwy, zstępowanie jąder do moszny) i zachowania (test brzegu płaszczyzny, reakcja na dotyk, rotacja z położenia na grzbiecie, odruch chwytny, tzw. małpi, sprawność pływania, test otwartego pola) potomstwa samic szczurów poddawanych działaniu kofeiny. Ponadto w celu oceny neurotoksyczności metyloksantyn posłużono się specyficznymi przeciwciałami, oznaczono immunoekspresję konstytutywnej (COX-1) i indukowanej (COX-2) izoformy cyklooksyegenzy, receptorów prostaglandynowych (EP1, EP2, EP3, EP4) w obrębie poszczególnych struktur ośrodkowego układu nerwowego, wykonano także badania histologiczne i histochemiczne mózgów osesków. Ocenie poddano także wpływ kofeiny na rozwój kośćca u potomstwa. Oznaczono gęstość kości metodą hydrostatyczną, analizowano siłę łamiącą, odkształcenie do punktu złamania, siłę na granicy sprężystości, odkształcenie do granicy sprężystości, energię złamania, moduł sprężystości, sztywność oraz energię w zakresie odkształceń sprężystych. Opracowanie otrzymanych wyników badań i testów pozwoliły na opracowanie szczegółowej analizy wpływu kofeiny na organizm potomstwa, a także samicy w okresie postnatalnym.