Czy podkarpacki Dąb Józef będzie Europejskim Drzewem Roku2017?

Urząd Gminy Włoszczowa
Czy podkarpacki Dąb Józef będzie Europejskim
Drzewem Roku2017? Zagłosuj!
Zachęca powiat strzyżowski. Podkarpacie drzewo z parku w Wiśniowej jako jedyny reprezentant naszego kraju
startuje w tym prestiżowym konkursie. „Józef", który ma ponad 650 lat zdobył tytuł Drzewa Roku 2016 w Polsce.
Zwycięzca finału europejskiego konkursu zostanie wyłoniony w głosowaniu internetowym, które trwa na stronie
http://www.treeoftheyear.org/ETY-2/Uvod.aspx od 1 do 28 lutego br. Głosowanie jest bezpłatne i każdy może oddać
swój głos. Dąb posiada niezwykłą historię, która jest ściśle związana z miejscem w którym rośnie. A jest nim park
dworski w Powiatowym Centrum Kultury i Turystyki w Wiśniowej. Pałac wraz z otoczeniem należał do rodziny
Mycielskich. W czasie II wojny światowej dąb był schronieniem dla rodziny żydowskiej. Wizerunek drzewa widniał na
przedwojennym banknocie stuzłotowym. Obecnie Dąb Józef podziwiany jest przez uczestników licznych wycieczek,
jest także obiektem fotograficznym i malarskim. Wyniki zostaną ogłoszone podczas Ceremonii Rozdania Nagród 21
marca 2017 w Brukseli, gdzie odbędzie się wręczenie nagród dla zwycięzców.
Z polskim dębem konkurować będzie 15 drzew z europejskich krajów: lipa w miejscowości Masseman z Belgii,
czcigodny dąb bezszypułkowy przy kościele Nasalevtsi - strażnik wsi i jej mieszkańców z Bułgarii, lipa w Lipce z
Republiki Czeskiej, Sykomora w przełomie z Anglii, dąb Russaka z Estonii, drzewo deszczowe z parku Céron z Francji,
buk pnący w Hoppenrade z Niemiec, najpiękniejszy platan na placu Jászai Mari z Węgier, drzewa Hugha O Flaherty z
Irlandii, dąb Stelmužė z Litwy, dąb wiecznie zielony z Irlandii Północnej, drzewo Ding Dong ze Szkocji, Sosna
Aprisquillo z Hiszpanii, platan z Budatina ze Słowacji, dąb Brimmons z Walii.
Konkurs Europejskie Drzewo Roku co roku pokazuje nam, że ludzie w całej Europie kochają drzewa. Dlatego
powinniśmy je pielęgnować i zachować dla przyszłych pokoleń jako element naszego dziedzictwa przyrodniczego,
historycznego i kulturowego. Zapraszamy do poznawania niezwykłych historii europejskich drzew! Nowością w tym
roku jest możliwość zagłosowania na 2 drzewa.
Konkurs Europejskie Drzewo Roku zwraca uwagę na ciekawe drzewa w Europie, jako ważne elementy dziedzictwa
przyrodniczego i kulturowego, które powinniśmy cenić i chronić.
Natchnienie Mehoffera
Józef Mehoffer malarz, grafik, projektant, scenograf i rysownik okresu Młodej Polski był zaprzyjaźniny z rodziną
Mycielskich. Artysta urzeczony pięknem jednego z okazałych dębów w wiśniowskim parku, uwiecznił go na swoim
szkicu, który następnie trafił na rewers stuzłotowego banknotu jego projektu. Banknot był w powszechnym obiegu w
latach trzydziestych XX w. W ten sposób dąb zapisał się na kartach historii światowego pieniądza. Na pamiątkę tego
ważnego dla lokalnej społeczności wydarzenia, dąb został nazwany jego imieniem „Józef”.
O tym, że dąb „Józef” był i jest niezwykle istotny dla mieszkańców Wiśniowej, świadczy również inna historii, której
jest bohaterem. Z relacji miejscowej ludności, dowiadujemy się, że w czasie II wojny światowej w pniu dębu ukrywała
się rodzina żydowska. W wydrążonym wnętrzu drzewa stworzyła sobie dwupoziomowe schronienie, które umożliwiało
obserwację w górnej części drzewa, a w dolnej dawało bezpieczne ukrycie.
Niezwykła historia dworu w Wiśniowej , nazwanego przez artystów Barbizonem Wiśniowskim
Dwór w Wiśniowej prawdopodobnie w roku 1868 zakupił Franciszek Mycielski. Majątek o powierzchni około 300 ha, ze
spalonym w 1848 roku pałacem, mieszkalną oficyną, stajnią, zabudowaniami gospodarczymi oraz parkiem ze starymi
dębami nabył jako letnią rezydencją dla swojej rodziny. Jednakże w wyniku bankructwa banku Mycielscy stracili część
swojego majątku i osiedlili się na stałe w Wiśniowej. Franciszek Mycielski w roku 1855 ożenił się z Walerią hr.
Tarnowską, która dzięki licznym wyjazdom do Włoch i Paryża obracała się wśród ludzi kultury i sztuki. Franciszek
1
Urząd Gminy Włoszczowa
Mycielski był przede wszystkim znakomitym gospodarzem. W latach 1871-1872 przeprowadził remont i przebudowę
pałacu według projektu cenionego krakowskiego architekta Filipa Pokutyńskiego, który zachował dawny prostokątny
rzut planu z pokojami w dwóch traktach, zmienił natomiast całkowicie wewnętrzne podziały, a z holu na parterze
wywiódł obszerne kamienne łukowe schody na piętro, które podwyższył i nakrył niskim czterospadowym dachem z
profilowanym gzymsem podokapowym z kroksztynami. Ponadto za czasów Franciszka Mycielskiego została wykonana
melioracja, założył on hodowlę bydła, zmienił wygląd ogrodu dworskiego w park krajobrazowy typu angielskiego.
Wraz z żoną stworzyli w Wiśniowej nie tylko jeden z najbardziej rentownych majątków w Galicji lecz również miejsce
skupiające elitę intelektualną i artystyczną. Ponadto w 1877 roku Franciszek Mycielski został posłem do sejmu
krajowego w powiecie jasielskim. Następnie w 1895 roku mianowano go dożywotnio członkiem Izby Panów w Wiedniu.
Był, również Prezesem Towarzystwa Rolniczego w Krakowie w latach 1894-1898. Mieli pięcioro dzieci: Jerzego,
Kazimierza, Cecylię, Karolinę oraz Jana, który przed wybuchem I wojny światowej przejął opiekę nad majątkiem.
Zaślubił on w 1898 roku Marię z Szembeków Dzieduszycką, która powiększyła zbiory biblioteczne oraz kolekcję
porcelany. Nawiązała kontakty z Józefem Mehofferem, Tadeuszem Stryjeńskim i Alfonsem Karpińskim. Wraz z żoną
doprowadzili do rozwoju majątku. Jan Mycielski założył w Wiśniowej stadninę koni, gorzelnię, tartak, fabrykę serów
oraz wznowił hodowlę bydła. W Wiśniowej wytwarzano w okresie międzywojennym sery szwajcarskie typu gruyere.
Niemal całe życie spędziła w Wiśniowej Cecylia Mycielska, która mogła tu oddawać się swojej pasji jaką była hodowla
koni. Owocem małżeństwa Jana i Marii Mycielskich było czterech synów: Franciszek, Jan, Kazimierz oraz Zygmunt.
Ostatnim właścicielem Wiśniowej z rodu Mycielskich był Jan Zygmunt - w latach 1927-1944. Jego żoną została w 1931
roku Helena Bal h. Gozdawa, która po ukończeniu Studiów na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie przeprowadziła się
do Wiśniowej, gdzie organizowała słynne plenery malarskie, w których uczestniczyli między innymi: Jan Cybis, Iwan
Trusz, Janina Bogucka-Wolff, Zygmunt Waliszewski, Seweryn Boraczok, Hanna Rudzka-Cybisowa, Tytus Czyżewski,
Czesław Rzepiński, Andrzej i Zbigniew Pronaszkowie, Felicjan Kowarski oraz Leon Chwistek. Dzięki doskonałym
warunkom plenery szybko stały się popularne a dwór zaczęto nazywać „Barbizonem Wiśniowskim”. Kazimierz
Mycielski napisał książkę pt. „Historia domu w Wiśniowej”. Za sprawą Zygmunta Mycielskiego, który w 1936 roku
ukończył studia w Paryżu i wrócił do kraju, Wiśniowa stała się ośrodkiem spotkań muzycznych. Do najważniejszych
gości można zaliczyć:, Eugenie Umińską, Tadeusza Szeligowskiego, Gustawa Wolffa oraz Zygmunta Przeorskiego.
Zygmunt Mycielski był wielokrotnie nagradzany. W 1953 roku otrzymał Krzyż Kawalerski. Do innych wyróżnień należą
między innymi: Krzyż Komandorski Orderu Polonia Restituta oraz Ordre du Mérite Culturel w Monaco. Po zajęciu
majątku przez Sowietów Mycielscy wyjechali z Wiśniowej. Helenie udało się ocalić większość książek, dzieł sztuki oraz
pamiątek.
W późniejszych czasach na obszarze dworu mieścił się miedzy innymi, komisariat Policji, siedziba Państwowego
Gospodarstwa Rolnego oraz przedszkole.
W 2005 roku Zespół Parkowo-Dworski i Folwarczny w Wiśniowej został przejęty przez Starostwo Powiatowe w
Strzyżowie. Dzięki staraniom władz powiatu oraz środkom z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego przeżywa
obecnie drugą młodość.
Od 2008 roku Towarzystwo im. Zygmunta Mycielskiego kultywuje tradycję malarskie rodu Mycielskich organizując w
Wiśniowej plenery malarskie.
2