Kultura renesansu

Kultura renesansu
1. Marcin Luter zrobił największą przysługę Europie w historii. Pozwolił tłumaczyd Biblię z łaciny na języki narodowe.
Wyobraź sobie jak czuli się ludzie w kościele nie rozumiejąc ani słowa z liturgii. Msza była odprawiana w łacinie i tylko
wykształceni ludzie wiedzieli o co w tym wszystkim chodzi. Szybko ktoś wpadł na pomysł, że skoro można czytad
Biblię w języku narodowym, to można w nim pisad również wiersze. U nas owocem takiego myślenia była poezja Jana
Kochanowskiego.
2. Odrodzenie sprzyjało szkołom wyższym. U nas kwitła Akademia Krakowska założona w 1364 roku. Studiował na
niej Mikołaj Kopernik, Andrzej Frycz Modrzewski, Stanisław Hozjusz, Jan Dandyszek. Studenci – jak dziś – dostawali
stypendia i jeździli studiowad za granicę.
3. Oświata dotarła też pod strzechy. Po średniowieczu pozostała sied szkół parafialnych. Wprowadzono gimnazja,
czyli szkoły średnie uczące języków klasycznych i sztuki wymowy. Do historii przeszły szkoły jezuickie zwane
kolegiami. Z naszej perspektywy uczono w nich kompletnie niepotrzebnych nikomu rzeczy - sztuki wymowy, poetyki,
łaciny i greki. Nie zwracano uwagi na umiejętności praktyczne. Geografia czy historia - to były mało znaczące
przedmioty.
4. Jezuici jednak idealnie pasowali do ideałów renesansu. Pracowali bowiem między ludźmi – nie zamykali się w
klasztorach, jak większośd mnichów w średniowieczu. Do dziś jezuici są prawnikami, lekarzami, nauczycielami. Ich
misja to byd przy człowieku, a nie za murami klasztoru.
5. Sztuka renesansu mogła rozwijad się dzięki mecenasowi. Pojęcie to pochodzi od nazwiska Caiusa Maecenasa,
Rzymianina, który sponsorował poetów Wergiliusza i Horacego. W wczasach odrodzenia mecenat odrodził się we
Florencji i Rzymie. Najbardziej znani mecenasi w historii to rodzina Medyceuszy z Florencji. Medyceusze byli
bankierami. Słynęli z tego, że pożyczali pieniądze królom. W Rzymie mecenasami byli papieże. Mecenasów nie
brakowało też w Polsce. Kochanowskiemu i Rejowi pomagali królowie Zygmunt Stary i Zygmunt August.
Prawa autorskie zastrzeżone. Wykorzystanie materiałów do jakiegokolwiek celu poza użytkiem prywatnym, w całości lub we fragmencie,
wymaga pisemnej zgody portalu www.lykwiedzy.pl
6. Mówiąc o kulturze renesansowej nie sposób pominąd teatru elżbietaoskiego. Odrodzenie w Anglii przypada
właśnie na panowanie królowej Elżbiety. W średniowieczu teatr służył prezentowaniu scen z życia Chrystusa. To był
szok gdy aktorzy zaczęli pokazywad zbrodnię, zło i spiski. Dziś często narzekamy, że w telewizji pokazują filmy o
zabijaniu. Już wtedy autorzy sztuk wiedzieli, że… nic tak nie ożywi widowni jak świeży trup. Dla ostrożności teatry
budowano poza miastami.
7. Najznakomitszym przedstawicielem teatru elżbietaoskiego był Wiliam Szekspir. Zerwał on z antycznymi zasadami i
pokazywał ludzi z różnych warstw społecznych. Do tej pory jeśli sztuka mówiła o królach, to postaciami były osoby z
wyższych sfer. Jeśli o szlachcie – to tylko szlachta. Szekspir wymieszał postacie. To pierwsza rzecz jaką zmienił w
teatrze. Druga – postacie jego dramatów były złożone psychologiczne. Miały bardzo bogate życie psychiczne.
Prawa autorskie zastrzeżone. Wykorzystanie materiałów do jakiegokolwiek celu poza użytkiem prywatnym, w całości lub we fragmencie,
wymaga pisemnej zgody portalu www.lykwiedzy.pl