Raport Roczny
Transkrypt
Raport Roczny
Raport Roczny 2 0 0 1 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Misja Rafinerii Gdaƒskiej Firma przyjazna Êrodowisku naturalnemu, dbajàca o ciàg∏e doskonalenie i wykorzystywanie potencja∏u intelektualnego pracowników, b´dàca chlubà regionu pomorskiego i cieszàca si´ zainteresowaniem inwestorów. Przed Rafinerià Gdaƒskà stojà liczne wyzwania zwiàzane z prywatyzacjà, rozwojem, restrukturyzacjà oraz poprawà efektywnoÊci - zarówno w obszarze technologicznym, jak i rynkowym. Rozwój Rafinerii to koniecznoÊç, aby skutecznie konkurowaç na polskim i europejskim rynku naftowym. Zgodnie ze swà wizjà Rafineria Gdaƒska chce byç najlepiej ocenianà firmà na polskim rynku naftowym pod wzgl´dem: ■ jakoÊci produktów, ■ profesjonalnego zarzàdzania, ■ jakoÊci obs∏ugi Klienta. 1 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Spis treÊci Podstawowe dane finansowe i operacyjne ............................5 List Prezesa Zarzàdu ..............................................................6 W∏adze Spó∏ki ......................................................................10 Sytuacja finansowa i majàtkowa ..........................................14 W czo∏ówce europejskich rafinerii ........................................16 Produkty i dzia∏alnoÊç handlowa ..........................................18 Systemy zarzàdzania ............................................................26 W trosce o Êrodowisko ........................................................28 Pracownicy ..........................................................................31 Wspó∏praca z otoczeniem ..................................................32 Zestawienia finansowe ........................................................35 3 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Spó∏ki powiàzane kapita∏owo z Rafinerià Gdaƒskà SA Nazwa spó∏ki Przedmiot dzia∏alnoÊci Udzia∏y nale˝àce do RG SA Stacje Paliw Rafinerii Gdaƒskiej Sp. z o.o. Sprzeda˝ paliw 100,00 % Zak∏ad Transportu Kolejowego Rafinerii Gdaƒskiej Sp. z o.o. Transport kolejowy 100,00 % SORG Sp. z o.o. Âwiadczenie us∏ug w zakresie ochrony osób i mienia 87,44 % Baltic Lotos UAB Obrót hurtowy i detaliczny olejami smarowymi na terenie Litwy i Bia∏orusi 51,26 % Biproraf Sp. z o.o. Âwiadczenie us∏ug projektowych dla przemys∏u naftowego 50,00 % Comed Sp. z o.o. Âwiadczenie us∏ug medycznych 49,06 % Lotos Tank Sp. z o.o. Obrót hurtowy paliwami p∏ynnymi 30,00 % Lotos Mazury Sp. z o.o. Obrót hurtowy paliwami p∏ynnymi 30,00 % Naftoport Sp. z o.o. Prze∏adunek ropy naftowej i produktów ropopochodnych 25,64 % Skarb Paƒstwa Pracownicy RG SA 10,01% 75% 14,99% Struktura akcjonariatu Rafinerii Gdaƒskiej SA 4 Nafta Polska SA R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Podstawowe dane finansowe i operacyjne 2001 2000 1999 1998 1997 6 082 017 6 985 920 4 938 535 3 722 822 3 701 797 Saldo kosztów i przychodów finansowych (33 961) (68 636) (51 066) 17 723 (13 893) Zysk (strata) brutto (14 553) 240 417 145 958 240 447 121 868 914 79 202 39 774 56 723 21 887 3 115 182 841 114 714 161 444 83 857 Przychody ze sprzeda˝y Podatek dochodowy Zysk netto Informacje finansowe (w tys. PLN) 2001 2000 1999 1998 1997 Przerób ropy naftowej 4 170 954 4 245 049 3 287 991 3 500 098 2 766 900 Sprzeda˝ produktów naftowych 4 034 642 3 958 236 3 646 906 3 587 350 3 309 062 Informacje operacyjne (w tonach) 5 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 List Prezesa Zarzàdu Szanowni Paƒstwo, Rok 2001 by∏ dla bran˝y naftowej bardzo trudny. Po 11 wrzeÊnia, dniu ataku terrorystycznego na USA, znacznie spad∏o zapotrzebowanie na paliwa i inne produkty naftowe. Wzmog∏o to dzia∏ania konkurencji - równie˝ na polskim rynku. Spadek cen ropy naftowej w roku 2001 (poprzedzony ich wysokim poziomem w roku 2000) w istotny sposób wp∏ynà∏ na obni˝enie mar˝y rafineryjnej. Mia∏o to niebagatelny wp∏yw na znaczàco gorszy zysk Rafinerii Gdaƒskiej, w stosunku do za∏o˝onego w Planie Techniczno-Ekonomicznym. W trakcie realizacji zaplanowanego poziomu sprzeda˝y iloÊciowej Rafineria zdecydowa∏a si´, w zwiàzku z mniejszym popytem na rynku polskim, zwi´kszyç znacznie sprzeda˝ eksportowà - do ok. 40 proc. ca∏kowitej sprzeda˝y. Spowodowa∏o to jednak obni˝enie poziomu zysku. Natomiast du˝a dyscyplina w zarzàdzaniu finansami spó∏ki i dzia∏ania oszcz´dnoÊciowe w obszarze produkcji przynios∏y zdecydowanà popraw´ wskaêników p∏ynnoÊci finansowej oraz obni˝y∏y wskaêniki zad∏u˝enia. Oznacza to, ˝e Rafineria nadal jest postrzegana na rynku jako wiarygodna firma o stabilnej sytuacji finansowej. Jednak wiele istotnych dzia∏aƒ zewn´trznych, zwiàzanych przede wszystkim ze wzmocnieniem pozycji Rafinerii na polskim rynku oraz dzia∏aƒ wewn´trznych, zwiàzanych z przeorientowaniem struktury zarzàdzania z proprodukcyjnej na bardziej elastycznà - prorynkowà nie zosta∏o jeszcze podj´tych. Byç mo˝e z uwagi na przed∏u˝ajàcy si´ proces prywatyzacyjny. A muszà byç zrealizowane jak najszybciej. 6 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Dzia∏ania zewn´trzne b´dà mia∏y na celu popraw´ struktury sprzeda˝y detalicznej i hurtowej oraz lepsze, bezpoÊrednie relacje z du˝ymi klientami instytucjonalnymi. Zamierzamy równie˝ podwy˝szyç efektywnoÊç eksportu, znacznie usprawniç dzia∏alnoÊç logistycznà oraz wdro˝yç efektywny model zarzàdzania zakupami. Musimy byç bli˝ej klienta, aby zwi´kszyç poziom jego satysfakcji, której miarà b´dzie wy˝sza efektywnoÊç naszej sprzeda˝y. Dzia∏ania wewn´trzne zwiàzane b´dà z budowà efektywnej organizacji, opartej o procesy biznesowe i zarzàdzanej poprzez centra zysków. Wydzielone zostanà funkcje pomocnicze. Wdro˝ony b´dzie zintegrowany system zarzàdzania. Organizacja osiàgnie wy˝szy poziom, zapewniajàcy jej sta∏e doskonalenie si´ i podnoszenie w∏asnej wartoÊci. Stosownie do nowego modelu zarzàdzania i schematu organizacyjnego zmieni si´ struktura zatrudnienia. Nowe inwestycje technologiczne oraz rynkowe dadzà zatrudnienie tym pracownikom Spó∏ki, którzy w efekcie dzia∏aƒ restrukturyzacyjnych, czy te˝ podnoszàcych efektywnoÊç zarzàdzania, b´dà musieli zmieniç swoje miejsce pracy. G∏ównà inwestycjà b´dzie budowa na terenie Rafinerii Gdaƒskiej SA instalacji zgazowania ci´˝kich pozosta∏oÊci z przerobu ropy naftowej (IGCC), która powinna staç si´ motorem rozwojowym i gwarantem sprawnego oraz efektywnego procesu przebudowy naszej Spó∏ki. 8 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Nie ulega wàtpliwoÊci, ˝e prowadzony przez Naft´ Polskà SA proces prywatyzacji Rafinerii ma i b´dzie mia∏ istotny wp∏yw na realizacj´ przedstawionych powy˝ej celów. Bez pilnego dokapitalizowania firmy niemo˝liwe jest zrealizowanie niektórych kosztownych, kapita∏owych inwestycji rynkowych. Prywatyzacja powinna zakoƒczyç si´ w roku 2002. Jestem przekonany, ˝e nowa forma w∏asnoÊci utwierdzi nas w s∏usznoÊci obranej drogi i stworzy stosowne warunki finansowe dla prowadzonych procesów zmian. Jestem Êwiadomy, ˝e stojàce przed Rafinerià zadania nie sà ∏atwe, mi´dzy innymi dlatego ˝e warunki, w których przyjdzie je realizowaç, nie sà sprzyjajàce. Ich realizacja b´dzie wymagaç wyt´˝onej pracy, du˝ego zrozumienia i zaufania ze strony wszystkich pracowników Rafinerii. Proces zmian w Spó∏ce b´dziemy realizowaç w sposób otwarty, oparty o bezpoÊrednià komunikacj´ i wymian´ poglàdów oraz tak, aby pozytywne, wymierne efekty by∏y szybko widoczne. Realizacja programu stworzenia nowoczesnej, funkcjonujàcej w nowym uk∏adzie w∏asnoÊciowym i mocno osadzonej na rynku gdaƒskiej Rafinerii b´dzie mo˝liwa w przeciàgu trzech lat. Od ka˝dego pracownika Spó∏ki zale˝eç b´dzie koƒcowy efekt. Nie wàtpi´, ˝e sprostamy stojàcym przed nami wyzwaniom rynku. Ju˝ w koƒcu bie˝àcego roku b´dziemy mogli si´ przekonaç, ˝e podj´te zosta∏y w∏aÊciwe, s∏uszne dzia∏ania. Rafineria Gdaƒska SA to nasza chluba, a tak˝e chluba Gdaƒska i ca∏ego województwa pomorskiego. Nie mo˝emy zawieÊç otoczenia, w którym funkcjonujemy, ani nas samych. Jestem przekonany, ˝e nie zawiedziemy. Gdaƒsk, kwiecieƒ 2002 Pawe∏ Olechnowicz Prezes Zarzàdu Dyrektor Generalny 9 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 W∏adze Spó∏ki Rada Nadzorcza Cezary CieÊlukowski Cz∏onek Stanis∏aw ¸aƒcucki Przewodniczàcy od dnia 10.09.2001r. Janina Wàgrodzka Cz∏onek Micha∏ Fràckowiak Przewodniczàcy do dnia 10.09.2001 Grzegorz Kozakowski Cz∏onek do dnia 10.09.2001r. Jerzy W´sierski Wiceprzewodniczàcy Pawe∏ Mosak Cz∏onek do dnia 10.09.2001r. Krzysztof Czy˝ Sekretarz Katarzyna Bia∏ous Cz∏onek od dnia 10.09.2001r. Leszek Burtan Cz∏onek Józef Rodziewicz Cz∏onek Adam S´k Cz∏onek od dnia 10.09.2001r. 10 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Zarzàd Rafinerii Gdaƒskiej SA - 2001 r. Wojciech ˚urawik Prezes Zarzàdu od 17 kwietnia 2000 r. do 12 marca 2002 r. Dyrektor Naczelny Stanis∏aw Pokojski Cz∏onek Zarzàdu od 18 kwietnia 2000 r. Dyrektor ds. Finansowych Wiceprezes Zarzàdu od 11 paêdziernika 2000 r. Marek Herra Cz∏onek Zarzàdu od 18 kwietnia 2000 r. do 19 kwietnia 2002 r. Dyrektor ds. Operacyjnych Miros∏aw Czapiewski Cz∏onek Zarzàdu od 31 maja 2000 r. do 19 kwietnia 2002 r. Dyrektor ds. Pracowniczych i Restrukturyzacji Zarzàd Rafinerii Gdaƒskiej SA - 2002r. Pawe∏ Olechnowicz Prezes Zarzàdu, Dyrektor Generalny od 12 marca 2002 r. Stanis∏aw Pokojski Wiceprezes Zarzàdu, Dyrektor ds. Finansowych Marek Soko∏owski Wiceprezes Zarzàdu, Dyrektor ds. Operacyjnych od 19 kwietnia 2002 r. 13 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Sytuacja finansowa i majàtkowa Rok 2001 przyniós∏ znaczne pogorszenie wyników finansowych Rafinerii Gdaƒskiej SA. Wynik netto obni˝y∏ si´ ze 182,8 mln PLN w 2000 r. do 3,1 mln PLN w roku 2001. Podstawowà przyczynà tego spadku by∏o bardzo istotne, bo a˝ o 257,8 mln PLN, w porównaniu z poprzednim rokiem, zmniejszenie si´ przychodów ze sprzeda˝y. W 2001 roku Spó∏ka dzia∏a∏a w du˝o trudniejszych warunkach rynkowych ni˝ rok wczeÊniej. Najistotniejszà przyczynà takiego stanu rzeczy by∏o pogorszenie si´ sytuacji koniunkturalnej na rynkach Êwiatowych. Po dobrym dla przemys∏u rafineryjnego roku 2000 przysz∏o, wskutek globalnego spowolnienia wzrostu gospodarczego i spadku cen ropy naftowej, zmniejszenie op∏acalnoÊci produkcji rafineryjnej, która mierzona mar˝à realizowanà na przerobie 1 tony ropy, spad∏a o ponad 10 USD na tonie. W zwiàzku z faktem, ˝e ceny zdecydowanej wi´kszoÊci produktów sà uzale˝nione od cen Êwiatowych, ubytek mar˝y mia∏ w konsekwencji bezpoÊredni i olbrzymi wp∏yw na wyniki finansowe Rafinerii Gdaƒskiej. Tej niesprzyjajàcej sytuacji na rynkach Êwiatowych towarzyszy∏a niekorzystna, ze wzgl´du na stosowanà metod´ wyceny zapasów, zmiana trendu kszta∏towania si´ cen ropy - z rosnàcego na malejàcy. Spowodowa∏o to w konsekwencji, w przeciwieƒstwie do roku 2000, wysoce negatywny wp∏yw na wyniki finansowe Spó∏ki w roku 2001. Warunki sprzeda˝y na rynku krajowym równie˝ uleg∏y pogorszeniu w stosunku do roku ubieg∏ego: zniesiono c∏a na paliwa, obni˝y∏ si´ popyt na nasze produkty, szczególnie paliwa, asfalty i oleje gotowe. W tej sytuacji alternatywà dla kurczàcego si´ popytu krajowego sta∏ si´ eksport, którego poziom w 2001 roku osiàgnà∏ ponad 40% ca∏kowitej masy produkcji i dzi´ki któremu Spó∏ka osiàgn´∏a wzrost masy sprzedanych produktów o 2% (76 tys. ton). Dodatnia dynamika sprzeda˝y zosta∏a jednak uzyskana g∏ównie dzi´ki intensyfikacji sprzeda˝y wysokojakoÊciowych i wysokowartoÊciowych produktów bia∏ych na wymagajàcych rynkach Europy Zachodniej. Skutkiem powy˝szych czynników by∏o obni˝enie si´ Êredniej ceny sprzeda˝y netto (bez akcyzy) o 16%, przy spadku Êredniego kosztu operacyjnego (równie˝ bez akcyzy) o zaledwie 11%. 14 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 W wyniku oddania do eksploatacji w 2000 roku nowych i zmodernizowanych instalacji, a co za tym idzie zwi´kszonej o ok. 2 mld z∏ wartoÊci Êrodków trwa∏ych, w 2001 roku odnotowaliÊmy równie˝, spowodowany naliczaniem przyspieszonej (praktycznie podwójnej) amortyzacji, planowany wzrost kosztów sta∏ych. W roku ubieg∏ym nastàpi∏o pogorszenie salda pozosta∏ej dzia∏alnoÊci operacyjnej. Wià˝e si´ ono z wyjàtkowo wysokimi przychodami w roku 2000, wynikajàcymi z zakoƒczenia realizacji Programu Rozwoju Technicznego i rozliczaniem umów z nim zwiàzanych. Pozytywna zmiana wyniku na operacjach finansowych by∏a g∏ównie rezultatem utrzymywania si´ silnego kursu z∏otówki oraz efektywnej gospodarki kumulowanymi Êrodkami pieni´˝nymi. Pomimo znacznego spadku rentownoÊci i efektywnoÊci funkcjonowania Rafinerii iloÊç generowanej gotówki pozosta∏a na wysokim poziomie, pozwalajàcym na sp∏at´ zobowiàzaƒ kredytowych zaciàgni´tych na realizacj´ Programu Rozwoju Technicznego. W 2001 roku Spó∏ka dokona∏a planowej sp∏aty kredytu w wysokoÊci 100 mln USD oraz przedterminowo wykupi∏a w∏asne obligacje o wartoÊci nominalnej 48 mln PLN. Efektem powy˝szych dzia∏aƒ jest istotna poprawa bezpieczeƒstwa finansowego Rafinerii, zarówno krótko-, jak i d∏ugoterminowego. Znacznemu polepszeniu uleg∏ wskaênik p∏ynnoÊci bie˝àcej - o 0,58 do poziomu 1,84 i szybki - o 0,19 do poziomu 0,91. Istotnemu obni˝eniu uleg∏y wskaêniki zad∏u˝enia, w tym: zad∏u˝enie z tytu∏u kredytów i po˝yczek do kapita∏ów w∏asnych - z 1,06 do 0,62, zad∏u˝enie d∏ugoterminowe do kapita∏ów w∏asnych - z 0,67 do 0,57, zad∏u˝enie z tytu∏u kredytów i po˝yczek, pomniejszone o wolne Êrodki finansowe do kapitalizacji – z 0,47 do 0,38. W 2001 roku Spó∏ka silnie odczu∏a pogorszenie koniunktury na Êwiecie i w kraju, co skutkowa∏o pogorszeniem si´ warunków ekonomicznych przerobu ropy oraz spadkiem popytu na rynku krajowym. Te bardzo negatywne skutki zosta∏y w znacznej mierze zredukowane poprzez dzia∏ania podejmowane w obszarze produkcji i handlu, co pozwoli∏o Rafinerii Gdaƒskiej w du˝ym stopniu przystosowaç si´ do przejÊciowego os∏abienia koniunktury. Dzi´ki temu, mimo niesatysfakcjonujàcego zysku w roku 2001 oraz ciàg∏ego braku rozstrzygni´ç w sferze prywatyzacji, Rafineria Gdaƒska SA pozostaje wiarygodnà firmà o silnej i stabilnej sytuacji finansowej, gotowà do dalszego rozwoju technologicznego oraz ekspansji rynkowej zarówno w kraju, jak i za granicà. Zak∏adany rozwój rynkowy i produkcyjny pozytywnie wp∏ynie nie tylko na sytuacj´ ekonomicznà Spó∏ki w d∏ugim okresie czasu, ale tak˝e zapewni spe∏nienie rosnàcych wymagaƒ jakoÊciowych i ekologicznych. 15 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 W czo∏ówce europejskich rafinerii Zakoƒczony w 2000 roku program rozbudowy i modernizacji instalacji produkcyjnych pozwoli∏ Rafinerii Gdaƒskiej wejÊç do grona nowoczesnych europejskich rafinerii. Wed∏ug rankingu Wood MacKenzie, obejmujàcego 112 rafinerii z zachodniej i centralnej Europy, Rafineria Gdaƒska awansowa∏a z odleg∏ego miejsca na 37 pozycj´ w Europie, pod wzgl´dem najwa˝niejszego wskaênika -kompleksowoÊci. Bardzo wysokà 6 pozycj´ uzyska∏a w zestawieniu rafinerii najg∏´biej odsiarczajàcych swoje produkty. Na ten wysoki wskaênik odsiarczania destylatów szczególny wp∏yw mia∏a instalacja hydrokrakingu, uruchomiona w 2000 roku. Produkty Rafinerii Gdaƒskiej eksportowane sà na rynki zachodnioeuropejskie, gdzie skutecznie konkurujà zarówno cenà, jak i jakoÊcià. Pozosta∏e Asfalty Oleje podstawowe Oleje smarowe gotowe Olej opa∏owy ci´˝ki 2% 1% 4,5% 2% Gazy p∏ynne 25% Benzyny 1% 22% 8% Lekki olej opa∏owy Paliwo Jet A-1 13% 21,5% Struktura sprzeda˝y produktów naftowych w roku 2001 16 Oleje nap´dowe R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Produkty i dzia∏alnoÊç handlowa Paliwa W roku 2001 Rafineria Gdaƒska sprzeda∏a ∏àcznie 2 791 tys. ton paliw (benzyny, paliwo Jet, oleje nap´dowe i lekki olej opa∏owy) i by∏ to wynik nieco wy˝szy od osiàgni´tego w roku poprzednim. Udzia∏ rafinerii w polskim rynku paliw wynosi∏ ok. 17 proc. Od kilku ju˝ lat Rafineria Gdaƒska, dostosowujàc si´ do zaleceƒ Unii Europejskiej, produkuje wy∏àcznie benzyny bezo∏owiowe. Firma wype∏nia tak˝e inne wymagania dotyczàce benzyn w zakresie zawartoÊci siarki i benzenu. ZawartoÊç siarki w benzynach to 10 ppm (0,001%), a wi´c 15-krotnie mniej ni˝ wymagajà tego normy unijne. Dzi´ki uruchomieniu w rafinerii instalacji izomeryzacji benzyn, poziom benzenu nie przekracza 1% obj., tj. wartoÊci wymaganej przez Uni´ Europejskà. Tak˝e oleje nap´dowe spe∏niajà, a w niektórych parametrach przewy˝szajà, unijne wymagania. Rafineria Gdaƒska od blisko dwóch lat produkuje niskosiarkowy olej nap´dowy o zawartoÊci siarki 50 ppm (0,005%) wyprzedzajàc w tym wzgl´dzie o 5 lat wymagania Unii Europejskiej. 18 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Firmowe Hurtownie Paliwowe Z koƒcem grudnia 2001 r. w barwach Rafinerii Gdaƒskiej funkcjonowa∏o 11 Firmowych Hurtowni Paliwowych. Udzia∏ obszaru hurtowego w krajowej sprzeda˝y paliw RG SA wyniós∏ w 2001 roku 70 procent. Paliwo lotnicze Tradycyjnie wysoka jakoÊç paliwa lotniczego Jet A1 i skuteczne dzia∏ania marketingowe powodujà, ˝e sprzeda˝ tego paliwa stale wzrasta. W roku 2001 firma sprzeda∏a ponad 340 tys. ton tego produktu, o 163 tys. ton wi´cej ni˝ w roku poprzednim. Ponad 96% wyprodukowanego paliwa lotniczego zosta∏o wyeksportowane, g∏ównie na rynek skandynawski i brytyjski. 19 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Oleje smarowe Spó∏ka sprzeda∏a w 2001 roku 56,8 tys. ton olejów smarowych utrzymujàc pozycj´ lidera na rynku olejów do silników samochodów osobowych. Du˝ym zainteresowaniem wÊród w∏aÊcicieli samochodów cieszà si´ oleje silnikowe z rodziny Lotos, które uzyska∏y aprobaty tak renomowanych producentów samochodów jak Volkswagen, Mercedes, Volvo. Pomimo ogólnego spadku sprzeda˝y olejów gotowych, oleje z rodziny Lotos osiàgn´∏y w 2001 roku poziom sprzeda˝y zbli˝ony do roku 2000. Istotnym przeobra˝eniom poddano kana∏ dystrybucji olejów smarowych. Przeprowadzone zmiany mia∏y na celu usprawnienie dzia∏alnoÊci firmy na tym obszarze rynku. Obecnie sprzeda˝ odbywa si´ poprzez sieç 13 Regionalnych Dystrybutorów olejów smarowych obejmujàcà swoim zasi´giem obszar ca∏ego kraju. Ogó∏em przez ten kana∏ dystrybucji Spó∏ka sprzeda∏a 95 proc. olejów. Wa˝nym i nadal aktywnie rozwijanym kana∏em dystrybucji olejów silnikowych sà firmowe punkty wymiany olejów zlokalizowane w warsztatach, bazach transportowych i autoryzowanych serwisach samochodowych. Rafineria Gdaƒska wyposa˝a je w nowoczesne urzàdzenia do wymiany oleju. Pod koniec 2001 roku w rafineryjnej sieci funkcjonowa∏o 816 takich punktów. Oleje smarowe sà tak˝e oferowane i z powodzeniem sprzedawane na rynkach Europy Wschodniej - na Ukrainie, Bia∏orusi, Litwie i ¸otwie oraz w Rosji. 20 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Lotos Dynamic – nowy olej silnikowy W sierpniu 2001 roku Rafineria Gdaƒska wprowadzi∏a na rynek swój najnowszy produkt – w pe∏ni syntetyczny, wielosezonowy olej silnikowy najnowszej generacji LOTOS DYNAMIC 0W/40. W klasyfikacji Amerykaƒskiego Stowarzyszenia In˝ynierów Przemys∏u Samochodowego (SAE) oceniany jest on jako olej o najlepszych w∏asnoÊciach niskotemperaturowych. Lotos Dynamic jest przeznaczony do benzynowych i wysokopr´˝nych silników samochodów nowych, zaawansowanych technologicznie. Nowy produkt pomyÊlnie przeszed∏ testy w ekstremalnych warunkach eksploatacyjnych, w tym na torach wyÊcigowych. Lotos Dynamic, podobnie jak inne oleje z rodziny Lotos, uzyska∏ aprobaty wiodàcych producentów samochodów. Sà to dwie presti˝owe aprobaty Volkswagena oraz aprobaty firm Mercedes Benz i Porsche. Przez Amerykaƒski Instytut Naftowy zosta∏ sklasyfikowany jako olej o klasie jakoÊci SJ/CF. Lotos Dynamic 0W/40 wprowadzono na rynek w nowym opakowaniu, w którym oferowane sà tak˝e inne oleje silnikowe z rodziny Lotos. 22 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Asfalty W roku 2001 Rafineria Gdaƒska sprzeda∏a 186 tys. ton asfaltów, uzyskujàc tym samym 30%-owy udzia∏ w polskim rynku asfaltów. Do 25% firma zwi´kszy∏a swój udzia∏ w rynku asfaltów przemys∏owych Asfalty przemys∏owe 12% Asfalty drogowe 88% Struktura sprzeda˝y asfaltów w roku 2001 Najwi´kszym zainteresowaniem klientów cieszy si´ od lat asfalt D 50 RG. Jest to produkt o najwy˝szej jakoÊci, który znalaz∏ zastosowanie g∏ównie przy budowie autostrad i dróg o najwi´kszym nat´˝eniu ruchu. W roku ubieg∏ym zanotowano znaczàcy wzrost sprzeda˝y najbardziej nowoczesnych asfaltów modyfikowanych polimerem. Asfalty te zosta∏y zastosowane do budowy autostrady A2, a tak˝e do budowy nawierzchni mostu wantowego w Gdaƒsku. Najwy˝szej jakoÊci asfalty powstajà dzi´ki wspó∏pracy z instytutami naukowymi, takimi jak Katedra In˝ynierii Drogowej Politechniki Gdaƒskiej czy Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie. Eksport Kraj 6% 94% Kierunek sprzeda˝y asfaltów Nowy produkt - asfalt Unibit 35/50 Bogata oferta asfaltów zosta∏a poszerzona w ubieg∏ym roku o nowy produkt - asfalt typu Multigrade. Rafineria Gdaƒska jako pierwszy producent w Europie Ârodkowej wprowadzi∏a tego typu produkt do swojej oferty pod nazwà UNIBIT 35/50. Charakteryzuje si´ on dobrymi w∏asnoÊciami wytrzyma∏oÊciowymi i dlatego jest polecany szczególnie do budowy dróg o du˝ym nat´˝eniu ruchu. 23 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Sieç stacji paliw Rafinerii Gdaƒskiej W sieci Rafinerii Gdaƒskiej funkcjonuje ponad 300 stacji paliw. W roku 2001 powi´kszy∏a si´ ona o 30 stacji - 28 patronackich i 2 firmowe. Nadzór nad stacjami patronackimi przej´∏a w roku 2001 spó∏ka z o.o. „Stacje Paliw Rafinerii Gdaƒskiej”. 280 260 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 Stacje firmowe Stacje patronackie 1996 1997 1998 1999 2000 2001 Liczba stacji paliw Rafinerii Gdaƒskiej 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 1996 1997 1998 1999 2000 2001 Udzia∏ w∏asnej sieci dystrybucji w krajowej sprzeda˝y paliw 24 na koniec grudnia R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Systemy zarzàdzania Od 1996 roku Rafineria Gdaƒska SA posiada certyfikat Systemu Zapewnienia JakoÊci zgodny z wymaganiami normy ISO 9002. Wdro˝enie Systemu Zapewnienia JakoÊci, a obecnie jego utrzymanie i doskonalenie, gwarantuje wysokà jakoÊç produktów na poziomie dostosowanym do stale zmieniajàcych si´ wymagaƒ naszych klientów. Dok∏adamy staraƒ, aby dostawcy wyrobów i us∏ug dla naszych potrzeb byli najlepsi i sprawdzeni w myÊl zasady, ˝e ka˝dy kto pracuje dla Rafinerii Gdaƒskiej jest odpowiedzialny za jakoÊç, ochron´ Êrodowiska oraz bezpieczeƒstwo i higien´ pracy. W 1999 roku Rafineria Gdaƒska jako pierwsza firma w sektorze naftowym uzyska∏a certyfikat Systemu Zarzàdzania Ârodowiskowego wed∏ug wymagaƒ normy ISO 14001. W trosce o Êrodowisko naturalne dzia∏alnoÊç biznesowa firmy realizowana jest w sposób minimalizujàcy niekorzystne oddzia∏ywanie na Êrodowisko. W roku 2002 firma zamierza ubiegaç si´ o certyfikacj´ trzeciego systemu – Systemu Zarzàdzania Bezpieczeƒstwem i Higienà Pracy zgodnego z wymaganiami normy PN-N-18001, a obecne dzia∏ania prowadzone sà w myÊl zasady: „˚adna praca nie jest na tyle wa˝na i pilna, aby nie mo˝na by∏o jej wykonywaç bezpiecznie”. 26 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 W trosce o Êrodowisko Rafineria Gdaƒska SA, najwi´ksza firma na Wybrze˝u, prowadzi swojà dzia∏alnoÊç tak, aby jej oddzia∏ywanie na Êrodowisko by∏o jak najmniejsze. „Firma przyjazna Êrodowisku naturalnemu” – takie zdanie rozpoczyna tekst Misji Firmy. Rafineria czyni wiele staraƒ, aby stan powietrza i wody wokó∏ niej by∏ jak najlepszy, a iloÊç wytworzonych odpadów zosta∏a zminimalizowana. Wszelkie potencjalne zagro˝enia sà na bie˝àco monitorowane. Wynika to przede wszystkim z troski o sàsiadów, a tak˝e z wymagaƒ Pomorskiego Urz´du Wojewódzkiego ustalajàcego dopuszczalne iloÊci zanieczyszczeƒ, które mogà byç wprowadzone do Êrodowiska. W wielu przypadkach emitowane przez firm´ zanieczyszczenia sà wielokrotnie mniejsze od wielkoÊci dopuszczalnych. Rafineria Gdaƒska znajduje si´ w bliskim sàsiedztwie Rezerwatu Ptaków Chronionych na Wyspie Sobieszewskiej i fakt ten wp∏ywa dodatkowo na zwi´kszenie wysi∏ków majàcych na celu minimalizacj´ oddzia∏ywania na otoczenie. Dzi´ki systemowi monitoringu pi´ç stacji pomiarowych nieprzerwanie kontroluje st´˝enie w´glowodorów wokó∏ firmy. Przed niekontrolowanà emisjà w´glowodorów chroni system hermetyzacji i odzysku par podczas nalewu paliw do autocystern i cystern kolejowych oraz system podwójnych uszczelnieƒ na zbiornikach z dachami p∏ywajàcymi. 28 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Rafineria posiada trójstopniowà oczyszczalni´ Êcieków przemys∏owych, którà opuszczajà Êcieki w pe∏ni bezpieczne dla Êrodowiska i spe∏niajàce wymagania Konwencji Helsiƒskiej. Odpady sà selektywnie gromadzone w wyznaczonych miejscach i przekazywane odbiorcom zewn´trznym do wykorzystania, unieszkodliwienia lub sk∏adowania. Realizacji proekologicznych celów s∏u˝y polityka Êrodowiskowa koordynowana w ramach obowiàzujàcego w Rafinerii Gdaƒskiej Systemu Zarzàdzania Ârodowiskowego, zgodnego z normà ISO 14001. W firmie obowiàzujà procedury umo˝liwiajàce sprawowanie pe∏nej kontroli nad wp∏ywem Rafinerii na Êrodowisko i wspomagajàce ciàg∏e ograniczanie tego wp∏ywu. Polityka Êrodowiskowa Rafinerii rozwija si´ w dwóch kierunkach: Czysta produkcja ograniczanie emisji zanieczyszczeƒ powstajàcych podczas procesów produkcyjnych, zmniejszanie zu˝ycia mediów technologicznych, dok∏adne oczyszczanie Êcieków i zagospodarowywanie odpadów. Czyste produkty od 2000 roku produkcja benzyn wy∏àcznie bezo∏owiowych i niskosiarkowego oleju nap´dowego. Radykalne zmniejszenie w ciàgu ostatnich dziesi´ciu lat iloÊci zanieczyszczeƒ emitowanych do atmosfery mo˝liwe by∏o dzi´ki zaanga˝owaniu powa˝nych Êrodków na modernizacj´ i budow´ nowych instalacji. Mimo wzrostu produkcji o 1/3, poziom emisji dwutlenku siarki do atmosfery utrzyma∏ si´ na tym samym poziomie. Rafineria Gdaƒska nale˝y do Panteonu Polskiej Ekologii. Nagroda ta, której patronujà Minister Ârodowiska i Polskie Centrum Badaƒ i Certyfikacji, przyznawana jest firmom, które dbajà o Êrodowisko w stopniu wi´kszym ni˝ wymaga tego prawo. 29 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Pracownicy Realizacja strategii rozwoju i poprawy efektywnoÊci pracy w Rafinerii Gdaƒskiej zale˝y przede wszystkim od jej pracowników, od ich zaanga˝owania i pe∏nego wykorzystania twórczych mo˝liwoÊci. Pracownicy Rafinerii to doÊwiadczony zespó∏ wykwalifikowanych specjalistów z wielu dziedzin, którzy uczestniczàc w licznych szkoleniach i specjalistycznych kursach wcià˝ podwy˝szajà swoje kwalifikacje. Rafineria wspiera osoby uzupe∏niajàce swoje wykszta∏cenie na studiach wieczorowych, zaocznych i podyplomowych. Wymaga tego rozwój firmy, coraz nowoczeÊniejsze technologie oraz nowe systemy zarzàdzania jakoÊcià, Êrodowiskiem i bezpieczeƒstwem pracy. W koƒcu 2001 roku Rafineria Gdaƒska zatrudnia∏a 1503 osoby, z czego ponad 20 procent pracowników z wykszta∏ceniem wy˝szym, a 46 procent z wykszta∏ceniem Êrednim. Pe∏nà opiek´ zdrowotnà zapewnia wszystkim pracownikom zak∏adowa przychodnia lekarska, przekszta∏cona w samodzielnà spó∏k´ „Comed”. Dla osób, które przepracowa∏y w firmie 20 lat, organizowane sà corocznie uroczyste spotkania z Zarzàdem. Pracownicy Rafinerii Gdaƒskiej zrzeszeni sà w licznych, aktywnie dzia∏ajàcych organizacjach: zwiàzkach zawodowych, Stowarzyszeniu In˝ynierów i Techników Przemys∏u Naftowego i Gazowniczego, Ognisku TKKF „Rafineria”, Kole Honorowych Dawców Krwi i wielu innych. Byli pracownicy utrzymujà aktywny kontakt z firmà poprzez Ko∏o Emerytów i Rencistów. Ponad dwustu pracowników zrzeszonych w TKKF „Rafineria” korzysta z wielu form aktywnego wypoczynku w licznych sekcjach sportowych, wÊród których najwi´kszym zainteresowaniem cieszy si´ ˝eglarstwo, uprawiane rodzinnie na jachtach nale˝àcych do firmy. W czerwcu 2001 roku, z okazji 25-lecia Rafinerii Gdaƒskiej, odby∏ si´ wielki turniej sportowy, w którym w wielu dyscyplinach, zmierzy∏y si´ ze sobà zespo∏y pracowników oraz dru˝yny rodzinne. Najwa˝niejszym punktem obchodów 25-lecia Rafinerii Gdaƒskiej by∏a impreza integracyjna na sopockim hipodromie, w której uczestniczyli pracownicy wraz z rodzinami. 31 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Wspó∏praca z otoczeniem Rafineria Gdaƒska to najwi´ksze przedsi´biorstwo w województwie pomorskim, którego dzia∏alnoÊç jest bardzo istotna dla regionu, a przede wszystkim dla Gdaƒska i jego mieszkaƒców. Firma to jeden z najwi´kszych w regionie sponsorów i darczyƒców. Wspiera szpitale, szko∏y, placówki kulturalne i instytucje dobroczynne. S∏u˝y∏a bezpoÊrednià pomocà i wsparciem podczas akcji ratowniczej w czasie powodzi w Gdaƒsku. Szczególnej pomocy Rafineria Gdaƒska udziela wielu szpitalom i placówkom s∏u˝by zdrowia na terenia Województwa Pomorskiego. W czerwcu 2001 roku podarowa∏a Szpitalowi Miejskiemu im. Êw. Wojciecha-Adalberta w Gdaƒsku Zaspie 4 pulsoksymetry – urzàdzenia do monitorowania podstawowych czynnoÊci ˝yciowych noworodków, a wczeÊniej zakupi∏a sprz´t medyczny dla oddzia∏u ginekologicznego. Rafineria Gdaƒska jest partnerem gdaƒskiej kultury. Dofinansowuje odbudow´ gdaƒskich zabytków i wspiera dzia∏ania kulturalne. Od wielu lat wspomaga znany zespó∏ muzyki dawnej „Cappella Gedanensis”. Sprawuje mecenat nad prezentowanymi w Gdaƒsku najlepszymi przedstawieniami scen warszawskich. Jako firma zwiàzana z motoryzacjà od lat patronuje dzia∏aniom zmierzajàcym do poprawy bezpieczeƒstwa na drogach. We wrzeÊniu 2001 r. wspólnie z Komendà Wojewódzkà Policji w Gdaƒsku zorganizowa∏a akcj´ „Bezpieczna droga do szko∏y z Lotosem”. 32 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Rafineria Gdaƒska to od lat jeden z najwi´kszych w Polsce Pó∏nocnej sponsorów sportu. W 2001 uczestniczàcy w rozgrywkach Euroligi (zakoƒczonych w 2002 roku) zespó∏ ˝eƒskiej koszykówki - Lotos VBW Clima odniós∏, zdobywajàc wicemistrzostwo Europy, najwi´kszy sukces w historii polskiej koszykówki klubowej. W barwach Rafinerii Gdaƒskiej wyst´powa∏ zespó∏ Lotos Racing Team startujàcy w WyÊcigowych Samochodowych Mistrzostwach Polski. W 2001 roku odniós∏ on kolejne sukcesy: mistrzami Polski zostali Tadeusz Myszkier (startujàcy w BMW) oraz Tadeusz K∏osowski (Formu∏a F3), a dzi´ki wynikom ca∏ego zespo∏u Rafineria Gdaƒska zosta∏a Mistrzem Polski w klasyfikacji zespo∏ów sponsorskich. Spó∏ka promowa∏a swoje produkty tak˝e na trasach rajdowych, na których jej barwy reprezentowali w klasie N4 Bart∏omiej Baniowski z pilotem Piotrem Wieczorkiem na samochodzie Subaru. Blisko najwi´kszego sukcesu w historii gdaƒskiego hokeja by∏a sponsorowana przez Rafineri´ Gdaƒskà dru˝yna Stoczniowca, która jednak ostatecznie zaj´∏a czwarte miejsce w Polsce. Zawodnik wspieranej przez Rafineri´ sekcji gimnastycznej AZS AWF – Leszek Blanik, bràzowy medalista z Sydney, równie˝ w minionym roku zdobywa∏ najwy˝sze trofea, wygrywajàc zawody Pucharu Âwiata. Rafineria Gdaƒska wspiera∏a równie˝ wiele imprez sportowych, takich jak Puchar Europy w Triatlonie, Bieg Dominika, Maraton SolidarnoÊci, Mi´dzynarodowe Regaty Balonowe, Memoria∏ ˚ylewicza w lekkoatletyce, Mistrzostwa Polski w tenisie sto∏owym i inne. 33 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Zestawienia finansowe Rachunek zysków i strat ......................................................37 Bilans ..................................................................................38 Podstawowe zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego......................................40 Dane uzupe∏niajàce do rachuku zysków i strat ....................44 Dane uzupe∏niajàce do bilansu............................................46 Informacje dodatkowe ........................................................50 Opinia bieg∏ego rewidenta ..................................................52 35 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – 36 R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Rachunek zysków i strat za okres 2000 2001 Przychody ze sprzeda˝y i zrównane z nimi 6 985 920 6 082 017 Koszty dzia∏alnoÊci operacyjnej 6 704 874 6 058 756 281 046 23 261 Pozosta∏e przychody operacyjne 47 775 20 850 Pozosta∏e koszty operacyjne 20 417 24 938 308 404 19 173 85 087 136 237 153 723 170 198 239 768 (14 788) Zyski nadzwyczajne 5 529 265 Straty nadzwyczajne 4 880 30 240 417 (14 553) 57 576 (17 668) 182 841 3 115 w tysiàcach PLN Zysk ze sprzeda˝y Zysk na dzia∏alnoÊci operacyjnej Przychody finansowe Koszty finansowe Zysk (strata) na dzia∏alnoÊci gospodarczej Zysk (strata) brutto Obowiàzkowe obcià˝enia Zysk netto 37 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Bilans AKTYWA na dzieƒ 31 grudnia 2000 2001 1 689 768 1 451 252 28 858 25 490 Rzeczowy majàtek trwa∏y 1 566 054 1 322 546 Finansowy majàtek trwa∏y 92 986 96 018 1 870 7 198 1 251 051 814 338 Zapasy 537 279 412 548 Nale˝noÊci i roszczenia 503 290 389 277 Papiery wartoÊciowe przeznaczone do obrotu 125 984 - 84 498 12 513 58 530 41 210 2 999 349 2 306 800 w tysiàcach PLN MAJÑTEK TRWA¸Y WartoÊci niematerialne i prawne Nale˝noÊci d∏ugoterminowe MAJÑTEK OBROTOWY Ârodki pieni´˝ne ROZLICZENIA MI¢DZYOKRESOWE RAZEM AKTYWA 38 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Bilans (c.d.) PASYWA na dzieƒ 31 grudnia 2000 2001 1 127 472 1 113 515 78 700 78 700 769 121 935 739 96 810 95 961 - - Zysk finansowy netto roku obrotowego 182 841 3 115 REZERWY 65 967 28 411 1 732 897 1 074 033 Zobowiàzania d∏ugoterminowe 740 899 632 564 Zobowiàzania krótkoterminowe i fundusze specjalne 991 998 441 469 ROZLICZENIA MI¢DZYOKRESOWE I PRZYCHODY PRZYSZ¸YCH OKRESÓW 73 013 90 841 2 999 349 2 306 800 w tysiàcach PLN KAPITA¸ W¸ASNY Kapita∏ akcyjny Kapita∏ zapasowy Kapita∏ rezerwowy z aktualizacji wyceny Nie podzielony wynik finansowy z lat ubieg∏ych ZOBOWIÑZANIA I FUNDUSZE SPECJALNE RAZEM PASYWA 39 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Podstawowe zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego Sprawozdania za lata 2000-2001 zosta∏y przygotowane zgodnie z Ustawà z dnia 29 wrzeÊnia 1994 roku o rachunkowoÊci. WartoÊci niematerialne i prawne WartoÊci niematerialne i prawne obejmujà nabyte oprogramowania komputerów oraz nabyte prawa majàtkowe i sà wyceniane wed∏ug cen nabycia pomniejszonych o umorzenie. Ârodki trwa∏e Ârodki trwa∏e wyceniane sà w cenach nabycia lub koszcie wytworzenia po aktualizacji wyceny, pomniejszonych o umorzenie. Ârodki trwa∏e sà amortyzowane metodà liniowà i degresywnà. Inwestycje WartoÊç inwestycji rozpocz´tych jest prezentowana w wysokoÊci nak∏adów poniesionych na nabycie lub wytworzenie przysz∏ych Êrodków trwa∏ych. Koszty lub przychody finansowe zwiàzane z finansowaniem inwestycji w trakcie ich realizacji sà kapitalizowane i odpowiednio zwi´kszajà bàdê zmniejszajà wartoÊç Êrodków trwa∏ych, a po oddaniu inwestycji do u˝ytkowania obcià˝ajà koszty operacji finansowych. Finansowy majàtek trwa∏y Finansowy majàtek trwa∏y obejmuje udzia∏y, akcje i inne papiery wartoÊciowe, które sà wyceniane wed∏ug kosztów ich nabycia pomniejszonych o odpisy spowodowane trwa∏à utratà ich wartoÊci. Trwa∏a utrata wartoÊci obcià˝a koszty finansowe. 40 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Zapasy Zapasy sà wyceniane wed∏ug cen nabycia lub kosztu wytworzenia nie wy˝szych ni˝ cena sprzeda˝y netto. Poszczególne grupy zapasów sà wyceniane w nast´pujàcy sposób: Materia∏y – rzeczywisty koszt zakupu Pó∏produkty i produkty w toku – Êredni zmienny koszt wytworzenia Wyroby gotowe – Êredni zmienny koszt wytworzenia Towary – rzeczywisty koszt zakupu Cena sprzeda˝y netto oparta jest na mo˝liwej do uzyskania cenie sprzeda˝y pomniejszonej o koszty zwiàzane z przystosowaniem sk∏adnika majàtku do sprzeda˝y i doprowadzenia transakcji sprzeda˝y do skutku. Krótkoterminowe papiery wartoÊciowe przeznaczone do obrotu Krótkoterminowe papiery wartoÊciowe sà wycenione wed∏ug wartoÊci ni˝szej z dwóch: ceny zakupu lub wartoÊci rynkowej na dzieƒ sporzàdzenia bilansu. Nale˝noÊci Nale˝noÊci sà wykazywane w kwocie wymagajàcej zap∏aty pomniejszonej o rezerwy. Rezerwy na nale˝noÊci tworzone sà w oparciu o analiz´ ÊciàgalnoÊci nale˝noÊci od poszczególnych d∏u˝ników lub w nast´pstwie likwidacji lub og∏oszenia upad∏oÊci d∏u˝ników. Ârodki pieni´˝ne Ârodki pieni´˝ne wycenia si´ wed∏ug wartoÊci nominalnej. Zobowiàzania Zobowiàzania sà wyceniane w kwocie wymagajàcej zap∏aty. Cz´Êç sald kredytów i zobowiàzaƒ jest wykazywana jako d∏ugoterminowe, je˝eli termin wymagalnoÊci przekracza jeden rok od daty bilansowej. Pozosta∏e cz´Êci sald kredytów i zobowiàzaƒ wykazywane sà jako krótkoterminowe. Transakcje w walutach obcych Transakcje przeprowadzane w walucie obcej sà ksi´gowane po przeliczeniu na walut´ polskà po kursie wymiany z dnia przeprowadzenia transakcji. Udzia∏y w innych jednostkach i d∏ugoterminowe papiery wartoÊciowe wyra˝one w walucie obcej wykazywane sà na dzieƒ bilansowy po kursie, po którym nastàpi∏ ich zakup, jednak w wysokoÊci nie wy˝szej od obowiàzujàcego na koniec roku Êredniego kursu ustalonego przez Prezesa NBP. Pozosta∏e aktywa i pasywa wyra˝one w walucie obcej sà przeszacowywane na dzieƒ bilansowy wed∏ug Êredniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Prezesa NBP na ten dzieƒ. 41 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Ró˝nice kursowe powsta∏e w wyniku wyceny Êrodków pieni´˝nych, udzia∏ów oraz papierów wartoÊciowych na dzieƒ bilansowy zalicza si´ do przychodów/kosztów finansowych. Ró˝nice kursowe z tytu∏u przeszacowania rozrachunków i kredytów z tytu∏u inwestycji, od dnia rozpocz´cia inwestycji do dnia bilansowego lub do dnia przyj´cia do u˝ytkowania powsta∏ych Êrodków trwa∏ych odnoszone sà na wartoÊç inwestycji. Pozosta∏e ró˝nice kursowe z wyceny na dzieƒ bilansowy rozlicza si´ w ramach danej waluty i: ■ nadwy˝k´ ujemnych ró˝nic kursowych nad dodatnimi zalicza si´ do kosztów finansowych; ■ nadwy˝k´ dodatnich ró˝nic kursowych nad ujemnymi zalicza si´ do przycho- dów przysz∏ych okresów. Sprzeda˝ WartoÊç sprzeda˝y ustalona zosta∏a na podstawie zaliczonych do okresów sprawozdawczych wielkoÊci sprzeda˝y zafakturowanej odbiorcom (z uwzgl´dnieniem nale˝nej akcyzy), pomniejszonych o podatek od towarów i us∏ug (VAT) oraz upusty. Wynik finansowy Wynik finansowy jest ustalany w oparciu o zasad´ wspó∏miernoÊci kosztów i przychodów. Przychody i koszty sà rozpoznawane wed∏ug zasady memoria∏owej. Spó∏ka stosuje uk∏ad porównawczy rachunku zysków i strat. Opodatkowanie Bie˝àce zobowiàzania z tytu∏u podatku dochodowego od osób prawnych sà naliczane zgodnie z polskimi przepisami podatkowymi. Rezerwy na dodatnie przejÊciowe ró˝nice z tytu∏u podatku dochodowego od osób prawnych spowodowane odmiennoÊcià momentu uznania przychodu za osiàgni´ty lub kosztu za poniesiony wed∏ug zasad rachunkowoÊci i przepisów podatkowych sà tworzone wed∏ug metody zobowiàzaƒ. Spó∏ka rozpoznaje ujemne przejÊciowe ró˝nice z tytu∏u podatku dochodowego od osób prawnych w pozycji czynnych rozliczeƒ mi´dzyokresowych jedynie w wypadku istnienia uzasadnionej pewnoÊci przysz∏ej realizacji tych rozliczeƒ. 42 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Dane uzupe∏niajàce do rachuku zysków i strat za okres 2000 2001 6 985 920 6 082 017 6 864 410 5 876 552 2 314 258 508 117 087 (53 411) 2 109 368 6 704 874 6 058 756 Koszty wed∏ug rodzaju, w tym: 6 702 918 5 802 558 zu˝ycie materia∏ów i energii 3 781 250 3 121 020 podatki i op∏aty 2 401 814 2 082 949 233 389 274 592 1 956 256 198 47 775 20 850 495 413 Rozwiàzanie rezerw na niedobory i nale˝noÊci wàtpliwe 1 725 13 191 Dotacje 1 656 1 496 43 899 5 750 20 417 24 938 542 293 6 788 9 168 13 087 15 477 w tysiàcach PLN PRZYCHODY ZE SPRZEDA˚Y I ZRÓWNANE Z NIMI Przychody ze sprzeda˝y produktów Przychody ze sprzeda˝y towarów i materia∏ów Zmiana stanu produktów Koszty wytworzenia Êwiadczeƒ na w∏asne potrzeby KOSZTY DZIA¸ALNOÂCI OPERACYJNEJ amortyzacja WartoÊç sprzedanych towarów i materia∏ów POZOSTA¸E PRZYCHODY OPERACYJNE Przychody ze sprzeda˝y sk∏adników majàtku trwa∏ego Pozosta∏e przychody operacyjne POZOSTA¸E KOSZTY OPERACYJNE WartoÊç sprzedanych sk∏adników majàtku trwa∏ego Koszty utrzymania zapasów obowiàzkowych Pozosta∏e koszty operacyjne 44 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Dane uzupe∏niajàce do rachuku zysków i strat (c.d.) za okres 2000 2001 85 087 136 237 5 076 4 819 25 577 24 753 3 471 30 839 Dodatnie ró˝nice kursowe 27 129 56 165 Pozosta∏e przychody finansowe 23 834 19 661 153 723 170 198 Odsetki zap∏acone i do zap∏acenia 85 820 88 921 Ujemne ró˝nice kursowe 40 519 76 366 Pozosta∏e koszty finansowe 27 384 4 911 649 235 Zyski nadzwyczajne 5 529 265 Straty nadzwyczajne 4 880 30 57 576 (17 668) 79 202 941 (21 626) (18 609) w tysiàcach PLN PRZYCHODY FINANSOWE Dywidendy z tytu∏u udzia∏ów Odsetki uzyskane Zysk ze sprzeda˝y papierów wartoÊciowych KOSZTY FINANSOWE WYNIK ZDARZE¡ NADZWYCZAJNYCH OBOWIÑZKOWE OBCIÑ˚ENIA ZYSKU Podatek dochodowy od osób prawnych Odroczony podatek dochodowy 45 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Dane uzupe∏niajàce do bilansu AKTYWA na dzieƒ 31 grudnia 2000 2001 28 858 25 490 Nabyte prawa wieczystego u˝ytkowania gruntów 293 192 Oprogramowanie komputerów 235 149 28 330 25 149 RZECZOWY MAJÑTEK TRWA¸Y 1 566 054 1 322 546 Ârodki trwa∏e 1 528 564 1 308 287 3 756 3 756 Budynki i budowle 829 919 755 527 Urzàdzenia techniczne i maszyny 689 341 543 366 Ârodki transportu 1 945 2 252 Pozosta∏e Êrodki trwa∏e 3 603 3 386 37 099 14 228 25 126 3 754 391 31 FINANSOWY MAJÑTEK TRWA¸Y 92 986 96 018 Udzia∏y i akcje: 92 986 91 842 w jednostkach zale˝nych 75 814 75 814 w jednostkach stowarzyszonych 14 136 14 299 3 036 1 729 - 4 176 1 870 7 198 w tysiàcach PLN WARTOÂCI NIEMATERIALNE I PRAWNE Nabyte licencje i inne prawa Grunty w∏asne Inwestycje rozpocz´te, w tym Budowa instalacji blendingu benzyn Zaliczki na poczet inwestycji w pozosta∏ych jednostkach Papiery wartoÊciowe NALE˚NOÂCI D¸UGOTERMINOWE 46 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Dane uzupe∏niajàce do bilansu (c.d.) AKTYWA na dzieƒ 31 grudnia 2000 2001 ZAPASY 537 279 412 548 Materia∏y 286 606 201 179 Pó∏produkty i produkcja w toku 139 367 95 628 Produkty gotowe 110 739 115 172 567 569 - - 503 290 389 277 460 870 379 051 37 275 5 106 5 145 5 120 PAPIERY WARTOÂCIOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU 125 984 - w tysiàcach PLN Towary Zaliczki na poczet dostaw NALE˚NOÂCI I ROSZCZENIA Nale˝noÊci z tytu∏u dostaw robót i us∏ug Nale˝noÊci z tytu∏u podatków, dotacji i ubezpieczeƒ spo∏ecznych Pozosta∏e nale˝noÊci Obligacje Skarbu Paƒstwa i bony skarbowe przeznaczone do odsprzeda˝y 125 984 - ÂRODKI PIENI¢˚NE 84 498 12 513 30 27 83 438 11 599 1 030 887 58 530 41 210 58 530 41 210 - - Ârodki pieni´˝ne w kasie Ârodki pieni´˝ne na rachunkach bankowych Inne Êrodki pieni´˝ne ROZLICZENIA MI¢DZYOKRESOWE Czynne rozliczenia mi´dzyokresowe kosztów Inne rozliczenia mi´dzyokresowe 47 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Dane uzupe∏niajàce do bilansu (c.d.) PASYWA na dzieƒ 31 grudnia 2000 2001 78 700 78 700 78 700 78 700 769 121 935 739 Kapita∏ zapasowy tworzony ustawowo 216 140 216 989 Kapita∏ zapasowy tworzony zgodnie ze statutem 552 981 718 750 REZERWY 65 967 28 411 Rezerwy na podatek dochodowy od osób prawnych 44 290 25 681 Pozosta∏e rezerwy 21 677 2 730 740 899 632 564 85 646 35 501 655 253 597 063 w tysiàcach PLN KAPITA¸ AKCYJNY 7 870 000 akcji zwyk∏ych o wartoÊci nominalnej 10 z∏ KAPITA¸ ZAPASOWY ZOBOWIÑZANIA D¸UGOTERMINOWE D∏ugoterminowe obligacje D∏ugoterminowe kredyty bankowe 48 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Dane uzupe∏niajàce do bilansu (c.d.) PASYWA na dzieƒ 31 grudnia 2000 2001 I FUNDUSZE SPECJALNE 991 998 441 469 Zobowiàzania krótkoterminowe 983 209 432 482 - - Kredyty bankowe 457 132 59 887 Zobowiàzania z tytu∏u dostaw i us∏ug 328 009 187 675 Zobowiàzania z tytu∏u podatków, ce∏ i ubezpieczeƒ spo∏ecznych 191 257 180 279 Zobowiàzania z tytu∏u wynagrodzeƒ 2 313 2 448 Pozosta∏e zobowiàzania krótkoterminowe 4 498 2 193 8 789 8 987 Zak∏adowy Fundusz Âwiadczeƒ Socjalnych 5 136 5 303 Fundusz restrukturyzacyjny 3 600 3 600 53 84 I PRZYCHODY PRZYSZ¸YCH OKRESÓW 73 013 90 841 Bierne rozliczenia mi´dzyokresowe 39 708 42 321 9 320 9 304 29 319 28 691 1 069 4 326 33 305 48 520 - 489 33 022 48 031 283 - w tysiàcach PLN ZOBOWIÑZANIA KRÓTKOTERMINOWE Po˝yczki, obligacje i papiery wartoÊciowe Fundusze specjalne Fundusz za∏ogi ROZLICZENIA MI¢DZYOKRESOWE Rezerwa na odsetki naliczone Rezerwa na nagrody jubileuszowe oraz odprawy emerytalne i rentowe Pozosta∏e Przychody przysz∏ych okresów Zaliczki na poczet sprzeda˝y Dodatnie ró˝nice kursowe Pozosta∏e 49 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1 Informacje dodatkowe Wskaênik wzrostu cen towarów i us∏ug konsumpcyjnych w okresie: od grudnia 1999 do grudnia 2000 wyniós∏ 8,5 %, od grudnia 2000 do grudnia 2001 wyniós∏ 5,5 %. Âredni kurs wymiany w Narodowym Banku Polskim: na dzieƒ 31.12.2000 wyniós∏ 4,1432 PLN/USD, na dzieƒ 31.12.2001 wyniós∏ 3,9863 PLN/USD. 50 R a f i n e r i a G d a ƒ s k a S A – 52 R a p o r t R o c z n y 2 0 0 1