doccw_8
download 
Reklamacja Transkrypt
cw_8
Czynność prawna kulejąca Kraków, 20 listopada 2013 r. Czynność prawna kulejąca Kraków, 20 listopada 2013 r. D. 2,14,28pr. - Gaius w ks. 1 „Komentarza do edyktu prowincjonalnego” D. 2,14,28pr. - Gaius w ks. 1 „Komentarza do edyktu prowincjonalnego” „pakta przeciwne regułom prawa cywilnego nie będą uznane” D. 2,14,28pr. - Gaius w ks. 1 „Komentarza do edyktu prowincjonalnego” „pakta przeciwne regułom prawa cywilnego nie będą uznane” pactum i conventio D. 2,14,28pr. - Gaius w ks. 1 „Komentarza do edyktu prowincjonalnego” „pakta przeciwne regułom prawa cywilnego nie będą uznane” pactum i conventio conventio - formalna umowa; umowa nazwana, np. umowa kupna-sprzedaży D. 2,14,28pr. - Gaius w ks. 1 „Komentarza do edyktu prowincjonalnego” „pakta przeciwne regułom prawa cywilnego nie będą uznane” pactum i conventio conventio - formalna umowa; umowa nazwana, np. umowa kupna-sprzedaży pactum - nieformalne porozumienie Przykłady pactum Przykłady pactum porozumienie, że nie będzie pozywać dłużnika w ogóle Przykłady pactum porozumienie, że nie będzie pozywać dłużnika w ogóle porozumienie, że nie będzie pozywać dłużnika przez pięć lat Przykłady pactum porozumienie, że nie będzie pozywać dłużnika w ogóle porozumienie, że nie będzie pozywać dłużnika przez pięć lat porozumienie, że nie będzie pozywany o własny dług Kiedy pactum nie będzie skuteczne? Kiedy pactum nie będzie skuteczne? gdy jest przeciwne regułom prawa cywilnego Kiedy pactum nie będzie skuteczne? gdy jest przeciwne regułom prawa cywilnego gdy pupil zawarł paktum bez zgody opiekuna: Kiedy pactum nie będzie skuteczne? gdy jest przeciwne regułom prawa cywilnego gdy pupil zawarł paktum bez zgody opiekuna: - o to że nie będzie pozywał swojego dłużnika Kiedy pactum nie będzie skuteczne? gdy jest przeciwne regułom prawa cywilnego gdy pupil zawarł paktum bez zgody opiekuna: - o to że nie będzie pozywał swojego dłużnika uzasadnienie: „dłużnik nie może spełnić świadczenia do rąk pupila bez zgody opiekuna” Kiedy pactum będzie skuteczne? Kiedy pactum będzie skuteczne? gdy jest zawarte za zgodą opiekuna Kiedy pactum będzie skuteczne? gdy jest zawarte za zgodą opiekuna gdy porozumienie, że pupil nie będzie pozywany o własny dług Kiedy pactum będzie skuteczne? gdy jest zawarte za zgodą opiekuna gdy porozumienie, że pupil nie będzie pozywany o własny dług reguła: „paktum jest ważne, również bez zgody opiekuna, gdy pupil polepsza swoją sytuację” Rodzaje paktów Rodzaje paktów przysparzające korzyść pupilowi - ważne bez zgody opiekuna( nakładające na pupila obowiązek - ważne tylko za zgodą opiekuna Czynność prawna kulejąca Czynność prawna kulejąca negotium claudicans (nazwa średniowieczna Akursjusz w Glossa ordinaria - poł. XIII w.)( rozłożenie czynności prawnej na dwa elementy:( - część przysparzającą stronie korzyść (melior condicio)( - część nakładającą na stronę obowiązek (deterior condicio) D. 18,5,7,1 - Paulus w ks. 5 „Kwestii spornych” D. 18,5,7,1 - Paulus w ks. 5 „Kwestii spornych” Umowa kupna-sprzedaży przez pupila jako przykład czynności prawnej kulejącej( umowa nazwana - conventio Kazusy Kazusy I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna Kazusy I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna II umowa emptio-venditio pupil kupił za zgodą opiekuna Kazusy I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna II umowa emptio-venditio pupil kupił za zgodą opiekuna Wniosek: Kazusy I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna II umowa emptio-venditio pupil kupił za zgodą opiekuna Wniosek: I umowa - zobowiązuje tylko sprzedawcę Kazusy I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna II umowa emptio-venditio pupil kupił za zgodą opiekuna Wniosek: I umowa - zobowiązuje tylko sprzedawcę II umowa - rodzi wzajemne zobowiązanie sprzedawcy i pupila I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna sprzedawca nie miał roszczenia o zapłatę ceny przez pupila I umowa emptio-venditio pupil kupił bez zgody opiekuna sprzedawca nie miał roszczenia o zapłatę ceny przez pupila pupil miał roszczenie o wydanie rzeczy przez sprzedawcę jednakże pupil mógł skutecznie żądać wydania rzeczy, jeśli zapłacił cenę jednakże pupil mógł skutecznie żądać wydania rzeczy, jeśli zapłacił cenę jeśli kontrahent wydał rzecz, zanim pupil zapłacił cenę, to nie miał środków prawnych, aby wymusić świadczenie należne od pupila I umowa emptio venditio pupil sprzedał za zgodą opiekuna I umowa emptio venditio pupil sprzedał za zgodą opiekuna II umowa emptio venditio pupil sprzedał bez zgody opiekuna I umowa emptio venditio pupil sprzedał za zgodą opiekuna II umowa emptio venditio pupil sprzedał bez zgody opiekuna Wniosek: I umowa emptio venditio pupil sprzedał za zgodą opiekuna II umowa emptio venditio pupil sprzedał bez zgody opiekuna Wniosek: pierwsza rodzi skutek; druga nie rodzi skutku II umowa emptio-venditio pupil sprzedał bez zgody opiekuna II umowa emptio-venditio pupil sprzedał bez zgody opiekuna pupil może domagać się skutecznie ceny, jeśli wyda rzecz II umowa emptio-venditio pupil sprzedał bez zgody opiekuna pupil może domagać się skutecznie ceny, jeśli wyda rzecz jeśli kontrahent zapłacił, to nie może skutecznie domagać się wydania rzeczy Poprawa sytuacji kontrahenta Poprawa sytuacji kontrahenta wedle Gaiusa kontrahent miał zarzut podstępu (exceptio doli) gdy skarżył go pupil - środek obronny Poprawa sytuacji kontrahenta wedle Gaiusa kontrahent miał zarzut podstępu (exceptio doli) gdy skarżył go pupil - środek obronny Dopiero Antoninus Pius (II w. po Chr.) wprowadził możliwość, aby kontrahent wydobył od pupila wykonane świadczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (condictiones) - środek ofensywny Boski Pius Boski Pius „przeciw podopiecznemu przysługuje skarga na tyle, o ile podopieczny się wzbogacił, komukolwiek” Boski Pius „przeciw podopiecznemu przysługuje skarga na tyle, o ile podopieczny się wzbogacił, komukolwiek” „podopieczny, który prowadzi cudze sprawy bez zlecenia, może być pozwany na tyle, o ile się wzbogacił; jeśli natomiast sam skarży, musi liczyć się z potrąceniem sum, które jest dłużny” Boski Pius „przeciw podopiecznemu przysługuje skarga na tyle, o ile podopieczny się wzbogacił, komukolwiek” „podopieczny, który prowadzi cudze sprawy bez zlecenia, może być pozwany na tyle, o ile się wzbogacił; jeśli natomiast sam skarży, musi liczyć się z potrąceniem sum, które jest dłużny” Ulpian - „bez zgody opiekuna podopieczny zobowiązuje się na tyle, o ile się wzbogacił” Paktum przy umowie kupnasprzedaży Paktum przy umowie kupnasprzedaży porozumienie o odstąpieniu od sprzedaży zawarte bez zgody opiekuna Paktum przy umowie kupnasprzedaży porozumienie o odstąpieniu od sprzedaży zawarte bez zgody opiekuna tzn. pupil sprzedał już rzecz - otrzymał cenę, a kupujący otrzymał rzecz; odstąpienie polega na obustronnym zwrocie świadczeń - do pupila wraca rzecz, a do kupującego cena Paktum przy umowie kupnasprzedaży porozumienie o odstąpieniu od sprzedaży zawarte bez zgody opiekuna tzn. pupil sprzedał już rzecz - otrzymał cenę, a kupujący otrzymał rzecz; odstąpienie polega na obustronnym zwrocie świadczeń - do pupila wraca rzecz, a do kupującego cena Jaki skutek takiego paktum dla pupila? Pierwsza możliwość Pierwsza możliwość paktum w części ważne, w części nieważne Pierwsza możliwość paktum w części ważne, w części nieważne tak jak przy kupnie bez zgody opiekuna? pupil nie jest zobowiązany, a sprzedawca jest; lecz aby dochodzić swojego prawa pupil musi wykonać swoje świadczenie; jeśli kontrahent odda, to nie może domagać się od pupila; Pierwsza możliwość paktum w części ważne, w części nieważne tak jak przy kupnie bez zgody opiekuna? pupil nie jest zobowiązany, a sprzedawca jest; lecz aby dochodzić swojego prawa pupil musi wykonać swoje świadczenie; jeśli kontrahent odda, to nie może domagać się od pupila; w tym przypadku: pupil nie będzie zobowiązany, ale sprzedający ma prawo retencji - tzn. pupil może żądać oddania rzeczy; lecz sprzedawca może zatrzymać rzecz kupioną u siebie (prawo retencji) do czasu, gdy pupil nie odda ceny Druga możliwość Druga możliwość Paktum w całości nieważne - tak Paulus Druga możliwość Paktum w całości nieważne - tak Paulus ponieważ niezgodne z dobrą wiarą Druga możliwość Paktum w całości nieważne - tak Paulus ponieważ niezgodne z dobrą wiarą szkodliwe dla kontrahenta pupila Druga możliwość Paktum w całości nieważne - tak Paulus ponieważ niezgodne z dobrą wiarą szkodliwe dla kontrahenta pupila tym bardziej, jeśli kontrahent był pod wpływem usprawiedliwionego błędu Dzisiaj nadal negotium claudicans, ale… Dzisiaj nadal negotium claudicans, ale… inne rozumienie czynności prawnej kulejącej Dzisiaj nadal negotium claudicans, ale… inne rozumienie czynności prawnej kulejącej od XVI w. rozwiązania w postaci czynności prawnej o zawieszonym skutku prawnym (skuteczność zawieszona) Dzisiaj nadal negotium claudicans, ale… inne rozumienie czynności prawnej kulejącej od XVI w. rozwiązania w postaci czynności prawnej o zawieszonym skutku prawnym (skuteczność zawieszona) tzn. czynność jest skuteczna prawnie o ile zostanie potwierdzona; do tego czasu pozostaje w zawieszeniu, nie jest tytułem do wykonania roszczeń Na następne zajęcia Na następne zajęcia wykonywanie władzy ojcowskiej - interwencje cesarskie, Warsztaty 2013, s. 84
