Pełny tekst () - Progress in Plant Protection
Transkrypt
Pełny tekst () - Progress in Plant Protection
PROGRESS IN PLANT PROTECTION/POSTĘPY W OCHRONIE ROŚLIN 53 (1) 2013 Recenzja książki Niemirowicz-Szczyt K. 2012. GMO w Świetle Najnowszych Badań. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 232 ss. ISBN 978-83-7583-373-7 Wspólnym nakładem Instytutu Problemów Współczesnej Cywilizacji im. M. Dietricha oraz Wydawnictwa Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie ukazała się książka przedstawiająca środowiskowe, żywnościowe, społeczne i polityczne aspekty uprawy odmian roślin genetycznie zmodyfikowanych – GMO. W USA odmiany GMO różnych roślin spożywczych i pastewnych stały się istotnym „kamieniem węgielnym” rolniczej potęgi USA. Amerykańska Akademia Nauk w swym oficjalnym dokumencie urzędowo stwierdziła, że odmiany GMO różnych gatunków roślin uprawnych – a zwłaszcza soi, kukurydzy i ziemniaka – nie stanowią żadnego zagrożenia dla środowiska oraz konsumentów w USA. Książka przybliża polskiemu czytelnikowi powyższą problematykę w oparciu o materiały Instytutu Problemów Współczesnej Cywilizacji im M. Dietricha w Warszawie oraz wiedzę kadry naukowej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W rozdz. 1 „Doskonalenie organizmów na potrzeby człowieka” (s. 9–18) K. Niemirowicz-Szczyt przedstawia informacje o powierzchni uprawy odmian GMO, które obejmują miliony hektarów, zwłaszcza w USA. W rozdz. 2 „Otrzymywanie organizmów genetycznie zmodyfikowanych” (s. 19–34) G. Bartoszewski w sposób opisowy i graficzny przedstawia metody i techniki uzyskiwania transgenicznych odmian roślin. W rozdz. 3 „Nowe właściwości genetycznie modyfikowanych makroorganizmów” (s. 35–67) M. Gniewosz przedstawia bardzo obszerne informacje o produkcji biofarmaceutyków w systemach ekspresyjnych Escherichia coli zatwierdzonych w USA i krajach Unii Europejskiej. W rozdz. 4 „Odmiany roślin uprawnych modyfikowanych genetycznie” (s. 69–86) W. Orczyk charakteryzuje cechy użytkowe roślin zmodyfikowanych metodami inżynierii genetycznej. W rozdz. 5 „Nowe właściwości zwierząt modyfikowanych genetycznie” (s. 87–122) L. Zwierzchowski przedstawia metody otrzymywania transgenicznych zwierząt w hodowli, badaniach biomedycznych oraz produkcji wełny. W rozdz. 6 „Regulacje prawne i odbiór społeczny GMO” (s. 123–139) G. Bartoszewski omawia prawodawstwo Unii Europejskiej dotyczące stosowania GMO. W rozdz. 7 „GMO w środowisku rolniczym” (s. 141–175) Z.T. Dąbrowski i M. Grabowski bardzo szeroko przedstawiają różne aspekty wpływu uprawy odmian kukurydzy GMO z toksynami owadobójczej bakterii Bacillus thuringiensis dla nieszkodliwych i nieroślinożernych gatunków owadów, a zwłaszcza dorosłych motyli. W rozdz. 8 „Wyzwania i problemy analiz GMO – rola laboratoriów referencyjnych” (s. 177–196) A. Linkiewicz, J. Zimny i S. Sowa przedstawiają powody, dla których wykonuje się analizy modyfikacji genetycznych w roślinach oraz znakuje się takie rośliny i uprawy. W rozdz. 9 „Kontrowersje wokół żywności zmodyfikowanej genetycznie” (s. 197–215) M. Filipecki omawia i wyjaśnia wiele zagadnień, które budzą żywe dyskusje i obawy konsumentów przed spożywaniem odmian GMO lub ich ewentualne oddziaływanie w środowisku na „niedocelowe gatunki owadów”. Tę interesującą książkę kończy bardzo użyteczny „Słownik terminów” (s. 217–224) oraz „Skorowidz rzeczowy” (s. 225–232), które bardzo ułatwiają wyszukiwanie potrzebnych tematów. Książkę tę polecam – zarówno zwolennikom, jak i przeciwnikom odmian GMO – celem rzeczowego zapoznania się z racjonalnymi argumentami uprawiania odmian GMO, gdyż pozwalają one znacznie zmniejszyć zakres stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ich negatywną presję na środowisko. Jerzy J. Lipa Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań [email protected] Institute of Plant Protection – National Research Institute Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 53 (1): 213 ISSN 1427-4337