Europosłowie apelują do premiera Litwy w sprawie szkół mniejszości
Transkrypt
Europosłowie apelują do premiera Litwy w sprawie szkół mniejszości
Europosłowie apelują do premiera Litwy w sprawie szkół mniejszości l24.lt /pl/polityka/item/74384-europoslowie-apeluja-do-premiera-litwy-w-sprawie-szkolmniejszosci%20© AFP / Scanpix (Fot. FREDERICK FLORIN) W ciągu ostatniego dziesięciolecia na Litwie zamknięto kilkadziesiąt polskich szkół. Obecnie, za sprawą reformy oświatowej, degradacją bądź likwidacją jest zagrożonych 17 szkół mniejszości narodowych na Litwie, w tym 10 szkół polskich. 1 czerwca, w Międzynarodowym Dniu Dziecka, pod gmachem Rządu Litwy, odbyła się pikieta w obronie oświaty mniejszości narodowych, zaś 3 czerwca w szkołach mniejszości odbył się strajk ostrzegawczy pt. „strajk pustych ławek". Z kolei wczoraj, 11 czerwca, w Parlamencie Europejskim w Strasburgu odbyło się kolejne posiedzenie Intergrupy ds. Tradycyjnych Mniejszości Narodowych i Językowych. Na wniosek jej współprzewodniczących, hiszpańskiego europosła Jordi Sebastià, Fina Nilsa Torvaldsa i Węgierki Kingi Gal, obrady były poświęcone sprawom polskiego szkolnictwa na Litwie. Członek intergrupy europoseł Waldemar Tomaszewski, przewodniczący AWPL, przedstawił zebranym aktualne problemy dotyczące prób ograniczania i likwidacji szkół mniejszości narodowych na Litwie. W związku ze skandaliczną sytuacją zaistniałą w wyniku działań władz litewskich 60 europosłów z 13 krajów Unii Europejskiej, reprezentujących wszystkie frakcje polityczne Parlamentu Europejskiego, wystosowało stanowczy protest do Premiera Rządu Republiki Litewskiej. Poniżej zamieszczamy treść pisma wystosowanego do premiera Litwy Algirdasa Butkevičiusa. "Algirdas Butkevičius Premier Rządu Republiki Litewskiej Panie Premierze, jako posłowie do Parlamentu Europejskiego stojący na straży praw i wolności obywatelskich, z wielkim niepokojem obserwujemy sytuację na Litwie i wyrażamy swój stanowczy sprzeciw wobec ograniczania praw mniejszości narodowych, zwłaszcza w dziedzinie oświaty, która powinna być pod szczególną ochroną instytucji państwowych. Próba likwidacji kilkunastu szkół średnich z mniejszościowym, polskim językiem nauczania, jest niedopuszczalna z europejskiego punktu widzenia i jest niezgodna z duchem prawa wspólnotowego. Traktat Lizboński kładzie wyraźny nacisk na promowanie wielojęzyczności, wielokulturowości i wieloetniczności. Ponadto Konwencja Ramowa Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych oraz Europejska Karta Języków Regionalnych lub Mniejszościowych sprawę oświaty mniejszości narodowych i etnicznych obdarza wyjątkowym wsparciem. Litwa, jako członek Unii Europejskiej, w pierwszym rzędzie powinna stosować europejskie standardy w dziedzinie ochrony praw mniejszości narodowych i powinna zaprzestać działań noszących znamiona dyskryminacji. Wzywamy Rząd Republiki Litewskiej do zwiększenia ochrony prawnej wszystkich mniejszości narodowych oraz zaprzestania działań zmierzających do likwidacji placówek szkolnych z polskim językiem nauczania. Po wstąpieniu Litwy do Unii Europejskiej w 2004 roku sytuacja mniejszości narodowych na Litwie, w tym też polskiej, uległa znacznemu pogorszeniu. Nie chodzi tylko o antypolskie nastroje w mediach czy wypowiedzi niektórych polityków, ale również o legislacyjne ograniczenia praw mniejszości narodowych. Mianowicie w 2010 roku nastąpił ogromny regres prawny w tej dziedzinie, bowiem anulowano ustawę o mniejszościach narodowych i do tej pory nie przyjęto nowej. Kolejnym elementem restrykcji wobec mniejszości narodowych jest dziedzina oświaty. Jeszcze w 2011 roku, mimo wielokrotnych protestów i wbrew woli 60 000 mieszkańców, którzy złożyli swoje podpisy, przyjęto nowelizację ustawy o oświacie, która mocno ograniczyła prawa mniejszości narodowych w dziedzinie oświaty w języku ojczystym. Oprócz takich spraw jak niedrukowanie podręczników w języku ojczystym czy zmniejszenie finansowania tak zwanego koszyczka ucznia dla szkół mniejszości narodowych, bolesnym ciosem było ujednolicenie egzaminu z języka litewskiego. Przyjęto taką dyskryminacyjną poprawkę nie zważając na fakt, że uczniowie ze szkół mniejszości narodowych mieli 800 godzin z języka litewskiego mniej niż ich rówieśnicy z litewskich szkół, przez co znacząco pogorszyły się wyniki uczniów polskich szkół na egzaminie dojrzałości. Z powodu notorycznego ograniczania praw mniejszości narodowych w ciągu ostatnich dziesięciu lat zamknięto bądź zdegradowano kilkadziesiąt polskich szkół na Litwie. Obecnie w ramach tak zwanej reorganizacji szkół zagrożonych likwidacją jest kilkanaście placówek oświatowych, które prowadzą nauczanie od 1 do 12 klasy w językach mniejszości. Rodzice oraz społeczności szkolne kategorycznie sprzeciwiają się tego typu praktykom. Władze zwlekają z akredytacją polskich szkół, co wprowadza duże zaniepokojenie i przeszkadza w normalnym procesie nauczania. Rodzice i uczniowie są oburzeni z powodu zaistniałej sytuacji, dlatego niedawno odbył się wiec oraz strajk ostrzegawczy z żądaniem przyśpieszenia akredytacji szkół mniejszości narodowych. Panie Premierze, w Europie XXI wieku dbałość o poszanowanie praw mniejszości narodowych jest miarą poziomu demokracji. Dlatego też wzywamy Rząd Republiki Litewskiej do większej ochrony praw mniejszości oraz o zaprzestanie procesu likwidacji szkół wbrew woli i żywotnym interesom polskiej mniejszości narodowej na Litwie. Strasburg, 10.06.2015 1. Evžen TOŠENOVSKÝ 2. Peter van DALEN 3. Bogusław LIBERADZKI 4. Elżbieta Katarzyna ŁUKACIJEWSKA 5. Kay SWINBURNE 6. Mirosław PIOTROWSKI 7. Rikke KARLSSON 8. Jørn DOHRMANN 9. Jarosław WAŁĘSA 10. Pál CSÁKY 11. Robert Jarosław IWASZKIEWICZ 12. György SCHÖPFLIN 13. Tatjana ŽDANOKA 14. László TŐKÉS 15. Liadh NÍ RIADA 16. Andrejs MAMIKINS 17. József NAGY 18. Yana TOOM 19. Josep-Maria TERRICABRAS 20. Andor DELI 21. Andrea BOCSKOR 22. Jordi SEBASTIÀ 23. Dariusz ROSATI 24. Jarosław KALINOWSKI 25. Bogdan Brunon WENTA 26. Stanisław OŻÓG 27. Janusz WOJCIECHOWSKI 28. Marek JUREK 29. Kosma ZŁOTOWSKI 30. Beata GOSIEWSKA 31. Krystyna ŁYBACKA 32. Janusz ZEMKE 33. Andrzej GRZYB 34. Bolesław G. PIECHA 35. Marek Józef GRÓBARCZYK 36. Zbigniew KUŹMIUK 37. Adam GIEREK 38. Krzysztof HETMAN 39. Danuta JAZŁOWIECKA 40. Czesław Adam SIEKIERSKI 41. Zdzisław KRASNODĘBSKI 42. Kazimierz Michał UJAZDOWSKI 43. Valdemar TOMAŠEVSKI 44. Angel DZHAMBAZKI 45. Csaba SÓGOR 46. Jan ZAHRADIL 47. Jan OLBRYCHT 48. Janusz LEWANDOWSKI 49. Bogdan Andrzej ZDROJEWSKI 50. Jadwiga WIŚNIEWSKA 51. Jana ŽITŇANSKÁ 52. Adam SZEJNFELD 53. Dawid Bohdan JACKIEWICZ 54. Karol KARSKI 55. Ryszard CZARNECKI 56. Tomasz Piotr PORĘBA 57. Daniel DALTON 58. Anthea McINTYRE 59. James NICHOLSON 60. Jacek SARYUSZ-WOLSKI".