Rola czynnika transkrypcyjnego FOXP3 w rozwoju i funkcjonowaniu

diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics
2011 • Volume 47 • Number 3 • 335-340
Praca poglądowa • Review Article
Rola czynnika transkrypcyjnego FOXP3 w rozwoju
i funkcjonowaniu regulatorowych limfocytów T
Role of transcriptional factor FOXP3 in development
and function of regulatory T lymphocytes
Katarzyna Boryczka1, Piotr Kuna2, Mirosława Pietruczuk1
1
Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej, II Katedra Chorób Wewnętrznych, 2Klinika Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii, II Katedra Chorób
Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Streszczenie
Czynnik transkrypcyjny FOXP3, powstający w wyniku translacji genu FOXP3 zlokalizowanego w chromosomie X, jest członkiem rodziny fork-head/winged helix czynników transkrypcyjnych zaangażowanej w rozwój i funkcjonowanie regulatorowych
limfocytów T (Treg). Białko FOXP3 posiada kilka funkcjonalnych domen, których budowa ma kluczowe znaczenie dla pełnionych przez nie funkcji. FOXP3 może także współdziałać z innymi czynnikami transkrypcyjnymi. Jego ekspresję wykazują
limfocyty regulatorowe Treg, głównie CD4+CD25+, posiadające zdolność immunosupresji względem innych komórek układu
immunologicznego i odgrywające ważną rolę w utrzymaniu homeostazy i tolerancji immunologicznej. Dowiedziono na modelu
mysim, że czynnik transkrypcyjny Foxp3 pełni bardzo ważną rolę w powstawaniu i różnicowaniu limfocytów regulatorowych T.
Stwierdzono, że myszy z defektem w genie Foxp3 wykazywały hiperatywację limfocytów T CD4+, nadprodukcję cytokin prozapalnych, a w efekcie końcowym mutacja tego genu była letalna. Badania pokazują, że mutacje w poszczególnych domenach
czynnika transkrypcyjnego FOXP3 prowadzą do rozwoju chorób z autoagresji nie tylko u myszy, ale również u człowieka.
W pracy przedstawiono przegląd najważniejszych doniesień dotyczących czynnika transkrypcyjnego FOXP3 w funkcjonowaniu limfocytów Treg.
Summary
Transcription factor FOXP3, translation product of the gene FOXP3, located on the X chromosome, is a member of a forkhead/winged helix family transcription factors involved in the development and functioning of regulatory T cells (Treg). Protein
FOXP3 has several functional domains, whose structure is crucial for it functions. Transcription factor Foxp3 may also interact
with other transcription factors. Regulatory Treg cells CD4+CD25+ which have ability to immunosuppress other immunological
cells, and play an important role in maintaining homeostasis and immunological tolerance show expression of transcriptional
factor FOPX3. It is proved (mouse model) that FOXP3 plays very important role in the formation and differentiation of regulatory T cells. It was shown that mice with a defect in Foxp3 gene demonstrated hiperactivation of lymphocytes T CD4+, overproduction of proinflammatory cytokines and were lethal. Data show that mutations in specific domains of the transcription factor
FOXP3 lead to the development of autoimmune disease in mice but also in humans. The paper presents an overview of the
major reports on the transcriptional factor FOXP3 in Treg functioning.
Słowa kluczowe:czynnik transkrypcyjny, FOXP3, limfocyty regulatorowe, Treg
Key words:czynnik transkrypcyjny, FOXP3, regulatory lymphocytes, Treg
335