Szczepienia najbardziej efektywnym sposobem zapobiegania
Transkrypt
Szczepienia najbardziej efektywnym sposobem zapobiegania
Szczepienia najbardziej efektywnym sposobem zapobiegania chorobom zakaźnym Powszechne szczepienia są najbardziej efektywnym sposobem zapobiegania chorobom zakaźnym. Ich skuteczność polega na zabezpieczeniu osób zaszczepionych przed zakażeniem, ale także od tzw. odporności populacyjnej – przerwany zostaje łańcuch zarażania – drobnoustroje przestają krążyć w środowisku. Dzięki masowości szczepień udało się eradykować (w medycynie oznacza całkowite usunięcie, wytępienie), ospę prawdziwą, którą w 1980 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała za wyeliminowaną. Ostatnie istniejące wirusy ospy prawdziwej, są przechowywane w laboratoriach dla celów naukowych. Tak jak w wielu dziedzinach życia, tak i w zagadnieniach związanych ze szczepieniami nastąpiło w ostatnich latach wiele zmian. Dostępne skojarzone preparaty szczepionkowe pozwalają na ograniczenie ilości wkłuć. Oprócz szczepień obowiązkowych pojawiły się szczepienia zalecane – preparaty chroniące przed zakażeniami nieobjętymi programem obowiązkowym, tutaj decyzję co do szczepienia podejmują rodzice. Co roku po zatwierdzeniu przez Głównego Inspektora Sanitarnego Program Szczepień Ochronnych (PSO) jest on ogłaszany w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia na podstawie ustawy o chorobach zakaźnych i zakażeniach. Obniżenie zapadalności na choroby zakaźne możliwe jest przez konsekwentne realizowanie szczepień ochronnych według obowiązującego kalendarza. Zaszczepienie jak największej liczby osób powoduje zmniejszenie krążenia drobnoustrojów chorobotwórczych w środowisku. Szczepienia obowiązkowe plus szczepienia zalecane to optymalne działania w celu podnoszenia odporności indywidualnej i zabezpieczenia przed zachorowaniem. Szczepionką nazywamy produkt pochodzenia biologicznego zawierający substancje złożone, zdolne do tworzenia określonych procesów immunologicznych warunkujących powstanie trwałej odporności bez wywoływania działań toksycznych. W celu wytworzenia i utrzymania odporności konieczne jest podanie wielu dawek szczepionek, zgodnie z PSO. Podstawą nowoczesnej wakcynologii (dziedzina medycyny zajmująca się szczepieniami ochronnymi, zarówno w fazie badań naukowych nad opracowaniem nowych szczepionek, jak i ich późniejszym stosowaniem) są obecnie dostępne szczepionki skojarzone, które w jednej dawce zawierają antygeny chroniące przed kilkoma chorobami zakaźnymi. Idealna szczepionka skojarzona jest bezpieczna, skuteczna i dostosowana do obowiązującego programu szczepień. Do poddawania się szczepieniom ochronnym zobowiązane są osoby przebywające na terytorium Polski dłużej niż 3 miesiące. Na okres niemowlęcy przypada największe skupienie szczepień ochronnych. Aby zmniejszyć odczucia bólowe u dziecka rodzice powinni zachować spokój, gdyż zdenerwowanie opiekunów udziela się dziecku. Niemowlę przed szczepieniem można przystawić do piersi lub podać słodki płyn. Jeżeli u dziecka występuje zwiększona wrażliwość na ból na 40 minut przed szczepieniem można zastosować krem o działaniu znieczulającym. W przypadku miejscowego odczynu poszczepiennego (bolesność i obrzęk w miejscu iniekcji) należy wykonać okład z sody. W czasie szczepienia zaleca się aby dziecko było przytulone, siedziało na kolanach rodziców, odwrócone bocznie i przytrzymane ramieniem, aby uniknąć gwałtownych ruchów w czasie podawania szczepionki. mgr Hanna Sikorska pielęgniarka – Przychodnia Rejonowo-Specjalistyczna ul. Rembielińska 8 Kwartalnik Pacjenta 13