klastry i inicjatywy klastrowe w województwie
Transkrypt
klastry i inicjatywy klastrowe w województwie
KLASTRY I INICJATYWY KLASTROWE W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM Zachodniopomorskie Drewno i Meble Redakcja: Jaek Drożdżal Paweł Mieczan Patrycja Mikuła Joanna Niemcewicz Opracowanie i korekta: Jaek Drożdżal Paweł Mieczan Patrycja Mikuła Joanna Niemcewicz Wydawca: Regionalne Centrum Innowacji i Transferu Technologii Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Copyright: Regionalne Centrum Innowacji i Transferu Technologii Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Publikacja przygotowana w ramach projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Publikacja bezpłatna. Nakłąd: 4000 egz. ISBN 978-83-932201-2-0 Opracowanie graficzne, skład i druk: Agencja Reklamowa TOP ul. Promienna 1A, 87-800 Włocławek tel.: 54 230 91 05, fax: 54 236 87 64 www.agencjatop.pl, e-mail: [email protected] Spis treści 1. Słowem wstępu - Olgierd Geblewicz Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego..................... 5 - Włodzimierz Kiernożycki Rektor Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie......................................................................................................... 6 - Sukcesy branży drzewnej w ramach projektu „Transfer wiedzy poprzez rozwój sieci współpracy”..................................................................................................................... 7 2. Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy - Krótki opis projektu............................................................................................................ 9 - Regionalne Centrum Innowacji i Transferu Technologii ZUT - partnerem projektu.. 13 - Branżowe Centrum Kompetencji Branży Drzewno-Meblarskiej............................... 14 - Zdjęcia z przebiegu realizacji projektu.......................................................................... 17 3. Oferta firm klastra drzewno-meblarskiego i firm powiązanych................................. 19 4. Branża drzewno meblarska w regionie - CE dla konstrukcyjnego drewna litego u drzwi ......................................................... 45 - Projekty konstrukcji drewnianych w świetle przetargów – wymogi a realia . ...... 48 - Innowacyjny duet – Design i nowe technologie .......................................................... 51 - Płyty drewnopochodne do zastosowań konstrukcyjnych .........................................57 3 Słowem wstępu Wydawnictwo, które mam przyjemność Państwu zaprezentować, to jeden z efektów projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy”. Autorem tej branżowej publikacji jest Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie - jeden z partnerów projektu systemowego, którego liderem jest Województwo Zachodniopomorskie. Województwo cechują – niestety – ciągle zbyt niskie wskaźniki innowacyjności, dlatego tak ważna jest każda inicjatywa, która buduje i wzmacnia potencjał innowacyjny regionu. Tworząc sieć współpracy w partnerstwie z instytucjami zarówno ze świata nauki, jak i świata biznesu zyskaliśmy możliwość identyfikacji potrzeb i działań innowacyjnych technicznych uczelni wyższych, organizacji przedsiębiorców, organizacji pozarządowych wspierających przedsiębiorczość. Zgodnie z zasadą koncentracji wsparcia, która ma na celu zwiększenie efektywności naszych działań, zdecydowaliśmy się na skierowanie różnorodnych instrumentów wsparcia przewidzianych w projekcie (warsztaty, szkolenia, doradztwo) do kilku najważniejszych z punktu widzenia rozwoju województwa branż. Wybór obszarów gospodarczych został poprzedzony ekspertyzą analityczną sytuacji społeczno-gospodarczej województwa zachodniopomorskiego. Prezentowana publikacja w ramach projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy” kumuluje w sobie efekty analiz podejmowanych przez ekspertów, a także warsztatów branżowych, w których uczestniczyli przedsiębiorcy, naukowcy oraz instytucje otoczenia biznesu. Wszystkie te działania pozwoliły na poznanie wzajemnych oczekiwań oraz możliwych obszarów współpracy, a także ustalenie najlepszych sposobów wykorzystania oferty technologicznej naukowców adekwatnie do potrzeb przedsiębiorców. Serdecznie zachęcam Państwa do zapoznania się z publikacją Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. Znajdują się w niej aktualne informacje dotyczące zachodniopomorskich firm, plany na przyszłość, które zostały wyrażone w branżowych strategiach, a także informacje o ofercie Branżowego Centrum Kompetencji, stanowiącego kolejny, ważny efekt projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy”. Sądzę, że prezentowane wydawnictwo to silny sojusznik promocji innowacyjności zachodniopomorskich firm oraz współpracy pomiędzy światem nauki a światem biznesu. Olgierd Geblewicz Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego 5 Szanowni Państwo, oddajemy do Waszych rąk publikację, która promuje możliwości branży drzewno-meblarskiej w województwie zachodniopomorskim. Możliwości z różnych punktów widzenia- nauki i biznesu. Te dwie dziedziny zostały połączone dzięki realizacji przez Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie /ZUT/ projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy”. Dzięki temu projektowi oraz szerokiemu partnerstwu udało się skupić wokół tych czterech branż (spożywczej, chemicznej, informatycznej, drzewno-meblarskiej) przedstawicieli środowiska nauki oraz biznesu. To w ramach tego właśnie projektu, powstały przy ZUT Branżowe Centra Kompetencji /BCK/ we wskazanych branżach. Są one swojego rodzaju „jednym okienkiem” do kontaktu biznesu z nauką. To właśnie w BCK uzyskają Państwo pełną informację na temat możliwości jakimi w tych czterech dziedzinach dysponuje ZUT, jaki jest potencjał naukowy, jakie są możliwości odnośnie komercjalizacji dokonań naukowców właśnie w tych obszarach w Państwa firmach. Nauka otwiera się na biznes. W ramach BCK zapewniamy Państwu m.in. wizyty naszych naukowców w firmach, ocenę stanu bieżącego i analizę odnośnie wdrożenia nowych technologii, konsultujemy możliwości dofinansowań prowadzenia działalności czy też wykonujemy audyty technologiczne. Opracowujemy specjalny pakiet usług dla firm. Wspieramy przedsiębiorczość ze strony naukowej na różnych etapach prowadzenia działalności gospodarczej. Od start-up do firm już funkcjonujących na rynku, które szukają możliwości rozwoju. Cieszy nas fakt, dużego zainteresowania Branżowymi Centrami Kompetencji ze strony przedsiębiorców. Pokazuje to słuszność drogi przez nas obranej. Wyspecjalizowane usługi doradcze dla firm w oparciu o potencjał największej uczelni technicznej w województwie zachodniopomorskim gwarantują jakość tychże usług. W niniejszej publikacji przedstawiamy Państwu nasz dorobek wypracowany przy realizacji wspomnianego projektu. Znajdą Państwo tutaj informacje nt. danej branży w kontekście województwa zachodniopomorskiego, informacje o BCK, plan działań dla branży, artykuły specjalistyczne oraz profile firm działających na rynku zachodniopomorskim. Zapraszam Państwa do kontaktu z pracownikami Branżowych Centrów Kompetencji znajdujących się w Regionalnym Centrum Innowacji i Transferu Technologii celem uzyskania pełnej oferty usług świadczonych na rzecz przedsiębiorców. Wierzę, że marka i renoma wypracowana przez ponad 10 lat działalności Regionalnego Centrum Innowacji i Transferu Technologii gwarantuje Państwu, że każda firma korzystająca z usług BCK będzie usatysfakcjonowana jakością świadczonych usług. Wierzę także, że nauka i biznes są nierozerwalnymi partnerami co pokazaliśmy przy realizacji tego projektu. Zapraszamy do kontaktu z RCIiTT gdzie naszym mottem jest: Nauka w służbie biznesowi! Rektor prof. dr hab. inż. Włodzimierz Kiernożycki 6 Sukcesy branży drzewnej w ramach projektu „Transfer wiedzy poprzez rozwój sieci współpracy” W listopadzie 2009 roku odbyły się warsztaty dla przedsiębiorców „Integracja branży drzewnej województwa zachodniopomorskiego”. W kilkugodzinnym spotkaniu uczestniczyło kilkunastu przedstawicieli firm z branży drzewno-meblarskiej województwa zachodniopomorskiego. Rozmawiano na temat sytuacji w branży oraz działań podejmowanych w przyszłości. Głównym celem spotkania było rozpoznanie oczekiwań wynikających ze współpracy w ramach klastra, oraz rozpoznanie potrzeb przedsiębiorców na usługi Branżowego Centrum Kompetencji. Główną część warsztatową poprowadzila pani Aneta Kurczewska-Cieślak z SALOMON Centrum szkoleniowo-doradcze z Chojny. Kolejne warsztaty pn.: „Znaczenie wzornictwa w produkcji mebli” odbyły się w dniu 16.06.2010. Organizatorem warsztatów było Regionalne Centrum Innowacjii i Transferu Technologii. W warsztatach wzięło udział 17 osób, w tym 14 przedsiębiorców. Podczas warsztatów prowadzonych przez ekspertów z Instytutu Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej, przedstawiono najnowsze trendy we wzornictwie zaprezentowane podczas ostatnich targów w Mediolanie. Prezentacja dotyczyła praktycznego i funkcjonalnego podejścia do projektów mebli przed fazą wdrożenia do produkcji. Zaprezentowano również ofertę m.in. włoskiej firmy MDF, która została bardzo dobrze odebrana przez przedsiębiorców projektujących i wytwarzających meble na wymiar. Warsztaty stanowiły kolejny krok w kierunku budowy inicjatywy klastrowej w branży drzewno – meblarskiej. Podczas spotkania przedsiębiorcy poruszyli wiele zagadnień związanych z funkcjonowaniem klastra drzewno-meblarskiego m.in.: uwarunkowania rynkowe swoich firm, możliwości współpracy, potrzeby komunikacji. Kolejną okazją do spotkania były Targi Wykończenia i Wyposażenia Wnętrz „Wszystko dla Domu” (1 -3 października 2010r., obiekty MTS). Podczas targów została utworzona specjalna Strefa Designerów, w ramach której zorganizowana została giełda technologiczna. Tu projektanci otrzymali miejsce na ekspozycje własnych prac i projektów oraz umożliwiono przeprowadzenie spotkań pomiędzy projektantami i przedsiębiorcami. Targi były okazją by zapoznać się z przykładami wzornictwa wyposażenia wnętrz autorstwa doświadczonych jak i młodych projektantów. Umożliwiły nawiązanie kontaktów z przedstawicielami uczelni naszego regionu, przedsiębiorcami oraz projektantami. Dodatkowo obyły się seminaria i wykłady na temat wzornictwa użytkowego oraz przeprowadzono panel dyskusyjny na temat problemów i barier we współpracy przedsiębiorców i projektantów. Organizatorem Strefy Designerów były Międzynarodowe Targi Szczecińskie oraz Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Rozwoju Gospodarczego – SCP. 30 listopada 2010 roku odbyły się warsztaty pn.: „Inwestycja we wzornictwo a zysk”. Wzięli w nich udział przedsiębiorcy branży drzewnej i sektorów powiązanych, przedstawiciele „świata nauki” oraz instytucji około biznesowych. Podczas spotkania poruszono zagadnienia ekonomii we wzornictwie, roli projektanta i założeń projektowych oraz komunikacji w projekcie wdrożeniowym. Warsztaty poprowadzone zostały przez dr Beatę Fabisiak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, p. Joannę Brudecką z DIZAJNERZY design project & consulting oraz przedstawicieli Instytutu Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej. Wojciech Zawadka 7 Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy Krótki opis projektu Powyższe działanie jest kontynuacją projektu pilotażowego pn. “Tworzenie Regionalnego Systemu Innowacji” realizowanego w ramach działania 2.6 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego Województwa Zachodniopomorskiego. Projekt był realizowany w terminie od X 2005 do V 2008 r. przez konsorcjum uczelni wyższych oraz instytucji okołobiznesowych województwa zachodniopomorskiego, którego liderem była Politechnika Szczecińska /obecnie Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie/. Realizacja projektu “Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy” polegała na utworzeniu oraz rozwijaniu sieci współpracy na poziomie regionalnym, pomiędzy dostawcami innowacji i technologii – uczelniami wyższymi, a ich odbiorcami- przedsiębiorstwami, w celu podniesienia poziomu innowacyjności i konkurencyjności regionu zachodniopomorskiego. Kluczowym elementem projektu było powstanie Centrum Klasteringu w ramach którego działają Branżowe Centra Kompetencji. Zadaniem Centrum Klasteringu, jest szerokie identyfikowanie potrzeb technologicznych MSP, gromadzenie wiedzy i dobrych praktyk, współpraca ze wszystkimi interesariuszami procesów sieciowych, przygotowanie strategii rozwoju, modelowanie współpracy trójstronnej (triple helix), a także internacjonalizację oraz przekazywanie ich do wyspecjalizowanych branżowych jednostek badawczych i naukowców – Branżowych Centrum Kompetencji. W ramach realizacji projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy” były prowadzone działania na rzecz animowania i wspierania powiązań kooperacyjnych oraz inicjatyw klastrowych w regionie. Przeprowadzone zostały badania i analizy potencjału rozwoju wybranych branż – priorytetowych dla województwa, wskazanych w Regionalnej Strategii Innowacji (sektor budowlany, branża turystyczna, jak też branża chemiczna oraz drzewno-meblarska). Prowadzone były konferencje i spotkania konsultacyjne z udziałem ekspertów w zakresie transferu technologii oraz klastrów przemysłowych. Jednym z priorytetowych zadań stojącym przed klastrami regionalnymi było włączenie ich w działalność polskich i europejskich platform technologicznych, jak też zwiększenie potencjału technologicznego związanego z transferem technologii do firm. Działania skierowane na wspólną integrację i wspieranie się branż ukierunkowane były również na prowadzenie wspólnych międzynarodowych 9 giełd kooperacyjnych oraz warsztatów brokerskich. Duży nacisk został również położony na politykę wsparcia inicjatyw klastrowych w regionie oraz podniesienie świadomości dotyczącej własności intelektualnej i knowhow wśród przedsiębiorców. Promocja innowacyjności w województwie zachodniopomorskim poprzez szkolenia i spotkania informacyjne skierowane do szerokiego grona przedsiębiorców /MSP/, pracowników naukowych oraz studentów /sfera B+R/, pracowników samorządów lokalnych /sfera JST/, a także osób wspierających działania biznesowe. Prowadzona była szeroka kampania medialna i wydawnicza, której celem było szerzenie kultury innowacji działań związanych z tymi zagadnieniami i promowanie regionu jako otwartego na innowacje i przedsiębiorców. Przyniosło to pobudzenie świadomości innowacyjnej i kooperacyjnej w województwie zachodniopomorskim. Elementem wspierającym i uzupełniającym funkcjonowanie „Transferu wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy” było powstanie regionalnej bazy internetowej, w której przedsiębiorcy znajdą informacje o innowacjach i technologiach oferowanych przez uczelnie wyższe w regionie, dane specjalistów i ekspertów z sektora badawczo-rozwojowego, informacje o możliwościach finansowania innowacji, wydarzeniach biznesowych w regionie i na świecie, a także historie przedsiębiorców, którzy skorzystali ze wspólnej oferty doradczej i usługowej Centrum Klasteringu. Uruchomiony został portal INNOWACJI, który jest zintegrowanym systemem informacji i promocji oraz źródłem informacji o dostępnych nowych technologiach i innowacyjnych rozwiązaniach z różnych dziedzin, możliwościach finansowania działań innowacyjnych, inicjatywach na rzecz przedsiębiorczości akademickiej oraz projektach i programach wspierających rozwój innowacyjności w regionie. Obejmuje on między innymi forum internetowe oraz bazy (ofert technologicznych, przedsiębiorstw, działalność katedr itp.) Portal został wykonany zgodnie z założeniami jakie zostały wypracowane w projekcie „Tworzenie, Rozwój i Aktualizacja Regionalnej Strategii Innowacyjności w Województwie Zachodniopomorskim”. Portal stanowi ważny element systemowy kojarzenia popytu z podażą i usług B+R. Cele i zadania projektu: Kluczowym zadaniem było utworzenie i rozwijanie regionalnej sieci współpracy pomiędzy dostawcami technologii, a ich odbiorcami, czyli pomiędzy uczelniami wyższymi a przedsiębiorstwami. Głównym celem projektu było podniesienie poziomu konkurencyjności i innowacyjności województwa zachodniopomorskiego. Planowane działania w ramach projektu związane z utworzenie Centrum Klasteringu, w strukturach którego będą działać Branżowe Centra Kompetencji dotyczyły: 1. zapewnienia przedsiębiorstwom informacji o trendach rynkowych i technologicznych; 2. zapewnienia przedsiębiorstwom profesjonalnego doradztwa w zakresie tworzenia nowych lub usprawnienia istniejących sieci współpracy; 3. zapewnienia przedsiębiorstwom łatwiejszego dostępu do zasobów, wiedzy, pomysłów i rozwiązań dla inicjowania nowych i optymalizacji istniejących procesów biznesowych; 4. zapewnienia przedsiębiorstwom łatwiejszego dostępu do zasobów, wiedzy, pomysłów i rozwiązań dla przygotowania i wdrożenia nowych projektów biznesowych; 5. zapewnienia przedsiębiorcom łatwiejszego dostępu do certyfikacji w branżach; 6. przeprowadzenia badań i analiz potencjału rozwoju priorytetowych dla wojewódz10 twa branż tj.: o branży chemicznej, o branży spożywczej, o branży budowlanej, o branży drzewno-meblarskiej, o branży IT. 7. utworzenia Branżowych Centrów Kompetencji w celu ułatwienia współpracy między podmiotami gospodarczymi i naukowcami, które oferują: o dostęp do wybitnych ekspertów z wieloletnim doświadczeniem w zakresie nauki i gospodarki, o szybki dostęp do wiedzy opartej o zasoby instytucji sektora badawczo rozwojowego, o większy wybór przyszłych pracowników wśród przygotowanej i wykwalifikowanej kadry, o przewidywalne procedury w zakresie komercjalizacji wiedzy, o trafność podejmowanych decyzji inwestycyjno-wdrożeniowych w przedsiębiorstwach poprzez realizację badań kontraktowych i transfer technologii, o zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego - współpraca przedsiębiorstw z Centrum Kompetencji w obszarze badań przedkonkurencyjnych, o dostęp do infrastruktury, w tym: laboratoriów wyposażonych w nowoczesną aparaturę, o dostęp do międzynarodowych instytucji sektora badawczo – rozwojowego, o współpraca z innymi instytucjami sektora badawczo-rozwojowego; 8. organizacji giełdy technologicznej, konferencji, spotkań konsultacyjnych z udziałem ekspertów w zakresie transferu technologii oraz klastrów przemysłowych; 9. organizacji szkoleń podnoszących świadomość nt. własności intelektualnej i know-how, skierowanych do szerokiego grona przedsiębiorców /MSP/, pracowników naukowych oraz studentów /sfera B+R/, pracowników samorządów lokalnych /sfera JST/ a także osób wspierających działania biznesowe; 10. doradztwa ekspertów dla podmiotów uczestniczących w sieci współpracy (instytucje otoczenia biznesu, uczelnie itp.); 11. opracowania biznesplanów dla wybranych instytucji wspierających komercjalizację wiedzy (Centrów Transferu Technologii, Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości itp); 12. opracowania biznesplanu dla inicjatywy wspierającej komercjalizację wiedzy (spin off); 13. badania trendów technologicznych w branżach; 14. konkursu na innowacyjną pracę dyplomową; 15. przeprowadzenia kampanii informacyjnej, medialnej i wydawniczej, której celem będzie szerzenie kultury innowacji działań związanych z tymi zagadnieniami i promowaniem regionu, jako otwartego na innowacje i przedsiębiorców, w tym: o mailing „Innowacyjne zachodniopomorskie” – przesyłanie aktualności z regionu z zakresu szeroko pojętej przedsiębiorczości i innowacyjności, o biuletyn elektroniczny – dostarczanie bieżących informacji o działaniach podejmowanych w ramach projektu, wydarzeniach, podmiotach działających na rzecz transferu wiedzy w regionie, o baza Instytucji Otoczenia Biznesu – przedstawienie oferty zachodniopomorskich instytucji otoczenia biznesu działających na rzecz podniesienia innowacyjności 11 i konkurencyjności naszego regionu; o spotkania informacyjne i promujące projekt skierowane do szerokiego grona odbiorców: lokalnych instytucji, samorządów, przedsiębiorców, naukowców itd.; 16. organizacji Międzynarodowego Forum Samorządowego; 17. uruchomienia PORTALU INNOWACJI, który będzie zintegrowanym systemem informacji i promocji oraz źródłem informacji o dostępnych nowych technologiach i innowacyjnych rozwiązaniach z różnych dziedzin, możliwościach finansowania działań innowacyjnych, inicjatywach na rzecz przedsiębiorczości akademickiej oraz projektach i programach wspierających rozwój innowacyjności w regionie. Będzie on obejmował między innymi forum internetowe, bazy (ofert technologicznych, przedsiębiorstw, działalność katedr itp.). Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VIII Regionalne Kadry Gospodarki, Działanie 8.2 Transfer wiedzy, Poddziałanie 8.2.2 Regionalne strategie innowacji - projekty systemowe. 12 RCIiTT - partnerem projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy” 13 Branżowe Centrum Kompetencji Branży Drzewno-Meblarskiej Branżowe Centrum Kompetencji branży drzewno-meblarskiej to: - pozyskiwanie kontrahentów z Polski i ponad 50 krajów na świecie - dofinansowania na rozwój działalności - promocja przedsiębiorstw i ich ofert - audyty technologiczne - analizy rynku - opinie o innowacyjności - informacje o najnowszych technologiach światowych i ich bazy - dostęp do Naukowców z danej dziedziny - rozwiązania naukowe do zastosowania w biznesie Zapraszamy ! Branżowe Centrum Kompetencji branży drzewno-meblarskiej Imię i nazwisko osoby: Paweł Mieczan Numer telefonu: 091 449 43 64 Mail: [email protected] 14 Biznes Plan Branżowe Centrum Kompetencji dla Branży Drzewno-Meblarskiej 1. Strategia 1.1. Misja Branżowe Centrum Kompetencji dla branży drzewno-meblarskiej funkcjonuje w obszarze projektowania jednostek pływających, ich wnętrz i wyposażenia. Centrum Kompetencji „Projektowanie jednostek pływających, ich wnętrz i wyposażenia” w sposób kompleksowy realizuje tytułowe projekty oraz projekty wszelkiego rodzaju produktów związanych z aktywnością człowieka posługującego się nie tylko wodnymi środkami transportu. W oparciu o tworzone koncepcje realizacji projektowych (rysunki i renderingi) i ich badania na poziomie wirtualnym, Centrum sformułuje wytyczne do realizacji modelów pojęciowych, redukcyjnych i przedprototypowych oraz form przemysłowych niezbędnych do wykonawstwa laminowanych elementów powłokowych. W oparciu o wiedzę jego ekspertów Centrum wskazuje technologie i zastosowane w projektach materiały, w tym ich ekologiczne wykorzystanie. 1.2. Wizja Centrum Kompetencji „Projektowanie jednostek pływających, ich wnętrz i wyposażenia” jest wiodącym centrum kompetencji w tym zakresie w Europie Środkowej, współpracujące z biurami projektowymi, producentami statków, inwestorami (pośrednikami), a także z innymi wiodącymi ośrodkami twórczymi w Azji i w Europie Wschodniej. 2. Obszar naukowo-technologiczny BCK Centrum Kompetencji „Projektowanie jednostek pływających, ich wnętrz i wyposażenia” zostanie utworzone na Politechnice Koszalińskiej wokół Instytutu Wzornictwa, w szczególności w oparciu o jego kluczowe kompetencje, którymi są: tworzenie idei nowego produktu, projektowanie wzorów handlowych, modelowanie i projektowanie małych jednostek pływających oraz elementów wyposażenia oraz projektowanie wnętrz jednostek pływających, komunikacja wizualna (grafiki handlowe, grafiki użytkowe, animacje multimedialne), ergonomia i kulturoznawstwo. Instytut Wzornictwa zatrudnia obecnie 25 osób. Jako jednostka nadająca kwalifikacje drugiego stopnia, jest jedynym Instytutem tego typu posiadającym tak szeroką ofertę dydaktyczno – gospodarczą (www.wzornictwo.tu.koszalin.pl) zlokalizowanym na uczelni technicznej w Polsce. Instytut dysponuje własną modelarnią i współpracuje na bieżąco z przedsiębiorstwami, które posiadają modelarnie specjalistyczne. Aktualnie trwa proces pozyskiwania sprzętu (procedura przetargowa) wyposażenia laboratorium rapid prototyping. Dzięki odpowiedniemu zapleczu technicznemu i ekonomicznemu zapewnia w ten sposób „Powiązanie sztuki, nauki, techniki, ekonomii (relacje projektant – producent – odbiorca)”. 15 W poniższej tabeli przedstawione zostały kluczowe jednostki Politechniki Koszalińskiej oraz obszary naukowo-badawcze wraz ze wskazaniem ich roli w procesie projektowania jednostek pływających, ich wnętrz i wyposażenia. Nazwa jednostki/ Katedra Instytut Wzornictwa Wydział Mechaniczny Instytut Mechatroniki Nanotechnologii i Techniki Próżniowej Opis doświadczenia i kompetencji przydatnych w ramach BCK – projektowanie wzorów handlowych, – modelowanie i projektowanie elementów wyposażenia oraz projektowanie wnętrz jednostek pływających, – komunikacja wizualna (grafiki handlowe, grafiki użytkowe, animacje multimedialne), – ergonomia i kulturoznawstwo – wyposażenie wnętrz jednostek pływających w obiekty sztuki: malarstwa, grafiki, rzeźby, kompozycji biżuteryjnej – budowa konstrukcji, – aspekty wytrzymałościowe, – aspekty technologiczne – technologie poprawy wytrzymałości narzędzi wykorzystywanych do obróbki drewna źródło: na podstawie opracowania „Biznes Plan Branżowe Centrum Kompetencji dla branży drzewno-meblarskiej” przygotowanego w ramach projektu „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy” 16 Zdjęcia z przebiegu realizacji projektu Stałe doradztwo dla animatorów i menadżerów BCK. dr hab R. Grochal prezentuje współpracę firm produkcyjnych z ośrodkami akademickimi jako miejscem innowacyjnej myśli projektowej. dr J. Fabisiak i J. Brudecka (DIZAJNERZY design project & consulting) podczas omawiania zagadnienia „Zysk z wzornictwa”. Komunikacja w projekcie wdrożeniowym - dyskuja w oparciu o doświadczenia uczestników - „Inwestycja we wzornictwo a zysk”. Finał Konkursu „Najlepsza praca doktorska, magisterska i licencjacka” - 25.11.2010 r. Integracja branży drzewnej - zaproszeni zostali przedsiębiorcy aktywnie włączeni w tworzenie klastra drzewnego - Moryń, 25.11.2009 r. R. Grochal, J. Sikora prezentowali Ekonomię we wzornictwie na podstawie doświadczeń Instytutu Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej. Rola projektanta i założenia projektowe - część warsztatowa - Szczecin, 30.11.2010 r. 17 Struktura przedsiębiorstw z branży – doświadczenia animatora klastra Zachodniopomorskie Drewno i Meble - M. Galuś Uczestnicy warsztatów „Inwestycja we wzornictwo a zysk” - Szczecin, 30.11.2010 r. Uczestnicy warsztatów „Znaczenie wzornictwa w produkcji mebli” - Szczecin, 16.0.2010 r. Wyjazd studyjny do Manchesteru 23-26.06.2010 r. - Daresbury Science and Innovation Campus - wiodący na świecie park naukowy Rozwój umiejętności animatorów i menadżerów inicjatyw klastrowych - Goleniów, 11-13.05.2010 r. Wyjazd studyjny do Manchesteru 23-26.06.2010 r. rozpoznanie mechanizmów służących efektywnemu procesowi komercjalizacji W odpowiedzi na pytania będące przedmiotem dyskusji dot. działań i korzyści na rzecz przedsiębiorców przystępujących do klastra Współpraca w gospodarce w czasach kryzysu konferencja regionalna - Szczecin, 27.01.2010 r. 18 Oferta firm klastra drzewno-meblarskiego i firm powiązanych Pełna nazwa firmy/instytucji: ABWood Sp. z o.o. Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Koszalińska 64, 76-100 Sławno tel.: 059 810 30 64,fax: 059 810 39 94 www.abwood.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Ilona Kret – wydział sprzedaży - 728 330 904 Krótki opis firmy: ABWood to dynamicznie rozwijająca się fabryka przemysłu drzewnego zlokalizowana w Sławnie na Pomorzu. We własnym tartaku przecieramy ponad 130 000 m3 drewna rocznie i produkujemy całą gamę wyrobów – od mebli i elementów meblarskich oraz programu ogrodowego po płytę klejoną, palety, brykiet drzewny i zrębki papiernicze. Oferta firmy (produkty, usługi): • tarcica sosnowa, • meble z drewna litego i komponenty meblowe, • palety EURO, • odpady drzewne – zrębki, trociny, brykiet. 19 Pełna nazwa firmy/instytucji: BARTONE Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Jagiellońska 71/7, 70-365 Szczecin tel.: 515 416 515 www.bartone.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Jarosław Stefański – właściciel – 515 416 515 Krótki opis firmy: BARTONE to firma, której misją jest dostarczanie klientowi indywidualnych rozwiązań z zakresu aranżacji i wyposażenia kuchni. Zadanie, które przed sobą stawiamy to tak zorganizować przestrzeń kuchenną klienta, aby gotowanie i przebywanie w kuchni sprawiały mu przyjemność. Oferta firmy (produkty, usługi): Oferujemy naszym klientom meble do każdego pomieszczenia a w szczególności do kuchni. Nasze nowoczesne i klasyczne meble kuchenne są dostępne w szerokiej gamie materiałów i wykończeń wliczając w to kuchnie bez uchwytowe, które odzwierciedlają aktualne trendy w projektowaniu. 20 Pełna nazwa firmy/instytucji: BUD & MEB Piotr Worsowicz Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Długa 31/22, 78-550 Czaplinek tel.: 692 170 986, fax: 094 375 52 55 e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Piotr Worsowicz Krótki opis firmy: Produkcja i montaż mebli na wymiar. Budowa domów konstrukcji szkieletowej całorocznych i letniskowych. Oferta firmy (produkty, usługi): Meble kuchenne, pokojowe, biurowe, szafy, garderoby, na wymiar. Sprzedaż płyt wiórowych formatowanie, cięcie. 21 Pełna nazwa firmy/instytucji: DIZAJNERZY Joanna Maria Brudecka Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Pocztowa 39/32, 70-357 Szczecin tel.: 887 317 466 www.dizajnpolski.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Joanna Maria Brudecka, 887 317 466, design manager/projektantka Krótki opis firmy: DIZAJNERZY Joanna Maria Brudecka Koncepcja -> Projekt -> Wykonanie -> Konsultacja -> Analiza -> Projekt Świadomie studio DIZAJNERZY Joanna Maria Brudecka nie ma wytyczonej specjalizacji. Realizowane różnorodne projekty pozwalają na kreatywne przenoszenie rozwiązań z jednej branży do drugiej. MULTIDYSCYPLINARNOŚĆ pozwala na „inicjację nowych idei”. DIZAJNERZY Joanna Maria Brudecka – to nie rozbudowana struktura, zbędne etaty - to studio współpracujące z profesjonalistami. To projekt determinuje jak zbudowany będzie zespół. Korzyści ze współpracy: + dostosowanie produktów do rynkowych trendów, + nadzór nad procesem powstawania nowego produktu i jego wdrażania na rynek, + różnorodny potencjał zespołu projektowego, + wypracowane metody relacji pomiędzy inwestorem a projektantem, + zmodernizowanie strategii firmy, + nawiązanie współpracy z innymi przedsiębiorcami, + budowanie nowego wizerunku innowacyjnej firmy, + wzmocnienie pozycji rynkowej, + baza specjalistów, projektantów i klientów, + kompetentna współpraca z przedsiębiorstwami i projektantami. Oferta firmy (produkty, usługi): Studio DIZAJNERZY Joanna Maria Brudecka + świadczy usługi doradcze, informacyjne, projektowe, + posiada kontakty , wiedzę i doświadczenie w upowszechnianiu i zarządzaniu procesem projektowania i wdrażania nowego produktu na rynek, + prowadzi analizy i konsultacje w zakresie wzornictwa, ekonomii i zarządzania, + organizuje wydarzenia promujące DESIGN w regionie i kraju. 22 Pełna nazwa firmy/instytucji: DREWEX Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego Handlu i Usług Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Poniatowskiego 28, 74-505 Mieszkowice tel.: 091 414 51 15, fax: 091 414 52 22 www.drewex.niedzwieccy.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Paweł Pieńkowski - dział sprzedaży - 501 208 690 Krótki opis firmy: Firma DREWEX Sp. z o.o. istnieje od wielu lat. Dzięki doświadczeniu znakomicie rozumiemy potrzeby naszych klientów i potrafimy spełniać Państwa oczekiwania na najwyższym poziomie. Jesteśmy docenianym kontrahentem na rynku krajowym jak również na rynkach innych państw Unii Europejskiej. Oferta firmy (produkty, usługi): • domki ogrodowe i letniskowe, • wiaty garażowe, • meble ogrodowe, • wyposażenie placów zabaw, • donice, pergole, • altany, pawilony, • galanteria drzewna. 23 Pełna nazwa firmy/instytucji: DWA Meble Dorota Wasielewska Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Jasna 47/48, 70-777 Szczecin; ul. Gdańska 21 B Szczecin - stolarnia tel.: 601 956 749; 663 69 20 48 e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Dorota Wasielewska Krótki opis firmy: Firma została założona w listopadzie 2009 r. Główną działalnością firmy jest projektowanie, wykonywanie oraz sprzedaż mebli kuchennych i mieszkalnych dla klientów indywidualnych oraz mebli biurowych dla firm i przedsiębiorstw.Do celów projektowych używany jest jeden z najlepszych programów projektowych CAD Kuchnie max, umożliwiający zaprojektowanie, wizualizację oraz wycenę dowolnego pomieszczenia kuchennego ( aplikacja CAD Kuchnie 5 Standard) oraz jadalni, pokojów dziennych, salonów, sypialni i biur ( aplikacja CAD Wnętrza). W programie można zaprojektować każdą, nawet najbardziej wymyślną kuchnię, powierzchnię mieszkalną czy biurową a opierając się na module szafek dowolnych zaprojektować parametrycznie każdą szafkę w dowolnym układzie funkcjonalnym. Oferta firmy (produkty, usługi): • kuchnie na wymiar, • szafy wnękowe, garderoby, • meble łazienkowe, • komody, szafy, biurka, • meble do biura, • meble nietypowe. Firma wykonuje wszelkie prace budowlane poprzedzające montaż mebli kuchennych, łazienkowych i biurowych. 24 Pełna nazwa firmy/instytucji: „Eurodom” Firma Usługowo-Handlowa Zenon Hołota Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Boguchwały 8/13, 71-530 Szczecin tel.: 091 420 22 79,fax: 091 420 22 77 www.eurodom.home.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Zenon Hołota – właściciel firmy Krótki opis firmy: Firma w produkcji drzewnej specjalizuje się od 1990 roku, a od 2000 roku głównie zajmujemy się budową domów drewnianych. Posiadamy Zakład Produkcyjny, który zajmuje się przecieraniem, struganiem oraz przygotowaniem elementów konstrukcyjnych do budowy domów. Oferta firmy (produkty, usługi): Wykonujemy domy całoroczne i rekreacyjne, altany ogrodowe, narzędziówki, wiaty garażowe oraz pomieszczenia gospodarcze. Oferujemy wykonanie konstrukcji drewnianej. 25 Pełna nazwa firmy/instytucji: GREEN URBAN PLANNING Autorska Pracownia Architektury Krajobrazu i Planowania Przestrzennego Barbara Talaśka Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Spółdzielcza 9/2, 70-393 Szczecin tel.: 502 498 110 www.greenurban.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Barbara Talaśka (właściciel, główny projektant) Krótki opis firmy: Firma GREEN URBAN PLANNING specjalizująca się w branży architektury krajobrazu i w planowaniu przestrzennym. Firma współpracuje z szeregiem osób otwartych na nowe propozycje i ciekawe wyzwania. Współpraca z firmami zajmującymi się wykonawstwem terenów zieleni, Architektami, Planistami, Geodetami, Konserwatorem Zabytków, Katedrą Projektowania Krajobrazu ZUT w Szczecinie sprawia, że podejmowane tematy stają się tematami naprawdę przemyślanymi, o dużym potencjale. Firma stworzona z pasji do projektowania i estetyzacji przestrzeni otaczającej każdego z nas. Docierając do klienta indywidualnego czy władz samorządowych opracowujemy dla każdego klienta indywidualny projekt oparty na bogatych inspiracjach, wiedzy i doświadczeniu. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów firma oferuje kompleksowy projekt i wykonawstwo w zakresie: • parków i ogrodów, • zieleni. Oferta firmy (produkty, usługi): Firma GREEN URBAN PLANNING prezentuje swoim klientom szeroką gamę ofert odnoszących się do projektowania jak i wykonawstwa projektowego. 26 Pełna nazwa firmy/instytucji: Popek Zofia STOLARSTWO Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul.Chorwacka 12a, 70-841 Szczecin tel.: 091 469 13 02, kom. 509 775 448 www.stolarka.republika.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Grzegorz Popek, właściciel, 091 469 13 02 kom.509 775 448 Krótki opis firmy: Zakład jest firmą rodzinną. W 1973r. założył go Bogdan Popek, który od lat powojennych praktykował i pracował w zawodzie stolarza. Od 1987r. po skończeniu technologii drewna dołączył syn Grzegorz Popek gdzie wiedzę teoretyczną uzupełniał pod nadzorem ojca o umiejętności praktyczne. Na dzień dzisiejszy zakład prowadzi Grzegorz Popek.Zakład wykonuje usługi pod zamówienia indywidualne zarówno dla osób fizycznych jak i instytucji z zakresu stolarki budowlanej, meblowej, ogrodowej i zabytkowej. Oferta firmy (produkty, usługi): • schody, balustrady, • drzwi, okna, • zabudowy wnęk i poddaszy, • altany, • pergole, trejaże, • listwy, • inne nietypowe. 27 Pełna nazwa firmy/instytucji: Impact Wyposażenie Sklepów i Supermarketów Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Gdańska 7, 70-660 Szczecin tel.: 091 462 35 25,fax: 091 462 30 06 www.impactmeble.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Andrzej Gaweł - właściciel Krótki opis firmy: Firma Impact istnieje od roku 1990 i oferuje Państwu po atrakcyjnych cenach bogaty asortyment mebli i elementów wyposażenia sklepów. Prowadzimy kompleksową obsługę klienta sklepów wszelkich branż (np. spożywczych, przemysłowych, jubilerskich, odzieżowych, obuwniczych, RTV-AGD, aptek, kwiaciarni, piekarniczych, stacji paliw itp.) zarówno małych, średnich jak i supermarketów. Rozpoznanie potrzeb klienta i wzajemna współpraca pozwala nam na przedstawienie optymalnych rozwiązań. Satysfakcja i zadowolenie klienta jest nie tylko naszym motorem do pracy, ale również mobilizacją do ciągłego poszerzania oferowanych towarów i usług. Jesteśmy dystrybutorem, producentem oraz importerem lad, regałów, wieszaków, koszy, wózków, boksów kasowych i innych akcesoriów. Działamy na terenie Polski, jak i za granicą. Oferta firmy (produkty, usługi): • system rurkowy, • systemy meblowe, • regały sklepowe z płyty, • regały sklepowe metalowe, • regały magazynowe, • regały paletowe, • regały dyskontowe, • regały piekarnicze, • regały do archiwum, • regały na warzywa i owoce, • lady sklepowe, • gabloty sklepowe, • boksy kasowe, • gabloty ogłoszeniowe, • systemy wejściowe, • artykuły BHP, 28 • stojaki odzieżowe, • stojaki na prasę i foldery, • stojaki na papierosy, • stojaki na pocztówki, • wieszaki odzieżowe, • przymierzalnie, • kosze i regały koszowe, • kraty i zawieszki, • wózki i koszyki sklepowe, • wózki transportowe, • manekiny, torsy, ekspozytory, • lustra, • art. promocji i oznaczania cen, • balustrady i poręcze, • urny wyborcze, • inne. Pełna nazwa firmy/instytucji: INSGRAF Sp. z o.o. Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Einsteina 11, 01-480 Warszawa tel.: 094 372 66 20, fax: 094 372 66 29 www.insgraf.pl, e-mail: [email protected] Adres do korespondencji: ul. Wodociągowa 17, 78-400 Szczecinek Osoba do kontaktu: Anita Smolińska, Kierownik Działu Sprzedaży Krótki opis firmy: Producent mebli szkolnych, przedszkolnych , biurowych, hotelowych, sprzedaż pomocy dydaktycznych. Oferta firmy (produkty, usługi): • meble szkolne, • meble przedszkolne, • meble biurowe, • meble hotelowe, • pomoce dydaktyczne. 29 Pełna nazwa firmy/instytucji: Ircha Sp. z o.o. Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Kosynierów 57, 74-400 Dębno tel.: 095 769 13 52, fax: 095 760 48 90 www.ircha.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Jerzy Ircha- Prezes Zarządu Krótki opis firmy: Jesteśmy polskim przedsiębiorstwem zajmującym się produkcją drzewną. Szeroką gamę naszych produktów dostarczamy do klienta własnym transportem. Oferta firmy (produkty, usługi): Produkcja opakowań z drewna, palet jednorazowych. Program ogrodowy, carporty, deski, łaty. Usługowo suszymy drewno oraz zgrzewamy piły taśmowe. Wszystkie nasze produkty odpowiadają normom DIN. Na życzenie klienta produkty nasze są impregnowane ciśnieniowo lub zanurzeniowo. Istnieje możliwość dowozu zakupionego drewna własnym transportem na terenie Polski po korzystnej cenie. 30 Pełna nazwa firmy/instytucji: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe ‘’Jaś’’ Marcin Nowakowski Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Torowa 31, 72-320 Trzebiatów tel.: 608 535 048 , fax: 091 385 40 75 www.jasmeble.pl, e-mail: [email protected] Adres do korespondencji: ul. Plac Zjednoczenia 3, 72-320 Trzebiatów Osoba do kontaktu: Marcin Nowakowski , właściciel, 608 535 048 Krótki opis firmy: Nasza firma zajmuje się kompleksową obsługą w zakresie zarówno projektowania jak i wykonania schodów i mebli przeznaczonych do pomieszczeń użytkowych jak i mieszkaniowych. Wykonujemy wszelkiego typu - schody drewniane z każdego rodzaju drewna. Oferta firmy (produkty, usługi): • schody kręcone, proste, zabiegowe, gięte, • schody na beton, • schody na konstrukcji stalowej, • szafy wolnostojące, garderoby, • kuchnie pod wymiar + sprzęt AGD, • zabudowy wnęk, • szafki użytkowe, komody, • stoły, biurka, • blaty drewniane, blaty oklejane, • szafki nocne, • łóżka nowoczesne, łóżka tradycyjne rzeźbione, • drzwi drewniane. Nasze usługi: • projektowanie oraz wykonanie mebli oraz schodów na zamówienie, • zabudowa wnęk, • transport na miejsce, • montaż w dogodnym dla klienta terminie, • cyklinowanie, • montaż drzwi, • montaż parapetów, • produkcja parapetów drewnianych. 31 Pełna nazwa firmy/instytucji: Projektowanie i realizacja konstrukcji budowlanych KONSBUD Przemysław Żurowski Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Ks. Witolda 7-9, 71-063 Szczecin tel.: 091 812 53 87, fax: 091 812 83 87 www.konsbud.com, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Marcin Cuprych Menager ds. Marketingu i sprzedaży - 606 837 038 Krótki opis firmy: Aktualnie firma nasza składa kompleksową ofertę na wszelkie konstrukcje z zastosowaniem technologii drewna klejonego warstwowo. Oferta firmy (produkty, usługi): Posiadamy doświadczenie w praktycznie wszystkich rodzajach konstrukcji, takich jak: • hale widowiskowo-sportowe, • sale gimnastyczne, • hale przemysłowo-produkcyjne, magazynowe, • baseny, • ujeżdżalnie, • korty tenisowe, • domy szkieletowe, • ogrody zimowe, • obiekty sakralne, • stajnie, obory, • obiekty stylowe, np. muszle koncertowe. 32 Pełna nazwa firmy/instytucji: Kotwas&Cyranowicz Architektura Krajobrazu S.C, K. Kotwas, B. Cyranowicz Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Potulicka 27/68, 70-234 Szczecin tel.: 519 174 448 e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Krzysztof Kotwas – właściciel, architekt prowadzący, 519 174 448 Krótki opis firmy: Firma istnieje na rynku branżowym od 3 lat, z roku na rok powiększając oferowany zakres usług. Doświadczenie architektów prowadzących oraz wyspecjalizowana kadra pracownicza, powoduje terminowość oraz rzetelność wykonywanego powierzonego nam zlecenia. Oferujemy pełen zakres usług wraz z doradztwem pełnobranżowym, co pozwala na uzyskanie oczekiwanego efektu końcowego. Oferta firmy (produkty, usługi): • projektowanie i zagospodarowanie terenów zieleni w pełnym zakresie prac • doradztwo oraz nadzory autorskie • doradztwo i sprzedaż produktów w szerokim zakresie architektury krajobrazu (nawierzchnie wszelkiego typu, elementy małej architektury, zieleń niska i wysoka, sprzęt mechaniczny do pielęgnacji terenów) 33 Pełna nazwa firmy/instytucji: Koszalińskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego Spółka Akcyjna KPPD-Szczecinek S.A. Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Waryńskiego 2, 78-400 Szczecinek tel.: 094 374 97 00, fax: 094 374 97 80 www.kppd.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Joanna Białczyk, specjalista ds. marketingu, 094 374 97 57 Krótki opis firmy: Koszalińskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego S.A. w Szczecinku istnieje od 60 lat na rynku Pomorza Zachodniego. Posiadamy 14 oddziałów, w tym: 9 iglastych, 2 liściaste, zakład produkujący płyty bukowe klejone, 2 Składy Fabryczne. Inwestujemy w nowoczesne technologie, aby sprostać wymaganiom naszych klientów. Inwestujemy w dalszy przerób tarcicy – suszenie, struganie, klejenie, optymalizację procesu wycinania defektów tarcicy, impregnację, parzenie. Oferujemy również usługę dobarwiania tarcicy na kolor brązowy. W 2000 roku otrzymaliśmy certyfikat FSC na produkowane przez nas wyroby. W roku 2002 otrzymaliśmy certyfikat ISO 9002. Każdego klienta traktujemy indywidualnie. Z każdym klientem negocjujemy ceny i warunki dostawy. Oferujemy pomoc w usługach transportowych. Wyroby drzewne sprzedajemy zarówno na rynku krajowym, jak również zagranicznym. Oferta firmy (produkty, usługi): Produkujemy: 1. Tarcicę iglastą obrzynaną i nieobrzynaną, suszoną, struganą, impregnowaną, krawędziaki, fryzy, deski podłogowe, podkłady, boazerie, listwy, elementy konstrukcyjne, program ogrodowy. 2. Tarcicę liściastą nieobrzynaną, suszoną i parzoną, fryzy, elementy meblowe i klejone. 3. Płyty klejone iglaste i liściaste. 4. Brykiet. 34 Pełna nazwa firmy/instytucji: MG SYSTEM Producent Mebli Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Olszynki Grochowskiej 17, 70-790 Szczecin tel.: 091 463 42 53, fax: 091 886 19 29 www.mgsystem.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Maciej Grygier Krótki opis firmy: Jesteśmy dynamicznie rozwijającym się producentem mebli sklepowych w Polsce. Posiadamy nowo zakupiony park maszynowy CNC. Oferta firmy (produkty, usługi): Profilem działalności firmy jest projektowanie, produkcja, sprzedaż, gablot, witryn ekspozycyjnych , mebli jubilerskich , lad , stoisk oraz wyposażenie sklepów. W oparciu o własny opatentowany unikalny system profili aluminiowych wykonujemy meble z profili szkła płyt meblowych, laminatów, blach perforowanych. 35 Pełna nazwa firmy/instytucji: Moelven Töreboda AB Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: Bruksgatan 8, 545 21 Töreboda, Szwecja tel.: 605 619 739, fax: +46 506 16263 www.moelven.com, e-mail: [email protected] Adres do korespondencji: Box 49, 545 21 Töreboda, Szwecja, Box 72, 72-006 Mierzyn, Polska Osoba do kontaktu: Ewa Kotwica, Doradca Techniczny, 605 619 739 Krótki opis firmy: Jeden z najstarszych producentów drewna klejonego w Europie, na rynku polskim od 1996r. Oferta firmy (produkty, usługi): Produkcja konstrukcji z drewna klejonego, system szkieletowy Trä8, projektowanie, konsultacje projektowo-montażowe. 36 Pełna nazwa firmy/instytucji: Patyna Zakład Stolarski Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Kalenicka 5 , 70-790 Szczecin 091 463 36 44, 515 258 303, fax: 091 463 36 44 e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Mirosław Patyna –właściciel, tel. kom.: 515 258 303 Krótki opis firmy: Firma rodzinna, bazująca na najlepszych doświadczeniach z tradycji i sztuki stolarskiej, wciąż rozwijająca się i otwarta na nowe technologie. Odbiorcami naszych wyrobów są klienci z Polski, Niemiec, Danii, Szwecji, Norwegii, Holandii, Belgii, Wielkiej Brytanii i Austrii. Oferta firmy (produkty, usługi): Produkcja na zamówienie z drewna wyrobów giętych, modelowanych i profilowanych, różnych typów okien, drzwi, schodów, ogrodów zimowych, domków ogrodowych, domów letniskowych i mieszkalnych, kanou i kajaków. 37 Pełna nazwa firmy/instytucji: Profil Wyposażenie Sklepów Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Gdańska 6a , 70-660 Szczecin tel.: 091 462 48 55, fax: 091 462 48 41 www.profil.szczecin.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Anna Szymanska projektantka mebli Krótki opis firmy: Firma zajmuje się sprzedażą wyposażenia sklepów oraz produkcją mebli na wymiar z płyty meblowej laminowanej. Oferta firmy (produkty, usługi): Wykonujemy meble sklepowe, biurowe, do pensjonatów, aptek, barów oraz domów. Są to meble wykonywane kompleksowo tj. od projektu do montażu u klienta. 38 Pełna nazwa firmy/instytucji: Sebastix Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Górna 5, 74-320 Barlinek tel.: 609 113 482 www.qdrums.eu, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Sebastian Plenzner Krótki opis firmy: Firma została założona przez perkusistę Sebastiana Plenznera i zajmuje się produkcją pałek, obręczy drewnianych oraz całych zestawów perkusyjnych, które zdobyły już dużą popularność i uznanie wielu bębniarzy. Oferta firmy (produkty, usługi): Wszystkie produkty firmy Qdrums projektowane były z myślą o brzmieniu oraz łatwości i przyjemności grania. Zestawy perkusyjne wyróżniają się technicznymi nowinkami: 1. Pudło rezonansowe, 2. Pierścienie antivibr, 3. Obręcze drewniane, 4. Okucia i lugi mosiężne, 5. Mieszanie gatunków drewna, 6. Rozmiar i Kolorystyka-wszystkie części perkusji można dobierać wedle swojej wyobraźni, nic nie jest narzucane odgórnie. Perkusje wytwarzane są z trzech gatunków drewna - klon, brzoza, afrykańska fuma. Jesteśmy jedyną firmą na świecie produkującą bębny również z mieszanego drewna warstwowo oraz obręczy drewnianych na całe zestawy perkusyjne. Istnieje również możliwość zamówienia bębnów i obręczy specjalnych - do modeli już nie produkowanych lub ze specjalistycznymi mocowaniami. 39 Pełna nazwa firmy/instytucji: Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Rzecku Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. 22 Lipca 26, Rzecko, 73-200 Choszczno tel.: 095 765 18 88, 095 765 24 55, fax: 095 765 24 54 www.rsp.rzecko.eu, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Katarzyna Ratowicz – sekretarka – 095 765 18 88 Krótki opis firmy: Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Rzecku została założona w 1966 roku. Początkowo działalność skupiała się na rolnictwie; obecnie podzielona jest na dwie gałęzie: rolniczą i pozarolniczą. Działalność pozarolnicza obejmuje: produkcję i naprawę palet oraz sprzedaż materiałów budowlanych.Spółdzielnia jest członkiem: Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych w Warszawie, Polskiego Komitetu Narodowego EPAL, Business Centre Club, Północnej Izby Gospodarczej. Oferta firmy (produkty, usługi): Produkcja palet EUR, jednorazowych, dwuwejściowych, „amerykańskich”, dla przemysłu chemicznego; naprawa palet EUR; odzysk opakowań drewnianych; sprzedaż drewna konstrukcyjnego. Pełna nazwa firmy/instytucji: SI Plus Członkostwo w klastrze: tak Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Skarżyńskiego 15/3, 73-102 Stargard Szczeciński tel.: 091 852 49 17, 728 463 124, fax: 091 471 60 68 www.tartak.stargard.pl, e-mail: [email protected] Adres do korespondencji: ul. Pierwszej Brygady 35, 73-110 Stargard Szczeciński Osoba do kontaktu: Artur Robaczewski- Właściciel Krótki opis firmy: Firma z dużym doświadczeniem w branży drzewnej. Od początku 2011 roku zrezygnowaliśmy z tartaku utrzymując stolarnię oraz handel drewnem. Zaopatrujemy przemysł i budownictwo. Wykonujemy duże zlecenia w zakresie budowy obiektów z drewna. Oferta firmy (produkty, usługi): Nietypowe palety, kratki, przekładki do pakowania towaru, ławki, podbitka, deska tarasowa, sztachety, usługi ciesielskie, wykonujemy domki z drewna, drewutnie, ogrodzenia. 41 Pełna nazwa firmy/instytucji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa Towarzystwa Salezjańskiego w Szczecinie Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Ku Słońcu 124, 71-080 Szczecin tel.: 091 483 42 76, fax: 091 486 91 06 www.szkoly-kusloncu.salezjanie.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Ks Dariusz Łokietek, dyrektor szkoły, 500 197 580 Krótki opis firmy: Szkoła Zawodowa kształci uczniów w zawodzie stolarz. Swoją działalność rozpoczęła w 1994 roku. W roku szkolnym 2010/11 w szkołach zawodowych kształcimy 80 uczniów. Młodzi adepci sztuki stolarskiej swoje umiejętności zdobywają na zajęciach praktycznych w Warsztatach Szkolnych. W czasie tych zajęć uczniowie nabierają doświadczenia w obróbce ręcznej i maszynowej drewna i tworzyw drewnopochodnych oraz montażu i wykończenia. Nauczanie zawodowe wymaga połączenia wiedzy ogólnej ze specjalistycznymi zagadnieniami technicznymi i ciągłego monitorowania rynku pracy. Dlatego nasi uczniowie na zakończenie cyklu edukacji przystępują do egzaminów zewnętrznych: w Izbie Rzemieślniczej Małej i Średniej przedsiębiorczości w Szczecinie egzamin na czeladnika oraz w Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Uczniowie naszej szkoły uczestniczą w projekcie POKL działanie 9.2 o nazwie „Szkoła kompetencji zawodowych – wysoka jakość nauczania zawodu”. W dodatkowych zajęciach nabywają umiejętności w snycerstwie, rzeźbiarstwie, szkutnictwie, projektowaniu. Oferta firmy (produkty, usługi): Warsztaty szkolne świadczą usługi: • obróbka maszynowa drewna i tworzyw drewnopochodnych, • wykonywanie stolarki budowlanej (np. drzwi, schody, listwy profilowane), • meble szkolne wiórowe, • nietypowe meble, zabudowy. Szkoła ma doświadczenie w prowadzeniu kursów dokształcających oraz prowadzi kursy komputerowego projektowania mebli. 42 Pełna nazwa firmy/instytucji: Zakład Stolarski Adam Kaliciak Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul. Adama Mickiewicza 2, Gąsierzyno, 72-112 Stepnica tel.: 091 418 83 96, fax: 091 418 83 96 www.kaliciak.com.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Tomasz Kaliciak Krótki opis firmy: Firma została założona 30 sierpnia 1981 roku w Stepnicy. Nasze przedsiębiorstwo specjalizuje się w budowie domów w konstrukcji drewnianej, ponieważ drewno, jako materiał budowlany znany jest i stosowany już od zarania dziejów. Innymi słowy drewno należy do najstarszych materiałów używanych przez człowieka. Jego zalety użytkowe to m.in. łatwość w obróbce (gatunki miękkie), drewno jest izolatorem termicznym i elektrycznym oraz materiałem ekologicznym. Dlatego też, jego zalety użytkowe są wysoko cenione przez użytkowników, a inwestorzy coraz częściej na materiał budulcowy, własnego domu, wybierają właśnie drewno. Poza budową domów, firma zajmuje się wykonaniem wszelkiego rodzaju konstrukcji z drewna tj.: hal drewnianych, konstrukcji dachowych itp. Zakład zajmuje się kształceniem stolarzy i cieśli pod fachowym okiem wyspecjalizowanych rzemieślników. Zakład Stolarski Adam Kaliciak jest członkiem Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Goleniowie od 1981 roku. Firma szczyci się certyfikatami wydanymi przez Dyrektora Cechu, co gwarantuje największą jakość usług i towarów jak również potwierdza wieloletnią tradycję rzemiosła. Oferta firmy (produkty, usługi): Zakład Stolarski Adam Kaliciak oferuje następujące produkty: • domy drewniane całoroczne w konstrukcji szkieletowej i ryglowej, • konstrukcje dachowe drewniane, • konstrukcje hal produkcyjnych (drewniane), • stropy drewniane ( z drewna klejonego), • stolarka budowlana (okna, drzwi, schody), • obróbka drewna na zlecenie, • nietypowe usługi stolarskie. Świadczone usługi charakteryzują się wysokim standardem wykonania, rzetelnością i profesjonalizmem gwarantowanym przez wykwalifikowanych pracowników- stolarzy i kadrę zarządczą. 43 Pełna nazwa firmy/instytucji: Usługowo – Produkcyjny Zakład Stolarski Roman Jóźwik zwany również ZDOBINA Członkostwo w klastrze: nie Dokładny adres firmy/instytucji: ul Morska 5C, 76-100 Sławno tel.:059 810 41 68, fax: 059 810 41 68 www.zdobina.pl, e-mail: [email protected] Osoba do kontaktu: Magdalena Jóźwik, 059 810 41 68, 504 15 11 14 Krótki opis firmy: Nasz zakład ma ponad 23 letnią tradycję, istniejemy na rynku od 1987roku. Współpracujemy z fabrykami mebli. Nasze wyroby charakteryzują się niepowtarzalnością, wytrzymałością i wysoką jakością wykonania.Jesteśmy elastyczni by dopasować się do rynku zbytu i naszych odbiorców, dlatego wykonujemy wiele elementów wg wzoru klienta więc nasz asortyment ciągle się powiększa. Oferta firmy (produkty, usługi): Nasza oferta to szeroki asortyment różnorodnych wyrobów z drewna litego: od toczonych elementów ozdobnych przez tralki, kule po łóżka. Wykonujemy elementy według wzorów klientów. Jesteśmy w stanie spełnić oczekiwania nawet najbardziej wymagających.Naszą silną stroną są zdobiny (pilastry, głowiczki, kapitalki) do okien i mebli, które znajdują się w stałej ofercie, ale także wykonywane są przez odwzorowanie oryginalnych starych elementów i wg wzoru klienta. 44 Branża drzewno-meblarska w regionie CE dla konstrukcyjnego drewna litego u drzwi 1. Wprowadzenie Od 01.09.2012 obowiązywać będzie wszystkich producentów konstrukcyjnych elementów z drewna litego system oceny zgodności 2+. Okres przejściowy jest czasem danym producentom na przygotowanie się do wdrożenia nowych przepisów, dostosowanie do nich produkcji oraz uzyskanie niezbędnych certyfikatów i dopuszczeń. Taki okres przejściowy obowiązuje obecnie w zakresie wdrożenia certyfikacji CE dla konstrukcyjnego drewna litego. Jego koniec był kilkukrotnie przesuwany w czasie z uwagi na brak wszystkich dokumentów powiązanych z jednej strony a brak gotowości producentów z drugiej. W ubiegłym roku Komunikatem Komisji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 04.07.2009 okres przejściowy został przedłużony do 01.09.2012 (poprzednio był wyznaczony na 01.09.2009). Teoretycznie więc nadal jest dobrowolność znakowania CE z możliwością stosowania systemu oceny zgodności 4, który nie wymaga certyfikacji zakładowej kontroli produkcji przez Jednostkę Notyfikowaną. Nie oznacza to oczywiście, ze producent nie może zlecić odpowiednich badań ale w praktyce rzadko kto z tego korzysta. Należy jednak zwrócić uwagę, że czas pozostały do końca okresu przejściowego tylko pozornie jest długi. Po pierwsze proces certyfikacji trwa średnio trzy do sześciu miesięcy, po drugie w celu prowadzenia wymaganej kontroli produkcji niezbędne jest spełnienie dodatkowych uwarunkowań, które opisane zostaną w dalszej części niniejszego artykułu. 2. Na czym polega certyfikacja Przypomnijmy, że opracowane są cztery systemy oceny zgodności przydzielające w różnym stopniu zadania producentowi i jednostce notyfikowanej. Generalnie zawsze muszą być wykonane badania wstępne aby określić właściwości wyrobu oraz opracowany i wdrożony system Zakładowej Kontroli Produkcji. Wymagania zawarte są w specyfikacji technicznej, którą stanowią normy zharmonizowane lub aprobaty europejskie. Dla konstrukcyjnego drewna litego jest to norma PN-EN 14081 „Konstrukcje drewniane. Drewno konstrukcyjne o przekroju prostokątnym sortowane wytrzymałościowo”. Konstrukcyjne drewno lite wymaga systemu oceny zgodności 2+, który to system nakłada na producenta obowiązek wykonania wstępnych badań typu oraz stałe prowadzenie Zakładowej Kontroli Produkcji, jak również wystawienie deklaracji zgodności. Badanie typu jest to badanie próbek reprezentatywnych dla wyrobu i stanowiących wzorzec danego wyrobu, z którym to wzorcem winna być spójna cała produkcja. Badania typu są badaniami niszczącymi, wymagającymi do ich przeprowadzenia 45 odpowiedniego laboratorium. W praktyce niewiele tartaków stać jest na urządzenie profesjonalnego laboratorium, stąd alternatywą jest zlecenie tych badań laboratorium akredytowanemu. Rola Jednostki Notyfikowanej w systemie oceny zgodności 2+ polega na certyfikacji ZKP poprzedzonej wstępną inspekcją, nadzorem i akceptacją kontroli produkcji oraz nadzór w postaci okresowych kontroli. Kontrole okresowe dokonywane są raz w roku w tartakach posługujących się wizualnym sortowaniem i dwa razy do roku w tartakach posiadających maszyny sortownicze. Jednostka Notyfikowana jest ciałem niezależnym, zewnętrznym a w gestii producenta pozostaje wybór, z usług której jednostki chce korzystać. Oznacza to, że np. polski producent nie jest zobligowany do wyboru polskiej Jednostki Notyfikowanej. 3. Określenie cech wytrzymałościowych drewna W przypadku tartaku przygotowującego konstrukcyjne drewno lite podstawowym zadaniem jest określenie jego klasy wytrzymałościowej określonej w PN-EN 338 - C14, C16, C18, C22, C24, C27, C30, C35, C40. Na marginesie trzeba powiedzieć, że wciąż jeszcze wiele tartaków oferujących elementy konstrukcyjne posługuje się klasami jakościowymi typu 1, 2, 3 a nie klasami wytrzymałościowymi. Nie jest to klasyfikacja właściwa przy zastosowaniach konstrukcyjnych. W projektowaniu stosowane są klasy wytrzymałościowe a zakup i montaż konstrukcji o parametrach wytrzymałościowych zgodnych z projektowanymi jest gwarancją bezawaryjnego użytkowania przez wiele lat. Określenie klasy wytrzymałościowej konstrukcji może odbywać się w dwojaki sposób – metodą wizualną i metodą maszynową. Drewno sortowane metodą wizualną musi spełniać wymogi PN-EN-14081_1, drewno sortowane metodami maszynowymi wymogi PN-EN14081 1-4. Sortowanie wizualne prowadzone jest przez uprawnionego klasyfikatora a następnie przypisywane do jednej z zawartych w normie PN-82/D94021 klas. Klasy sortownicze wizualne transponowane są na klasy wytrzymałościowe wg PN-EN1194 na podstawie Załącznika Krajowego opublikowanego wraz z normą PN-EN 1995-1-1. Warto nadmienić, że w już opublikowanych załącznikach krajowych pozostałych państw członkowskich najwyższą klasą przyporządkowaną klasom sortowniczym wizualnym jest C30. Sortowanie wizualne jest i pozostanie zapewne jeszcze długo podstawową metodą stosowaną w Polsce a to z uwagi na wysoki koszt maszyn sortowniczych i duże rozdrobnienie polskiego tartacznictwa. Sortowanie maszynowe odbywa się za pomocą jednego z czterech typów maszyn sortowniczych wykazanych normie PN-EN 14081: 1. Maszyny zginające 2. Maszyny działające na zasadzie propagacji naprężeń 3. Maszyny działające na zasadzie kontroli optycznej 4. Maszyny działające na zasadzie emisji promieniowania jonizującego Sortowanie maszynowe nie oznacza całkowitego zdania się na maszyny, niezbędny jest również czynnik ludzki czyli wstępna kontrola wizualna elementów oraz np. wizualne sortowanie końców elementów poddawanych sortowaniu w maszynach zgina46 jących. 4. Zadania producenta w ramach ZKP Producent musi zadeklarować, a więc również zapewnić, zgodność wyrobów z określonymi właściwościami. Odbywa się to poprzez badane (na każdej zmianie) pochodzenia i gatunku tarcicy, odchyłek od wymiarów nominalnych, przebiegu sortowania, wilgotności tarcicy sortowanej po wysuszeniu, oznakowania. Dodatkowo minimum raz w roku należy sprawdzić fachowość personelu, jak również ustawienia wilgotnościomierza. Wyniki badań muszą być archiwizowane przez minimum 10 lat. Każda sztuka drewna konstrukcyjnego opuszczająca tartak musi być trwale oznakowana stemplem zawierającym oprócz znaku CE informacje odnośnie numeru jednostki notyfikowanej, oznaczenie producenta i dokumentacji odniesienia, klasę wytrzymałościową drewna, informację o sposobie sortowania. Przykład oznakowania elementu sortowanego maszynowo podany Na zakończenie jeszcze raz w załączniku ZA do normy 14081_1 chciałabym podkreślić, że czasu a) Znak identyfikacyjny producenta; b) Litera „M”; pozostało niewiele. Przywoła- c) Numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej ne wcześniej warunki wymagają d) Klasa wytrzymałościowa lub klasa i rodzaj sortowania; przygotowania ze strony produ- e) Zamierzone stosowanie; centów zarówno pod kątem do- f) Kod numerowy do dokumentacji identyfikacyjnej. stosowania produkcji, jak i zatrudnienia odpowiedniego personelu. Najbliższa przyszłość pokaże, jak trudne może być to dla małych tartaków, które chcąc nadal sprzedawać drewno konstrukcyjne będą musiały przejść niemal rewolucję. Niemniej jednak jest to konieczne dla pozostania na rynku a inwestorzy, będąc coraz bardziej świadomi wymagań stawianych drewnu już Przykładowe oznakowanie o certyfikowane drewno zabiegają. W praktyce jest to obecnie bardzo często drewno sprowadzane zza granicy. Wygranym więc będzie ten, kto wcześniej wdroży certyfikację. mgr inż. Ewa Kotwica 47 Projekty konstrukcji drewnianych w świetle przetargów – wymogi a realia Kryterium podstawowym w większości przetargów jest cena. Najniższa cena, oczywiście. Większość Inwestorów nie zważa na to, że ta najniższa cena jest ceną rażąco niską. Teoretycznie ustawa Prawo zamówień publicznych zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty z rażąco niską ceną ale niewielu z tego korzysta. Nie bierze się najczęściej pod uwagę, że coś musi być nie tak, gdy cena ofertowa jest np. rzędu 60% wartości robót wynikającej z kosztorysu inwestorskiego i, jednocześnie pułapu pozostałych ofert. W praktyce tak niska cena może oznaczać, że • projekt i kosztorys inwestorski zostały sztucznie nadmuchane w celu umożliwienia wygranej tej jednej firmie, która zna realia i wie, co należy wycenić a co pominąć • wycena jest niestaranna i nie obejmuje wykonania wszystkich wymaganych elementów wg dokumentacji • oferent z góry zakłada, że zrobi wszystko, aby wygrać a potem brakującą kwotę uzyska w formie umiejętnie sformułowanych aneksów za roboty dodatkowe • oferent zakłada, że będzie posiłkował się podwykonawcami, którym nie zapłaci całego wynagrodzenia • wycena zakłada zastosowanie najtańszych, często nieatestowanych materiałów oraz zatrudnienie niewykwalifikowanej siły roboczej. Wielu autorów w różnych publikacjach, w tym autorka niniejszego artykułu wskazywało już niejednokrotnie, że kryterium najniższej ceny oznacza bardzo często rezygnację z jakości, co może mieć fatalne w swoich konsekwencjach skutki. Wspomniane kryterium najniższej ceny nie tylko jest stosowane w przetargach dotyczących robót budowlanych lecz również w dotyczących prac projektowych. Jeżeli przetarg na poważny projekt wygrywany jest przez niewielką pracownię za np. 1/3 poziomu cen oferowanych przez pozostałe zespoły projektowe to prawdopodobieństwo, że projekt będzie niekompletny lub, że Inwestor zapłaci za ten projekt dodatkowo pośrednio w przyszłości jest bardzo duże. Podstawą dokonania wyceny przetargowej są dokumentacja projektowa oraz specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót, które powinny być tak opracowane aby wszyscy oferenci mieli jasność, co i w jakich ilościach należy wycenić. Innymi słowy, projekt wraz ze specyfikacją winien stanowić podstawę jednoznacznej wyceny, dając wszystkim startującym w przetargu równe szanse. W niniejszym artykule podjęto próbę zestawienia najczęściej popełnianych błędów oraz braków w dokumentacji przetargowej w zakresie konstrukcji drewnianych. Konstrukcje drewniane, zarówno wykonywane z drewna litego, jak i klejonego warstwowo są stosowane we wszystkich rodzajach obiektów – od domów jednorodzinnych począwszy aż po duże obiekty użyteczności publicznej. Coraz więcej ludzi przekonuje się do domów o konstrukcji szkieletowej a drewno klejone wykorzystywane jest do przekrycia obiektów o coraz większej rozpiętości. Jest to naturalny materiał, który nadaje wnętrzu niepowtarzalną, ciepłą atmosferę a drewno klejone daje dodatkowo ogromne możliwości architektom ukształtowania dużego i, jednocześnie, posiadającego wyjątkowy charakter przekrycia. Ten boom na konstrukcje drewniane idzie jednak w parze z nie zawsze wystarczającym przygotowaniem projektantów i wykonawców. Uczelnie techniczne w Polsce mają w swoim programie bardzo niewiele godzin przeznaczonych na omówienie zakresu konstrukcji drewnianych co negatywnie procentuje w przyszłości. 48 Warunki, jakie winien spełniać projekt Zgodnie z Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych, Cz. A, Zeszyt 4 „Konstrukcje drewniane” – „Projekt budowlany powinien być opracowany zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 03.07 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. W szczególności powinien zawierać układ konstrukcyjny obiektu budowlanego, zastosowane statyczne schematy obliczeniowe konstrukcji, założenia przyjętych obliczeń (w tym dotyczące obciążeń) oraz podstawowe wyniki tych obliczeń. Powinien również obejmować dane dotyczące materiałów zastosowanych w projekcie budowlanym, szczególnie klasy sortownicze i/lub wytrzymałościowe drewna. Projekt konstrukcji z drewna klejonego najczęściej stanowi indywidualną dokumentację techniczną, do której producent zobowiązany jest wystawić deklarację jednostkową. Dlatego musi zawierać również podstawowe rozwiązania, które wystawienie takiej deklaracji umożliwią. Realia Przytoczone wymogi nie są spełnione w dużej części dokumentacji przetargowej. Przyjrzyjmy się najczęściej stosowanym praktykom odnosząc się tylko do zakresu konstrukcji drewnianych: • Projektu konstrukcji drewnianej często po prostu nie ma. Nagminnie spotykane są zapisy typu: przybliżone wymiary elementów …, dokładne wymiary przyjmie producent; zastosować dźwigary dachowe oraz płatwie z drewna klejonego według rozwiązań systemowych producentów konstrukcji z drewna klejonego; przekroje elementów oraz sposób kotwienia do słupów żelbetowych dobiera producent; parametry przekroju według producenta (tu następuje nazwa a wymiarów przekroju poprzecznego brak). Taka sytuacja prowadzi do całkowitej dowolności wycen i powoduje, że w imię dążenia do najniższej ceny przyjmowane są często przekroje na granicy bezpieczeństwa. Przeczy jednocześnie zasadzie umożliwienia jednoznacznej wyceny. • Podawane często są tylko parametry przekroju, brak jest rozwiązań istotnych węzłów. Praktyka tymczasem pokazuje, że w wielu przypadkach to węzły determinują przekrój. Przy opracowaniu projektu wykonawczego może okazać się, że przekroje są zbyt małe i wykonawca zaczyna kombinować, jak zmieścić się w podanej na etapie przetargu cenie. • Przyjmowane są rozwiązania przeniesione z konstrukcji stalowych czy żelbetowych, które nie zawsze można stosować w przypadku np. konstrukcji z drewna klejonego • Podawane są zawyżone parametry przekroju np. na etapie przetargu dźwigar ma szerokość przekroju 220mm i taki dźwigar wyceniają oferenci, którzy zakładają rzetelność dokumentacji przetargowej, w praktyce do realizacji przyjmowany jest dźwigar o szerokości 160mm. Pytaniem retorycznym pozostawmy kwestię, czy jest to podyktowane aż tak dużą niewiedzą projektanta, który nie umiejąc projektować woli zabezpieczyć się podając zawyżone przekroje, czy też jest to z założenia gra pod jednego wykonawcę, który znając faktyczne wymiary wyceni mniejszą ilość drewna i już na starcie uzyskuje przewagę nad konkurencją. 49 • Na etapie projektu budowlanego sprawdza się tylko zginanie i czasem również ugięcie nie biorąc pod uwagę konieczności sprawdzenia pozostałych wymogów, np. strefy kalenicowej czy też wzmocnienia okolicy zaprojektowanego otworu. • Stosowane są zapisy odnośnie wymogu wzmocnienia strefy przypodporowej lub kalenicowej bez podania szczegółowego rozwiązania umożliwiającego wycenę. • Dla budynków szkieletowych nie podaje się istotnych detali rozwiązań przegród • Nie jest brane pod uwagę położenie placu budowy. Projektowane są duże (o dużej długości lub szerokości transportowej) konstrukcje bez uwzględnienia możliwości dojazdu do placu budowy. Oferent na etapie przetargu zakłada wiarygodność dokumentacji pod względem przyjętych rozwiązań. Jeżeli projektant nie uwzględni położenia obiektu i np. dla szkoły, do której dostęp jest tylko osiedlowymi drogami zaprojektuje potężne czterdziestometrowe dźwigary to ich dostawa może wiązać się z koniecznością wykonania dodatkowego złącza, czyli sporym dodatkowym kosztem. Dodatkowo w wielu projektach nie przyjmuje się aktualnej klasy drewna. Aktualną klasyfikację dla drewna klejonego warstwowo zawiera norma PN-EN 1194 (Gl24c/h; Gl28c/h; Gl32c/h, Gl36c/h) a klasyfikację konstrukcyjnego drewna litego norma PN-EN 338 (C14, C16, C18, C22, C24, C27, C30, C35, C40, C45, C50). Klasy drewna litego oznaczone literą K oraz klasy drewna klejonego typu Kl 27, Kl33, Kl39 pochodząca z normy PN-81 B-03150 oraz typu Gl30, Gl35, Gl40 pochodzące z normy PN-B-03150:2000 są nieaktualne. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na dyskusyjną zasadę dobrowolności stosowania norm. Z jednej strony stosowanie norm jest dobrowolne, z drugiej certyfikacja w, odpowiednio, systemie oceny zgodności 1 dla drewna klejonego i 2+ dla drewna litego odwołuje się do konkretnych dokumentów odniesienia oraz norm w nich powołanych. Ministerstwo Infrastruktury wypowiedziało się w dniu 20.04.2010, że można stosować równolegle dotychczasowe normy PN oraz nowe normy PN-EN mówiąc o dopuszczeniu stosowania norm wycofanych. Nie uściśla się, kiedy wycofanych. W praktyce, jeżeli by zastosować to do drewna konstrukcyjnego litego i klejonego pozwalając na stosowanie w projektach dawnych klas wyniknęłaby konieczność indywidualnych dopuszczeń takich konstrukcji do obrotu. Certyfikacja na bazie PN-EN 14080 i PN-EN 14081 byłaby niemożliwa a są to normy stanowiące podstawę znakowania konstrukcji znakiem CE. Podsumowując należałoby powiedzieć, że rynek nasz w zakresie przetargów wymaga pewnej cywilizacji procedur, jak również edukacji uczestników procesu budowlanego. Inwestorzy powinni zacząć zdawać sobie sprawę, że to, co jest tanie na początku może być bardzo drogie w przyszłości. Dotyczy zarówno proponowanych przez biura projektów rozwiązań, jak i stosowania tanich materiałów, technologii i zatrudniania tanich wykonawców. Na etapie przetargu liczy się cena. Abstrahując od drewna – nikt nie zastanawia się, że rozwiązanie tańsze wymaga np. całkowitej wymiany po 5 latach w sytuacji gdy rozwiązanie droższe wymaga tylko renowacji po latach 10. Dużą rolę może tu odegrać ustanowienie i egzekwowanie realnych przepisów wykonawczych oraz kryteriów przetargów. Niezbędna jest też dodatkowa edukacja, która podniesie świadomość i wiedzę na temat konstrukcji drewnianych. Zwłaszcza, że są to konstrukcje, które mają służyć przez minimum 50 lat a w rzeczywistości dłużej – znane są przykłady konstrukcji z lat dwudziestych XX wieku, które bezawaryjnie pracują do dziś. Opracowanie mgr inż. Ewa Kotwica 50 Innowacyjny duet – Design i nowe technologie. Design nierozłącznie związany jest z nowymi technologiami. Początek jego historii datuje się od XVIII wieku w Anglii - od powstania maszyny drukarskiej. Potem był mebel. Było to krzesło - THONET 14. Dla branży meblowej jest tym, czym Ford T był dla samochodów. Tylko, że THONETA 14 nigdy nie wycofano z produkcji. Nawiązując do historii, przypomnę Charlesa i Ray Eames’ów -designerski duet, który w znaczący sposób wpłynął na myślenie o projektowaniu. To najważniejsi i najsłynniejsi projektanci amerykańscy XX wieku. Dziś miłośnicy designu kojarzą ich głównie z genialnymi projektami krzeseł, foteli i innych mebli. Jednak byli oni daleko bardziej wszechstronni. Przede wszystkim projektowali wnętrza, następnie ich umeblowanie, tkaniny, wprowadzając nowe materiały i technologie. MoMA (Muzeum of Modern Art) zorganizowało konkurs ‘Organic design in home furnishing’ (Wzornictwo organiczne w wyposażeniu domu). Charles Eames i Eero Saarinen, we współpracy z Ray ( wówczas jeszcze panną) Kaiser, zaproponowali rewolucyjny projekt mebli - Organic Chair i konkurs wygrali. Rewolucja polegała na połączeniu nowoczesnych technologii - formowania sklejki oraz zgrzewania cyklicznego, które pozwalało na łączenie metalu i drewna. Ten projekt wyznaczył kierunek ich dalszej pracy twórczej. Charles dbał o szczegóły techniczne, produkcyjne i surowcowe, śledził nowe technologie, eksperymentował i szukał nowych rozwiązań. Ray zwracała uwagę na estetykę, przestrzeń i formę ich prac. Po eksperymentach z drewnianą sklejką przyszedł czas na inny materiał: włókno szklane. Krzesła Eamesów były pierwszymi tego rodzaju meblami plastikowymi bez obicia. Poza tym miały jeszcze jeden plus: możliwość łączenia gotowych siedzisk z dowolnie wybranymi podstawami. Dawało to mnóstwo możliwości tworzenia nowych mebli. chair, Kolejnym nowym materiałem było aluminium - tak powstała Organic źródło: www.vitra.com seria Aluminium Group. Współczesne wzornictwo przemysłowe? Jego celem jest ukazanie kompleksowości designu, którego zadania wykraczają daleko poza estetyzację produkcji przemysłowej. W dynamicznym świecie, sztuka odzwierciedla rzeczywistość, a design przyczynia się do dalszego rozwoju globalnego społeczeństwa. Nowe technologie pozwalają projektantom do sięgania po nowe, nie stosowane dotychczas materiały, komputerowe techniki wspomagania projektowania. Przedmioty w ten sposób zaprojektowane są bardziej funkcjoAluminium chair, źródło: www.vitra.com nalne, wykonane w bardziej ekologiczny sposób, ergonomiczne, odpowiadają potrzebom konsumentów i są zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju. Innowacyjnym przykładem podejścia do projektowania mebla jest bez wątpienia droga jaka obrał Oskar Zięta- wykorzystuje on technologię FIDU. Technologia, której nazwa pochodzi od niemieckiego Freie Innen Druck Umformung – czyli swobodne 51 formowanie pod ciśnieniem – polega na kształtowaniu brył przez wdmuchiwanie powietrza pod ciśnieniem pomiędzy dwie metalowe powierzchnie połączone na krawędziach. W latach dziewięćdziesiątych, potraktowana jako eksperyment, była wykorzystywana w zasadzie jedynie jako plastyczny efekt w sztuce. Oskar Zięta odkrył FIDU na nowo wraz z zespołem z Akademii w Zurychu. Pierwsze eksperymenty prowadzone przez Oskar Zietę, Philipp,a Dohmen i profesor Ludger Hovestadt rozpoczęto na ETH w Zurychu w 2002 roku, dotyczyły analizy właściwości blach. Celem było znalezienie skutecznego sposobu na stabilizację cienkiego materiału i budowy z niego trwałych elementów konstrukcyjnych. Pierwsze eksperymenty na technologii FiDU rozpoczęły się w 2007 roku. FiDU można porównać do technologii IHU używanej do hydroformowania w przemyśle samochodowym, ale jest o wiele tańsza, ponieważ nie ma formy, nie jest potrzebna. W ten sposób mogą być wykonane krótkie unikatowe serie. FiDU wymaga jednej tysięcznej ciśnienia potrzebne do IHU. Główną zaletą jest to, że produkcja jest bardzo szybka, łatwa i precyzyjna. Pierwsza kolekcja produktów codziennego użytku z serii Zieta Prozessdesign pokazuje wykorzystanie technologii FiDU dla domu i biura. Produkty wykorzystują lata badań - są innowacyjne w ekscytującym kształcie nowych technologii. Ikoną produktów Oskara Ziety jest stołek PLOOP. Niepowtarzalność i niedosłowność poduszkowatej formy to atuty tego produktu. Stołek wygląda na nadmucha- Ploop źródło: www.zieta.pl ny, lekki, gumowy. Kolejnym projektem była ławka dla przestrzeni publicznych. Tutaj zademonstrowano inne możliwości technologiczne FIDU. W tej odsłonie zastosowano specjalne profile, które umożliwiły kontrolę ostatecznego kształtu. W tej technologii skonstruowany został również most, który w 2007 roku przeszedł pierwsze testy. W dalszym rozwoju badań nad technologią FIDU kolejnym zadaniem było wyprodukowanie niesymetrycznego profilu wirnika na wiatr . Powstały trzy aerodynamiczne profile - pomyślnie przeszły testy dla turbiny wiatrowej. Projekt posiada wiele korzyści, w stosunku do tradycyjnych konstrukcji turbiny wiatrowej. Oprócz znacznie niższych kosztów produkcji, możliwe jest również produkcja skrzydła w skali - w niemal każdej wielkości, a tym samym można je dopasowywać do specyficznych warunków pogody w każdym miejscu. Projekt turbin zainteresował chilijskiego inwestora – obecnie Oskar Zięta z Philippem Dohmene i studentami z pracowni CAAD Federalnego Instytutu Technologii z Zurychu jest w trakcie dalszych badań nad projektem. Ogromny potencjał FIDU to : wytrzymałość na obciążenie, lekkość konstrukcji, precyzyjność kształtu, komiczne wykorzystanie materiału, niższy w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami koszt. Technologia FIDU wykorzystuje sterowane komputerowo maszyny. Nie jest to tania technologia, jednakże pozwala na proste i nie generujące dodatkowych kosztów modyfikacje formy. Przy jej zastosowaniu, równie dobrze sprawdza się produkcja serii , jak i jednego egzemplarza. Najnowszym projektem Oskara Zięty w technologii FIDU, jest jej wykorzystanie w projekcie barier ustawionych wzdłuż drogi. Koncepcja, której celem jest stworzenie „aktywnych” powierzchni energochłonnych i dźwiękochłonnych, które mają być poduszkami powietrznymi. Naprężenie takich barierek miałoby być zmienne, zależne od 52 masy i prędkości przejeżdżającego pojazdu. Specjalne czujniki umieszczone przy trasie kontrolowałyby i wprowadzały do systemu dane potrzebne do dostosowania parametrów barierki w miejscu przejazdu danego auta. Jest to projekt, w który zaangażowane są Szwajcaria i Polska. Został już opatentowany i obecnie trwają dalsze badania. W innowacyjnym podejściu do projektowania mebla, na uwagę zasługuje spojrzenie na - XVII wieczne projekty stołów holenderskiego projektanta Jeroena Verhoevena. Niecodzienny i zaskakujący sposób – wykorzystujący najnowsze technologie produkcji masowej – do stworzenia pięknych wyrobów. Zeskanowane szkice stołów , dzięki technologii cyfrowej min.: renderingom 3D, zostały wyprodukowane w technologii przemysłowej. Tutaj rozwiązania technologiczne charakterystyczne do popularnej produkcji masowej państw wysoko rozwiniętych, zostały wykorzystane do stworzenia przedmiotów pięknych, wywołujących niezapomniane doznania estetyczne. W tym procesie powstał pomost pomiędzy dziełem sztuki Cinderella, źródło: demakersvan.com a przedmiotem użytkowym. W dobie potrzeby zrównoważonego rozwoju coraz większą wagę przykłada się do wykorzystania w produkcji bezpiecznych dla środowiska materiałów np. bambus, korek czy też materiały „odpadowe” uzyskane w wyniku recyclingu – WPC (wood plastic composites), rPET. Ważnym jest również aspekt biodegradacji i recyclingu po okresie użytkowania. Zainteresowanie i nacisk na te zagadnienia przez projektantów i producentów wynika w dużej mierze z faktu zainteresowania kwestami związanymi z ochroną środowiska obecnych konsumentów. Pamiętać należy, iż to właśnie projektanci w znacznym stopniu kształtują przyszłe środowisko, w jakim funkcjonować będzie człowiek, tworząc produkty otaczające go każdego dnia. Ostatecznie projektanci kreują nowe trendy, nawyki, mody, potrzeby konsumentów, wpływają na ich obraz świata i styl życia. Kreacje projektantów, ich wizje, innowacyjne pomysły i ich realizacje w znaczący sposób wpływają na jakość życia w danym społeczeństwie. To design w duecie z technologią pozwalają na przekraczanie ciągle nowych, nieuświadomionych granic, tworzenie nowych trendów, poglądów. Tu spojrzenie na rzeczy już istniejące - odkryte nabiera innego kreatywnego wymiaru. To przyczynia się do postępu cywilizacyjnego, przenoszącego doczesny dorobek na nowe, wyższe poziomy rozwoju. Takie unikalne, nowatorskie projekty przekraczające dotychczasowe granice w projektowaniu, odnotowywane są w rankingu magazynu Business Week. Na uwagę zasługuje Richard Liddle. Projektant opatentował proces wytwarzania mebli z materiału w pełni wykorzystującego recyclingowi – plastikowych butelek. Tutaj połączyły się idee produkcji z materiałów odpadowych jak i recyclingu. W tej technologii butelki są topione, a następnie formowane bez żadnych łączników, kleju w dany kształt mebla. PierwRD4, źródło: http://www.treehugger.com 53 szym tego typu projektem jest krzesło RD4 ( Roughly Drawn). Ten sposób pozwala na wykorzystanie materiału – topiąc go i formując - w nieskończoność. Każde z krzeseł jest wykonywane ręcznie, jest niepowtarzalnym jedynym modelem. Przykładem wykorzystania procesu recyclingu jest krzesło Cell zaprojektowane przez Anona Parot’a dla firmy DISGUINCIO, wykonane z całości z aluminium. The Coca-Cola Company oraz Emeco, wiodący produ- Cell, źródło: www.niken.net cent mebli, połączyli swoje kultowe produkty - konturową butelkę Coca-Coli oraz słynne krzesło Navy, aby stworzyć nowe krzesło wykonane z co najmniej 111 plastikowych butelek pochodzących z odzysku. Krzesło, nazwane „111 Navy Chair™” zadebiutowało na 2010 Salone Internazionale del Mobile, jednych z największych targów meblarskich na świecie, które odbyły się w Mediolanie, w dniach 14-19 kwietnia 2010 roku. Krzesło 111 Navy Chair zostało wykonane na wzór oryginalnego mebla Emeco Navy Chair (#1006), zaprojektowanego w 1944 r. dla amerykańskiej marynarki wojennej. Mebel zawiera kombinację 60% plastiku rPET (odzyskanego z recyklingu politereftalanu etylenu) oraz specjalnie dobranych materiałów, między innymi barwnika oraz włókna szklanego, dzięki którym jest wytrzymały. Każdego roku do produkcji tego typu krzeseł wykorzystanych zostanie ponad trzy miliony butelek PET. 111 Navy Chair™, źródło: http://emecowithcoke.com Ten sposób ukazany został pozytywny aspekt recyclingu, gdyż wszędzie indziej na świecie ludzie wykorzystują około 80% butelek w powtórnej produkcji, podczas gdy w USA poddane recyklingowi jest tylko około 20%. Inną niezwykle delikatną, lekką formę wykorzystująca tradycyjne techniki i nowe technologie jest fotel Crochet Chair, zaprojektowany przez holenderskiego projektanta Marcela Wanders’a. Mebel ten wykonany na szydełku, następnie został zanurzony w żywicy epoksydowej. Crochet Chair źródło: http://colorandtexture.wordpress.com/ Niekonwencjonalnym materiałem jest również korek. Tym surowcem posłużył się Daniel Michalik. Pomimo posiadanych unikalnych właściwości, materiał ten nie jest często wykorzystywany. Szezlong Cortica, to mebel do dynamicznego relaksu, gdzie mięsnie użytkownika są cały czas zaangażowane. Korek jest materia54 Cortica, źródło: www.danielmichalik.com/ łem ekologicznym i surowcem odnawialnym oraz podlegający procesowi recyclingu. Czy to szafy, czy stoły, czy to regały, czy blaty kuchenne – produkcja mebli bez stosowania płyt wiórowych jest obecnie nie do pomyślenia. Płyty wiórowe mają różne grubości i różne rodzaje powierzchni, można je stosować w suchych i wilgotnych pomieszczeniach. Są bardzo uniwersalne i stabilne, jednak niestety dość ciężkie. Wie o tym każdy, kto siłował się z ciężką paczką mebli w częściach, ładując ją na wózek w sklepie. Dlatego przemysł meblowy już od dawna poszukuje lżejszych płyt. W dotychczasowych rozwiązaniach – jak na przykład płyta komórkowa (typu „plaster miodu”) z papierowym łącznikiem między warstwami płyt drewnianych – oszczędności na wadze osiąga się jednak kosztem pogorszenia właściwości przy produkcji i obróbce. Teraz pod nazwą Kaurit® Light BASF opracował technologię nowatorskiego surowca drzewnego, który może zrewolucjonizować rynek meblowy. „Płyty wiórowe wytwarzane nową technologią ważą o 30 procent mniej niż dotychczasowe, przy takiej samej wytrzymałości” – wyjaśnia dr Stephan Weinkötz, manager projektu w BASF. „Płyty Kaurit®-Light składają się z wiórów, spienionego polimeru i kleju Kaurit®. Przy opracowywaniu tej nowej technologii skutecznie wykorzystaliśmy połączone knowhow dwóch działów przedsiębiorstwa” – wyjaśnia dalej pan Weinkötz. Siostrzana spółka Nolte Küchen, jeden z największych w Europie producentów mebli kuchennych, po raz pierwszy w lipcu 2008 roku dostarczyła na rynek płyty robocze AirMaxx®. W międzyczasie firma Nolte Küchen produkuje już wszystkie blaty robocze o grubości od 38 milimetrów w nowej technologii. Zbadano także ekologiczność płyt Kaurit®Light. Opracowana przez BASF i sprawdzona przez TÜV procedura tak zwanej „analizy efektywności ekologicznej” wykazała, że efektywność ekologiczna nowego surowca drzewnego jest co najmniej nie gorsza od zwykłych płyt wiórowych. Analizowano przy tym cały cykl życia produktu – od wyprodu- Płyta Kaurit®-Light, kowania płyty, przez transport i użytkowanie, aż do źródło: www.kauritlight.com recyklingu. Technologia Kaurit®-Light firmy BASF cieszy się dużym zainteresowaniem, ponieważ jest ona dokładną odpowiedzią na potrzeby przemysłu surowców drzewnych - lekka płyta wiórowa, która może być produkowana i obrabiana na tych samych co dotychczas liniach produkcyjnych Z opisanych kilku innowacji projektów mebli, można stwierdzić, że w coraz większym stopniu proces projektowania mebla podlega przemianom związanym z dynamicznym rozwojem technologii, a tym samym stylem życia współczesnych społeczeństw. Rozwiązania techniczne i informatyczne – komputerowe wspomaganie projektowania czy technologia wirtualnej rzeczywistości w znacznym stopniu pomagają sprostać wymaganiom stawianym przedsiębiorstwom. Wykorzystanie innowacyjnych technologii, to znaczne korzyści, wpływające na efektywność wytwórczą. Zyskiem jest szybsze projektowanie, prototypowanie, badania rynku. Ważnym jest również aspekt technologii bezpiecznych dla środowiska naturalnego. Głównym powodem jest rosnącą świadomość zagrożeń wynikającą z drastycznie pogarszającego się stanu Ziemi. Technologia i design są integralnie ze sobą związane. Ten duet inicjuje innowacje - dotyczą one innowacyjnych sposobów wdrażania nowych produktów, innowa55 cyjnych strategii zarządzania, metod badawczych. Duet pozwalający na innowacyjną konkurencję, długotrwałe strategie rozwoju marki, trendów i nowatorskie koncepcje, wsparcie zrównoważonego ekorozwoju. Ten duet, sprawdzony przez inne kraje ( wprowadzony jako strategiczny czynnik rozwoju min.: Wielką Brytanię, Danię, Szwecja, Niemcy) inicjuje i wzmacnia rozwój przedsiębiorstw, regionów i kraju. Joanna Maria Brudecka Design manager/projektantka Bibliografia: Fabisiak B., Dzięgielewski S., Wybrane problemy innowacyjności współczesnego wzornictwa meblowego, Przemysł Drzewny, marzec 2010; www.meblarstwo.pl; www.meblarstwo.pl; www.niken.net; www.despoke.com; www.treehugger.com; www.kauritlight.com; www.colorandtexture.wordpress.com; www.vitra.com; www.zieta.pl; http://www.rzeczowo.gazetadom.pl; 56 Płyty drewnopochodne do zastosowań konstrukcyjnych Płyty drewnopochodne, to szeroka gama materiałów wytworzonych z różnej wielkości cząstek materiału drzewnego, formowane przez sklejenie przy oddziaływaniu temperatury i ciśnienia. W budownictwie stosowane są płyty drewnopochodne w postaci płyt z drewna litego (SWP), LVL, sklejek, płyt OSB, płyt wiórowych wiązanych żywicą klejową lub cementem zwykłym, płyt pilśniowych formowanych na mokro i płyt pilśniowych formowanych na sucho (MDF). Wymienione płyty, w zależności od zaprogramowanych i uzyskanych w procesie produkcyjnym parametrów, mogą być traktowane, jako przeznaczone do zastosowań niekonstrukcyjnych, bądź konstrukcyjnych. Zastosowanie konstrukcyjne płyt wiąże się z ich funkcją w obiekcie, polegającą na zdolności przenoszenia obciążeń w zdefiniowanych warunkach cieplno-wilgotnościowych. Nie wszystkie płyty znajdujące się na rynku nadają się do wbudowania w elementy stanowiące części budynku lub konstrukcji przenoszące obciążenia. Projektując rozwiązanie konstrukcyjne z udziałem płyt, należy uwzględnić nie tylko ich właściwości fizyko – mechaniczne, które określają przynależność do grupy płyt niekonstrukcyjnych bądź konstrukcyjnych, ale także przewidywane warunki użytkowania, bowiem rozróżnia się płyty drewnopochodne do zastosowań konstrukcyjnych do użytkowania wewnętrznego w warunkach suchych, użytkowania wewnętrznego w warunkach wilgotnych lub użytkowania w warunkach zewnętrznych. Warunki użytkowania podane są w normach projektowych (w odniesieniu do konstrukcji drewnianych PN-EN 1995-1-1) i zdefiniowane, jako: „Suche” - odpowiadające klasie użytkowania 1, charakteryzujące się wilgotnością materiałów właściwą dla temperatury 20oC i wilgotnością względną otaczającego powietrza, nie większą niż 65% i to tylko przez kilka tygodni w roku; „Wilgotne” - odpowiadające klasie użytkowania 2, charakteryzujące się wilgotnością materiałów właściwą dla temperatury 20oC i wilgotnością względną otaczającego powietrza, nie większą niż 85% i to tylko przez kilka tygodni w roku, lub: „Zewnętrzne” - odpowiadające klasie użytkowania 3, charakteryzujące się warunkami klimatycznymi doprowadzającymi materiał do wilgotności większej niż w 2 klasie użytkowania. Dobór odpowiedniego rodzaju płyty do miejsca wbudowania wymagana umiejętności wykonywania obliczeń inżynierskich i znajomości specyfiki materiału, jaki ma być zastosowany w powiązaniu z warunkami użytkowania w zamierzonym miejscu zastosowania. Źródłem informacji o właściwościach płyt są normy wyrobu, deklaracje zgodności, specyfikacje lub karty techniczne, raporty z badań. Płyty drewnopochodne są wyrobem budowlanym i podlegają znakowaniu znakiem CE. W odniesieniu do płyt drewnopochodnych przewidzianych do zastosowań w budownictwie muszą być spełnione wymagania podane w tablicy nr 1. 57 Płyty drewnopochodne Nr Właściwość użytkowa 1 2 SWP Sklejka LVL OSB Wiórowe 3 4 5 6 Cementowo Pilśniowe -wiórowe 7 1 Wytrzymałość na zginanie + 2 Moduł sprężystości + 3 Jakość sklejenia + - 4 Wytrzymałość na rozciąganie prostopadłe - + 5 Trwałość (spęcznienie na grubość) - + 6 Trwałość (odporność na wilgoć) a) + 7 Emisja formaldehydu + 8 Reakcja na ogień + 9 Przepuszczalność pary wodnej + 10 Izolacyjność od dźwięków powietrznych + 11 Pochłanianie dźwięku + 12 Przewodność cieplna + 13 Wytrzymałość i sztywność w zastosowaniu konstrukcyjnym + 14 Odporność na uderzenia w zastosowaniu konstrukcyjnym + 15 Wytrzymałość i sztywność przy obciążeniu skupionym w zastosowaniu konstrukcyjnym b) + 16 Trwałość mechaniczna + 17 Trwałość biologiczna + 18 Zawartość pentachlorofenolu + a) tylko przy użytkowaniu w warunkach wilgotnych b) tylko dla poszycia konstrukcyjnego podłóg i dachu opartego na belkach Tablica nr 1 Właściwości użytkowe, jakie muszą posiadać płyty drewnopochodne stosowane na konstrukcyjne poszycie podłogi i dachu opartego na belkach oraz na poszycie ścian szkieletowych 58 8 W odniesieniu do płyt do zastosowań niekonstrukcyjnych muszą być spełnione wymagania wymienione w punktach 1-7, płyty do zastosowań konstrukcyjnych wymagają spełnienia wszystkich wymienionych właściwości. W Polsce do zastosowań konstrukcyjnych stosowane są najczęściej: płyty wiórowe lub płyty OSB3 i OSB4. W odniesieniu do płyt drewnopochodnych do celów konstrukcyjnych – w tym na poszycia podłóg, ścian lub dachów, przewiduje następujące wymagania: 1. Potwierdzenie zgodności właściwości płyty z odpowiednią dla płyty i jej miejsca wbudowania normą wyrobu, tj. dla: • płyty wiórowej przenoszącej obciążenia, stosowanej w warunkach suchych – wg PN-EN 312-4, stosowanej w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 312-5. • płyty wiórowej przenoszącej duże obciążenia, stosowanej w warunkach suchych – wg PN-EN 312-6, stosowanej w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 312-7, • płyty OSB3 lub OSB4 na elementy konstrukcyjne do użytkowania wewnętrznego: w warunkach suchych – wg PN-EN 300; w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 300. • sklejki na elementy konstrukcyjne do użytkowania: wewnętrznego w warunkach suchych – wg PN-EN636-1; wewnętrznego w warunkach wilgotnych- wg PN-EN 636-2; w warunkach zewnętrznych – wg PN-EN 636-3; • płyty pilśniowe twarde, do użytkowania wewnętrznego: w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 622-2; w warunkach suchych – wg PN-EN 622-2 • płyty pilśniowe półtwarde, do użytkowania wewnętrznego: w warunkach suchych – wg PN-EN 623-3; w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 623 -3 • płyty pilśniowe porowate, do użytkowania wewnętrznego: w warunkach suchych – wg PN-EN 623-4; w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 623 -4. • płyty pilśniowe formowane na sucho (MDF) do użytkowania wewnętrznego: w warunkach suchych – wg PN-EN 623-5; w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 623 -5. • płyty z drewna litego na elementy konstrukcyjne do użytkowania:: wewnętrznego w warunkach suchych – wg PN-EN 13353 wewnętrznego w warunkach wilgotnych – wg PN-EN 13353. w warunkach zewnętrznych –wg PN-EN 13353 W wymienionych normach znajdujemy dane na temat właściwości mechanicznych, spęcznienia na grubości, odporności na wilgoć, potwierdzenie klasy formaldehydu. 2. Potwierdzenia swoistych cech dla zastosowań konstrukcyjnych wymaganych do zastosowania na poszycia podłóg, ścian lub dachów, tj. odporności na uderzenie oraz wytrzymałości i sztywności przy obciążeniu skupionym. Właściwości te wymagają potwierdzenia odrębnymi badaniami (patrz tabela: p.13 i 14), pozwalającymi ocenić, czy poszycie jest zdolne do przenoszenia obciążeń z dostatecznie dużym zapasem bezpieczeństwa w odniesieniu do zniszczeń (stan graniczny nośności) i uszkodzeń/odkształceń podczas użytkowania (stan graniczny użyt59 kowalności). Wymagania te są konieczne do uwzględnienia z uwagi na obciążenia powstające podczas upadku człowieka lub ciężkich przedmiotów. 3. Określenia, jeśli jest wymagane, charakterystyk uzupełniających w zakresie: klasy reakcji na ogień, współczynnika oporu dyfuzyjnego, współczynnika pochłaniania dźwięku, współczynnika przewodności cieplnej, wytrzymałości i sztywności, trwałości mechanicznej, trwałości biologicznej (klasa zagrożenia biologicznego), zawartości pentachlorofenolu. Oznakowanie płyt drewnopochodnych przeznaczonych na elementy konstrukcyjne na poszycia podłóg/ścian/dachów powinno zawierać informacje: • numer jednostki certyfikującej wyroby lub zakładową kontrolę produkcji; • nazwę i/lub znak identyfikacyjny oraz adres producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela; • dwie ostatnie cyfry roku, w którym naniesiono oznakowanie; • numer certyfikatu zgodności lub zakładowej kontroli produkcji; • klasy techniczne lub wartości deklarowane, w szczególności właściwości użytkowe: odporność na uderzenie, wytrzymałość i sztywność przy obciążeniu skupionym, przy rozpiętości podpór/słupków takich jak w zastosowaniu docelowym, z informacją szczegółową dotyczącą rodzaju i rozstawu zastosowanych podpór oraz łączników. Pozwala to określić zależność wielkości obciążenia skupionego i odpowiadającego mu ugięcia. W badaniach oceniana jest także wartość obciążenia użytkowego. • przeznaczeniu płyty na poszycia podłóg (dachów, ścian); • bezpośrednio na wyrobie może być wydrukowana skrócona informacja związana z oznakowaniem CE: np. CE, Any Company, EN 13986, P4, E1, Poszycie podłóg. Zasady deklarowania zgodności i znakowania płyt do zastosowań konstrukcyjnych Właściwości techniczno-użytkowe płyt drewnopochodnych do zastosowań konstrukcyjnych powinny być zgodne z wymaganiami normy zharmonizowanej PN-EN13986 (i odnośnymi normami wyrobu) przyjętej przez wszystkie kraje członkowskie. Zgodnie z wymaganiami normy jw. oraz rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11. 08.2004 (Dz. U. Nr 198 poz. 2041) z późniejszymi zmianami z dnia 21.05.2010, płyty drewnopochodne do zastosowań wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń podlegają systemowi poświadczania zgodności 1 lub 2+ co oznacza konieczność udziału w nadzorze na produkcją zewnętrznej jednostki certyfikującej. W przypadku systemu 2+, jednostka certyfikująca wydaje certyfikat Zakładowej Kontroli Produkcji, zaś producent wystawia deklaracje zgodności i znakuje wyrób znakiem CE. W tym przypadku certyfikowana jest Zakładowa Kontrola Produkcji. W przypadku wyrobów podlegających systemowi 1 – jednostka certyfikująca wydaje certyfikat zgodności dla wyrobu, producent wystawia deklarację zgodności i znakuje wyrób znakiem CE, w tym przypadku certyfikowany jest wyrób oraz Zakładowa Kontrola Produkcji. W obu systemach oceny zgodności producent sam znakuje wyrób znakiem CE, na własną odpowiedzialność, udział jednostek certyfikujących uwiarygodnia jego działania związane z nadzorem nad produkcją i jakością wyrobu. Opracowała: mgr inż. Anna Policińska – Serwa Weryfikacja dr inż. Paweł Sulik Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa 60