Wpływ zmian klimatycznych na strukturę przestrzenną i
Transkrypt
Wpływ zmian klimatycznych na strukturę przestrzenną i
Zadanie 6. Bałtyk jako element systemu klimatycznego i jego rola w tworzeniu się stanów zagrozenia Wpływ zmian klimatycznych na strukturę przestrzenną i czasową zakwitu glonów klimat.imgw.pl Eutrofizacja i związane z nią masowe zakwity glonów stanowi główny problem ekologiczny Bałtyku. Celem prowadzonych prac jest analiza występowania zakwitów fitoplanktonowych w polskiej strefie przybrzeżnej oraz w strefie pełnomorskiej Bałtyku. Ponadto określenie powiązań między zmianami występującymi w populacji planktonu a parametrami abiotycznymi środowiska morskiego, w tym parametrami klimatycznymi. Poza tym próba prognozowania występowania e-mail: [email protected] zakwitów na podstawie zidentyfikowanych zależności w modelu ekologicznym. Zależność rozwoju populacji fitoplanktonu od czynników klimatycznych (temperatury środowiska wodnego) jest oczywista, zarówno w płytkiej strefie przybrzeżnej, jak i w strefie otwartego morza. Presja antropogeniczna związana z dopływem ładunków substancji biogennych z lądu powoduje szczególne obciążenie obszarów przybrzeżnych, co przekłada się na bezpośrednią zależność między tymi ładunkami a zawartością chlorofilu w wodach morskich. Ponadto dostępność składników pokarmowych – soli biogennych występuje również w lecie, skutkiem czego nie ma limitowania produkcji fitoplanktonu. W obszarze Zatoki Gdańskiej stwierdza się występowanie zależności całkowitej biomasy fitoplanktonu lub poszczególnych grup jedynie od czynników fizycznych (zasolenia i temperatury wody morskiej). Zależność biomasy sinic (Cyanophyceae) od temperatury wody mor- Zależność biomasy zielenic (Chlorophyceae) od temperatury wody skiej w obszarze płytkowodnym Zatoki Gdańskiej (dane z lat 1999- morskiej w obszarze pełnomorskim, południowo-wschodni Basen Go2008) tlandzki (dane z lat 1999-2008) Analiza czynnikowa zależności stężeń chlorofilu-a od substancji bio- Analiza czynnikowa zależności stężeń chlorofilu-a od czynników fizykogennych spływających Wisłą (st. KO, Zatoka Gdańska) chemicznych (st. KO, Zatoka Gdańska) Zadanie 6. Bałtyk jako element systemu klimatycznego i jego rola w tworzeniu się stanów zagrozenia Wpływ zmian klimatycznych na strukturę przestrzenną i czasową zakwitu glonów klimat.imgw.pl Do negatywnych efektów eutrofizacji należy zmniejszenie przezroczystości wody w wyniku masowej obecności komórek fitoplanktonu, co obserwuje się szczególnie w strefie pełnomorskiej, ponieważ w zalewach przymorskich obecność zawiesiny mineralnej maskuje efekt zakwitu glonów. e-mail: [email protected] Kolejnym negatywnym skutkiem eutrofizacji jest powstawanie okresowych deficytów tlenowych w wodach przydennych związanych z dopływem nadmiaru materii organicznej. W badaniach prowadzonych w projekcie stwierdzono występowanie silnej istotnej statystycznie korelacji między stężeniami tlenu w warstwie przydennej Zalewu Wiślanego w miesiącach letnich i stężeniami chlorofilu-a w kolumnie wody. W przypadku natlenienia wód przydennych, które ma życiowe znaczenie dla bytowania fauny bezkręgowców bentosowych i ichtiofauny, czynniki klimatyczne (temperatura) dodatkowo wpływają na obniżenie natlenienia, sprzyjając powstawaniu letnich przyduch, charakterystycznych dla jezior, również w środowisku morskim. Zmiany przezroczystości wody morskiej w strefie pełnomorskiej (st. P1, Zmiany przezroczystości wody (widzialności krążka Secchi) w Zalewie Głębia Gdańska) odpowiadające zmianom zawartości chlorofilu-1 Wiślanym w zależności od średnich rocznych stężeń chlorofilu-a (dane (dane z lat 1987-2008) z lat 1999-2008) Zależność natlenienia wód przydennych Zalewu Wiślanego od zawartości chlorofilu-a (dane z lat 1999-2008 Zależność natlenienia wód przydennych od temperatury (Zalew Pucki, dane z lat 1999-2008)