CENTRALE WENTYLACYJNO KLIMATYCZNE_DTR

CENTRALE WENTYLACYJNO
KLIMATYCZNE
DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA
CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE STANDARDOWE
ERATO
CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE DACHOWE
TAMPA
CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE BASENOWE
KALIOPE
CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE GARAśOWE
QUANTICO
CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE HIGIENICZNE
AIRMEDIC
WIELKOŚĆ 0÷12
Firma Dospel zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian.
1
CENTRALE WENTYLACYJNO
KLIMATYCZNE
DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA
Niniejsza dokumentacja winna być przechowywana u uŜytkownika!
W przypadku niestosowania warunków podanych w dokumentacji wygasa
prawo gwarancji. Firma Dospel nie ponosi odpowiedzialności za skutki
niezgodnego z przeznaczeniem zastosowania urządzenia.
Więcej: www.dospel.com
2
Spis treści
1.
Wstęp
1.1. Wprowadzenie
1.2. Zastosowanie
1.3. Budowa central
1.4. Strona wykonania
2.
Sposoby transportu i przechowywania
3.
Usytuowanie i montaŜ
3.1. Wybór miejsca posadowienia
3.2. Łączenie bloków central
3.3. Podłączenie kanałów wentylacyjnych
3.4. Podłączenie wymienników ciepła
3.5. Odprowadzenie kondensatu
3.6. Podłączenie instalacji elektrycznej
4.
Czynności przygotowawcze do rozruchu
4.1. Instalacje elektryczne
4.2. Nagrzewnice elektryczne
4.3. Nagrzewnice wodne lub glikolowe
4.4. Chłodnice freonowe, wodne i glikolowe
4.5. Filtry
4.6. Wymiennik krzyŜowy
4.7. Wymiennik obrotowy
4.8. Zespół wentylatorowy
5.
Pierwsze uruchomienie
6.
Eksploatacja i konserwacja
6.1. Filtry
6.2. Nagrzewnica wodna lub glikolowa
6.3. Nagrzewnica elektryczna
6.4. Chłodnica wodna lub glikolowa
6.5. Chłodnica freonowa
6.6. Wymiennik krzyŜowy
6.7. Wymiennik obrotowy
6.8. Przepustnice
7.
Bezpieczeństwo uŜytkowania
8.
Pomiar kontrolny parametrów pracy
3
Wstęp
1.1. Wprowadzenie
Mamy przyjemność polecić Państwu centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne firmy DOSPEL. Dostępne
są one w wykonaniu standardowym, dachowym, basenowym, garaŜowym oraz higienicznym.
Niniejsza Dokumentacja Techniczno-Ruchowa odnosi się do central o wielkości
od 0 do 12.5 oraz zakresie wydatków od 1500 do 117000 m3/h.
Przed przystąpieniem do montaŜu, eksploatacji oraz wszelkich zabiegów konserwacyjnych, naleŜy
szczegółowo zapoznać się z niniejszą instrukcją i dostosować się do wszystkich wytycznych,
jakie nakazuje firma DOSPEL.
NaleŜy równieŜ pamiętać, iŜ instrukcja obsługi musi być dostępna dla słuŜb serwisowych
i znajdować się zawsze w pobliŜu centrali.
Uwaga: DOSPEL Sp. z o.o. zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian danych technicznych
i konstrukcyjnych.
1.2. Zastosowanie
Centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne to typoszereg urządzeń, których nowoczesna konstrukcja
pozwala na tworzenie róŜnych opcji poprzez wielowariantowe łączenie podzespołów
realizujących dowolny proces obróbki powietrza. Połączone podzespoły funkcyjne są
zgrupowane we wspólnej obudowie, dzięki czemu udało się ograniczyć straty ciepła poprzez
znaczne zmniejszenie liczby mostków cieplnych.
Centrale firmy DOSPEL oprócz wentylacji zapewniają równieŜ obróbkę powietrza polegającą na
ogrzewaniu, chłodzeniu, osuszaniu lub nawilŜaniu powietrza zgodnie z potrzebami
uŜytkowników. Dostępne są takŜe róŜne formy odzysku energii oraz wariant tłumienia hałasu.
Typoszereg central wentylacyjno-klimatyzacyjnych charakteryzuje szeroki przedział wydajności
powietrza 1500 -117000 m3/h, co umoŜliwia ich zastosowanie zarówno w małych obiektach jak
i budynkach o duŜej kubaturze typu: hale przemysłowe, centra handlowe, hale widowiskowe
czy obiekty uŜyteczności publicznej.
4
1.3. Budowa central
Konstrukcja szkieletowa central standardowych i dachowych wykonana jest z profili aluminiowych,
które połączone są naroŜnikami z poliamidu. Rozwiązanie takie sprawia, Ŝe jest ona zwarta i
stabilna. W centralach przeznaczonych do pracy w niskich temperaturach zastosowano profile z
wkładkami termicznymi, zapobiegającymi wykraplaniu wilgoci. Dodatkową sztywność konstrukcji
zapewnia rama montaŜowa wykonana z profili stalowych bądź aluminiowych.
Obudowy central wykonywane są z płyt warstwowych, wypełnionych sztywną pianką poliuretanową
lub na Ŝyczenie klienta - wełną mineralną. Płyty są obustronnie pokryte blachą ocynkowaną.
Grubość płyt zewnętrznych w zaleŜności od wielkości centrali wynosi od 25 do 35 mm i zapewnia
doskonała izolację termiczną i akustyczną.
Pracę central wentylacyjno-klimatyzacyjnych firmy DOSPEL w optymalnych zakresach zapewniają
systemy automatycznej regulacji i sterowania procesami uzdatniania powietrza oraz płynna
regulacja wydajności wentylatorów.
Centrale w wykonaniu wewnętrznym, określane jako standardowe, przeznaczone są do pracy
w pomieszczeniach takich jak: maszynownie, garaŜe, piwnice itp. W związku z tym spełniają
rygorystyczne wymagania akustyczne. Decydując się na montaŜ tego typu central naleŜy
przewidzieć odpowiednią ilość miejsca na obsługę i serwis.
Centrale w wykonaniu dachowym wyposaŜone są w daszek, czerpnie i wyrzutnie. Daszek stanowi
zabezpieczenie przed opadami atmosferycznymi, zaś jego wyprofilowanie oraz wykonanie
zapobiega gromadzeniu się wody i przeciekom. Konstrukcja czerpni i wyrzutni powietrza,
zaopatrzonych
w odkraplacze oraz drobną siatkę, uniemoŜliwia przedostawanie się do wnętrza central wody
opadowej, zanieczyszczeń mechanicznych, gryzoni i ptaków. Doprowadzenie czynnika do
nagrzewnicy czy chłodnicy oraz odprowadzenia kondensatu odbywa się dołem. W celu ochrony
przed wpływem warunków atmosferycznych, wszystkie podzespoły automatyki oraz przepustnice
umieszczone są wewnątrz central.
5
1.4. Strona wykonania
Oferowane centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne produkowane są w wykonaniu prawym oraz lewym.
Stronę wykonania określa się w zaleŜności od kierunku przepływu powietrza w stosunku do strony
serwisowej. Wskazuje ona lokalizację drzwi inspekcyjnych, króćców przyłączeniowych
wymienników, odprowadzenia skroplin.
- prawa patrząc zgodnie z kierunkiem przepływu, strona obsługowa występuje po prawej stronie
- lewa patrząc zgodnie z kierunkiem przepływu, strona obsługowa występuje po lewej stronie
*w przypadku central nawiewno-wywiewnych w oznakowaniu stosuje się oznaczenie zarówno dla
części nawiewnej
i wyciągowej.
Rys. 1.1 Strona wykonania central
6
2. Sposoby transportu i przechowywania
Centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne są dostarczane na miejsce instalacji w całości bądź
na specjalne Ŝyczenie Klienta w postaci zespołów sekcji, montowanych
bezpośrednio na danym obiekcie. Wszystkie modele central naleŜy transportować
w taki sposób, w jaki są określone do pracy pamiętając jednocześnie o tym, iŜ nie
moŜna składować bloków jednych na drugich (ze względu na moŜliwe
uszkodzenia mechaniczne nie objęte gwarancją producenta).
Pomimo, iŜ kaŜde urządzenie na czas transportu jest zabezpieczone folią oraz
styropianowymi naroŜnikami naleŜy zachować szczególną ostroŜność zarówno
podczas transportu jak i samego rozładunku. W zaleŜności od wielkości, a tym
samym cięŜaru centrali (wszystkie potrzebne informacje są zamieszczone na
tabliczkach znamionowych) rozładunek moŜemy dokonać przy uŜyciu wózka
widłowego bądź dźwigu. Centrale, które są przewidziane do transportu za pomocą
wózka widłowego (Rys 2.1 a) są dodatkowo wyposaŜone w drewniane belki, które
przykręcone do ramy bloku centrali zapewniają jej stabilność podczas rozładunku i
chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi. Gdy transport urządzenia odbywa
się za pomocą dźwigu, naleŜy pamiętać o zachowaniu wszystkich obowiązujących
przepisów bezpieczeństwa. Ułatwienie dla transportu z wykorzystaniem dźwigu
stanowią specjalnie w tym celu wykonane w ramach wzdłuŜnych otwory. Aby nie
doszło do uszkodzenia boków urządzenia naleŜy powyŜej centrali zastosować
rozpórki zabezpieczające, których długość w kaŜdym przypadku musi być większa
od największego wymiaru poprzecznego. (Rys 2.1b)
7
Rys 2.1a Transport przy uŜyciu
wózka widłowego
8
Rys 2.1b Transport przy uŜyciu dźwigu
Po dostarczeniu określonego modelu centrali na miejsce przeznaczenia naleŜy dokonać
oględzin (czy nie doszło do uszkodzenia opakowania lub elementu centrali, czy
wszystkie króćce są dostatecznie zabezpieczone na czas składowania, itp.) oraz
sprawdzić kompletność dostarczonej centrali oraz dołączanej dokumentacji. Za
miejsce składowanie mogą słuŜyć obiekty, które spełniają podstawowe wymagania
określone poniŜej:
- brak oddziaływania opadów atmosferycznych,
- temperatura powietrza -20 ÷ 20 oC, wilgotność względna do 80% przy 20oC,
- brak oddziaływania substancji agresywnych, gazów, pyłów, które ze względu na swoje
własności chemiczne mogą wpływać korodująco na urządzenie bądź jego
elementy.
Wszystkie uszkodzenia, które powstały poprzez niewłaściwy transport, rozładunek lub
składowanie nie są objęte gwarancją producenta!
9
3. Usytuowanie i montaŜ
Posadowienie centrali na dokładnie wypoziomowanej betonowej wylewce moŜna
wykonać na dwa róŜne sposoby. MoŜna zabetonować w posadzce ramę stalową,
na której będzie umieszczona centrala, bądź wykonać specjalną konstrukcję.
Samo wypoziomowanie fundamentu, ramy bądź konstrukcji stalowej jest
niewystarczające. NaleŜy pamiętać równieŜ o odpowiedniej wytrzymałości
elementów, które będą stanowić „podłoŜe” dla montowanej centrali (obliczeń
wytrzymałościowych powinna dokonać osoba posiadająca odpowiednie
kwalifikacje).
Bardzo waŜna z punktu technicznego jest wysokość posadowienia centrali. W przypadku,
gdy urządzenie wyposaŜone jest w syfony do odpływu kondensatu z odpowiednich
sekcji naleŜy wziąć pod uwagę wymaganą wysokość pomiędzy centralką a
podłoŜem. W niektórych sytuacjach konieczne moŜe być wykonanie wgłębienia,
aby zachować odpowiednią wysokość umoŜliwiającą zamontowanie syfonu.
NaleŜy zwrócić uwagę na róŜnice pomiędzy wysokością centrali a wysokością
komory nawilŜania, i w razie konieczności pod samą sekcję nawilŜania
przygotować odpowiednią posadzkę korygującą tę róŜnicę lub posadowić centralę
na ramie odpowiedniej wysokości.
10
Rys. 3.1 Sposób montaŜu centrali do podłoŜa
11
3.1. Wybór miejsca posadowienia
Przed samym posadowieniem centrali w pierwszej kolejności naleŜy
wziąć pod uwagę kilka zasad poprawnego montaŜu:
- centrala powinna być umieszczona w danej przestrzeni w taki sposób, aby
podłączenie instalacji (rurociągi, tory kablowe, kanały wentylacyjne) nie
powodowało utrudnień w dostępie do płyt inspekcyjnych,
- między stroną obsługową centrali a wszelkimi ograniczeniami pomieszczenia
(filary, ściany, itp.) powinna być zapewniona odpowiednia ilość „wolnego” miejsca,
aby sam montaŜ, eksploatacja oraz przeglądy serwisowe bądź naprawcze
przebiegały sprawnie i bez zakłóceń.
Rys. 3.2 Lokalizacja centrali
B
min. 1,2xB
Strona obsługowa
min. 0,8xB
12
3.2. Łączenie bloków central
Przed zakotwiczeniem central dostarczonych ze względów transportowych w częściach składowych
naleŜy połączyć i uszczelnić rozdzielone sekcje za pomocą wkrętów samowiercących poprzez
belki wewnętrzne zgodnie z rysunkiem.
W centralach w wykonaniu dachowym, dostarczanych w częściach montaŜu zadaszenia dokonuje się
dopiero po połączeniu bloków centrali i jej zakotwiczeniu. Do uszczelnienia naleŜy uŜyć
materiałów uszczelniających dostarczonych wraz z centralą.
Rys. 3.3a Łączenie dachu
13
Rys. 3.3b Łączenie części nawiewnej z wywiewna w centralach nałoŜonych.
Ramy aluminiowe centrali
Wkręty samowiercące
Kształtownik z blachy
14
3.3. Podłączenie kanałów wentylacyjnych
Kanały wentylacyjne łączy się z centralą za pośrednictwem połączeń elastycznych, które zapobiegają
przenoszeniu się drgań wentylatora na kanał oraz niwelują ewentualne niewielkie błędy w
rozmieszczeniu przewodów instalacji i centrali.
Kołnierze kanałów oraz połączeń elastycznych łączy się za pomocą śrub. Przewody instalacji
wentylacyjnej muszą mieć zapewnione własne elementy zawieszenia lub wsparcia, tak aby nie
przenosiły własnych obciąŜeń na centralę.
Zewnętrzne ramki króćców elastycznych wyposaŜone są w przewody uziemiające łączące masę
obudowy centrali z masą kanałów wentylacyjnych.
Istotne jest równieŜ, aby sposób prowadzenia kanałów wentylacyjnych w pobliŜu centrali był moŜliwie
najprostszy, a kształtki nie zaburzały przepływu strumienia powietrza. Zapobiega to powstawaniu
hałasu w instalacji wentylacyjnej.
3.4. Podłączenie wymienników ciepła
Podłączenie króćców nagrzewnic i chłodnic do instalacji wodnych powinno przebiegać w sposób
uniemoŜliwiający zniszczenia mechaniczne wymienników na skutek występujących napręŜeń. W
celu uniknięcia skutków rozszerzalności liniowej rurociągów naleŜy zastosować kompensację.
Niedopuszczalne jest prowadzenie instalacji czynnika zasilającego wymiennik w sposób obciąŜający
króćce nagrzewnicy lub chłodnicy.
Łącząc wymiennik z instalacją wodną naleŜy kontrować króciec wymiennika kluczem, aby nie
spowodować uszkodzenia kolektora.
Zaleca się stosowanie kulowych zaworów odcinających przed i za wodnymi wymiennikami ciepła
w celu ułatwienia ewentualnego demontaŜu bez potrzeby usuwania czynnika z instalacji.
UWAGA! Przepływ czynnika powinien się odbywać w „przeciwprądzie” w stosunku do kierunku
przepływu powietrza.
15
Rys. 3.4 Sposób podłączenia wymiennika wodnego a) wykonanie prawe, b) wykonanie lewe
Wykonanie prawe (P)
Wykonanie lewe (L)
zasilanie
powrót
Przeplyw
powietrza
Przeplyw
powietrza
powrót
zasilanie
16
Obiegi hydrauliczne.
Zawory dostarczane z automatyką DOSPEL PROFESSIONAL mogą być stosowane tylko
w układach mieszających.
PoniŜsze schematy są tylko przykładowe, bez szczegółów instalacji.
Układ z zaworem mieszającym i pompą w obiegu wtórnym – (regulacja jakościowa):
Układ z zaworem mieszającym i pompą w obiegu
pierwotnym – (regulacja ilościowa):
17
Układ z zaworem mieszającym, pompa w obiegu pierwotnym i wtórnym – (regulacja
jakościowa). Układ ten jest korzystny poniewaŜ nie zaburza przepływu w obiegu
pierwotnym (strumienie czynnika w obu obiegach są stałe).
18
Średnice króćców przyłączeniowych wodnych wymienników ciepła zestawiono w tabeli
UWAGA! Doboru elementów układu hydraulicznego, jak równieŜ montaŜ i uruchomienie, powinna
przeprowadzić firma mająca odpowiednie doświadczenie i wiedzę z zakresu hydrauliki i
ogrzewnictwa. Firma Dospel nie ponosi odpowiedzialności za niedogrzewanie powietrza,
spowodowane nieprawidłową konfiguracją i podłączeniem układu hydraulicznego central.
19
h
H
3.5. Odprowadzenie kondensatu
Tace ociekowe występujące w sekcjach chłodzenia i odzysku ciepła (wymiennik
krzyŜowy i obrotowy) wyposaŜone są w króćce odprowadzające kondensat na
zewnątrz centrali.
Do króćca odpływowego naleŜy podłączyć syfon, który umoŜliwi odprowadzenie skroplin
przy zróŜnicowanym ciśnieniu wewnątrz sekcji oraz ciśnieniu otocznia.
Syfon i odpływ kondensatu musi być zabezpieczony przed zamarzaniem.
W centralach stosowane są dwa typy syfonów:
- kulowy Rys. 3.4a
- klasyczny (sekcje pracujące w warunkach nadciśnienia) Rys. 3.4b
20
Wymiar H syfonu zaleŜy od róŜnicy ciśnień na zewnątrz oraz wewnątrz
sekcji, z której skropliny są odprowadzane.
Ciśnienie całkowite
wentylatora
Wymiar H
Wymiar h
[Pa]
[mm]
[mm]
<600
100
50
600÷1000
140
70
1000÷1400
190
95
1400÷1800
240
120
1800÷2200
290
145
2200÷2600
340
170
3.6. Podłączenie instalacji elektrycznej
Podłączenia instalacji elektrycznej powinna wykonywać osoba uprawniona.
Wszelkich podłączeń dokonać naleŜy na podstawie Dokumentacji
Techniczno-Rozruchowej Układu Automatyki.
21
4. Czynności przygotowawcze do rozruchu
Przed przystąpieniem do eksploatacji centrali wentylacyjno-klimatyzacyjnej wymagane jest
przeprowadzenie jej rozruchu. NaleŜy przy tym pamiętać, iŜ moŜe go dokonać jedynie
odpowiednio wykwalifikowany i przeszkolony personel. Przed przystąpieniem do czynności
rozruchowych centrali konieczne jest dokładne zapoznanie się z instrukcjami i schematami
podłączeń zawartymi
w Dokumentacji Techniczno-Rozruchowej oraz zrealizowanie następujących czynności:
a) sprawdzenie czy centrala jest posadowiona w prawidłowy sposób,
b) sprawdzenie czy instalacja oraz wszelkie podłączenia urządzeń wentylacyjnych z siecią są
wykonane w sposób prawidłowy,
c) sprawdzenie prawidłowości wszystkich podłączeń hydraulicznych, chłodniczych i elektrycznych do
odpowiednich sekcji centrali,
d) sprawdzenie czy wszystkie urządzenia wymagające doprowadzenia energii elektrycznej są
odpowiednio okablowane i wykazują gotowość do pracy,
e) sprawdzenie czy pomieszczenie w którym zostało zainstalowane urządzenie zostało dokładnie
posprzątane, a wnętrze centrali nie zawiera Ŝadnych niepotrzebnych „ciał obcych” które
mogłyby doprowadzić do awarii,
f) sprawdzenie poprawności montaŜu syfonów oraz instalacji odpływu skroplin (jeŜeli takie występują),
g) sprawdzenie poprawności montaŜu elementów automatyki,
h) sprawdzenie stanu elementów centrali, elementów automatyki oraz wszelkich instalacji zasilających
(ewentualne uszkodzenia w trakcie prac montaŜowych).
22
4.1. Instalacje elektryczne
Przed uruchomieniem koniecznie naleŜy zweryfikować poprawność podłączenia
instalacji elektrycznej oraz zabezpieczeń wszystkich zastosowanych w wentylatorze
odbiorników energii elektrycznej, zgodnie z posiadanymi (dostarczonymi przez
producenta) schematami elektrycznymi.
4.2. Nagrzewnice elektryczne
Dokonać korekty podłączenia grzałek elektrycznych zgodnie z dostarczonym schematem
oraz sprawdzić czy grzałki nie są uszkodzone lub zabrudzone. Pamiętać, iŜ nie mogą się
one stykać
z Ŝadnym elementem umieszczonym wewnątrz sekcji centrali.
4.3. Nagrzewnice wodne lub glikolowe
W pierwszej kolejności naleŜy dokonać sprawdzenia prawidłowości podłączenia
rurociągów (zasilanie/odpływ), a następnie stanu lamelek nagrzewnicy. Kolejno
skorygować nastawę termostatu przeciwzamroŜeniowego (fabryczna wartość 4oC) oraz
trwałość przylegania kapilary do powierzchni nagrzewnicy. Zawór regulujący pracę nagrzewnicy
musi być zamontowany w taki sposób, aby zachować zgodność z umieszczonymi na jego
obudowie oznaczeniami.
4.4. Chłodnice freonowe, wodne i glikolowe
W chłodnicach w pierwszej kolejności naleŜy sprawdzić szczelność oraz poprawność
podłączenia rurociągów czynnika, a następnie stan lamelek. Kolejno naleŜy przejść do
weryfikacji ustawienia odkraplacza względem kierunku przepływu powietrza oraz
prawidłowości zamontowania syfonu.
4.5. Filtry
W przypadku filtrów kieszeniowych naleŜy usunąć folię stanowiącą zabezpieczenie dla
elementu filtracyjnego. Kolejno sprawdzić poprawność zamocowania filtrów, ich
szczelność oraz stan ogólny (m.in. czystość). Dalej ustawić dopuszczalny końcowy spadek
ciśnienia statycznego na presostacie (o ile jest zamontowany). Jako, Ŝe wartości te są róŜne w
zaleŜności od rodzaju zastosowanego filtra, stąd naleŜy sprawdzić parametry z poniŜej
zamieszczoną tabelką.
23
Klasa filtra
Końcowy opór
filtra
[Pa]
EU 3
150
EU 4
200
EU 5
250
EU 7
300
EU 9
350
4.6. Wymiennik krzyŜowy
W wymienniku krzyŜowym naleŜy sprawdzić stan płyt urządzenia, czy nie znajdują się
na jego powierzchniach jakiekolwiek zanieczyszczenia oraz czy nie ma uszkodzeń
mechanicznych. Następnie naleŜy dokonać sprawdzenia poprawności działania przepustnicy
umieszczonej na wymienniku krzyŜowym oraz przepustnicy sterującej by-pass’em, która powinna
być zamknięta przed uruchomieniem centrali. Skorygować zamocowanie odkraplacza w stosunku
do kierunku przepływu powietrza, a następnie prawidłowość zamontowania i droŜność syfonu.
4.7. Wymiennik obrotowy
Obrotowy wymiennik odzysku ciepła przed uruchomieniem powinien być poddany gruntowemu
sprawdzeniu. W pierwszej kolejności naleŜy dokonać oględzin powierzchni wymiennika, czy nie
doszło do jakichkolwiek uszkodzeń mechanicznych, które wywarłyby wpływ na jego sprawność
i szczelność. Następnie sprawdzamy poprawność połączeń elektrycznych, obroty wymiennika
oraz prawidłowość montaŜu (wirnik wymiennika nie moŜe ocierać o jakiekolwiek elementy będące
źródłem oporów).
24
4.8. Zespół wentylatorowy
Sekcja wentylatorowa powinna być poddana dokładnemu sprawdzeniu przed przystąpieniem do
uruchomienia centrali. Jako pierwsze naleŜy sprawdzić czy z wnętrza sekcji oraz z najbliŜszego
otoczenia centrali zostały usunięte wszelkie niepotrzebne przedmioty (zarówno zabezpieczenia
transportowe jak i urządzenia wykorzystane podczas montaŜu). KaŜde niedopatrzenie moŜe
spowodować uszkodzenie centrali w momencie zassania przedmiotu lub jego wyrzucenia z jej
środka. Wirnik wentylatora musi obracać się swobodnie i w Ŝadnym wypadku nie moŜe ocierać o
części obudowy. Następnie naleŜy sprawdzić:
- poprawność podłączenia elektrycznego (zgodność ze schematami),
- poprawność podłączenia silnika wentylatora (napięcie panujące w sieci musi być takie samo jak to
określone na tabliczce silnika),
- poprawność podłączenia przewodu uziemiającego (gdy zespół wentylatorowy został wyposaŜony
w amortyzatory gumowe),
- poprawność obrotów silnika (musi odpowiadać kierunkowi strzałki umieszczonej na obudowie
wentylatora). Gdy wirnik obraca się w odwrotną stronę naleŜy zmienić ze sobą fazy w puszce
zaciskowej silnika,
- prawidłowość zainstalowania amortyzatorów w sekcji wentylatorowej,
- prawidłowość zamocowania wszystkich przewodów w sekcji wentylatora,
JeŜeli wszystkie powyŜsze wytyczne zostały spełnione moŜna zamknąć wszystkie drzwi centrali.
NaleŜy pamiętać, Ŝe praca centrali, gdy otwarte są drzwi rewizyjne moŜe trwać jedynie przez kilka
sekund, dająca moŜliwość sprawdzenia poprawności działania sekcji wentylatorowej.
25
5. Pierwsze uruchomienie
Przygotowanie central do rozruchu oraz sam proces rozruchu moŜe być przeprowadzony tylko
i wyłącznie przez odpowiednio wyszkolony i posiadający kwalifikację personel.
W pierwszej kolejności naleŜy na wlocie do urządzenia przymknąć przepustnicę regulacyjną. Czynność ta musi zostać
bezwzględnie spełniona z powodu moŜliwego przeciąŜenia oraz uszkodzenia silnika wentylatora. W chwili, gdy
wentylator pracuje bez zastrzeŜeń (nie występują trzaski, tarcie, itp.) naleŜy stopniowo otwierać przepustnicę
badając jednocześnie wydatek powietrza w wykonanej wcześniej instalacji oraz natęŜenie prądu, jakie
pobierają silnik/silniki. W sytuacji, gdy centrala posiada własny system automatycznej regulacji naleŜy
kontrolować stopień otwarcia przepustnicy. Aby zapewnić późniejszą bezawaryjność oraz poprawność
działania przepustnicy,
w chwili zadziałania sekcji wentylatorowej (wariant z automatyką) powinno być zapewnione wstępne otwarcie
przepustnicy na wlocie (presostat nie zasygnalizuje braku spręŜu). Przepustnica powinna być otwierana aŜ do
momentu 100% otwarcia bądź do takiego momentu, gdy natęŜenie prądu pobieranego przez wentylator
osiągnie wartość znamionową. Gdy instalacja jest poprawnie zaprojektowana dobrana centrala powinna
uzyskać załoŜone parametry pracy (wydatek powietrza, spręŜ) przy znamionowym poborze prądu przez silnik
wentylatora. W sytuacji, gdy załoŜony wydatek nie został osiągnięty bądź został przekroczony, a wyczerpały
się moŜliwości regulacyjne za pomocą sieci przewodów, jedynym rozwiązaniem jest zmiana obrotów silnika
wentylatora (w przypadku zespołu wentylatorowego z przekładnią pasową moŜna dokonać zmiany przekładni
pasowej).
W skrajnych przypadkach naleŜy dokonać wymiany silnika na większy, upewniając się wcześniej,
iŜ wszystkie przeprowadzone pomiary zostały zrealizowane w prawidłowy sposób. Praca centrali od momentu
uruchomienia powinna wynosić około 0,5h, przy czym w tym okresie niedopuszczalne są takie zjawiska jak:
duŜy hałas, niepokojące mechaniczne odgłosy oraz zapachy wydobywające się
z centrali, a takŜe wibracje urządzenia. W przypadku stwierdzenia wyŜej wymienionych zjawisk, centrala
powinna być unieruchomiona i powtórnie sprawdzone poszczególne sekcje (po uprzednim odłączeniu
zasilania elektrycznego). JeŜeli nie stwierdzono Ŝadnych niepokojących zjawisk
w czasie 30-minutowej pracy moŜna wyłączyć centralkę i dokonać przeglądu. Szczególnie waŜne jest
sprawdzenie:
- mocowania filtrów oraz stopnia ich zabrudzenia bądź uszkodzenia (w przypadku, gdy filtry wykazują nadmierne
zabrudzenie naleŜy je wyczyścić, a w skrajnych przypadkach wymienić),
- skuteczności odpływu skroplin,
- temperatury silnika oraz ułoŜyskowania zespołu wentylatorowego.
Po przeprowadzeniu kolejnych czynności rozruchowych związanych z „dostrajaniem” sieci naleŜy skorygować
poprawność działania amortyzatorów. WaŜną kwestią przed oddaniem centrali do normalnej eksploatacji jest
sprawdzenie poprawności działania termostatu przeciwzamroŜeniowego. MoŜna taką operację przeprowadzić,
gdy nawiewane na wymiennik powietrze ma temperaturę niŜszą od tej ustawionej na termostacie. W takiej
sytuacji na krótką chwilę zamykamy dopływ czynnika grzewczego, przy temperaturze nawiewanego powietrza
1-2oC. Zadziałanie termostatu świadczy
o poprawnym jego działaniu.
26
6. Eksploatacja i konserwacja
Centrale wentylacyjno- klimatyzacyjne przeznaczone są do pracy ciągłej. Konieczne jest więc
zapewnienie przeglądów okresowych podzespołów central, zwłaszcza tych najbardziej
naraŜonych
na zuŜycie, czyli: filtry, łoŜyska. Wymiana filtrów jest obowiązkiem uŜytkownika. Podstawowe
dane techniczne centrali, potrzebne m.in. do tych czynności, zawarte są w Karcie Danych
Technicznych dołączanej do kaŜdego urządzenia. Podane są m.in.: typ, rodzaj, wymiary
waŜniejszych elementów tj. filtrów, wymienników ciepła, wentylatorów, silników elektrycznych.
6.1. Filtry
Centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne wyposaŜane są w filtry działkowe klasy EU3 - EU5 lub
kieszeniowe klasy EU3 - EU9. Kombinacja i układ filtrów jest dowolna w zaleŜności od
zestawu funkcjonalnego centrali.
Filtry przeznaczone są do uŜytku jednorazowego.
JeŜeli spadek ciśnienia na filtrze przewyŜsza przewidzianą dla niego wartość, naleŜy dokonać jego
wymiany. Bardzo waŜne jest, aby po wymianie filtrów zamontować filtry o identycznej klasie
filtracji. Podczas wymiany naleŜy równieŜ wyczyścić sekcję filtracji.
Zabrudzenie filtra zmniejsza jego przepustowość, co prowadzi do obniŜenia wydatku centrali,
a w skrajnych przypadkach moŜe nawet doprowadzić do wyrwania filtrów i ramek z konstrukcji
mocującej i uszkodzenia wentylatora.
Podczas wymiany filtrów centrala musi być wyłączona. NaleŜy wówczas równieŜ wyczyścić sekcję
filtracji.
Centrale muszą bezwzględnie pracować z zamontowanymi filtrami powietrza.
Częstotliwość wymiany filtrów wstępnych zaleŜy przede wszystkim od poziomu zanieczyszczenia
powietrza. Prawidłowa eksploatacja filtrów wstępnych wydłuŜa okresy eksploatacji filtrów
wtórnych drugiego i ewentualnie trzeciego stopnia filtracji.
27
Filtry kieszeniowe
instalowane w centralach
standardowych i dachowych.
28
6.2. Nagrzewnica wodna lub glikolowa
Nagrzewnice wodne są standardowo wyposaŜone w termostaty przeciwzamroŜeniowe
zabezpieczające nagrzewnice przed zamarzaniem w trakcie eksploatacji. W przypadku, kiedy
dojdzie do wyłączenia dopływu czynnika grzewczego lub przerwy w eksploatacji centrali i
zaistnieje moŜliwości obniŜenia temperatury poniŜej + 4ºC, nagrzewnicę naleŜy dokładnie
opróŜnić.
PoniewaŜ moc cieplna nagrzewnicy obniŜa się jeŜeli jej powierzchnia jest pokryta pyłem, naleŜy
kontrolować stan zabrudzenia lamel nagrzewnicy minimalnie co cztery miesiące. Pył na lamelach
nagrzewnicy prowadzi do zwiększenia oporów powietrza.
Oczyszczenie nagrzewnic moŜna przeprowadzić uŜywając odkurzacza od strony wlotu powietrza lub
od strony wyciągu, przedmuchując strumieniem powietrza lub przemywając ciepłą woda z
dodatkiem środków myjących nie powodujących korozji lamel aluminiowych.
WaŜne jest, aby nagrzewnica była odpowietrzona. W instalacji doprowadzającej czynnik
do nagrzewnicy naleŜy przewidzieć króćce odpowietrzające.
W czasie, gdy centrala nie pracuje przepływ czynnika grzewczego powinien być ograniczony
do minimum tak, aby temperatura wewnątrz urządzenia nie przekraczała + 60 ºC. WyŜsza
temperatura moŜe doprowadzić do uszkodzenia niektórych podzespołów (silnik, łoŜyska,
elementy
z tworzyw sztucznych itp.).
6.3. Nagrzewnica elektryczna
Nagrzewnica elektryczna zbudowana jest z nieosłoniętych spiral grzewczych, na których
w okresach jej przestoju moŜe gromadzić się pył i kurz. Podczas ponownego włączenia
nagrzewnicy do eksploatacji silne zabrudzenie moŜe doprowadzić do pojawienia się zapachu
palonego kurzu,
a nawet spowodować zagroŜenie poŜarowe. WaŜne jest aby co 4 miesiące, a zwłaszcza przed
rozpoczęciem sezonu grzewczego sprawdzać stan techniczny i stopień zabrudzenia elementów
grzejnych i połączeń elektrycznych. Zabrudzenia winny być usuwane poprzez odkurzanie.
Konieczne jest takŜe sprawdzenie zabezpieczeń przed wzrostem temperatury.
29
6.4. Chłodnica wodna lub glikolowa
Konstrukcja chłodnicy jest taka sama jak nagrzewnicy wodnej. Zatem oprócz postępowania jak
z nagrzewnicami wodnymi naleŜy pamiętać o sprawdzeniu czystość odkraplacza i tacy ociekowej
oraz droŜności odpływu skroplin. W razie zanieczyszczeń odkraplacz naleŜy przemyć ciepłą wodą
z dodatkiem detergentów.
6.5. Chłodnica freonowa
Czynności eksploatacyjno-konserwacyjne przewidziane dla chłodnic freonowych obejmują ten sam
zakres jak dla nagrzewnicy i chłodnicy wodnej. Podczas mycia chłodnicy freonowej ciepłą wodą
naleŜy opróŜnić instalację chłodniczą poprzez wypompowanie freonu do zbiornika. Nie
zastosowanie się do tego moŜe doprowadzić do niekontrolowanego wzrostu ciśnienia freonu i
uszkodzenie instalacji chłodniczej.
6.6. Wymiennik krzyŜowy
Czynności konserwacyjne dla wymiennika polegają na sprawdzeniu stopnia zabrudzenia lamel i jego
stanu technicznego. Oczyszczanie wymiennika krzyŜowego naleŜy wykonać poprzez odkurzanie,
przedmuchanie strumieniem powietrza lub przemycie kanałów przepływu powietrza wodą z
dodatkiem detergentu nie powodującym korozji aluminium. JeŜeli wymiennik był eksploatowany w
temperaturach ujemnych, przed ponownym uruchomieniem centrali naleŜy go dokładnie osuszyć.
NaleŜy sprawdzić czy przepustnica wymiennika oraz sprzęŜona z nią przepustnica by-pasu działają
poprawnie. Przepustnica obejścia musi być zamknięta podczas, gdy nie działa funkcja
odszraniania. WaŜne jest aby sprawdzić stan odkraplacza, wanny ociekowej oraz system odpływu
skroplin.
30
6.7. Wymiennik obrotowy
JeŜeli otwory wlotowe powietrza pokryte są kurzem naleŜy je oczyścić uŜywając metod
opisanych przy czyszczeniu np. wymiennika krzyŜowego.
Silnik oraz przekładnię naleŜy oczyścić co jakiś czas z kurzu.
Kontrola wymiennika obrotowego polega na sprawdzeniu czy wirnik obraca się
swobodnie. JeŜeli opór jest wyczuwalny moŜe to być spowodowane zbyt duŜym
dociskiem szczotek uszczelniających. W takim wypadku naleŜy skorygować
ustawienie szczotek. WaŜne jest takŜe sprawdzenie stanu naciągu paska
napędowego. Pasek naleŜy skrócić jeŜeli pomimo maksymalnego napięcia przez
system napinający występuje luz.
ŁoŜyska wirnika i silnika smarowane są w sposób ciągły dlatego nie zachodzi
konieczność ich smarowania.
6.8. Przepustnice
Przepustnice wielopłaszczyznowe, są szczególnie naraŜone na zabrudzenia, które mogą
zaburzać ich poprawną pracę. NaleŜy zatem częściej poddawać je kontroli i
konserwacjom.
JeŜeli stwierdzone zostanie zabrudzenie utrudniające pracę przepustnicy naleŜy ją
oczyścić uŜywając do tego celu spręŜonego powietrza. JeŜeli czynności te nie
przyniosą oczekiwanego efektu przepustnice naleŜy umyć wodą pod ciśnieniem z
dodatkiem detergentu nie powodującego korozji metalu.
31
7. Bezpieczeństwo uŜytkowania
a) Wszystkie prace związane z poprawnym funkcjonowaniem centrali (podłączenie,
rozruch, eksploatacja, przeglądy kontrolne) muszą być przeprowadzane zgodnie z
obowiązującymi przepisami w zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych oraz
przepisami BHP,
b) Przed podłączeniem urządzenia do instalacji ochronnej zabronione są jakiekolwiek
prace związane z załączaniem napięcia do jakiegokolwiek obwodu elektrycznego,
c) Zabronione są jakiekolwiek prace (konserwacyjne, remontowe) bez wcześniejszego
odłączenia zasilania elektrycznego wszystkich obwodów centrali,
d) W przypadku gdy z jakiejkolwiek sekcji centrali zdjęte są fragmenty obudowy czy
osłony, praca urządzenia jest zabroniona,
e) Stanowisko, z którego dokonywana będzie obsługa urządzenia musi posiadać
niezbędne wyposaŜenie w postaci sprzętu ochronnego, zapewniającego
bezpieczeństwo podczas obsługi centrali,
f) Wymaga się odpowiednich kwalifikacji osoby lub osób, które prowadzą prace
naprawcze, przeglądowe lub konserwacyjne. Wynikają one z zaświadczenia
kwalifikacyjnego określonego w Rozporządzeniu Ministra Górnictwa i Energetyki w
sprawie kwalifikacji osób zatrudnionych przy obsłudze urządzeń energetycznych.
32
8. Pomiar kontrolny parametrów pracy
W sytuacji dokonywania przeglądów okresowych oraz prac konserwacyjnych
urządzenia,
w kaŜdym przypadku istnieje potrzeba przeprowadzenia kontroli podstawowych
parametrów pracy centrali.
W pierwszej kolejności naleŜy dokonać pomiaru prawidłowości załoŜonej wcześniej
temperatury
i wilgotności obrabianego powietrza zarówno przed jak i za sekcją
przeprowadzającą obróbkę powietrza w zakresie tych dwóch parametrów. Kolejno
naleŜy sprawdzić poprawność parametrów pracy czynników w podłączonych
instalacjach grzewczych oraz chłodzących, poprawności działania odbiorników
energii elektrycznej (pomiar pobieranych mocy), prawidłowość pracy zespołów
wentylatorowych w zakresie wydatków powietrza oraz realizowanego spiętrzenia
całkowitego. Wszystkie prace związane z wykonywaniem okresowych pomiarów
kontrolnych oraz pracami konserwacyjnymi muszą być odpowiednio
udokumentowane.
33
34
Dospel 2008
Firma Dospel zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian.
35