Zespół Poradni Psychologiczno
Transkrypt
Zespół Poradni Psychologiczno
Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych Powiatu Warszawskiego Zachodniego | N Copyright Bożena Sęk [email protected] http://zpppblonie.pl/2014/05/nurty-psychoterapii/ Nurty psychoterapii Psychoterapeuci w swojej pracy odwołują się do wielu nurtów teoretycznych i wypracowanych w tych nurtach specyficznych sposobów prowadzenia psychoterapii. Jednocześnie współczesne badania nad skutecznością psychoterapii akcentują istnienie wspólnych czynników leczniczych w psychoterapii, które są niezależne od orientacji teoretycznej, a bardziej wynikają z indywidualnego podejścia terapeuty do klienta - stąd wyróżnia się znaczenie relacji terapeutycznej pomiędzy psychoterapeutą i klientem. Doświadczenia klienta uzyskane w toku psychoterapii zapisują się w mózgu i tworzą warunki do przemodelowania sposobów reagowania i zachowania. Często klienci poszukują psychoterapii licząc na: poprawę swojego funkcjonowania emocjonalnego, lepsze radzenie sobie ze złością, lękami, stresem, wyzwaniami życiowymi, wdrożenie zmian w zachowaniu i nastawieniu do otoczenia oraz samego siebie, podniesienie umiejętności tworzenia relacji czy wobec trudności w porozumiewaniu się w rodzinie, parze. Część klientów oczekuje leczenia psychoterapią w przypadku zdiagnozowania u nich przez lekarza zaburzeń zdrowia psychicznego. Psychoterapeuci oferują swoim klientom pomoc w inicjowaniu zmian życiowych przy wykorzystaniu bardzo zróżnicowanych technik terapeutycznych, opierając swoja pracę na założeniach teoretycznych, zaczerpniętych z jednego lub wielu nurtów psychoterapeutycznych. Nie istnieje jedna uniwersalna teoria opisująca funkcjonowanie człowieka, etapy rozwoju psychicznego czy powstawanie zaburzeń. Obecnie wielu psychoterapeutów dąży w swojej pracy do integracji metod terapeutycznych, pochodzących z różnych nurtów psychoterapii, na rzecz indywidualizowania oferowanej pomocy z uwagi na zbadaną skuteczność oddziaływań w przypadku danego rodzaju problemu i specyfiki funkcjonowania klienta. Poznanie nurtu teoretycznego, stosowanego przez terapeutę, pozwala uzyskać klientowi wstępną orientację w rodzaju przyszłych oddziaływań terapeutycznych i przebiegu tego procesu, również czasu trwania terapii. Podejmując psychoterapię warto zapytać terapeutę o jego sposób pracy i nurt teoretyczny, z którego korzysta. Najczęściej stosowane są: - podejścia wywodzące się z psychologii głębi (podejście psychoanalityczne i psychodynamiczne) - podejścia behawioralne, poznawcze i najczęściej stosowane – behawioralno-poznawcze - podejście humanistyczno-egzystencjalne - podejścia systemowe - podejścia integracyjne - bardziej skupione na sposobach pomagania niż przywiązane do konkretnej teorii. page 1 / 2 Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych Powiatu Warszawskiego Zachodniego | N Copyright Bożena Sęk [email protected] http://zpppblonie.pl/2014/05/nurty-psychoterapii/ Terapia psychoanalityczna ma za cel zmianę wewnętrznych struktur osobowości jednostki. Służyć temu ma doprowadzenie treści nieświadomych do świadomości osoby, proces zmiany nieświadomych impulsów i rozwiązywanie nieuświadomionych konfliktów emocjonalnych. Psychoanalitycy uważają, ze zmianie służy uwolnienie tłumionych uczuć, zyskanie wglądu i nabycie umiejętności do rozróżniania tego co jest fantazją od tego co jest rzeczywiste. Starają się powiązać teraźniejszość z przeszłością osoby, stosując interpretację, pozostając neutralnym, obiektywnym i zdystansowanym wobec klienta. Klasyczna psychoanaliza może trwać kilka lat i wymagać kilku sesji w tygodniu. Terapie w podejściu psychodynamicznym (stosowane obecnie znacznie częściej) są krótsze i za cel stawiają sobie okazanie klientowi pomocy w przezwyciężeniu jego największych trudności, przy wyodrębnieniu określonego konfliktu, kryzysu relacji i poświęceniu uwagi właśnie tym aspektom . Powyższe nurty psychoterapii stosowane często w leczeniu zaburzeń nerwicowych i zaburzeń osobowości. Terapia poznawcza (kognitywna) dąży do zmiany nieprawidłowych przekonań i błędów myślenia, które opisuje jako przyczynę zaburzeń emocjonalnych i zaburzeń w zachowaniu. Metoda ta skłania klienta do rozważań nad swoim sposobem myślenia. Znajduje często zastosowanie w leczeniu łagodnych postaci depresji, w zaburzeniach lękowych i uzależnieniach. Terapia behawioralna ma za zadanie zmianę zachowania, które jest efektem wyuczonego sposobu funkcjonowania. Nie odnosi się ani do procesów nieświadomych ani w analizy myślenia jednostki. Wykorzystuje obserwację i analizę zachowania dążąc do zmiany. Terapeuta autorytarnie kieruje postępowaniem klienta i stawia mu określone wymagania. Ten rodzaj terapii bywa wykorzystywany często w leczeniu min: fobii, zaburzeń zachowania. Obecnie podejście poznawcze i behawioralne najczęściej są scalane w obrębie terapii poznawczo-behawioralnej. Terapie humanistyczno-egzystencjalne (w tym terapia Gestalt) koncentrują się na stworzeniu klientowi możliwości do doświadczania samego siebie, dokonywaniu wyborów, zgodnych z pragnieniami osoby. Terapeuta zwykle niedyrektywnie koncentruje pacjenta na emocjach i doświadczeniach, dąży do stworzenia pacjentowi możliwości do rozwoju, by ten sam mógł zrozumieć swoje problemy i wprowadzić zmiany życiowe, które staną się jego wyborem. Psychoterapeuta nie przyjmuje tu pozycji eksperta, raczej towarzyszy klientowi w procesie. Ten nurt terapii często jest stosowany również w psychoterapii grupowej. Terapie w podejściu systemowym służą zwykle rozwiązywaniu problemów rodziny. Podejścia systemowe zakładają, że jednostka podlega licznym oddziaływaniom bliskich i funkcjonuje w zależnościach emocjonalnych z nimi jako cześć systemu rodzinnego. Stąd, by uleczyć problem manifestowany przez jedną osobę (np.: problem dziecka) niezbędne są oddziaływania nakierowane na rodzinę jako całość. W założeniu modyfikowanie funkcjonowania członków rodziny pozwoli na wycofanie się objawów. W sesjach uczestniczy zatem zwykle cała rodzina lub diada (rodzice, rodzic-dziecko). Terapie integracyjne odwołują się do dorobku powyższych nurtów i wykorzystują specyficzne techniki terapeutyczne, opierając się na wykazanej skuteczności. Zwykle akcentowane w tym podejściu jest holistyczne podejście do pacjenta i jego problemów. Ważna jest rola relacji terapeutycznej i własnych wyborów pacjenta oraz indywidualne podejście psychoterapeuty. Aleksandra Działa page 2 / 2