KLASA III PLAN WYNIKOWY

▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫
KLASA III
Historia
(zakres podstawowy – 1 godz.)
PLAN
WYNIKOWY
Plan opracowano na podstawie Programu nauczania historii dla liceum
ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Kształcenie
ogólne w zakresie podstawowym i rozszerzonym wydawnictwa Nowa
Era.
Numer dopuszczenia MENiS: DKOS-4015-107/02
1
Plan wynikowy dla klasy III LO.
Zakres podstawowy (1 godzina tygodniowo)
Dział
ELITARNOŚĆ I MASOWOŚĆ W KULTURZE
1
Temat i zakres treści
Wymagania podstawowe
Uczeń:
2
1. Kultura – wprowadzenie w świat pojęć
- pojęcie kultury
- historyczny aspekt pojęć
kulturalny,
cywilizowany,
barbarzyński
-
3
wyjaśnia etymologię
pojęcia kultura
prezentuje różne
definicje pojęcia
kultura
przedstawia zakres
kulturoznawstwa
podaje przykłady
różnego rozumienia
zachowań
barbarzyńskich w
historii
2. Narodziny potrzeby
piękna
- kultura ludzi
pierwotnych – Lascaux
- kanony piękna w
cywilizacjach
starożytnego Egiptu,
Grecji i Rzymu
- wzorce osobowe Greków
i Rzymian i ich odbicie w
kulturze i sztuce
- sztuka
wczesnochrześcijańska i
bizantyjska
rozpoznaje style w
sztuce
interpretuje sztukę
prehistoryczną
wyjaśnia, jak
zmieniały się formy
przekazu
w sztuce
prehistorycznej
przedstawia wzorce
kulturowe ludzi
starożytności
charakteryzuje
starożytny i wczesnochrześcijański kanon
piękna
analizuje teksty
źródłowe
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Wymagania
ponadpodstawowe
Uczeń:
4
dopasowuje
przykłady do pojęć
analizuje i
interpretuje źródła
komentuje
wypowiedzi zawarte
w źródłach
wyjaśnia pojęcie
kontrapostu
charakteryzuje cechy
sztuki hellenistycznej
i podkreśla różnice
między nią a
helleńską
dopasowuje dzieła
sztuki i literatury do
wzorców osobowych
wyjaśnia wpływ
antyku na sztukę
chrześcijańską
ocenia rolę
chrześcijaństwa w
kul-turze antycznej
dostrzega wpływy
sztuki starożytnej na
osiągnięcia
późniejszych epok
dyskutuje o dorobku
starożytności
2
3. Kultura stanowa
- kulturotwórcza rola
Kościoła
- kultura stanowa –
rycerska, mieszczańska i chłopska
- kultura dworska na
przykładzie Wersalu
-
-
ELITARNOŚĆ I MASOWOŚĆ W KULTURZE
1
2
4. Epoka reprodukcji
- przełomowe znaczenie
XIX wieku
- literatura popularna
- rozwój technik
reprodukcji a sztuki
plastyczne
- początki kina
-
-
-
-
5. Kultura masowa
- fenomen kultury
masowej
- show biznes i idol mas –
pojęcia nierozerwalnie
związane z kulturą
masową
- amerykanizacja kultury
-
-
-
wyjaśnia pojęcia:
scholastyka, trivium,
quadrivium, chanson
de geste
przedstawia
kulturotwórczą rolę
Kościoła
wskazuje
charakterystyczne
cechy kultury
stanowej
charakteryzuje życie
dworskie w Wersalu
analizuje teksty
źródłowe
3
wyjaśnia pojęcie art
nouveau
wyjaśnia przełomowe
znaczenie XIX wieku
dla dziejów kultury
wyjaśnia czym był
dagerotyp i „książki
odpustowe”
wymienia skutki
rewolucji
przemysłowej w kulturze
analizuje teksty
źródłowe
-
-
-
-
-
-
-
wyjaśnia pojęcia:
cywilizacja
obrazkowa,
kontrkultura, show
biznes, idol mas
dopasowuje przykłady
do podanych pojęć
wymienia przejawy
amerykanizacji we
współczesnej kulturze
wyjaśnia rolę
nośników
audiowizualnych w
procesie umasowienia
kultury
wyjaśnia pojęcia:
biblia pauperum,
fabliaux,
wyjaśnia, na czym
polegała zasada
Treuga Dei
przedstawia periodyzację dziejów według
Joachima de Fiore
określa wpływ
klasycyzmu francuskiego na Europę
4
ukazuje rolę kina
w kształtowaniu
współczesnej kultury
przedstawia rolę
Georges’a Mélièsa
i Siergieja
Eisensteina
wyjaśnia, na czym
polegała
demokratyzacja
sztuki
interpretuje źródła
ikonograficzne
ocenia zjawiska
kultury masowej i
amerykanizacji
3
6. Polskie dziedzictwo
kulturowe
- wkład Polski w kulturę
światową
- oryginalność a wtórność
w kulturze polskiej
- czym jest polskość?
-
-
-
-
-
-
ELITARNOŚĆ I MASOWOŚĆ W
KULTURZE
1
2
7. Elitarność i masowość w
kul-turze (lekcja
powtórzeniowa)
-
8. Praca klasowa – test
sprawdzający.
-
-
wymienia czynniki
ułatwiające poznanie
Polski przez Europę
w historii
podaje przykłady
wkładu Polaków w
kulturę światową
przedstawia przykłady
i rolę polskiej
tolerancji w Europie
określa rolę kultury
emigracyjnej i papieża
Jana Pawła II
zna nazwiska i osią gnięcia polskich
noblistów
interpretuje źródła
statystyczne
wskazuje co było
oryginalne, a co
wtórne w kulturze
polskiej
i
uzasadnia
na podstawie tekstu
źródłowego
dyskutuje, czym jest
polskość
zajmuje stanowisko
w kwestii wpływu
kul-tury polskiej na
Europę.
3
utrwala podstawowe
pojęcia
przedstawia
charakterystyczne
cechy kierunków w
sztuce i architekturze
na przykładach
wyjaśnia różnice
miedzy kultura
wysoką a kulturą
masową
przedstawia kanony
piękna obowiązujące
w różnych epokach
4
na podstawie źródeł
rozróżnia pojęcia:
historia,
historiografia i
historiozofia
ocenia zjawisko
globalizacji w
kulturze
ocenia wkład kultury
polskiej do
dziedzictwa
światowego
pogłębia umiejętności
dyskusji i
argumentowania tez
-
-
-
-
4
NA STYKU RÓŹNYCH CYWILIZACJI
9. Cywilizacja starożytna a
barbarzyńcy
- stosunki Greków ze
światem zewnętrznym
- hellenizm i kultura
hellenistyczna wobec
barbarzyńców
- Europa poza limesem
rzymskim
- stosunek barbarzyńców
do dorobku kulturowego
Rzymian w epoce
wędrówek ludów
-
-
-
-
-
-
10. Między islamem a
chrześcijaństwem
- obszary styku obu
światów
- problem morysków
- wymiana dorobku
cywilizacyjnego
- kwestia turecka w
Europie
- Rzeczpospolita
przedmurzem
chrześcijaństwa
-
-
wyjaśnia pojęcia:
ekumena, limes,
kultura łużycka
wyjaśnia daty: 451,
476.
określa desygnaty
pojęcia barbarzyńca
w antyku
porównuje grecki i
barbarzyński styl
życia
charakteryzuje
społeczeństwo
hellenistyczne
wyjaśnia specyfikę
stosunków greckorzymskich
analizuje teksty
źródłowe
-
-
-
wyjaśnia pojęcia:
święta wojna
(dżihad), krucjaty,
Lewant, rekonkwista określa stosunki
bizantyjsko-arabskie
wymienia osiągnięcia
kultury arabskiej
przedstawia przykłady
rekonkwisty
charakteryzuje
stosunki polskotureckie w XVII wieku
wyjaśnia pojęcia:
talasokracja
kreteńska, kultura
jastorfska
wyjaśnia daty: 393,
529
określa rolę limesu
rzymskiego dla ludów
żyjących po obu jego
stronach
przedstawia rolę
Teodoryka Wielkiego
wyjaśnia pojęcia:
poturczeńcy, turcyki,
pulanie
przedstawia losy i
znaczenie morysków
dla kultury
iberyjskiej
zajmuje stanowisko
w sporze o bitwę pod
Wiedniem w 1683
roku
5
1
2
11. Skutki spotkania
Starego i Nowego Świata
- przegląd kultur
prekolumbijskich
- chrześcijaństwo w
Nowym Świecie
- wymiana kulturalna
między Starym a Nowym
Światem
- moda na Orient
-
-
-
NA STYKU RÓŹNYCH CYWILIZACJI
-
12. Brytyjczycy i Hindusi
- cechy charakterystyczne
kultury hinduskiej
- Brytyjczycy i Hindusi –
między odrzuceniem a
akceptacją
-
-
-
-
-
13. Wielokulturowość
- imperium rzymskie
- Rzeczpospolita Obojga
Narodów czy wielu
narodów?
- inne państwa
wielonarodowe
-
-
-
-
-
3
wyjaśnia pojęcie:
redukcje
określa za pomocą
mapy zasięg odkryć
geograficznych i kolonialnych w świecie
wymienia osiągnięcia
cywilizacyjne Majów,
Azteków i Inków
określa rolę
chrześcijaństwa
w Nowym Świecie
analizuje teksty
źródłowe
przedstawia
zasadnicze cechy
kultury hinduskiej
na podstawie mapy
określa zasięg
panowania
brytyjskiego w
Indiach
wyjaśnia metody
podboju i rządów
brytyjskich w Indiach
przedstawia stosunki
panujące między
Brytyjczykami
a Hindusami
analizuje teksty
źródłowe
wyjaśnia pojęcia:
civitas,
kosmopolityzm, forum,
Roma quadrata, unia
hadziacka
wyjaśnia daty: 753
p.n.e., 509 p.n.e., 212
n.e., 1569
określa wpływ kultury
greckiej na Rzym
charakteryzuje
symbiozę kultur
Wielkiego Księstwa
Litewskiego
przedstawia przykłady
osiągnięć kultury
rosyjskiej
charakteryzuje
wielokulturowość monarchii austro-węgierskiej
-
-
-
-
-
-
-
4
przedstawia
przykłady mody na
Orient
określa zmiany, jakie
przynieśli do Indii
kolonizatorzy i wskazuje ich skutki w
kulturze
dokonuje bilansu
rządów brytyjskich
w Indiach, biorąc
udział w debacie „za”
i „przeciw”
wyjaśnia daty 1857–
1859 i 1877
wyjaśnia pojęcia:
fasci, etruscus ritus,
constitutio
Antoniniana
wyjaśnia datę: 1658
określa wpływ
Etrusków na
cywilizację Rzymian
omawia ustrój miast
imperium rzymskiego
wskazuje wydarzenia
historyczne zawarte
w mitologii
6
NA STYKU RÓŹNYCH CYWILIZACJI
1
2
14. Mozaika współczesnych
kultur regionalnych
- „małe ojczyzny”
- przegląd wybranych
kultur regionalnych
-
-
-
-
-
15. Na styku różnych
cywilizacji (lekcja
powtórzeniowa).
-
16. Praca klasowa – test
sprawdzający.
HISTORIA STOSUNKÓW RELIGIJNYCH
-
17. Starożytne systemy
religijne
- religia: wiara a nauka
- kult: rozdzielenie sacrum
i profanum
- wierzenia i kulty
pierwotne
- religie starożytnego
Bliskiego Wschodu
- religia starożytnego
Egiptu
- rewolucja Echnatona w
Egipcie
- wierzenia Greków i
Rzymian
-
-
-
-
3
wyjaśnia pojęcia:
autochtoni, „mała
ojczyzna”
przedstawia postaci
zasłużone dla
omawianego regionu
omawia tradycje
Kaszubów,
Kociekawiaków,
Ślązaków
przedstawia tradycje
Basków i
Katalończyków
analizuje teksty
źródłowe
-
-
-
dokonuje syntezy
materiału
porównuje różne
aspekty spotkania się
cywilizacji i wyciąga
wnioski
określa i ocenia
wpływ religii na
kształtowanie się
oblicza „spotkań”
-
wyjaśnia, skąd wzięła
się potrzeba religii
przedstawia formy
wierzeń i kultów
pierwotnych oraz ich
genezę
wyjaśnia pojęcia:
politeizm, zikkurat,
antropomorfizm,
teokracja
charakteryzuje kulty
starożytnego
Wschodu
wymienia cechy
religijności antycznej
przedstawia przykłady
z mitologii
-
-
-
-
-
-
4
wymienia organizacje
mniejszości
etnicznych w Europie
przedstawia stosunek
władz do mniejszości
etnicznych
ocenia wkład
„małych ojczyzn” do
kultury „wielkiej”
ojczyzny
dostrzega walory
tolerancji i otwartości
na świat
charakteryzuje i
ocenia zjawiska z
różnych punktów
widzenia
określa wzajemny
wpływ wiary i nauki
na życie człowieka
wyjaśnia pojęcia:
agony, zoomorfizm,
hekatomba,
kosmogonia
porównuje miejsce i
rolę kapłanów w
starożytności
przedstawia związki
między religią a
gospodarką i religią a
polityką
porównuje formy i
prze-jawy wierzeń w
różnych kręgach
cywilizacji
starożytnych
7
18. Hinduizm i buddyzm
- hinduizm: zasady wiary
i bogowie
- hinduizm: święte teksty
i kult
- buddyzm: zasady wiary
i bogowie
- buddyzm: święte teksty
i kult
-
-
-
-
-
-
1
2
19. Judaizm
- geneza i zasady wiary
- Biblia i Talmud
- Mesjasz
- rytuał i obyczaje
-
-
HISTORIA STOSUNKÓW RELIGIJNYCH
-
-
-
20. Chrześcijaństwo
- Jezus Chrystus
- Apostołowie, święty
Paweł, ojcowie Kościoła
- Biblia, Ewangelia,
objawienie
- dogmaty i Tradycja
- państwo rzymskie i
chrześcijanie
-
-
-
-
-
zna i wyjaśnia pojęcia: wedyzm, braminizm,
sansara
przedstawia
historyczną postać
Buddy
wymienia imiona i
cechy bóstw
hinduskich
wymienia tytuły
świętych ksiąg
hinduizmu i buddyzmu
wymienia cztery
szlachetne prawdy
buddyzmu
-interpretuje teksty
źródłowe
wyjaśnia pojęcia:
moksza, karman,
brahman
przedstawia różnice
między hinduizmem
a buddyzmem
charakteryzuje treść
świętych ksiąg
3
zna i wyjaśnia pojęcia: Tora, Talmud,
Mesjasz
przedstawia czynniki
warunkujące
powstanie narodu
żydowskiego
i jego
religii
charakteryzuje pojęcie
naród wybrany,
dopasowuje przykłady
historyczne
przedstawia dogmaty
i podstawowe zasady
judaizmu
precyzuje podział
Biblii na księgi
4
wymienia nazwy
świąt i obrzędów w
judaizmie (bar
micwa, Święto
Trąbek, Jom Kippur)
wymienia obowiązki
rytualne wyznawców
porównuje judaizm
z chrześcijaństwem
-wyjaśnia daty: 313,
380 n.e.
uzasadnia
historyczność postaci
Jezusa
przedstawia
działalność świętego
Pawła
na podstawie mapy
ukazuje rozwój
Kościoła w czasach
rzymskich
wymienia dogmaty i
najważniejsze zasady
wiary
wyjaśnia, czym jest
Tradycja
przedstawia
strukturę Nowego
Testamentu
wymienia różnice
dogmatyczne
kościołów
chrześcijańskich
-
-
8
21. Wielkie herezje
średniowiecza
- herezja i ortodoksja
- waldensi
- katarzy
- Wiklef
- husyci
- inkwizycja
- w czasach nietolerancji
-
-
-
-
22. Rozłamy w
chrześcijaństwie – schizma
wschodnia i schizma
zachodnia.
- Ariusz i arianie
- prawosławie i schizma
wschodnia
- ikona, ikonostas,
cerkiew
- niewola awiniońska
- schizma zachodnia
1
-
-
-
2
HISTORIA STOSUNKÓW RELIGIJNYCH
-
23. Reformacja – kościoły
protestanckie
- reformacja
- luteranizm
- kalwinizm
- anglikanizm
- druga reformacja:
radykałowie
protestanccy
- zbór
-
-
wyjaśnia pojęcia:
herezja, ortodoksja,
inkwizycja, husyci,
taboryci
zna kierunki i
przedstawicieli
ruchów nieortodoksyjnych
przedstawia
najważniejsze
elementy doktryny
ruchów heretyckich
analizuje teksty
źródłowe
-
-
-
wyjaśnia pojęcia:
schizma, ikona,
cerkiew, arianie,
ortodoksja, schizma
zachodnia, niewola
awiniońska
wyjaśnia datę: 1054
wyjaśnia, czym się
różni prawosławie od
katolicyzmu
przedstawia przyczyny
dokonania schizmy
wschodniej
3
przedstawia
okoliczności
utworzenia kościoła
unickiego
wyjaśnia daty: 1517,
1534
wyjaśnia etymologię
pojęcia protestanci
przedstawia genezę
reformacji
ukazuje wielostronne
skutki wystąpienia
Marcina Lutra
charakteryzuje
doktryny luteranizmu,
kalwinizmu,
anglikanizmu
wyjaśnia pojęcie:
utrakwiści,
kompaktaty praskie
charakteryzuje i
ocenia postawę
Kościoła wobec
herezji
przedstawia podziały
wśród albigensów i
husytów
wyjaśnia pojęcia:
raskoł, staroobrzędowcy
przedstawia
kulturowe skutki
prawosławia
ukazuje wpływ
kultury bizantyjskiej
na prawo-sławie
4
wyjaśnia pojęcie:
druga reformacja,
predestynacja,
purytanie
9
24. Islam
- Mahomet
- podboje i świat islamu
- siedem prawd wiary i
pięć zasad
- Koran i hadisy czyli
mądrości Proroka
- kalendarz
- meczet i ogrody islamu
- obyczajowość i kultura
- muzułmanie w Polsce
- prawo islamu
- zróżnicowanie islamu
-
25. Wojny religijne
- dżihad – „święta wojna”
w islamie
- krucjaty
- zakony rycerskie
- wojny religijne doby
reformacji
-
-
-
-
-
-
HISTORIA STOSUNKÓW
RELIGIJNYCH
1
2
26. Tolerancja
- pojęcie tolerancji
- historyczne modele
tolerancji: perski,
rzymski, arabski,
mongolski, turecki
- Rzeczpospolita
państwem bez stosów?
- tolerancja religijna i jej
przeciwieństwo w XVII
i XVIII wieku
-
-
-
wyjaśnia pojęcia:
Koran, hidżra, hadisy
przedstawia życiorys
Mahometa
przedstawia zasięg
podbojów arabskich
wyjaśnia, jakie
czynniki ułatwiały
podboje
wymienia podstawowe
zasady religii zawarte
w Koranie
wyjaśnia pojęcie:
szariat
przedstawia
najważniejsze zasady
prawa islamskiego
ukazuje
zróżnicowanie islamu
w świecie
-
wyjaśnia daty: 1555,
1572
wyjaśnia pojęcia:
związek
szmalkaldzki, noc
świętego Bartłomieja,
pacyfikacja
gandawska
wyjaśnia zasadę:
cuius regio, eius
religio
przedstawia przebieg
wojen religijnych w
Niemczech i we
Francji
wyjaśnia pojęcia:
krucjaty, dżihad,
wojna święta,
rekonkwista, hugenoci
wyjaśnia daty: 1095,
1492
przedstawia, jak w
historii zmieniało się
pojęcie dżihadu
przedstawia przyczyny
krucjat
określa zasięg krucjat
wymienia skutki
krucjat i wojen
religijnych
wymienia nazwy
zakonów rycerskich
3
wyjaśnia pojęcia:
tolerancja, irenizm,
pax romana
wyjaśnia datę: 1573
przedstawia kolejne
modele tolerancji w
różnych epokach
historycznych
przedstawia specyfikę
tolerancji w Rzeczpospolitej na tle Europy
-
-
-
-
-
4
wyjaśnia pojęcie:
józefinizm
określa różne
aspekty tolerancji
wyjaśnia podłoże szerzenia tolerancji w
różnych epokach
przedstawia
przyczyny tolerancji
w Rzeczpospolitej
10
27. Sekty
- problemy ze zdefiniowaniem pojęcia sekta
- wybrane sekty
historyczne
- sekty współczesne i
zagrożenia z nimi
związane
-
-
-
-
-
28. Historia stosunków
religijnych (lekcja
powtórzeniowa).
29. Praca klasowa – test
sprawdzający.
-
-
-
ŻYCIE CODZIENNE NA
PRZESTRZENI DZIEJÓW
-
30. Przemiany form
komunikacji
- od pisma do poczty
elektronicznej
- rozwój środków
transportu
-
-
zna i rozumie pojęcia: asasyni, mahdyści,
towianizm, sekta
Muna
wyjaśnia różne
znaczenia terminu
sekta
charakteryzuje
poglądy członków sekt
historycznych
(sabelian, assasynów, mahdystów,
towiańczyków)
przedstawia przyczyny
wstępowania ludzi do
sekt i związane z tym
zagrożenia
analizuje teksty
źródłowe
wyjaśnia podstawowe
pojęcia, zna
najważniejsze postaci
zna najważniejsze
święte księgi różnych
religii
wymienia zasady,
dog-maty oraz
instytucje religijne
określa zmiany
zasięgu
geograficznego religii
wyjaśnia pojęcia:
głagolica, grażdanka
ukazuje zmiany form
pisma w historii
wymienia wynalazki
w transporcie
wyjaśnia daty: 1807,
1825, 1876, 1885,
1903
analizuje źródła
ikonograficzne
-
-
-
-
-
porównuje sekty
historyczne ze
współczesnymi
dokonuje oceny
działalności sekt
porównuje
zasadnicze dogmaty i
wierzenia religii
określa wzajemne
przenikanie religii i
kul-tury
zajmuje stanowisko
w sporze o zakres
tolerancji i
ekumenizmu
wymienia rodzaje
alfa-betów
ocenia wpływ
wynalazku druku na
dzieje kultury
określa i ocenia
pojęcie postępu w
dziejach
11
ŻYCIE CODZIENNE NA PRZESTRZENI DZIEJÓW
1
2
31. Historia środków
masowego przekazu
- pojęcie mass mediów
- historyczny rozwój prasy
- historia radia i telewizji
-
-
-
32. Cenzura, propaganda,
„czwarta władza”
- wyjaśnienie pojęć
cenzura i propaganda
- propaganda i cenzura
w Polskiej
Rzeczpospolitej Ludowej
- „czwarta władza” i jej
znaczenie na przykładzie
wojny wietnamskiej
-
-
3
wyjaśnia pojęcie:
mass media i określa
cechy mass mediów
wymienia przykłady
rozwoju prasy w
Polsce i na świecie
przedstawia historię
radia i telewizji
analizuje teksty
źródłowe
wyjaśnia pojęcie:
czwarta władza
wymienia rodzaje
cenzury
podaje przykłady z
historii
funkcjonowania
cenzury
podaje definicję
pojęcia: propaganda
przedstawia
funkcjonowanie
cenzury w PRL
-
-
-
-
4
wymienia czynniki
sprzyjające rozwojowi
prasy
ukazuje wady i zalety
korzystania z
telewizji
na przykładach z historii ukazuje rolę
propagandy białej,
szarej i czarnej
przedstawia
znaczenie „czwartej
władzy”
w
państwie
demokratycznym i
totalitarnym
33. Historia obyczajów – projekty multimedialne. Podsumowanie pracy w
klasie III.
12