MSDS_chloran_III_ sodu_039100-N_2013
Transkrypt
MSDS_chloran_III_ sodu_039100-N_2013
KARTA CHARAKTERYSTYKI sporządzona zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 453/2010 z dnia 20 maja 2010 roku zmieniającym Rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (DU Unii Europejskiej seria L nr 133 z 31maja 2010 roku) nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 Sekcja 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA 1.1. Identyfikacja substancji/mieszaniny. Nazwa handlowa: CHLORAN(III) SODU 25% Inne nazwy: Chloran(III) sodu roztwór, Chloryn sodu 25%, Sodium chlorite 25% INCI: brak Nr rejestracji: 01-2119529240-51-0000 1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji/mieszaniny oraz zastosowania odradzane. Zastosowania zidentyfikowane: W przemyśle tekstylnym, celulozowym i żywieniowym; uzdatnianiu wody pitnej, przemysłowej i resztkowej; w oczyszczaniu i eliminowaniu nieprzyjemnych zapachów, produkcja ditlenku chloru. Zastosowania odradzane: nie określono. 1.3. Identyfikacja dystrybutora: Ciech Trading ul. Połczyńska 10 01-378 Warszawa tel. (22) 210 58 00 fax: (22) 380 36 85 http://www.ciechtrading.com e-mail: [email protected] osoba odpowiedzialna za opracowanie karty charakterystyki: Urszula Perycz, e-mail: [email protected] 1.4. Telefon alarmowy: telefon alarmowy: 112, STRAŻ POŻARNA 998 lub najbliższa terenowa jednostka Państwowej Straży Pożarnej. Sekcja 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ 2.1. Klasyfikacja substancji/mieszaniny. 2.1.1. Klasyfikacja zgodna z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 Substancje ciekłe utleniające, kategoria zagrożenia 1 (Ox. Liq. 1). Może spowodować pożar lub wybuch; silny utleniacz (H271). Toksyczność ostra (droga pokarmowa), kategoria zagrożenia 4 (Acute Tox. 4). Działa szkodliwie po połknięciu (H302). Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy, kategoria zagrożenia 1 (Eye Dam. 1). Powoduje poważne uszkodzenie oczu (H318). Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane, kategoria zagrożeń 2 (STOT RE 2). Może powodować uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub narażenie powtarzane (H373). Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego – zagrożenie ostre, kategoria 1 (Aquatic Acute 1). Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne (H400). Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego – zagrożenie przewlekłe, kategoria 3 (Aquatic Chronic 3). Działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki (H412). 2.1.2. Klasyfikacja zgodna z dyrektywą Rady 67/548/EWG i rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych z późniejszymi zmianami. Produkt utleniający (O). Kontakt z materiałami zapalnymi może spowodować pożar (R8). Produkt szkodliwy (Xn). Działa szkodliwie po połknięciu (R22). Działa szkodliwie po połknięciu; stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie długotrwałego narażenia (R48/22). W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy (R32). Produkt drażniący (Xi). Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu (R41). Strona 1 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 Produkt niebezpieczny dla środowiska (N). Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne (R50). 2.2. Elementy oznakowania. Zgodne z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008: Piktogramy: Hasło ostrzegawcze: Niebezpieczeństwo Identyfikator: Zawiera: CHLORAN(III) SODU Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: H271 - Może spowodować pożar lub wybuch; silny utleniacz. H302 - Działa szkodliwie po połknięciu. H318 - Powoduje poważne uszkodzenie oczu. H373 - Może powodować uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub narażenie powtarzane. H410 - Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki. EUH032 - W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy. Zwroty wskazujące środki ostrożności: Zapobieganie: P221 - Zastosować wszelkie środki ostrożności w celu uniknięcia mieszania z innymi materiałami zapalnymi. P280 - Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy. Reagowanie: P301+P312 - W PRZYPADKU POŁKNIĘCIA: W przypadku złego samopoczucia skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub z lekarzem. P304+P340 - W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG ODDECHOWYCH: wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku w pozycji umożliwiającej swobodne oddychanie. P303+P361+P353 - W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ NA SKÓRĘ (lub na włosy): Natychmiast usunąć/zdjąć całą zanieczyszczoną odzież. Spłukać skórę pod strumieniem wody/prysznicem. P305+P351+P338 - W przypadku dostania się do oczu: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać. P371+P380+P375 - W przypadku poważnego pożaru i dużych ilości: Ewakuować teren. Z powodu ryzyka wybuchu gasić pożar z odległości 2.3. Inne zagrożenia. Nie spełnia kryteriów PBT lub vPvB zgodnie z załącznikiem XIII rozporządzenia REACH. Sekcja 3. SKŁAD / INFORMACJA O SKŁADNIKACH Numery identyfikujące Nazwa Klasyfikacja Numer indeksowy: Numer CAS: 7758-19-2 Numer WE: 231-836-6 Numer REACH: 01-2119529240-51-0000 Chloran(III) sodu [1] Ox. sol. 1, H271; Acute Tox. 3, H301; Acute Tox. 2, H310; Skin Corr. 1B, H314; STOT RE 2, H373; Aquatic acute, 1, H400; Aquatic chronic, 3, H412 [2] O: R8; Xn: R22, R48/22; T: R24; R32; C: R34; Xi: R41; N: R50 Zakres stężeń 20 – 35 % Numer indeksowy: Numer CAS: 7732-18-5 Numer WE: 231-791-2 Numer REACH:- Woda [1] brak [2] brak 65 – 80 % [1] klasyfikacja zgodna z rozporządzeniem 1272/2008 [2] klasyfikacja zgodnie z dyrektywą 67/548/EWG Pełen tekst zwrotów R i H, o ile występują przytoczony został w sekcji 16 karty. Strona 2 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 Sekcja 4. ŚRODKI PIERWSZEJ POMOCY 4.1. Opis środków pierwszej pomocy. Uwaga ogólna: Natychmiast zdjąć skażone ubranie. Zanurzyć w wodzie aby zapobiec zapaleniu. Obuwie umyć wodą. Wdychanie: W przypadku tworzenia się ditlenku chloru wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego z miejsca narażenia, do dobrze wentylowanego pomieszczenia, ułożyć w wygodnej pozycji leżącej, zapewnić spokój, chronić przed utratą ciepła. Zdjąć zanieczyszczoną odzież. W przypadku ustania oddechu u poszkodowanego należy rozpocząć sztuczne oddychanie, w przypadku utrudnionego oddychania podać tlen. W przypadku utraty przytomności ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej. W każdym przypadku należy niezwłocznie wezwać pomoc medyczną. Kontakt ze skórą: Zanieczyszczoną skórę natychmiast przemywać dużą ilością wody przez minimum 15 min zdejmując w tym czasie zanieczyszczoną odzież i obuwie. Niezwłocznie wezwać pomoc medyczną. Kontakt z oczami: Natychmiast płukać dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej, przez co najmniej 30 min. Usunąć szkła kontaktowe jeśli można to zrobić w prosty sposób. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki. Niezwłocznie wezwać pomoc medyczną. Przewód pokarmowy: Jeżeli nastąpi połknięcie, nie prowokować wymiotów. Jeśli poszkodowany jest przytomny, podawać dużą ilość wody do wypicia, jeśli jest nieprzytomny, zapewnić spokój i chronić przed utratą ciepła. W każdym przypadku należy niezwłocznie wezwać pomoc medyczną. Ratownicy powinni być wyposażeni w środki ochrony indywidualnej: rękawice ochronne, odpowiednią, odporną na chemikalia odzież ochronną i obuwie oraz aparat do oddychania z niezależnym obiegiem powietrza. 4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia. Wdychanie: może powodować podrażnienia dróg oddechowych. Kontakt ze skórą: może powodować podrażnienie skóry. W impregnowanej odzieży może spowodować poparzenia. Kontakt z oczami: może powodować poparzenie oczu. Może spowodować owrzodzenia spojówki i rogówki. Połknięcie: może powodować poparzenia jamy ustnej i przełyku. Może powodować perforacje przewodu pokarmowego i jelit. 4.3. Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym. Należy udzielić natychmiastowej pomocy lekarskiej. Sekcja 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU 5.1. Środki gaśnicze. Odpowiednie środki gaśnicze. Duża ilość wody. Należy formować kurtyny wodne w celu absorpcji gazów uwalniających się podczas pożaru. Zagrożone ogniem pojemniki chłodzić z bezpiecznej odległości rozpylonym strumieniem wody. Jeśli to możliwe i bezpieczne, należy usunąć pojemniki ze strefy narażenia na ogień. Jeżeli to możliwe, usunąć wszystkie łatwopalne substancje. Niewłaściwe środki gaśnicze: CO2 (proszek, sproszkowany suchy lód), piany (substancje organiczne). 5.2. Szczególne zagrożenia związane z substancją/mieszaniną. Produkt nie jest palny ani wybuchowy. W temperaturze 175°C rozkłada się do chloru i chloranu(V). W kolejnym etapie chloran(V) rozkłada się z wytworzeniem tlenu co może prowadzić do wybuchu lub rozerwania zamkniętych pojemników. 5.3. Informacje dla straży pożarnej. Środki ochrony ogólnej typowe w przypadku pożaru. Nie należy przebywać w zagrożonej ogniem strefie bez odpowiedniego ubrania odpornego na chemikalia (odzież, obuwie i rękawice) oraz aparatu do oddychania z niezależnym obiegiem powietrza. Strona 3 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 Sekcja 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA 6.1. Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych. Ograniczyć dostęp osób postronnych do obszaru awarii do czasu zakończenia odpowiednich operacji oczyszczania. Dopilnować, aby usuwanie awarii i jej skutków przeprowadzał wyłącznie przeszkolony personel. W przypadku dużych uwolnień odizolować zagrożony obszar. Stosować środki ochrony indywidualnej (zgodnie z sekcją 8). Unikać zanieczyszczenia ubrania, oczu i skóry. Zapewnić odpowiednią wentylację. Usunąć źródła zapłonu, ogłosić zakaz palenia. 6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska. W przypadku małego wycieku, należy absorbować go używając niepalnych materiałów sorpcyjnych (piasek, glina). W przypadku uwolnienia większych ilości należy poczynić kroki w celu niedopuszczenia do przeniknięcia do kanalizacji / wód powierzchniowych lub wód gruntowych, nie należy używać palnych materiałów do wchłaniania wycieku (takich jak drewno, papier, ubrania). Odzyskaną możliwie największą ilość produktu przechowywać w czystych i suchych pojemnikach plastikowych lub metalowych. Następnie zanieczyszczoną powierzchnie spłukać dużąilością wody. Powiadomić odpowiednie służby ratownicze i odpowiednie władze jeśli produkt dostanie się do wód naturalnych. 6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia. Wycieki absorbować używając piasku, ziemi lub gliny. Zebrać produkt wraz z sorbentem i przechowywać w odpowiednich pojemnikach w sposób niezagrażający bezpieczeństwu i przekazać do uprawnionego odbiorcy odpadów. Zmyć zanieczyszczoną powierzchnię dużą ilością wody. 6.4. Odniesienia do innych sekcji. Usuwać zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w sekcji 13. Stosować środki ochrony indywidualnej zgodnie z sekcją 8. Przechowywać zgodnie z informacjami zawartymi w sekcji 7. Sekcja 7. POSTĘPOWANIE Z PRODUKTEM ORAZ JEGO MAGAZYNOWANIE 7.1. Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania. Nie jeść, nie pić i nie palić w czasie pracy z produktem. Unikać tworzenia się iskier. Utrzymywać pomieszczenia magazynowe i miejsca pracy z produktem w czystości oraz dopilnować aby były pozbawione nawet śladowych ilości materiałów obcych lub niezgodnych. Zanim rozpocznie się pracę z produktem lub przelewanie, należy się upewnić, że wszystkie pojemniki, narzędzia itp. są czyste, suche i są przeznaczone do tego typu produktów. Nie wlewać z powrotem do pojemników/kontenerów/cystern produktu lub próbek produktu (istnieje ryzyko dekompozycji). Unikać mieszania z produktami niezgodnymi (kwasami, kwaśnymi substancjami, reduktorami, materiałami palnymi, olejami, tłuszczami itp.). Pojemniki, w których przechowywany jest chloran(III) sodu powinny być dobrze zamknięte i odpowiednio oznakowane. Unikać rozlewania się produktu i wycieków. Kiedy nastąpią, należy spłukać je dużą ilością wody zanim dojdzie do wyschnięcia. Pracować zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny. Wskazane jest podejmowanie środków ostrożności, aby podczas pracy z mieszaniną unikać kontaktu ze skórą i oczami. Zakładać środki ochrony indywidualnej zgodnie ze wskazaniami w sekcji 8. Zapewnić właściwą wentylację. Myć ręce podczas przerw i po zakończonej pracy. Zanieczyszczone ubranie zdjąć, uprać przed ponownym założeniem. 7.2. Warunki bezpiecznego magazynowania, łącznie z informacjami dotyczącymi wszelkich wzajemnych niezgodności. Odpowiedni materiał na zbiorniki/cysterny: tworzywa (PP, PCW, PE), stal nierdzewna; na zbiorniki/silosy: stal nierdzewna, stal węglowa pokryta poliestrem, kompozyty wzmocnione włóknami węglowymi lub szklanymi (FRP). Materiały niezgodne: drewno, guma, aluminium, miedź i stopy. Zapewnić odpowiednią wentylację. Przechowywać w ciemnym i dobrze wentylowanym pomieszczeniu magazynowym z dala od źródeł ciepła, produktów zapalnych, palnych, kwasów i produktów organicznych; unikać działania promieni słonecznych oraz temperatur poniżej –10°C (krystalizuje). 7.3. Szczególne zastosowanie(-a) końcowe. W przypadku, kiedy tworzy się ditlenek chloru, należy monitorować jego stężenie. Mieszaniny powietrzne o stężeniu ditlenku chloru powyżej 8%v/v są wybuchowe. Strona 4 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 Sekcja 8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ 8.1. Parametry dotyczące kontroli. Najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy. NDS: dwutlenek chloru – 0,3 mg/m3 NDSCh: dwutlenek chloru – 0,9 mg/m3 VLA-ED: 0,1 ppm 0,28 mg/m3 VLA-EC: 0,3 ppm 0,84 mg/m3 (INSHT) (jako ClO2) TLV-TWA: 0,1 ppm 0,28 mg/m3 STEL-C 0,3 ppm (ACGIH) (jako ClO2) WEL- limitowana wartość – 8 godz.: 0,1 ppm 0,28 mg/m3 Pył: TLV-TWA-Pył ogółem 10 mg/m3 Pył drobny 3 mg/m3 (ACGIH 2005) Narażenie człowieka: Pracownicy: DNEL (efekty: ostre i przewlekłe): 0,58 mg/kg masy ciała / dobę (przez skórę; Toksyczność rozwojowa / teratogenność) DNEL (efekty: ostre i przewlekłe): 0,41 mg/m3 (drogi oddechowe; Toksyczność rozwojowa / teratogenność) Populacja generalna: DNEL (efekty: ostre i przewlekłe): 0,29 mg/kg masy ciała / dobę (przez skórę; Toksyczność rozwojowa / teratogenność) DNEL (efekty: ostre i przewlekłe): 0,1 mg/m3 (drogi oddechowe; Toksyczność rozwojowa / teratogenność) DNEL (efekty: ostre i przewlekłe): 0,029 mg/kg masy ciała / dobę (doustnie; Toksyczność rozwojowa / teratogenność) PNEC (woda słodka): 0,65 µg/l (w oparciu o najniższą wartość krótkoterminowych toksyczności dla organizmów wodnych LC50 = 0,65 mg/l, wsp. oceny 1000). PNEC (woda morska): 0,065 µg/l (w oparciu o najniższą wartość krótkoterminowych toksyczności dla organizmów wodnych LC50 = 0,65 mg/l, współczynnik oceny 10000). PNEC (przerywane uwolnienia): 0,0065 mg/l (w oparciu o najniższą wartość krótkoterminowych toksyczności dla organizmów wodnych LC50 = 0,65 mg/l, współczynnik oceny 100). PNEC (oczyszczalnia ścieków): 1 mg/l (w oparciu o najmniejszy wpływ na stężenie mikroorganizmów EC50 (3 godz.) > 100 mg/l, współczynnik oceny 100). 8.2. Kontrola narażenia. 8.2.1 Stosowne techniczne środki kontroli. Zapewnić prysznic i stanowisko do płukania oczu w pobliżu miejsca pracy. Zadbać o właściwą wentylację w miejscu pracy, która zapewni niskie stężenia substancji w powietrzu. 8.2.2. Indywidualne środki ochrony, takie jak indywidualny sprzęt ochronny. Informacje ogólne: Stosowane środki ochrony indywidualnej muszą spełniać wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28.12.2005 r. (Dz. U. Nr 259, poz. 2173) oraz dyrektywy 89/686/WE (wraz z późn. zm.). Doboru środków ochrony indywidualnej należy dokonać z uwzględnieniem stężenia i formy występowania substancji w miejscu pracy, dróg narażania, czasu ekspozycji i czynności wykonywanych przez pracownika. Pracodawca obowiązany jest zapewnić środki ochrony spełniające wszystkie wymagania jakościowe, w tym również ich konserwację i oczyszczanie. Drogi oddechowe: W przypadku powstawania par i aerozoli lub niewystarczającej wentylacji stosować maski oddechowe odpowiedniej klasy (FPP2 ). W przypadku tworzenia się ditlenku chloru, należy używać ochronnej maski z filtrem do gazów nieorganicznych (chlor) dla niskich stężeń (EN 136); przy wysokich stężeniach wymagany jest aparat do oddychania z niezależnym obiegiem powietrza (EN 137). Ręce i skóra: stosować odzież ochronną i rękawice ochronne. Materiał, z którego wykonane są rękawice musi być nieprzepuszczalny i odporny na działanie produktu. Rękawice muszą być odporne na niebezpieczne chemikalia, wykonane z PCW (nie wolno używać rękawic ze skóry lub gumy naturalnej) (EN 374). Wyboru materiału należy dokonać przy uwzględnieniu czasów przebicia, szybkości przenikania i degradacji. Ponadto wybór odpowiednich rękawic nie zależy tylko od materiału, lecz także od innych cech jakościowych i zmienia się w zależności od producenta. Od producenta rękawic należy uzyskać informacje na temat dokładnego czasu przebicia i go przestrzegać. Stosować ochronny krem do rąk. Strona 5 z 11 nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 Oczy: Stosować okulary ochronne typu gogle z bocznymi osłonami lub osłony całej twarzy. Unikać zanieczyszczenia oczu. W pobliżu miejsca pracy zapewnić stanowisko do przemywania oczu. Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Po zakończeniu pracy zdjąć zanieczyszczone ubranie. Przed przerwami w pracy umyć ręce i twarz. Po pracy umyć dokładnie całe ciało. Nie jeść, nie pić, nie palić podczas pracy. Metody oceny narażenia w środowisku pracy: PN-Z-01004:1999 Ochrona czystości powietrza. Jednostki miar. PN-Z-04008-7:2002 Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacji wyników. PN-EN 482:2006 Powietrze na stanowiskach pracy. Ogólne wymagania dotyczące procedur pomiarów czynników chemicznych. PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny narażenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. 8.2.3. Kontrola narażenia środowiska. Zapobiec bezpośredniemu wyciekowi do kanalizacji/wód powierzchniowych. Nie wolno zanieczyszczać wód powierzchniowych i rowów odwadniających chemikaliami czy zużytymi opakowaniami. Rozlany produkt lub niekontrolowane wycieki do wody powierzchniowej należy zgłosić odpowiednim organom zgodnie z przepisami krajowymi i lokalnymi. Wywozić jak odpady chemiczne, zgodnie z przepisami krajowymi i lokalnymi. Sekcja 9. WŁASCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE 9.1. Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych. a) b) c) d) e) Wygląd: Zapach: Próg zapachu: pH wodnego roztworu 100 g/l: Temperatura topnienia/krzepnięcia: f) g) h) i) j) k) l) m) n) Początkowa temperatura wrzenia i zakres temperatur wrzenia: Temperatura zapłonu: Palność: Temperatura samozapłonu: Ryzyko wybuchu: Górna/dolna granica palności lub górna/dolna granica wybuchowości Właściwości utleniające: Prężność par: Gęstość względna: o) p) q) r) Rozpuszczalność w wodzie / mieszalność z wodą: Współczynnik podziału n-oktanol/woda w temperaturze 25°C: Temperatura rozkładu: Lepkość: Żółtawa ciecz. Bez zapachu. Brak danych. 11 – 12 +10°C przy stężeniu 34,5% -10°C przy stężeniu 25% -2°C przy stężeniu 7,5% 112°C (roztwór 300 g/l) Nie jest zapalny. Nie dotyczy. Brak danych. Nie jest wybuchowy. Brak danych. Może spowodować pożar lub wybuch; silny utleniacz. Brak danych. Roztwór 25%: ~1210 kg/m³ Roztwór 31%: ~1280 kg/m³ Roztwór 34,5%: ~1310 kg/m³ Miesza się z wodą. -2,7 180 – 200°C (w stanie stałym) 2,33 mPas (roztwór 15-25%) 3,26 mPas (roztwór 31%) 9.2. informacje dodatkowe. Brak informacji na temat spełniania dodatkowych szczególnych kryteriów. Sekcja 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ 10.1. Reaktywność. Reakcja z kwasami prowadzi do wytwarzania chloru i ditlenku chloru. Strona 6 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 10.2. Stabilność chemiczna. W normalnych warunkach stosowania i magazynowania oraz przewidywalnych warunkach atmosferycznych produkt jest stabilny. 10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji. Niebezpieczne reakcje egzotermiczne z materiałami redukującymi (siarczan(IV) sodu). Potencjalnie wybuchowe lub stwarzające ryzyko pożaru reakcje z materiałami palnymi (drewno, celuloza, tłuszcze, bawełna…) 10.4. Warunki, których należy unikać. Ciepło, nasłonecznienie. 10.5. Materiały niezgodne. Kwasy, substancje kwaśne, (siarczan(VI) glinu, chlorek glinu, chlorek żelaza(III)...) drewno, celuloza, tłuszcze, bawełna. 10.6. Niebezpieczne produkty rozkładu. Produkt rozkłada się do chlorków i chloranu(V) sodu pod wpływem ciepła oraz bezpośredniego działania promieni słonecznych. Kolejne etapy rozkładu prowadzą do wytworzenia się tlenu co może grozić rozerwaniem pojemników. W kontakcie z materiałami kwaśnymi (kwasy, polichlorki glinu, siarczan(VI) glinu, chlorek żelaza(III), itp.) wytwarza się ditlenek chloru, który stwarza ryzyko zagrożenia wybuchem. Sekcja 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE 11.1. Informacje dotyczące skutków toksykologicznych. 11.1.1. Toksyczność ostra: Doustnie: Może działać drażniąco na górne drogi pokarmowe. Działa szkodliwie po połknięciu. Połknięcie może spowodować oparzenia przewodu pokarmowego i zaburzenia ogólnoustrojowe. Zagrożenie perforacji przełyku i żołądka. LD50 (szczur; wodny, 31%-owy roztwór) - 390 mg/kg – produkt szkodliwy po spożyciu. (EPA 1978 40 CFR, Part 163) Inhalacyjnie: Badania toksyczności ostrej na drogi oddechowe nie jest wymagane ponieważ narażenie ludzi poprzez wdychanie jest mało prawdopodobne, biorąc pod uwagę prężność pary substancji i / lub możliwości narażenia na działanie aerozoli, cząstek lub kropelek o rozmiarze umożliwiającym ich inhalację. Skóra: Może podrażniać skórę w przypadku długotrwałego narażenia; LD50 przez skórę: > 2000 mg / kg / dzień. EPA 8/22/78 40 CFR Part 163) 11.1.2. Działanie żrące/drażniące na skórę i poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy: Nie wykazuje działania drażniącego na skórę (królik; wodny, 34,5%-owy roztwór) (OECD 404). Powoduje nieodwracalne zmiany, kategoria zagrożenia 1: H318: powoduje poważne uszkodzenie oczu. (królik, wodny, 31%owy roztwór) 11.1.3. Działanie uczulające na drogi oddechowe lub skórę: Nie powoduje uczulenia skóry (świnka morska, OECD 406 i metoda EU B.6). 11.1.4. Działanie mutagenne na komórki rozrodcze: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.5. Rakotwórczość: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.6. Szkodliwe działanie na rozrodczość: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.7. Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. Strona 7 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 11.1.8. Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane: Kategoria zagrożenia 2: Może powodować uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub narażenie powtarzane. Niewielkie objawy kliniczne i nieprawidłowości histopatologiczne w błonie śluzowej żołądka obserwowano przy 25 mg / kg / dzień. Przy najniższej dawce nie było żadnych zmian uważanych za zmiany związane z narażeniem, dlatego wywnioskowano, że poziom przy którym nie obserwuje się zmian wynosi 10 mg / kg / dzień. Droga pokarmowa: NOAEL: 10 mg/kg m.c./dzień (szczur, 90 dni). 11.1.9. Zagrożenie spowodowane aspiracją: Brak odpowiednich informacji. 11.1.10. Toksyczność dla dawki powtarzalnej: Brak odpowiednich informacji. Sekcja 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE 12.1. Toksyczność. Toksyczność ostra dla ryb: LC50 (ryby) Oncorhynchus mykiss (pstrąg tęczowy): = 106 mg/l/96h; woda słodka, system półstatyczny. LC50 (ryby) (Cyprinodon variegates: = 105 mg/l/96h; woda morska, system przepływowy. (EPA OPP 72-1). Toksyczność przewlekła dla ryb: NOEC (nie był obserwowany efekt koncentracji): Badania nie trzeba przeprowadzać, ponieważ ocena bezpieczeństwa chemicznego wskazuje, że nie ma potrzeby do zbadania dalszych skutków działania na organizmy wodne. Toksyczność ostra dla skorupiaków: EC50 (daphnia magna): < 1 mg/l/48h, woda słodka – bardzo toksyczny, (OECD 202 i metoda EU C.2). EC50 (Mysidopsis bahia (Americamysis Bahia): < 0,65 mg/l/96h, woda morska – bardzo toksyczny, (EPA OPP 72-3). Toksyczność przewlekła dla skorupiaków: NOEC – nie zaobserwowano koncentracji. Ocena bezpieczeństwa chemicznego wskazuje, że nie ma potrzeby do zbadania dalszych skutków działania na organizmy wodne. Toksyczność dla algi innych roślin wodnych: EC50 (Selenastrum capricornutum (Pseudokirchnerella subcapitata)): 1 mg/l/96h, woda słodka, system statyczny. (EPA OPP 122-2). Toksyczność dla gleby mikro-i makro-organizmów i innych organizmów istotnych dla środowiska, takich jak ptaki, pszczoły i rośliny: Bezpośrednie i pośrednie narażenie gleby jest mało prawdopodobne. Ditlenek chloru jest substancją bardzo reaktywną i łatwo reaguje z materią organiczną i mikroorganizmami obecnymi w osadach ściekowych lub w glebie. Ulegają redukcji do chlorków dlatego nie ma narażenia dla gleby. 12.2. Trwałość i zdolność do rozkładu. Nie dotyczy (substancja nieorganiczna). Przewiduje się, że szybko ulega redukcji w środowisku naturalnym do chlorku sodu zwłaszcza w warunkach beztlenowych. 12.3. Zdolność do bioakumulacji. Produkt jest łatwo rozpuszczalny w wodzie i charakteryzuje się bardzo niskim czynnikiem LogPow. W związku z tym, substancja ma bardzo niski potencjał bioakumulacyjny. (LogPow = -2,7 (w temperaturze 25°C)). 12.4. Mobilność w glebie. Brak informacji. 12.5. Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB. Nie dotyczy. 12.6. Inne szkodliwe skutki działania. Brak danych. Sekcja 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI 13.1. Metody unieszkodliwiania odpadów. Odpad niebezpieczny. Mniejsze ilości mogą być usuwane przez rozcieńczenie wodą. Unikać kontaktu z materiałami, które mogłyby się zapalić (drewno, papier, substancje chemiczne organiczne). Większe ilości przekazać uprawnionej firmie do zniszczenia. Nie Strona 8 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 usuwać bezpośrednio do kanalizacji. Usuwanie resztek produktu i jego opakowań powinno być wykonywane zgodnie z ustawą o odpadach. Wspólnotowe akty prawne: dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady: 2008/98/WE, dyrektywa Rady 91/689/EWG. Krajowe akty prawne: Dz. U. 2001, Nr 62, poz. 628 z późn.zm., Dz. U. 2001, Nr 63, poz. 638 z późn.zm. Sekcja 14. INFORMACJE DOTYCZĄCE TRANSPORTU 14.1. Numer UN (numer ONZ). 1908. 14.2. Prawidłowa nazwa przewozowa UN. CHLORYN W ROZTWORZE. 14.3. Klasa(-y) zagrożenia w transporcie. 8. 14.4. Grupa pakowania. II. 14.5. Zagrożenia dla środowiska. Stwarza zagrożenie dla środowiska. 14.6. Szczególne środki ostrożności dla użytkowników. Należy zapoznać się z informacjami zawartymi w niniejszej karcie w poprzednich rozdziałach i stosować zalecanych środków bezpieczeństwa. 14.7. Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL 73/78 i kodeksem IBC. Nie dotyczy. Sekcja 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH 15.1. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny. 1. 2. Ustawa z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322). Rozporządzenie MZ z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 wraz z późn. zm.). 3. Rozporządzenie MZ z dnia 5 marca 2009 r. w sprawie oznakowania substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 53, poz. 439). 4. Rozporządzenie MPiPS z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833 wraz z późn. zm.). 5. Oświadczenie Rządowe z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie wejścia w życie zmian do załączników A i B Umowy Europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. Nr 110, poz. 641). 6. Ustawa o odpadach z 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 628 wraz z późn. zm.). 7. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych( Dz. U. Nr 63, poz. 638 wraz z późn. zm.). 8. Rozporządzenie MOŚ z 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206). 9. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 10. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 33, poz. 166). 11. Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 227 poz. 1367). 12. 1907/2006/WE Rozporządzenie w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowania ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające Rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywę Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE wraz z późn. zm. Strona 9 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 13. Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 453/2010 z dnia 20 maja 2010r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH). 14. 1272/2008/WE Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006. 15. 67/548/EWG Dyrektywa Rady z dnia 27 czerwca 1967 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych. 16. 790/2009/WE Rozporządzenie Komisji z dnia 10 sierpnia 2009 r. dostosowujące do postępu naukowo-technicznego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin. 17. 2008/98/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy 18. 94/62/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. 19. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji chemicznych i ich mieszanin z dnia 10 sierpnia 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1018). 20. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 września 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. 2012 Poz. 1032). 15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego. Wytwórca dokonał oceny bezpieczeństwa chemicznego dla tej substancji. Sekcja 16. INNE INFORMACJE Pełen tekst zwrotów R i H z punktu 2 i 3 R8 Kontakt z materiałami zapalnymi może spowodować pożar. karty R22 Działa szkodliwie po połknięciu. R24 Działa toksycznie w kontakcie ze skórą. R32 W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy. R34 Powoduje oparzenia. R41 Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu. R48/22 Działa szkodliwie po połknięciu; stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie długotrwałego narażenia. R36/38 Działa drażniąco na oczy i skórę. R50/53 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; może powodować długo R50 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne. H271 Może spowodować pożar lub wybuch; silny utleniacz. H301 Działa toksycznie po połknięciu. H302 Działa szkodliwie po połknięciu. H310 Grozi śmiercią w kontakcie ze skórą. H314 Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. H318 Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu. H373 Może powodować uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub narażenie powtarzane. H400 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne. H410 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki. H412 Działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki. EUH032 W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy. Materiały źródłowe: karta charakterystyki dostarczona przez producenta, IUCLID Data Bank (European Commision – European Chemicals Bureau). ESIS – European Chemical Substances Information System (European Chemicals Bureau). Polskie i unijne przepisy prawne, literatura fachowa. Szkolenia: osoby uczestniczące w obrocie substancją powinny zostać przeszkolone w zakresie postępowania, bezpieczeństwa i higieny. Strona 10 z 11 KARTA CHARAKTERYSTYKI CHLORAN(III) SODU 25% Wyjaśnienie skrótów i akronimów: nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 039100-N 6 10.10.2005 14.02.2013 PNEC DNEL NDS NDSCh NDSP DSB PBT vPvB LC LD ECX Przewidywane stężenie niepowodujące zmian w środowisku Pochodny, niewywołujący skutków poziom Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe Dopuszczalne Stężenie w materiale Biologicznym Substancja trwała, wykazująca zdolność do bioakumulacji i toksyczna Substancje bardzo trwałe i o bardzo dużej zdolności do bioakumulacji Śmiertelne dla … % populacji stężenie substancji Śmiertelna dla … % populacji dawka substancji Stężenie, przy którym obserwuje się X % zmniejszenie wzrostu lub szybkości wzrostu IC50 Stężenie, przy którym obserwuje się 50 % inhibicję badanego parametru STOT Działanie toksyczne na narządy docelowe OECD Organizacja Współpracy Ekonomicznej i Rozwoju LOEC Najniższe stężenie wywołujące dający się zaobserwować efekt NOEC Najwyższe stężenie substancji, przy którym nie obserwuje się efektów RID Regulamin dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych ADR Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych TWA/OELv/VLA Średnia wartość stężenia mierzona czasowo w odniesieniu do 8 h (TimeWeighted Average) STEL/PEAK/CEIL Limit ekspozycji w krótkim czasie w odniesieniu do 15 minut (Short Term Exposure Limit) BOELV Wiążące indykatywne wartości narażenia zawodowego DSB Dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym BCF Współczynnik biokoncentracji Powyższe informacje uważa się za prawidłowe, ale nie wyczerpujące i należy je stosować tylko jako orientacyjne. W przypadku, gdy warunki stosowania produktu nie znajdują się pod kontrolą producenta, odpowiedzialność za bezpieczne stosowanie produktu spada na użytkownika. W przypadku mieszania z innymi substancjami konieczne jest upewnienie się, że nie wystąpią dodatkowe zagrożenia. Ciech Trading SA nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody spowodowane pracą lub kontaktem z powyższym produktem. Karta charakterystyki substancji opisuje produkt ze względu na bezpieczeństwo i higienę pracy. Informacje te nie stanowią gwarancji właściwości produktu. Pracodawca jest zobowiązany do poinformowania pracowników, którzy mają kontakt z produktem o zagrożeniach i środkach ochrony osobistej wyszczególnionych w karcie charakterystyki. Strona 11 z 11