pobierz PDF - NOT Gdańsk
Transkrypt
pobierz PDF - NOT Gdańsk
N 2 r1 www.gdansk.enot.pl e-mail: [email protected] 15 20 tel. +48 58 321 84 84 ik n er zi d aź -p ISSN 2300-4347 80-850 Gdańsk, ul. Rajska 6 Pomorskiej Rady Federacji Stowarzyszeń Naukowo - Technicznych NOT w Gdańsku 40 5-7.11.2015 str. 24 215 rocznica utworzenia Towarzystwa Przyjaciół Nauk 180 rocznica utworzenia Towarzystwa Politechnicznego Polskiego 70 rocznica powstania Naczelnej Organizacji Technicznej PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Kalendarium 27 lipca - posiedzenie Pomorskiej Rady FSNT NOT w 12 października - posiedzenie Kapituły Konkursu o PoGdańsku morską Nagrodę Jakości. 27 lipca - posiedzenie Zarządu Pomorskiej Rady FSNT 13 października - szkolenie z zakresu zasad Modelu DoNOT w Gdańsku skonałości Pomorskiej Nagrody Jakości 27 sierpnia - posiedzenie Zarządu Pomorskiej Rady FSNT 14 października - spotkanie w Klubie Technika NOT NOT w Gdańsku gość prof. Andrzej Stepnowski 11 września - spotkanie Klubu Pomorskiej Nagrody Jako- 15 października - posiedzenie Rady Naukowej Instytutu ści Naukowo Technicznego PR FSNT NOT w Gdańsku 21 września - posiedzenie Zarządu Pomorskiej Rady FSNT 16 października - konferencja „Rola samorządu terytoNOT w Gdańsku rialnego w rozwoju państwa” 05 października - posiedzenie Zarządu Pomorskiej Rady 28 października - spotkanie Klubu Pomorskiej Nagrody FSNT NOT w Gdańsku Jakości 12 października - posiedzenie Pomorskiej Rady FSNT 29 października - posiedzenie Pomorskiej Rady FSNT NOT w Gdańsku NOT w Gdańsku Wydarzenia Obrady Zespołu Doradczego ds. Mobilności i Transportu przy Prezydencie Miasta Gdańska dr inż. Jan Bogusławski Prezes PR FSNT NOT w Gdańsku tu i przyczyni się do racjonalnego i efektywnego wykorzystania środków jakimi będzie dysponował Gdańsk w latach 2015-2020. Poniżej notatka ze spotkania Zespołu. Zespół powstał z inicjatywy Pomorskiej Rady w wyniku osobistego spotkania (w dniu 14.01.2015) Prezesa Pomorskiej Rady FSNT NOT Jana Bogusławskiego oraz Sekretarza Zarządu PR Waldemara Zielińskiego z Prezydentem Miasta Gdańska Pawłem Adamowiczem. Inauguracyjne posiedzenie Zespołu składającego się z przedstawicieli organizacji pozarządowych, uczelni oraz administracji samorządowej (razem 16 osób) odbyło się 16 września. Przewodniczącym Zespołu jest Piotr Grzelak, Wiceprezydent Miasta Gdańska, zastępcą Piotr Kuropatwiński. W skład zespołu z ramienia NOT wszedł Jan Bogusławski. Wyrażamy nadzieję, że działalność Zespołu pozwoli Prezydentowi Miasta uzyskać dodatkowe analizy i oceny programów rozbudowy i modernizacji systemu transpor- Notatka ze spotkania Zespołu Doradczego ds. Mobilności i Transportu przy Prezydencie Miasta Gdańska 1. Miejsce i termin spotkania, Urząd Miejski w Gdańsku, sala 315, 16.09.2015 r., godz. 15:00 2. Uczestnicy spotkania: według listy obecności 3. Przebieg spotkania: Spotkanie rozpoczął Przewodniczący Zespołu Piotr Grzelak - Zastępca Prezydenta od omówienia celów do jakich Zespół został powołany, jak również zasad na jakich będzie współpracował. Członkowie Zespołu zgłosili tematy, które chcieliby poddać od debatę podczas kolejnych spotkań: Planowany rozwój komunikacji tramwajowej w ramach projektu Gdańsk Południe-Wrzeszcz. 2 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŹDZIERNIK 2015 działania Programu Operacyjnego Mobilność i Trans Integracja transportu publicznego w skali metropolii, w port Strategii Rozwoju Miasta Gdańsk 2030 Plus. Natym integracja taryfowa. stępnie zapisy Programu poddano pod dyskusję. Analiza koncepcji Drogi Zielonej. Wśród uwag zgłoszono brak ujęcia wielkościowego Zarządzanie popytem i podażą na przestrzeń parkingowskaźników realizacji celów operacyjnych, co wą dla samochodów. w przyszłości będzie utrudniać określenie skali sukcesu Porównanie zapisów dokumentów strategicznych wpłybądź porażki danego działania. wających na warunki mobilności i transportu. 6. Termin kolejnego spotkania ustalono na 16.12.2015 r., 4. Zgodnie z porządkiem spotkania dokonano wyboru godz. 15:00 Zastępcy Przewodniczącego Zespołu, którym został dr Piotr Kuropatwiński. 5. Remigiusz Kitliński - Pełnomocnik Prezydenta ds. Komunikacji Rowerowej zaprezentował główne cele i Spotkanie w sprawie „Ramy drogowej Gdańska” W dniu 17 września 2015, na zaproszenie Franciszka Rogowicza Przewodniczącego Rady Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, odbyło się w siedzibie Izby spotkanie ekspertów w dziedzinie transportu na temat „Ramy drogowej Gdańska”. W sprawie tej Pomorska Rada FSNT NOT wypowiedziała się w lipcowym numerze (nr 11/2015) Biuletynu Informacyjnego a także w liście skierowanym do Prezydenta Miasta Gdańska Pawła Adamowicza i Prezydenta Miasta Sopotu Jacka Karnowskiego. W liście tym poparliśmy stanowisko Prezydentów wyrażają- ce konieczność budowy Nowej Spacerowej, tunelu pod „Pachołkiem” i dokończenia budowy Drogi Zielonej. Zebrani na spotkaniu eksperci byli zgodni co do konieczności kontynuacji budowy ramy drogowej Gdańska a także byli zgodni w opiniach, że wielkość przedsięwzięcia wymagać będzie racjonalnego etapowania realizacji. Będzie to tematem dalszych analiz technicznoekonomicznych. JB Wybory Parlamentarne 2015 Pomorska Rada FSNT NOT w Gdańsku składa serdeczne gratulacje Posłom i Senatorom, którzy w wyniku ostatnich wyborów parlamentarnych otrzymali mandaty do sprawowania tych zaszczytnych funkcji. Ze szczególnym zadowoleniem Pomorska Rada przyjęła do wiadomości fakt, iż Pomorze reprezentować będą osoby, legitymujące się inżynierskim i technicznym kierunkiem wykształcenia: Pani Małgorzata Chmiel oraz Panowie: Janusz Śniadek, Jan Klawiter, Jan Kilian, Kazimierz Plocke, Leszek Czarnobaj i Stanisław Lamczyk. Jesteśmy przekonani, że więcej inżynierskiej wyobraźni i zdrowego inżynierskiego rozsądku w polityce sprawi, iż stanowione prawo stworzy dogodne warunki rozwoju Pomorza, wspierające rozwój innowacji i postępu technicznego, oraz przyniesie znaczące korzyści dla rozwoju społecznego i gospodarczego Pomorza oraz naszego kraju. BW 3 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU 65 lat Naczelnej Organizacji Technicznej w Olsztynie 18 września br. w Olsztynie odbyły się uroczystości obchodów jubileuszu 65- lecia NOT w Olsztynie. W uroczystej gali jubileuszowej, zorganizowanej z tej okazji, uczestniczył wojewoda Marian Podziewski. Pomorską Radę reprezentował Prezes, dr inż. Jan Bogusławski, oraz Dyrektor Biura Waldemar Zieliński. Jubileusz był okazją do podsumowań i podziękowań za wieloletnią pracę i zaangażowanie w działalność NOT. O roli Naczelnej Organizacji Technicznej, jej przeobrażeniach i planach na kolejne lata opowiedział natomiast prezes Warmińsko-Mazurskiej Rady Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT w Olsztynie, Jan Chojecki. Zasłużeni członkowie tej organizacji otrzymali odznaki honorowe i gratulacje. Składając życzenia, Prezes i Dyrektor Biura wręczyli list gratulacyjny oraz okolicznościową statuetkę z grawerem. Poniżej przemówienie, które podczas uroczystości wygłosił Prezes PR dr inż. Jan Bogusławski: „W imieniu Pomorskiej Rady FSNT NOT przekazuję Warmińsko-Mazurskiej Radzie FSNT NOT, Zarządom Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych oraz wszystkim członkom, najserdeczniejsze życzenia wszelkiej pomyślności, zdrowia i szczęścia osobistego z okazji uroczystości 65-lecia działalności NOT w Olsztynie. Rok 2015 jak wiecie jest dla naszego inżynierskiego środowiska rokiem szczególnym. Na rok ten przypadają ważne dla polskiego ruchu inżynierskiego rocznice: 215 rocznica utworzenia przez Stanisława Staszica Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk; 180 lecie utworzenia w Paryżu przez gen. Józefa Bema Towarzystwa Politechnicznego Polskiego; 133 rocznica I Zjazdu Techników Polskich w Krakowie; 110 rocznica oddania do użytku Domu Technika w Warszawie; 70 lecie utworzenia Naczelnej Organizacji Technicznej; Staramy się godnie kontynuować te tradycje wypełniając statutową rolę eksperta zbiorowego dla samorządów obok innych zadań. Ważne szczególnie teraz gdy pojawiła się kolejna pula środków unijnych do realizacji różnych przedsięwzięć Nie wiem jak wy ale Pomorska Rada stara się włączać w realizację strategii rozwoju swojego województwa. Zaczyna się zasadnicza jej część polegająca na ustalaniu rankingu przedsięwzięć i decyzji inwestycyjnych. Konieczne jest aby przesłanki podejmowania decyzji były merytoryczne, oparte o zdrowy rozsądek i wyobraźnię inżynierską a nie tylko o wolę polityczną. Powinniśmy starać się o wpływ w tym zakresie. Niektóre wysiłki powinniśmy podejmować wspólnie jako że jesteśmy sąsiadami. Taką próbą była konferencja w Elblągu na temat przekopu przez Mierzeję Wiślaną (10.06.2014). Życzmy sobie powodzenia” BW 4 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Pomorskie Dni Energii 2015 W dniach 18-19 września odbyły się Pomorskie Dni Energii. Organizatorami wydarzenia byli: Stowarzyszenie „Pomorskie w Unii Europejskiej” we współpracy z Samorządem Województwa Pomorskiego oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Celem PDE jest przedstawienie nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań energetycznych, w tym alternatywnych źródeł energii. Od pięciu lat Pomorskie Dni Energii są miejscem wymiany doświadczeń, dyskusji naukowców i przedsiębiorców. Uczestnicy wydarzenia mieli okazję dowiedzieć się więcej o efektywnym wykorzystaniu energii w codziennym życiu a także o inicjatywach podejmowanych w regionie na rzecz energii. Pomorskie Dni Energii stały się też okazją do promocji działalności Pomorskiej Rady FSNT NOT w Gdańsku oraz XIX edycji Konkursu o Pomorska Nagrodę Jakości. PO Konferencja - Jakość i jej zastosowania. 2015 21 września odbyła się międzynarodowa Konferencja pt: „Jakość i jej zastosowania. 2015”, zorganizowana przez Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego oraz Wydział Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej, pod patronatem Pomorskiej Rady FSNT NOT w Gdańsku. W ramach konferencji, nasza koleżanka - Sekretarz Kapituły Konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości- Paulina Orłowska, wraz z Laureatką ubiegłorocznego Konkursu a zarazem członkinią Klubu PNJ, Panią Katarzyną Littwin – Dyrektor Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej, miały okazję wystąpić z prelekcją. Tematem prezentacji były założenia i idee Konkursu, oraz praktyczne aspekty działalności Klubu Pomorskiej Nagrody Jakości. Wystąpienie spotkało się z bardzo pozytywnym przyjęciem. Podczas podsumowania prezentacji, słuchacze wymieniając spostrzeżenia, podkreślali celowość konkursów jakościowych, zwracając szczególną uwagę na znakomite tradycje Pomorskiej Nagrody Jakości. BW 5 PAŹDZIERNIK 2015 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Międzynarodowe Targi Kolejowe – TRAKO W siedzibie Międzynarodowych Targów Gdańskich odbyły się w dniach 22-25 września 2015 po raz 11 Międzynarodowe Targi Kolejowe. Patronat Honorowy nad TRAKO sprawował Minister Infrastruktury i Rozwoju. Ponad 400 wystawców z różnych krajów Świata w 6 halach i na ekspozycjach zewnętrznych przedstawiało swoje oferty w zakresie produktów, usług itd. Ze strony Naczelnej Organizacji Technicznej swoje stanowisko miało tylko Stowarzyszenie Elektryków Polskich. Z pierwotnego zamiaru przedstawienia swojej oferty zrezygnowało Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji. TRAKO to już historia, w której były czasy finansowo niełatwe ale w ostatnich latach mogliśmy obserwować znaczne przyspieszenie w procesie modernizacji infrastruktury kolejowej, taboru itd. Niedawno został przekazany do eksploatacji I etap Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, która połączyła Gdańsk – Wrzeszcz z lotniskiem w Rębiechowie. W cieniu tej spektakularnej inwestycji realizuje się potężna inwestycja o znaczeniu krajowym a mianowicie połączenie Zajączkowa Tczewskiego z Portem Północnym. Pierwszy etap budowy zaczął się w marcu 1973. Realizacja ostatniego etapu Wisła Most –Port Północny trwa. Zakończenie ciekawej i trudnej operacji ustawienia nowego 2 torowego mostu kolejowego przez Martwą Wisłę na nowych przyczółkach obserwowaliśmy 23 lipca br. Zapowiedź przeznaczenia dalszej kwoty ok. 70 mld zł na infrastrukturę kolejową pozwala patrzeć w przyszłość z optymizmem. A zatem życzymy wszystkim zaangażowanym w sprawy kolejnictwa, uczestnikom TRAKO, ale nie tylko uczestnikom, sukcesów w modernizacji Polskich Kolei Państwowych. Następna (12) edycja TRAKO jest planowana na 26-29 września 2017 roku. JB Inauguracja XLII edycji Olimpiady Wiedzy Technicznej Ruszyła kolejna – XLII edycja Olimpiady Wiedzy Technicznej w roku szkolnym 2015/2016. 28 września br. w Warszawskim Domu Technika NOT odbyło się spotkanie Prezydium Głównego OWT z Sekretarzami Komitetów Okręgowych, podczas którego zainaugurowano XLII edycję OWT. Olimpiada rozgrywana jest trzystopniowo w dwóch grupach tematycznych: mechaniczno-budowlanej oraz elektryczno-elektronicznej na terenie całego kraju. Adresatami olimpiady są uczniowie maturalnych szkół ponadgimnazjalnych interesujących się ogólnie pojętą techniką. Celami Olimpiady są: stwarzanie młodzieży możliwości szlachetnego współzawodnictwa, budzenie i rozwijanie wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych zainteresowania techniką, rozwijanie predyspozycji technicznych ucznia, rozszerzenie zakresu i podnoszenie poziomu wiedzy i umiejętności oraz kształtowanie postaw społecznych uczniów, rozwijanie i kształtowanie umiejętności samokształcenia, potrzebnej do zdobycia przez ucznia wymaganych w określonym zawodzie umiejętności i uzyskania odpowiednich kompetencji, danie nauczycielom możliwości kierowania rozwojem ucznia i wspierania go w podejmowaniu istotnych de- cyzji dotyczących wyboru przyszłego zawodu, podnoszenie kompetencji nauczycieli pracujących z młodzieżą szczególnie uzdolnioną, współdziałanie w procesie kształcenia i wychowania młodzieży, nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych z nauczycielami akademickimi z wiodących, krajowych uczelni technicznych. Zawody I stopnia (szkolne) odbyły się w dniu 23 października. Uczniowie, którzy otrzymają wymagana liczbę punktów wezmą udział w zawodach II stopnia (wojewódzkich), które odbędą się 12 stycznia 2016 roku. Zawody III stopnia (finałowe) zaplanowano na 8-10 kwietnia 2016 roku w Łodzi. PO 6 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŹDZIERNIK 2015 Inauguracja Roku Akademickiego 2015/2016 W dniu 1 października 2015 odbyło się uroczyste otwarte posiedzenie Senatu Politechniki Gdańskiej z okazji Inauguracji Roku Akademickiego 2015/2016. W uroczystości wzięli udział Maciej Łopiński, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Marszałek Woj. Pomorskiego Mieczysław Struk, Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz, abp Sławoj Głodź i inne osobistości. Panią Prezes FSNT-NOT Ewę Mańkiewicz-Cudny oraz Zarząd Główny FSNT-NOT reprezentował dr inż. Jan Bogusławski, Prezes Pomorskiej Rady. Wydarzenie rozpoczęte Hymnem Państwowym odśpiewanym przez Akademicki Chór PG prowadził Jego Magnificencja Rektor PG prof. Henryk Krawczyk. Wykład inauguracyjny „Unia Energetyczna dla Ciebie” (po angielsku) wygłosił Maroś Sefćović, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej ds. Unii Energetycznej. Z okazji Inauguracji Roku Akademickiego 2015/2016 warto przypomnieć, że rok 2015 jest rokiem szczególnym dla Naczelnej Organizacji Technicznej. Rok 2015, to 215 rocznica utworzenia przez Stanisława Staszica Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk To 180 lecie utworzenia w Paryżu przez gen. Józefa Bema Towarzystwa Politechnicznego Polskiego. To 110 rocznica oddania do użytku Domu Technika w Warszawie. Jesteśmy przekonani, że wzmacnianie roli Naczelnej Organizacji Technicznej – organizacji łączącej tradycje inżynierskie z wyzwaniami aktualnych problemów w dziedzinie infrastruktury technicznej Polski to jest nasze zadanie. Rok Jubileuszowy Naczelnej Organizacji Technicznej wpłynął na aktywizację środowiska technicznego. Przed Naczelną Organizacją Techniczną i uczelniami technicz- nym stoi poważne zadanie by podnoszony w okresie przed wyborami postulat „mniej polityków, więcej ekspertów w polityce” wcielić w życie pod hasłem: „Więcej inżynierskiej wyobraźni i zdrowego inżynierskiego rozsądku w polityce” Ważność współdziałania Politechniki Gdańskiej i Naczelnej Organizacji Technicznej w Gdańsku na tym polu jest oczywista. Dobrymi krokami w kierunku podnoszenia rangi środowiska inżynierskiego na Pomorzu było zorganizowanie wspólnymi siłami w Gdańsku posiedzenia Europejskiej Federacji Inżynierskich Stowarzyszeń Narodowych (FEANI) 8-10 października 2014 a także odsłonięcie tablicy upamiętniającej prof. Jerzego Doerffera w gdańskim Domu Technika w kwietniu 2015. Te wspólne działania winny być inspiracją do dalszych. Możliwości takiego współdziałania widzimy np. w cyklu poświęconym popularyzacji wybitnych profesorów Politechniki Gdańskiej, ich działaniom, osiągnięciom naukowym. Sylwetki tych postaci będą przestawiane w Klubie Technika NOT, na Politechnice Gdańskiej, w naszych wydawnictwach i w mediach. Szczególnie ważną rolę w organizacji wspólnych zamierzeń mogłoby spełniać Stowarzyszenie Absolwentów Politechniki Gdańskiej. Liczymy na zacieśnienie współpracy zwłaszcza, że przewodniczącym Stowarzyszenia jest od niedawna nasz kolega, absolwent Wydziału Budownictwa Lądowego Ryszard Trykosko, Prezes Gdańskich Inwestycji Komunalnych. Pełni on także funkcję Prezesa PZITB w Polsce. JB Energy Union Tour W dniu 01.10.2015 r. w sali Okrągłej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego odbyło się spotkanie z panem Marošem Šefčovičem, Wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej odpowiedzialnym za Unię Energetyczną. Wizyta była częścią tzw. „Energy Union Tour” – inicjatywy Komisji Europejskiej, mającej na celu przybliżenie obywa- 7 telom UE kwestii związanych z Unią Energetyczną. Podobne spotkania odbyły się już w niektórych krajach UE. Pomorską Radę reprezentował Wiceprezes Henryk Paszkowski. Tematem spotkania było poparcie dla energetyki jądrowej, możliwości dofinansowania projektu przez UE. BW PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Produkcja czystego powietrza - nowoczesne systemy wentylacji i klimatyzacji Dnia 25.09.2015 r. w siedzibie firmy Ciecholewski – Wentylacje Sp. z o.o. odbyło się spotkanie „Produkcja czystego powietrza – nowoczesne systemy wentylacji i klimatyzacji”. Pomorską Radę reprezentowali Waldemar Cezary Zieliński – Dyrektor Biura oraz Łukasz Zieliński – Kierownik Działu Organizacji. Spotkanie przyjęło formę seminarium przeplatanego z prezentacją „case study”, podczas którego uczestnicy mogli pozyskać wiedzę i informacje na wiele ciekawych zagadnień związanych z przedmiotem spotkania jakim były systemy wentylacji i aspekty czystego powietrza. Seminarium zostało okraszone uczestnictwem Podsekretarza Stanu w randze v-ce Ministra Środowiska Pana Janusza Ostapiuka, który przybył w zastępstwie za Pana Macieja Hipolita Grabowskiego – Ministra Środowiska. Spotkanie rozpoczęło się przywitaniem i przemówieniem głównego organizatora seminarium Prezesa Pracodawców Pomorza, Pana Zbigniewa Canowieckiego. Następnie Gości przywitał Gospodarz - Prezes Spółki Ciecholewski – Wentylacje Pan Zbigniew Ciecholewski, który zaprezentował podczas około godzinnego zwiedzania swój zakład. Następnie wygłosili swoje wykłady prelegenci: 1. Janusz Ostapiuk - v-ce Minister Środowiska 2. dr inż. Maciej Buzuk - Prezes Zarządu New Energy Sp. z o.o. SKA - Obowiązujące normy w Polsce i na świe- cie oraz znaczenie produkcji czystego powietrza 3. Krzysztof Szwoch, Rafał Koszlak, Robert Ciecholewski - Doświadczenia i praktyka w projektowaniu, produkcji i wdrażaniu nowoczesnych systemów wentylacyjnych 4. Jan Zacharewicz – Prezes Zarządu Biura Doradztwa Ekonomicznego i Prawnego „Business Consultans” – Efektywność ekonomiczna nowoczesnych rozwiązań wentylacyjno-klimatyzacyjnych Podczas wykładów tematycznych wielokrotnie zabierali głos uczestnicy spotkania, szczególnie podczas wystąpienia Pana Ministra Ostapiuka. Często podejmowano ożywioną dyskusję nad niezmiernie trudną tematyką jaką jest jakość powietrza i jego bezpośredniego wpływu na życie mieszkańców pomorza i nie tylko. Podkreślono istotę dążenia do jego poprawy dla polepszenia jakości życia mieszkańców wsi jak i dużych aglomeracji miejskich oraz metropolii. Seminarium zostało podsumowane zaproszeniem na symboliczną lampkę szampana z okazji obchodów 30lecia istnienia zakładu Ciecholewski – Wentylacje. ŁZ Z życia Pomorskiej Rady Obrady PR FSNT NOT w Gdańsku W bieżącym kwartale Pomorska Rada FSNT NOT zbierała się na posiedzenia 3 razy, kolejno, w dniach 27.07.2015 r., 12.10.2015 r. oraz 29.10.2015 r. Obrady wszystkich trzech posiedzeń zdominowane były dyskusją na temat zbycia części nieruchomości Domu Technika. Członkowie Pomorskiej Rady mieli okazję zapoznać się z wizją inwestora, dotyczącą zabudowy planowanej nieruchomości, obejrzeć wizualizację obiektu planowanego na tyłach budynku. Członkowie Pomorskiej Rady zapoznali się z projektem zabudowy działki znajdującej się przed Domem Technika. Z zadowoleniem przyjęto wizję inwestora, który przewi- dział powstanie przed budynkiem Domu Technika Placu Rajskiego, będącego eleganckim miejscem wypoczynku i rekreacji, doskonale wpisującym się w starania o utworzenie Strefy Prestiżu Miejskiego w ciągu ulic Rajskiej i Heweliusza. Podczas obrad poruszono temat przywrócenia świetności oddziału Muzeum Techniki i Przemysłu NOT w Warszawie - zabytkowej Kuźni Wodnej w Oliwie. Dyskutowano o możliwościach rewitalizacji oraz rysujących się perspektywach wykorzystania potencjału zabytkowej Kuźni. BW źródło: trójmiasto.pl 8 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŹDZIERNIK 2015 Konferencja - Rola samorządu terytorialnego w rozwoju państwa Ekonomicznej w Gdańsku nt. „Rola edukacji w rozwoju samorządu terytorialnego”. W drugiej części konferencji swe prelekcje wygłosili: dr Grzegorz Grzelak – Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Pomorskiego, adiunkt w Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku, nt. Autonomia wspólnot lokalnych i regionalnych. Polskie doświadczenia; mgr inż. Mirosław Czapla –Starosta Malborski, Przewodniczący Konwentu Powiatów Województwa Pomorskiego, nt. Aksjologiczne uwarunkowania działalności powiatów; mgr inż. Andrzej Pollak – Wójt Gminy Nowa Karczma, wiceprezes Związku Gmin Pomorskich, nt. Samorząd terytorialny szansą w rozwoju społeczeństwa; mgr Michał Owczarczak – Wicewojewoda Pomorski, nt. Efektywne funkcjonowanie samorządu jako składnik sukcesu w zarządzaniu państwem; mgr Dariusz Męczykowski – Przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji, Kultury i Sportu Sejmiku Województwa Pomorskiego, nt. Jakość i oferta kształcenia zawodowego wyzwaniem dla samorządów; lek. wet. Krzysztof Trawicki – Wicemarszałek Województwa Pomorskiego, nt. Idea samorządności na Pomorzu. Celowość konferencji poruszającej zagadnienia roli samorządu terytorialnego w rozwoju państwa potwierdza licznie zgromadzone grono słuchaczy - w spotkaniu udział wzięło blisko 300 osób. Konferencja stanowiła doskonałą okazję do wymiany poglądów, pogłębienia wiedzy związanej z rolą samorządu oraz analizy dotychczasowego dorobku i praktyki związanej z podejmowanym zagadnieniem. Tematyka referatów, jak również przedstawione w trakcie dyskusji poglądy stanowią asumpt do głębszych przemyśleń, mogących mieć swoje odzwierciedlenie w przyszłych rozwiązaniach, zmierzających do osiągnięcia wyższego stopnia rozwoju samorządności. dr Oliwia Owczarz Prorektor WSSE w Gdańsku Radca Prawny Wydawca miesięcznika Przegląd Samorządowy, Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Gdańsku i Pomorska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej w Gdańsku dnia 16 października 2015 r. zorganizowali konferencję naukową z okazji 25. lat działalności odnowionego samorządu terytorialnego. Jej głównym celem było ukazanie roli samorządu terytorialnego w rozwoju naszego państwa. Referaty konferencyjne wygłosili nauczyciele akademiccy Wyższej Szkoły Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku oraz przedstawiciele samorządu terytorialnego z Pomorza. Licznie zebranych gości powitali Prezes Pomorskiej Rady FSNT NOT w Gdańsku dr inż. Jan Bogusławski, Rektor Wyższej Szkoły Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku dr Roman Gawrych oraz wydawca miesięcznika regionalnego Przegląd Samorządowy – mgr Hanna Maliszewska. W pierwszej części konferencji wygłoszono pięć referatów. Pierwszy z nich, który stanowił swoistą bazę do dalszych wypowiedzi, wygłosił prof. dr hab. Dariusz Nawrot, Kierownik Katedry Pedagogiki w Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku. Profesor w swym wystąpieniu odniósł się do kulturowo-cywilizacyjnych podstaw funkcjonowania samorządu. Wypowiedź ta miała na celu zobrazowanie uczestnikom konferencji historycznych fundamentów obecnego kształtu samorządu terytorialnego. Następnie Kierownik Zakładu edukacyjnego rozwoju człowieka w Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku, prof. zw. dr hab. Stanisław Zięba przedstawił referat nt. Rola samorządu w budowaniu bezpieczeństwa ekologicznego. Trzeci referat został wygłoszony przez radcę prawnego, dr Oliwię Owczarz, pełniącą również funkcję Prorektora w Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku. Treść prelekcji odnosiła się do samorządowej pomocy społecznej w aspekcie racjonalności przepisów prawa. Kolejno, na mównicy stanął wykładowca Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, p.o. Dziekana w Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku prof. dr hab. Adama R. Solak, wygłaszając referat dotyczący elit w strukturach działalności samorządu lokalnego. Ostatni referat, w pierwszej części spotkania, wygłosił dr Roman Gawrych, Rektor Wyższej Szkoły Społeczno9 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Chcemy zmieniać się dla społeczeństwa - wymagamy „Odświeżenia” mgr inż. Łukasz Zieliński Kierownik Działu Organizacji PR FSNT NOT w Gdańsku Sama organizacja w tym roku obchodzi jubileusz 180 lat. Nasza gdańska tzw. Terenowa Jednostka (TJO) liczy sobie 68 lat. Można by pomyśleć, że czas stanął w miejscu… Ogromna ilość dobrych wydarzeń miała miejsce w murach naszego budynku przy Rajskiej 6. Spotkania na najwyższych szczeblach władzy, niezliczona masa konferencji, spotkań tematycznych, tworzenie nowych struktur stowarzyszeń inżynieryjnych, rozwój idei spotkań Klubu Technika, powołanie do życia konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości, przeprowadzenie niezliczonej ilości konkursów dla młodzieży szczebla lokalnego i wojewódzkiego (Olimpiada Wiedzy Technicznej, Mistrz Techniki, Młody Innowator) Czas nie stanął dla nas w miejscu - choć nasz budynek na to wskazuje. Technologie z różnych dziedzin życia rozwijają się w zastraszającym tempie. Merytorycznie jesteśmy na czasie - choć nasz budynek na to nie wskazuje Rozmawiamy o przyszłości i propagujemy jej utylitarne i nowoczesne rozwiązania - choć nasz budynek na to nie wskazuje. Można by przytaczać niezliczoną ilość przykładów, że ciałem, duchem a w szczególności rozumem nie prezentujemy idei i ideologii z czasów lat 70tych tak jak to prezentuje nasz budynek. Oczyma wyobraźni zamieniam się miejscem ze zwykłym przechodniem - gdańszczaninem lub turystą, i łypię tudzież zerkam na nasz budynek z ulicy, stojąc do niego frontem… JEGO WYGLĄD, który dziś nie przyciąga, chcemy zmienić. Zaczniemy od małych rzeczy! Zmienimy napis! Zaprojektowany przez zaprzyjaźnioną z naszą TJO inżynierską duszę, niezmiernie dynamicznego w swoich działaniach Pana Tomasza Manię (Prezes Stowarzyszenia Pomp Ciepła). To dzięki takim ludziom jak Pan Mania, wiara w lepsze jutro ciągle istnieje. Kolejne etapy będą bardziej skomplikowane, ponieważ wiążą się z poniesieniem dużych nakładów finansowych. „Lifting” wizerunku z inwestycją polegającą na głębokiej energomodernizacji z zapleczem szkoleniowowarsztatowym. Jesteśmy wszyscy z Pomorskiej Rady przekonani, że na końcu tej ścieżki niewątpliwie czeka na nas wszystkich, nie tylko użytkowników budynku, lepsze jutro. Ale o tym w kolejnym numerze naszego Biuletynu. Reasumując powyższe, trzeba z całą stanowczością zaznaczyć, że nigdy nie wolno się poddawać. Nie złożymy broni. Będziemy działać po to, aby jeszcze bardziej wyróżniać się z „tłumu”. Cały zespół pracowników naszej TJO każdego dnia podwaja swoje wysiłki aby NOT był wykładnią wiedzy, wzorem niepisanych standardów jakościowych, dumą myśli inżynieryjno-technicznej i ikoną najnowocześniejszych trendów technicznych - mimo że budynek na to nie wskazuje. Na niego też przyjdzie czas. Zasłużył sobie na to. Za te wszystkie lata, kiedy trwał dumnie i dawał schronienie niejednemu inżynierowi, był czteroma ścianami dla niejednej konferencji i spotkania tematycznego, był niejedną podłogą po której chcieli i chcą dalej chadzać przedstawiciele różnych dziedzin technicznych jakie skupia nasza Pomorska Rada i jakie niewątpliwie będzie zrzeszać w przyszłości. Bo my cały czas się rozrastamy. O naszą „opiekę” się zabiegało, zabiega i będzie się zabiegać. Bo WARTO! 10 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŹDZIERNIK 2015 Stowarzyszenia Naukowo -Techniczne PR FSNT NOT Stowarzyszenie Elektryków Polskich IX Edycja Międzyszkolnego Turnieju Szkół Elektrycznych o Puchar Prezesa Stowarzyszenia Elektryków Polskich O/Gdańsk „podciąganie się na drążku”. W Turnieju gospodarzami był Zespół Szkół Technicznych w Kartuzach, a prócz niego wystartowały jeszcze cztery trzyosobowe zespoły reprezentujące następujące szkoły: Zespół Szkół Energetycznych w Gdańsku, Zespół Szkół Chłodniczych i Elektronicz29 września 2015 r. w Zespole Szkół Technicznych w Kar- nych w Gdyni, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w tuzach odbyła się IX Edycja Międzyszkolnego Turnieju Wejherowie oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 Szkół Elektrycznych o Puchar Prezesa Stowarzyszenia w Słupsku. Elektryków Polskich O/Gdańsk dla uczniów elektrycznych Klasyfikacja generalna: i elektronicznych szkół ponadgimnazjalnych z wojewódz- I miejsce - drużyna Zespołu Szkół Technicznych w Kartutwa pomorskiego. Na rozpoczęcie turnieju uczniowie zach przygotowali skecz „Fachowcy na budowie”. Następnie II miejsce - drużyna Zespołu Szkół Energetycznych w odbył się turniej, który składał się z dwóch części. W teo- Gdańsku retycznej, zawodnicy rozwiązywali zadania zamknięte i III miejsce - drużyna Zespołu Szkół Chłodniczych i Elektrootwarte z zakresu elektrotechniki. W części drugiej, nicznych w Gdyni sprawnościowo-praktycznej, montowali układ instalacji IV miejsce - drużyna Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr elektrycznej, wykonywali przedłużacz trójfazowy, udziela- 2 w Wejherowie li pierwszej pomocy osobie porażonej prądem elektrycz- V miejsce - drużyna Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 nym na budowie oraz rywalizowali w konkurencji w Słupsku Mirosław Iwanina Zdjęcia - Marek Rusin SEP Oddział Gdańsk Najlepsza Praca Dyplomowa Inżynierska 2015 Marek Behnke SEP Oddział Gdańsk roku akademickiego 2015/2016. Wiceprezes Oddziału Gdańskiego SEP, dr inż. Adam Rynkowski miał zaszczyt uczestniczyć na tych uroczystościach jako gość honoroPod koniec września na Politechnice Gdańskiej na wy- wy. W trakcie swojego wystąpienia, przedstawił on krótdziałach EiA i ETI oraz 8 października na Wydziale Elek- ką charakterystykę naszego stowarzyszenia, a także zatrycznym Akademii Morskiej, odbyły się inauguracje chęcił przyszłych absolwentów do wstąpienia w jego 11 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU szeregi. Podczas inauguracji zostały również wręczone dyplomy za tegoroczny konkurs na "Najlepszą Pracę Dyplomową Inżynierską 2015" organizowany przez Gdański Oddział SEP, w którym głównymi nagrodami były nagrody pieniężne. III nagroda (2000 zł): Wojciech Krawczyk Uczelnia: Akademia Morska, Wydział Elektryczny "Techniczno-ekonomiczne uwarunkowania budowy elektrowni jądrowej w Polsce" Lista zwycięzców : I nagroda (5000 zł): Michał Siedzik, Mateusz Krahel Uczelnia : Politechnika Gdańska, Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki "Projekt i realizacja układu do bezprzewodowego monitorowania stanu zdrowia pacjenta z wykorzystaniem platformy Intel Galileo na terminale mobilne" II nagroda (3000 zł): Filip Grodecki Uczelnia : Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki "Przetwornica DC-DC podwyższająca napięcie w układzie szeregowo-równoległym przeznaczona do współpracy z panelami fotowoltaicznymi" Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych Wyjazd szkoleniowo - turystyczny Jacek Zieliński Członek SITWM Oddział w Gdańsku Organizując nasz kolejny wrześniowy wyjazd, nie pomyślałem, że będzie to przecież jubileuszowy, bo 15-ty. Dopiero przy wspominkowych rozmowach, w trakcie regionalnej kolacji w „Moravskiej Chalupie” w Ostrawie, uczestnicy wszystkich wycieczek, od pierwszego wyjazdu w 2001 roku, przypomnieli o tym przyjemnym fakcie. Tegoroczny wyjazd na Morawy odbył się w dniach 5-13 września. To właśnie ten miesiąc od wielu lat kojarzy nam się ze wspólnym wojażowaniem. Ale nie tylko poznawaniem uroków naszego kraju i Europy, a też z zacieśnianiem wielu miłych znajomości a nawet przyjaźni. Niemalże stały, wrześniowy termin imprezy nie oznacza wcale niezmiennego typu pogody, jaka nam towarzyszyła. Przeżyliśmy nie jedno gwałtowne lub zaskakujące zdarzenie Fot. źródło własne pogodowe, jak choćby burze, ulewy, „mleczną” mgłę zamiast lodowca pod Mont Blanc, upały na greckim Peloponezie, albo opady śniegu w Norwegii. Ale były też wyjazdy bez ani jednej kropli deszczu. Jednak dzięki wspaniałej atmosferze jaka towarzyszyła zawsze naszej grupie, nikt nigdy nie skarżył się na pogodę. Trasy naszych wędrówek autokarowych zawsze charakteryzowały się oryginalnym programem, niewiele mającym wspólnego z programami oferowanymi przez biura podróży. Wiodły one często przez miejsca nie odwiedzane przez rzesze turystów, ale jakże unikatowe i pozostawiające nie zapomniane wraże- 12 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU nia. A były to głównie miejsca związane z naszym przewodnim założeniem tematycznym wyjazdów – poznawaniem najciekawszych zabytkowych ale też aktualnie użytkowanych obiektów hydrotechnicznych a także innych zabytków kultury technicznej człowieka, określanych obecnie nazwą turystyka industrialna. Tegoroczny wyjazd na Morawy świetnie wpisał się w powyższe założenie tematyczne. Udało nam się zobaczyć fascynujące obiekty jak: elektrownia szczytowo pompowa Dlouhe Strane, uznana za największy z siedmiu cudów Republiki Czeskiej oraz nieczynny już wielki kombinat kopalnianokoksowniczo-hutniczny w Ostrawie. Wejście do wnętrza PAŹDZIERNIK 2015 wielkiego pieca hutniczego było nie byle jakim przeżyciem. Oprócz tych większych, zwiedziliśmy kilka mniejszych najczęściej już zabytkowych obiektów industrialnych jak: słynną gorzelnię R.Jelinka, biurowiec Baty – przedwojennego potentata w produkcji butów, miejsce wytwarzania słynnych serków Ołomunieckich, browar – który zasłynął jako plenery świetnego czeskiego filmu „Postrzyżyny”, Dalesice- najwyższą zaporę wodną w Czechach, pozostałości unikatowej konstrukcji stalowej wiaduktu kolejowego, nazywanego „Mostem Eiffla”, a na zakończenie wycieczki elektrownię jądrową Dukovany. Sporo atrakcji zawierała też stricte turystyczna część wyjazdu. Była przepiękna jaskinia krasowa, ruiny zamku, umocnienia betonowe słynnej czechosłowackiej linii obronnej z lat 30-tych XX wieku, piesza wycieczka górska, muzeum kapelusznictwa i muzeum samochodów Tatra, urocze rynki miasteczek Opawy, Nowego Jiczyna, Sztramberka, Trzebicza czy Telcza, często z charakterystyczną zabudową podcieniową, skansen budownictwa wiejskiego, pamiątki po wojnie napoleońskiej, Pałac Arcybiskupi w Kromerizu, stolica Moraw Brno, oraz dopiero co otwarte nowoczesne kąpielisko termalne Velke Losiny. Nie zabrakło też atrakcji kulinarnych jak: wspomniane już serki ołomunieckie, degustacje w gorzelni i browarze, sztramberskie „uszy”, oraz atrakcji na wielkiej imprezie plenerowej – winobraniu w Mikulowie. Śluzy, pompy i pochylnie Artur Ryster Sekretarz SITWM Oddział w Gdańsku Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych, Zarząd Oddziału w Gdańsku, w dniu 25 września br., zorganizowało dla swoich członków wycieczkę autokarową po obiektach hydrotechnicznych. Hasło wycieczki to „Śluzy, pompy i pochylnie”. Zwiedzanie obiektów hydrotechnicznych rozpoczęło się od śluzy Gdańska Głowa, zlokalizowanej na rzece Szkarpawie. Śluza została wybudowana w 1895 roku wraz z wykonaniem Przekopu Wisły. Umożliwia ona połączenie Wisły z Zalewem Wiślanym, spełnia również ważną rolę przeciwpowodziową, chroniąc Żuławy Wielkie leżące po prawej stronie Wisły. Żuławy to kraina, która powstała i istnieje dzięki nieustannej pracy ludzkiej. Tereny położone poniżej poziomu morza mogą istnieć tylko dzięki systemowi odwadniającemu, który stanowi gęsta sieć rowów, kanałów i wałów 13 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU przeciw powodziowych oraz odwadniających stacji pomp. Jedną z największych stacji obejrzeliśmy w Chłodniewie koło Rybiny. Stacja pomp Chłodniewo została wybudowana w 1931 roku. Zlokalizowana na kanale Linawa, przepompowuje wodę do rzeki Szkarpawy. Odwadnia ponad 20 tys. hektarów. Ideą przewodnią powstania tego obiektu była komasacja polderów tj. zastąpienie kilku lub kilkunastu mniejszych polderów i małych stacji pomp jedną dużą co znacznie zmniejszyło koszty eksploatacji. W ciągu wieków siłą napędową stacji pomp były wiatraki. Wrastały one w krajobraz żuławski. Rewolucja techniczna w XIX wieku spowodowała, że w stacjach pomp zaczęto wykorzystywać siłę pary wodnej. Pozostałości parowej stacji pomp mogliśmy obejrzeć w miejscowości Różany niedaleko Gronowa Elbląskiego. Pompa przestała pracować pod koniec lat pięćdziesiątych XX wieku. Dobrze zachował się budynek pompowni, a z wyposażenia kocioł parowy i fragmenty pompy. Obecnie jest to jedyny tego typu obiekt na Żuławach, który należałoby zrewitalizować i udostępnić dla turystów. Kanał Elbląski stanowił ostatni obiekt hydrotechniczny, który mogliśmy obejrzeć. Statkiem Cyranka popłynęliśmy z pochylni Jelenie poprzez pochylnie Oleśnica i Kąty do pochylni Buczyniec. Kanał Elbląski jest wyjątkowym obiektem w skali europejskiej ze względu na zastosowaną technikę pokonywania różnic wysokości terenu. Statek wpływa na specjalny wózek, który po pochylni jest prze- ciągany na wyższe stanowisko. Do przeciągania wykorzystywana jest siła wody. Zasadę działania mogliśmy dokładnie poznać zwiedzając maszynownię na pochylni Buczyniec. Tutaj również zapoznaliśmy się z dziejami kanału w Izbie Historii. Remont kanału oraz maszynowni został zakończony w roku bieżącym. Zwiedzanie obiektów zakończyliśmy wspólnym obiadem w smażalni Okoń koło Pasłęka, skąd wróciliśmy do Gdańska. W wycieczce uczestniczyło 40 -stu członków SITWM. Całość kosztów pokryło stowarzyszenie. Klub Technika PR FSNT NOT w Gdańsku W dniu 16 października odbyło się pierwsze, po przerwie wakacyjnej, spotkanie w Klubie Technika NOT. Gościem spotkania była wielka osobowość - znakomity naukowiec i akademicki nauczyciel - prof. Andrzej Stepnowski, Od początku swojej kariery zawodowej Profesor był związany z Politechniką Gdańską, gdzie pełnił szereg ważnych funkcji - m.in. prodziekana Wydziału ETI, przewodniczącego komisji senackiej ds. współpracy międzynarodowej oraz prorektora ds. nauki PG. Na podkreślenie zasługuje fakt, iż Profesor Andrzej Stepnowski był inicjatorem szkoły naukowej morskich systemów informacyjnych i geoinformatyki, która ma na swoim koncie wiele osiągnięć zarówno w kraju jak i za granicą. Obok bogatego dorobku naukowego (7 patentów, 50 raportów badawczych , ponad 200 publikacji) Profesor Fot. źródło własne jest niezwykle ciepłą i skromną osobą o czym mieli okazję przekonać się słuchacze Klubu Technika. Od ponad 30 lat Profesor Stepnowski prowadzi aktywną działalność spo- łeczną służąc przy tym swą wiedzą i doświadczeniem. W 2011 oraz 2015 roku profesor kandydował do Senatu RP z listy PIS. W dalszej części spotkania uczestnicy dyskutowali na temat zbliżających się wyborów a także potrzebie wniesienia technicznej myśli inżynierskiej do działań parlamentu. PO 14 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŹDZIERNIK 2015 Jakość w Pomorskim Wybrane metody zarządzania jakością. Czy warto je stosować? Prof. nadzw. UG dr hab. Małgorzata Z. Wiśniewska Przewodnicząca Kapituły Pomorskiej Nagrody Jakości Koncepcja TQM (Total Quality Management), aby była dynamiczna i skuteczna, wymaga zastosowania szeregu metod i narzędzi, należących do bogatego instrumentarium zarządzania jakością. Powstawały one stopniowo i najczęściej, są one wynikiem doświadczeń różnych organizacji, w których tworzono je po to, by rozwiązać określony problem. Dzięki swojej różnorodności pozwalają one uporać się z wieloma trudnościami w organizacji, dając szansę na podjęcie lepszych i skuteczniejszych decyzji, w stosunku do produktów, procesów czy personelu. Możliwości i korzyści, jakie wynikają z ich wykorzystania w praktyce pozwalają potwierdzić, iż współczesny menedżer i profesjonalista jakości nie jest dziś bezbronny w sytuacji, gdy pragnie sprostać wymaganiom rynku, oczekiwaniom społecznym i rosnącym potrzebom klientów. Co ciekawe, wśród metod i narzędzi zarządzania jakością pojawiają się instrumenty specyficzne, np. zaadresowane do konkretnej branży, wypracowane przez określone środowiska (np. przez przemysł motoryzacyjny, branżę medyczną), na rzecz różnych interesariuszy, których potrzeby są dla tego środowiska istotne. Pomimo, iż, w praktyce, różnica pomiędzy pojęciem metoda i narzędzie zarządzania jakością bywa często umowna, wypada podkreślić, iż metodą jest z reguły ten instrument, który charakteryzuje się większą złożonością działań (liczne etapy, kroki) i stanowi zespół systematycznych i powtarzalnych kroków, które prowadzą do osiągnięcia określonych celów. Metoda wywodzi się z szerokiego pojęcia „sposób działania”, który oznacza umyślny dobór zasobów i środków działania (czyli celów pośrednich) oraz zgodną z zamierzeniem kolejność ich stosowania. Jest ona stosowana ze świadomością możliwości i skuteczności jej użycia w danym przypadku. To inaczej planowy, powtarzalny i oparty na naukowych podstawach sposób postępowania przy realizacji zadań związanych z zarządzaniem jakością. Metody umożliwiają przy tym właściwe zaplanowanie działań doskonalących, a także umożliwiają włączenie szeregu działań prewencyjnych, pozwalających organizacji ustrzec się przed popełnieniem błędów. Istnieje wiele podziałów metod zarządzania jakością. Najprostszym i najpowszechniejszym jest ten, w którym wyróżnia się ich dwie grupy. Pierwsza to metody wykorzystywane w planowaniu i projektowaniu wyrobów, usług i procesów, to jest metody projektowania dla jakości. Wśród nich, na pewno warto wskazać, dla przykładu, na metody FMEA oraz QFD. Druga grupa metod to instrumenty służące sterowaniu jakością, np. takie jak metoda Kano czy Servqual. Wspomniana metoda FMEA (Failure Mode and Effects Analysis) zwana także analizą przyczyn i skutków wad, została opracowana dla potrzeb przemysłu militarnego w Stanach Zjednoczonych w 1949 roku. Szczególne zainteresowanie tą metodą nastąpiło w latach 60. XX wieku, kiedy to NASA (National Aeronautics and Space Administration), wykorzystało ją podczas przygotowania misji kosmicznych, w ramach programu „Apollo”, po to by zabezpieczyć się przed błędami mogącymi zagrozić realizacji tej misji oraz bezpieczeństwu osób, w niej uczestniczących. Szybko też przeniknęła do innych obszarów i branż, początkowo zainteresowały się nią tzw. sektory strategiczne, jak lotnictwo, energetyka jądrowa czy przemysł zbrojeniowy. Szczególnym zainteresowaniem zaczęła się cieszyć w przemyśle motoryzacyjnym, w Ford Motor Company, od początku lat 70. ubiegłego wieku, gdzie jej wprowadzenie pozwoliło na dokonanie usprawnień służących wytłumieniu wstrząsów w pojeździe podczas niewielkich uderzeń. Fakt, iż wielkie koncerny motoryzacyjne stawiały od początku wysokie wymagania swoim potencjalnym i rzeczywistym dostawcom, narzucając im określone metody postępowania chroniące przed popełnieniem błędów i zmiennością procesów, spowodował, iż z FMEA zaczęły korzystać różne przedsiębiorstwa działające na rzecz tego przemysłu, także usługowe. FMEA jest bowiem podejściem prewencyjnym, a jej celem jest zidentyfikowanie i sklasyfikowanie wszystkich możliwych błędów zgodnie z ich siłą oddziaływania, mierzoną w kategoriach ich dotkliwości, prawdopodobieństwa wystąpienia i możliwości wykrycia, a następnie znalezienie rozwiązania, pozwalającego na ich wyeliminowanie lub zminimalizowanie. Aktualnie trudno wskazać na obszar, w którym 15 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU metoda FMEA nie byłaby znana i wykorzystywana, szczególnie tam, gdzie wyroby lub usługi muszą odpowiadać warunkom wysokiej niezawodności i trwałości, ze względu na bezpieczeństwo swoich użytkownikow. Kolejna ze wskazanych, to metoda QFD (Quality Function Deployment), czyli rozwinięcie funkcji jakości. Jest ukierunkowana na właściwe rozpoznanie potrzeb klienta, a następnie na takie ich zinterpretowanie, by można je było przełożyć na konkretne parametry wyrobu czy usługi. Nie bez powodu zatem QFD określana jest mianem „Głosu Klienta”. Metoda narodziła się w Japonii w latach 60. XX w. Jej twórcami byli profesorowie Yoji Akao oraz Shigeru Mizuno. QFD została wstępnie wprowadzona przez jej autorów w roku 1966 w Bridgestone Tire Company w Japonii, a następnie, w roku 1972 w stoczni w Kobe, należącej do koncernu Mitsubishi. Po czterech latach od tego wdrożenia ponad 50% przedsiębiorstw w Japonii legitymowało się jej stosowaniem. Warto dodać, iż Toyota, przy czterech kolejnych modelach samochodów, dzięki stosowaniu QFD osiągnęła ponad 60% redukcję kosztów wytwarzania. W latach 80. XX wieku metoda QFD zaczęła cieszyć się bardzo dużą popularnością w Ameryce Północnej i zainteresowaniem takich koncernów, jak General Motors, Ford oraz Xerox. Poprzez liczne powiązania kooperacyjne QFD upowszechniła się szybko na całym świecie, także w Polsce. Dla przykładu, jednym z pierwszych przedsiębiorstw, które ją zastosowały w latach 90. ubiegłego wieku, był FAMAK w Kluczborku. Metoda, poprzez jej zastosowanie, pozwala na uzyskanie odpowiedzi na pytanie, jaka jest struktura jakości projektowanego obiektu, zwłaszcza jakie priorytety są najważniejsze przy określaniu optymalnych wartości dla jego właściwości. Co więcej - jest także metodą prewencyjną, stosowaną w celu przewidywania błędów i zapobiegania wadom. Dzieje się tak, ponieważ w sferze zainteresowania zespołu QFD muszą być takie aspekty jak: analiza rynku, badania i rozwój wyrobu, testowanie rynkowe wyrobów oraz serwis posprzedażowy. Zastosowanie metody QFD, podobnie, jak metody FMEA, nie jest ograniczone do przedsiębiorstw produkcyjnych. Z powodzeniem mogą ją wykorzystywać organizacje usługowe, różnych branż. Obie metody są już bardzo popularne w naszym kraju, stają się niezwykle pomocnym orężem w zrozumieniu i projektowaniu procesów, produktów, w ustalaniu priorytetów, punktów krytycznych, wymagających szczególnej troski. Ważne, by wiedza na ich temat nie ograniczała się tylko do teorii, ale umożliwiła osiągnięcie pozytywnych wyników w kształtowaniu produktów lub usług, odpowiadających rosnącym wymaganiom klientów. Aby tak się stało, konieczne jest zrozumienie istoty tych metod, zapoznanie się z metodyką ich wdrażania, a następnie systematyczne stosowanie, dla dobra przedsiębiorstwa i jego interesariuszy. Praktyka wielu organizacji potwierdza, że warto! Klub Pomorskiej Nagrody Jakości Klub Pomorskiej Nagrody Jakości powołano w dniu 24 stycznia 2013 roku, podczas Gali wręczenia nagród XVII edycji Konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości. Do współdziałania w Klubie zaproszono Laureatów XVII edycji Konkursu PNJ. Celem Klubu jest rozwijanie współpracy w zakresie wymiany wiedzy na temat dobrych praktyk dotyczących zarządzania, ze szczególnym uwzględnieniem zarządzania jakością, a także tworzenie aktywnego i zaangażowanego środowiska zrzeszającego liderów praktyki i nauki, promującego kreatywne i innowacyjne rozwiązania służące poprawie konkurencyjności Pomorza. Podczas posiedzenia w dniu 04.04.2014 r. zatwierdzono Regulamin Klubu. Na przewodniczącego jednorocznej kadencji wybrano Kazimierza Lewandowskiego, Prezesa Przedsiębiorstwa Cemet Ltd Sp. z o.o. Obecnie funkcję Przewodniczego Klubu pełni Zbigniew Szymański, Prezes Spółdzielni Mieszkaniowej "Karwiny". Klub zrzesza następujące organizacje: BMB SANTECH, H. Brodnicki Z. Laskowski Sp.j, Przedsiębiorstwo Cemet Ltd. Sp. z o.o., EURO-WENT Sp. z o.o., Okręgowe Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o., Spółdzielnia Mieszkaniowa „Karwiny”, Spółdzielnia Mieszkaniowa „Posejdon”, Przedsiębiorstwo Instalacyjno-Budowlane SUCHOCKI Roman Suchocki, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Odział w Gdańsku, Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Gdańsku, Gdańska Spółdzielnia Socjalna, Alu Uinternational Shipyard Sp. z o.o., Temis & Spawmet, Politechnika Gdańska. W kolejnych wydaniach Biuletynu będziemy się starali przybliżać sylwetki laureatów Konkursu PNJ. Poniżej drodzy czytelnicy możecie zapoznać się z działalnością jednego z Klubowiczów - Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej, która jest organizacją o dość nietypowej działalności. PO 16 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŻDZIERNIK 2015 Gdańska Spółdzielnia Socjalna Katarzyna Littwin Dyrektor Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej Gdańska Spółdzielnia Socjalna jest podmiotem ekonomii społecznej zajmującym się aktywizacją zawodową osób zagrożonych wykluczeniem bądź wykluczonych. Spółdzielnia świadczy szeroką gamę usług, począwszy od usług opiekuńczych dla osób starszych i potrzebujących wsparcia osób trzecich, przez usługi porządkowe, remontowe aż po usługi kurierskie. Szczególnie Spółdzielnia skupia się na usługach społecznych. Gdańska Spółdzielnia Socjalna podejmuje szereg działań na rzecz integracji społeczności lokalnej, przede wszystkim podejmuje działania polegające na aktywizacji i integracji społecznej seniorów. Spółdzielnia prowadzi swoją działalność na terenie Miasta Gdańska. Spółdzielnia od samego początku rozwoju działalności usługowej postawiła na wysoką jakość świadczonych usług, np. poprzez wdrażanie standardów usług, zarządzanie ryzykiem i dbanie o wysoką satysfakcję klientów, na rzecz których usługi są realizowane. Spółdzielnia prowadzi swoją działalność zgodnie z wytycznymi Normy ISO 26000, odnoszącej się do społecznej odpowiedzialności. Wszystkie świadczone przez Spółdzielnię usługi są na bieżąco monitorowane przez koordynatorów. Spółdzielnia zatrudnia personel, który ma odpowiednie przygotowanie praktyczne i merytoryczne, niejednokrotnie potwierdzone różnego rodzaju certyfikatami. Pracownicy są wspierani poprzez doradztwo psychologiczne i stanowiskowe. Spółdzielnia organizuje szkolenia mające na celu podnoszenie jakości świadczonych przez siebie usług oraz zdobycie nowych kompetencji i umiejętności przez pracowników. W Spółdzielni prowadzone są również staże dla osób bezrobotnych kierowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsku. Zaangażowanie Spółdzielni na rzecz podnoszenia jakości usług zostało docenione Srebrnym Laurem Jakości w Konkursie o Pomorską Nagrodę Jakości, a zaangażowanie na rzecz aktywizacji zawodowej zostało docenione przez PUP w Gdańsku poprzez przyznanie Spółdzielni tytułu Super Pracodawca 2014 i zdobycie na szczeblu regionalnym w kategorii „Otwarty Rynek” trzeciego miejsca w konkursie Lodołamacze 2015. 17 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Zespół Usług Technicznych PR FSNT NOT w Gdańsku Warsztat pracy i etyka zawodowa rzeczoznawcy - część II inż. Adam Pawski rzeczoznawca mechaniczny i biegły sądowy ZACHOWANIA RYNKU WTÓRNEGO OBROTU MASZYNAMI I URZĄDZENIAMI Na pytanie, ile kosztuje maszyna czy urządzenia techniczne nasuwa się odpowiedź – tyle ile za nią zapłacono. Jednocześnie pojawia się wątpliwość, -może cena powinna być inna, czy ta, którą uzyskano nie jest zaniżona lub zawyżona? Obrót rynkowy maszyn nie jest katalogowany i ustawowo, regionalnie ewidencjonowany. Ceny maszyn stanowią głównie przesłanki i są wynikiem zawartej transakcji. Wyrażają wartość maszyn w formie pieniężnej. Transakcja dojdzie do skutku, wtedy gdy zostaną uzgodnione ceny, które zapewnią korzyści gospodarcze producentowi jak i użytkownikowi maszyn, a ogólny bilans zysków będzie dodatni. Jednocześnie należy pamiętać, że inaczej cenę odbiera nabywca, inaczej interpretuje ją strona sprzedająca maszyny. Dlatego wynikiem procesu decyzyjnego wyceny maszyn jest przedział wartości transakcyjnej, wewnątrz którego zostaną uzgodnione ceny maszyn. Zdolność maszyn do generowania przyszłych zysków jest istotnym motywem kształtującym popyt i wpływającym na poziom cen maszyn. Innym czynnikiem może być wynik porównania ceny maszyn z przewidywanymi nakładami finansowymi, które uzasadniają celowość podjęcia działań gospodarczych i tworzą racjonalne podstawy powodzenia na rynku wytworzonych wyrobów. Przedstawiciele tego kierunku ekonomicznego myślenia, uważają tym samym, że pomijanie wartości wymiennej w procesach tworzenia cen, powoduje wiele niekorzystnych następstw. Uważają, że ważne jest istnienie sprzężenia zwrotnego pomiędzy ceną a wartością użytkową maszyn. Okresy docierania się elementów maszyn, poprzedzają czas normalnego, a następnie przyspieszonego zużycia węzłów kinematycznych. W pierwszym okresie obserwujemy wzrost zdolności użytkowej maszyn, a w następnych stopniowe jej wyczerpywanie. Równolegle z ubytkiem własności użytkowych postępują szeroko rozumiane zmiany warunków eksploatacji maszyn. Na rynku pojawiają się doskonalsze pod względem użytkowym i ce- nowym maszyny, zmieniają się gusta, upodobania i preferencje użytkowników. Wielkości te stanowią ruchome tło dla fizycznego zużycia elementów maszyn. Są wzajemnie przesunięte w czasie i wprowadzenie ich wymaga wzajemnej porównywalności i zastosowania ekonomicznych reguł dyskonta. Opisane procesy prowadzą do utraty własności użytkowych przy równoczesnym wzroście kosztów eksploatacji. Metody szacowania wartości transakcyjnej maszyn tworzą zespół procedur umożliwiających gromadzenie i przetwarzanie informacji stanowiących podstawy ustalania aktualnych cen w dniu wyceny. Wszystkie znane metody wyceny maszyn obciążone są wadami wynikającymi z braku precyzyjnych relacji rynkowych i niedostatków wtórnego rynku obrotu maszynami. Stosuje się metody podażowo – popytowe, które jako kryterium wyceny transakcyjnej maszyn wykorzystują aktualną sytuację rynkową. Jednak zmienność w czasie czynników rynkowych oraz znaczna różnorodność maszyn powoduje, że wielkości wynikające z niestabilnej sytuacji rynkowej są trudne dla jednoznacznego, pieniężnego ustalenia. Tym samym ceny mają luźny związek z rachunkiem kosztów wytworzenia. Formułuje się kryterium opłacalności transakcji w postaci dolnego i górnego poziomu wartości transakcyjnej maszyn, wewnątrz którego powinny znaleźć się ceny maszyn. Poziomy wartości transakcyjnej ustala się dla poszczególnych grup maszyn. O poziomach przedziału wartości transakcyjnej decyduje rodzaj i typ maszyn, czas jej użytkowania, przeznaczenie i atrakcyjność. Maszyny wykonujące uniwersalne czynności są łatwiej zbywalne od maszyn wysokospecjalizowanych na przykład automatów obróbczych. Przedział wartości transakcyjnej należy interpretować jako prognozę ceny transakcyjnej maszyny z punktu widzenia osoby zlecającej wycenę. Tym samym proces wyceny nie określa arbitralnie ani nie przesądza o cenie, podaje tylko przedział wartościowy. Wyznacza granicę negocjacji i dopuszczalny zakres zmienności ceny grup rodzajowych maszyn. Dla sprzedawcy będą to minimalne ceny wywoławcze odpowiadające dolnej granicy wartości transakcyjnej. Jest to najniższa cena, poniżej której stratę ponosi właściciel maszyn. Potencjalny kupiec swoje wysiłki będzie skupiał na obniżeniu podanych cen wywoławczych. Oszacowanie górnego poziomu wartości transakcyjnej nie powinno być za wysokie ze względu na ograniczone możliwości sfinan- 18 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU sowania zakupu przez nabywcę. Natomiast dolny poziom wartości transakcyjnej nie powinien przebiegać zbyt nisko, z uwagi na nadmierne straty strony zbywającej maszyny. Przedział wartości transakcyjnych pozwala w złożonych sytuacjach decyzyjnych realizować elastyczną politykę cen maszyn. Umożliwia tym samym szybkie reagowanie na zmiany warunków rynkowych. W gospodarkach rynkowych ceny tworzy układ stosunków rynkowych i właściwości użytkowych zbywalnych maszyn. Ceny maszyn wynikają ze stanu równowagi rynkowej. Ceny grup rodzajowych maszyn najczęściej ustalane są podczas przetargów lub w toku negocjacji pomiędzy kupującym i sprzedającym. Objawia się ona poprzez ruch cen, który pozostaje w związku z sezonowością i ogólną koniunkturą handlową. Niemniej istotne są czynniki subiektywne, jak również przesłanki polityczne, liczba potencjalnych nabywców, intencje i gra interesów stron transakcji, ambicje i zachowania ekstremalne. Ustalając ceny maszyn określa się reprezentatywny rynek dla danej grupy maszyn, jak również źródła informacji o różnych czynnikach rynkowych. Wybór rynku jest utrudniony ze względu na różne funkcje, własności techniczne i porównywalność cech mierzalnych i niemierzalnych. Rzeczoznawcy trwałego majątku ruchomego pracują w trudnych krajowych warunkach. Trzeba wymienić iż zawód ten nie posiada uregulowań prawnych oraz metodologicznych a zatem są to warunki niesformalizowane. Środki techniczne jak maszyny, urządzenia, pojazdy i inne wyposażenie suprastruktury wymagają skomplikowanych podejść z powodu swej różnorodności użytkowej jak również praktycznej bogatej wiedzy co do ich złożoności oraz kwalifikacji dalszej przydatności. Zawodu rzeczoznawcy nie uwzględniła również Europejska Klasyfikacja Działal- PAŹDZIERNIK 2015 ności (EKD). W warunkach krajowych zatem rzeczoznawstwem zajmują się różne ośrodki stowarzyszenia osoby o niesformalizowanych nominacjach. Jedynie SIMP posiada struktury rzeczoznawstwa określone stowarzyszeniowymi uregulowaniami. Poziom rzeczoznawstwa SIMP został poważnie wzbogacony wprowadzeniem procedur i kryteriów ISO. Krajowy rynek obrotu nieruchomościami jako nienormatywny stwarza określone trudności budowy bazy obrotu transakcyjnego jako podstawowe udogodnienie pracy rzeczoznawcy wyceny majątku. Objęcie rzeczoznawstwa ustawą o zamówieniach publicznych stanowi ograniczenie, a wręcz przeszkodę do wykonania dzieła na stosownym poziomie rzeczoznawczym. Krajowy rynek odnotowuje również inne tematy z dziedziny rzeczoznawstwa wymagające poświęcenia czasu, inwencji i trudnej pracy zmierzającej wprowadzenia zasadności pracy rzeczoznawcy tj. specjalisty, znawcy rzeczy celem spełnienia życzenia: dobra praca = dobra płaca. Mam nadzieję iż skrótowo wywołane zostały obszary, tematy, wzmianki itp. Zaś dalsza dyskusja i uzupełnienia tematyczne wzbogacą wiedzę i praktykę zawodu. Rzeczoznawstwo jako zawód zaufania publicznego nie może odstępować od zasad etyki. Zapraszam Koleżanki i Kolegów z wykształceniem średnim lub wyższym technicznym do członkostwa w Towarzystwie Rzeczoznawców Majątkowych SIMP Oddział Regionalny w Gdyni – prowadzimy doradztwo techniczne. Ścieżki kontaktowe: [email protected] tel. 604 980 960 Fot. źródło własne 19 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Projekt Strategii obszaru metropolitalnego Gdańsk-GdyniaSopot do roku 2030 Projekt współpracy zakłada działania wspierające rozwój Obszaru Metropolitalnego, którego rdzeń stanowią Miasta Gdańsk, Gdynia i Sopot, poprzez opracowanie dokumentu kompleksowej i długoterminowej Strategii Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot do roku 2030. Dokument został sporządzony przez zespół ekspertów i konsultantów zewnętrznych specjalizujących się w rozwoju regionalnym i zarządzaniu strategicznym, z jednoczesnym zaangażowaniem przedstawicieli samorządów, partnerów społeczno-gospodarczych oraz mieszkańców. Celem projektu jest dokonanie wieloaspektowej analizy zasięgu i oddziaływania OM, identyfikacja jego głównych szans i wyzwań rozwojowych, jak również identyfikacja sfer docelowej współpracy metropolitalnej, a następnie ustalenie sposobu i zakresu prowadzenia współpracy metropolitalnej w każdej ze zidentyfikowanych sfer. W ramach konsultacji, Pomorska Rada FSNT NOT w Gdańsku, została zaproszona do wyrażenie opinii i uwag na temat treści dokumentu. 23.09.2015 Prezes Pomorskiej Rady wystosował pismo wraz z uwagami, będącymi wynikiem prac Zarządu PR nad dokumentem. BW Układ transportowy Gdańsk Południe dr inż. Jan Bogusławski PR FSNT NOT w Gdańsku dr inż. Sławomir Grulkowski Politechnika Gdańska Pod powyższym tytułem został zapisany, wśród propozycji inwestycji Miasta Gdańska do roku 2020, jeden z naj- ważniejszych problemów transportowych miasta w niedalekiej przyszłości. Zajmuje on 6. miejsce wśród 39 tytułów na liście priorytetowej „Propozycji inwestycji miasta Gdańska do roku 2020” przedstawionej do konsultacji społecznych przez Prezydenta Miasta Gdańska Pawła Adamowicza na spotkaniu w Uniwersytecie Gdańskim (23.09.15 r.). 20 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Oprócz wymienionego w tytule zamierzenia wśród propozycji inwestycji znalazły się jeszcze: poprawa skomunikowania Górnego Tarasu z Wrzesczem; Nowa Bulońska Południowa; Władze Miasta Gdańska słusznie postrzegają problem powiązania obszaru Gdańsk Południe (ok.100 tys. mieszkańców) z Dolnym Tarasem Gdańska. Problem ten był sygnalizowany już przed laty. Wtedy to pojawiła się tzw. Nowa Abrahama zbierająca ruch z południowych dzielnic i sprowadzająca go w rejon Wrzeszcza i Oliwy. Taką arterię komunikacyjną (droga i tramwaj) przewidziano też w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gdańska z roku 2007 po trasie Nowej Bulońskiej, Bulońskiej, Rakoczego i dalej po trasie dzisiejszej Pomorskiej Kolei Metropolitalnej od przystanku „Brętowo” do przystanku „Strzyża” by po przekroczeniu ulicy Grunwaldzkiej i torów kolejowych połączyć się z Aleją Rzeczpospolitej i pętlą tramwajową, istniejącą na granicy Zaspy i Przymorza (rys.1) . Planowany przebieg tej trasy był i jest logiczną konsekwencją rozmieszczenia miejsc zamieszkania i miejsc pracy na „mapie Gdańska”. Obserwujemy szybkie powstawanie kolejnych miejsc pracy w Oliwie a trzeba zwrócić uwagę na to iż potencjalnie wielki rejon pracy i zamieszkania w rejonie przystanku SKM „Zaspa” czeka na zagospodarowanie na pustym jeszcze południowym krańcu pasa startowego byłego lotniska we Wrzeszczu. Teraz fragment tej trasy zajęła PKM i stąd gorączkowe szukanie „korytarza” dla kolejnej trasy tramwajowej. Tymczasem, już od kilkudziesięciu lat w Europie z powodzeniem udaje się pogodzić kolej z tramwajem szybkim. Taki wariant jako pierwszy powinien być rozpatrzony dla obsługi transportowej Gdańska - Południe. Kończący dziś bieg na przystanku PKM „Brętowo” tramwaj w ulicy Rakoczego mógłby być dalej poprowadzony po torach Pomorskiej Kolei Metropolitalnej do stacji PKP „Wrzeszcz”. Koncepcja wprowadzenia tramwaju dwusystemowego była przewidywana w wyżej wymienionym „Studium Uwarunkowań….” oraz była rozważana w ramach studium wykonalności budowy PKM. Systemy takie – niewątpliwie droższe w budowie i eksploatacji - jeszcze kilkanaście lat temu stanowiły pewnego rodzaju ekstrawagancję miast, w których funkcjonowały. Obecnie, kiedy przestrzeń urbanistyczna obejmuje kolejne obszary miast, stanowią niewątpliwą szansę, o czym świadczy chociażby przykład Chemnitz, Karlsruhe i innych miast w Europie. Obecnie stosowane technologie w transporcie doskonale radzą sobie z problemami dwusystemowości (hybrydowości). Przejściowe profile o zróżnicowanym kształcie obrzeży i obręczy kół nie są już w tej chwili niczym nowym. Różne systemy napędne (3000V/600V lub 600V/Diesel) z udziałem zminiaturyzowanych i coraz tańszych przetwornic są stosowane w przemyśle powszech- PAŹDZIERNIK 2015 nie. Rampy przejściowe (różna wysokość peronów) także są stosowane powszechnie lub można dostosować do tego istniejące perony. To oczywiście nie wszystkie różnice i problemy, ale trzeba pamiętać, że to nie my musimy je rozwiązywać – one już funkcjonują i do tego z powodzeniem. Drugi wariant obsługi transportowej Gdańska Południe to obsługa tej samej trasy przez tabor PKM. Szybka trasa szynowa ( jako tramwaj dwusystemowy lub kolej) biegłaby śladem tras tramwajowych aktualnie przewidywanych w ulicach Nowa Bulońska Południowa, Nowa Bulońska Północna a dalej w ulicach Bulońska i Rakoczego oraz po torach PKM od przystanku „Brętowo” do stacji PKP Wrzeszcz. (rys.2) Oba warianty powinny być przeanalizowane gdyż będą z pewnością tańsze od kosztów budowy tras tramwajowych w całkiem nowych korytarzach komunikacyjnych jak Nowa Politechniczna lub trasa tramwajowa wzdłuż ulic Wileńskiej, Sobieskiego, Smoluchowskiego do Alei Zwycięstwa. Proponowana szybka trasa szynowa w optymalny sposób „skomunikuje” Górny Taras z Wrzeszczem. Warto rozważyć taką wariantową koncepcję, jako skierowaną do obsługi miejskich peryferiów Gdańska systemem bezpośrednim i szybkim, bez codziennych konieczności „zwiedzania” dużej części spowolnionego miasta przez Orunię, Chełm, Śródmieście do Wrzeszcza. 21 Źródło: publikacja „Transport jako warunek dynamicznego rozwoju województwa” Pojazdy dwusystemowe, hybrydowe Alstom Citadis po zmianie napięcia lub uruchomieniu modułu prądnicy zasilanej silnikiem diesla podczas postoju na stacji Kassel Hbf. Wyjeżdżają na linie kolejowe wg. przepisów ruchu kolejowego. PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Rys. 1 Fot. źródło własne 22 Rys. 2 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU 23 PAŹDZIERNIK 2015 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU 40 lat historii Gdańskich Dni Elektryki Referat wygłoszony podczas 40 GDE Henryk Boryń Henryk Wawrzyniak Andrzej Wawrzyński SEP Oddział w Gdańsku producentów z zakresu instalacji i urządzeń elektrycznych, stosowanych w systemach przemysłowych i mieszkaniowych, systemów monitorowania, automatyki i sterowania mediami inteligentnych obiektów itp. WPROWADZENIE Warto zdaniem autorów referatu poznać historię powstaCykliczna konferencja naukowo-techniczna, organizowa- nia tej imprezy oraz zaprezentować jej dokonania i pona corocznie przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich szczególne etapy rozwoju, które zaowocowały obecnym (SEP) Oddział Gdańsk, to Gdańskie Dni Elektryki (GDE). Jest kształtem GDE. to impreza organizowana jesienią każdego roku, nieprzerwanie od 1976 r. Za swego rodzaju prekursora tej konfe- TRUDNE POCZĄTKI rencji uważa się organizowane corocznie w latach 70-tych Przedstawienie historii 40 lat GDE wymaga sięgnięcia narady szkoleniowe terenowych służb energetycznych pamięcią do czasów przełomu lat sześćdziesiątych i siezakładów przemysłowych województwa gdańskiego, demdziesiątych ubiegłego stulecia oraz wspomnienia przekształcone następnie w kilkudniowe seminaria nau- warunków gospodarczych, w jakich żyli Polacy w tamtym kowo-techniczne organizowane pod nazwą Dni Branżowe okresie. W ogromnym skrócie można powiedzieć, że był Elektryki (DBE), które z kolei po zmianie nazwy na Gdań- to czas systemu zwanego oficjalnie ustrojem socjalistyczskie Dni Elektryki są realizowane obecnie. nym, czyli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W tamtej Referaty seminaryjne i wystawy techniczne składające się Polsce liczył się przede wszystkim energochłonny przeod wielu lat na kolejne GDE adresowane są do środowi- mysł ciężki i wydobywczy. System gospodarczy kraju ska elektryków, którzy mają wpływ na jakość i niezawod- oparty na centralnym planowaniu i społecznej własności, ność pracy produkowanych i eksploatowanych urządzeń, praktycznie wszystkich liczących się środków produkcji aparatury oraz instalacji elektrycznych i elektroenerge- był mało efektywny. Ograniczając się tylko do zagadnień tycznych. Konferencja umożliwia wymianę doświadczeń elektryki, należy zauważyć, że służby energetyczne w nie tylko z zakresu branży elektrycznej, ale również tele- zakładach pracy ciągle borykały się z poważnymi probletechnicznej i informatycznej, prezentację nowych wyro- mami wynikającymi z kontrolowanej wielkości poboru bów elektrotechnicznych i właściwych sposobów ich wy- mocy i energii elektrycznej oraz permanentnym brakiem korzystania i eksploatacji. Taka wymiana doświadczeń części zamiennych i materiałów do wszelkich urządzeń, zawodowych w formie referatów, prezentacji wyrobów, aparatury i instalacji przemysłowych. Znamiennym znadyskusji i spotkań osób zajmujących się szeroko rozumia- kiem tych czasów był na przykład fakt, który dziś może ną elektryką przyczynia się do wdrażania postępu tech- uchodzić za anegdotę techniczną dla elektryków, a mianicznego i podwyższania kwalifikacji zawodowych elek- nowicie uruchamianie w niektórych zakładach przemysłotryków, co jest spełnieniem ważnego statutowego zada- wych we własnym zakresie regeneracji wkładek topikonia SEP. wych bezpieczników – można wątpić, czy wymagane paKonferencje mają na celu przekazanie uczestnikom okre- rametry techniczne takich regenerowanych aparatów ślonego fragmentu aktualnej wiedzy z zakresu elektryki, były właściwe, a przecież są to podstawowe aparaty zazarówno w sensie ogólnym, jak również wiedzy z po- bezpieczające instalacje elektryczne przed skutkami szczególnych jej specjalności. Konferencja jest kierowana zwarć. do szerokiego środowiska elektryków, zarówno uczniów i Władze podejmowały próby domknięcia krajowego bilanstudentów, jak i elektryków zawodowych pracujących w su mocy poprzez ustanowienie limitów mocy oraz zużycia budownictwie, projektowaniu czy eksploatacji urządzeń energii elektrycznej wprowadzonych w listopadzie 1957 elektrycznych w przedsiębiorstwach. r. przez Zarządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki w Ranga imprezy, jedynej tego typu w województwie po- sprawie limitowania mocy i energii elektrycznej (M.P. z morskim, powoduje, że zazwyczaj uczestniczą w niej 1957 r. nr 92 poz.543) wydane na podstawie art. 3 dekreprzedstawiciele wyższych uczelni, firm elektroenergetyki tu z dnia 28 stycznia 1953 r. o zabezpieczeniu racjonalnezawodowej i przemysłowej, biur projektowych, firm wy- go i oszczędnego użytkowania energii elektrycznej i cieplkonawczych i produkcyjnych, jak również służby eksploat- nej (Dz. U. z 1953 r. nr 9 poz.26). Zgodnie z tym zarządzeacyjne. Na towarzyszącej konferencji wystawie technicz- niem dla zakładów przemysłowych o mocy zainstalowanej są prezentowane nowoczesne rozwiązania znanych nej co najmniej 50 kW, pobierających energię elektryczną 24 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU w całości lub w części z sieci elektrowni zawodowych lub połączonych z nią elektrowni przemysłowych, ustalano na podstawie krajowego bilansu mocy, niezależnie od źródła zasilania, przydziały maksymalnej mocy elektrycznej w kilowatach w godzinach szczytowego obciążenia zwane „limitami mocy’’. Limity te ustalał Zakład Zbytu Energii, a godziny trwania szczytowego obciążenia dla poszczególnych miesięcy Państwowa Inspekcja Energetyczna w porozumieniu z Państwowym Zarządem Dyspozycji Mocy. W maju 1962 r. ukazała się Ustawa o gospodarce paliwowo – energetycznej (Dz. U. z 1962 r. nr 32 poz.150), w której ustawodawca próbował uporządkować gospodarkę paliwowo-energetyczną w kraju. Jednak dopiero w marcu 1967 r. Minister Górnictwa i Energetyki wydał nowe zarządzenie w sprawie planowania i kontroli poboru mocy i energii elektrycznej w zakładach przemysłowych gospodarki uspołecznionej (M.P. z 1967 r. nr 17 poz. 88). Zarządzenie zwiększyło minimalną wartość mocy zainstalowanej dla zakładów objętych obowiązkiem ustalania poboru mocy elektrycznej oraz kontrolowania tego poboru do wartości co najmniej 500 kW. Pobór mocy w godzinach szczytowego obciążenia podlegał uzgodnieniu z właściwym terenowo Okręgowym Inspektoratem Gospodarki Paliwowo-Energetycznej (OIGPE) w terminie do dnia 30 września każdego roku na okres IV kwartału roku kalendarzowego oraz na I, II i III kwartał roku następnego. Zmiana uzgodnionych wartości poboru mocy elektrycznej mogła nastąpić na żądanie zakładu bądź z inicjatywy OIGPE w razie stwierdzenia, że uprzednio uzgodniony pobór mocy jest niewłaściwy. Zarządzenie nie dotyczyło oczywiście jednostek organizacyjnych podległych Ministrom Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych. Z kolei dla przemysłów energochłonnych obowiązek planowania i kontroli zużycia energii elektrycznej obowiązywał niezależnie od wielkości mocy zainstalowanej. Wielkość poboru mocy oraz plany zużycia energii elektrycznej należało ustalać na podstawie: 1. planu produkcji przemysłowej, 2. wskaźników jednostkowego zużycia energii elektrycznej, 3. zużycia energii elektrycznej na cele nie objęte analizą wskaźników jednostkowego zużycia oraz 4. planu przedsięwzięć techniczno-organizacyjnych zmierzających do zmniejszenia poboru mocy w godzinach szczytowego obciążenia krajowego układu elektroenergetycznego określonych w przepisach taryfowych oraz zmniejszenia zużycia energii elektrycznej. W kolejnych latach wprowadzano dalsze zmiany zaostrzające zasady poboru mocy i energii elektrycznej w związku z pogarszającą się ciągle sytuacją gospodarczą w kraju. Lata, o których tutaj piszemy, charakteryzowały się nie tylko brakiem wystarczającej ilości energii elektrycznej, ale również dotkliwym ograniczeniem powszechnego dostępu do aktualnej wiedzy technicznej, wiadomości o PAŹDZIERNIK 2015 nowych rozwiązaniach technologicznych i konstrukcyjnych wynikających z ograniczonej liczby czasopism technicznych, możliwości czytania i publikowania literatury technicznej, a więc w sumie brakiem możliwości właściwego ustawicznego kształcenia i pogłębiania wiedzy zawodowej, niezbędnej do prawidłowego pełnienia przez kadrę inżynierską jej funkcji. W atmosferze ciągłego nacisku władz politycznych na pełną realizację przyjętych planów produkcyjnych w każdym zakładzie, przy opisanych niedoborach w zakresie energii elektrycznej, czyli czynnika decydującego między innymi o ich właściwej realizacji, Sekcja Energetyki Przemysłowej Oddziału Gdańsk Stowarzyszenia Elektryków Polskich kierowana przez inż. Henryka Frankowskiego przy współudziale OIGPE w Bydgoszczy (Oddział OIGPE w Gdańsku powstał dopiero w roku 1975) postanowiła organizować coroczną terenową naradę szkoleniową służb energetycznych zakładów produkcyjnych województwa gdańskiego (rys. 1.). Rys. 1. Pismo informujące o pierwszej naradzie szkoleniowej służb energetycznych zakładów przemysłowych z terenu województwa gdańskiego z roku 1971 25 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Pierwsza tego typu narada odbyła się 26 listopada 1971 r. w sali posiedzeń Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, a tematem wiodącym były zagadnienia związane z limitowaniem mocy i energii elektrycznej, uzupełnione kilkoma referatami technicznymi wygłoszonymi przez wykładowców z przemysłu i Politechniki Gdańskiej. Nieprzypadkowo naradę zorganizowano jesienią, czyli po terminie uzgodnień z OIGPE wielkości poboru mocy w godzinach szczytowego obciążenia. OIGPE w Bydgoszczy był współorganizatorem kolejnych narad służb energetycznych zakładów przemysłowych z województwa gdańskiego do roku 1974. W roku 1975 te obowiązki przejął oddział powstały w Gdańsku, który w roku 1979 zmienił nazwę na Okręgowy Inspektorat Gospodarki Energetycznej (OIGE). W latach 1971 – 1973 narady prowadzono w sali posiedzeń siedziby Wojewódzkiej Rady Narodowej, a od 1974 r. w sali „A” nowo oddanego do użytku Domu Technika przy ulicy Rajskiej w Gdańsku. W latach 1971 – 1975 spotkania miały charakter typowych jednodniowych narad służb energetycznych zakładów przemysłowych, uzupełnionych nietypową dla takich narad, częścią szkoleniowoinformacyjną oraz ożywioną dyskusją na temat poruszanych w przedstawionych referatach kwestii technicznych i możliwości ich wykorzystania w ówczesnej praktyce zakładów przemysłowych. Tematem wiodącym narad była zwykle sytuacja paliwowo – energetyczna kraju, a w szczególności terenu województwa gdańskiego. Organizowanie narad służb energetycznych spotkało się z uznaniem środowiska elektryków Wybrzeża. Narady przyczyniły się przede wszystkim do wymiany doświadczeń oraz poszerzenia wiedzy z zakresu gospodarki paliwowoenergetycznej, a więc nic dziwnego, że organizacja tych narad była kontynuowana bez istotnych zmian w omówionej formie aż do połowy lat 90-tych ubiegłego wieku, mimo przejścia do organizacji konferencji o zasadniczo różnym charakterze – rozszerzenia jej w formę DBE. Coroczne narady służb energetycznych stały się w tym czasie jednym z istotnych elementów składowych Dni, wypełniającym jeden cały dzień imprezy, a OIGE było ich współorganizatorem aż do momentu swej likwidacji w 1997 r. DNI BRANŻOWE ELEKTRYKI W roku 1976 w środowisku elektryków, w związku z pozytywną opinią o naradach służb energetycznych organizowanych dotychczas, pojawił się pomysł znacznego ich rozszerzenia i przekształcenia w kilkudniową konferencję naukowo-techniczną połączoną z wystawą techniczną z zakresu elektryki. Pierwsze Dni Branżowe Elektryki zostały zorganizowane w dniach 11-16 października 1976 r. Była to impreza szkoleniowa dla wszystkich ówczesnych członków SEP, która miała spełniać również rolę informacyjną dla licznej rzeszy inżynierów i techników o pokrewnych specjalnościach, interesujących się najnowocześniejszymi w tym okresie rozwiązaniami technicznymi stosowanymi w energetyce, telekomunikacji, transporcie i innych dzie- dzinach gospodarki. Zorganizowana impreza spełniła oczekiwania pomysłodawców. W trakcie 6 dni konferencji wygłoszono 29 referatów technicznych oraz dokonano prezentacji kilkunastu zakładów przemysłowych dla około 500 uczestników seminarium. Nowością w stosunku do typowego seminarium szkoleniowego, cieszącą się ogromnym zainteresowaniem nie tylko członków SEP, uczestników DBE, ale również przypadkowych zwiedzających – było wprowadzenie dodatkowego elementu towarzyszącego wykładom – wystawy technicznej z zakresu elektryki, na której prezentowano wyroby przemysłu elektromaszynowego produkowane przez krajowych wytwórców (rys. 2.). Wśród wystawców były największe w tym czasie zakłady Gdańska i Gdyni, na przykład Unimor, Elmor, Telkom, PKP, Radmor, Polam. Z uwagi na rozmiary imprezy oraz liczne problemy organizacyjne, zamierzenia i ich realizację w kolejnych dniach konferencji powierzono sekcjom naukowo-technicznym, działającym efektywnie przy Zarządzie Oddziału (ZO) SEP Gdańsk. Należy wymienić tutaj sekcje: energetyczną, energetyki przemysłowej, elektroniki i telekomunikacji, instalacji i urządzeń elektrycznych, trakcji elektrycznej oraz elektrotechniki okrętowej. 26 Rys. 2. Kopia wywiadu Prezesa Oddziału Gdańsk SEP prof. Jacka Mareckiego udzielonego gazecie Dziennik Bałtycki z 23 listopada 1978 r. o organizacji III Dni Branżowych Elektryki BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Każde kolejne DBE były organizowane w podobny sposób, jako konferencja naukowo-techniczna o istotnych celach szkoleniowych z towarzyszącą częścią wystawową. Przyjęto, że czas trwania spotkań to kilka dni, od 4 do 6 zależnie od aktualnych potrzeb, ilości zebranych materiałów oraz liczby wystawców prezentujących swój dorobek. Każdy pierwszy dzień Dni wypełniała narada służb energetycznych. Tematyka konferencji była ściśle związana z wybranymi zagadnieniami technicznymi nurtującymi środowisko elektryków oraz propagowaniem osiągnięć krajowego przemysłu i nauki. Przykładem prezentacji osiągnięć poszczególnych gałęzi krajowej elektryki oraz omawianych problemów technicznych w czasie DBE może być zestawienie tytułów i autorów referatów wygłoszonych w roku 1981: Tyrystory w napędach (A. Grabowski). Zasady i kierunki działania w okresie zagrożenia stabilnej pracy krajowego systemu elektroenergetycznego (R. Wallek). Wnioski z eksploatacji linii 400 kV Dunowo – Żarnowiec – Błonia (J. Skwara). Nowelizacja przepisów o ochronie przeciwporażeniowej (E. Musiał). Podstawowe parametry transmisji sygnałów radiofonicznych, stereofonicznych i telewizji kolorowej po stronie nadawczej i ich wpływ na jakość odbioru u abonentów (J. Kosiński). O niektórych problemach odbioru stereofonii i telewizji kolorowej w aglomeracji trójmiejskiej przez abonentów korzystających z antenowych instalacji indywidualnych i antenowych instalacji zbiorowych (J. Pawłowicz). Propozycje nowych opracowań sprzętu radioodbiorczego produkcji Zakładów Radiowych Radmor. Techniczne problemy produkcji, perspektywy i techniczne aspekty eksportu (M. Prawdzik). Technologiczne aspekty zdalnego pomiaru temperatur w przechowalnictwie zbóż (L. Kropidłowski). Propozycje nowych opracowań w zakresie odbiorników telewizyjnych w GZE Unimor. Tendencje rozwojowe w zakresie odbiorników telewizji kolorowej (P. Mazur, J. Sergiejuk). Układy pomiaru temperatury firmy Foss-Electric-Dania (W. Czermiński). Możliwości realizacji krajowego układu pomiaru temperatury zbóż w komorach elewatorów (K. Pecka). Ostatnią konferencję pod oficjalną nazwą Dni Branżowe Elektryki zorganizowano w 1983 r. zastępując ją w roku następnym nową nazwą Gdańskie Dni Elektryki. PAŹDZIERNIK 2015 nazwa lepiej podkreślała regionalny charakter i cele tego seminarium oraz była lepsza pod względem stylistycznym. Tak więc nowa nazwa konferencji pojawiła się oficjalnie w roku 1984. Wprowadzenie nowej nazwy konferencji nie wpłynęło w istotny sposób na jej organizację, zachowano dotychczasowe sprawdzone formy i listopadowy termin realizacji imprezy. Szczególne GDE zorganizowano w roku 1997 – był to rok obchodów Milenium Gdańska oraz 50-lecia Oddziału Gdańsk SEP. Konferencja GDE została oficjalnie włączona do programu uroczystości milenijnych organizowanych w Gdańsku. XXII Gdańskie Dni Elektryki zorganizowano więc wyjątkowo w dniach 14-17 maja 1997 r., czyli w okresie największego nasilenia imprez milenijnych w Gdańsku. Te szczególne GDE były tradycyjną wystawą techniczną z udziałem 32 wystawców z kraju prezentujących szeroki zestaw wyrobów elektrotechnicznych i elektronicznych oraz 4-dniowym seminarium z hasłem przewodnim „Nauka i technika w 1000-leciu Gdańska”. Referaty opracowane w ramach działalności sekcji naukowotechnicznych ZO SEP spotkały się z szerokim zainteresowaniem uczestników. W organizacji GDE w następnych latach również uwzględniano ważne rocznice związane z SEP, na przykład 80-lecie działalności SEP w Polsce w roku 1999, 100-lecie urodzin prof. Stanisława Szpora w roku 2008, 100-lecie energetyki wodnej na Pomorzu w roku 2010 czy 80-lecie działalności SEP na Wybrzeżu w roku 2012. Rocznice te były odpowiednio celebrowane w czasie uroczystego otwarcia GDE, a wydarzenia związane z nimi omawiane w okolicznościowych referatach wprowadzających. GDAŃSKIE DNI ELEKTRYKI W połowie lat 80-tych ubiegłego wieku konferencje naukowo-techniczne organizowane już od kilku lat przez ZO Gdańsk SEP stały się ważnym wydarzeniem dla gdańskiego środowiska zawodowego elektryków – w wyniku dyskusji w gronie organizatorów uznano, że jest konieczna zmiana nazwy tej imprezy na nową – Gdańskie Dni Elektryki. Nowa 27 Rys. 3. GDE 2009 – wręczenie okolicznościowych wyróżnień działaczom Oddziału Gdańsk SEP PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Tematyka seminariów Jak wspomniano wyżej, ważną częścią każdych GDE są seminaria, na których prezentuje się problemy techniczne w zakresie szeroko pojętej elektryki, będące w kręgu aktualnych zainteresowań elektryków, teletechników i elektroników. Każde seminarium to kilkanaście referatów opracowanych przez uznanych naukowców lub praktyków na tematy interesujące wymienione środowisko techniczne. Warto podkreślić, że początki GDE to czasy trudne, w których wielu ambitnych inżynierów – zatrudnionych w przemyśle z trudem poszukiwało aktualnej wiedzy technicznej, która dzisiaj jest powszechnie i łatwo dostępna. Może właśnie dlatego seminaria GDE prezentowały wysoki poziom i miały licznych słuchaczy. Rys. 4. GDE 2014 – wykład okolicznościowy prof. A. Wolnego omawiający osiągnięcia profesora Stanisława Szpora W początkowym okresie organizowania GDE tematyka referatów wynikała wyłącznie z problemów zgłoszonych przez zainteresowanych uczestników narad szkoleniowych oraz członków sekcji naukowo-technicznych, którzy organizowali poszczególne dni w kilkudniowym seminarium (nawet do 6 dni), a liczba zgłoszonych tematów i opracowanych referatów decydowała o liczbie dni obrad (szczególnie w okresie organizowania DBE). Wygłaszane referaty były więc referatami zamawianymi przez organizatorów. Tak organizowane GDE charakteryzowały się Rys. 5. GDE 2010 – prezentacja działalności firmy EC znaczną różnorodnością tematyki z wielu dziedzin elektryki, elektroniki czy telekomunikacji. Można to łatwo zauważyć na przykład w programach zamieszczonych wyżej. W roku 1997 wprowadzono nową zasadę organizacji konferencji. Każde następne GDE miały zatwierdzone przez organizatorów hasło przewodnie w danym roku, wynikające z aktualnych potrzeb lub związane z przypadającym w danym roku ważnym wydarzeniem. Zrezygnowano również z zamawiania referatów na określony temat u wybranych autorów, oczekując tym samym samodzielnych zgłoszeń prac związanych z ogłoszonym wcześniej hasłem przewodnim aktualnych GDE. Dotychczasowe hasła przewodnie GDE (począwszy od 1997 r.) zestawiono poniżej: XXII – Nauka i technika w 1000-leciu Gdańska. XXIII – Pomiary ochronne. XXIV – Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych i obiektach użyteczności publicznej. XXV – Aparaty, instalacje i pomiary XXI wieku. XXVI – Instalacje elektryczne niskiego napięcia w świetle normalizacji europejskiej. XXVII – Ochrona przed zakłóceniami w instalacjach i sieciach elektroenergetycznych. XXVIII – Zmiany prawne w dziedzinie elektryki w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. XXIX – Projektowanie, budowa i eksploatacja instalacji i urządzeń elektroenergetycznych oraz certyfikacja wyrobów. XXX – Od tradycyjnych do inteligentnych instalacji i urządzeń w obiektach budowlanych. XXXI – Nowe techniki i technologie w energetyce, instalacjach, automatyce i napędach elektrycznych. XXXII – Instalacje i urządzenia elektryczne w budownictwie przyjazne ludziom. XXXIII – Innowacje i bezpieczeństwo w instalacjach, sieciach i aparatach elektrycznych. XXXIV – Ekologiczne, bezpieczne i nowoczesne instalacje oraz sieci w elektryce. XXXV – Problemy odnawialnych źródeł energii. XXXVI – Elektryka w obiektach sportowych – Euro 2012. XXXVII – Efektywność użytkowania energii elektrycznej. XXXVIII – Bezpieczeństwo eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych. XXXIX – Ochrona odgromowa i przeciwprzepięciowa. Kolejne zmiany organizacyjne wprowadzono w roku 2000. Ograniczono liczbę dni seminarium tylko do dwóch, realizując wpływające do ZO SEP wnioski jego uczestników oraz zrezygnowano z organizacji poszczególnych dni konferencji przez sekcje naukowo-techniczne ZO SEP, powierzając organizację całości imprezy powoływanemu corocznie komitetowi organizacyjnemu. Uzyskano w ten sposób bardziej jednorodną tematykę referatów, lepiej naświetlającą problemy wynikające z przyjętego hasła 28 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU przewodniego, a organizacja imprezy stała się bardziej sprawna. Wprowadzone zmiany spotkały się z pozytywnym przyjęciem uczestników GDE i taki sposób organizacji stosuje się obecnie. Wystawy techniczne Pomysł włączenia wystaw wyrobów elektrotechnicznych jako ważnego elementu Gdańskich Dni Elektryki pojawił się w połowie lat 70-tych ubiegłego wieku, w okresie organizowania tego seminarium po raz pierwszy. Jak już wspomniano, był to czas, gdy dostęp do wszystkich potrzebnych informacji technicznych o wyrobach przemysłowych był znacznie utrudniony, a przecież prawidłowa informacja techniczna jest podstawowym elementem właściwego projektowania i eksploatacji systemów elektrycznych. Organizowano wprawdzie w kraju różnego rodzaju targi techniczne, ale ścisłe połączenie tematyczne konferencji naukowo-technicznej z wystawą wyrobów określonej branży było rzadkością. Organizacja wystaw technicznych w zamierzeniach pomysłodawców służyła spełnieniu kilku ważnych celów. Najważniejszym było stworzenie forum, na którym mogli się spotkać w kontakcie bezpośrednim producenci urządzeń elektrotechnicznych z ich aktualnymi użytkownikami. Stworzono tym samym możliwość poznania zarówno firm, jak i prezentacji właściwości technicznych nowych wyrobów, wymiany opinii o produktach już eksploatowanych i przekazania uwag o ich stwierdzonych zaletach, wadach czy nieprawidłowościach. Równie ważny był kontakt wystawców z przyszłymi użytkownikami wyrobów elektrotechnicznych, czyli aktualnymi studentami, którzy nie tylko korzystali z wystawy uzupełniając swoją praktyczną wiedzę, ale również mogli rozmawiać o stażach przemysłowych czy warunkach zatrudnienia w firmie, a także o ewentualnej realizacji tematów prac dyplomowych związanych bezpośrednio z działalnością firmy. Rys. 6. GDE 2009 – stanowiska wystawowe firm PAŹDZIERNIK 2015 W każdym kolejnym roku, począwszy od pierwszych GDE, były organizowane kilkudniowe wystawy techniczne, na których prezentowano osiągnięcia niektórych gałęzi elektrotechniki, elektroniki i telekomunikacji, czy też poszczególnych przedsiębiorstw działających w wymienionych branżach nie tylko z terenu województwa gdańskiego/ pomorskiego, ale również często z całego kraju. Wystawcy związani z branżą elektryczną przede wszystkim mieli możliwość zorganizowania własnych stanowisk wystawowych w czasie konferencji w salach gdańskiego Domu Technika (ostatnio na terenie Politechniki Gdańskiej), zwykle bardzo licznie odwiedzanych przez przedstawicieli środowiska zawodowego elektryków Wybrzeża oraz studentów i uczniów szkół średnich. Równie ważny element to możliwość prezentacji przez wystawców w ramach obrad seminaryjnych referatów promocyjnych, dostępnych potem nie tylko w wersji drukowanej, ale również w formie cyfrowej na stronie internetowej Oddziału Gdańsk SEP. W początkowym okresie organizowania wystaw technicznych liczba wystawców była raczej skromna, nie przekraczała kilku firm z terenu województwa. Jednak dobra opinia o organizacji GDE wśród wystawców oraz korzyści, jakie były ich udziałem, spowodowały, że liczba wystawiających się firm rosła szybko, poszerzał się również zasięg oddziaływania GDE i w kolejnych konferencjach brali udział wystawcy z terenu całego kraju, a w niektórych latach również firmy europejskie. Dla przykładu poniżej zestawiono pełną listę 23 wystawców, uczestników XXXII GDE w roku 2007: APATOR S.A., Toruń AREVA T&D Sp. z o. o., Świebodzice ASTE Sp. z o. o. Gdańsk BIALL Sp. z o. o. + Elektrosystemy, Gdańsk DEHN Polska Sp. z o. o., Warszawa EFEN Sp. z o.o., Siemianowice Śląskie Elektromontaż-Export S.A. Zakład w Lublinie, Elektrotechnika MORS Sp. z o. o., Gdynia GASTEL S.A., Warszawa GPH, Racibórz Jean Muller Polska Sp. z o. o., Kiełpin LAMEL Rozdzielnice, Pępowo Żukowo MEDCOM Sp. z o. o., Warszawa ORMAZABAL Polska Sp. z o. o., Łódź PKP Energetyka SOPOT Zakład Północ, Sopot PP Bezpol Sp. jawna, Myszków PPH COMEL Sp. z o. o., Gdańsk PPUHE-TEAM Sp. z o. o., Siemianowice Śląskie SONEL S.A., Świdnica UESA Polska Sp. z o. o., Lubsko ZAiUP AREX Sp. z o. o., Gdańsk ZPUE S.A., Włoszczowa ZWAE Sp. z o. o., Lębork Aktualnie mimo szerokiego rozwoju nowoczesnych środków komunikacji, powstania zupełnie nowych, niezna- 29 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU nych wcześniej, technik wymiany informacji, tradycyjne kontakty osobiste, bezpośrednie spotkania i rozmowy, które mogą być realizowane na wystawach technicznych GDE, powodują, że cieszą się one znacznym zainteresowaniem przynoszącym korzyści stronom podejmującym współpracę i będą kontynuowane. Gdańskie Dni Elektryki Młodych W 2011 r. w organizacji GDE wprowadzono inną ważną zmianę – organizację równoległej części pod nazwą Gdańskich Dni Elektryki Młodych (GDEM) powierzono całkowicie studentom Studenckiego Koła SEP działającego na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej. Był to efekt zaufania, jakim obdarzono członków Koła, po kilku latach efektywnej jego działalności oraz bardzo dobrej współpracy młodych elektryków z ZO SEP w ramach działalności statutowej SEP – stwierdzono, że studentów stać na dobre zorganizowanie imprezy o szerokim zakresie i na dużą skalę, która będzie dobrze przyjęta i przyniesie merytoryczne korzyści dla środowiska studentów i uczniów szkół średnich o profilu elektrycznym. Organizatorzy GDEM przyjęli, że w ramach tej części seminarium są prezentowane referaty o tematyce interesującej w danym roku przyszłych inżynierów elektryków, opracowane przez specjalistów wybranych przez organizatorów. Na przykład w 2012 r. takim tematem przewodnim była „Efektywność energetyczna”, a wykładowcami byli nie tylko pracownicy Politechniki Gdańskiej czy Instytutu Elektrotechniki, ale również z firm przemysłowych: Lotos, ABB czy Electric Power Quality. Druga część GDEM to elementy praktyczne interesujące dużą liczbę uczestników. Rys. 7. GDEM 2012 – plakat reklamujący opracowany przez organizatorów Takim elementem są prezentacje działania ciekawych konstrukcji lub urządzeń organizowane przez producentów lub krajowych właścicieli nowych urządzeń. Przykładami takich trafionych prezentacji były: 30 Rys. 8. GDEM 2011 – warsztaty komputerowe możliwość dokładnego poznania konstrukcji samochodu elektrycznego, a nawet krótka samodzielna jazda wybranym typem samochodu, makieta elektrowni jądrowej na stoisku pod patronatem Arevy, EDF, Fundacji Forum Atomowe oraz Gdańskiego Parku Naukowo-Technologicznego zapewniająca nie tylko obejrzenie makiety, ale również poznanie zasad działania elektrowni przy użyciu symulatora komputerowego. Na GDEM nie brakuje niezwykle cennego dla studentów w obecnych czasach kontaktu przedsiębiorca – student. Zaproszone firmy prezentują się zwiedzającym zarówno na specjalnie przygotowanych stoiskach, jak i w bezpośrednich kontaktach po wykładach, przedstawiając skierowane do studentów oferty praktyk przemysłowych czy możliwości zatrudnienia w prezentowanej firmie. Oferta ta jest szczególnie ważna dla osób odpowiedzialnie planujących swoją przyszłość zawodową. Warsztaty komputerowe to również bardzo cenna inicjatywa dla studentów oraz innych osób pragnących zdobyć niezwykle przydatną wiedzę w zakresie branżowego oprogramowania komputerowego, która daje umiejętność ich obsługi lub rozwija posiadane praktyczne umiejętności. Organizatorzy GDEM nie zapominają o atrakcjach technicznych, przyciągających nie tylko studentów ale również młodzież szkół średnich – są nimi konkursy z atrak- Rys. 9. GDEM 2014 – konkurs robotów BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŹDZIERNIK 2015 cyjnymi nagrodami. Przykład takiego działania, to konkurs robotów, czyli zmagania młodych pasjonatów robotyki, twórców własnych konstrukcji robotów, w dwu konkurencjach: MiniSumo i LineFollower. zowania prezentowanych referatów, materiały konferencyjne wydawane są we współpracy z Wydziałem Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej w postaci Zeszytów Naukowych tego wydziału. Materiały konferencyjne Każda konferencja naukowo-techniczna jest obecnie dokumentowana materiałami drukowanymi, zawierającymi teksty prezentowanych na konferencji referatów, niekiedy te same teksty w postaci cyfrowej są dodatkowo załączane do materiałów lub prezentowane na stronach internetowych. Umożliwia to zapoznanie się z referatami nie tylko uczestnikom seminarium, ale również innym zainteresowanym osobom. Ma to zasadnicze znaczenie dla promocji postępu technicznego i rozwoju nauki w warunkach globalizacji. Taka sytuacja jest możliwa aktualnie, przy powszechnym dostępie do współczesnych środków technicznych i braku zakazów administracyjnych związanych z drukiem wydawnictw. Nie zawsze tak było, w szczególności w naszym kraju w okresie do lat 90-tych ubiegłego wieku. Początkowy okres organizowania GDE był właśnie tym okresem, w którym wydanie drukiem w krótkim czasie jakichkolwiek materiałów było praktycznie niemożliwe. Przyczyny takiej sytuacji to przede wszystkim ograniczenia administracyjne w możliwościach drukowania, cenzura, konieczność uzyskania przydziału papieru oraz istniejące ówcześnie techniczne ograniczenia w możliwości przygotowania tekstu do druku. Konferencje GDE z tych lat zostały udokumentowane jedynie szczegółowymi programami, zawierającymi zaledwie tytuły referatów, nazwiska ich autorów oraz nazwy firm, które reprezentowali. Treści referatów pozostały jedynie w pamięci uczestników tych wydarzeń. Począwszy od 1997 r. każde GDE są dokumentowane materiałami konferencyjnymi zawierającymi pełną treść wygłoszonych referatów oraz komunikatów opracowanych przez producentów prezentowanych wyrobów elektrotechnicznych czy realizowanych usług. Początkowo materiały konferencyjne były opracowywane i wydawane samodzielnie przez SEP ZO Gdańsk – archiwalne egzemplarze tych wydawnictw są dostępne w archiwum ZO SEP lub bibliotekach politechnik. Począwszy od 2011 r., w którym wprowadzono konieczność recen- Integracyjne spotkania koleżeńsko-biznesowe Integracyjne spotkania koleżeńsko-biznesowe wprowadzono do programu GDE z początkiem XXI wieku. Spotkania te są niejako kontynuacją realizacji celów stawianych wystawom technicznym, czyli umożliwienia bezpośrednich kontaktów między uczestnikami GDE. Wnioski i opinie zgłaszane po konferencjach wskazują jednoznacznie, że takie właśnie kontakty między producentami, wykładowcami i słuchaczami są równie ważne jak wiedza, którą można uzyskać na bazie konferencji. Na spotkaniach realizowane są nie tylko potrzeby kontaktów towarzyskich, ale również można kontynuować rozmowy i dyskusje rozpoczęte wcześniej na seminarium, wymieniać opinie czy uwagi, jak również nawiązywać nowe kontakty osobiste czy biznesowe w warunkach nieco mniej oficjalnych. Są sygnały, że w wielu przypadkach spotkania bardzo pomogły w dalszych pracach związanych z prezentowanymi tematami oraz nawiązaniu ściślejszej współpracy biznesowej. Dotychczasowe spotkania były organizowane w salach Rys. 10. Przykłady materiałów konferencyjnych GDE Rys. 11. GDE 2014 – spotkanie koleżeńsko-biznesowe, Dziedziniec Południowy im. Heweliusza PG gdańskiego Domu Technika. W roku ubiegłym, aby zwiększyć atrakcyjność imprezy, wykorzystano reprezentacyjny Dziedziniec Południowy im. Heweliusza Politechniki Gdańskiej. BIBLIOGRAFIA 1. Wawrzyński A., Wawrzyniak H., Boryń H.: Zarys historii Stowarzyszenia Elektryków Polskich na Wybrzeżu. // W (rozdział w książce): Z kart historii elektryki na Pomorzu. 80-lecie Stowarzyszenia Elektryków Polskich na Wybrzeżu - Gdańsk: Oddział Gdańsk Stowarzyszenia Elektryków Polskich, 2012. - ISBN 978-83-919967-2-0. 2. Świsulski D.: Książki Oddziału Gdańskiego SEP. // W 31 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU (rozdział w książce): Z kart historii elektryki na Pomorzu. 80-lecie Stowarzyszenia Elektryków Polskich na Wybrzeżu - Gdańsk: Oddział Gdańsk Stowarzyszenia Elektryków Polskich, 2012. - ISBN 978-83-919967-2-0. 3. Stowarzyszenie Elektryków Polskich Oddział Gdańsk: Zbiór dokumentów z lat 1975 – 2014: Sprawozdanie z działalności za okres od … do … na Walne Zgromadzenie Delegatów Oddziału. Gdańsk, archiwum ZO SEP. 4. Stowarzyszenie Elektryków Polskich Oddział Gdańsk: Zbiór dokumentów: Programy szczegółowe: narad szkoleniowych – Dni Branżowych Elektryki – Gdańskich Dni Elektryki. Gdańsk, prywatne archiwum A. Wawrzyńskiego. 5. Maśnicki P.: Gdańskie Dni Elektryki Młodych. Stowarzyszenie Elektryków Polskich, Zarząd Główny, Warszawa, Spektrum nr 11-12/2011. 6. Gojke A.: Elektryka i EURO 2012. Express z dnia 25 XI 2011 r. 7. http://www.pg.sep.gda.pl/gde/51-gdanskie-dnielektryki 8. http://studenci.weia.pl/gdanskie-dni-elektryki-2013/ 9. http://nauka.trojmiasto.pl/Gdanskie-Dni-Elektryki-i-80 -lecie-SEP-na-Wybrzezu-imp315412.html PODZIĘKOWANIE Autorzy wyrażają serdeczne podziękowanie kolegom Henrykowi Bajduszewskiemu oraz profesorowi Jackowi Mareckiemu za cenne uwagi uzupełniające treść referatu. Role organizacyjne współczesnych kierowników w teorii i w praktyce (wybrane problemy) „Kierowanie to sztuka realizowania czegoś za pomocą innych ludzi” Mary P. Follett dr Roman Gawrych Rektor Wyższej Szkoły SpołecznoEkonomicznej w Gdańsku Wprowadzenie Zdaniem J. Szczepańskiego, każdy człowiek jako istota społeczna przynależy do różnych grup społecznych, w których pełni szereg rozmaitych ról, pojmowanych jako względnie stały i wewnętrznie spójny system zachowań, będących reakcjami na zachowania innych osób, przebiegających według mniej lub więcej wyraźnie ustalonego schematu. W każdej grupie społecznej, zbiorowości, organizacji istnieją bowiem stanowiska, których zajmowanie wymaga od jednostki określonych zachowań. I tak np. matka ma troszczyć się o własne dzieci, zaspokajać ich potrzeby materialne, nauczyciel z racji wykonywanego zawodu ma rzetelnie i sumiennie przekazywać uczniom wiedzę i kształtować pożądane w nich umiejętności. Zdaniem W. Kobylińskiego niektóre z ról są jednostce narzucane wbrew jej woli. Wówczas to osoba pełni przypisywane jej role niejako wbrew sobie i w poczuciu konfliktu z własnym sumieniem i przekonaniem. W literaturze przedmiotu wyróżnia się wiele społecznych ról, jak podaje L. Buczkowski, wśród nich występują role organizacyjne, które między innymi dzielą się na role wykonawcze i kierownicze, w zależności od rodzaju sfery działalności społecznej – na role produkcyjne i usługowe. Niejednokrotnie zdarza się, iż ludzie pełnią kilka ról jednocześnie. Dotyczy to zwłaszcza osób pełniących funkcje kierownicze. Typowym tego przykładem jest choćby dyrektor szkoły. Jest on z jednej strony nauczycielem, z drugiej kierownikiem szkoły jako instytucji oświatowej. Role organizacyjne współczesnych kierowników w świetle wybranej literatury Aktualnie wymienia się wiele koncepcji funkcji kierowniczych. Jedna z nich jest autorstwa H. Fayola – twórcy administracyjnego kierunku w teorii organizacji – według którego we współczesnym ujęciu owe funkcje są określane jako planowanie, organizowanie, motywowanie oraz kontrola. Druga z koncepcji – według S. Kowalewskiego – ujmuje funkcje kierownicze jako funkcje organiczne tzn. takie, dla realizacji których dane stanowisko pracy zostało utworzone. Z jej założeń wynika, że kierownik pełni szereg różnych ról, co ilustruje tabela 1. 32 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU PAŹDZIERNIK 2015 Tabela 1. Funkcje i role kierownicze Funkcje Rola Przykładowe (główne) działania kierowników ustalanie realnych celów i dróg prowadzących do ich osiągnięcia Organizowanie procesów pracy (funkcja organizatorska) (planowanie pracy); Kierownik pozyskiwanie zasobów rzeczowych i osobowych; jako organizator proce odpowiednie ich rozmieszczenie i wykorzystanie itp., a także nowoczesów pracy śnie rozumiana kontrola; tworzenie w organizacji odpowiedniego klimatu intelektualnego, takiego Sprawowanie zwierzchnictwa nad członkami podległego kierownikowi personelu i przyczynianie się do jego rozwoju (funkcja wychowawcza) Kierownik jako opiekun i wychowawca załogi Regulowanie zachowań członków organizacji (funkcja regulacyjna) Kierownik jako realizator określonej polityki mianowicie, który by sprzyjał poszukiwaniu nowych źródeł wiedzy i umiejętności oraz wyzwalaniu w ludziach tkwiących w nich możliwości twórczych; dostarczanie własnym przykładem inspiracji do doskonalenia się i stałego osobistego rozwoju; stwarzanie okazji skłaniających podwładnych do krytycznego myślenia i samodzielnego rozwiązywania różnorodnych problemów organizacyjnych; włączanie podwładnych do procesów decyzyjnych dotyczących organizacji z równoczesnym dzieleniem się z nimi zakresami posiadanej władzy; przekazywanie podwładnym niezbędnej im wiedzy i umiejętności w sposób bezpośredni, tj. poprzez osobiste uczenie ich przy warsztacie pracy; stała analiza i ocena funkcjonowania organizacji oraz wyciągnięcie z niej wniosków na przyszłość; ustalanie i respektowanie przez kierownika określonych zasad postępowania, w których podwładni mogą znaleźć odpowiedzi na nasuwające się w pracy pytania i wątpliwości; Źródło: opracowanie własne na podstawie koncepcji S. Kowalewskiego, w: Kobyliński W., Organizacja i zarządzanie, cz. II, Warszawa 2001, s. 82-91 Nieco inną klasyfikację ról kierowniczych prezentuje R. W. Griffin (Tabela 2). Tabela 2. Dziesięć podstawowych ról kierowniczych Kategoria Rola reprezentant Interpersonalna przywódca łącznik Informacyjna udział w uroczystym otwarciu nowego zakładu zachęcanie pracowników do zwiększania wydajności koordynacja działań dwóch grup projektowych obserwator śledzenie sprawozdań branżowych w celu nadążania za roz- propagator wysyłanie notatek prezentujących nowe inicjatywy organiza- rzecznik przedsiębiorca Decyzyjna Przykładowe działania przeciwdziałający zakłóceniom dysponent zasobów negocjator wygłaszanie przemówienia omawiającego plany wzrostu opracowywanie nowych pomysłów innowacyjnych rozwiązywanie konfliktu między podwładnymi dokonywanie przeglądów i rewizji wniosków budżetowych negocjowanie porozumienia z kluczowym dostawcą albo związkiem zawodowym Źródło: R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa 1996, s. 53 33 PAŹDZIERNIK 2015 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Z analizy danych zawartych w obu tabelach wynika, iż kierownik pełni szereg różnorodnych ról. Wymagają one od niego wysokich kwalifikacji i posiadania odpowiednich kompetencji. Od sposobów ich wypełniania zależą efekty pracy nie tylko kierownika, ale i zespołów ludzkich jemu podległych. Czy współczesny kierownik jest w stanie sprostać stawianym mu wymaganiom? Od czego to zależy? W czym najczęściej przejawiają się niepowodzenia w pracy kierowniczej i jak im zaradzać? Na te i podobne pytania próbują odpowiedzieć nie tylko ludzie nauki, ale i osoby zajmujące się doborem współczesnej kadry kierowniczej. Od postawienia właściwej diagnozy w tym zakresie uzależnia się bowiem często rozwój i przetrwanie organizacji. Realizacja ról organizacyjnych kierowników w świetle badań Z prowadzonych badań wynika m.in., że: stanowiska kierownicze we współczesnych organizacjach obejmowane są w różnych warunkach i okolicznościach, z których znaczna część nie stanowi odpowiedniej motywacji do właściwego wykonywania przydzielanych kierownikom zadań i obniża stopień ich zadowolenia z zajmowanego stanowiska, około 12% kierowników ma bardzo duży wpływ na dobór podległego im personelu, co w konsekwencji może powodować niezadowolenie ze współpracy z pozostałymi pracownikami i być źródłem różnego rodzaju trudności i konfliktów, do zadań najbardziej absorbujących pracę kierowników należą kwestie związane z dokumentowaniem prowadzonej działalności oraz pozyskiwaniem na nią funduszy, co nie wydaje się, ażeby sprzyjało ich efektywności i wykorzystywaniu w pełni nabytych kwalifikacji, do czynników najbardziej utrudniających pracę kierowników zalicza się najczęściej wadliwie skonstruowane przepisy prawne oraz niewystarczające zasoby na realizację własnych koncepcji pracy, kierownicy widzą potrzebę posiadania dużego zakresu wiedzy z bardzo różnych dziedzin oraz różnorodnych umiejętności, z których na pierwszy plan wysuwają się umiejętności interpersonalne, za najbardziej przydatne cechy osobowości współczesnych kierowników, uznaje się te, które dotyczą innowacyjności oraz związane są z poszanowaniem podstawowych zasad etycznych, jako niepożądane cechy osobowości wskazano na te, które świadczą o braku samodzielności i stosowaniu pasożytniczych strategii zarządzania. Ogólne wnioski Ukazane wyniki badań potwierdzają, iż współcześni kierownicy pełnią szereg różnorodnych ról. Trudno jest jednoznacznie wskazać, które z nich są najważniejsze. Wydaje się jednak, że należy dążyć do tego, ażeby kształcenie i doskonalenie kierowników uwzględniało w równym stopniu wiedzę i umiejętności branżowe z innymi dziedzinami, które można określić jako uniwersalne. Bez wątpienia zaliczyć do nich należy kwestie dotyczące komunikacji interpersonalnej, jak również w zakresie podejmowania decyzji czy promocji organizacji, którą reprezentują. Przekonanie takie wynika z tego, iż niedomiar jednej dziedziny wiedzy czy posiadanych umiejętności u kierowników nie można zastąpić nadmiarem innych choćby z uwagi na to, że są to zagadnienia zbyt różne. KILKA SŁÓW O SZTUCE / KILKA SŁÓW O KULTURZE dr Joanna Jakubowska Niektórym wydaje się, że sztuka i działania artystyczne nie wpływają na ich życie codzienne? Nic bardziej błędnego! Zaryzykuję tutaj tezę, którą być może niektórzy uznają za ukulturalniający bełkot: SZTUKA WPŁYWA NA NASZE ŻYCIE. Nawet na życie tych, którzy upierają się, że na nie nie wpływa. Nawet jeśli nie chodzisz do muzeum, galerii, teatru czy innej instytucji kultury, to żyjesz, oddychasz, widzisz i co najważniejsze KUPUJESZ. Możesz nie wiedzieć nic o Royu Liechtensteinie, ale jego komiksowy styl pop-artowy, wykorzystywany na etykietach napojów, sprawia, że częściej kupujesz dany napój gazowany. Możesz nienawidzić malarzy abstrakcyjnych, ale kupujesz do łazienki kafelki, które Pomiędzy sztuką a życiem codziennym wzorują się na ich twórczości, ponieważ nie wiadomo dlaczego (jeśli nie wiesz nic o sztuce) podoba Ci się zestawienie czerwonego, niebieskiego i żółtego z szarym, czarnym i białym. Możesz nie wiedzieć nawet, że istnieją tacy rzeźbiarze współcześni jak Constantin Brancusi czy Henry Moore, ale chętnie kupujesz wazony nawiązujące do ich stylu. Możesz w końcu nie wiedzieć prawie nic o sztuce, a jednak oglądasz reklamy, które wykorzystują wpojone Ci w edukacji, a utrwalane w sztuce obrazy, które Tobą manipulują. Sztuka wpływa na nasze życie, specjaliści od markietingu i PRu wykorzystują ideologiczne obrazy, przekazywane nam w twórczości przez wieki, do tego, żeby nakłonić nas do KUPIENIA. 34 BIULETYN INFORMACYJNY PR FSNT NOT W GDAŃSKU Żyjemy w społeczeństwie konsumpcyjnym, czyli takim nastawionym na wieczne kupowanie. Już dawno przestaliśmy zastanawiać się nad tym czego potrzebujemy. Kupujemy to czego chcemy, kupujemy to, co sprawia nam przyjemność. Wypadałoby jednak zadać sobie pytanie: Czy to rzeczywiście MY tego chcemy? Przeraża mnie fakt, że kiedy chcę kupić sobie samochód, to wybieram taki, który właśnie zaczęli reklamować. Czy ja naprawdę kupuję wtedy samochód, czy też wizję siebie jako doskonałej kobiety sukcesu, która jest ładna, inteligenta, zadbana i dobrze sytuowana, której mąż jest przystojny i kochający, a dzieci zawsze zdrowe i uśmiechnięte? Na szczęście sztuka nie tylko dostarcza materiału do manipulacji „kapłanom” dzisiejszej kultury (a więc specjalistom od propagandy), ale również komentuje tę rzeczywistość. Jako pierwsi kulturę konsumpcyjną zaczęli krytycznie analizować wspomniani już artyści pop-artowi. Trochę później, bo w 1970 r., Michelangelo Antonioni nakręcił film Zabriskie Point, pokazując kulturę konsump- PAŹDZIERNIK 2015 cyjną jako wroga wolności. Co smutne, ostatnia scena owego filmu, która ma symbolizować sprzeciw wobec konsumpcjonizmu, została wykorzystana w reklamie pewnej marki samochodów. Bardziej współcześnie, w 2004 roku, dwaj czescy reżyserzy - Filip Remunda i Vít Klusák - nakręcili film dokumentalny „Czeski sen”, którego celem było uzmysłowienie ludziom oszustwa i mistyfikacji konsumpcjonistycznego życia. Artyści skłonili mieszkańców Czech do odwiedzenia nieistniejącego hipermarketu poprzez przygotowanie profesjonalnej kampanii PRowej, cała kampania wraz z wielkim finałem została uwieczniona na taśmie filmowej. Pojęcie „czeski sen” weszło na stałe do słownika czeskiego jako określenie przedsięwzięcia biznesowego lub politycznego, będącego oszustwem. Sztuka i współczesne problemy humanistyczne oddziałują na nas nieustannie: sprawiają, że kupujemy dane towary, zmieniają kształt współczesnego języka i wpływają na to jak myślimy o swojej przyszłości. …ciąg dalszy nastąpi… Wkrótce…. 18 listopada - spotkanie w Klubie Technika NOT Zdrowa żywność w szkołach Spotkanie, z udziałem środowiska medycznego, pedagogicznego oraz przedstawicieli Rad Rodziców, na temat zdrowego żywienia dzieci. Celem spotkania jest przybliżenie i zapoznanie ze zmianami wprowadzonymi nowelizacją Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2015 poz. 35) i jej oddziaływanie na dzieci w wieku szkolnym -wstęp wolny. 26 listopada - spotkanie w Klubie Technika NOT Instalacja termicznego unieszkodliwiania odpadów w Gdańsku Intencją spotkania jest upowszechnienie informacji na temat specyfiki funkcjonowania spalarni odpadów, potwierdzającej, że używana technologia jest bezpieczna, a podejmowane działania przez Zakład Utylizacyjny Sp. z o.o., mają na celu zminimalizowanie negatywnych oddziaływań inwestycji na środowisko przyrodnicze oraz zdrowie mieszkańców - wstęp wolny. 30 listopada - spotkanie w Klubie Technika NOT - Słupsk EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA BUDYNKÓW – skutki złego wykonawstwa izolacji termicznej budowli oraz działania prewencyjne zapobiegające ich powstawaniu. Podczas spotkania m.in. omówione zostaną wymagania wynikające z aktualnych przepisów krajowych i europejskich z uwzględnieniem efektywności energetycznej budynków a także warunki prawidłowo przygotowanej termomodernizacji i błędy w procesie jej realizacji - wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych do uczestnictwa w spotkaniach organizowanych przez naszą Federację. Szczegóły na stronie www.gdansk.enot.pl 35 POMORSKA NAGRODA JAKOŚCI JEŚLI TWOJE PRZEDSIĘBIORSTWO: preżentuje dobrą organiżację i skutecżne żarżądżanie produkuje nowocżesne wyroby swiadcży usługi na wysokim pożiomie NIE ZWLEKAJ - JUŻ DŻIŚ PODEJMIJ WYŻWANIE I ŻAWALCŻ O TĄ PRESTIŻOWĄ NAGRODĘ Zgłoszenia przyjmowane są do 30.11.2015 r. Regulamin Konkursu dostępny jest na stronie www.gdansk.enot.pl tel. 58 321 84 84, e-mail: [email protected] BIULETYN INFORMACYJNY POMORSKIEJ RADY FSNT NOT W GDAŃSKU Opracowanie redakcyjne: dr inż. Jan Bogusławski, inż. Paulina Orłowska, mgr Barbara Wiśniewska Kontakt z Zarządem i Biurem Pomorskiej Rady: Gdańsk, ul. Rajska 6; tel. +48 58 321 84 84; e-mail: [email protected], www.gdansk.enot.pl 36 Opinie zawarte w artykułach przedstawiają poglądy autorów. Pomorska Rada nie ponosi za nie odpowiedzialności.