Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej KGHM Polska

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej
KGHM Polska Miedź S.A.
Część II
Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
Status dokumentu: wersja do konsultacji w trybie Art. 9g ust. 2
Data zamieszczenia dokumentu do konsultacji: 29 marca 2011 roku.
Data wejścia w życie:
Podpisy osób zatwierdzających Instrukcję:
1
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
Spis treści
1
Wykaz stosowanych skrótów .......................................................................................................... 4
2
Definicje ........................................................................................................................................... 6
3
Zgłaszanie umów dystrybucyjnych do realizacji ............................................................................ 11
4.
5.
6.
3.1
Ogólne warunki zgłaszania umów dystrybucyjnych do realizacji ........................................ 11
3.2.
Nominacje roczne ................................................................................................................ 13
3.3.
Nominacje tygodniowe ........................................................................................................ 13
3.4.
Procedura uzgadniania i korygowania nominacji oraz renominacji przez OSD ................... 14
3.5.
Nominacje tygodniowe dla punktów połączenia systemu OSP i OSD ................................. 15
Alokacje ilości paliwa gazowego w umownych punktach wejścia i wyjścia .................................. 16
4.1.
Ogólne warunki alokacji ....................................................................................................... 16
4.2.
Szczególne przypadki alokacji .............................................................................................. 16
Bilansowanie paliwa gazowego w systemach gazowych .............................................................. 18
5.1.
Warunek równoważnej ilości paliwa gazowego w systemie dystrybucyjnym..................... 18
5.2.
Przekazywanie informacji Operatorom Systemów Współpracujących ............................... 18
Zarządzanie ograniczeniami w systemie dystrybucyjnym ............................................................. 19
6.1.
Przyczyny powstawania ograniczeń systemowych .............................................................. 19
6.2.
Działania Operatora na rzecz efektywnego wykorzystania przepustowości systemu
dystrybucyjnego ................................................................................................................................ 19
6.3.
Wstrzymywanie, ograniczanie lub wznawianie dostaw do punktów wyjścia ..................... 19
6.4.
Zarządzanie ograniczeniami systemowymi w przypadku niezgodności dostaw paliwa
gazowego z zatwierdzoną nominacją ZUD ........................................................................................ 20
6.5.
Zarządzanie ograniczeniami w przypadku wprowadzenia do systemu paliwa gazowego o
nieodpowiednim cieple spalania lub nieodpowiedniej jakości ......................................................... 20
6.6.
Zarządzanie ograniczeniami systemowymi w przypadku wystąpienia ograniczeń
kontraktowych................................................................................................................................... 21
6.7.
Opłaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych paliwa gazowego ............................ 22
6.8.
Opłaty za niedotrzymanie ciepła spalania paliwa gazowego ............................................... 23
2
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
6.9.
7.
Cena Referencyjna Gazu ...................................................................................................... 24
Sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych ........................................................................ 25
7.1.
Awarie i ich usuwanie .......................................................................................................... 25
7.2.
Współdziałanie w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego ........................ 25
7.3.
Sporządzanie oraz realizacja planu wprowadzania ograniczeń ........................................... 26
8.
Procedura zmiany sprzedawcy ...................................................................................................... 27
9.
Wymagania dotyczące układów pomiarowych, ............................................................................ 28
9.1.
Układy pomiarowo-rozliczeniowe – wymagania ogólne ..................................................... 28
9.2.
Układy pomiarowo-rozliczeniowe – wymagania techniczne ............................................... 28
9.3.
Gazomierze – wymagania techniczne .................................................................................. 28
9.4.
Rejestratory – wymagania techniczne ................................................................................. 29
9.5.
Przeliczniki – wymagania techniczne ................................................................................... 29
3
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
1
Wykaz stosowanych skrótów
CRG - Cena Referencyjna Gazu
Lw - Gaz ziemny zaazotowany (Liczba Wobbego 41,5 MJ/ m³)
HSM - Minimalna wartość ciepła spalania paliwa gazowego transportowanego systemem
dystrybucyjnym
HZW - Ciepło spalania paliwa gazowego wprowadzonego przez ZUD do systemu dystrybucyjnego
IG - Ilość paliwa gazowego
IN - Odebrana w punkcie wejścia do systemu ilość paliwa gazowego o nieodpowiednich parametrach
IRiESD - Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej (gazowej)
IRiESP - Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej (gazowej)
m³ - Metr sześcienny [w warunki odniesienia 298,15 K; 273,15 K; 101,325 kPa]
NZ - Zatwierdzona nominacja
ONC - Opłata za niedotrzymanie ciepła spalania w punkcie wejścia
ONP - Opłata za niedotrzymanie parametrów paliwa gazowego w punkcie wejścia
ONW - Opłata za niedotrzymanie uzgodnionych nominacji
OSD – KGHM Polska Miedź S.A.
OSP - Operator Systemu Przesyłowego Gazowego
OSW - Operator Systemu Współpracującego
PZD - Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji
PZDR - Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu R
PZDS - Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu S
SNW - Stawka opłaty za niedotrzymanie nominacji
WR - Punkty wyjścia rozliczane z zamówionej mocy i ilości dostarczonego paliwa
gazowego
WS - Punkty wyjścia rozliczane wyłącznie z ilości dostarczonego paliwa gazowego
WZA - Współczynnik Zaalokowanej Ilości Paliwa Gazowego
ZUD - Zleceniodawca Usługi Dystrybucji
ZUDo- Zleceniodawca Usługi Dystrybucji typu Odbiorca
4
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
ZUDp- Zleceniodawca Usługi Dystrybucyjnej typu Sprzedawca
Umowa Ramowa- umowa pomiędzy ZUDp a OSD.
POB- Podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe
OP- Operator Pomiarów.
5
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
2
Definicje
Alokacja – przypisanie poszczególnym ZUD ilości paliwa gazowego przekazywanego do
dystrybucji w punkcie wejścia lub odbieranego w punkcie wyjścia.
Awaria – sytuacja powodująca utratę technicznej sprawności sieci dystrybucyjnej, lub
przyłączonych do niej sieci, instalacji lub urządzeń, lub bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia,
mienia, środowiska, lub nagła konieczność przeciwdziałania powstaniu takich zagrożeń lub do ich
uniknięcia oraz usunięcia skutków spowodowanych wystąpieniem i powodująca ograniczenia w
dostarczaniu, dystrybucji lub odbiorze paliwa gazowego.
Bilansowanie fizyczne – działalność operatora systemu gazowego mająca na celu zrównoważenie
ilości paliwa gazowego dostarczanego i odbieranego z systemu gazowego, poprzez bieżące
sterowanie praca systemu gazowego.
Cena referencyjna gazu (CRG) – średnioważona cena zakupu paliwa gazowego przez Operatora
Systemu Dystrybucyjnego, opublikowana na stronie internetowej OSD i wyznaczona zgodnie z
metodologia określona w IRiESD.
Ciepło spalania – ilość energii, która zostałaby wydzielona na sposób ciepła w wyniku
całkowitego i zupełnego spalania w powietrzu 1 m3 paliwa gazowego w warunkach normalnych,
gdyby reakcja zachodziła pod stałym ciśnieniem absolutnym 101,325 kPa, wszystkie, oprócz wody
produkty spalania były w stanie gazowym, para wodna utworzona w procesie spalania uległa
kondensacji i wszystkie produkty spalania (zarówno produkty w stanie gazowym jak i woda w
stanie ciekłym) zostały doprowadzone do temperatury 25 °C.
Ciśnienie – ciśnienie paliwa gazowego mierzone w warunkach statycznych jako nadciśnienie,
będące różnica pomiędzy bezwzględnym ciśnieniem statycznym paliwa gazowego, a ciśnieniem
atmosferycznym.
Doba gazowa – okres od godziny 22:00 dnia poprzedniego do godziny 22:00 dnia bieżącego.
Dystrybucja gazu – transport paliw gazowych sieciami dystrybucyjnymi w celu dostarczenia
odbiorcom lub transport do innego systemu gazowego.
Gaz ziemny (PN-C-04750) – gaz palny, którego głównym składnikiem jest metan i który
wydobywany jest ze złóż podziemnych.
Metr sześcienny (m3) – metr sześcienny suchego paliwa gazowego w warunkach odniesienia:
ciśnienie 101,325 kPa i temperatura 273,15 K (warunki normalne).
6
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
Liczba Wobbego (PN-C-04750) – stosunek wartości ciepła spalania paliwa gazowego, do
pierwiastka kwadratowego jego wartości względnej, w tych samych warunkach odniesienia.
Miesiąc gazowy – okres od godziny 22:00 ostatniego miesiąca bezpośrednio poprzedzający
bieżący miesiąc ,do godziny 22:00 ostatniego dnia bieżącego miesiąca.
Moc umowna – określona w umowie o świadczenie usługi dystrybucji, maksymalna godzinowa
ilość paliwa gazowego w warunkach normalnych, która może być przekazana do przesłania w
punkcie wejścia lub odebrana z systemu dystrybucyjnego w punkcie wyjścia.
Moc przyłączeniowa - planowana maksymalna godzinowa możliwość dostarczania lub poboru
paliwa gazowego, służąca do zaprojektowania przyłącza, określona w umowie o przyłączenie do
sieci.
Niezbilansowanie – różnica pomiędzy ilościami paliwa gazowego przekazanego do transportu w
punktach wejścia i odebranego z systemu gazowego w punktach wyjścia, wyliczona w oparciu o
wyniki pomiarów i sposoby alokacji, w ramach realizacji danej umowy na transport paliwa
gazowego.
Nominacja – oświadczenie ZUD przekazane do OSD, dotyczące ilości paliwa gazowego, które
będzie dostarczane przez ZUD w określonym czasie z systemu dystrybucyjnego w umownych
punktach wejścia.
Odbiorca indywidualny – Każdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa gazowe na podstawie umowy
z przedsiębiorstwem energetycznym.
Odbiorca końcowy – odbiorca dokonujący zakupu paliwa na własny użytek.
Odbiorca uprawniony – każdy odbiorca końcowy.
Operator Systemu Dystrybucyjnego (OSD) – przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się
dystrybucją paliw gazowych, odpowiedzialne ze ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym
gazowym, którego obowiązki wynikają z Ustawy Prawa Energetycznego oraz niniejszej instrukcji.
Operator Systemu Przesyłowego (OSP) – przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się
dystrybucją paliw gazowych, odpowiedzialne ze ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym
gazowym, którego obowiązki wynikają z Ustawy Prawa Energetycznego oraz niniejszej instrukcji.
Operator Systemu Współpracującego (OSW) - OSP doprowadzający paliwo gazowe do systemu
dystrybucyjnego KGHM Polska Miedź S.A. lub inny OSD doprowadzający do lub odbierający
paliwo z systemu dystrybucyjnego KGHM Polska Miedź S.A.
7
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
Paliwa gazowe – gaz ziemny naazotowany, dostarczany za pomocą sieci gazowej, niezależnie od
jej przeznaczenia.
Paliwo gazowe o nieodpowiedniej jakości – paliwo gazowe o parametrach niezgodnych z Normą
PN-C-04750 dotyczącą paliwa grupy Lw.
Pojedyncze zlecenie dystrybucji (PZD) - określone w umowie dystrybucyjnej zlecenie dystrybucji
paliwa gazowego z jednego umownego punktu wejścia do jednego umownego punktu wyjścia
lub wielu umownych punktów wyjścia zlokalizowanych w jednej strefie dystrybucyjnej; jedna
umowa dystrybucyjna może zawierać wiele PZD.
Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu R (PZDR) - określone w umowie dystrybucyjnej Pojedyncze
Zlecenie Dystrybucji paliwa gazowego pomiędzy pojedynczym umownym
punktem wejścia a pojedynczym punktem wyjścia WR.
Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu S (PZDS) - Określone w umowie dystrybucyjnej Pojedyncze
Zlecenie Dystrybucji paliwa gazowego pomiędzy pojedynczym umownym
punktem wejścia a zbiorem punktów WS zlokalizowanych w jednej strefie dystrybucyjnej.
Przesyłanie gazu – transport paliwa gazowego sieciami przesyłowymi pomiędzy punktem (ami)
wejścia a punktem (ami) wyjściach sieci przesyłowych.
Punkt wejścia – miejsce dostarczenia paliwa gazowego do sytemu dystrybucyjnego.
Punkt wyjścia – miejsce odbioru paliwa gazowego z systemu dystrybucyjnego.
Renominacja - zmiana nominacji zgłoszona przez ZUD zgodnie z procedurami określonymi w
niniejszej IRiESD.
Rok gazowy - okres od godziny 22.00 dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok bieżący, do
godziny 22.00 dnia 31 grudnia roku bieżącego.
Rozliczenie miesięczne - Rozliczenie usługi dystrybucji za okres pełnego miesiąca gazowego, na
podstawie którego wystawiana jest przez OSD faktura za usługi dystrybucji świadczone w danym
miesiącu.
Rozliczenie wstępne - Rozliczenie usługi dystrybucji za okres krótszy niż jeden miesiąc,
które może zostać przeprowadzone na podstawie danych szacunkowych lub prognozowanych, na
podstawie którego wystawiana jest przez OSD faktura wstępna za usługi dystrybucji świadczone
w danym miesiącu.
Sieć dystrybucyjna – sieć gazowa wysokich, średnich i niskich ciśnień, na których OSD utrzymuje
ruch sieciowy.
Sieć przesyłowa - siec gazowa wysokich ciśnień, za której ruch sieciowy odpowiedzialny jest OSP.
8
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
Siła wyższa – niezależne od woli strony nadzwyczajne zdarzenie zewnętrzne, uniemożliwiające na
stałe lub na pewien czas wykonanie umowy, którego to zdarzenia lub jego skutków, przy
zachowaniu należytej staranności, strona nie mogła przewidzieć w chwili zawierania umowy, ani
tez uniknąć bądź przezwyciężyć.
Sprzedawca z urzędu – przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na obrót paliwami
gazowymi, świadczące usługi kompleksowe odbiorcom paliw gazowych w gospodarstwie
domowym, nie korzystającym z prawa wyboru sprzedawcy.
Strefa dystrybucyjna – wydzielony fragment systemu dystrybucyjnego, połączony hydraulicznie,
zasilany z określonego (ych) punktów wejścia do określonych sieciowych punktów wyjścia paliwa
gazowego.
Strumień gazu – objętości paliwa gazowego przepływającego w systemie dystrybucyjnym danego
odcinka w jednostce czasu.
System dystrybucyjny – sieci gazowe wraz z armaturą i urządzeniami służącymi do dystrybucji
paliwa gazowego do punktów wyjścia paliwa gazowego na której za ruch sieciowy odpowiada
OSD.
System przesyłowy – sieci, urządzenia i armatura gazowa do transportu paliw gazowych służąca
do dystrybucji paliwa gazowego do odbiorców końcowych przyłączonych do sieci na której za
ruch sieciowy odpowiedzialny jest OSD.
Taryfa – Zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania wprowadzany jako obowiązujący
w rozliczeniach ze zlecającymi świadczenie usług przesyłowych.
Tydzień gazowy - okres od godziny 22:00 w niedzielę tygodnia poprzedzającego tydzień bieżący,
do godziny 22:00 w niedzielę w tygodniu bieżącym.
Umowa dystrybucji – umowa zawarta między ZUD a OSD, na podstawie której OSD świadczy
usługi dystrybucji na rzecz ZUD.
Umowa kompleksowa – umowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży i umowy o
świadczenie usługi przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych albo umowy sprzedaży, umowy o
świadczenie usługi przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych.
Umowny punkt wejścia – punkt wejścia lub zbiór punktów wejścia zasilających jedną strefę
dystrybucyjną,
Umowny punkt wyjścia – miejsce odbioru paliwa gazowego w systemie przesyłowym.
Ustawa Prawo Energetyczne – ustawa z dnia 10.04.1997 r. Prawo Energetyczne (tekst jednolity
Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z póź. zm.).
9
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
Warunki normalne – warunki odniesienia do celów rozliczeniowych: ciśnienie bezwzględne
101,325 kPa i temperatura 273,15 K.
Zleceniodawca Usługi Dystrybucji (ZUD) – osoba fizyczna lub prawna a także jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, lecz posiadająca zdolność do czynności
prawnych, która korzysta z usługi przesyłania na podstawie umowy przesyłowej zawartej z OSD.
Zleceniodawca Usługi Dystrybucji typu Odbiorca (ZUDo)- podmiot posiadający zawartą Umowę
o świadczenie usług dystrybucji z OSD
Zleceniodawca Usługi Dystrybucyjnej typu Sprzedawca (ZUDs) – podmiot posiadający zawartą
Umowę Ramową z OSD określającą zasady sprzedaży podmiotom przyłączonym do sieci OSD
Umowa Ramowa- umowa pomiędzy OSD a ZUDs prowadzącym sprzedaż dla odbiorców
przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD określająca ogóle zasady sprzedaży oraz regulująca
wzajemne zobowiązania pomiędzy OSD a ZUDs
POB - Podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe punktów wejścia do systemu
dystrybucyjnego i punktów wyjścia z systemu dystrybucyjnego. OSD może pełnić funkcję POB
samodzielnie lub powierzyć ją innemu podmiotowi
OP - Operator Pomiarów. Podmiot odpowiedzialny za akwizycję, gromadzenie oraz
udostępnianie danych pomiarowych uprawnionym podmiotom. OSD może pełnić funkcję OP
pomiarów samodzielnie lub powierzyć ją innemu podmiotowi
10
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
3
Zgłaszanie umów dystrybucyjnych do realizacji
3.1
Ogólne warunki zgłaszania umów dystrybucyjnych do realizacji
3.1.1
W celu realizacji umowy dystrybucyjnej ZUD typu odbiorca (ZUDo) , który zmienił
Sprzedawcę lub rozdzielił umowę kompleksową jest zobowiązany do zgłaszania OSD
nominacji ilości paliwa gazowego przekazywanego do dystrybucji w umownych punktach
wyjścia Zgłaszanie nominacji odbywa się na warunkach opisanych w IRiESD. OSD może
zwolnić ZUD typu odbiorca z obowiązku nominacji, jeżeli wielkość poboru lub jego charakter
nie wpływają w sposób zasadniczy na bilans punktów wejścia i wyjścia
3.1.2
W celu realizacji umowy dystrybucyjnej ZUD typu Sprzedawca (ZUDs) jest zobowiązany do
nominacji ilości paliwa gazowego przekazywanego do dystrybucji w umownych punktach
wejścia do systemu dystrybucyjnego Zgłaszanie nominacji odbywa się na warunkach
opisanych w IRiESD.
3.1.3
Ilości paliwa gazowego określone w dobowych nominacjach i renominacjach nie mogą
przekroczyć ilości maksymalnych:
a) dla umów dystrybucyjnych obejmujących wyłącznie PZDR określonych jako suma
dwudziestoczterokrotnych ilość mocy umownej określonej dla poszczególnych PZDR,
b) dla umów dystrybucyjnych obejmujących PZDS określonych jako złożona u OSW i
zatwierdzona przez OSW nominacja / renominacja.
3.1.4
Ze względu na występujące ograniczenia systemowe, w umowie dystrybucyjnej określone są
minimalne ilości paliwa gazowego, które muszą być przekazane do systemu dystrybucyjnego i
uwzględnione w nominacjach składanych w poszczególnych umownych punktach wejścia, z
zastrzeżeniem punktu 3.1.5.
3.1.5
Nominacje i renominacje składane przez ZUD powinny uwzględniać wskazane przez OSD
ograniczenia przepustowości systemu dystrybucyjnego, które mają wpływ na pracę systemu i
realizację dystrybucji gazu na skutek:
a) planowanych prac przyłączeniowych lub remontowo-konserwacyjnych,
b) ograniczenia mocy na wejściach z innych systemów,
c) powstałej awarii, wybuchu, pożaru, istnienia zagrożenia ich powstania lub w
przypadku konieczności usunięcia ich skutków,
d) ograniczeń wynikających ze zmniejszenia lub wstrzymania odbioru paliwa gazowego
w umownym punkcie wejścia lub wyjścia ze względu na niespełnienie parametrów
jakościowych lub ciśnienia.
11
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
3.1.5. Nominacje, renominacje i korekty nominacji / renominacji powinny być przesyłane przez ZUD
do OSD z wykorzystaniem aktualnie obowiązujących formularzy nominacji i renominacji
dostępnych na stronach OSD, w sposób określony w umowie dystrybucyjnej.
3.1.6. Dla umów o świadczenie usług dystrybucji na zasadach przerywanych w zakresie nominacji,
renominacji i informacji o ich zatwierdzaniu stosuje się zapisy rozdziału 3. W przypadku
przekazania przez OSD informacji o ograniczeniu lub całkowitym przerwaniu realizacji usługi
dystrybucji paliwa gazowego na zasadach przerywanych, ZUD w terminie wskazanym w
umowie dystrybucyjnej na zasadach przerywanych jest zobowiązany ograniczyć zużycie
paliwa gazowego do poziomu określonego w umowie.
3.1.7. Dodatkowe zasady, na jakich OSD może ograniczyć lub całkowicie przerwać realizację usługi
dystrybucji paliwa gazowego na zasadach przerywanych zostaną określone w umowie o
świadczenie usług dystrybucji paliwa gazowego na zasadach przerywanych, przy czym
ograniczenie lub całkowite przerwanie realizacji usługi dystrybucji paliwa gazowego może
nastąpić w wyniku konieczności zapewnienia bezpieczeństwa i ciągłości pracy systemu
dystrybucyjnego oraz zapewnienia realizacji zawartych umów dystrybucji na zasadach
ciągłych.
12
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
3.2. Nominacje roczne
3.1.1. Nominacje roczne określają miesięczne ilości paliwa gazowego, które ZUD zamierza
przekazać do dystrybucji w umownych punktach wejścia do systemu dystrybucyjnego w
następnym roku gazowym i odebrać w poszczególnych punktach wyjścia, w których
realizowane są PZDR.
3.1.2. Nominacje roczne zgłaszane są do 30 września danego roku na następny rok gazowy.
3.1.3. Dla PZDR zgłaszanego do realizacji w trakcie roku gazowego ZUD zobowiązany jest w terminie
min. 7 dni przed rozpoczęciem świadczenia usługi dystrybucji zgłosić nominację roczną
informującą o ilościach paliwa gazowego, które zamierza odebrać w poszczególnych
miesiącach do końca roku gazowego.
3.3. Nominacje tygodniowe
3.3.1.
Nominacje tygodniowe określają dobowe ilości paliwa gazowego, które ZUD zamierza
przekazać do dystrybucji w umownych punktach wejścia do systemu dystrybucyjnego w
następnym tygodniu gazowym.
3.3.2. W każdy czwartek do godz.10:00 ZUD przekaże do OSD nominacje tygodniowe, w których
poda przewidywaną ilość paliwa gazowego wyrażoną w m³ dla każdej doby gazowej
następnego tygodnia gazowego. W przypadku braku przekazania tygodniowej nominacji w
powyższym terminie, OSD przyjmie ostatnią zatwierdzoną nominację jako bieżącą.
3.3.3. OSD przekaże ZUD informację o zatwierdzeniu lub odrzuceniu nominacji tygodniowej do
piątku do godz.10:00. Nie przesłanie przez OSD informacji o odrzuceniu zgłoszonej nominacji
oznacza zatwierdzenie nominacji.
3.3.4. Przyczyną odrzucenia nominacji może być niespełnienie warunków nominacji opisanych w
pkt. 3.1. lub pkt. 3.4.
3.3.5. W przypadku odrzucenia nominacji, OSD podaje przyczyny odrzucenia nominacji.
3.3.6. W przypadku odrzucenia przez OSD nominacji w terminie, o którym mowa w pkt. 3.3.3., ZUD
przekaże do OSD skorygowaną nominację tygodniową do piątku do godziny 12:00.
3.3.7. OSD przekaże do ZUD informację o zatwierdzeniu lub odrzuceniu skorygowanej nominacji
tygodniowej do piątku do godz. 14:00.
3.3.8. W przypadku odrzucenia przez OSD skorygowanej nominacji tygodniowej, OSD przyjmuje
jako zatwierdzoną nominację ilości paliwa gazowego zgłoszone przez ZUD z uwzględnieniem
aktualnych warunków pracy systemu, ograniczeń i wstrzymań.
3.3.9. ZUD może dokonać renominacji wielkości zgłoszonych w nominacji dobowej dla dowolnej
doby w terminie do godz. 14:00 dnia poprzedzającego dzień, którego renominacja dotyczy.
13
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
3.3.10. Tego samego dnia do godziny 17:00 OSD poinformuje ZUD o możliwości lub odmowie
realizacji renominacji. Przyczyny odmowy realizacji renominacji są analogiczne jak w pkt.
3.3.4.
3.3.11. W przypadku odmowy przez OSD realizacji renominacji, ZUD do godz. 18:00 zaproponuje
korektę renominacji.
3.3.12. OSD potwierdza przyjęcie korekty renominacji do godz.20:00. Odrzucenie przez OSD korekty
renominacji powoduje skutki jak w punkcie 3.3.8.
3.3.13. Zmiany przyjęte w trybie punktów 3.3.9 – 3.3.12 stają się zatwierdzoną nominacją na daną
dobę gazową.
3.4. Procedura uzgadniania i korygowania nominacji oraz renominacji przez OSD
3.4.1. Nominacje (renominacje) muszą być zgodne z nominacjami zgłaszanymi innym operatorom
(w punktach wejścia / wyjścia z / do systemów współpracujących) lub przedsiębiorstwom
energetycznym dostarczającym paliwa gazowe do systemu dystrybucyjnego. OSD ma prawo
do uzgadniania nominacji ZUD z tymi OSW i przedsiębiorstwami energetycznymi.
3.4.2. OSD ma prawo żądać od ZUD korekty nominacji / renominacji, jeżeli zgłoszona OSD
nominacja / renominacja nie jest zgodna z odpowiednią nominacją / renominacją zgłoszoną
OSW lub przedsiębiorstwu energetycznemu w punkcie wejścia / wyjścia.
3.4.3. OSD ma prawo żądać od ZUD korekty nominacji, jeśli jej realizacja nie jest możliwa z
powodów, o których mowa w punkcie 3.1.5.
3.4.4. Jeżeli ZUD nie przedstawi OSD nominacji / renominacji zgodnej z nominacją / denominacją
dostarczoną innemu operatorowi lub przedsiębiorstwu energetycznemu w punkcie
wejścia/wyjścia, lub w ogóle nie dostarczył nominacji / renominacji, OSD ma prawo, po
uprzednim poinformowaniu ZUD, sam odpowiednio dostosować nominację / denominację
ZUD.
3.4.5. Korekty nominacji związane z wystąpieniem przypadków określonych w punktach 3.1.4 b –
3.1.4 d mogą być dokonywane przez OSD w każdym terminie, bez konieczności zachowania
procedury, o której mowa w punkcie 3.3. O dokonanej korekcie OSD powiadomi niezwłocznie
ZUD, którego zmiana dotyczy.
14
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
3.5. Nominacje tygodniowe dla punktów połączenia systemu OSP i OSD
3.5.1.
Dla punktów wejścia do systemu dystrybucyjnego będących jednocześnie punktami wyjścia z
systemu OSP nie mają zastosowania zapisy punktu 3.3.
3.5.2. W sytuacji opisanej w punkcie 3.5.1. OSD dokonuje uzgodnienia nominacji zgłoszonej przez
ZUP do OSP zgodnie z zapisami IRiESP. Nominacją przyjętą do realizacji przez OSD będzie
nominacja przesyłowa zatwierdzona przez OSP zgodnie z postanowieniami IRiESP i ustalona z
OSD.
15
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
4. Alokacje ilości paliwa gazowego w umownych punktach wejścia i wyjścia
4.1.
Ogólne warunki alokacji
4.1.1. Alokacje wykonywane są przez OSD na podstawie wyników pomiarów, informacji
dostarczanych przez ZUD oraz procedur opisanych w niniejszej IRiESD.
4.1.2.
Alokacje wykorzystywane są w celu:
a) sprawdzania zgodności nominacji z realizacją zleceń dystrybucji,
b) przekazywania informacji OSW,
c) rozliczeń usługi dystrybucji w zakresie opłat i bonifikat wynikających z niedotrzymania
parametrów jakościowych lub ciepła spalania paliwa gazowego.
4.1.3. Alokacje są wykonywane dla każdej doby gazowej, sumarycznie dla wszystkich PZD
realizowanych w danym umownym punkcie wejścia lub wyjścia przez jednego ZUD.
4.1.4. Szczegółowe warunki alokacji w poszczególnych punktach wejścia i wyjścia systemu
dystrybucyjnego określone są w porozumieniach pomiędzy OSD a ZUD realizującymi zlecenia
dystrybucji w tych punktach wejścia i wyjścia.
4.2.
Szczególne przypadki alokacji
4.2.1. W przypadku nie zawarcia porozumienia, o którym mowa w punkcie 4.1.4., różnice pomiędzy
całkowitymi ilościami paliwa gazowego ustalonymi we wszystkich zatwierdzonych
nominacjach dla danego punktu wejścia a ilościami przekazanymi do dystrybucji w tym
punkcie wejścia, przypisane zostaną ZUD, któremu przysługuje co najmniej 70% całkowitej
mocy zamówionej w tym punkcie u OSW.
4.2.2.
W przypadku nie zawarcia porozumienia, o którym mowa w punkcie 4.1.4. i jeżeli nie
znajdują zastosowania zapisy punktu 4.2.1., ilości paliwa gazowego przekazywane do
dystrybucji w poszczególnych punktach wejścia zostaną przypisane poszczególnym ZUD
proporcjonalnie do zatwierdzonych nominacji.
4.2.3. W przypadku, jeżeli ZUD nie podpisze w danym punkcie wejścia porozumienia, o którym
mowa w punkcie 4.1.4. i zobowiąże się do przekazywania na swój koszt do OSD wyników
pomiarów we wszystkich punktach wyjścia do odbiorców końcowych do godziny 8:00 za
poprzednią dobę gazową, do których realizowana jest dla niego usługa dystrybucji z danego
punktu wejścia, OSD zaalokuje ilości paliwa gazowego przekazanego przez ZUD do dystrybucji
w wielkości odpowiadającej sumie ilości paliwa gazowego odebranego w punktach wyjściach.
Sposoby przekazywania danych pomiarowych określone zostaną w umowie dystrybucyjnej.
16
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
4.2.4. W przypadku, o którym mowa w punkcie 4.2.3, alokacje dla pozostałych ZUD zostaną
wykonane zgodnie z zawartym porozumieniem, o którym mowa w punkcie 4.1.4., a w
przypadku braku porozumienia zgodnie z punktami 4.2.1. lub 4.2.2.
17
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
5. Bilansowanie paliwa gazowego w systemach gazowych
5.1.
Warunek równoważnej ilości paliwa gazowego w systemie dystrybucyjnym
5.1.1. W każdej dobie ilość paliwa gazowego dostarczonego przez OSD na rzecz ZUD w ramach
danego PZD do umownego punktu / punktów wyjścia odpowiada ilości paliwa gazowego
dostarczonego przez ZUD do umownego punktu / punktów wejścia w ramach tego PZD.
5.1.2. OSD nie ponosi odpowiedzialności w sytuacji, gdy ilość paliwa gazowego dostarczonego przez
ZUD do umownego punktu wejścia do systemu dystrybucyjnego, ustalona w sposób
określony powyżej, jest różna od ilości paliwa gazowego dostarczonego przez ZUD na
wejściach do systemu współpracującego. Powstałe w takich przypadkach niezbilansowanie
we współpracujących systemach gazowych jest rozliczane przez operatorów tych systemów.
5.2.
Przekazywanie informacji Operatorom Systemów Współpracujących
5.2.1. OSD, w celu realizacji zadań określonych w art. 9c ust. 2 ustawy Prawo Energetyczne,
przekazuje operatorowi systemu przesyłowego informacje dotyczące pracy sieci rozdzielczej,
niezbędne dla prowadzenia ruchu w sieci przesyłowej, zgodnie z zawartymi umowami.
5.2.2. OSD przekazuje operatorowi systemu przesyłowego informacje wymienione w punkcie 5.2.1.
w zakresie wynikającym z zawartego porozumienia międzyoperatorskiego.
5.2.3. OSD przekazuje operatorom systemów współpracujących informacje o zaalokowanych do
poszczególnych ZUD ilościach paliwa gazowego, dotyczące PZD realizowanych w umownych
punktach wejścia znajdujących się na styku z systemami gazowymi tych operatorów.
18
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
6. Zarządzanie ograniczeniami w systemie dystrybucyjnym
6.1.
Przyczyny powstawania ograniczeń systemowych
6.1.1. Ograniczenia systemowe mogą wystąpić w systemie dystrybucyjnym w związku z:
a) ograniczoną przepustowością sieci lub systemowych obiektów technologicznych,
c) koniecznością utrzymywania minimalnych ciśnień w punktach wyjścia z systemu
dystrybucyjnego,
d) koniecznością utrzymania stabilnych parametrów jakościowych paliwa gazowego w
systemie dystrybucyjnym,
e) prowadzeniem prac w systemie dystrybucyjnym lub w systemach współpracujących,
f)
wystąpieniem sytuacji awaryjnej,
g) działaniami ZUD, jego dostawców lub odbiorców niezgodnymi z postanowieniami IRiESD
lub umowy dystrybucyjnej.
6.2.
Działania Operatora na rzecz efektywnego wykorzystania przepustowości systemu
dystrybucyjnego
6.2.1. OSD prowadzi działania mające na celu efektywne wykorzystanie przepustowości systemu
dystrybucyjnego w celu realizacji usług dystrybucji na rzecz ZUD i podmiotów występujących
z wnioskiem o świadczenie usług dystrybucji.
6.2.2. W celu efektywnego wykorzystania istniejących technicznych możliwości systemu, OSD
monitoruje wykorzystanie zamówionych przepustowości przez ZUD.
6.3.
Wstrzymywanie, ograniczanie lub wznawianie dostaw do punktów wyjścia
6.3.1. Wstrzymanie lub ograniczenie dostaw do punktów wyjścia może nastąpić:
a) z inicjatywy ZUD na podstawie zlecenia przekazanego do OSD,
b) z inicjatywy OSD w sytuacji:
a. wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze paliw gazowych,
b. gdy instalacja gazowa znajdująca się za punktem wyjścia z systemu dystrybucyjnego
stwarza bezpośrednie zagrożenie dla życia, zdrowia lub środowiska,
c. gdy nastąpił nielegalny pobór paliw gazowych,
19
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
d. gdy zwłoka z zapłatą ze strony ZUD wynosi co najmniej 30 dni po upływie terminu
płatności, a ZUD został powiadomiony na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i
wyznaczono mu dodatkowy, dwutygodniowego termin do zapłaty zaległych i
bieżących należności.
6.3.2. Wznowienie dostaw do punktu systemu może nastąpić po ustaniu przyczyn wstrzymania, o
których mowa powyżej lub na wniosek ZUD, w przypadkach wstrzymania lub ograniczenia
dostaw, o których mowa w punkcie 6.3.1 a, na podstawie zlecenia przekazanego do OSD.
6.3.3. W sytuacjach, o których mowa w pkt. 6.3.1 OSD nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek
techniczne i finansowe straty poniesione przez ZUD lub obsługiwanych przez ZUD odbiorców
paliwa gazowego w wyniku przeprowadzonych działań.
6.3.4. Koszty związane ze wstrzymywaniem, ograniczaniem i wznawianiem dostaw paliwa
gazowego pokrywane są na zasadach i w wysokości określonych w Taryfie.
6.4.
Zarządzanie ograniczeniami systemowymi w przypadku niezgodności dostaw
paliwa gazowego z zatwierdzoną nominacją ZUD
6.4.1. OSD planuje ruch systemu dystrybucyjnego na podstawie nominacji przekazanych przez ZUD
i zatwierdzonych w sposób opisany w IRiESD.
6.4.2. W przypadku, gdy ilości paliwa gazowego przekazane do dystrybucji są niezgodne z
zatwierdzonymi nominacjami, OSD podejmuje dodatkowe czynności związane z
dostosowaniem pracy systemu do nowych warunków i zapobieżenia ewentualnym
ograniczeniom systemowym.
6.5.
Zarządzanie ograniczeniami w przypadku wprowadzenia do systemu paliwa
gazowego o nieodpowiednim cieple spalania lub nieodpowiedniej jakości
6.5.1. OSD odmawia odebrania w umownym punkcie wejścia do systemu dystrybucyjnego paliwa
gazowego o nieodpowiedniej jakości, o ile umowa dystrybucji nie stanowi inaczej.
6.5.2. Za okres wstrzymania odbioru paliwa gazowego z powodu nieodpowiedniej jakości paliwa
gazowego w umownym punkcie wejścia OSD pobiera opłaty wynikające z zamówionej mocy
oraz ewentualne opłaty za niedotrzymanie nominacji.
6.5.3. W przypadku stwierdzenia, że do systemu zostało wprowadzone paliwo gazowe o
nieodpowiednim cieple spalania lub nieodpowiedniej jakości bez wcześniejszego
uprzedzenia, OSD ustali ZUD odpowiedzialnych za nieodpowiednie ciepło spalania lub jakość
paliwa gazowego, określi zasięg oraz skalę mogącego wystąpić zakłócenia oraz podejmie
jedno z poniższych działań:
a) dopuści warunkowo do transportu całości lub części paliwa gazowego o niedostatecznej
jakości pod warunkiem uznania, że zasięg i skala zakłócenia nie wpłynie negatywnie na
realizację umów dystrybucyjnych innych ZUD,
20
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
b) wstrzyma przyjęcie paliwa gazowego w umownym punkcie wejścia oraz realizację umowy
dystrybucyjnej ZUD, niezwłocznie informując ZUD, do czasu ustania zakłócenia i
przywrócenia właściwych parametrów paliwa gazowego, jeśli uzna, iż zasięg i skala
zakłócenia może wpłynąć negatywnie na realizację umów dystrybucyjnych innych ZUD
lub mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo funkcjonowania systemu
dystrybucyjnego.
6.5.4. W przypadku braku możliwości ustalenia ZUD wprowadzających do systemu dystrybucyjnego
paliwo gazowe o nieodpowiednim cieple spalania lub nieodpowiedniej jakości, OSD może
wstrzymać przyjmowanie paliwa gazowego w umownym punkcie wejścia oraz realizację
wszystkich umów dystrybucyjnych związanych z tym punktem wejścia do czasu ustania
zakłócenia i przywrócenia właściwych parametrów paliwa gazowego.
6.5.5. W przypadku opisanym w punkcie 6.5.3 OSD przyporządkowuje wprowadzone lub mające
być wprowadzone do systemu ilości paliwa gazowego o niedostatecznej jakości lub cieple
spalania do poszczególnych ZUD, stosując ogólne warunki alokacji.
6.5.6. Za wprowadzenie do systemu dystrybucyjnego paliwa gazowego o nieodpowiedniej jakości
lub nieodpowiednim cieple spalania OSD pobierze od odpowiedzialnego za to ZUD opłatę na
warunkach opisanych w punktach 6.7 i 6.8.
6.5.7. W przypadku wprowadzenia do systemu dystrybucyjnego paliwa gazowego o
nieodpowiednim cieple spalania lub nieodpowiedniej jakości bez uprzedniego
poinformowania OSD, ZUD, który wprowadził do systemu dystrybucyjnego paliwo gazowe o
nieodpowiednim cieple spalania lub nieodpowiedniej jakości, jest zobowiązany do naprawy
szkód poniesionych z tego tytułu przez pozostałych użytkowników systemu dystrybucyjnego i
zgłoszonych do OSD.
6.6.
Zarządzanie ograniczeniami systemowymi w przypadku wystąpienia ograniczeń
kontraktowych
6.6.1. OSD prowadzi bieżącą ocenę wykorzystania zarezerwowanej przepustowości z
uwzględnieniem aktualnie świadczonych usług dystrybucji w ramach zawartych umów
dystrybucji, przyjętych wniosków o świadczenie usług dystrybucji i zawartych umów o
przyłączenie do sieci dystrybucyjnej. Analizy te mają na celu zapobieganie możliwości
blokowania przepustowości w systemie dystrybucyjnym i powstawania ograniczeń
kontraktowych.
6.6.2. W przypadku powstania ograniczeń kontraktowych, które uniemożliwiają zawarcie umowy
dystrybucyjnej lub przyjęcia do realizacji kolejnego zlecenia PZDR, OSD dołoży starań w celu
ich zmniejszenia i umożliwienia zawarcia umowy przynajmniej na zasadach przerywanych.
6.6.3. Jeżeli w trakcie rozpatrywania nowego wniosku o usługę dystrybucji lub zgłoszenia przez ZUD
kolejnego PZDR okaże się, że brak jest wolnej przepustowości technicznej a w ramach
21
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
dotychczas realizowanych umów istnieją zarezerwowane a niewykorzystane przepustowości,
OSD po konsultacji z Prezesem URE wzywa ZUD, który wykorzystuje mniej niż 80 %
zarezerwowanej mocy umownej systemu dystrybucyjnego, przez okres kolejnych 6 miesięcy,
w tym od grudnia do marca (roku następnego), do zrezygnowania w ciągu 30 dni z prawa do
niewykorzystywanej przez niego przepustowości.
6.6.4. Jeżeli na skutek zmian warunków umowy dystrybucji lub jej wypowiedzenia pojawi się wolna
przepustowość techniczna w systemie dystrybucyjnym, która może być udostępnienia jako
ciągła, OSD w pierwszej kolejności zaoferuje uwolnioną przepustowość ZUD, którzy zawarli
umowę dystrybucyjną na warunkach przerywanych.
6.7.
Opłaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych paliwa gazowego
6.7.1. Jakość paliwa gazowego podgrupy Lw określana jest zgodnie z Normą PN-C-04753 (warunki
odniesienia 298,15 K; 273,15 K; 101,325 kPa).
6.7.2. Jeżeli paliwo gazowe przekazywane do dystrybucji w umownym punkcie wejścia do systemu
dystrybucyjnego lub odbierane w punkcie wyjścia z systemu dystrybucyjnego nie będzie
spełniało parametrów jakościowych określonych w poniższej tabeli zostaną naliczone opłaty
dodatkowe lub udzielone bonifikaty.
j.m.
System gazu ziemnego
zaazotowanego (grupy Lw)
zawartość siarkowodoru
mg/ m³
≤7
zawartość siarki całkowitej
mg/ m³
≤ 40
zawartość par rtęci
mg/ m³
≤ 30
ciepło spalania
MJ/m³
≤ 30
Wyszczególnienie
6.7.3. OSD zobowiązany jest do zapewnienia odpowiedniej temperatury punktu rosy wody paliwa
gazowego przekazywanego do dystrybucji w umownych punktach wyjścia z systemu
dystrybucyjnego zgodnie z poniższymi wymaganiami:
a) maksymalna dopuszczalna wartość temperatury punktu rosy wody ((XSTNmax)la 5,5MPa od 1
kwietnia do 30 września wynosi +3,7 oC (276,85 K),
22
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
b) maksymalna dopuszczalna wartość temperatury punktu rosy wody (XSTNmax) dla 5,5 MPa od 1
października do 31 marca wynosi -5 oC (268,15 K).
6.7.4. Jeżeli OSD na wyjściu z systemu dystrybucyjnego dostarczy paliwo gazowe niespełniające
parametrów jakościowych określonych w pkt. 6.7.4, ZUD przysługuje od OSD bonifikata
wyliczona według wzoru:
BNT = IN* 0,1 * CRG * (XSTW – XSTNmax) / MOD(XSTNmax),
Gdzie:
BNT - opłata za niedotrzymanie parametru temperatury punktu rosy wody (zł),
IN odebrana w umownym punkcie wejścia do systemu ilość paliwa
gazowego o nieodpowiednim parametrze (m³),
XSTNmax - najwyższa dopuszczalna wartość temperatury punktu rosy wody (K),
XSTW - rzeczywista wartość temperatury punktu rosy wody paliwa gazowego
odebranego przez ZUD w punkcie wyjścia (K),
MOD wartość bezwzględna.
CRG cena referencyjna gazu (zł/ m³),
6.8.
Opłaty za niedotrzymanie ciepła spalania paliwa gazowego
6.8.1. Jeżeli OSD na wyjściu z systemu dystrybucyjnego dostarczy paliwo gazowe o wartości
rzeczywistego ciepła spalania (HZW) niższej od minimalnej (HSM), określonej zgodnie z
punktem 6.7.1, ZUD przysługuje od OSD bonifikata wyliczona według wzoru:
BNC = IN*CRG*(1 - HZW/HSM) * 2
Gdzie:
BNC - bonifikata za niedotrzymanie ciepła spalania w punkcie wyjścia (zł)
HZW - ciepło spalania paliwa gazowego odebranego przez ZUD z systemu dystrybucyjnego
(MJ/ m³)
HSM - minimalne ciepło spalania ustalone zgodnie z pkt. 6.7.1 (MJ/ m³)
IN - odebrana w umownym punkcie wyjścia z systemu ilość paliwa gazowego o niższej od
minimalnej wartości ciepła spalania (m³)
CRG - cena referencyjna gazu (zł/ m³)
23
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
6.8.2. Jeśli OSD powiadomi ZUD, a ZUD wyrazi zgodę na odebranie paliwa gazowego o
nieodpowiednim cieple spalania, za przyjętą ilość paliwa gazowego o nieodpowiednim cieple
spalania ZUD przysługuje 50% bonifikaty.
6.9.
Cena Referencyjna Gazu
6.9.1. Cena Referencyjna Gazu (CRG), wykorzystywana na potrzeby rozliczeń OSD z ZUD, ustalana
jest przez OSD na miesiąc M na podstawie średniej ważonej ceny zakupów paliwa gazowego
wraz z kosztem dostarczenia paliwa gazowego do systemu dystrybucyjnego w okresie 12
miesięcy, którego ostatnim miesiącem jest miesiąc M - 2.
6.9.2. CRG publikowana jest na stronach internetowych OSD.
24
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
7. Sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych
7.1.
Awarie i ich usuwanie
7.1.1. W przypadku wystąpienia awarii lub zakłócenia w przepływie paliwa gazowego, OSD ma
obowiązek przystąpić niezwłocznie do ich usunięcia.
7.1.2. Na terenie działania OSD dostępne są alarmowe numery telefonów, które służą
użytkownikom systemu oraz innym podmiotom do zgłaszania informacji związanych z
wystąpieniem awarii w obszarze funkcjonowania systemu dystrybucyjnego. Informacja o
alarmowych numerach telefonów dostępna jest na stronach internetowych OSD.
7.1.3. W przypadku otrzymania informacji o nieprawidłowościach w działaniu systemu gazowego,
dyspozytor informuje odpowiednie służby, które podejmują natychmiastowe działania w celu
zapewnienia bezpieczeństwa mienia i osób oraz zapewnienia ciągłości dostaw.
7.1.4. Przy zabezpieczeniu i usuwaniu skutków awarii odpowiednie służby OSD współpracują z
innymi służbami takimi jak policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe.
7.1.5. Na obszarze systemu dystrybucyjnego objętym skutkami awarii lub działań związanych z ich
usuwaniem OSD może wprowadzić ograniczenia w dystrybucji paliwa gazowego.
7.1.6. OSD nie ponosi odpowiedzialności za skutki awarii wynikających ze stanu technicznego
instalacji i urządzeń użytkowanych przez ZUD lub innych użytkowników systemu oraz innych
awarii wynikających z winy ZUD lub innych użytkowników systemu.
7.2.
Współdziałanie w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego
7.2.1. ZUD opracowuje procedury postępowania na wypadek wystąpienia zaburzeń w dostarczaniu
paliw gazowych, a w szczególności nieprzewidzianego wzrostu użycia paliwa gazowego przez
odbiorców, wystąpienia zakłóceń w dostawach paliwa gazowego, wystąpienia sytuacji
awaryjnej w instalacji odbiorcy lub dostawcy ZUD. Procedury oraz ich aktualizacje są
przedkładane OSD niezwłocznie jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia zawarcia
umowy dystrybucyjnej lub 14 dni od dnia dokonania aktualizacji procedury.
7.2.2. W przypadku wystąpienia zakłóceń w dostawach paliwa gazowego do systemu
dystrybucyjnego lub nieprzewidzianego wzrostu jego zużycia przez odbiorców, ZUD
podejmuje działania mające na celu przeciwdziałanie temu zagrożeniu, w szczególności
określone w procedurach postępowania, o których mowa pkt. 7.2.1. Ponadto ZUD zajmujący
się obrotem paliw gazowych informuje niezwłocznie OSD o możliwości wystąpienia
25
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego na określonym obszarze Spółki Dystrybucyjnej,
bezpieczeństwa osób lub zagrożenia wystąpienia znacznych strat materialnych.
7.2.3.
Po podjęciu wszelkich działań umożliwiających zaspokojenie potrzeb swoich odbiorców na
paliwo gazowe ZUD zawiadamia OSD o wystąpieniu zdarzeń, o których mowa w pkt 7.2.2 i
podjętych działaniach w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw paliwa gazowego swoim
odbiorcom lub o braku możliwości zapewnienia tego bezpieczeństwa w terminie
umożliwiającym podjęcie działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa dostarczania
paliwa gazowego odbiorcom i prawidłowe funkcjonowanie systemu dystrybucyjnego.
7.2.4. Po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w pkt. 7.2.3. lub w przypadku wystąpienia
gwałtownego, nieprzewidzianego uszkodzenia lub zniszczenia urządzeń, instalacji lub sieci,
powodującego przerwę w ich używaniu lub utratę ich właściwości zagracającą
bezpieczeństwu funkcjonowania systemu dystrybucyjnego OSD podejmuje niezbędne
działania mające na celu zapewnienie lub przywrócenie prawidłowego funkcjonowania tego
systemu.
7.3.
Sporządzanie oraz realizacja planu wprowadzania ograniczeń
7.3.1.
Zasady opracowywania planów ograniczeń oraz ich wprowadzania reguluje Ustawa z dnia 16
lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz
zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i
zakłóceń na rynku naftowym (Dz.U. z 2007 r. nr 52, poz. 343) Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 19 września 2007 r. w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze
gazu ziemnego (Dz. U. z 2007 r., nr 178 poz. 1252 ).
7.3.2. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze paliw gazowych mogą być wprowadzone po
wyczerpaniu przez operatorów, we współpracy z zainteresowanymi stronami, wszelkich
dostępnych środków służących zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania systemu
gazowego - przy dołożeniu należytej staranności.
7.3.3.
Ograniczenia w poborze paliw gazowych mogą dotyczyć odbiorców, dla których moc
umowna określona w umowie dystrybucyjnej wynosi co najmniej 417 m³ /h.
7.3.4. Szczegółowe procedury dotyczące wprowadzania ograniczeń oraz okres obowiązywania i
zakres tych ograniczeń zawarte są w Planie Ograniczeń Operatora Systemu Dystrybucyjnego
oraz w przepisach przywołanych w punkcie 7.3.1
7.3.5. Operator Systemu Dystrybucyjnego nie ponosi odpowiedzialności za skutki ograniczeń
wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów oraz decyzjami Operatora Systemu
Przesyłowego.
26
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
8. Procedura zmiany sprzedawcy
8.1.
Odbiorca przyłączony do sieci dystrybucyjnej OSD ma prawo do zmiany sprzedawcy paliwa
gazowego.
8.2.
Układy pomiarowe podmiotu ubiegającego zmieniającego sprzedawcę lub rozdzielającego
umowę kompleksową na umowę o świadczenie usług dystrybucji i obrotową muszą spełniać
wymagania określone artykule 9.
8.3.
Procedura zmiany sprzedawcy:
8.3.1. W przypadku zmiany sprzedawcy paliw gazowych przez Odbiorcę, którego urządzenia,
instalacje lub sieci są przyłączone bezpośrednio do systemu dystrybucyjnego:
8.3.1.1.
Odbiorca zawiera umowę sprzedaży z nowym sprzedawcą;
8.3.1.2.
Odbiorca wypowiada umowę sprzedaży dotychczasowemu sprzedawcy;
8.3.1.3.
Nowy sprzedawca lub Odbiorca zawiera z OSD umowę dystrybucyjną lub aneks do
umowy dystrybucyjnej, na mocy której usługi dystrybucji paliwa gazowego będą
świadczone do punktu wyjścia, w którym paliwo gazowe jest pobierane przez Odbiorcę,
dokonującego zmiany sprzedawcy.
8.3.1.4.
Wniosek o świadczenie usługi dystrybucji nowy sprzedawca lub Odbiorca powinien złożyć
najpóźniej na 45 dni przed dniem rozpoczęcia sprzedaży paliwa gazowego do Odbiorcy.
Do wniosku o świadczenie usługi należy załączyć umowę sprzedaży zawartą z nowym
sprzedawcą.
8.3.1.5.
Nowy sprzedawca informuje dotychczasowego sprzedawcę oraz OSD o dniu rozpoczęcia
przez niego sprzedaży paliw gazowych do Odbiorcy;
8.3.1.6.
OSD dokonuje odczytu wskazań układu pomiarowego w celu dokonania rozliczeń
dotychczasowego sprzedawcy z Odbiorcą;
8.3.1.7.
OSD niezwłocznie przekazuje dane pomiarowe, o których mowa w pkt. 8.2.1.6.
dotychczasowemu sprzedawcy i nowemu sprzedawcy lub Odbiorcy;
8.3.1.8.
Odczytu, o których mowa w pkt. 8.2.1.6., OSD dokonuje nie później niż w ciągu 5 dni
roboczych od ostatniego dnia obowiązywania umowy sprzedaży zawartej z
dotychczasowym sprzedawcą. W przypadku braku możliwości dokonania tego odczytu,
OSD dokonuje oszacowania ilości sprzedanego paliwa gazowego według stanu na ostatni
dzień obowiązywania umowy sprzedaży z dotychczasowym sprzedawcą.
27
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
9. Wymagania dotyczące układów pomiarowych,
9.1.
Układy pomiarowo-rozliczeniowe – wymagania ogólne
Wymagania dla układów pomiarowych są zgodne z wymaganiami Wielkopolskiej Spółki Gazownictwa
zawartych w zatwierdzonej przez URE IRiESD przedmiotowej Spółki. Wymagania te dotyczą
Odbiorców zmieniających Sprzedawców lub rozdzielających umowę kompleksową na umowę
dystrybucyjną i obrotową. . Dla pozostałych odbiorców wymagania określa umowa pomiędzy OSD
a odbiorcą
9.2.
Układy pomiarowo-rozliczeniowe – wymagania techniczne
9.2.1. Konfiguracja układu pomiarowego jest określana w warunkach przyłączenia w taki sposób,
aby przepustowość nominalna gazomierza była zbliżona do mocy umownej deklarowanej
przez odbiorcę.
9.2.2. Pozostałe wymagania techniczne dla układów pomiarowych są zgodne z wymaganiami
Wielkopolskiej Spółki Gazownictwa zawartych w zatwierdzonej przez URE IRiESD
przedmiotowej Spółki. Wymagania te dotyczą Odbiorców zmieniających Sprzedawców lub
rozdzielających umowę kompleksową na umowę dystrybucyjną i obrotową. Dla pozostałych
odbiorców wymagania określa umowa pomiędzy OSD a odbiorcą
9.3.
Gazomierze – wymagania techniczne
9.3.1. Gazomierz jest podstawową częścią układu pomiarowego.
9.3.2. Gazomierz powinien być dobrany w taki sposób, aby mierzony strumień gazu zawierał się
pomiędzy Qmin i Qmax gazomierza. Ponadto powinien być wyposażony w przelicznik z
korekcją ciśnienia i temperatury.
9.3.3. Pozostałe wymagania techniczne dla gazomierzy są zgodne z wymaganiami Wielkopolskiej
Spółki Gazownictwa zawartych w zatwierdzonej przez URE IRiESD przedmiotowej Spółki.
Wymagania te dotyczą Odbiorców zmieniających Sprzedawców lub rozdzielających umowę
kompleksową na umowę dystrybucyjną i obrotową. Dla pozostałych odbiorców wymagania
określa umowa pomiędzy OSD a odbiorcą
28
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi
9.4.
Rejestratory – wymagania techniczne
9.4.1. Wymagania techniczne dla rejestratorów są zgodne z wymaganiami Wielkopolskiej Spółki
Gazownictwa zawartych w zatwierdzonej przez URE IRiESD przedmiotowej Spółki.
Wymagania te dotyczą Odbiorców zmieniających Sprzedawców lub rozdzielających umowę
kompleksową na umowę dystrybucyjną i obrotową. Dla pozostałych odbiorców wymagania
określa umowa pomiędzy OSD a odbiorcą
9.5.
Przeliczniki – wymagania techniczne
9.5.1. Wymagania techniczne dla Przeliczników są zgodne z wymaganiami Wielkopolskiej Spółki
Gazownictwa zawartych w zatwierdzonej przez URE IRiESD przedmiotowej Spółki.
Wymagania te dotyczą Odbiorców zmieniających Sprzedawców lub rozdzielających umowę
kompleksową na umowę dystrybucyjną i obrotową. Dla pozostałych odbiorców wymagania
określa umowa pomiędzy OSD a odbiorcą
29
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej – wersja do konsultacji
Część II - Bilansowanie i Zarządzanie Ograniczeniami Systemowymi