Pełny tekst () - Progress in Plant Protection

PROGRESS IN PLANT PROTECTION/POSTĘPY W OCHRONIE ROŚLIN 53 (1) 2013
Recenzja książki
Niemirowicz-Szczyt K. 2012. GMO w Świetle Najnowszych Badań.
Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 232 ss. ISBN 978-83-7583-373-7
Wspólnym nakładem Instytutu Problemów Współczesnej Cywilizacji im. M. Dietricha oraz Wydawnictwa
Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
ukazała się książka przedstawiająca środowiskowe,
żywnościowe, społeczne i polityczne aspekty uprawy
odmian roślin genetycznie zmodyfikowanych – GMO.
W USA odmiany GMO różnych roślin spożywczych
i pastewnych stały się istotnym „kamieniem węgielnym”
rolniczej potęgi USA. Amerykańska Akademia Nauk
w swym oficjalnym dokumencie urzędowo stwierdziła, że
odmiany GMO różnych gatunków roślin uprawnych
– a zwłaszcza soi, kukurydzy i ziemniaka – nie stanowią
żadnego zagrożenia dla środowiska oraz konsumentów
w USA.
Książka przybliża polskiemu czytelnikowi powyższą
problematykę w oparciu o materiały Instytutu Problemów
Współczesnej Cywilizacji im M. Dietricha w Warszawie
oraz wiedzę kadry naukowej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
W rozdz. 1 „Doskonalenie organizmów na potrzeby
człowieka” (s. 9–18) K. Niemirowicz-Szczyt przedstawia
informacje o powierzchni uprawy odmian GMO, które
obejmują miliony hektarów, zwłaszcza w USA.
W rozdz. 2 „Otrzymywanie organizmów genetycznie
zmodyfikowanych” (s. 19–34) G. Bartoszewski w sposób
opisowy i graficzny przedstawia metody i techniki
uzyskiwania transgenicznych odmian roślin.
W rozdz. 3 „Nowe właściwości genetycznie modyfikowanych makroorganizmów” (s. 35–67) M. Gniewosz
przedstawia bardzo obszerne informacje o produkcji
biofarmaceutyków w systemach ekspresyjnych Escherichia coli zatwierdzonych w USA i krajach Unii
Europejskiej.
W rozdz. 4 „Odmiany roślin uprawnych modyfikowanych genetycznie” (s. 69–86) W. Orczyk charakteryzuje cechy użytkowe roślin zmodyfikowanych metodami
inżynierii genetycznej.
W rozdz. 5 „Nowe właściwości zwierząt modyfikowanych genetycznie” (s. 87–122) L. Zwierzchowski przedstawia metody otrzymywania transgenicznych zwierząt
w hodowli, badaniach biomedycznych oraz produkcji
wełny.
W rozdz. 6 „Regulacje prawne i odbiór społeczny
GMO” (s. 123–139) G. Bartoszewski omawia prawodawstwo Unii Europejskiej dotyczące stosowania GMO.
W rozdz. 7 „GMO w środowisku rolniczym”
(s. 141–175) Z.T. Dąbrowski i M. Grabowski bardzo
szeroko przedstawiają różne aspekty wpływu uprawy
odmian kukurydzy GMO z toksynami owadobójczej
bakterii Bacillus thuringiensis dla nieszkodliwych i nieroślinożernych gatunków owadów, a zwłaszcza dorosłych
motyli.
W rozdz. 8 „Wyzwania i problemy analiz GMO – rola
laboratoriów referencyjnych” (s. 177–196) A. Linkiewicz,
J. Zimny i S. Sowa przedstawiają powody, dla których
wykonuje się analizy modyfikacji genetycznych w roślinach oraz znakuje się takie rośliny i uprawy.
W rozdz. 9 „Kontrowersje wokół żywności zmodyfikowanej genetycznie” (s. 197–215) M. Filipecki omawia
i wyjaśnia wiele zagadnień, które budzą żywe dyskusje
i obawy konsumentów przed spożywaniem odmian GMO
lub ich ewentualne oddziaływanie w środowisku na
„niedocelowe gatunki owadów”.
Tę interesującą książkę kończy bardzo użyteczny
„Słownik terminów” (s. 217–224) oraz „Skorowidz rzeczowy” (s. 225–232), które bardzo ułatwiają wyszukiwanie
potrzebnych tematów.
Książkę tę polecam – zarówno zwolennikom, jak
i przeciwnikom odmian GMO – celem rzeczowego zapoznania się z racjonalnymi argumentami uprawiania odmian
GMO, gdyż pozwalają one znacznie zmniejszyć zakres
stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ich
negatywną presję na środowisko.
Jerzy J. Lipa
Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy
Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań
[email protected]
Institute of Plant Protection – National Research Institute
Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy
Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 53 (1): 213
ISSN 1427-4337