PROGNOZA do zmiany studium Gminy Turek

Transkrypt

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO USTALEŃ ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I
KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY TUREK
Opracowała:
mgr inż. arch. Katarzyna Wojciechowska - Rokicka
Sierpień 2013r.
1
SPIS TREŚCI
1. Podstawa prawna opracowania
2. Materiały wyjściowe
3. Cele sporządzanej zmiany, powiązanie z innymi dokumentami, metoda przyjęta w
opracowaniu
4. Ocena stanu i funkcjonowania środowiska
4.1. Geologia i geomorfologia
4.2. Wody powierzchniowe i podziemne, zagrożenia powodziowe
4.3. Powietrze atmosferyczne i klimat akustyczny
4.4. Pola elektromagnetyczne
4.5. Szata roślinna i gleby
4.6. Warunki meteorologiczne i klimat
4.7. Gospodarka odpadami na terenie miasta
5.
Cele
ochrony
środowiska
ustanowione
na
szczeblu
międzynarodowym,
wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu,
oraz sposoby w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione
podczas opracowywania dokumentu. Kierunki koniecznych działań w ochronie
środowiska.
6. Analiza ustaleń projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego
7. Prognoza zmiany środowiska w wyniku realizacji ustaleń projektu zmiany studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek
8. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu
zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Turek
9. Rozwiązania mające na celu ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko
i zdrowie ludzi
10. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
zapisów w zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Turek
11. Obszary objęte przewidywanym znaczącym oddziaływaniem na środowisko i ludzi
w wyniku realizacji ustaleń w zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek
12. Rozwiązania alternatywne
13. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko
14. Propozycje dotyczące przewidywanych
metod analizy
skutków realizacji
postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania
15. Streszczenie w języku niespecjalistycznym
2
1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
Opracowanie zostało sporządzone na podstawie następujących uregulowań prawnych:
−
−
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (t. j. Dz. U. z
2012r. poz. 647 ze zm.),
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz.U. Nr 199 poz. 1227 ze zm.).
Sporządzając prognozę uwzględniono także inne przepisy prawa, w tym w szczególności:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163 poz. 981),
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2008 r.
Nr 25 poz. 150 ze zm.),
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t. j. Dz. U. 2013 poz. 627),
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne (t. j. Dz. U. z 2012 r. Nr 215 poz. 145 ze zm.),
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (t. j. z 2004 r Dz. U. Nr 121
poz. 1266. ze zm.),
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012r roku o odpadach (Dz. U. z 2013r., poz.21),
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. z
2012.Dz.U. poz. 391),
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków (t. j. z 2006r. Dz. U. Nr 123 poz. 858 ze zm.),
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne (t. j. z 2012r poz. Nr 1059 ).
Rozporządzenie Rady Ministrów z 9 listopada 2010 roku sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010r Nr 213 poz.
1397),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 września 2012r. w sprawie dokonywania oceny
poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012r., poz. 1032),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007r w prawie zakresu i sposobu
prowadzenia badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku ( Dz. U. Nr 221,
poz.1645),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów ( Dz. U. nr 192 poz. 1883 ),
Polska Norma PN-E-05100-1:1998 – Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i
budowa – obecnie nie aktualna lecz wg tej normy projektowane były wszystkie linie napowietrzne,
Polska Norma PN-EN 50423-1:2007 – Elektroenergetyczne linie napowietrzne prądu
przemiennego powyżej 1kV do 45kV włącznie. Część 1: Wymagania ogólne,
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010r w sprawie typów siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty a także
kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia, jako obszaru Natura
2000 ( Dz. U. Nr 77 poz. 510 ),
Uchwała nr 53 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koninie z dnia 29.01.1986 w sprawie ustalenia
obszarów chronionego krajobrazu na terenie woj. konińskiego i zasad korzystania z tych
obszarów,
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r w sprawie obszarów specjalnej
ochrony ptaków (Dz. U. 2011 Nr 25 poz. 133);
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej
roślin (Dz. U. nr 0 poz.81),
3
−
−
−
−
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony
gatunkowej zwierząt (Dz. U. nr 237 poz. 1419),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012r w sprawie stref, w których dokonuje
się oceny jakości powietrza ( Dz. U. z 2012r poz.914 ),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008r w sprawie kryteriów i sposobu oceny
stanu wód podziemnych ( Dz. U nr 143 poz 896),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011r w sprawie sposobu klasyfikacji
stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości substancji
priorytetowych ( Dz. U. nr 257, poz. 1545).
2. MATERIAŁY WYJŚCIOWE
Dla potrzeb sporządzenia Prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń zmiany studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek wykorzystano następujące
materiały:
− Uchwała Nr XXVIII/159/12 z dnia 27 grudnia 2012r o przystąpieniu do sporządzenia zmiany
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Turek dla części
obrębu Dzierżązna.
− Uchwała Nr XXVIII/160/12 z dnia 27 grudnia 2012r o przystąpieniu do sporządzenia zmiany
obrębu Turkowice.
− Uchwała Nr XXXVI/201/13 z dnia 11 czerwca 2013r o przystąpieniu do sporządzenia zmiany
obrębu Dzierżązna.
− Projekt zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Turek.
− Opracowanie ekofizjograficzne gminy Turek, lipiec 2005 r.
− Program ochrony środowiska gminy Turek, maj 2004 r.
− Plan rozwoju lokalnego gminy Turek, 2006 r.
− Strategia rozwoju gminy Turek, 2000 r.
− Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Turek, załącznik do uchwały Rady
Gminy Nr XXXIII/189/13 z dnia 22 marca 2013r.
− Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2011, Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Poznaniu, Poznań 2012 r.
− Roczna ocena jakości powietrza w Wielkopolsce za rok 2012, Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Poznaniu, Poznań 30.04.2013 r.
− Wyniki pomiarów jakości powietrza prowadzonych przez Zespół Elektrowni Pątnów – Adamów –
Konin S.A. za 2012r.
− Monitoring pól elektromagnetycznych w województwie wielkopolskim w roku 2012, Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Poznań 2012 r.
− Ocena jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych sieci krajowej ramach monitoringu
diagnostycznego w 2012r.
− Ocena stanu wód płynących w punktach pomiarowo-kontrolnych za rok 2012r.
− Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 Arkusz Koło (0514), Państwowy
Instytut Geologiczny, Warszawa 2002 r.
− Kondracki. J., Geografia Regionalna Polski, PWN Warszawa 2000 r.
− Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016.
− Główne zbiorniki wód podziemnych - Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut
Badawczy 2012r.
− Serwis MIDAS prowadzony przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut
Badawczy 2013r.
− Mapy topograficzne terenów opracowania w skali 1:10.000.
− Mapy ewidencyjne terenów opracowania.
4
3. CELE SPORZĄDZANEJ ZMIANY, POWIĄZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI,
METODA PRZYJĘTA W OPRACOWANIU
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Turek
powiązana jest z następującymi dokumentami:
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Turek
uchwalona Uchwałą Nr XXXIX/233/10 Rady Gminy Turek z dnia 8 listopada 2010r.
− Zmiana Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego uchwalona 26
kwietnia 2010r. nr XLVI/690/10.
− Decyzje zatwierdzające dokumentację geologiczną dla złóż kruszyw naturalnych w obrębie
Dzierżązna, w gminie Turek.
Podstawowym celem prognozy, opracowywanej równocześnie ze zmianą studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek, określającym politykę przestrzenną
gminy, jest poszukiwanie i wskazanie możliwości rozwiązań planistycznych najkorzystniejszych dla
stanu środowiska. Opracowanie obejmuje obszar wyznaczony granicami wskazanymi w uchwałach o
przystąpieniu do zmiany studium, są to tereny złóż kruszyw naturalnych w obrębie Dzierżązna,
których obowiązek wprowadzenia do studium wynika z ustawy prawo geologiczne i górnicze, terenów
na których Rada Gminy akceptuje możliwość kontynuacji wydobycia kruszyw naturalnych oraz
niewielki teren, który ma zostać przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną w obrębie
Turkowice, na którym zamiast planowanego dotąd zalesienia ma nastąpić rozbudowa osiedla
mieszkaniowego, z pozostawieniem aktualnych terenów leśnych.
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek (zwanego w dalszej części opracowania
Prognozą) wynika z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.). Szczegółowy zakres
sporządzania Prognozy został określony w art. 51 ust. 2 w/w ustawy.
−
Prognoza oddziaływania na środowisko:
1) zawiera:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z
innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
2) określa, analizuje i ocenia:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym,
istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne
problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz
pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na: różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta,
rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra
5
materialne z uwzględnieniem zależności między
oddziaływaniami na te elementy;
tymi elementami środowiska i między
3) przedstawia:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność
tego obszaru,
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru
Natura 2000 oraz integralność tego obszaru - rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w
projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny
prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania
napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy.
Zakres merytoryczny prognozy jest bardzo szeroki i obejmuje kompleks zagadnień związanych z
problematyką ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego i kulturowego, jak również z
ochroną zdrowia mieszkańców i zasobów naturalnych oraz kształtowaniem i ochroną walorów
krajobrazowych. Uwzględnia ona zapisy znajdujące się w wielu powiązanych z nią dokumentach
m.in.: polityce ekologicznej Państwa, opracowaniu ekofizjograficznym, programie ochrony środowiska,
w planie rozwoju lokalnego, planie gospodarki odpadami, oraz regulaminie utrzymania czystości i
porządku na terenie gminy. W procesie sporządzania prognozy, na podstawie opracowania
ekofizjograficznego, obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego, analizy obowiązujących aktów prawnych oraz obowiązujących decyzji
administracyjnych, wizji lokalnej, dokonana została identyfikacja głównych uwarunkowań wynikających
z charakteru i stanu środowiska, a także stanu dotychczasowego zagospodarowania terenu. Analizie
zostały poddane również ustalenia projektu dotyczące warunków zagospodarowania terenów, które
wynikają z potrzeby ochrony środowiska, a także, które mogą mieć wpływ na środowisko, jak również
ich zgodność z przepisami z zakresu ochrony środowiska i przyrody.
Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjno-opisowej,
polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w logiczną całość
posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu,
jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń studium. Posłużono
się również metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako całości.
Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami
przyrodniczymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umożliwia
obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście - stopień ogólności (lub
szczegółowości) ustaleń planu.
W Prognozie przedstawiono wyniki analiz i ocen w formie tekstowej. Załącznikami graficznymi do
niniejszej prognozy są rysunki uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Turek, z wyróżnieniem terenów objętych zmianą.
4. OCENA STANU I FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA
Gmina Turek jest gminą rolniczą o charakterze podmiejskim. Leży w powiecie tureckim, we
wschodniej części Wielkopolski. Obszar należy do podprowincji Nizin Środkowopolskich i
makroregionu Niziny Południowo – Wielkopolskiej. Od północny graniczy z gminą Władysławów, od
północnego – wschodu z gminą Brudzew, od wschodu z gminą Przykona, od południowego –
wschodu z gminą Dobra, od południa z gminą Kawęczyn, od południowego – zachodu z gminą
Malanów oraz od północnego – zachodu z gminą Tuliszków. Gmina Turek otacza miasto Turek.
Obszar gminy wynosi 109,42 km2. Gminę Turek tworzy 20 sołectw: Albertów, Budy Słodkowskie,
Cisew, Chlebów, Dzierżązna, Grabieniec, Kalinowa, Korytków, Kaczki Średnie, Kowale Księże,
Obrębizna, Obrzębin, Pęcherzew, Szadów Księży, Słodków, Słodków Kolonia, Turkowice, Wietchinin,
Warenka, Żuki.
W gminie Turek użytki rolne stanowią 6325,94 ha ogólnej powierzchni w tym grunty orne 4831,78 ha,
sady 30,12 ha. W zdecydowanej większości są gleby słabe, stąd też w uprawach dominują: żyto i
6
ziemniaki, hoduje się trzodę chlewną i bydło. Wszystkie wsie są zwodociągowane, posiadają
automatyczną łączność telefoniczną oraz dobrze rozwinięta sieć urządzeń zaopatrzenia
energetycznego.
Najważniejszym zakładem przemysłowym na terenie gminy Turek jest Kopalnia Węgla Brunatnego
„Adamów” w Warence. Zlokalizowane są tam obiekty zaplecza techniczno-warsztatowego i
administracyjnego. Realizowana jest działalność związana z zabezpieczeniem ruchu i sprawności
funkcjonowania całej kopalni, a także usługi w zakresie: remontów maszyn i urządzeń górniczych,
wykonawstwem wszelkiego rodzaju robót ziemnych i robót budowlano - montażowych, a także
wykonawstwem konstrukcji stalowych. Na terenie gminy nie prowadzi się aktualnie bezpośredniej
eksploatacji węgla brunatnego.
4.1. GEOLOGIA I GEOMORFOLOGIA
Omawiany obszar położony jest w obrębie synklinorium mogileńsko – łódzkim.
Podłoże przedczwartorzędowe - Struktury geologiczne północnej i środkowej Polski zbudowane ze
skał permu i mezozoiku powstały na miejscu basenu środkowopolskiego, będącego częścią
rozległego obniżenia środkowoeuropejskiego. Basen ten zaczął się formować z początkiem permu, po
ruchach orogenezy waryscyjskiej. Rozwijał się w czasie całego mezozoiku aż do końca kredy, kiedy to
ruchy tektoniczne fazy laramijskiej spowodowały powstanie mniejszych jednostek tektonicznych
zwanych jednostkami mezozoicznymi. Jedną z nich jest niecka mogileńsko-łódzka, w obrębie której
znajduje się gmina Turek.
Niecka mogileńsko-łódzka składa się z szerszej niecki mogileńskiej i z niecki łódzkiej, węższej,
wydłużonej, których oś podłużna ma przebieg NW-SE. Niecka mogileńsko-łódzka jest wypełniona
osadami kredy osiągającymi tu miąższości największe w Polsce – do około 3000 m w okolicy Turku.
Tak duże miąższości osadów kredy wiążą się ze wzmożoną subsydencją tego obszaru. Pod nimi
występują osady jury, triasu i permu.
W niecce osady kredy dolnej wykształcone są początkowo (walanżyn-hoteryw) w postaci piasków
różnoziarnistych, a miejscami drobnych żwirów z przewarstwieniami czarnych i ciemnoszarych
iłołupków z wkładkami syderytów i oolitów żelazistych. Wyżej występują piaskowce jasnoszare z
detrytusem roślinnym. Przykrywają je piaskowce z glaukonitem, czasem margliste. Skały kredy górnej
stanowią główną serię osadową niecki. Zaczynają się piaskowcami wapnistymi cenomanu, wyżej leżą
turońskie wapienie inoceramowe i otwornicowe, z czertami i przewarstwieniami opok. Profil
stratygraficzny skał górnokredowych w niecce łódzkiej zamykają opoki i margle kampanu oraz opoki
margliste mastrychtu. W mogileńskiej części niecki dużą rolę odgrywają struktury solne. W części
łódzkiej wyróżnia się cztery główne antykliny oraz niewielkie i bardzo łagodne struktury antyklinalne
m.in. antyklinę Turku (Stupnicka, 1997).
Utwory mezozoiczne na obrzeżach gminy przykryte są mułkami oligoceńskimi, iłami, mułkami i
piaskami wieku mioceńskiego.
Czwartorzęd - Budowa i rozmieszczenie osadów powierzchniowych na terenie gminy jest bardzo
urozmaicona, tworząca wielobarwną mozaikę. Obszar ten znalazł się w zasięgu wszystkich
zlodowaceń, które pozostawiły po sobie cały inwentarz utworów i form lodowcowych,
wodnolodowcowych oraz rzeczno-lodowcowych.
Najstarszymi osadami na terenie gminy są gliny zwałowe, leżące miejscami na mioceńskich iłach,
mułkach i piaskach kwarcowych oraz piaski i żwiry wodnolodowcowe pochodzące z okresu
zlodowacenia Warty (plejstocen). Według dawnego nazewnictwa pochodzą one ze stadiału
mazowiecko-podlaskiego.
Najwięcej utworów powierzchniowych pozostawiło po sobie zlodowacenie północnopolskie –
zlodowacenie Wisły. Z fazy leszczyńskiej pochodzą gliny zwałowe, piaski i żwiry lodowcowe, piaski i
żwiry moren czołowych i akumulacji szczelinowej. Obecna są również mułki i piaski tarasów
kemowych i kemów. Dużą powierzchnię zajmują piaski i żwiry wodnolodowcowe oraz plejstoceńskie
piaski rzeczne tarasów nadzalewowych rzek. W południowo-zachodniej i zachodniej części gminy
występują pojedyncze pola wydm.
Z rzekami związane są osady piaszczyste okresu holoceńskiego, namuły den dolinnych i zagłębień
bezodpływowych oraz piaski humusowe.
7
W północno-wschodniej części gminy Turek znajdują się niekonfliktowe i perspektywiczne złoża
piasków i żwirów. W jego obrębie znajduje się kilka wyeksploatowanych wyrobisk na terenie których
trwają prace rekultywacyjne.
Aktualnie w obrębie Dzierżązna znajdują się następujące obszary górnicze i związane z nimi tereny
górnicze: Dzierżązna VI, Dzierżązna II/1, Dzierżązna IV, Dzierżązna V, Dzierżązna I Pole I Zachód. W
obrębie Szadowa Księżego znajduje się jeden obszar górniczy. Poza tymi terenami znajdują się także
udokumentowane złoża kruszyw naturalnych oraz tereny na których trwają badania dokumentacyjne.
Tereny te mogą stanowić kolejne pola eksploatacji górniczej.
Na wschodnim skraju gminy na terenie Warenki znajduje się niewielki fragment złoża węgla
brunatnego przewidziany do eksploatacji w ramach odkrywki „Adamów”. W rejonie miejscowości
Turkowice znajduje się udokumentowane złoże węgla brunatnego wieku trzeciorzędowego –
„Adamów, soczewka Małgorzata”. We wschodniej części gminy znajduje się hałda zawierająca
eksploatacyjne odpady mineralne. W pobliżu elektrowni „Adamów” znajduje się zwał odpadów
mineralnych, przeróbczych.
Południowo – wschodnia część gminy należąca do Kotliny Uniejowskiej leży na wysokości 102 – 112
m n.p.m. Równina Turecko – Liskowska znajdująca się na południowo – zachodniej części gminy jest
to obszar o stosunkowo równej powierzchni, położony na wysokości do 150 m n.p.m. Gmina Turek w
przeważającej części jest obszarem nizinnym. Jedynie w północnej części gminy znajdują się wzgórza
sięgające wysokości około 170 m n.p.m., a na południu kilka wzniesień przekracza 150 m n.p.m.
4.2. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE, ZAGROŻENIA POWODZIOWE
WODY POWIERZCHNIOWE
Cały obszar gminy jest położony w obrębie dorzecza Warty. Obszar gminy charakteryzuje się słabo
rozwiniętą siecią rzeczną. Brak jest większych rzek, a nieliczne cieki rozpoczynają swój górny bieg.
Przez południową i wschodnią część gminy Turek przepływa rzeka Kiełbaska, która stanowi
lewobrzeżny dopływ Warty. Źródła Kiełbaski znajdują się na obszarze gminy Turek, w pobliżu
miejscowości Paździerowice na wysokości ok. 138 m n.p.m. u podnóża Wału Malanowskiego.
2
Całkowita długość rzeki wynosi 45 km a powierzchnia zlewni 490,9 km . Dopływy Kiełbaski na terenie
gminy to Kanał Folusz i Zdrojka oraz fragment Kanału Targówka. Do Kiełbaski wpływa również Kanał
Obrzębiński odprowadzający ścieki z miasta Turku.
Zgodnie z opublikowanymi przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu wynikami
badań i oceną jakości wód w województwie wielkopolskim za rok 2012 badanie wód płynących
prowadzono na Kiełbasce w Gąsiorowie ( w dolnym biegu - na terenie gminy Kościelec). Wyniki tych
badań wykazały:
Klasa elementów biologicznych – III ( stan umiarkowany)
Klasa elementów hydromorfologicznych – I (stan bardzo dobry)
Klasa elementów fizykochemicznych ( 3.1-3.5) – II (stan dobry)
Klasa elementów fizykochemicznych(specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne 3.6)
– II (stan dobry)
Stan ekologiczny – umiarkowany
Stan chemiczny – PSD ( poniżej stanu dobrego)
Źródłem zanieczyszczenia rzeki Kiełbaski w górnym jej biegu, do ujścia rzeki Folusz i Zdrojki, jest
działalność rolnicza i braki w gospodarce ściekowej na terenie gmin w obszarze górnej zlewni rzeki.
Źródłem zanieczyszczenia rzeki Kiełbaski w dolnym jej biegu jest przemysł zlokalizowany w mieście
Turek, jak również ścieki bytowe oraz wody opadowe i roztopowe z miasta Turek i gmin położonych w
dolnym biegu rzeki Kiełbaski. Bezpośrednio do rzeki Kiełbaski odprowadzane są również ścieki z
oczyszczalni Elektrowni „Adamów”.
Na terenie gminy brak jest większych powierzchniowych zbiorników wodnych.
WODY
PODZIEMNE
W regionalizacji hydrogeologicznej zwykłych wód podziemnych obszar znajduje się w regionie
wielkopolskim, w subregionie gnieźnieńsko – kujawskim (VI3) oraz w regionie łódzkim (VII).
8
Cały obszar gminy Turek został zaliczony do jednostki hydrogeologicznej regionu łódzkiego. Poziomy
wodonośne są tu związane z wodami porowymi w utworach czwartorzędu oraz wodami szczelinowymi
i szczelinowo-porowymi kredy górnej. Główny poziom użytkowy znajduje się w utworach kredy górnej
(turon-mastrycht) - są to wapienie, margle i opoki. Wody szczelinowe znajdują się pod ciśnieniem do
1000 kPa. W północnej części gminy poziom użytkowy występuje na głębokości od 40 do 60 m p.p.t.
W rejonie Turku oraz w kierunku południowo-wschodnim głębokość ta wynosi 20-60 m p.p.t.,
natomiast na pozostałym obszarze gminy głębokość do głównego poziomu wodonośnego wynosi 2040 m p.p.t. Głębokość zwierciadła wód poziomu użytkowego obniża się w kierunku północnym,
północno-zachodnim i północno-wschodnim, w tych samych kierunkach następuje więc spływ
podziemny. Na większości obszaru jest to poziom posiadający pełną izolację od powierzchni, jedynie
w rejonie Turku i na wschód od miasta izolacja jest połowiczna. Jakość wód jest dobra, nie wymagają
one uzdatniania. W rejonie Turku wodonośność, czyli potencjalna wydajność typowego otworu
3
3
studziennego wynosi 70-120 m /h. Na pozostałym obszarze wodonośność wynosi 30-70 m /h.
Wody podziemne występujące w utworach czwartorzędowych nie stanowią poziomów użytkowych. Są
przykryte w większości utworami przepuszczalnymi i półprzepuszczalnymi. Głębokość do pierwszego
zwierciadła wód podziemnych w południowej części gminy wynosi mniej niż 5 m, natomiast w części
północnej waha się ono w granicach od 0 do 20 m p.p.t. Miąższość czwartorzędowych utworów
wodonośnych jest mniejsza niż 5 m.
Monitoring jakości wód podziemnych, to system oceny stanu i oceny zmian stanu chemicznego wód
podziemnych, polegający na prowadzeniu w wybranych, reprezentatywnych punktach pomiarowych,
powtarzalnych pomiarów i badań, a także interpretacji wyników tych badań w aspekcie ochrony
środowiska wodnego. Celem monitoringu jakości wód podziemnych jest dostarczenie informacji o
stanie chemicznym wód podziemnych, śledzenie jego zmian oraz sygnalizacja zagrożeń w skali kraju,
na potrzeby zarządzania zasobami wód podziemnych i oceny skuteczności podejmowanych działań
ochronnych. Monitoring wód podziemnych jest w Polsce prowadzony w sieciach: krajowej,
regionalnych i lokalnych. Monitoring jakości wód podziemnych prowadzony jest przez Państwowy
Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony
Środowiska. Jednym z zadań realizowanych w ramach powierzonych PIG - PIB zadań, jest ocena
stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych, polegająca na szczegółowej analizie
corocznych danych pomiarowych w punktach badawczych. Wynikiem tej analizy jest klasyfikacja wód
podziemnych w punkcie w zakresie: jakości wód (klasy I–V) oraz stanu chemicznego JCWPd (dobry /
słaby). Wykorzystywane są dane z sieci monitoringu systemu PMŚ oraz informacje wytworzone przez
państwową służbę hydrogeologiczną (m.in. dostępne schematy warunków hydrogeologicznych i
modele koncepcyjne). Metodyka oceny stanu chemicznego JCWPd jest dostosowana do
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny
stanu wód podziemnych i wytycznych Komisji Europejskiej. Zgodnie Rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych
części wód powierzchniowych i podziemnych, wyróżnia się trzy rodzaje monitoringu stanu
chemicznego wód podziemnych, tj. monitoring diagnostyczny, operacyjny i badawczy. Różnica
pomiędzy poszczególnymi rodzajami monitoringu wynika z różnicy celów dla nich określonych, a
mianowicie:
1. Monitoring diagnostyczny jednolitych części wód podziemnych prowadzony jest w celu dokonania
oceny wpływu oddziaływań wynikających z działalności człowieka oraz długoterminowych zmian
wynikających zarówno z warunków naturalnych, jak i antropogenicznych. Monitoring
diagnostyczny dotyczy wszystkich jednolitych części wód podziemnych wydzielonych na terenie
kraju. W ramach monitoringu diagnostycznego w roku 2012 dokonano oceny wód podziemnych w
punktach pomiarowych sieci krajowej, w tym w punkcie oznaczonym nr 495 o współrzędnych
PUWG 1992 X: 464263,6495 Y: 461126,7102 w JCWPd 78 w Turku. Ocena wykazała II klasę
jakości w punkcie ( surowa i końcowa).
2. Monitoring operacyjny jednolitych części wód podziemnych prowadzony jest w celu dokonania
oceny stanu chemicznego wszystkich JCWPd uznanych za zagrożone niespełnieniem
określonych dla nich celów środowiskowych oraz stwierdzenia obecności długoterminowych
tendencji wzrostowych stężenia wszelkich zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego.
Monitoringiem operacyjnym objęte są te JCWPd, które zarówno w procesie wstępnej oceny stanu
chemicznego (wykonanej w 2005 r.) jak i kolejnych zostały uznane za zagrożone nieosiągnięciem
dobrego stanu w 2015 r. lub są o stwierdzonym słabym stanie chemicznym lub/i ilościowym.
9
3. Monitoring badawczy jednolitych części wód podziemnych może być ustanowiony w odniesieniu
do pojedynczej JCWPd lub jej fragmentu w celu wyjaśnienia przyczyn nieosiągnięcia określonych
dla niej celów środowiskowych, których wyjaśnienie nie jest możliwe na podstawie danych oraz
informacji uzyskanych w wyniku pomiarów i badań prowadzonych w ramach monitoringu
diagnostycznego i operacyjnego. Ponadto, monitoring badawczy wprowadza się w celu
wyjaśnienia przyczyn niespełnienia celów środowiskowych przez daną JCWPd jeśli z monitoringu
diagnostycznego wynika, że wyznaczone cele środowiskowe nie zostaną osiągnięte, i gdy nie
rozpoczęto realizacji monitoringu operacyjnego stanu chemicznego dla tej JCWPd. Monitoring
badawczy wprowadza się również w sytuacji przypadkowego zanieczyszczenia JCWPd w celu
zidentyfikowania zasięgu przestrzennego oraz poziomu stężeń zanieczyszczeń.
Dane porównawcze z lat ubiegłych.
Wykaz jednolitych części wód podziemnych wraz z punktami monitoringowymi sieci regionalnej i
krajowej w roku 2006 (RZGW Poznań)
Nr JCWPd
Punkty monitoringu regionalnego
65 – Krzymów
77 – Grodziec
78 - Władysławów
78
Punkty monitoringu krajowego
7 – Sarbicko – 1,
8 – Sarbicko – 2
495 – Turek – Muchlin (3a)
940 – Sarbicko – 3P – 34A
941 – Sarbicko – 4P – 34B
Ogólna ocena jakości wód podziemnych w sieci krajowej wg jednolitych części wód podziemnych w
2006 roku:
Jednolite
Klasa czystości wód w poszczególnych punktach badawczych
części
wód
78
Klasa jednolitych
I
II
III
IV
V
Razem
części wód
-
2
-
2
1
5
II - V
Przeciętna
II, IV po 40%
Ocena jakości wód podziemnych w poszczególnych punktach sieci krajowej w latach 2004–2006
(według PIG)
Nr punktu
na mapie
Nr JCWPd
495
Głębokość
otworu [m] ppt
Nazwa otworu
78
Turek – Muchlin (3a)
Stratygrafia
2004
Cr3 – kreda
40,0
Klasa wód
2005
III
górna
III
2006
IV
Ogólna ocena jakości wód podziemnych w sieci regionalnej wg jednolitych części wód podziemnych w
2006 roku
Jedn.
Klasa czystości wód w poszczególnych punktach badawczych
części
wód
78
Klasa jednolitych
I
II
III
IV
V
Razem
części wód
-
3
-
-
-
3
II
Przeciętna
II - 100%
78
78
Władysławów
K
100,0
39,0
Zagospodarowanie
Miąższość izolacji
Głębokość otworu
Nr
JCWPd
Stratygrafia
Nr
punktu
na
mapie
Lokalizacja
Ocena jakości wód podziemnych w punktach badawczych sieci regionalnej w roku 2006 w porównaniu
do roku 2004 i 2005.
ZM
Wskaźnik w zakresie
stężeń
odpowiadających
wodzie o
niezadowalającej i
złej jakości w 2006
roku
Klasa wód
2004
2005
2006
Klasa
IV
Klasa V
IV
IV
II
-
-
10
K – kreda, ZM – zabudowa miejska
Klasa wód: I – wody o bardzo dobrej jakości, II – wody dobrej jakości, III – wody zadowalającej
jakości, IV - wody niezadowalającej jakości, V – wody złej jakości
Teren gminy położony jest na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych GZWP nr 151 górnokredowego zbiornika szczelinowo-porowego Turek - Konin – Koło.
Mapa głównych zbiorników wód podziemnych (wg stanu NAG na marzec 2012 r.)
11
Wszystkie miejscowości na terenie gminy są zwodociągowane. Gmina Turek jest zaopatrywana w
wodę z ujęć komunalnych w: Cisewie, Grabieńcu, Słodkowie, Chlebowie, Dzierżąznem, Kaczkach
Średnich oraz Obrębiźnie – Szadowskie Góry.
ZAGROŻENIA POWODZIOWE
Na obszarze gminy Turek nie występują tereny zagrożone powodzią.
4.3. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE I KLIMAT AKUSTYCZNY
Występujące na terenie gminy źródła zanieczyszczeń powietrza z uwagi na rodzaj wprowadzonych do
środowiska zanieczyszczeń można podzielić na dwie podstawowe grupy powodujące wysoką oraz
niską emisję.
Zanieczyszczenia podstawowe (dwutlenek siarki, dwutlenek azotu i pył) powstają głównie podczas
spalania paliw w elektrowniach, elektrociepłowniach, kotłowniach lokalnych i zakładach pracy.
Stężenia tych zanieczyszczeń charakteryzują się wyraźną zmiennością w ciągu roku, w sezonie
zimowym następuje wzrost ilości dwutlenku siarki i pyłu. Na jakość powietrza wpływają także
zanieczyszczenia powstające w wyniku procesów technologicznych, emitowane ze źródeł mobilnych
oraz zanieczyszczenia wtórne powstające w wyniku reakcji i przemian związków w zanieczyszczonej
atmosferze. Zanieczyszczenia usuwane są z atmosfery poprzez proces suchego osiadania lub
wymywania przez opady atmosferyczne oraz w wyniku reakcji chemicznych, które prowadza do
powstania innych związków chemicznych zwanych zanieczyszczeniami wtórnymi. Ochrona powietrza
przed zanieczyszczeniem polega na zapobieganiu przekraczania dopuszczalnych stężeń substancji
zanieczyszczających w powietrzu i ograniczaniu ilości lub eliminowaniu wprowadzania do powietrza
tych substancji.
Na jakość powietrza na terenie gminy Turek ma wpływ wiele czynników zewnętrznych, do których
należy zaliczyć przede wszystkim:
- emisje gazów do powietrza atmosferycznego z obszaru miasta Turek a głównie z Elektrowni
„Adamów”;
- strumień zanieczyszczeń powietrza dopływający spoza terenu gminy.
Do czynników wewnętrznych mających wpływ na jakość powietrza na terenie gminy Turek należy
zaliczyć:
− zorganizowaną emisję z kotłowni KWB Adamów Baza Warenka,
− zorganizowaną emisję z kotłowni w budynkach użyteczności publicznej i innych większych
budynkach posiadających indywidualne kotłownie tworzące tzw. „niską emisję”,
− punktowe źródła emisji z kotłowni i pieców różnych zakładów produkcyjnych i usługowych,
− niezorganizowaną emisję z powierzchniowych i technologicznych źródeł emisji różnych zakładów
produkcyjnych i usługowych,
− punktowe źródła emisji paleniska domowe i kotłownie indywidualne tworzące również tzw. „niską
emisję”,
− emisję wtórną zanieczyszczeń pyłowych spowodowana warunkami atmosferycznymi i ruchem
pojazdów,
− emisję zanieczyszczeń „komunikacyjnych” spowodowaną przez ruch pojazdów na drogach.
Głównym źródłem emisji zorganizowanej z terenu Kopalni Węgla Brunatnego Adamów jest kotłownia
zlokalizowana na placu zagospodarowania odkrywki w miejscowości Warenka. W kotłowni
zainstalowane są 4 kotły wodne opalane miałem z węgla brunatnego: 3 PWRb 1,25 Gcal/h i 1 PWRb
2,5 Gcal/h oraz instalacja sztucznego ciągu z cyklonowymi urządzeniami odpylającymi typu CE o
nominalnej skuteczności działania 80% (rzeczywista skuteczność działania wynosi 70-80% uwzględnia warunki pracy i dyspozycyjność urządzenia). Spaliny z kotłów po odpyleniu odprowadzane
są do stalowego emitora o wysokości 30 m i średnicy wylotu spalin 1,0 m. Rocznie w kotłowni spalane
jest ok. 4000 Mg węgla. Wszystkie emitory, przy aktualnym poziomie produkcji i zużyciu surowców
spełniają wymagania określone w decyzjach ustalających dopuszczalną emisję zanieczyszczeń do
12
powietrza. W zakresie ochrony klimatu kotłownia w Warence jest największym na terenie gminy
źródłem emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Z rocznego zużycia węgla brunatnego wyliczono
że kotłownia emituje ok. 7300 Mg CO2 rocznie.
Ze względu na emisję szkodliwych gazów do atmosfery oraz emisję CO2 sugeruje się aby KWB
Adamów podjęła działania w kierunku modernizacji kotłowni polegającej na zastosowaniu czystych
ekologicznie paliw lub najlepiej źródła energii odnawialnej (np. biomasy) do wytwarzania niezbędnej
ilości ciepła do zakładu. Głównym źródłem emisji zanieczyszczeń gazowych w zakładzie jest proces
spalania węgla w kotłowni. Zakład posiada dwa kotły węglowe o mocy Q max – 514 KW każdy.
Maksymalna ilość spalanego węgla przez 1 kocioł wynosi 50 kg/h, łącznie roczne spalanie węgla
wynosi 120 ton. Spaliny kierowane są przez cyklony o sprawności 80% do emitora E1, komin o
wysokości 25,5 m npt i średnicy przewodu 0,8 m.
Z powodu swobodnego przemieszczania się zanieczyszczeń gazowych kompleks paliwowo energetyczny Konin - Turek decyduje o stanie zanieczyszczenia powietrza w całym powiecie tureckim
i analogicznie w gminie Turek. Ponad 99 % zanieczyszczeń z terenu powiatu emitują zakłady
związanie z tym sektorem gospodarki.
Roczna ocena jakości powietrza dla województwa wielkopolskiego w roku 2012 sporządzona została
przez Wojewódzki Inspektorat Środowiska w Poznaniu. Celem corocznej oceny jakości powietrza
dokonywanej przez WIOŚ w Poznaniu jest uzyskanie informacji o stężeniach zanieczyszczeń na
obszarze stref, w tym aglomeracji, w zakresie umożliwiającym:
1. dokonanie klasyfikacji stref w oparciu o przyjęte kryteria – dopuszczalny poziom substancji w
powietrzu oraz poziom dopuszczalny powiększony o margines tolerancji, a także poziom docelowy i
poziom celu długoterminowego − określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie
dopuszczalnych poziomów. Klasyfikacja stanowi podstawę do podjęcia decyzji o potrzebie działań
na rzecz poprawy jakości powietrza w strefie (opracowanie programów ochrony powietrza);
2. wskazanie prawdopodobnych przyczyn występowania ponadnormatywnych stężeń zanieczyszczeń
w określonych rejonach; Określenie przyczyn występowania ponadnormatywnych stężeń, w
rozumieniu wskazania źródeł emisji odpowiedzialnych za zanieczyszczenie powietrza w danym
rejonie, często wymaga przeprowadzenia złożonych analiz, z wykorzystaniem obliczeń za pomocą
modeli matematycznych. Analizy takie stanowią element programu ochrony powietrza;
3. wskazanie potrzeb w zakresie wzmocnienia istniejącego systemu monitoringu i oceny. W trakcie
oceny rocznej prowadzona jest analiza pod kątem wskazań do reorganizacji systemu monitoringu w
województwie.
Ocena i wynikające z niej działania odnoszone są do obszarów nazywanych strefami. Na potrzeby
rocznej oceny jakości środowiska w województwie wielkopolskim strefę stanowi:
– aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tysięcy,
– miasto o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy,
– pozostały obszar województwa.
Oceny dokonuje się z uwzględnieniem dwóch grup kryteriów:
– ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi,
– ustanowionych ze względu na ochronę roślin.
Podstawę klasyfikacji stref w oparciu o wyniki rocznej oceny jakości powietrza stanowi:
• dopuszczalny poziom substancji w powietrzu,
• dopuszczalny poziom substancji w powietrzu powiększony o margines tolerancji,
• poziom docelowy,
• poziomy celów długoterminowych.
Klasyfikacji stref dokonuje się oddzielnie dla dwóch grup kryteriów:
• określonych w celu ochrony zdrowia (dla terenu kraju i uzdrowisk),
• określonych w celu ochrony roślin (dla terenu kraju).
Zgodnie z zapisem w ustawie Prawo ochrony środowiska oraz wykorzystaniem wyników oceny
wyróżniamy następujące poziomy agregacji wyników klasyfikacji stref:
1. klasyfikację według parametrów – dokonywaną oddzielnie dla każdego zanieczyszczenia, z
13
uwzględnieniem różnych czasów uśredniania stężeń dopuszczalnych oraz norm dla obszarów
zwykłych i wydzielonych (ochrony uzdrowiskowej), jeśli takie są na obszarze województwa.
2. wyznaczenie klasy wynikowej dokonywane przez przypisanie każdej strefie jednej klasy dla każdej
substancji - oddzielnie ze względu na ochronę zdrowia i ze względu na ochronę roślin. Klasa
wynikowa strefy dla danej substancji odpowiada najmniej korzystnej spośród uzyskanych z
klasyfikacji według parametrów dla danego zanieczyszczenia.
Wynikiem oceny, zarówno pod kątem kryteriów dla ochrony zdrowia jak i kryteriów dla ochrony roślin,
dla wszystkich substancji podlegających ocenie, jest zaliczenie strefy do jednej z poniższych klas:
• do klasy A – jeżeli stężenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio
poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych;
• do klasy B – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne,
lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji;
• do klasy C – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne,
poziomy docelowe powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie
jest określony – poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe;
• do klasy D1 – jeżeli poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego;
• do klasy D2 – jeżeli poziom stężeń ozonu przekracza poziom celu długoterminowego.
Zaliczenie strefy do określonej klasy zależy od stężeń zanieczyszczeń występujących na jej obszarze i
wiąże się z wymaganiami dotyczącymi działań na rzecz poprawy jakości powietrza lub na rzecz
utrzymania tej jakości.
Wyniki oceny według kryteriów odniesionych do ochrony zdrowia
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska co roku
dokonuje oceny poziomu substancji w powietrzu w strefach, a następnie klasyfikacji stref. Prowadzona
ocena ma na celu monitorowanie zmian jakości powietrza i powinna skutkować podjęciem działań
powodujących zmniejszenie stężeń zanieczyszczeń w powietrzu przynajmniej do poziomu stężenia
dopuszczalnego na terenie kraju w określonym terminie; stwierdzane stężenia nie powinny
przekraczać wartości dopuszczalnej po tym terminie.
W województwie wielkopolskim wszystkie strefy stanowią obszary zwykłe – obszary stref nie będące
obszarami ochrony uzdrowiskowej.
Wynikiem oceny, zarówno pod kątem kryteriów dla ochrony zdrowia jak i kryteriów dla ochrony roślin,
dla wszystkich substancji podlegających ocenie, jest zaliczenie strefy do jednej z poniższych klas:
• do klasy A – jeżeli stężenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio
poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych;
• do klasy B – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne,
lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji;
• do klasy C – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne,
poziomy docelowe powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie
jest określony – poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe;
• do klasy D1 – jeżeli poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego;
• do klasy D2 – jeżeli poziom stężeń ozonu przekracza poziom celu długoterminowego.
Zaliczenie strefy do określonej klasy zależy od stężeń zanieczyszczeń występujących na jej obszarze i
wiąże się z wymaganiami dotyczącymi działań na rzecz poprawy jakości powietrza lub na rzecz
utrzymania tej jakości.
Dwutlenek siarki
Roczna ocena jakości powietrza pod kątem dwutlenku siarki dokonywana jest z uwzględnieniem
stężeń 1-godzinnych i 24-godzinnych. Ocena wykonana została na podstawie pomiarów
automatycznych i manualnych. Wykorzystano również metodę analogii do stężeń w innych obszarach.
W województwie wielkopolskim nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego poziomu substancji w
powietrzu dla pomiarów 24-godzinnych. Maksymalne stężenia 24-godzinne wahały się od 22,4 do
58,9 µg/m3 na stacjach prowadzących pomiary automatyczne.
Na żadnym stanowisku pomiarowym nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego poziomu
substancji w powietrzu dla pomiarów 1-godzinnych. Najwyższe stężenie − 109,0 µg/m3 (poziom
14
dopuszczalny – 350 µg/m3) odnotowano na stanowisku pomiarowym w Kaliszu.
W związku z powyższym wszystkie strefy zaliczono do klasy A.
Dwutlenek azotu
Roczna ocena jakości powietrza dla dwutlenku azotu dokonywana jest z uwzględnieniem
stężeń 1-godzinnych i średnich rocznych. Uwzględniono wyniki pomiarów automatycznych
i pasywnych. Wykorzystano również metodę analogii do stężeń w innych obszarach.
W województwie wielkopolskim stężenia średnie roczne nie przekroczyły dopuszczalnego
poziomu substancji − wahały się od 9,9 do 26,2 µg/m3. Nie stwierdzono również przekroczenia
dozwolonej liczby przekroczeń dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu dla pomiarów 1godzinnych. Najwyższe stężenia 1-godzinne odnotowano:
· w Poznaniu na stacji przy ul. Dąbrowskiego – 206,9 µg/m3 (stwierdzono 1 przekroczenie
poziomu dopuszczalnego, przy dozwolonych 18 przekroczeniach),
· w Poznaniu na stacji przy ul. Polanka – 120,5 µg/m3.
W związku dotrzymywaniem wymaganych prawem poziomów dopuszczalnych wszystkie
strefy zaliczono do klasy A.
Pył PM10
W rocznej ocenie jakości powietrza dla pyłu PM10 klasyfikacja opiera się na dwóch wartościach
kryterialnych: stężeniach 24-godzinnych i średnich rocznych. Ocenę wykonano na podstawie
pomiarów automatycznych i manualnych. Wykorzystano również metodę analogii do stężeń w innych
obszarach.
W województwie wielkopolskim na wszystkich stanowiskach prowadzących pomiary pyłu PM10
stwierdzono przekroczenia dopuszczalnej częstości przekroczeń dopuszczalnego poziomu w roku
kalendarzowym dla 24–godzin. Na żadnym stanowisku nie odnotowano przekroczeń stężenia
średniego rocznego pyłu PM10. Stężenie średnie dla roku wahały się od 28,8 µg/m3 do 39,8 µg/m3.
Wszystkim strefom, ze względu na stwierdzone przekroczenia dopuszczalnego poziomu substancji
przypisano klasę C.
Pył PM2,5
W rocznej ocenie jakości powietrza dla pyłu PM2,5 klasyfikacja opiera się na jednej wartości
kryterialnej – stężeniu średnim dla roku. Ocenę wykonano na podstawie pomiarów manualnych i
automatycznych prowadzonych w Poznaniu i Kaliszu; wykorzystano również metodę analogii do
wyników z innego obszaru. W województwie wielkopolskim nie stwierdzono przekroczenia
dopuszczalnego poziomu powiększonego o margines tolerancji dla pyłu PM2,5 ocenianego jako
stężenie średnie dla roku w strefie aglomeracja poznańska - strefę zaliczono do klasy A (uzyskane
stężenie pyłu 24,4 µg/m3); natomiast strefę miasto Kalisz zaliczono do klasy C (uzyskane stężenie
pyłu 28,5 µg/m3). Strefę wielkopolską, stosując metodę analogii stref, zaliczono do klasy A.
Ołów – suma zawartości metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10
W rocznej ocenie jakości powietrza dla ołowiu klasyfikacja opiera się na stężeniach średnich
rocznych. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary manualne oraz metodę analogii do wyników
z innego obszaru. W ocenie rocznej nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu
substancji − otrzymane stężenia średnie roczne wahały się od 0,01 do 0,03 µg/m3. W związku z
powyższym wszystkie strefy zaliczono do klasy A.
Arsen, kadm, nikiel i benzo(a)piren – całkowita zawartość w pyle zawieszonym PM10
W rocznej ocenie jakości powietrza dla metali i benzo(a)pirenu klasyfikacja opiera się na stężeniach
średnich rocznych. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary manualne oraz metodę analogii do
wyników z innego obszaru. W roku 2012 wykonano pomiary arsenu, kadmu i niklu w Pile, Poznaniu,
Kaliszu, Ostrowie Wlkp. i Tarnowie Podgórnym. Natomiast pomiary benzo(a)pirenu prowadzono w
Pile, Poznaniu, Lesznie, Kaliszu i w Ostrowie Wlkp. Na żadnym stanowisku pomiarowym metali nie
odnotowano przekroczeń ustanowionych poziomów docelowych – strefy zaliczono do klasy A. Na
wszystkich stanowiskach pomiarowych odnotowano podwyższone stężenia benzo(a)pirenu
przekraczające poziom docelowy. Na podstawie wykonanych pomiarów wszystkie strefy w
województwie zaliczono do klasy C.
Benzen
15
W rocznej ocenie jakości powietrza dla benzenu klasyfikacja opiera się na stężeniach średnich
rocznych. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary automatyczne i pasywne. Nie stwierdzono
przekroczenia dopuszczalnego poziomu substancji. Otrzymane stężenia średnie roczne wahały się od
1,0 do 4,9 µg/m3. W związku z dotrzymaniem wymaganego prawem poziomu dopuszczalnego
wszystkie strefy zaliczono do klasy A.
Tlenek węgla
W rocznej ocenie jakości powietrza dla tlenku węgla klasyfikacja opiera się na stężeniach 8 godzinnych kroczących, liczonych ze stężeń 1-godzinnych. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto
pomiary automatyczne oraz metodę analogii do wyników z innego obszaru. W ocenie rocznej nie
stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu substancji. Najwyższe stężenie 8-godzinne
kroczące liczone ze stężeń 1-godzinnych odnotowano w Poznaniu, przy ul. Dąbrowskiego – wynosiło
4522,5 µg/m3. W związku z powyższym wszystkie strefy zaliczono do klasy A.
Ozon
Podstawę klasyfikacji stref stanowi parametr – stężenie 8-godzinne – odnoszące się do poziomu
docelowego (dopuszcza się 25 dni przekroczeń poziomu docelowego) oraz poziomu celu
długoterminowego. Liczba dni z przekroczeniem poziomu docelowego w roku kalendarzowym
uśredniana jest w ciągu kolejnych trzech lat. W województwie wielkopolskim uśredniona liczba
przekroczeń poziomu docelowego wynosiła:
− w Poznaniu przy ul. Dąbrowskiego – 10,0;
− w Koninie – 20,0;
− na stacji pozamiejskiej w Krzyżówce – 31,7 i podmiejskiej w Borówcu – 19.
Uśrednienie odnosi się do kolejnych trzech lat pomiarów (2010–2012) dla stacji w Poznaniu i w
Krzyżówce oraz dla 1 roku w Koninie i w Borówcu. Na podstawie otrzymanych wyników strefę
aglomeracja poznańska i strefę miasto Kalisz zaliczono do klasy A, natomiast strefę wielkopolską – do
klasy C.
W przypadku celu długoterminowego stwierdzono przekroczenie wartości normatywnej 120 µg/m3 w
odniesieniu do najwyższej wartości stężeń 8-godzinnych spośród średnich kroczących w roku
kalendarzowym. Wszystkie strefy zaliczono do klasy D2. Termin osiągnięcia poziomu celu
długoterminowego wyznaczono na rok 2020. Wyniki modelowania matematycznego
przeprowadzonego dla ozonu w województwie wielkopolskim pod kątem ochrony zdrowia również
wskazują na przekroczenia poziomu celu długoterminowego.
Klasy wynikowe klasyfikacji stref pod kątem ochrony zdrowia
Na podstawie oceny poziomu poszczególnych substancji dokonuje się klasyfikacji stref, w których są
dotrzymane lub przekraczane przewidziane prawem poziomy dopuszczalne lub docelowe oraz
poziomy celów długoterminowych. Każdej strefie, dla każdego zanieczyszczenia przypisuje się
właściwy symbol klasy. Interpretując wyniki klasyfikacji, w szczególności wskazujące na potrzebę
opracowania programów ochrony powietrza, należy pamiętać, że wynik taki nie powinien być
utożsamiany ze stanem jakości powietrza na obszarze całej strefy. Klasa C może oznaczać np.
lokalny problem związany z daną substancją.
Dla poziomu dopuszczalnego dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, ołowiu, benzenu, tlenku
węgla oraz poziomu docelowego kadmu, arsenu, niklu wszystkie strefy zaliczono do klasy A.
W przypadku poziomu docelowego dla ozonu strefę wielkopolską zaklasyfikowano do klasy C,
pozostałe strefy do klasy A. Odnosząc otrzymane wyniki do celu długoterminowego dla ozonu
wszystkie strefy zaliczono do klasy D2.
Ze względu na przekraczanie poziomów dopuszczalnych stężenia pyłu PM10 wszystkie strefy
zaliczono do klasy C. W obrębie poszczególnych stref należy zidentyfikować obszary przekraczania
wartości dopuszczalnych. W okresie, do którego odnosi się przeprowadzana ocena, na stanowiskach
pomiarowych pyłu PM10 w sezonie letnim nie odnotowano przekroczeń dopuszczalnego poziomu
substancji. Z przebiegu rocznej serii pomiarów odczytać można wyraźną sezonową zmienność stężeń
pyłu (wyższe w okresie zimnym, niższe w sezonie letnim).
Można więc przypuszczać, że powodem przekroczeń w sezonie grzewczym jest niska emisja
z sektora komunalno-bytowego wpływająca na wyraźne pogorszenie warunków aerosanitarnych w
miastach. Duży wpływ na sytuację aerosanitarną miasta ma również jego położenie geograficzne,
rodzaj i charakter zabudowy miejskiej, jej lokalizacja oraz możliwość przewietrzania
obszaru miasta.
16
W przypadku pyłu PM2,5 strefę aglomeracja poznańska i strefę wielkopolską zaliczono do klasy A,
natomiast strefę miasto Kalisz zaliczono do klasy C. W roku 2012 stwierdzono również przekroczenia
poziomu docelowego dla benzo(a)pirenu; oceniane strefy zaliczono do klasy C.
Zarząd Województwa Wielkopolskiego przygotowuje program naprawczy mający na celu osiągnięcie
poziomu docelowego substancji w powietrzu dla benzo(a)piranu i aktualizację programu dla pyłu
PM10.
Wyniki oceny według kryteriów odniesionych do ochrony roślin
Dwutlenek siarki i tlenki azotu
Strefę wielkopolską sklasyfikowano na podstawie wyników pomiarów pasywnych i automatycznych
prowadzonych w stałych punktach pomiarowych. Wykorzystano również wyniki modelowania
matematycznego wykonanego dla ozonu. Modelowanie stosowane jest jako metoda uzupełniająca w
ocenie jakości powietrza. Średnie roczne stężenia dwutlenku siarki wahały się od 1,6 µg/m3 do 7,3
µg/m3; natomiast średnie roczne stężenia tlenków azotu wynosiły od 9,7 µg/m3 do 21,3 µg/m3.
W wyniku oceny za rok 2012 pod kątem stężeń dwutlenku siarki i tlenków azotu z uwzględnieniem
kryteriów ustanowionych dla ochrony roślin strefę zaliczono do klasy A. Oznacza to, że w
województwie nie odnotowano przekroczenia dopuszczalnego poziomu wyżej wymienionych
substancji.
Ozon
Wskaźnikiem jakości powietrza dla ozonu jest parametr AOT40 obliczany ze stężeń 1 – godzinnych
jako suma różnic pomiędzy stężeniem średnim jednogodzinnym wyrażonym w µg/m3 a wartością 80
µg/m3, dla każdej godziny w ciągu doby pomiędzy godziną 800 a 2000, dla której stężenie jest
większe niż 80 µg/m3. Wartość docelową uznaje się za dotrzymaną, jeżeli nie przekracza jej średnia
obliczona z sumy stężeń z okresów wegetacyjnych w pięciu kolejnych latach. W przypadku braku
danych pomiarowych z pięciu lat dotrzymanie tej wartości sprawdza się na podstawie danych
pomiarowych z co najmniej trzech lat.
Na terenie województwa wielkopolskiego za podstawę oceny przyjęto pomiary automatyczne.
Dane uśrednione dla stacji pomiarowej w Krzyżówce z lat 2008−2012 wynosiły 18652,02 µg/m3 h.
Porównując otrzymane wartości z poziomem docelowym stwierdzamy, że na stacji w Krzyżówce
odnotowano przekroczenie. Na stacji przekroczony jest również poziom celu długoterminowego (6000
µg/m3xh). Na stacji w Borówcu ze względu na termin rozpoczęcia pomiarów dysponujemy tylko
pomiarami z roku 2012 – otrzymana wartość to 13980,1 µg/m3xh. Ponieważ wartość normatywną
uznaje się za dotrzymaną, jeżeli nie przekracza jej średnia z okresów wegetacyjnych z pięciu
kolejnych lat, a w przypadku braku takich danych, średnia co najmniej z trzech lat – wyników ze stacji
w Borówcu nie można uwzględnić w ocenie.
Wyniki modelowania matematycznego dla ozonu w strefie wielkopolskiej pod kątem ochrony roślin
również wskazują na przekroczenia poziomu docelowego i poziomu celu długoterminowego.
Ocena stref w oparciu o kryteria określone dla ochrony roślin
Rezultatem końcowym oceny stref pod kątem ochrony roślin, podobnie jak pod kątem ochrony
zdrowia, jest określenie klas wynikowych dla poszczególnych zanieczyszczeń w danej strefie.
W efekcie oceny przeprowadzonej dla 2012 roku:
− dla ozonu strefie wielkopolskiej przypisano klasę C;
− dla dwutlenku siarki i tlenków azotu strefę wielkopolską zaliczono do klasy A.
Wyniki modelowania matematycznego dla ozonu w strefie wielkopolskiej pod kątem ochrony roślin
również wskazują na przekroczenia poziomu docelowego i poziomu celu długoterminowego.
Zespół Elektrowni Pątnów – Adamów – Konin S.A. jest drugim, pod względem wielkości, krajowym
producentem energii elektrycznej z węgla brunatnego. Od 2005 roku elektrownie ZE PAK S.A.
posiadają koncesję na współspalanie biomasy, a tym samym zgodę na produkcję „zielonej energii”.
ZEPAK S.A. wykonuje ciągłe, automatyczne pomiary jakości powietrza na dwóch stacjach
zlokalizowanych przy elektrowni Adamów i w Piotrkowicach. Badane są następujące substancje:
dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek węgla, ozon oraz pył zawieszony PM10. Wyniki pomiarów
17
wykonanych na wymienionych stanowiskach w roku 2012 nie przekraczały wymaganych prawem
norm.
Głównym celem w ochronie powietrza jest zmniejszenie stopnia zanieczyszczenia atmosfery. Cel ten
realizowany jest głównie poprzez działania prowadzące do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń,
poprzez:
- działania inwestycyjne w zakładach,
- restrukturyzację i modernizację źródeł ciepła,
- wprowadzanie paliw ekologicznych,
- wprowadzanie odnawialnych źródeł ciepła
- rozbudowę sieci cieplnych i gazowych,
- edukację ekologiczną.
Na terenie gminy istnieją cztery kategorie dróg: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne.
Przez teren gminy Turek przebiegają dwie drogi krajowe: nr 72 Konin-Łódź-Rawa Mazowiecka i nr 83
Turek-Sieradz oraz droga wojewódzka nr 470 relacji Kalisz–Turek–Kościelec. Są to drogi o
najwyższym natężeniu ruchu, zwłaszcza w dni powszednie.
Do dróg powiatowych na terenie gminy należą drogi:
- nr 3219P Turek – Władysławów – Turek
- nr 4482P Słodków – Cisew
- nr 4483P Szadów Pański – Żuki
- nr 4498P Kaczki Średnie - Przykona
- nr 4499P Rogów - Wietchinin
- nr 4500P Kaczki Mostowe – Mikulice
- nr 4583P Dzierzbin - Smaszew –Wrząca.
Istotne znaczenie dla jakości powietrza ma emisja zanieczyszczeń komunikacyjnych związana z
ruchem drogowym. Pojazdy samochodowe emitują gazy spalinowe, wytwarzają pyły powstające na
skutek ścierania opon, hamulców na nawierzchni drogowej. W wyniku spalania paliwa przedostają się
do atmosfery zanieczyszczenia gazowe, głównie: dwutlenek węgla, tlenek węgla, tlenki azotu,
węglowodory, aldehydy, tlenki siarki. Powstające pyły zawierają związki ołowiu, kadmu, niklu, miedzi,
a także wyższe węglowodory aromatyczne.
Ilość emitowanych zanieczyszczeń zależy od wielu czynników między innymi od:
- natężenia i płynności ruchu,
- konstrukcji silnika i jego stanu technicznego,
- zastosowania dopalaczy i filtrów,
- rodzaju paliwa,
- parametrów technicznych i stanu drogi.
Średnia ilość emitowanego tlenku węgla wynosi od 3g/km dla samochodów osobowych do 30g/km dla
autobusów i samochodów ciężarowych, tlenków azotu od 0,5 g/km dla samochodów osobowych do
2,5g/km dla ciężarowych i autobusów, węglowodorów odpowiednio od 0,4g/km do 3g/km.
Źródła emisji komunikacyjnej (pojazdy) posiadają punkt emisji przy powierzchni ziemi przez co
rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń jest bardzo utrudnione. Zanieczyszczenia te działają na
środowisko w najbliższym otoczeniu drogi. Rozprzestrzenianie się spalin zależy nie tylko od warunków
meteorologicznych jak prędkość, kierunek wiatru, opad atmosferyczny, zachmurzenie, ale głównie od
otoczenia drogi to jest umiejscowienia budynków i zieleni miejskiej w stosunku do kierunku przebiegu
dróg. Na terenie gminy nie były prowadzone badania wpływu zanieczyszczeń komunikacyjnych na
stan środowiska oraz brak jest analiz teoretycznych. Określenie stopnia zanieczyszczenia powietrza
przez zanieczyszczenia komunikacyjne jest trudne i wymagałoby przeprowadzenia odpowiednich
badań w rocznym cyklu pomiarowym.
KLIMAT AKUSTYCZNY
Miarą jakości klimatu akustycznego jest nie przekraczanie dopuszczalnego poziomu hałasu
określonego w załącznikach do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w
sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826 ze zm).
Rozporządzenie określa dopuszczalne poziomy dźwięku w zależności od przeznaczenia terenu i
źródeł hałasu. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne
grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków
powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyrażone wskaźnikami LAeq D i LAeq N, które to
18
wskaźniki mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska oraz polityki
długookresowej:
Od dróg i linii kolejowych:
Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej:
− w odniesieniu do jednej doby dla wynoszą: w przedziale 16 godzin – 61dB, w przedziale 8 godzin –
56 dB,
− dla polityki długookresowej wynoszą w przedziale czasowym równym wszystkim dobom w roku - 64
dB i w przedziale czasowym równym wszystkim porom nocy - 59dB.
Dla terenów zabudowy zagrodowej, rekreacyjno-wypoczynkowych i mieszkaniowo-usługowych
− w odniesieniu do jednej doby w przedziale 16 godzin – 65dB, w przedziale 8 godzin – 56 dB,
− dla polityki długookresowej wynoszą w przedziale czasowym równym wszystkim dobom w roku - 68
dB i w przedziale czasowym równym wszystkim porom nocy - 59dB.
Reasumując od dróg i kolei dla obu rodzajów zabudowy hałas w 8 godzinach nocnych nie może
przekroczyć 56dB ( w polityce długookresowej 59dB),
W dzień dla terenów MN – 61dB ( w polityce długookresowej – 64dB), dla terenów RM – 65dB ( w
polityce długookresowej – 68dB.
Od pozostałych źródeł hałasu:
Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej:
− w odniesieniu do jednej doby dla wynoszą: w przedziale 8 godzin najmniej korzystnym po sobie
następującym – 50dB, w przedziale 1 najmniej korzystnej godziny nocy – 40dB,
− dla polityki długookresowej wynoszą w przedziale czasowym równym wszystkim dobom w roku
50dB i w przedziale czasowym równym wszystkim porom nocy - 40dB.
Dla terenów zabudowy zagrodowej, rekreacyjno-wypoczynkowych i mieszkaniowo-usługowych
− w przedziale 8 godzin najmniej korzystnym po sobie następującym – 55dB, w przedziale 1 najmniej
korzystnej godziny nocy – 45dB,
Tereny objęte sporządzaną zmianą studium są oddalone od drogi krajowej nr 72 i 83 oraz od drogi
wojewódzkiej nr 470. Przez Dzierżąznę przebiega linia kolejowa, jest to linia rzadko użytkowania,
służąca wyłącznie dla transportu kopalni węgla brunatnego.
W 2005 roku został przeprowadzony przez Zarząd Dróg Wojewódzkich pomiar ruchu na drogach
wojewódzkich na istniejącej sieci tych dróg, z wyjątkiem odcinków znajdujących sie w miastach na
prawach powiatu. Pomiar został przeprowadzony sposobem ręcznym pod nadzorem administracji
dróg wojewódzkich. Całoroczny cykl pomiarowy w 2005 roku składał sie z 5 dni pomiarowych. Czas
trwania pomiaru dziennego w każdym z dni pomiarowych był zależny od typu punktu pomiarowego i
wynosił 16 lub 8 godzin. W punktach, w których pomiar dzienny wykonywano w ciągu 16 godzin,
przeprowadzono ponadto jeden pomiar nocny. Średni dobowy ruch pojazdów samochodowych (SDR)
w 2005 roku na sieci dróg wojewódzkich administrowanej przez Zarządy Dróg Wojewódzkich wynosił
2769 pojazdów na dobę. Zarejestrowano wzrost ruchu w stosunku do 2000 roku o około 13%.
Średni dobowy ruch (SDR)
Drogi
poj./dobę
Wskaźnik wzrostu
2005/2000
2000
2005
wojewódzkie
2363
2769
1,13
krajowe
7009
8244
1,18
Średnio dobowy ruch na drodze wojewódzkiej nr 470 w 5 punktach pomiarowych w 2005 r. kształtował
się następująco :
19
Pojazdy
Opis odcinka
MARULEW– GRANICA
Motocykle
Sam
Lekkie sam.
Sam.
Sam.
Autobus
Ciągnik
samocho
osob.
ciężarowe
ciężarowe
ciężarow
y
i
d
Mikrobus
(dostawcze)
Bez przycz.
e
ogółem
y
rolnicz.
z przycz
5369
21
4129
489
317
338
64
11
4890
20
3602
543
147
509
54
15
MIASTA TUREK
TUREK- MALANÓW
Wg pomiaru ruchu na drodze wojewódzkiej nr 470 w roku 2010
Pojazdy
Opis odcinka
Motocykle
Sam
Lekkie sam.
Sam.
Sam.
Autobus
Ciągnik
samocho
osob.
ciężarowe
ciężarowe
ciężarow
y
i
d
Mikrobus
(dostawcze)
Bez przycz.
e
ogółem
MARULEW– GRANICA
y
rolnicz.
z przycz
6532
52
4945
555
353
555
59
13
6757
34
4818
865
378
588
54
20
MIASTA TUREK
TUREK- MALANÓW
Na podstawie Generalnego Pomiaru Ruchu z 2005 r. średni dobowy ruch pojazdów samochodowych
na odcinkach dróg krajowych przebiegających przez gminę Turek wynosił:
- dla drogi krajowej nr 72 ok. 7600 poj./dobę, czyli ok. 317 poj./h,
- dla drogi krajowej nr 83 - 4557 poj./dobę, czyli 190 poj./h.
Wyniki pomiarów hałasu komunikacyjnego na drodze krajowej 72 w Turku w roku 2007.
Równoważny poziom hałasu LAeq
Lokalizacja punktu
(dB)
Natężenie ruchu (poj/h)
Odległość
przy jezdni
na linii zabudowy
zabudowy*
ogółem
pojazdy
ciężkie
Turek, ul. Jana Pawła II
– droga krajowa E-72,
budynki
mieszkalne
i szkoła
Turek, ul. Jana Pawła II
– droga krajowa E-72,
budynki mieszkalne i szkoła pora nocna
71,5
-
40 m
454
73
64,9
-
40 m
95
34
W roku 2007 zrealizowano w mieście Turku badania monitoringowe hałasów drogowych na drodze
krajowej 72, która przebiega także przez gminę Turek. Stanowiska pomiarowe usytuowano przy
budynkach mieszkalnych i szkole przy ul. Jana Pawła II w Turku. Badania zostały wykonane również
w porze nocnej. Stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych wartości poziomu hałasu w środowisku,
określonych wymogami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826), tj. wartości 60 dB
w porze dziennej i 50 dB w porze nocnej dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania
zbiorowego, zabudowy mieszkaniowo-usługowej i zabudowy zagrodowej oraz odpowiednio 55 dB w
dzień i 50 dB w nocy dla terenów zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i
młodzieży oraz terenów domów opieki społecznej i szpitali w miastach.
Wg pomiarów ruchu na drodze krajowej nr 72 w roku 2010 na odcinku Tuliszków – Turek średni
dobowy ruch pojazdów wyniósł 5674 pojazdów, w tym motocykle - 35, samochody osobowe i
mikrobusy – 4459, lekkie samochody ciężarowe, dostawcze – 481, samochody ciężarowe bez
przyczep – 208, samochody ciężarowe z przyczepami – 411, autobusy – 75, ciągniki rolnicze – 5,
rowery – 24.
20
Na odcinku Turek - Przykona średni dobowy ruch pojazdów wyniósł 5298 pojazdów, w tym motocykle
- 38, samochody osobowe i mikrobusy – 4232, lekkie samochody ciężarowe, dostawcze – 469,
samochody ciężarowe bez przyczep – 192, samochody ciężarowe z przyczepami – 287, autobusy –
64, ciągniki rolnicze – 16, rowery – 14.
Wg pomiarów ruchu na drodze krajowej nr 83 w roku 2010 na odcinku Turek – Kowale Pańskie średni
dobowy ruch pojazdów wyniósł 5258 pojazdów, w tym motocykle - 40, samochody osobowe i
mikrobusy – 4246, lekkie samochody ciężarowe, dostawcze – 457, samochody ciężarowe bez
przyczep – 139, samochody ciężarowe z przyczepami – 309, autobusy – 63, ciągniki rolnicze – 5,
rowery – 48.
Na podstawie § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie
wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez
zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz. U. 2011 nr 140
poz.824) dla drogi krajowej i linii kolejowej powinny być prowadzone okresowe pomiary poziomów
substancji lub energii w środowisku. Prowadzi się je dla wyznaczenia wartości: poziomów hałasu w
środowisku, wyrażonych wskaźnikami LAeq D, LAeq N, obejmujących okres co najmniej jednej doby,
wprowadzanego w związku z eksploatacją:
a) dróg publicznych o średniorocznym natężeniu ruchu powyżej 3 mln pojazdów lub o procentowym
udziale pojazdów ciężkich w potoku ruchu powyżej 20%, w przypadku średniego dobowego ruchu
przekraczającego 5 tys. pojazdów,
b) linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej 30 tys. pociągów rocznie.
Badania te powinny być przeprowadzane co 5 lat.
Największym źródłem hałasu przemysłowego, położonym poza granicami gminy a na terenie miasta
Turek, jest ZE PAK Elektrownia „Adamów” S.A. Obszar przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu
w ciągu dnia, wyznaczony izofoną 50dB, mieści się w niewielkiej odległości od terenu elektrowni i nie
obejmuje zabudowy mieszkalnej. W jej zasięgu znajdują się ogródki działkowe, natomiast izofona
40dB dla pory nocnej obejmuje swym zasięgiem znaczny obszar dochodzący do Osiedla
Uniejowskiego, a na obszarze gminy Turek miejscowość Żuki. W obszarze tym znajdują się
pojedyncze budynki mieszkalne. Oznaczałoby to, że nie należy lokalizować tam nowych terenów
zabudowy mieszkalnej, ale może on być przeznaczony pod działalność gospodarczą.
Na ukształtowanie klimatu akustycznego w rejonie Bazy Warenka zlokalizowanej we wschodniej
części gminy największy wpływ ma ruch samochodowy i prace wyładowczo-załadowcze. Hałas
powodują też urządzenia wentylacyjne kotłowni. Ograniczenie poziomu hałasu może być uzyskane
poprzez ekranowanie hałaśliwych urządzeń i zagospodarowanie działki zielenią, uzupełnienie pasa
zieleni izolacyjnej wokół zakładu, a szczególnie od strony zabudowy mieszkaniowej. Pas zieleni
przyniesie najlepsze efekty gdy będzie składał się z zieleni niskiej i wysokiej. Powstanie w ten sposób
naturalna bariera, która będzie zasłaniać teren zakładu oraz ograniczać rozprzestrzenianie się
zanieczyszczeń i hałasu.
Pewne przekroczenia standardów jakości środowiska na terenie gminy mogą stanowić małe zakłady
przemysłowe, rzemieślnicze i usługowe, zlokalizowane w samej zabudowie mieszkaniowej lub w jej
bezpośrednim sąsiedztwie. Takie usytuowanie tego typu zakładów jest często wynikiem błędnych
decyzji lokalizacyjnych. Są to głównie obiekty, których działalność związana jest z wykorzystaniem
urządzeń chłodniczych (agregaty chłodnicze, wentylatory). Urządzenia te są większym źródłem hałasu
szczególnie w okresie letnim w porze nocnej, gdyż pracują praktycznie przez całą dobę zakłócając
spokój mieszkańców sąsiadujących z nimi budynków (przy otwartych oknach w sezonie letnim). W
skali gminy nie stanowią one jednak znaczącego problemu, a ograniczenie ich oddziaływania jest
możliwe poprzez zastosowanie stosunkowo prostych rozwiązań technicznych.
Stan zagrożenia hałasem przemysłowym ulega ciągłym korzystnym zmianom, co wiązać należy z
przebiegającym procesem restrukturyzacji gospodarki. Zmiany te uznać można za właściwe miedzy
innymi z powodu stosowania urządzeń i maszyn o coraz niższym poziomie dźwięku oraz
funkcjonującym zasadom procedur lokalizacyjnych i systemowi ocen oddziaływania na środowisko.
Również stosowanie środków przymusu administracyjnego mobilizuje do realizacji programów
eliminujących nadmierną emisją hałasu. Politykę Unii Europejskiej w dziedzinie walki z hałasem
określa dyrektywa 2002/49/WE w sprawie oceny i zarządzania hałasem w środowisku. Według art.
112 ustawy Prawo Ochrony Środowiska, ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak
najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególności poprzez:
21
- utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub, co najmniej na tym poziomie,
- zmniejszanie poziomu hałasu, co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany.
Kontrole przez służby WIOŚ instalacji emitujących nadmierny hałas do środowiska w znacznej mierze
wymuszają na podmiotach inwestowanie w urządzenia ograniczające jego emisje (tłumiki, obudowy
dźwiękoszczelne, przenoszenie instalacji do innego obiektu, skrócenie czasu pracy urządzeń).
Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 3 lipca 2003 r. (Dz. U. nr 120 poz.1133 z późn. zm.) w sprawie
szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, opis techniczny planowanego obiektu powinien
zawierać dane techniczne obiektu budowlanego charakteryzujące wpływ obiektu budowlanego na
środowisko i jego wykorzystywanie oraz na zdrowie ludzi i obiekty sąsiednie pod względem m.in.
emisji hałasu oraz wibracji, a także promieniowania, w szczególności jonizującego, pola
elektromagnetycznego i innych zakłóceń, z podaniem odpowiednich parametrów tych czynników i
zasięgu rozprzestrzeniania się. Powinny być również wykazane przyjęte w projekcie architektonicznobudowlany rozwiązania przestrzenne, funkcjonalne i techniczne ograniczające lub eliminujące wpływ
obiektu na środowisko. Te wymagania pozwolą na lepszą ocenę lokalnego wpływu inwestycji na
zmianę klimatu akustycznego na terenie inwestycyjnym oraz na terenach okolicznych. Pozwoli to
zweryfikować, czy zamierzenie inwestycyjne wpłynie na zmianę klimatu akustycznego oraz w
przypadkach koniecznych pozwoli na wskazanie inwestorowi zastosowanie takich działań
opracowywanych już na etapie planowania inwestycji, które nie spowodują zmian klimatu.
Dla obszaru gminy powinny być zapewnione także standardy jakości środowiska, w zakresie
dotrzymania wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku powodowanego przez linie
elektroenergetyczne (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w
sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu (Dz. U. Nr 120, poz. 826).
Wpływ hałasu na zdrowie i samopoczucie ludzi nie został jeszcze w pełni rozpoznany. Niemniej z
dotychczasowych badań wynika, że hałas jest odpowiedzialny za wiele schorzeń natury
psychosomatycznej. Stąd potrzeba podejmowania działań na rzecz ochrony przed hałasem.
Ze względu na trwającą eksploatację istniejących żwirowni i przenoszenie wydobycia na następne
tereny, z równoczesną rekultywacją aktualnych wyrobisk nie przewiduje się znaczącego wzrostu
ruchu drogowego związanego ze zmianą studium. Zagrożone hałasem są tereny zabudowy
zagrodowej znajdujące się w sąsiedztwie żwirowni. Po rozpoczęciu eksploatacji kruszywa naturalnego
na danym obszarze źródłami hałasu przemysłowego będą przede wszystkim koparki a następnie
samochody służące do transportu wydobytego kruszywa. Na terenie objętym eksploatacją urządzenia
będą pracować okresowo i tylko w porze dnia. Zakłada się, że praca koparki będzie źródłem hałasu o
mocy akustycznej maks. 100 dB(A). Pomimo dość wysokiej mocy akustycznej maszyn budowlanych
aktualnie nie przewiduje się przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu 55 dB poza granicą działek,
na których będą prace prowadzone. W porze nocnej eksploatacja nie będzie prowadzona i nie będzie
stanowić jakiegokolwiek problemu w zakresie klimatu akustycznego. Przedmiotowe uciążliwości w
większości mają charakter okresowy i krótkotrwały. Dla zachowania zgodnego z przepisami poziomu
hałasu na tych terenach, w procedurze wydawania dla poszczególnych żwirowni decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia należy indywidualnie dla każdego terenu
wskazywać działania i dobierać środki w celu ochrony terenów przed hałasem. Tereny planowanych
żwirowni znajdują się na Złotogórskim Obszarze Chronionego Krajobrazu, stąd wydobycie kopalin
drogą odkrywkową, zgodnie z § 3 pkt 40 tiret czwarty rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9
listopada 2010r w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko zaliczane
jest do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko i wymaga
przeprowadzenia postępowania w sprawie środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia.
4.4. POLA ELEKTROMAGNETYCZNE
Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 25 poz. 150 z późn.
zm.) definiuje pola elektromagnetyczne jako „pole elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne
o częstotliwościach od 0Hz do 300GHz”. Takie rodzaje promieniowania mogą występować wszędzie:
w domu, miejscu pracy i wypoczynku. Źródłem tego promieniowania są stacje radiowe, telewizyjne i
telefonii komórkowej, medyczne urządzenia diagnostyczne i terapeutyczne, urządzenia przemysłowe i
gospodarstwa domowego (kuchenki mikrofalowe) oraz systemy przesyłowe energii elektrycznej. Z
punktu widzenia ochrony środowiska istotne znaczenie mają urządzenia radiokomunikacji
22
rozsiewczej; stacje nadawcze radiowe, telewizyjne i telefonii komórkowej, które emitują do środowiska
fale elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości w postaci radiofal o częstotliwości od 0,1 – 300 MHz i
mikrofal od 300 do 300 000 MHz.
Zagadnienia ochrony ludzi i środowiska przed promieniowaniem elektromagnetycznym są
uregulowane przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, prawa budowlanego, prawa ochrony
środowiska, zagospodarowania przestrzennego i przepisami sanitarnymi. Ochrona przed polami
elektromagnetycznymi polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu środowiska poprzez utrzymanie
poziomów pól elektromagnetycznych poniżej dopuszczalnych lub co najmniej na tych poziomach,
przez zmniejszenie poziomów pól elektromagnetycznych co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są
one dotrzymane.
Na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową składowa elektryczna (E) pola
elektromagnetycznego o częstotliwości 50 Hz nie może przekraczać 1 kV/m, a składowa
magnetyczna 60 A/m (natężenie pola magnetycznego), zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U.
Nr 192, poz. 1883).
W celu dokładnego określenia wielkości problemu zanieczyszczenia środowiska polami
elektromagnetycznymi, niezbędna jest przede wszystkim dokładna inwentaryzacja źródeł pól
elektromagnetycznych, a także prowadzenie w ramach monitoringu szerokopasmowych pomiarów
widma pól elektromagnetycznych.
Począwszy od roku 2008 monitoring pól elektromagnetycznych realizowany jest w oparciu o
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i sposobu
prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr 221
poz.1645). Zgodnie z tym rozporządzeniem monitoring pól elektromagnetycznych polega na
wykonywaniu w cyklu trzyletnim pomiarów natężenia składowej elektrycznej pola w 135 (po 45 na rok)
punktach pomiarowych rozmieszczonych równomiernie na obszarze województwa wielkopolskiego.
Punkty wybiera się w miejscach dostępnych dla ludności usytuowanych:
− w centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tysięcy,
− w pozostałych miastach,
− na terenach wiejskich.
Dla każdej z powyższych grup terenów wybiera się po 15 punktów, dla każdego roku kalendarzowego.
Pomiary wykonuje się w odległości nie mniejszej niż 100 metrów od źródeł emitujących pola
elektromagnetyczne. Celem pomiarów wykonywanych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Poznaniu było wyłącznie określenie poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku
w miejscach dostępnych dla ludności.
Dobrze rozwinięta sieć energetyczna na terenie gminy Turek wraz z bliskością Elektrowni Adamów
wpływają na bezpieczeństwo energetyczne gminy i całego powiatu. Z elektrowni w pięciu kierunkach
odchodzą korytarze linii wysokiego napięcia. Głównym korytarzem jest korytarz przebiegający w
kierunku Kłodawy, Elektrowni Konin i Łęczycy - biegną tu 4 linie wysokiego napięcia 2 linie po110 kV i
dwie linie po 220 kV. Trasa tego korytarza leży w północno-wschodniej części gminy i biegnie
równolegle na wschód od drogi wojewódzkiej nr 470 (Kalisz-Turek-Koło).
Drugi korytarz wychodzi z elektrowni w kierunku północno-zachodnim do Konina przez Szadów
Pański i Obrębiznę. Są to dwie linie wysokiego napięcia 110kV i 220 kV.
W kierunku południowo-zachodnim do Kalisza biegnie linia wysokiego napięcia 110 kV przebiegając
przez obszar Turkowic i Kowali Księżych.
W kierunku południowo-wschodnim biegnie korytarz linii energetycznych do Łodzi. Zlokalizowane są
tam dwie linie wysokiego napięcia, każda po 220 kV. Linie te przebiegają przez teren gminy w
miejscowości Żuki.
W kierunku wschodnim przez miejscowość Warenka biegnie korytarz energetyczny, w którym
znajdują się dwie linie po 110 kV.
Na obszarze gminy Turek znajdują się następujące obiekty elektroenergetycznej sieci przesyłowej:
- stacja elektroenergetyczna 220/110kV „Adamów”
- fragment linii elektroenergetycznej 220 kV relacji Konin- Adamów I,
- fragment linii elektroenergetycznej 220kV relacji Konin – Adamów II,
- fragment linii elektroenergetycznej 220kV relacji Adamów – Zgierz,
23
- fragment linii elektroenergetycznej 220kV relacji Adamów – Pabianice.
W obowiązującej zmianie studium ustalono pasy technologiczne wzdłuż linii elektroenergetycznych, nie
planuje się w tym zakresie zmian. Przez pas technologiczny linii elektroenergetycznej należy rozumieć
obszar, na którym dopuszcza się prowadzenie prac związanych z budową, przebudową, modernizacją
i eksploatacją linii, w granicach którego zamyka się ponadnormatywne oddziaływanie tej linii w
zakresie emisji pola elektromagnetycznego oraz hałasu.
Ustalono strefę o szerokości 15m od rzutu poziomego skrajnego przewodu linii dla napowietrznej linii
wysokiego napięcia 110kV.
Ustalono strefę 5 m od rzutu poziomego skrajnego przewodu napowietrznych linii średniego napięcia
15 kV.
Ustalono strefę 3 m od rzutu poziomego skrajnego przewodu napowietrznych linii niskiego napięcia
0,4kV.
Dla terenów znajdujących się w granicach podanych wielkości wydzielono pasy technologiczne, w
których ustalono zakaz lokalizacji wszelkich budynków oraz budowli takich jak maszty oraz zakaz
lokalizacji zieleni wysokiej. Przy projektowaniu dopuszczonych na tym terenie obiektów budowlanych
należy zachować bezpieczne odległości oraz zachować wymagania norm oraz przepisów.
Zagospodarowanie terenu i zabudowę w zbliżeniu do tych linii należy uzgadniać z właścicielem sieci.
Ograniczenia w zagospodarowaniu terenu w granicach pasów technologicznych obowiązują do czasu
istnienia linii energetycznych napowietrznych.
Na terenie gminy przewidziano także możliwość budowy linii 400kV po istniejących trasach linii 220kV,
z zachowaniem aktualnej szerokości pasów technologicznych, a także budowy nowej dwutorowej linii
elektroenergetycznej 400 kV Pątnów – Rogowiec, wzdłuż której pas technologiczny będzie miał
szerokość 70m (po 35m od osi linii w obu kierunkach).
Wyznaczone pasy technologiczne dla linii elektroenergetycznych w sposób wystarczający
zabezpieczają
tereny
sąsiadujące
przed
ponadnormatywnym
promieniowaniem
elektromagnetycznym.
Zgodnie z obowiązującymi normami linie elektroenergetyczne na skrzyżowaniach i zbliżeniach z
budynkami należy tak prowadzić i wykonać, aby ich budowa i eksploatacja nie powodowała trudności
w użytkowaniu i należytym utrzymaniu budynków. Zaleca się, aby przęsło linii znajdujące się nad
budynkiem było jak najkrótsze oraz by nie prowadzić przewodów elektrycznych nad kominami i
budynkami z dachami o pokryciu łatwo zapalnym, tj. pokrytych słomą, drewnem lub papą ułożoną na
drewnie. Zabrania się krzyżować budynki mieszkalne, szkoły, budynki użyteczności publicznej, w
których mogą przebywać ludzie z liniami o napięciu znamionowym wyższym niż 110 kV. Przy
skrzyżowaniach i zbliżeniach linii elektroenergetycznych do budynków, szkół, internatów, szpitali,
sanatoriów itp., gdzie stale przebywają ludzie, natężenie pola elektrycznego i magnetycznego oraz
natężenie hałasu pochodzących od linii nie może przekraczać wartości dopuszczalnych określonych w
przepisach i normach. Linie elektroenergetyczne nie powinny przechodzić nad stacjami paliw płynnych
i gazowych, budowlami zawierającymi materiały niebezpieczne pożarowo i strefami zagrożonymi
wybuchem. Zbliżenie elektroenergetycznych linii napowietrznych o napięciu powyżej 45 kV do
budynków produkcyjnych, stałych składowisk, zbiorników lub innych urządzeń technologicznych z
materiałami wybuchowymi lub strefami zagrożonymi wybuchem oraz stacji paliw powinny być
wykonane zgodnie ze specjalnymi przepisami budowy tych urządzeń i w uzgodnieniu z właściwym
organem administracyjnym. Jeśli przepisów takich nie ma, linia powinna przebiegać tak, aby odległość
skrajnego przewodu linii od wymienionych obiektów była równa co najmniej wysokości zawieszenia
najwyższego przewodu nieuziemionego na słupie. Wymagania odległościowe dla sieci
elektroenergetycznych od niektórych obiektów budowlanych określone są w normach: PN-EN 503411:2001 Elektroenergetyczne linie napowietrzne prądu przemiennego powyżej 45 kV. Cz. 1:
Wymagania ogólne. Specyfikacje wspólne; PN-EN 50423-1:2007 Elektroenergetyczne linie
napowietrzne prądu przemiennego powyżej 1 kV do 45 kV. Część 1: Wymagania ogólne. Wspólne
specyfikacje; a także w PN-E- 05100-1:1998 Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i
budowa. Norma ta została wycofana. Odległość budynku od linii napowietrznych wysokiego napięcia
zależy przede wszystkim od tego, pod jakim napięciem są przewody. Zgodnie z normami PN-75-E05100-1: 1998, PN-EN-50341-1:2001 oraz PN-EN-50423-1:2007 przyjmuje się, że od linii
napowietrznej o napięciu znamionowym 1 kV - 45 kV powinna być zachowana odległość 3 m, przy
napięciu 110 kV - 4,9 m (odległość zależy również od materiałów, z których został wybudowany dom).
Norma PN-E-05100-1:1998 określa wymagania dotyczące odległości elektroenergetycznych linii
napowietrznych o napięciu znamionowym wyższym niż 1kV od innych linii, obiektów i urządzeń
24
budowlanych. Norma ta określa odległości minimalne między konstrukcjami wsporczymi lub uziomami
słupów linii elektroenergetycznej a kablem linii telekomunikacyjnej: 1,5 m - w przypadku linii
elektroenergetycznych pracujących w układzie z bezpośrednio uziemionym punktem zerowym; 2,5 m w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z izolowanym punktem zerowym lub
linii skompensowanych, mających konstrukcje wsporcze stalowe, betonowe lub drewniane uziemione;
0,8 m - w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z izolowanym punktem
zerowym, linii skompensowanych mających konstrukcje wsporcze drewniane i nieuziemione oraz linii
do 1kV, niezależnie od rodzaju konstrukcji wsporczych. Norma ta ustala również odległości minimalne
nieuziemionych linii o napięciu do 1kV przy największym zwisie, w określonych warunkach
pogodowych: 1 m - od każdej dostępnej części budynku, konstrukcji lub krawędzi dachu; 0,75 m - od
krawędzi dachu, jeżeli przewód jest izolowany; 0,2 m - od trudno dostępnej części budynku, jeżeli
przewód jest zawieszony na wysięgnikach ściennych, a rozpiętość przęsła wynosi do 20 m; 2,5 m - w
kierunku pionowym w górę, oraz 1,5 m - w kierunku pionowym w dół i poziomym - od każdej łatwo
dostępnej części budynku, np. parapetu okna, podłogi balkonu (nie dotyczy dachu, który nie służy za
taras).
Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401) - dalej r.r.b. - w § 53 stanowi,
że instalacje rozdziału energii elektrycznej na terenie budowy powinny być zaprojektowane i
wykonane oraz utrzymywane i użytkowane w taki sposób, aby nie stanowiły zagrożenia pożarowego
lub wybuchowego, a także chroniły w dostatecznym stopniu pracowników przed porażeniem prądem
elektrycznym. Projekt, konstrukcję i wybór materiałów oraz urządzeń ochronnych w instalacji należy
dostosować do typu, rodzaju i mocy rozdzielanej energii, warunków zewnętrznych oraz do poziomu
kwalifikacji osób mających dostęp do instalacji. Kolejno, § 55 r.r.b. stanowi, że nie jest dopuszczalne
sytuowanie stanowisk pracy, składowisk wyrobów i materiałów lub maszyn i urządzeń budowlanych
bezpośrednio pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub w odległości liczonej w poziomie
od skrajnych przewodów, mniejszej niż: 1) 3 m - dla linii o napięciu znamionowym nieprzekraczającym
1 kV; 2) 5 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 1 kV, lecz nieprzekraczającym 15 kV; 3) 10 m
- dla linii o napięciu znamionowym powyżej 15 kV, lecz nieprzekraczającym 30 kV; 4) 15 m - dla linii o
napięciu znamionowym powyżej 30 kV, lecz nieprzekraczającym 110 kV; 5) 30 m - dla linii o napięciu
znamionowym powyżej 110 kV. Natomiast rozporządzenie Ministrów Komunikacji oraz Administracji,
Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 10 lutego 1977 r. w sprawie bezpieczeństwa i
higieny pracy przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (Dz. U. Nr 7, poz. 30) - w § 10 ust. 3
stanowi, że wysokość zawieszenia przewodów linii napowietrznych nad drogami nie może być
mniejsza niż 6 m.
4.5. SZATA ROŚLINNA, ZWIERZĘTA, GLEBY
SZATA ROŚLINNA
Teren gminy Turek obejmuje swym zasięgiem trzy leśnictwa Cisew, Wrząca i Zdrojki, które wchodzą
w skład Nadleśnictwa Turek. Teren nadleśnictwa wg podziału geobotanicznego kraju zalicza się do
Działu Bałtyckiego, część północna nadleśnictwa do obrębu Krainy Wielkopolsko – Kujawskiej a część
południowa do Wysoczyzn Brzeźnych. Na obszarze tym zaobserwować można zmiany w szacie
roślinnej charakteryzujące się zmniejszaniem ilości gatunków atlantyckich a zwiększaniem ilości
gatunków kontynentalnych z zachodu w kierunku wschodnim.
Teren Gminy Turek należy do regionów o niskiej lesistości. W gminie 25,7% stanowią lasy i grunty
zadrzewione, natomiast w całym powiecie tureckim udział tych terenów wynosi 23,4%.
Na terenie Nadleśnictwa Turek zainwentaryzowano 30 gatunków roślin znajdujących się pod ścisłą i
17 częściową ochroną, znaczna część z nich znajduje się również na terenie gminy Turek.
Obszary cenne przyrodniczo na terenie nadleśnictwa to śródleśne bagna, oczka wodne, naturalne i
półnaturalne łąki, torfowiska, źródliska, polany leśne, wrzosowiska, wydmy, starorzecza, fragmenty
marginalnych siedlisk leśnych, oraz fragmenty dobrze wykształconych siedlisk leśnych z bogatą florą i
fauną. Są to w większości pozostałości i fragmenty naturalnych ekosystemów szczególnie cenne dla
silnie przekształconego tutejszego środowiska. Często są jednocześnie miejscem występowania roślin
i zwierząt chronionych i rzadkich. Na szczególną ochronę zasługują ekosystemy wodne i tereny
wilgotne, które na tym terenie giną w szybkim tempie. Bardzo ważne jest również zachowanie wydm w
ich naturalnym kształcie.
25
W 1986 r. Uchwałą nr 53 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koninie zostały utworzone Obszary
Chronionego Krajobrazu. Na terenie gminy Turek w jej północnej części znajduje się Złotogórski
Obszar Chronionego Krajobrazu. W obszarze tym znalazły się trzy skupienia pagórków, mające tę
samą genezę i jednakowy charakter rzeźby. Są to wzniesienia o nazwach miejscowych: Góry
Szadowskie, Karpaty i Złote Góry. Osiągają one najwyższe na tym terenie wysokości bezwzględne i
największe deniwelacje. Są to formy szczelinowe powstałe w czasie zlodowacenia
środkowopolskiego. Zbudowane są z łatwo przepuszczalnych osadów piaszczysto – żwirowych, co
przy głęboko zalegającym zwierciadle wód gruntowych czyni je podatnymi na erozję. Dlatego też lasy
porastające te pagórki maja charakter glebochronny. Występują przede wszystkim na siedlisku
dąbrowy świetlistej i grądu ubogiego oraz boru mieszanego. Na południowych stokach Pagórków
Złotogórskich można spotkać fragmenty starych dąbrów świetlistych z występującymi w runie:
bodziszkiem czerwonym, dzwonkiem brzoskwiniolistnym, a na suchych miejscach – goździkiem
piaskowym. Na terenach położonych nieco niżej sośnie towarzyszy intensywny podrost dębu a w
runie rosną rośliny lasów liściastych: narecznica samcza, kokoryczka wielokwiatowa, przytulia leśna,
kuklik zwisły.
Przez teren gminy przebiegają korytarze ekologiczne związane z lewobrzeżnymi dopływami Warty. Z
gminy Malanów, tuż za granicą gminy Turek z okolic między Kolonią Żdżenice a Kolonią Marysin
wypływa ciek Targówka, który dalej płynie przy południowo-zachodniej granicy gminy. Ważnym dla
miasta i gminy jest korytarz ekologiczny cieku Folusz, który zasila biegnąca przez Cisew Mała
Kiełbaska, oraz tereny źródliskowe w rejonie Turkowic. Korytarz ten okala miasto Turek od strony
południowej, następnie przez miasto przebiega oddzielając tereny centrum miasta od terenów
przemysłowych. Na północ od Elektrowni Adamów Kanał Folusz łączy się z Kiełbaską. Po północnej
stronie miasta Turek wypływa w Zdrojkach ciek wodny, który rozpoczyna ciąg ekologiczny
prowadzący przez Obrębiznę, aż do Szadowa Księżego. Przy zachodniej granicy miasta Turek, w
rejonie Grabieńca C i Obrzębina płynie w obniżeniu terenu ciek oddzielający planowaną dzielnicę
Zdrojki Lewe w mieście Turku, od podmiejskiej miejscowości w gminie Turek – Obrzębin, tworzy on
ciąg ekologiczny łączący się z lasami Gór Szadowskich. W zachodniej części gminy na kierunku
północ-południe przebiega ciąg ekologiczny zaczynający się w rejonie przysiółków Gózd i Wichrza
biegnąc na północ przez tereny podmokłe Bud Słodkowskich, Słodkowa i dalej przez Słodków
Kolonię, Grabieniec A łączy się z terenami leśnymi przysiółków Dębiny i Dąbrowy.
Obszary cenne przyrodniczo na terenie gminy to:
- Bagno „Kobyle Błoto” we Wrzącej,
- Źródliska Wrząca,
- Bagno w Imiełkowie,
- Łąka śródleśna w Cisewie,
- Łąka śródleśna „Koło Kopczyńskiej” w Cisewie.
Pomniki przyrody
Jedną z form ochrony indywidualnej są pomniki przyrody. Są to głównie pojedyncze twory przyrody
żywej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, krajobrazowej lub
historyczno – pamiątkowej, a zwłaszcza okazałych rozmiarów drzewa i krzewy, źródła, głazy
narzutowe. Pomniki przyrody są ważnym elementem składowym krajobrazu, podnoszą jego piękno,
zwiększają jego różnorodność, często związane są z lokalną legendą lub wybitną postacią
historyczną. Na terenie gminy Turek zlokalizowanych jest obecnie 5 pomników przyrody:
- Sasanka łąkowa w Cisewie,
- Podkolan biały w Cisewie,
- Głaz narzutowy we Wrzącej,
- Lipa drobnolistna w Korytkowie,
- Brzoza brodawkowata w Słodkowie (park).
Użytki ekologiczne na terenie gminy Turek to:
- Oczko wodne o powierzchni 0,05 ha położone na gruntach wsi Warenka,
- Łąka śródleśna o powierzchni 3,33 ha położone na gruntach wsi Turkowice,
- Łąka śródleśna o powierzchni 1,00 ha położone na gruntach wsi Kowale Księże,
- Polana o powierzchni 0,15 ha położone na gruntach wsi Kowale Księże,
- Łąka śródleśna o powierzchni 0,62 ha położone na gruntach wsi Kowale Księże,
26
- Wydma o powierzchni 0,40 ha położone na gruntach wsi Budy Słodkowskie,
- Wydma o powierzchni 0,50 ha położone na gruntach wsi Budy Słodkowskie,
- Źródlisko o powierzchni 1,90 ha położone na gruntach wsi Wrząca,
- Oczko wodne o powierzchni 0,31 ha położone na gruntach wsi Wrząca,
- Oczko wodne o powierzchni 0,05 ha położone na gruntach wsi Albertów,
- Łąki śródleśne o powierzchni 3,28 ha położone na gruntach wsi Obrębizna,
- Zbiornik wodny o powierzchni 1,16 ha położone na gruntach wsi Chlebów,
- Zbiornik wodny o powierzchni 1,38 ha położone na gruntach wsi Warenka,
- Bagno o powierzchni 0,28 ha położone na gruntach wsi Wrząca,
- Bagno o powierzchni 0,60 ha położone na gruntach wsi Alberów,
- Oczko wodne o powierzchni 0,14 ha położone na gruntach wsi Cisew,
- Źródlisko o powierzchni 0,10 ha położone na gruntach wsi Wrząca.
Obiekty przyrody nieożywionej znajdujące się na terenie gminy Turek i jej najbliższym otoczeniu to:
Lp.
Nazwa
Leśnictwo
oddział
Pow.
w ha
1.
„Milewskie Piaski”
Cisew
15,85
2.
Wichrza
Cisew
29,94
3.
Żdżenice
Cisew
30,39
4.
„Koło Kopczyńskiej”
Cisew
7,07
5.
Łysa Góra
Cisew
19,28
6.
Borki
Cisew
1,74
7.
Zdroje Ruda
Wrząca
2,62
Zdrojki
20 ha
Źródlisko Topca
8.
Parowy w lesie Zdrojki
Opis ogólny, rodzaj obiektu,
Wymiary, walory, stan
Płaska
wydma
z
charakterystycznymi „pagórkami” –
zawianymi przez piasek kępami
jałowców. Utrwalona porośnięta
miejscami karłowatą sosną.
jw.
Wał
wydmowy
o
charakterystycznym
kształcie
„rogala”, utrwalona sosną.
U podnóża wydmy osuszone
bagna z widłakiem wrońcem
jw. Z licznymi kępami jałowców. U
podnóża wydmy źródlisko Folusza
/na gruntach prywatnych/
Wysoka wydma porośnięta sosną.
Na skrzyżowaniu linii oddziałowych
luźny piasek.
U podnóża wydmy oczko wodne
/w 225b/.
Wał wydmowy porośnięty sosną.
Rozległe źródliska Topca, wysięki
z
piasku,
miejscami
cienka
warstwa torfu. Nisza źródliskowa
zagłębiona na 3 –4 m silnie
rozgałęziona.
Malownicze głębokie parowy, teren
silnie pofałdowany. Poprowadzono
ścieżkę rowerową
Na terenach objętych zmianą studium nie występują rośliny i grzyby podlegające ochronie.
ZWIERZĘTA
Świat zwierzęcy gminy Turek jest typowy dla nizinnych obszarów kraju. W lasach żyją dziki, jelenie,
daniele i sarny, wśród których wykształcił się w ostatnich latach ekotyp sarny polnej. Z drapieżników
27
występują m.in. lisy, borsuki i kuny. Spośród innych ssaków najczęściej spotykane to: zając, dziki królik,
jeż, ryjówka, kret, nietoperz. Na polach spotkać można bażanty i kuropatwy, które podobnie jak
wcześniej wymienione: sarna, zając i lis potrzebują do bytowania pól uprawnych, najlepiej z małymi
kępami lasów i zadrzewień.
Na terenie objętym zmianą studium nie występują zwierzęta podlegające ochronie.
GLEBY
Na terenie gminy zasadniczym typem gleb są gleby pseudobielicowe i brunatne wyługowane
wytworzone z piasków słabogliniastych głęboko podścielonych piaskiem. Występują też gleby bardzo
słabe wytworzone z piasków luźnych. Powyższe gleby zajmują ok. 80% powierzchni gruntów ornych.
Użytki zielone zlokalizowane są na glebach murszowo-torfowych, murszowo-mineralnych.
- Kompleks pszenny dobry zajmuje ok. 3,4% powierzchni.
- Kompleks żytni bardzo dobry zajmuje ok. 3,2% powierzchni.
- Kompleks żytni dobry zajmuje ok. 6,6% powierzchni.
- Kompleks żytni słaby zajmuje ok. 37,9% powierzchni.
- Kompleks żytni bardzo słaby zajmuje ok. 42,6% powierzchni.
- Kompleks zbożowo-pastewny mocny zajmuje ok. 1,6% powierzchni.
- Kompleks zbożowo-pastewny słaby zajmuje ok. 4,7% powierzchni.
Największą powierzchnię zajmują kompleksy żytni słaby i żytni bardzo słaby, bo łącznie ok. 80,5%
powierzchni gruntów ornych. W użytkach zielonych 54,4% zajmują użytki słabe, a użytki średnie
45,6%.
Powierzchnia i użytkowanie gruntów w gminie Turek:
pozostałe
grunty porolne
Lasy
pastwiska
łąki i
sady
100
orne
%
grunty
10 940
razem
Powierzchnia
ha
gminy
Jednostka
Użytki rolne
% powierzchni ogólnej
7 413,0 5 957,0
67,7
55,4
30,0
668,0
0,2
2 475,0
6,1
22,6
101,0 951,0
0,9
8,8
Pod względem jakości użytki rolne w gminie Turek należą do przeciętnych w powiecie. Według
danych ogólny wskaźnik rolniczej przestrzeni produkcyjnej podawany dla gminy wynosi 49,0. Wartość
wskaźnika rolniczej przestrzeni produkcyjnej do 49,9 charakteryzuje bardzo niekorzystne warunki do
produkcji rolnej. Dla przykładu wśród gruntów ornych kompleksy dla uprawy pszenicy stanowią
zaledwie 3,5%, a dominują kompleksy żytnie – łącznie 90,1% (żytni słaby i bardzo słaby aż 80,3%).
Dla oceny potencjału rolniczego gminy duże znaczenie ma procentowy udział powierzchni klas
marginalnych (V i VI) w ogólnej powierzchni gruntów rolnych. Udział tych najsłabszych gleb w
gruntach ornych wynosi w gminie Turek 78,2% i należy do jednych z najwyższych w powiecie
tureckim.
Jakość gleb na terenie gminy Turek:
Nazwa
Pow.
gminy
gruntów
Klasy bonitacyjne
II
III a
III b
IV a
IV b
V
VI
VI z
28
ornych, ha
Turek
5 957
udział w ogólnej powierzchni gruntów
%
-
0,3
5,8
10,2
6,0
33,0
42,9
1,8
ha
-
18
345
607
357
1965
2555
107
Na terenach objętych zmianą studium nie występują gleby klas podlegających ochronie.
4.6. WARUNKI METEOROLOGICZNE I KLIMAT
Klimat gminy Turek związany jest z ogólną cyrkulacją mas powierza napływającego głównie znad
północnego Atlantyku i basenu Morza Śródziemnego. Według regionalizacji klimatycznej Wincentego
Okołowicza miasto położone jest na pograniczu regionu środkowopolskiego i subregionu kujawskiego,
reprezentujących obszar słabych wpływów Atlantyku i Bałtyku. Gmina Turek znajduje się w strefie
klimatu umiarkowanego ze znacznym wpływem klimatu atlantyckiego.
Amplitudy temperatur są tutaj nieco mniejsze od przeciętnych w Polsce, zima jest dosyć chłodna
o
o
(średnia temperatura stycznia od 1 do – 2 C). Najcieplejszym miesiącem jest lipiec +18 C. Średnia
o
roczna temperatura powietrza wynosi 7,5 – 8 C. Średnioroczny opad z wielolecia należy do
najniższych w Polsce i wynosi 630,9 mm, przy średniej krajowej 635 mm. Maksimum opadowe
wyraźnie zaznacza się w miesiącu lipcu i sierpniu, a minimum zaś w miesiącu marcu. Według
podziału rolniczo – klimatycznego Polski (A. Woś – 1994 r. Klimat Niziny Wielkopolskiej, Wyd. UAM
Poznań) obszar leży w cieplejszej tj. zachodniej części dzielnicy środkowej. Jest to strefa o
największej ilości dni słonecznych (ponad 50) oraz najmniejszej liczbie dni pochmurnych w Polsce
(poniżej 130). Liczba dni z przymrozkami wynosi od 100 do 110, zaleganie pokrywy śnieżnej od 50 –
80 dni, zaś okres wegetacji trwa od 200 do 210 dni. Parowanie z powierzchni terenu wynosi średnio
400 mm, parowanie z wolnej przestrzeni wodnej osiąga wartość 550 mm. Na omawianym terenie
przeważają wiatry zachodnie, stanowiące blisko połowę ogółu wiatrów wiejących w ciągu roku.
Wiosną i jesienią wzrasta udział wiatrów wschodnich. Nadto, najbliżej położone stacje IMGW w Kole i
Kaliszu odnotowuje dużą (7,3 i 11,3%) ilość cisz. Średnia ważona wiatrów (bez rozbicia na kierunki)
sięga 4,2 m/s, przy czym wiatry wiejące z prędkością 3 - 7 m/s stanowią prawie 60% ogólnego udziału
wiatrów.
Warunki klimatu lokalnego zbliżone są do przedstawionych wyżej warunków makroklimatu.
4.7. GOSPODARKA ODPADAMI NA TERENIE GMINY
Rada Gminy Turek 30 grudnia 2003 r. podjęła Uchwałę Nr XIV/72/03 w sprawie wstępnej deklaracji
Gminy Turek o wstąpieniu do Związku Międzygminnego „Koniński Region Komunalny”. Ostatecznie 7
czerwca 2004 r., została podjęta Uchwała nr XVIII/94/04 Rady Gminy Turek w sprawie przystąpienia
do Związku i przyjęcia jego statutu. Gospodarka odpadami na terenie gminy prowadzona jest zgodnie z
wojewódzkim planem gospodarki odpadami, który przewiduje, że dążyć się będzie do funkcjonowania
docelowo w skali województwa wielkopolskiego 13 ponadlokalnych składowisk odpadów, które będą
elementami zakładów zagospodarowania odpadów. Dla gminy Turek wojewódzki plan gospodarki
odpadami wskazuje ZUiUOK „Orli Staw”, pozostawiając ostateczny wybór przynależności do
podanego ZZO od decyzji władz lokalnych.
Powstanie Związku Międzygminnego „Koniński Region Komunalny” zainicjowały wiosną 1997r miasto
Konin oraz 5 gmin powiatu konińskiego: Kramsk, Krzymów, Golina, Stare Miasto i Wilczyn. Obecnie
do Związku należą takie gminy jak: Miasto Konin, Miasto i gmina Golina, Gmina Grodziec, Gmina
Kramsk, Gmina Krzymów, Gmina Kazimierz Biskupi, Gmina Stare Miasto, Gmina Rzgów, Miasto i
gmina Rychwał, Gmina Turek, Gmina Władysławów i Gmina Brudzew. Samorządy tych gmin uznały,
że wspólne wprowadzenie jednolitego systemu gospodarki odpadami przyniesie najlepsze efekty.
Związek Międzygminny od kilku lat prowadzi systematyczne rozmowy i spotkania robocze z
sąsiednimi związkami międzygminnymi i gminami w celu wspólnego realizowania przedsięwzięć w
29
zakresie ochrony środowiska i wdrożenia jednolitego systemu gospodarki odpadami na terenie całego
regionu konińskiego.
Odpady komunalne na terenie gminy Turek powstają m.in. w:
- gospodarstwach domowych,
- obiektach typu handlowego prowadzących usługi,
- szkolnictwie,
- obiektach turystycznych.
W skład odpadów komunalnych wchodzą: popiół, żużel, papier, tektura, drewno, tkaniny, odpady
spożywcze, kości, tworzywa sztuczne, skóra, guma, szkło, metale, zmiotki, itp. Skład morfologiczny
odpadów komunalnych pochodzących z terenów wiejskich w znacznym stopniu różni się od typowych
odpadów z terenów miejskich. W odpadach tych występują zwiększone ilości frakcji drobnej, jest to
głównie popiół i żużel pochodzący z domowych pieców węglowych, mniejsza jest ilość odpadów
poopakowaniowych i niewielka ilość frakcji organicznej. Do odpadów komunalnych powstających na
terenie gminy należy zaliczyć odpady wielkogabarytowe, są to: zużyte sprzęty domowe typu meble,
sprzęt elektrotechniczny itp. W grupie odpadów wielkogabarytowych wyróżnia się odpady obojętne
oraz odpady problemowe jak np. urządzenia chłodnicze.
Odpady niebezpieczne – jeśli powstają w gospodarstwie domowym są traktowane jako odpady
komunalne. Frakcja odpadów niebezpiecznych nie jest duża i powstaje w sposób rozproszony,
stwarza jednak duży problem, gdyż powoduje zanieczyszczenie całego strumienia odpadów.
Gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie gminy Turek odbywa się zgodnie z ustawą o
odpadach i przepisami prawa miejscowego, w tym zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i
porządku w gminie. Na terenie gminy zostały zrekultywowane składowiska odpadów w Cisewie i
Dzierżąznej.
Największym wytwórcą odpadów przemysłowych na terenie gminy, ale też największym w skali
województwa jest przemysł paliwowo - energetyczny - Zespół Elektrowni Pątnów Adamów Konin S.A.
Odpady z energetyki stanowią, pod względem masy, największą ilość odpadów. Powstają one w
procesie spalania węgla brunatnego. Do tych odpadów zalicza się:
popioły lotne, mieszanki popiołowo – żużlowe z mokrego odprowadzania odpadów
paleniskowych,
stałe odpady z wapniowych metod odsiarczania spalin.
Największymi ich wytwórcami w Podregionie Konińskim są:
Zespół Elektrowni PAK S.A. Pątnów z Konina,
Zespół Elektrowni PAK S.A. Adamów z Turku,
Zespół Elektrowni PAK S.A. Konin.
Udział tych odpadów w bilansie wszystkich odpadów przemysłowych podregionu konińskiego wynosi
ponad 65 %. Udział popiołów i żużli z ZE PAK Elektrownia Adamów S.A. w bilansie odpadów
przemysłowych powiatu tureckiego jest jeszcze większy. Popioły lotne wapniowe są
charakterystyczne dla zakładów energetycznych z rejonu Konina i Turku, mają one charakter
zasadowy (wyciągi wodne o pH ~10). Usuwane są one na tereny poodkrywkowe kopalni węgla
brunatnego, do wypełniania wyrobisk powęglowych. Elektrownia Adamów eksploatuje mokre
składowisko odpadów paleniskowych, zlokalizowane w wyrobisku pokopalnianym Odkrywki
Zachodniej oraz dawne składowisko odpadów paleniskowych w Odkrywce Wschodniej, pełniące
funkcję odparowalnika nadmiaru wód nadosadowych z składowiska O/Zachodnia.
Na terenie gminy Turek częściowo prowadzi działalność gospodarczą Kopalnia Węgla Brunatnego
„Adamów”. Pod względem lokalizacji źródeł powstawania odpadów skupiają się one w 4 ośrodkach:
Wykop Odkrywki Adamów,
Plac zagospodarowania Warenka,
Zaplecze Odkrywki Koźmin,
Zaplecze Odkrywki Władysławów.
Na terenie gminy Turek znajduje się plac zagospodarowania odpadów w bazie administracyjnej
Warenka. Tutaj zlokalizowane są obiekty zaplecza warsztatowo - administracyjnego odkrywki
Adamów, hale warsztatowe, kotłownia grzewcza, stacja paliw. Odbywają się tutaj naprawy sprzętu
kopalnianego, regeneracja i remonty maszyn. Gromadzone i sortowane są tu również odpady
pochodzące z całej kopalni.
Kopalnia prowadzi rekultywację terenów w kierunku rolnym, leśnym i wodnym. Na terenie gminy
znajduje się obszar gruntów rolnych zrekultywowanych w kierunku rolnym – jest to teren we wsi
Kalinowa. Znaczny obszar we wschodniej części gminy zajmuje zwałowisko zewnętrzne kopalni
rekultywowane w kierunku leśnym. W bezpośrednim sąsiedztwie gminy, na terenie gminy Brudzew i
30
Przykona znajdują się zbiorniki wodne powstałe poprzez zagospodarowanie wyrobiska końcowego jak dziesięciohektarowy zbiornik Bogdanów w gminie Brudzew i poprzez zagospodarowanie
zwałowiska wewnętrznego jak zbiornik „Przykona”.
5.
CELE
OCHRONY
ŚRODOWISKA
MIĘDZYNARODOWYM,
USTANOWIONE
WSPÓLNOTOWYM
I
NA
KRJAOWYM,
SZCZEBLU
ISTOTNE
Z
PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ SPOSOBY W
JAKICH
TE
CELE
I
INNE
PROBLEMY
ŚRODOWISKA
ZOSTAŁY
UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU. KIERUNKI
KONIECZNYCH DZIAŁAŃ W OCHRONIE ŚRODOWISKA.
Akcesja Polski do Unii Europejskiej nałożyła na Polskę nowe obowiązki, wynikające z konieczności
dostosowania prawa polskiego do regulacji unijnych. Do priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie
ochrony środowiska zaliczyć należy m.in. przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochronę różnorodności
biologicznej, ograniczenie wpływu zanieczyszczenia na zdrowie, a także lepsze wykorzystanie
zasobów naturalnych. Przynależność Polski do Unii Europejskiej zobowiązuje do respektowania m. in.
Dyrektywy 20011/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie
oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko.
Cele ochrony środowiska ustanawia strategiczny dokument rządowy o randze krajowej - Polityka
ekologiczna państwa na lata 2009-20012 z perspektywą do roku 2016.
Akt ten respektuje zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., mówiące o konieczności
zapewnienia przez Rzeczypospolitą Polską ochrony środowiska kierując się zasadą zrównoważonego
rozwoju oraz konieczności zapewnienia przez władze publiczne bezpieczeństwa ekologicznego
współczesnemu i przyszłym pokoleniom. Wskazuje na konieczność stworzenia spójnego wewnętrznie
systemu prawa ochrony środowiska, dostosowanego do wymagań unijnych. Wśród celów i zadań
systemowych dokument wymienia ekologizację planowania przestrzennego i użytkowania terenu, w
ramach której z jednej strony podkreśla konieczność szerszego włączenia do prac nad planami
miejscowymi i do treści tych planów zagadnień związanych z ochroną środowiska, z drugiej strony
dostrzega konieczność upraszczania i przyspieszania lokalizacji inwestycji, niezbędnych z punktu
widzenia skuteczności podejmowania starań mających na celu pobudzenie i modernizację gospodarki
oraz poprawę sytuacji na rynku pracy.
Cele szczegółowe polityki ekologicznej państwa ujęto w dwóch grupach: w sferze racjonalnego
użytkowania zasobów naturalnych i w zakresie jakości środowiska. Wśród nich, w kontekście zakresu
ustaleń studium wymienić należy m.in.:
· racjonalizację użytkowania wody,
· ochronę gleb,
· zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości produkcji,
· zmniejszenie energochłonności gospodarki i wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych,
· gospodarowanie odpadami,
· jakość wód,
· jakość powietrza, zmiany klimatu,
· hałas i promieniowanie,
· różnorodność biologiczna i krajobrazowa.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które jest dokumentem
strategicznym, aktem polityki przestrzennej gminy, musi zachować zgodność z obowiązującymi
normami prawa i innymi dokumentami planistycznymi. Zgodnie z ustawą - Prawo ochrony środowiska,
w studium należy zapewnić warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę
zasobami środowiska, między innymi poprzez:
- ustalanie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi,
- zapewnianie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy, ze szczególnym uwzględnieniem
gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów transportowych i
komunikacji publicznej oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni,
31
-
uwzględnianie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed zanieczyszczeniem w związku z
prowadzeniem gospodarki rolnej,
- zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych,
- uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed
hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi.
Ustawa wskazuje na zakres zagadnień, które należy w studium uwzględnić.
Polityka Unii Europejskiej w zakresie ochrony przed hałasem opiera się na podejściu zarówno
horyzontalnym jak i sektorowym. Ogólne ramy dla zwalczania hałasu w UE zostały określone w
dyrektywie 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącej się
do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku
Dyrektywa ma na celu ustanowienie wspólnych zasad unikania, zapobiegania lub zmniejszania
szkodliwych skutków narażenia na działanie hałasu, na podstawie ustalonych priorytetów. W tym celu
przewiduje wdrażanie następujących działań:
−
−
−
sporządzanie map hałasu przy zastosowaniu wspólnych metod oceny,
zapewnienie społeczeństwu dostępu do informacji dotyczącej hałasu w środowisku i jego skutków,
przyjęcie przez Państwa Członkowskie planów działań zmierzających do zapobiegania
powstawaniu hałasu w środowisku i obniżania jego poziomu.
Dyrektywa określa podstawy do przyjęcia dalszych regulacji unijnych w zakresie obniżania hałasu z
głównych źródeł, w szczególności z taboru drogowego i szynowego oraz ich infrastruktury, samolotów,
urządzeń pracujących na otwartej przestrzeni i urządzeń przemysłowych oraz maszyn i urządzeń
samobieżnych.
Regulacje sektorowe
Wymagania w zakresie zwalczania hałasu pochodzącego z poszczególnych źródeł zostały określone
w dyrektywach sektorowych, dotyczących transportu, urządzeń mechanicznych, itp.
Hałas pochodzący z transportu drogowego
−
−
−
pojazdy silnikowe - dyrektywa 70/157/EWG
pojazdy silnikowe dwu- i trzykołowe - dyrektywa 97/24/WE
opony samochodowe – dyrektywa 2001/43/WE
Hałas pochodzący z transportu lotniczego
−
−
−
samoloty poddźwiękowe - dyrektywa 80/51/EWG
poddźwiękowe samoloty odrzutowe - dyrektywa 89/629/EWG
zasady wykonywania operacji przez cywilne poddźwiękowe samoloty odrzutowe - dyrektywa
2006/93/WE
ograniczenia poziomu hałasu w portach lotniczych UE - dyrektywa 2002/30/WE
Hałas pochodzący z transportu kolejowego
−
− interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości - dyrektywa 96/48/WE
Szczegółowe parametry zostały określone w decyzjach Komisji 2002/735/WE i 2002/732/WE.
− interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych - dyrektywa 2001/16/WE
Szczegółowe parametry zostały określone w decyzjach Komisji 2004/446/WE i 2006/66/WE oraz w
dyrektywie 2004/50/WE.
Hałas pochodzący z urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń - dyrektywa 2000/14/WE
Projekt zmiany studium odpowiada celem ochrony środowiska na wszystkich szczeblach
(międzynarodowym, wspólnotowym, krajowym) poprzez wprowadzanie ładu przestrzennego oraz
przygotowanie i racjonalne wykorzystanie terenów inwestycyjnych. Cel ten jest także jednym, z
podstawowych celów operacyjnych „Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku”
w ramach realizacji Celu Strategicznego „Dostosowanie przestrzeni do wyzwań XXI wieku”.
Obszar gminy Turek podlegał przekształceniom środowiska przyrodniczego. Prowadzone przez
przeszło 30 lat odwodnienie terenu związane z górniczą eksploatacja złóż węgla brunatnego,
spowodowało znaczące zmiany w stosunkach wodnych. Na skutek górniczej działalności nastąpiło
stopniowe zanikanie wody w poziomie (warstwie) przypowierzchniowym i postępujące obniżenie się
32
zwierciadła wody w poziomach niżej leżących. Powyższe procesy narastały w miarę intensyfikowania
odwodnień oraz przesuwania się frontów roboczych na nowe obszary.
Do grupy obiektów zagrażających środowisku należą składowiska odpadów oraz zła gospodarka
wodno - ściekowa. Cały obszar znajduje się w obrębie nadmiernej emisji dwutlenku siarki. Emisję NO2
uznaje się za wysoką, CO na średnim poziomie, a emisje pyłu za niską. Największym emitentem
zanieczyszczeń są elektrownie „Adamów” z Turku, elektrownie Konin i Pątnów. Ponadto wpływ na
zanieczyszczenia powietrza mają liczne drobne zakłady przemysłowe i usługowe. Postępująca
dewastacja środowiska naturalnego wymaga skutecznej ochrony tych obszarów, gdzie przyroda w
sposób naturalny nie jest w stanie sama się zabezpieczyć przed zagrożeniami.
Dokonana analiza warunków ekofizjograficznych oraz stanu środowiska naturalnego na terenie gminy
Turek w powiązaniu z uwzględnieniem wytycznych w omówionych powyżej dokumentach na szczeblu
międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym pozwala na sformułowanie następujących kierunków
koniecznych działań w celu uporządkowania zagadnień związanych z:
- powstawaniem, gromadzeniem i unieszkodliwianiem odpadów, ich obecnością w środowisku oraz
zarządzaniem gospodarką odpadami,
- kanalizowaniem miejscowości i eliminacje niekontrolowanych zrzutów ścieków,
- instalowaniem najskuteczniejszych urządzeń odpylających,
- racjonalną gospodarką rolną, głównie w zakresie nawozów mineralnych oraz środków ochrony roślin,
- prawidłową rekultywacją wyrobisk kopalnianych,
- wprowadzaniem niskoemisyjnych źródeł zanieczyszczenia powietrza – przejście na ekologiczny
system ogrzewania np. gazem lub olejem,
- ochroną obszarów podatnych na degradację,
- zachowaniem istniejącego drzewostanu oraz zwiększeniem gęstości zadrzewień,
- minimalizacją wpływu sieci komunikacyjnej na klimat akustyczny gminy (poprawa jakości
nawierzchni dróg, lokalizacja pasów zwartej zieleni ochronnej i ekranów akustycznych w miejscach
najbardziej uciążliwych, przegród i obudów dźwiękochłonnych),
- prowadzeniem wszelkich inwestycji w sposób zapobiegający zanieczyszczeniom wód podziemnych i
powierzchniowych,
- kształtowaniem świadomości ekologicznej mieszkańców miasta i angażowanie ich w ochronę
środowiska przyrodniczego,
- ochroną powierzchni ziemi i walorów krajobrazowych,
- wzrostem wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.
6. ANALIZA USTALEŃ PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I
KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
Na obszarze gminy Turek w obowiązującej zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego wydzielone zostały następujące strefy polityki przestrzennej:
- strefa krajobrazowa K,
- strefa podmiejska M,
- strefa przemysłowa P,
- strefa rolna R.
Dla tych stref określone zostały priorytety polityki przestrzennej oraz zadania dotyczące działań
planistycznych.
Zmiany studium wprowadzane omawianym dokumentem następują w strefie K – podstrefie K2 oraz w
strefie R.
Ustalenia studium w zakresie zagospodarowania stref pozostają bez zmian.
33
7. PROGNOZA ZMIANY ŚRODOWISKA W WYNIKU REALIZACJI USTALEŃ
PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
Zmiany na terenie podstrefy K2
Elementy
środowiska
Różnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta
Rośliny
Woda
Powietrze
Powierzchnia
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby
naturalne
Przewidywane oddziaływanie
- negatywne średnioterminowe oddziaływanie, to zmniejszenie powierzchni
biologicznie czynnej podczas eksploatacji kruszyw, eksploatacja zakończona
zostanie rekultywacją leśną, rolną lub wodą, przez co przez zróżnicowanie
sposobów rekultywacji na poszczególnych polach eksploatacji po kilkuletniej
eksploatacji żwiru, zmiana długofalowo może przyczynić się do zwiększenia
różnorodności biologicznej,
- negatywne średnioterminowe oddziaływanie to zmniejszenie powierzchni
biologicznie czynnej,
- negatywne średnioterminowe oddziaływanie spowodowane wzrostem hałasu,
- pozytywne średnioterminowe oddziaływanie to zapewnienie miejsc pracy,
- długoterminowe pozytywne oddziaływanie, to powstanie lasu, roli lub wód po
dokonaniu rekultywacji,
- długoterminowe pozytywne oddziaływanie, to możliwość powiększenia
obszarów lasów i wód po dokonaniu rekultywacji leśnej lub wodnej,
- długoterminowe pozytywne oddziaływanie, to powiększenie obszarów lasów
i wód po dokonaniu rekultywacji leśnej lub wodnej,
- brak krótkoterminowego i średnioterminowego oddziaływania na wody
podziemne i powierzchniowe, teren jest piaszczystym, suchym wzgórzem,
dodatkowo odwodniony także poprzez znajdujące się na terenie sąsiednich
gmin kopalnie węgla brunatnego, eksploatacja żwiru nie będzie mieć wpływu
na wody powierzchniowe i podziemne,
- negatywnym oddziaływaniem krótkotrwałym będzie emisja spalin i
zanieczyszczeń w wyniku ruchu samochodowego oraz emisja pyłu z wyrobisk,
- długotrwałe pozytywne oddziaływanie na wody poprzez rekultywację leśną
lub wodną,
biologicznie czynnej poprzez czasowe zdjęcie gleby i zaprzestanie upraw,
wykonanie wyrobisk, oddziaływanie na powierzchnię ziemi nie jest trwałe,
ponadto teren nie wymaga odwodnienia,
- długoterminowe pozytywne oddziaływanie, to powstanie lasu lub wód po
- negatywne średnioterminowe oddziaływanie to pogorszenie walorów
krajobrazowych, zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej, zaprzestanie
uprawy, wykonanie wyrobisk,
- długoterminowe pozytywne oddziaływanie, to powstanie lasu lub wód po
- negatywne średnioterminowe oddziaływanie związane będzie ze źródłami
hałasu przemysłowego występującymi w trakcie eksploatacji kruszywa przez
maszyny robocze oraz w trakcie transportu,
- długoterminowe pozytywne oddziaływanie, poprzez pozytywne oddziaływanie
lasu i wód na mikroklimat lokalny po dokonaniu rekultywacji,
- pozytywne oddziaływanie związane z właściwym wykorzystaniem zasobów
naturalnych, wykorzystywanie złoża na cele związane z budownictwem i
34
Zabytki
Dobra
materialne
drogownictwem,
- nie przewiduje się znaczących oddziaływań, na terenie nie ma obiektów
zabytkowych,
- przewiduje się powiększenie zasobności zarówno przedsiębiorcy jak i osób
zatrudnionych, zwiększenie wpływu podatków do budżetu gminy.
W związku z faktem, że planowane wydobycie żwiru będzie stanowiło poszerzenie aktualnie
eksploatowanych żwirowni, nie przewiduje się kumulacji oddziaływania na poszczególne elementy
środowiska, wydobycie będzie odbywało się stopniowo, jednocześnie część terenów będzie stopniowo
rekultywowana.
Zmiany na terenie strefy R
Elementy
środowiska
Różnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta
Rośliny
Woda
Powietrze
Powierzchnia
ziemi
Przewidywane znaczące oddziaływanie
- negatywne długotrwałe oddziaływanie to zmniejszenie powierzchni
biologicznie czynnej wynikające z zabudowy terenów aktualnych upraw
rolnych, niewielkie zmniejszenia ogólnego bilansu terenów przeznaczonych
pod zalesienie w gminie;
- pozytywne oddziaływanie to konieczność zachowania terenu leśnego oraz
ustalenia dotyczące konieczności zachowania powierzchni biologicznie
czynnych w opracowywanym równolegle dla terenu planie miejscowym;
biologicznie czynnej;
- brak negatywnego oddziaływania wprowadzanych funkcji na wody
podziemne przy zachowaniu wymagań ogólnych ustalonych dla gminy w
studium oraz następnie w opracowywanym dla terenu planie miejscowym, w
tym obowiązków
odprowadzenia ścieków do kanalizacji sanitarnej z
dopuszczeniem realizacji szczelnych zbiorników bezodpływowych do czasu jej
realizacji, przestrzegania wymogów prawnych w zakresie podstępowania z
wodami opadowymi i roztopowymi;
- negatywne długotrwałe oddziaływanie to zwiększenie terenów zabudowy,
powstanie nowych źródeł emisji substancji związanych z indywidualnymi
źródłami ciepła oraz powstaniem nowych dróg – liniowych źródeł
zanieczyszczeń;
- pozytywne oddziaływania długoterminowe związane z ustaleniami
dotyczącymi ekologicznych źródeł ogrzewania przy zachowaniu ogólnych
wymagań ustalonych dla gminy w studium oraz następnie w opracowywanym
dla terenu planie miejscowym;
35
Krajobraz
Klimat
Zasoby
naturalne
Zabytki
Dobra
materialne
- negatywne oddziaływanie spowodowane lokalizacją zabudowy w miejscu
dotychczasowych pól uprawnych;
- pozytywne oddziaływanie wzrost wewnętrznej integracji poprzez wyznaczenie
dróg wewnętrznych, ustalenie linii zabudowy oraz gabarytów i kształtu
zabudowy;
- negatywne długotrwałe oddziaływanie to zwiększenie terenów zabudowy,
powstanie nowych źródeł emisji substancji związanych z indywidualnymi
źródłami ciepła oraz powstaniem nowych dróg – liniowych źródeł
zanieczyszczeń;
- pozytywne oddziaływanie długoterminowe związane z ustaleniami
dotyczącymi ekologicznych źródeł ogrzewania przy zachowaniu wymagań
ustalonych w studium dla terenu gminy oraz następnie w opracowywanym dla
terenu planie miejscowym;
- negatywne oddziaływanie spowodowane lokalizacją zabudowy w miejscu
dotychczasowych pól uprawnych, zastąpienie na części terenu planu
przeznaczającego teren pod zalesienie na plan przeznaczający teren na
zabudowę mieszkaniową jednorodzinnej;
- wprowadzenie zmiany studium, następnie sporządzenie planu miejscowego
spowoduje możliwość ustalenia przy zabudowie terenów zasad i wymogów w
zakresie ochrony środowiska, wśród nich takich, jakich nie ma możliwości
ustalenia w trybie indywidualnych decyzji, plan ustali przebieg dróg
wewnętrznych, ustali wielkości powierzchni biologicznie czynnych,
konieczność stosowania do celów grzewczych i technologicznych określonych
paliw, przez co należy stwierdzić, że dla części terenu, na którym jest aktualnie
możliwość wydawania decyzji o warunkach zabudowy zastąpienie wydawania
indywidualnych decyzji planem korzystnie wpływa na zasoby naturalne, takie
jak rośliny, zwierzęta, ekosystemy, atmosfera, woda.
- nie przewiduje się znaczących oddziaływań, na terenie nie ma obiektów
zabytkowych;
- przewiduje się powiększenie zasobności właścicieli gruntów oraz zwiększenie
wpływu z podatków do budżetu gminy.
8. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
Obowiązek ujawnienia udokumentowanych złóż kopalin w studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy wynika z art. 95 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r prawo
geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163 poz. 981). Zmiana studium ujawnia udokumentowane już złoża
kruszyw naturalnych, przeznaczając tereny pod ich wydobycie, także wskazuje tereny potencjalnego
nowego wydobycia na terenach, na których trwają badania złóż i w związku z czym Rada Gminy
przychyliła się do wniosków i postanowiła stworzyć możliwość wydobycia w przyszłości kruszyw
naturalnych. Wydobycie z nowych złóż będzie kontynuacją wydobycia trwającego aktualnie, będzie
realizowane jako powiększenie aktualnych pól eksploatacji, a także po zakończeniu części aktualnej
eksploatacji i rekultywacji terenów.
Zmianą studium obejmuje się także niewielki teren w obrębie Turkowice. Teren ten jest w
obowiązującym studium przeznaczony pod zalesienie, na niewielkim fragmencie jest to istniejący las.
Dla jednej działki, na części terenu wskazanego do zmiany w studium, obowiązuje miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego przeznaczający ją pod zalesienie. Zalesienie nie nastąpiło,
ponieważ z realizacji zalesienia zrezygnował właściciel terenu. W związku z dużym
zapotrzebowaniem w tym terenie na działki budowlane planuje się zmianę przeznaczenia terenu na
teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z pozostawieniem terenu istniejącego lasu.
Przeznaczenie terenu na którym obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego pod
36
zalesienie możliwe jest wyłącznie poprzez zmianę studium, następnie zmianę miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
Wskazanie w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
udokumentowanych złóż kopalin jest obowiązkiem, stąd brak ich wprowadzenia może skutkować
zarządzeniem zastępczym wojewody. Rada Gminy Turek akceptuje działalność wydobywczą w
obrębie Dzierżązna, jej kontynuacja nie jest przedsięwzięciem mogącym zawsze znacząco
oddziaływać na środowisko. Kontynuacja wydobycia będzie poprzedzona wydawanymi decyzjami o
środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia ze względu na położenie terenu na
Złotogórskim Obszarze Chronionego Krajobrazu, stąd indywidualne decyzje wydawane dla
poszczególnych pól wydobycia w sposób wystarczający zabezpieczą środowisko i zdrowie ludzi.
Teren ten jest odwodniony przez działalność kopali węgla brunatnego, wydobycie kruszywa na
suchych, piaszczystych morenowych wzgórzach zakończone indywidualnie dla każdego terenu
przyjętą rekultywacją: leśną, rolną lub wodną może docelowo przyczynić się do zwiększenia
zalesienia terenu i urozmaicenia krajobrazu.
Zmiana studium dla terenu w obrębie Turkowice, ze względu na niewielki obszar tej zmiany nie ma
znaczącego wpływu na środowisko. Zastąpienie aktualnego pola uprawnego terenem zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej spowoduje mało znaczące zmiany w skali gminy. Brak zmian w studium
spowoduje, że na jednej działce pozostanie teren rolny, wolny od zabudowy, ( w planie przeznaczony
pod zalesienie, z zamiaru zalesienia którego wycofał się jego właściciel) zabudowa będzie powstawać
na sąsiednich działkach w trybie decyzji o warunkach zabudowy.
9. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU OGRANICZENIE NEGATYWNYCH
ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I ZDROWIE LUDZI
Teren objęty projektem zmiany studium dla obszaru w miejscowości Dzierżązna znajduje się w
Obszarze Złotogórskiego Krajobrazu Chronionego. Ma być przeznaczony pod eksploatację kruszywa
naturalnego. Planowany pobór kruszywa nie koliduje z zasadami zagospodarowania obszaru krajobrazu
chronionego określonymi w załączniku nr 3 uchwały nr 53 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koninie z
dnia 29 stycznia 1986 r. w sprawie ustalenia obszarów krajobrazu na terenie województwa konińskiego i
zasad korzystania z tych obszarów, w którym pobór kruszywa, gromadzenie odpadów i śmieci w
obszarze chronionego krajobrazu może się odbywać tylko w wyznaczonych miejscach, których
lokalizacja nie powinna kolidować z funkcjami obszaru krajobrazu chronionego oraz obniżać jego
wartości przyrodniczych, kulturowych i estetycznych.
W odległości 9,5 km na wschód znajduje się obszar Natura 2000 – Dolina Środkowej Warty. Planowane
zmiany w studium nie spowodują zagrożeń dla tego obszaru.
W sąsiedztwie terenów żwirowni znajdują się tereny zabudowy zagrodowej. Na tych terenach
dopuszczalny poziom hałasu zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14
czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826 ze
zm. ) nie może przekraczać:
Po rozpoczęciu eksploatacji kruszywa naturalnego na danym obszarze źródłami hałasu przemysłowego
będą przede wszystkim koparki a następnie samochody służące do transportu wydobytego kruszywa.
Na terenie objętym eksploatacją urządzenia będą pracować okresowo i tylko w porze dnia. Zakłada się,
że praca koparki będzie źródłem hałasu o mocy akustycznej maks. 100 dB(A). Pomimo dość wysokiej
mocy akustycznej maszyn budowlanych aktualnie nie przewiduje się przekroczeń dopuszczalnego
poziomu hałasu 55 dB poza granicą działek, na których będą prace prowadzone. W porze nocnej
eksploatacja nie będzie prowadzona i nie będzie stanowić jakiegokolwiek problemu w zakresie klimatu
akustycznego. Przedmiotowe uciążliwości w większości mają charakter okresowy i krótkotrwały. W
przypadku powstania zagrożenia hałasem w procedurze wydawania dla poszczególnych żwirowni
37
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia należy indywidualnie dla
każdego terenu wskazać działania i dobierać środki w celu ochrony terenów przed hałasem.
Eksploatacji kruszywa naturalnego nie będzie miała wpływu na stosunki wodne, nie planuje się
prowadzenia odwodnienia wyrobisk, a zatem nie zostanie zaburzony reżim wód podziemnych w
najbliższym otoczeniu wyrobiska. Eksploatacja nie będzie powodować obniżania się zwierciadła wód
podziemnych, ani nie będzie zagrażać ciekom powierzchniowym. Zagrożenia dla czystości i jakości wód
mogą być związane tylko z sytuacjami awarii sprzętu mechanicznego. Przy przestrzeganiu
odpowiednich instrukcji dotyczących takich czynności jak naprawa oraz czyszczenie, konserwacja
maszyn używanych do urabiania złoża, transportu urobku i zdejmowania nadkładu nie nastąpi
zanieczyszczenie wód substancjami ropopochodnymi. Teren objęty planem znajduje się poza strefami
ochronnymi ujęć wody podziemnej, nie znajduje się na terenie ochronnym zbiorników wód otwartych ani
na terenach zagrożonych powodzią.
Zanieczyszczenie atmosfery występować będzie w wyniku procesów technologicznych realizowanych
bezpośrednio w wyrobisku. Zanieczyszczenie powietrza odbywać się będzie głównie przez emisję pyłów
z wyrobiska, składowiska nadkładu i ewentualnych dróg transportu wewnętrznego. Analiza sposobu i
warunków powstawania zanieczyszczeń wskazuje, że jest to głównie emisja niezorganizowana. Źródła
zanieczyszczeń powietrza będą należały do grupy źródeł wewnętrznych, związanych ściśle z procesem
technologicznym wydobywania kruszywa w granicach obszaru górniczego. Stopień zanieczyszczenia
powietrza zależeć będzie od wielu czynników, w tym od emisji powstałej w trakcie prowadzenia prac
technologicznie związanych z eksploatacją, od wywiewania pyłów z pozbawionej roślinności
powierzchni, od naturalnej cyrkulacji i wymiany powietrza w wyrobisku, które wykazują ścisły związek ze
stanem równowagi atmosfery, od warunków meteorologicznych, rodzaju podłoża, itp. Powstawanie
zanieczyszczeń pyłowych w wyniku erozji gleb z nienaruszoną strukturą ma miejsce przy prędkościach
wiatru powyżej 4 m/s, zmierzonych przy powierzchni gleby. Wywiewanie pyłów dla wysuszonego
podłoża (zwałowisko nadkładu) zachodzi przy prędkościach wiatru od 3 do 7 m/s. Zanieczyszczenie
atmosfery będzie także efektem pracy maszyn roboczych, które emitować będą substancje gazowe
3
3
powstałe w wyniku spalania paliw. Przyjmuje się, że z 1 dm benzyny powstaje 18 do 22 m spalin, a z 1
3
3
dm oleju napędowego 20 do 25 dm spalin. W gazach spalinowych pojazdów silnikowych stwierdza się
ponad 150 różnych substancji. Oprócz składników nieorganicznych (CO2, CO, NO2, związki ołowiu) są to
głównie związki pochodzenia organicznego. Przewaga wiatrów zachodnich powoduje, że
zanieczyszczenia pyłowe w przeważającym okresie skierowane będą w stronę terenów
niezamieszkałych, stanowiących grunty nieprzydatne rolniczo i nieużytki. Zanieczyszczenie atmosfery
będzie efektem pracy maszyn roboczych, które emitować będą substancje gazowe powstałe w wyniku
spalania paliw oraz emisja ze strony środków transportu wywożącego kruszywo. Oddziaływanie
eksploatacji na powietrze atmosferyczne będzie miało charakter krótkotrwały. Emisja pyłów w trakcie
prowadzonej eksploatacji ograniczy się do urabiania, ładowania i transportu kopaliny. Biorąc pod uwagę
eksploatację, wysokość podnoszenia i sposób transportu zakłada się, że obecność pyłów w otaczającym
powietrzu będzie nieznaczna i ograniczy się jedynie do obszaru w jego najbliższym sąsiedztwie.
Dla planowanego przeznaczenia terenu nie zachodzi konieczność zaopatrzenia w wodę. Na terenie tym
będzie dokonywany załadunek złoża i odwożony transportem do miejsca przeznaczenia. Na terenie
żwirowni wody opadowe i roztopowe będą bezpośrednio wsiąkać w podłoże. Ścieki bytowe należy
gromadzić w szczelnym zbiorniku wywożonym do zlewni przy oczyszczalni ścieków.
Nadkład na złożu jest suchy i będzie składowany poza granicami złoża ale na terenie górniczym, w
granicach własności gruntów użytkownika złoża. Złoże będzie eksploatowane metoda odkrywkową,
3
wgłębną, ścianową. Ilość wydobywanej kopaliny w ciągu roku może przekroczyć 20 000 m . Warunki
geologiczno – inżynierskie projektowanej eksploatacji są korzystne, ze względu na występowanie
gruntów piaszczystych, które pozwalają na utrzymanie stabilnych skarp posiadających nachylenie nie
przekraczające kąta tarcia wewnętrznego piasków Powstałe w wyniku eksploatacji złoża skarpy
0
końcowe wyrobiska będą miały zachowane kąty naturalnego stoku tj. ok. 35 dla piasków w stanie
wilgotności naturalnej. Wydobywanie piasku planuje się za pomocą koparek o napędzie spalinowym a
odstawę urobku za pomocą transportu samochodowego.
Działalność górnicza prowadzona będzie zgodnie z wymogami określonymi w koncesji. W procesie
eksploatacji kopaliny nie maja zastosowania substancje toksyczne oraz nie występują substancje
toksyczne i niebezpieczne. Nie występują tu magazyny produktów naftowych i warsztaty naprawcze. W
tych warunkach nie mogą powstać sytuacje awaryjne doprowadzające do wprowadzenia do środowiska
substancji niebezpiecznych.
38
Eksploatacja złoża zakończona zostanie przeprowadzeniem zgodnie z wymogami prawa prac
rekultywacyjnych terenu. Sam stopień zagrożenia górnictwem wartości ekologicznych, a także stopień
obciążenia i przekształcenia środowiska ze względu na wielkość i agresywność eksploatacji jest
niewielki. Na inne elementy środowiska takie jak powietrze atmosferyczne, higiena akustyczna, świat
roślinny i zwierzęcy, wody powierzchniowe i podziemne, rodzaj i wielkość zajętej powierzchni zakład nie
będzie znacząco oddziaływał. Znikome, szkodliwe skutki będą zniwelowane na drodze rekultywacji.
Sposób i zakres prac rekultywacyjnych na terenach poeksploatacyjnych zostanie opracowany w
odrębnej dokumentacji rekultywacyjnej, po ustaleniu z odpowiednimi organami. Żwir będzie
transportowany drogą gminną na terenie gminy Turek, dalej innymi drogami publicznymi.
Na terenie objętym projektem zmiany studium dla obszaru w miejscowości Turkowice nie występują
problemy ochrony środowiska. Teren w obowiązującym studium przeznaczony jest pod lasy i
zalesienia. Tereny leśne pozostawia się w użytkowaniu leśnym, tereny aktualnie rolne przeznacza się
+
pod tereny zabudowy oznaczone symbolem MN , jak tereny w sąsiedztwie.
+
Tereny MN to tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, zabudowę
+
zagrodową, zabudowę letniskową ( MN + RMN + ML). Tereny MN mogą być uzupełniane usługami
podstawowymi - niewielkimi obiektami usługowymi, oraz usługami ponadlokalnym i zakładami
rzemieślniczymi lokalizowanymi zgodnie z ustaleniami szczegółowymi dla stref. Tereny zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy zagrodowej, zabudowy letniskowej powinny być
uzupełniane w zależności o potrzeb terenami usług oświaty, kultury, terenami sportu i rekreacji
osiedlowej oraz niezbędną siecią ulic, ciągów pieszych, rowerowych i sieci infrastruktury technicznej.
10. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU
WIDZENIA REALIZACJI ZAPISÓW W ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I
KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
Na terenach objętych zmianą studium w Dzierżąznej nie występują aktualnie znaczące problemy
ochrony środowiska, na terenie Turkowic nie występują problemy ochrony środowiska. Z punktu
widzenia ochrony środowiska na terenie gminy istotny jest wpływ prowadzonej na terenie sąsiednich
gmin eksploatacji węgla brunatnego. W związku z tą eksploatacją część terenu gminy Turek ma
obniżony stan wód podziemnych. Jest to korzystne dla aktualnie trwającej i mającej mieć kontynuację,
eksploatacji kruszyw naturalnych. Po zakończeniu eksploatacji węgla brunatnego zostaną podjęte
działania rekultywacyjne, które mogą przywrócić stan wód podziemnych i poprawić stosunki wodne w
gminie. W tym czasie zostanie zakończona także rekultywacja terenów po eksploatacji kruszyw
naturalnych. Wszystkie te działania mogą być skoordynowane i docelowo mogą powiększyć
powierzchnię wód powierzchniowych i lasów w gminie.
Aktualnie nie występują konflikty związane z lokalizacją żwirowni w sąsiedztwie terenów zabudowy
podlegających ochronie akustycznej. Ze względu na trwającą eksploatację istniejących żwirowni i
przenoszenie wydobycia na następne tereny, z równoczesną rekultywacją aktualnych wyrobisk nie
przewiduje się znaczącego wzrostu ruchu drogowego związanego ze zmianą studium. Zagrożone
hałasem są tereny zabudowy zagrodowej znajdujące się w sąsiedztwie żwirowni. Po rozpoczęciu
eksploatacji kruszywa naturalnego na danym obszarze źródłami hałasu przemysłowego będą przede
wszystkim koparki a następnie samochody służące do transportu wydobytego kruszywa. Na terenie
objętym eksploatacją urządzenia będą pracować okresowo i tylko w porze dnia. Zakłada się, że praca
koparki będzie źródłem hałasu o mocy akustycznej maks. 100 dB(A). Pomimo dość wysokiej mocy
akustycznej maszyn budowlanych aktualnie nie przewiduje się przekroczeń dopuszczalnego poziomu
hałasu 55 dB poza granicą działek, na których będą prace prowadzone. W porze nocnej eksploatacja
nie będzie prowadzona i nie będzie stanowić jakiegokolwiek problemu w zakresie klimatu akustycznego.
Przedmiotowe uciążliwości w większości mają charakter okresowy i krótkotrwały. Dla zachowania
zgodnego z przepisami poziomu hałasu na tych terenach, w procedurze wydawania dla
poszczególnych żwirowni decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia należy
indywidualnie dla każdego terenu wskazywać działania i dobierać środki w celu ochrony terenów
przed hałasem.
39
Poprzez odpowiednie ustalenia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji
przedsięwzięcia wydawanych przed koncesją na wydobycie można zabezpieczyć te tereny przed
ponadnormatywnymi oddziaływaniami powodowanymi przez żwirownie.
11. OBSZARY OBJĘTE PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM
NA ŚRODOWISKO I LUDZI W WYNIKU REALIZACJI USTALEŃ W ZMIANIE
STUDIUM
UWARUNKOWAŃ
I
KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
W strefie K2 wyznaczono nowe tereny żwirowni. Wyznaczone obszary stanowią lub będą stanowić w
swych granicach tereny górnicze, dla których obowiązują przepisy Prawa geologicznego i górniczego.
Eksploatację złoża należy prowadzić zgodnie z projektem zagospodarowania złoża. W granicach
terenu górniczego należy na podstawie dokumentacji geologicznej i projektu zagospodarowania złoża
wyznaczyć obszar górniczy. Rekultywację terenu należy wykonać zgodnie z projektem
zagospodarowania złoża. Poprzez odpowiednie ustalenia decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia wydawanych przed koncesją na wydobycie można
zabezpieczyć te tereny przed ponadnormatywnymi oddziaływaniami powodowanymi przez żwirownie.
+
W strefie R wyznaczono nowe tereny przeznaczone pod zabudowę MN . W związku z niewielką
powierzchnią terenu oraz jego lokalizacją w bezpośrednim sąsiedztwie terenów zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej nie przewiduje się znaczącego oddziaływania związanego ze zmianą
studium.
12. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE
Przygotowywanie innych oddzielnych propozycji planistycznych rozwiązań alternatywnych uznano za
nie wnoszące nic nowego do zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Turek. Przedstawione rozwiązania projektowe zawierają szereg rozwiązań
które najmniej mogą kolidować ze środowiskiem.
13. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO
Pojęcie transgranicznego oddziaływania odnosi się jedynie do przepływu zanieczyszczeń przez
granicę państwową, od lub do sąsiadów. Biorąc pod uwagę powyższe, położenie terenu oraz zasięg
prawdopodobnych oddziaływań wynikających z realizacji zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek nie wystąpi transgraniczne oddziaływanie na
środowisko.
14. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY
SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
Przedmiotem analizy powinny być wszystkie zmiany sposobu gospodarowania przestrzenią na terenach
objętych zmianą studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pod kątem ich
40
wpływu na środowisko. Zmiany w zagospodarowaniu terenów poparte wizją terenową i analizą
obowiązujących przepisów odrębnych powinny być wykonane przynajmniej raz w kadencji – raz na
cztery lata. Należy wziąć pod uwagę zmiany zachodzące w środowisku, oddziaływanie żwirowni na
środowisko i zdrowie ludzi. Szczególnej uwagi wymaga monitoring zachowania standardów w zakresie
hałasu, określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz.826 z 2007 roku). W przypadku
niezgodności studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy z
obowiązującymi przepisami szczególnymi lub stwierdzenia niekorzystnych zmian w środowisku
powstałych na skutek obowiązywania studium należy dokonać jego zmiany.
Wójt Gminy z inicjatywy własnej lub na wniosek podmiotu może przeprowadzić spotkanie, naradę lub
wizję lokalną w celu omówienia występującego lub zgłoszonego problemu w zakresie oddziaływania na
środowisko. Tego typu działania mogą się odbywać w każdej chwili jednak nie rzadziej niż raz w
kadencji. Wynikiem tego typu działania powinno być sprawozdanie z realizacji postanowień
projektowanego dokumentu. Na podstawie przeprowadzonej analizy należy sformułować wnioski
dotyczące stanu realizacji ustaleń studium, ewentualnych przyczyn braku realizacji poszczególnych
ustaleń oraz niedostatków samego studium w zakresie regulacji niekorzystnych zjawisk oddziałujących
na stan środowiska oraz niezgodności studium z wprowadzonymi przepisami odrębnymi. W rezultacie
należy określić stopień przydatności studium oraz zakres zagadnień do uregulowania w przypadku
zmiany lub sporządzania nowego dokumentu, oraz określić termin, w którym niezbędne jest
sporządzenie nowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub
zmiana części ustaleń obowiązującego studium.
15. OPIS W JĘZYKU NIETECHNICZNYM
Podstawowym celem prognozy, opracowywanej równocześnie ze zmianą studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek, określającym politykę przestrzenną
gminy, jest poszukiwanie i wskazanie możliwości rozwiązań planistycznych najkorzystniejszych dla
stanu środowiska. Opracowanie obejmuje obszar wyznaczony granicami wskazanymi w uchwałach o
przystąpieniu do zmiany studium, są to tereny złóż kruszyw naturalnych w obrębie Dzierżązna,
których obowiązek wprowadzenia do studium wynika z ustawy prawo geologiczne i górnicze, terenów
na których Rada Gminy akceptuje możliwość kontynuacji wydobycia kruszyw naturalnych oraz
niewielki teren, który ma zostać przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną w obrębie
Turkowice, na którym zamiast planowanego dotąd zalesienia ma nastąpić rozbudowa osiedla
mieszkaniowego, z pozostawieniem aktualnych terenów leśnych.
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek (zwanego w dalszej części opracowania
Prognozą) wynika z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.). Szczegółowy zakres
sporządzania Prognozy został określony w art. 51 ust. 2 w/w ustawy.
Prognoza oddziaływania na środowisko:
1) zawiera:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z
innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
2) określa, analizuje i ocenia:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
41
c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym,
istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne
problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz
pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na: różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta,
rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra
materialne z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między
oddziaływaniami na te elementy;
3) przedstawia:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność
tego obszaru,
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru
Natura 2000 oraz integralność tego obszaru - rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w
projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny
prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania
napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy.
Zakres merytoryczny prognozy jest bardzo szeroki i obejmuje kompleks zagadnień związanych z
problematyką ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego i kulturowego, jak również z
ochroną zdrowia mieszkańców i zasobów naturalnych oraz kształtowaniem i ochroną walorów
krajobrazowych. Uwzględnia ona zapisy znajdujące się w wielu powiązanych z nią dokumentach
m.in.: polityce ekologicznej Państwa, opracowaniu ekofizjograficznym, programie ochrony środowiska,
w planie rozwoju lokalnego, planie gospodarki odpadami, oraz regulaminie utrzymania czystości i
porządku na terenie gminy. W procesie sporządzania prognozy, na podstawie opracowania
ekofizjograficznego, obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego, analizy obowiązujących aktów prawnych oraz obowiązujących decyzji
administracyjnych, wizji lokalnej, dokonana została identyfikacja głównych uwarunkowań wynikających
z charakteru i stanu środowiska, a także stanu dotychczasowego zagospodarowania terenu. Analizie
zostały poddane również ustalenia projektu dotyczące warunków zagospodarowania terenów, które
wynikają z potrzeby ochrony środowiska, a także, które mogą mieć wpływ na środowisko, jak również
ich zgodność z przepisami z zakresu ochrony środowiska i przyrody.
Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjno-opisowej,
polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w logiczną całość
posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu,
jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń planu. Posłużono się
również metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako całości.
Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami
przyrodniczymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umożliwia
obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście - stopień ogólności (lub
szczegółowości) ustaleń studium.
W Prognozie przedstawiono wyniki analiz i ocen w formie tekstowej. Załącznikami graficznymi do
niniejszej prognozy są rysunki uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Turek, z wyróżnieniem terenów objętych zmianą.
W prognozie szczegółowo przeanalizowano aktualny stan środowiska wielkopolski oraz gminy Turek.
Dokonano oceny stanu środowiska, w szczególności geologii i geomorfologii gminy, wód
powierzchniowych i podziemnych, zagrożeń powodziowych, zagrożeń osuwaniem się mas ziemnych,
powietrza atmosferycznego, pół elektromagnetycznych, szaty roślinnej, zwierząt, gleby, warunków
meteorologicznych i klimatycznych, gospodarki odpadami na terenie gminy. Przeanalizowano cele
42
ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z
punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby w jakich te cele i inne problemy
środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu oraz kierunki koniecznych
działań w ochronie środowiska w powiązaniu z innymi dokumentami.
Na obszarze gminy Turek w obowiązującej zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego wydzielone zostały następujące strefy polityki przestrzennej:
- strefa krajobrazowa K,
- strefa podmiejska M,
- strefa przemysłowa P,
- strefa rolna R.
Dla tych stref określone zostały priorytety polityki przestrzennej oraz zadania dotyczące działań
planistycznych.
Zmiany studium wprowadzane omawianym dokumentem następują w strefie K – podstrefie K2 oraz w
strefie R. Ustalenia studium w zakresie zagospodarowania stref pozostają bez zmian.
Obowiązek ujawnienia udokumentowanych złóż kopalin w studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy wynika z art. 95 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r prawo
geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163 poz. 981). Zmiana studium ujawnia udokumentowane już złoża
kruszyw naturalnych, przeznaczając tereny pod ich wydobycie, także wskazuje tereny potencjalnego
nowego wydobycia na terenach, na których trwają badania złóż i w związku z czym Rada Gminy
przychyliła się do wniosków i postanowiła stworzyć możliwość wydobycia w przyszłości kruszyw
naturalnych. Wydobycie z nowych złóż będzie kontynuacją wydobycia trwającego aktualnie, będzie
realizowana jako powiększenie aktualnych pól eksploatacji, a także po zakończeniu części aktualnej
eksploatacji i rekultywacji terenów.
Zmianą studium obejmuje się także niewielki teren w obrębie Turkowice. Teren ten jest w
obowiązującym studium przeznaczony pod zalesienie, na niewielkim fragmencie jest to istniejący las.
Dla jednej działki, na części terenu wskazanego do zmiany w studium, obowiązuje miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego przeznaczający ją pod zalesienie. Zalesienie nie nastąpiło,
ponieważ z realizacji zalesienia zrezygnował właściciel terenu. W związku z dużym
zapotrzebowaniem w tym terenie na działki budowlane planuje się zmianę przeznaczenia terenu na
teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z pozostawieniem terenu istniejącego lasu.
Przeznaczenie terenu na którym obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego pod
zalesienie możliwe jest wyłącznie poprzez zmianę studium, następnie zmianę miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
Wskazanie w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
udokumentowanych złóż kopalin jest obowiązkiem, stąd brak ich wprowadzenia może skutkować
zarządzeniem zastępczym wojewody. Rada Gminy Turek akceptuje działalność wydobywczą w
obrębie Dzierżązna, jej kontynuacja nie jest przedsięwzięciem mogącym zawsze znacząco
oddziaływać na środowisko. Kontynuacja wydobycia będzie poprzedzona wydawanymi decyzjami o
środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia ze względu na położenie terenu na
Złotogórskim Obszarze Chronionego Krajobrazu, stąd indywidualne decyzje wydawane dla
poszczególnych pól wydobycia w sposób wystarczający zabezpieczą środowisko i zdrowie ludzi.
Teren ten jest odwodniony przez działalność kopali węgla brunatnego, wydobycie kruszywa na
suchych, piaszczystych morenowych wzgórzach zakończone indywidualnie dla każdego terenu
przyjętą rekultywacją: leśną, rolną lub wodną może docelowo przyczynić się do zwiększenia
zalesienia terenu i urozmaicenia krajobrazu.
Zmiana studium dla terenu w obrębie Turkowice, ze względu na niewielki obszar tej zmiany nie ma
znaczącego wpływu na środowisko. Zastąpienie aktualnego pola uprawnego terenem zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej spowoduje mało znaczące zmiany w skali gminy. Brak zmian w studium
spowoduje, że na jednej działce pozostanie teren rolny, wolny od zabudowy, ( w planie przeznaczony
pod zalesienie, z zamiaru zalesienia którego wycofał się jego właściciel) zabudowa będzie powstawać
na sąsiednich działach w trybie decyzji o warunkach zabudowy.
Teren objęty projektem zmiany studium dla obszaru w miejscowości Dzierżązna znajduje się w
Obszarze Złotogórskiego Krajobrazu Chronionego. Ma być przeznaczony pod eksploatację kruszywa
naturalnego. Planowany pobór kruszywa nie koliduje z zasadami zagospodarowania obszaru krajobrazu
chronionego określonymi w załączniku nr 3 uchwały nr 53 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koninie z
dnia 29 stycznia 1986 r. w sprawie ustalenia obszarów krajobrazu na terenie województwa konińskiego i
43
zasad korzystania z tych obszarów, w którym pobór kruszywa, gromadzenie odpadów i śmieci w
obszarze chronionego krajobrazu może się odbywać tylko w wyznaczonych miejscach, których
lokalizacja nie powinna kolidować z funkcjami obszaru krajobrazu chronionego oraz obniżać jego
wartości przyrodniczych, kulturowych i estetycznych.
W odległości 9,5 km na wschód znajduje się obszar Natura 2000 – Dolina Środkowej Warty. Planowane
zmiany w studium nie spowodują zagrożeń dla tego obszaru.
W sąsiedztwie terenów żwirowni znajdują się tereny zabudowy zagrodowej. Na tych terenach
dopuszczalny poziom hałasu zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14
czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826 ze
zm. ) nie może przekraczać:
Po rozpoczęciu eksploatacji kruszywa naturalnego na danym obszarze źródłami hałasu przemysłowego
będą przede wszystkim koparki a następnie samochody służące do transportu wydobytego kruszywa.
Na terenie objętym eksploatacją urządzenia będą pracować okresowo i tylko w porze dnia. Zakłada się,
że praca koparki będzie źródłem hałasu o mocy akustycznej maks. 100 dB(A). Pomimo dość wysokiej
mocy akustycznej maszyn budowlanych nie przewiduje się przekroczeń dopuszczalnego poziomu
hałasu 55 dB poza granicą działek, na których będą prace prowadzone. W porze nocnej eksploatacja
nie będzie prowadzona i nie będzie stanowić jakiegokolwiek problemu w zakresie klimatu akustycznego.
Przedmiotowe uciążliwości w większości mają charakter okresowy i krótkotrwały.
Eksploatacji kruszywa naturalnego nie będzie miała wpływu na stosunki wodne, nie planuje się
prowadzenia odwodnienia wyrobisk, a zatem nie zostanie zaburzony reżim wód podziemnych w
najbliższym otoczeniu wyrobiska. Eksploatacja nie będzie powodować obniżania się zwierciadła wód
podziemnych, ani nie będzie zagrażać ciekom powierzchniowym. Zagrożenia dla czystości i jakości wód
mogą być związane tylko z sytuacjami awarii sprzętu mechanicznego. Przy przestrzeganiu
odpowiednich instrukcji dotyczących takich czynności jak naprawa oraz czyszczenie, konserwacja
maszyn używanych do urabiania złoża, transportu urobku i zdejmowania nadkładu nie nastąpi
zanieczyszczenie wód substancjami ropopochodnymi. Teren objęty planem znajduje się poza strefami
ochronnymi ujęć wody podziemnej, nie znajduje się na terenie ochronnym zbiorników wód otwartych ani
na terenach zagrożonych powodzią.
Zanieczyszczenie atmosfery występować będzie w wyniku procesów technologicznych realizowanych
bezpośrednio w wyrobisku. Zanieczyszczenie powietrza odbywać się będzie głównie przez emisję pyłów
z wyrobiska, składowiska nadkładu i ewentualnych dróg transportu wewnętrznego. Analiza sposobu i
warunków powstawania zanieczyszczeń wskazuje, że jest to głównie emisja niezorganizowana. Źródła
zanieczyszczeń powietrza będą należały do grupy źródeł wewnętrznych, związanych ściśle z procesem
technologicznym wydobywania kruszywa w granicach obszaru górniczego. Stopień zanieczyszczenia
powietrza zależeć będzie od wielu czynników, w tym od emisji powstałej w trakcie prowadzenia prac
technologicznie związanych z eksploatacją, od wywiewania pyłów z pozbawionej roślinności
powierzchni, od naturalnej cyrkulacji i wymiany powietrza w wyrobisku, które wykazują ścisły związek ze
stanem równowagi atmosfery, od warunków meteorologicznych, rodzaju podłoża, itp. Powstawanie
zanieczyszczeń pyłowych w wyniku erozji gleb z nienaruszoną strukturą ma miejsce przy prędkościach
wiatru powyżej 4 m/s, zmierzonych przy powierzchni gleby. Wywiewanie pyłów dla wysuszonego
podłoża (zwałowisko nadkładu) zachodzi przy prędkościach wiatru od 3 do 7 m/s. Zanieczyszczenie
atmosfery będzie także efektem pracy maszyn roboczych, które emitować będą substancje gazowe
3
3
powstałe w wyniku spalania paliw. Przyjmuje się, że z 1 dm benzyny powstaje 18 do 22 m spalin, a z 1
3
3
dm oleju napędowego 20 do 25 dm spalin. W gazach spalinowych pojazdów silnikowych stwierdza się
ponad 150 różnych substancji. Oprócz składników nieorganicznych (CO2, CO, NO2, związki ołowiu) są to
głównie związki pochodzenia organicznego. Przewaga wiatrów zachodnich powoduje, że
zanieczyszczenia pyłowe w przeważającym okresie skierowane będą w stronę terenów
niezamieszkałych, stanowiących grunty nieprzydatne rolniczo i nieużytki. Zanieczyszczenie atmosfery
będzie efektem pracy maszyn roboczych, które emitować będą substancje gazowe powstałe w wyniku
spalania paliw oraz emisja ze strony środków transportu wywożącego kruszywo. Oddziaływanie
eksploatacji na powietrze atmosferyczne będzie miało charakter krótkotrwały. Emisja pyłów w trakcie
prowadzonej eksploatacji ograniczy się do urabiania, ładowania i transportu kopaliny. Biorąc pod uwagę
44
eksploatację, wysokość podnoszenia i sposób transportu zakłada się, że obecność pyłów w otaczającym
powietrzu będzie nieznaczna i ograniczy się jedynie do obszaru w jego najbliższym sąsiedztwie.
Dla planowanego przeznaczenia terenu nie zachodzi konieczność zaopatrzenia w wodę. Na terenie tym
będzie dokonywany załadunek złoża i odwożony transportem do miejsca przeznaczenia. Na terenie
żwirowni wody opadowe i roztopowe będą bezpośrednio wsiąkać w podłoże. Ścieki bytowe należy
gromadzić w szczelnym zbiorniku wywożonym do zlewni przy oczyszczalni ścieków.
Nadkład na złożu jest suchy i będzie składowany poza granicami złoża ale na terenie górniczym, w
granicach własności gruntów użytkownika złoża. Złoże będzie eksploatowane metoda odkrywkową,
3
wgłębną, ścianową. Ilość wydobywanej kopaliny w ciągu roku może przekroczyć 20 000 m . Warunki
geologiczno – inżynierskie projektowanej eksploatacji są korzystne, ze względu na występowanie
gruntów piaszczystych, które pozwalają na utrzymanie stabilnych skarp posiadających nachylenie nie
przekraczające kąta tarcia wewnętrznego piasków Powstałe w wyniku eksploatacji złoża skarpy
0
końcowe wyrobiska będą miały zachowane kąty naturalnego stoku tj. ok. 35 dla piasków w stanie
wilgotności naturalnej. Wydobywanie piasku planuje się za pomocą koparek o napędzie spalinowym a
odstawę urobku za pomocą transportu samochodowego.
Działalność górnicza prowadzona będzie zgodnie z wymogami określonymi w koncesji. W procesie
eksploatacji kopaliny nie maja zastosowania substancje toksyczne oraz nie występują substancje
toksyczne i niebezpieczne. Nie występują tu magazyny produktów naftowych i warsztaty naprawcze. W
tych warunkach nie mogą powstać sytuacje awaryjne doprowadzające do wprowadzenia do środowiska
substancji niebezpiecznych.
Eksploatacja złoża zakończona zostanie przeprowadzeniem zgodnie z wymogami prawa prac
rekultywacyjnych terenu. Sam stopień zagrożenia górnictwem wartości ekologicznych, a także stopień
obciążenia i przekształcenia środowiska ze względu na wielkość i agresywność eksploatacji jest
niewielki. Na inne elementy środowiska takie jak powietrze atmosferyczne, higiena akustyczna, świat
roślinny i zwierzęcy, wody powierzchniowe i podziemne, rodzaj i wielkość zajętej powierzchni zakład nie
będzie znacząco oddziaływał. Znikome, szkodliwe skutki będą zniwelowane na drodze rekultywacji.
Sposób i zakres prac rekultywacyjnych na terenach poeksploatacyjnych zostanie opracowany w
odrębnej dokumentacji rekultywacyjnej, po ustaleniu z odpowiednimi organami. Żwir będzie
transportowany drogą gminną na terenie gminy Turek, dalej innymi drogami publicznymi.
Na terenie objętym projektem zmiany studium dla obszaru w miejscowości Turkowice nie występują
problemy ochrony środowiska. Teren w obowiązującym studium przeznaczony jest pod lasy i
zalesienia. Tereny leśne pozostawia się w użytkowaniu leśnym, tereny aktualnie rolne przeznacza się
+
pod tereny zabudowy oznaczone symbolem MN , jak tereny w sąsiedztwie.
+
Tereny MN to tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, zabudowę
+
zagrodową, zabudowę letniskową ( MN + RMN + ML). Tereny MN mogą być uzupełniane usługami
podstawowymi - niewielkimi obiektami usługowymi, oraz usługami ponadlokalnym i zakładami
rzemieślniczymi lokalizowanymi zgodnie z ustaleniami szczegółowymi dla stref. Tereny zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy zagrodowej, zabudowy letniskowej powinny być
uzupełniane w zależności o potrzeb terenami usług oświaty, kultury, terenami sportu i rekreacji
osiedlowej oraz niezbędną siecią ulic, ciągów pieszych, rowerowych i sieci infrastruktury technicznej.
Na terenach objętych zmianą studium nie występują aktualnie większe problemy ochrony środowiska.
Z punktu widzenia ochrony środowiska na terenie gminy istotny jest wpływ prowadzonej na terenie
sąsiednich gmin eksploatacji węgla brunatnego. W związku z tą eksploatacją część terenu gminy
Turek ma obniżony stan wód podziemnych. Jest to korzystne dla aktualnie trwającej i mającej mieć
kontynuację, eksploatacji kruszyw naturalnych. Po zakończeniu eksploatacji węgla brunatnego
zostaną podjęte działania rekultywacyjne, które mogą przywrócić stan wód podziemnych i poprawić
stosunki wodne w gminie. W tym czasie zostanie zakończona także rekultywacja terenów po
eksploatacji kruszyw naturalnych. Wszystkie te działania mogą być skoordynowane i docelowo mogą
powiększyć powierzchnię wód powierzchniowych i lasów w gminie.
Aktualnie nie występują konflikty związane z lokalizacją żwirowni w sąsiedztwie terenów zabudowy
podlegających ochronie akustycznej. Poprzez odpowiednie ustalenia decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia wydawanych przed koncesją na wydobycie można
zabezpieczyć te tereny przed ponadnormatywnymi oddziaływaniami powodowanymi przez żwirownie.
Wyznaczone obszary stanowią lub będą stanowić w swych granicach tereny górnicze, dla których
obowiązują przepisy Prawa geologicznego i górniczego. Eksploatację złoża należy prowadzić zgodnie
z projektem zagospodarowania złoża. W granicach terenu górniczego należy na podstawie
dokumentacji geologicznej i projektu zagospodarowania złoża wyznaczyć obszar górniczy.
45
Rekultywację terenu należy wykonać zgodnie z projektem zagospodarowania złoża. Poprzez
odpowiednie ustalenia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia
wydawanych przed koncesją na wydobycie można zabezpieczyć te tereny przed ponadnormatywnymi
oddziaływaniami powodowanymi przez żwirownie.
+
W strefie R wyznaczono nowe tereny przeznaczone pod zabudowę MN . W związku z niewielką
powierzchnią terenu oraz jego lokalizacją w bezpośrednim sąsiedztwie terenów zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej nie przewiduje się znaczącego oddziaływania związanego ze zmianą
studium.
Przygotowywanie innych oddzielnych propozycji planistycznych rozwiązań alternatywnych uznano za
nie wnoszące nic nowego do zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Turek. Przedstawione rozwiązania projektowe zawierają szereg rozwiązań
które najmniej mogą kolidować ze środowiskiem.
Pojęcie transgranicznego oddziaływania odnosi się jedynie do przepływu zanieczyszczeń przez
granicę państwową, od lub do sąsiadów. Biorąc pod uwagę powyższe, położenie terenu oraz zasięg
prawdopodobnych oddziaływań wynikających z realizacji zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek nie wystąpi transgraniczne oddziaływanie na
środowisko.
Przedmiotem analizy skutków realizacji postanowień zmiany studium powinny być wszystkie zmiany
sposobu gospodarowania przestrzenią na terenach objętych zmianą studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego pod kątem ich wpływu na środowisko. Zmiany w zagospodarowaniu
terenów poparte wizją terenową i analizą obowiązujących przepisów odrębnych powinny być wykonane
przynajmniej raz w kadencji – raz na cztery lata. Należy wziąć pod uwagę zmiany zachodzące w
środowisku, oddziaływanie żwirowni na środowisko i zdrowie ludzi. Szczególnej uwagi wymaga
monitoring zachowania standardów w zakresie hałasu, określonych w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 14 czerwca 2007r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.
U. Nr 120, poz.826 z 2007 roku). W przypadku niezgodności studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy z obowiązującymi przepisami szczególnymi lub stwierdzenia
niekorzystnych zmian w środowisku powstałych na skutek obowiązywania studium należy dokonać jego
zmiany.
Wójt Gminy z inicjatywy własnej lub na wniosek podmiotu może przeprowadzić spotkanie, naradę lub
wizję lokalną w celu omówienia występującego lub zgłoszonego problemu w zakresie oddziaływania na
środowisko. Tego typu działania mogą się odbywać w każdej chwili jednak nie rzadziej niż raz w
kadencji. Wynikiem tego typu działania powinno być sprawozdanie z realizacji postanowień
projektowanego dokumentu. Na podstawie przeprowadzonej analizy należy sformułować wnioski
dotyczące stanu realizacji ustaleń studium, ewentualnych przyczyn braku realizacji poszczególnych
ustaleń oraz niedostatków samego studium w zakresie regulacji niekorzystnych zjawisk oddziałujących
na stan środowiska oraz niezgodności studium z wprowadzonymi przepisami odrębnymi. W rezultacie
należy określić stopień przydatności studium oraz zakres zagadnień do uregulowania w przypadku
zmiany lub sporządzania nowego dokumentu, oraz określić termin, w którym niezbędne jest
sporządzenie nowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub
zmiana części ustaleń obowiązującego studium.
46

PROGNOZA do zmiany studium Gminy Turek

Transkrypt

Podobne dokumenty

Generuj PDF

INSTRUKCJA sprawdzania stanu punktów programu „Społem

wniosek o wypożyczenie akt

Notka o trenerze - Turecki Inkubator Przedsiębiorczości

Tuliszkow, dnia 12.02.2009 r. STAROSTA TURECKI Na podstawie

Dom na sprzedaż Turek 63m2 - ogłoszenie D-7391-13

Komunikat o przydatności wody do spożycia Na podstawie art. 12

GP.K4-Karta informacyjna-opracowanie i zmiany mpzp