KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI

KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO
DLA UCZNIÓW KLASY VI
OPRACOWANY NA PODSTAWIE:
1. Rozporządzenia MENiS z dnia 26. 02. 2002 r. w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach
szkół (Dz. U. z dnia 9 maja 2002 r. Nr 51, poz. 458)
2. Rozporządzenia MEN z dnia 10. 08. 2001 r. w sprawie standardów wymagań
będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów (Dz. U. Nr 92,
poz. 1020 z dnia 3 września 2001 r.)
3. Rozporządzenia MEN z dnia 07. 09. 2004 r. w sprawie warunków i sposobu
oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania
egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 29, poz. 323
z 2001 r. z późniejszymi zmianami)
4. Programu nauczania „Słowa jak klucze II”, Nr DKW 4014-34/99
5. Podręcznika Hanny Dobrowolskiej „Jutro pójdę w świat”
6. Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania
OCENA CELUJĄCA
Otrzymuje uczeń, którego wiedza znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania.
Kształcenie literackie i kulturowe
-
samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania,
-
proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał programowy,
-
buduje twórcze, bezbłędne pod względem językowym, dostosowane do sytuacji
komunikacyjnej wypowiedzi, w których się swobodnie posługuje werbalnymi
i niewerbalnymi środkami wyrazu,
-
własną lekturę rozszerza o lektury nadobowiązkowe,
-
czyta czasopisma, ogląda widowiska dla dzieci i młodzieży, potrafi o nich opowiadać
kolegom i zachęcić do samodzielnego poszerzania wiadomości,
- odczytuje sens utworów poetyckich, prozatorskich i innych dzieł kultury (również spoza
listy lektur przewidzianej programem nauczania) na poziomie krytyczno- twórczym,
1
uwzględniając ich strukturę i treści przenośne oraz symboliczne; odwołuje się do
kontekstów kulturowych,
- rozpoczyna i podtrzymuje dyskusję na tematy związane z lekturą; rzeczowo,
z zachowaniem zasad kulturalnej rozmowy ocenia stanowiska dyskutantów i podaje
propozycje rozwiązania problemów,
-
uczestniczy
w
konkursach
literackich,
recytatorskich
oraz
teatralnych
w szkole i poza szkołą, osiąga w nich sukcesy co najmniej na szczeblu powiatowym,
-
podejmuje działalność literacką lub kulturalną i prezentuje wysoki poziom merytoryczny
oraz artystyczny ( np. udział w akademiach, współpraca z szkolną gazetką, udział
w imprezach artystycznych, itp.),
-
proponuje rozwiązania wykraczające poza materiał programowy.
Formy wypowiedzi
- swobodnie posługuje się wszystkimi przewidzianymi w programie formami wypowiedzi
pisemnej, a ponadto tworzy własne teksty, ciekawe pod względem treści i stylu, bezbłędne
językowo,
- formułuje wypowiedzi na temat przeczytanych lektur (także spoza listy lektur
przewidzianych programem nauczania).
Nauka o języku
- świadomie stosuje wiedzę językową w zakresie treści przewidzianych programem nauczania
fonetyki,
słownictwa
i
słowotwórstwa,
fleksji
oraz
składni;
przestrzega
norm
poprawnościowych w formułowanych wypowiedziach,
- samodzielnie poszerza wiedzę językową o treści spoza programu nauczania w klasie VI.
2
OCENA BARDZO DOBRA
Kształcenie literackie i kulturowe
-
czyta płynnie ze zrozumieniem,
-
samodzielnie dostrzega i referuje wybrany problem utworu literackiego,
-
określa stosunek autora do prezentowanych w dziele postaci; wyjaśnia sens wprowadzania
do utworów postaci negatywnych, pozytywnych i fantastycznych,
-
umie wskazać różnicę między językiem poszczególnych bohaterów( indywidualizacja
języka),
ocenia różne walory czytanych tekstów (edukacyjne, rozrywkowe, wychowawcze),
-
nazywa wrażenia czytelnicze związane z lekturą,
-
rozumie i potrafi wskazać motywy postępowania bohaterów,
-
potrafi świadomie zastosować w swej wypowiedzi opowiadanie, dialog, monolog,
-
biegle posługuje się słownikami i encyklopedią,
-
dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji wiersza, wyodrębnia tropy stylistyczne,
odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego,
-
potrafi samodzielnie zakwalifikować utwór do rodzaju i gatunku literackiego,
-
rozpoznaje tworzywa innych dziedzin sztuki,
-
ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie posługuje się nim,
-
bierze czynny udział w lekcji.
Formy wypowiedzi
- wypowiedzi pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno- językowym,
ortograficznym, merytorycznym i logicznym, potrafi samodzielnie wnioskować, myśleć
logicznie, biegle posługuje się słownikiem orograficznym,
- samodzielnie sporządza notatkę z lekcji, selekcjonuje materiał rzeczowy,
- doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie VI formami wypowiedzi ,
- opowiadania twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisów, charakterystyki,
- ten sam tekst potrafi przedstawić w formie streszczenia, opisu, opowiadania,
- bezbłędnie pisze charakterystykę postaci, podejmuje próbę charakterystyki porównawczej
i autocharakterystyki, określa motywację czynów bohaterów, ocenia ich postępowanie,
- w sposób świadczący o gruntownej znajomości utworu redaguje list do postaci literackiej,
3
- bezbłędnie pisze sprawozdanie ze spaceru, wycieczki, a w pracy poświęconej oglądanemu
filmowi lub spektaklowi teatralnemu podejmuje próby recenzji,
- pisze prace bezbłędnie pod względem ortograficznym.
Nauka o języku
-
rozróżnia biegle poznane w VI klasie części mowy,
-
potrafi wyjaśnić od czego zależą formy odmiany czasownika,
-
zna zasady tworzenia stosowania stron czasownika: czynnej, biernej i zwrotnej,
-
wskazuje różnicę między czasownikiem przechodnim i nieprzechodnim,
- wymienia rodzaje zaimków, omawia ich odmianę, funkcję w zdaniu, uzasadnia
zastosowanie skróconych form zaimków rzeczowych,
-
biegle stopniuje przymiotniki, nazywa rodzaje stopniowania,
nie z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym,
pisze
poprawnie
- rozpoznaje różne typy liczebników, określa jego formy gramatyczne, funkcję w zdaniu,
potrafi uzasadnić użycie danego typu liczebnika, odmienia trudniejsze liczebniki złożone,
- stosuje w zdaniu rzeczowniki w różnych funkcjach składniowych(podmiotu, dopełnienia,
przydawki),
- wyróżnia w zdaniu związki zgody, rządu, przynależności, wskazuje zasady ich tworzenia,
przeprowadza klasyfikację zdań złożonych współrzędnie, rysuje ich wykresy,
- przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazów pochodzących od wyrażeń przyimkowych
i od czasowników,
- wskazuje przyrostek lub przedrostek w jednym wyrazie i jako składnik podstawy
słowotwórczej w innym,
- daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów.
OCENA DOBRA
Kształcenie literackie i kulturowe
-
czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania,
-
jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowe,
- potrafi dostrzec i sformułować problemy, zagadnienia, idee utworu literackiego,
dobra znajomość tekstu pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów
i omówienie elementów świata przedstawionego,
4
-
zna podstawowe pojęcia z innych dziedzin sztuki,
-
zna podstawowe cechy rodzajów i gatunków literackich w klasie VI,
-
potrafi samodzielnie poprawić większość swoich błędów.
Formy wypowiedzi
- redaguje opowiadanie, opis, list, proste sprawozdanie, streszczenie, charakterystykę, kartkę
pocztową, instrukcję, przepis, zaproszenie, ogłoszenie,
-
wspólnie z nauczycielem zredaguje charakterystykę postaci literackiej i rozwinie dialogi,
-
buduje wypowiedzi z różnych punktów widzenia,
-
pisze poprawnie ortograficznie.
Nauka o języku
-
wskazuje różnice w budowie form strony czynnej, biernej i zwrotnej,
-
rozpoznaje czasownik przechodni i nieprzechodni,
-
rozróżnia nieodmienne (przyimek, przysłówek, spójnik) i odmienne części mowy
(czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik – zna ich podstawowe kategorie fleksyjne
i umie je poprawnie zastosować w zdaniu),
-
wymienia rodzaje zaimków, wyróżnia przysłówki wśród innych części mowy, wskazuje
sposób ich utworzenia, poprawnie stopniuje przymiotniki, wie czemu służy stopniowane,
-
podaje przykłady różnych typów liczebników, odmienia liczebnik złożony i nieokreślony,
-
na konkretnych przykładach omawia sposób wyrażania orzeczenia i podmiotu,
-
wyróżnia w zdaniu związki wyrazów i nazywa je,
-
tworzy poprawny związek zgody, rządu i przynależności,
-
odróżnia różne typy wypowiedzeń, w tym zdania i równoważniki zdań,
-
układa przykłady czterech rodzajów zdań złożonych współrzędnie,
-
oddziela przecinkiem zdania składowe,
-
od podanego wyrazu podstawowego tworzy kilka wyrazów pochodnych będących
różnymi częściami mowy,
-
rozpoznaje wyrazy pochodne od wyrażenia przyimkowego i od czasownika,
-
wyjaśnia pisownię podanego wyrazu, odwołując się do wiadomości ze słowotwórstwa.
5
OCENA DOSTATECZNA
Kształcenie literackie i kulturowe
-
technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie treści tekstu,
-
wskaże w tekście elementy świata przedstawionego,
-
własnymi słowami przekaże treść utworu literackiego,
-
zna przewidziane programem nauczania gatunki literackie,
-
rozumie treść utworu z innej dziedziny sztuki (przedstawienie, film),
-
rozróżnia pojęcia: fikcja literacka i rzeczywistość.
Formy wypowiedzi
-
w wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych
w zakresie budowy zdań i stosowania poznanego słownictwa,
- w miarę samodzielnie posługuje się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie,
opis, list, proste sprawozdanie, streszczenie, charakterystyka, kartka pocztowa, instrukcja,
przepis, zaproszenie, ogłoszenie,
Nauka o języku
-
wyróżnia w tekście czasowniki w formie osobowej i nieosobowej, określa formę fleksyjną
czasowników,
-
określa funkcję czasowników w zdaniu,
-
odmienia podane rzeczowniki przez przypadki, oddziela temat od końcówki, wskazuje
tematy oboczne, nazywa funkcje rzeczowników w zdaniu,
-
rozpoznaje w zdaniu zaimki, przysłówki, przymiotniki i liczebniki, potrafi rozpoznać ich
związek z wyrazem określanym,
-
stopniuje przymiotniki, rozróżnia przyimki proste i złożone, wyrażenia przyimkowe,
-
na prostych przykładach omawia sposób wyrażania podmiotów,
-
rozpoznaje zdanie bezpodmiotowe,
nazywa w zdaniu części zdania (na prostych przykładach),
-
układa zdania złożone z podanych zdań pojedynczych,
-
wśród zdań złożonych rozróżnia złożone podrzędnie i współrzędnie.
6
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Kształcenie literackie i kulturowe
-
technika czytania ucznia pozwala na zrozumienie tekstu analizowanego zagadnienia,
-
zna lektury obowiązkowe w stopniu dopuszczającym technikę czytania,
-
przy pomocy nauczyciela ( lub samodzielnie) przekazuje treści przeczytanego łatwego
tekstu,
rozpozna i przedstawi wybrany element świata przedstawionego,
-
wyodrębnia główne postacie literackie,
-
umie właściwie powiązać tytuł z autorem,
- stopień opanowania przez niego wiadomości pozwala na wykonanie zadań typowych,
o niewielkim zakresie trudności, samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela,
Formy wypowiedzi
- redaguje pisemnie opowiadanie, opis, list, sprawozdanie, streszczenie, charakterystykę,
kartkę pocztową, instrukcję, przepis, zaproszenie, ogłoszenie z pomocą nauczyciela,
- błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane w wypowiedziach
pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki uczeń włożył w ich napisanie.
Nauka o języku
- z pomocą nauczyciela rozpoznaje części mowy i określa ich funkcję w zdaniu (na prostych
przykładach),
- odróżnia zdania pojedyncze od złożonych i próbuje określać ich rodzaj,
- łączy wyrazy w zespoły składniowe,
- zestawia pary wyrazów podstawowych i pochodnych,
- przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu o przejrzystej budowie- wskazuje podstawę
słowotwórczą i formant,
- nazywa typy formantów, tworzy wyrazy pochodne za pomocą podanych formantów.
7
OCENA NIEDOSTATECZNA
Otrzymuje uczeń, który:
-
nie opanował podstawowych wiadomości z fleksji, składni, słowotwórstwa, ortografii
przewidzianych programem w klasie szóstej,
-
nie potrafi redagować poznanych form wypowiedzi,
-
nie opanował techniki głośnego i cichego czytania ze zrozumieniem,
-
wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym,
-
w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych.
Nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnień o elementarnym stopniu
trudności.
8