czas na wybór szkoły
Transkrypt
czas na wybór szkoły
ISSN 2081-23 - 61 MIESIĘCZNIK MAJ 2014 (56 ) Gimnazjalisto, czas na wybór szkoły Kleszcze w natarciu s. 2 Rolki - zaczynamy nowy sezon! s. 5 Aktywny junior Wiosna i lato to tradycyjnie gorący czas - niekoniecznie w pogodzie, ale z pewnością w edukacji. Na front egzaminacyjnych zmagań jako pierwsi wchodzą gimnazjaliści, zaraz po nich batalię rozpoczną maturzyści. W kwietniu zapewne większość przyszłych absolwentów gimnazjów ma już opracowany plan działań na najbliższe tygodnie - po pierwsze trzydniowa przygoda z własną wiedzą i stresem, po drugie - podjęcie konkretnej decyzji co do dalszych planów edukacyjnych na poziomie ponadgimnazjalnym, wreszcie złożenie dokumentów do wybranych szkół i oczekiwanie na wyniki rekrutacji. Przyszłym uczniom liceów, techników i szkół zawodowych droga do kolejnego roku szkolnego może wydawać się więc daleka i niekiedy wyboista, warto więc skupić się na najbliższych odcinkach. Egzaminy To już za tegorocznymi gimnazjalistami. Najtrudniejszy element „ponadgimnazjalnej” łamigłówki, chcemy czy nie, będziemy musieli dopasować do kolejnych planów. Wybieramy szkołę Z pozoru nie jest to trudne, bywa jednak, że nie do końca pewni swoich wyborów, zmieniamy je w ostatniej chwili. Absolwent gimnazjum zazwyczaj bywa już dobrze zorientowany co do swoich talentów, pasji, „plusów” i „minusów”. Warto jednak optymalnie dopasować swoje plany do tego, co w przyszłości nie tylko zamierzamy, ale również realnie możemy robić. Czy dalsze kształcenie (na poziomie liceum, technikum, szkoły zawodowej) spełni nie tylko nasze oczekiwania, ale również potrzeby rynku pracy? Całkiem śmiało możemy decyzję o wyborze szkoły po zakończeniu nauki w gimnazjum nazwać pierwszym testem na dorosłość, matura, którą większość absolwentów gimnazjów będzie zdawać za trzy bądź cztery lata, będzie w znacznym stopniu konsekwencją wcześniej dokonanego wyboru. Trudno iść całkiem na opak swoim pasjom i talentom przy wyborze dalszej ścieżki kształcenia, której końcowym efektem ma być zdobycie pracy albo podjęcie własnej działalności na wymagającym rynku, należy też jednak mieć na uwadze, że rynek pracy rządzi się swoimi prawami, którym podlegamy, dlatego pokonywanie kolejnych szczebli kariery powinno być coraz bardziej racjonalne i dojrzałe, a to oznacza decydowanie się na mądre kompromisy. Zainteresowania - tak! Warto zawalczyć o prawdziwy sukces w życiu - pracę zarobkową, która nie jest „karą”, a przyjemnością, może nawet przygodą na całe zawodowe życie. Rzeczywistość? Nie musi oznaczać bolesnego lądowania…o ile wcześniej nie trzymamy głowy w chmurach. Planując wybór szkoły zwróćmy więc uwagę na to jak przygotuje do dalszego kształcenia i czy w ogóle je planujemy, np. na poziomie wyższym. W jakim zawodzie się widzimy i jaka szkoła (jej typ i konkretna placówka) dadzą szansę na to, że za kilka lat z powodzeniem rozpoczniemy karierę zawodową. Szkoły ponadgimnazjalne Na system szkolnictwa ponadgimnazjalnego (ogólnego) składają się obecnie trzy rodzaje szkół: licea ogólnokształcące (nie ma już zlikwidowanych w roku szkolnym 2012/2013 liceów profilowanych) technika oraz zasadnicze szkoły zawodowe. Licea ogólnokształcące Najchętniej wybierane przez absolwentów gimnazjów, zapewniają szeroki dostęp do wiedzy ogólnej - co nie oznacza niesprofilowanej. Podczas trwającej trzy lata nauki w liceum ogólnokształcącym będziemy mogli bliżej przyjrzeć się naszym zainteresowaniom i rozwijać je na poziomie dokończenie na str. 6 » w Krakowie s. 7 2 zdrowie Cel - 120/80 mmHg. Dbajmy o ciśnienie tętnicze Nadciśnienie tętnicze to z jednej strony coraz powszechniejsza przypadłość, z drugiej - wciąż traktowane jest z nienależytą uwagą. To poważny błąd, szczególnie długo utrzymujące się problemy z ciśnieniem narażają organizm na wiele chorób, przede wszystkim związanych z krążeniem. Być może, „bombardowani” na co dzień informacjami o nowotworach, nie zdajemy sobie sprawy, że choroby związane z układem krążenia są w Polsce nadal pierwszą przyczyną zgonów. Ciśnienie tętnicze Jak najprościej możemy zdefiniować ciśnienie tętnicze? Jest to siła, z jaką krew płynąca w naczyniach oddziałuje na nie. Różne wartości ciśnienia wskazują na stany prawidłowe i nieprawidłowe w organizmie. Optimum to wartość 120/80 mmHg, gdzie pierwszy współczynnik określa tzw. ciśnienie górne, czyli skurczowe, a drugi ciśnienie rozkurczowe, zwane również dolnym. Niewiele osób może się pochwalić optymalnym poziomem ciśnienia. Nie oznacza to jeszcze stanu chorobowego. Ciśnienie w granicach: 120-129 (skurczowe) i 80-84 (rozkurczowe) określamy jako ciśnienie prawidłowe, 130-139 (s) i 85-89 (r) jako ciśnienie prawidłowe wysokie i takie właśnie odnotowuje się u 1/3 dorosłych Polaków. To te osoby narażone są na rozwój nadciśnienia i to do nich w pierwszej kolejności adresowane są programy profilaktyczne. Osoby z takim ciśnieniem mogą zrobić wiele, aby uregulować jego poziom i w przyszłości nie korzystać z leczenia farmakologicznego. Nie oznacza to, że osoby już chore, nie mogą sobie pomóc - wręcz przeciwnie - zmiana stylu życia może w przypadku nadciśnienia tętniczego zdziałać naprawdę wiele. 140/90 mmHg - czas na zmiany! Kolejne pomiary ciśnienia tętniczego wskazują, że osiągnęliśmy pułap140/90 mmHg lub wyższy? Oznacza to stan alarmowy. Musimy zdać sobie sprawę z tego, że mamy prob- lem ze zbyt wysokim ciśnieniem. To czas na działanie - również w sensie dosłownym. Ruch, aktywność fizyczna - to jeden z kluczy do sukcesu, czyli obniżenia poziomu ciśnienia. Brak ruchu to znak naszych czasów, obok nieprawidłowej diety. Niestety, w związku z brakiem odpowiedniej aktywności fizycznej i otyłością na problemy z nadciśnieniem skarżą się coraz młodsi ludzie, chociaż choroba ta kojarzona jest ze starszym wiekiem, obecnie granica ta przesuwa się coraz niżej, dlatego każda osoba, u której stwierdzono nadciśnienie, Kleszcze w natarciu Maj i czerwiec to te miesiące, na które wielu z nas oczekuje z utęsknieniem. Niestety, do wszystkich kolorów, zapachów i smaków lata musimy dodać również przysłowiową łyżkę dziegciu - w tej roli doskonale „sprawdzają” się małe, ale za to krwiopijne pajęczaki - kleszcze. W tym roku kleszczy będzie prawdopodobnie więcej niż w sezonie 2013. Odnotowuje się już więcej ukąszeń, tymczasem pierwszy szczyt „sezonu na kleszcze” jeszcze przed nami. Czy walkę z kleszczami musimy przegrać i czy w związku z obawą przed ukąszeniem mamy zrzec się przyjemności wakacyjnych spacerów i wędrówek? Z pewnością nie, warto jednak zminimalizować ryzyko spotkania z tym nieprzyjemnym mieszkańcem lasów, zarośli i parków. z wycieczki czy spaceru dokładnie sprawdźmy całe ciało. Ulubione kleszczowe zakamarki Kleszcze rzeczywiście mają swoje upodobania, jeśli chodzi o miejsca do żerowania. Zdecydowanie najbardziej odpowiadają im te partie ciała, które są najlepiej ukrwione, dlatego niechcianych gości możemy się spodziewać m.in. w okolicach głowy, w zgięciach kolan, czy w pachwinach oraz pod pachami. Jak ustrzec się ukąszenia? Od razu trzeba przyznać, że nie ma metody, która stuprocentowo zabezpieczałaby nas przed spotkaniem z kleszczem i co za tym idzie, ukąszeniem. Co możemy zrobić, żeby nie stać się jego ofiarą? Po pierwsze - jeśli wybieramy się do lasu - odpowiednio się ubierzmy. Zalecane są: czaka, bluzka z długim rękawem, wysokie buty, długie spodnie… Z pewnością taka „moda” nie jest zbyt zachęcająca w sezonie letnim, ale coś za coś! Nie wyobrażamy sobie takiej metody prewencyjnej? Warto zdecydować się na zakup specjalistycznych preparatów odstraszających kleszcze i inne insekty. Kluczem do sukcesu w tym przypadku jest substancja kryjąca się pod nazwą N,N-dietylom-toluamid. Pokrótce - jej działanie polega na dezorientowaniu kleszczy, którym trudniej zidentyfikować ofiarę. Ten sposób, niestety, również nie zabezpiecza całkowicie przed ukąszeniem, dlatego zawsze po powrocie Intruz zidentyfikowany - jak się go pozbyć? Kleszcze są dość przebiegłe, nie zawsze wpijają się w skórę od razu powodując charakterystyczne ukłucie. Bywa, że przez jakiś czas wędrują po ciele szukając „najsmaczniejszego” miejsca. To jest ten czas, kiedy udaje się jeszcze kleszcza pozbyć - warto więc zaraz po powrocie z lasu czy parku wziąć prysznic. Niestety, kleszcz może jednak wygrać z naszą przezornością. Pierwsze co należy zrobić widząc kleszcza już wpitego w ciało to nie panikować. Najważniejsze to pozbyć się go. Należy zachować spokój, co sprzyja też precyzji ruchów. Pamiętajmy! Kleszcza nie należy pocierać ani nacierać żadnym tłuszczem czy alkoholem, nie wolno go też przypalać papierosem. Nie próbujmy również kleszcza miażdżyć i przekręcać. Takie sposoby były znane od lat, jednak obecnie są szczególnie groźne ze względu na to, że kleszcze mogą powodować poważne choroby - boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Kleszcz traktowany w ten sposób „denerwuje” się i zwraca swoją zawartość do ciała ofiary. W ten sposób może zakazić bakteriami wywołującymi boreliozę albo wirusami (kleszczowe zapalenie mózgu). Najlepiej wyrwać kleszcza zwykłą pęsetą, jednym zdecydowanym ruchem - pamiętajmy przy tym, żeby nie koncentrować się na jego miękkiej, nabrzmiałej części, trzeba go chwycić tuż u „nasady”, następnie miejsce to dokładnie zdezynfekować, jeśli zaobserwujemy, że po wyrwaniu intruza, w miejscu ukąszenia pozostały np. odnóża, wtedy najlepiej udać się do lekarza. Nawet, jeśli z powodzeniem usunęliśmy kleszcza, musimy prowadzić obserwację miej- niezależnie od wieku, powinna spróbować obniżyć je (o ile to możliwe) bez udziału farmakologii. ciśnienia tętniczego! 3. Rezygnujemy z używek, szczególnie z papierosów. 1. Więcej ruchu - to oczywiste, ale pamiętajmy - nie można zwiększać aktywności w sposób nagły, jeśli mamy stwierdzoną otyłość i do tej pory unikaliśmy nawet spacerów, zawsze skonsultujmy się z lekarzem i nie róbmy z siebie np. mistrza kolarstwa! 2. Dieta. Zmieniamy nawyki żywieniowe. Mniej tłuszczów zwierzęcych, mniej mięsa, zdecydowanie więcej warzyw i owoców i co najważniejsze - redukujemy ilość soli w pożywieniu, im jej mniej - tym lepiej dla poziomu Te podstawowe zalecenia sprawdzają się zawsze, szczególnie wtedy gdy wejdą w nawyk. Zmiany tylko z pozoru są trudne, rzeczywiście - np. w pierwszych dniach po zmniejszeniu ilości soli, wiele potraw czy nawet zwykła kanapka z pomidorem może nie smakować. Nie rezygnujmy, już po kilku dniach okaże się, że odzyskujemy prawdziwy, „nieprzesolony” smak. Podobnie - w każdym wieku odkrycie radości spacerowania, spowoduje, że nie tylko poprawimy krążenie, ale również dotlenimy nasz organizm i pozwolimy często „zastanym” kościom, mięśniom i stawom na prawdziwie nowe życie. Przypuszczamy, że możemy mieć problem z ciśnieniem? Wiele cennych materiałów edukacyjnych znajdziemy choćby w Internecie. Szczególnie polecam stronę Polskiego Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia - www.pfp.edu.pl. Jolanta Węgrzyn sca ukąszenia, jeśli pojawi się rumień, który będzie się powiększać, natychmiast skonsultujmy się z lekarzem! Przy wyrywaniu kleszcza pomocnymi mogą się okazać dostępne w aptekach specjalne zestawy przyrządów do usuwania tych pajęczaków. Działają one na zasadzie pompki, którą wysysa się kleszcza, można się też zaopatrzyć w uchwyty, którymi łatwiej niż pęsetą skutecznie i precyzyjnie pozbyć się kleszcza. Cieszmy się więc latem, ale zachowajmy zdrowy rozsądek planując wypoczynek w miejscach, w których kleszczy jest sporo, szczególnie tam, gdzie odnotowuje się wiele przypadków zakażeń odkleszczowych. Szybka reakcja na ukąszenie to najlepszy sposób na zidentyfikowanie groźnych chorób we wczesnym stadium. Jolanta Węgrzyn 3 zdrowie CENTRUM MEDYCZNE 30-695 Kraków, ul. Schweitzera 7, tel. 12 371 19 00, www.cmdiamed.pl PROFILAKTYKA C W trosce o Twoje serce horoby serca i naczyń są najczęstszymi chorobami występującymi wśród Polaków. Aż 30% polskiej populacji choruje na nadciśnienie tętnicze. W Europie około 40% zgonów osób poniżej 75 rż. wynika z chorób serca. Wiele z tych chorób rozwija się powoli przez wiele lat, a pierwsze objawy mogą pojawiać sie dopiero wtedy, gdy choroba jest już zaawansowana. Kardiolodzy bardzo często mają do czynienia z pacjentami zarówno młodymi jak i w wieku podeszłym, którzy wcześniej nie mieli żadnych objawów, a zgłaszają się do lekarza po raz pierwszy już z zaawansowanym nadciśnieniem tętniczym, przebytym rozległym zawałem serca czy rozwiniętą niewydolnością serca. Musimy jednak pamiętać, że niewiele chorób rozwija się z dnia na dzień. Nawet te, o nagłym początku jak np. zawał serca są odzwierciedleniem procesu który toczył się przez wiele lat. Niezwykle ważne jest zatem jak najwcześniejsze wykrywanie chorób układu krążenia i ich profilaktyka. Pamiętajmy, że lepiej zapobiegać niż leczyć! Proste działania jak zdrowe odżywianie, regularne uprawianie sportu, a także okresowe badania obejmujące między innymi pomiar ciśnienia tętniczego krwi, poziomu cukru i cholesterolu we krwi mogą uchronić przed rozwojem choroby serca lub przynajmniej wykryć ją na wczesnym etapie, gdy leczenie jest znacznie skuteczniejsze. ca, stan po stentowaniu, by-passach, udarze mózgu u rodziców lub rodzeństwa. palenie papierosów mała aktywność fizyczna niezdrowe, nieregularne odżywianie nieprawidłowy poziom cukru lub już rozpoznana cukrzyca wartości ciśnienia tętniczego >140/90 mmHg podwyższony poziom cholesterolu nadwaga i otyłość choroba nerek stres, depresja Bardzo istotne jest wykonywanie regularnych badań serca u osób szczególnie zagrożonych, u których występuje przynajmniej jeden z poniższych czynników ryzyka: mężczyźni >55 rż , kobiety >65rż. występowanie choroby serca lub naczyń w rodzinie – np. zawał ser- W Poradni Kardiologicznej Przychodni lekarskiej Diamed możemy wykonać pełen panel badań w kierunku chorób serca i naczyń. Rozpoznajemy i leczymy: nadciśnienie tętnicze u osób młodszych i starszych chorobę niedokrwienną serca/ miażdżycę tętnic wieńcowych (w tym prowadzenie chorych z przewlekłą chorobą niedokrwienną serca, po zawale serca, po zabiegach na tętnicach wieńcowych w tym po przebytym balonikowaniu/stentowaniu naczyń wieńcowych, po by-passach) arytmie (w tym migotanie przedsionków oraz innych zaburzeń rytmu serca) nabyte wady serca, choroby zastawek serca przewlekłą niewydolność serca AKTUALNOŚCI USG bioder u dzieci SPECJALISTYCZNA PRACOWNIA USG DLA DZIECI Centrum Medyczne DIAMED rozszerza diagnostykę obrazową. W trosce o naszych najmłodszych pacjentów od 15 kwietnia 2014r w naszej placówce najmłodsi pacjenci mogą korzystać z Specjalistycznej Pracowni USG dla dzieci. Poniżej znajduje się szczegółowy wykaz wykonywanych badań ultrasonograficznych u dzieci z uwzględnieniem grup wiekowych. Badania wykonywane są u małych dzieci w przedziale wiekowym 0-24 miesięcy. Zalecane badanie profilaktyczne mające na celu wczesne rozpoznanie rozwojowej dysplazji stawu biodrowego. Badanie należy wykonać w 4-6 tygodniu oraz 4-5 i 9 miesiącu życia. Systematyczna ocena rozwoju panewki stawu biodrowego pozwala, w przypadku rozpoznania dysplazji, podjąć wczesną interwencję zapobiegającą konieczności wykonywania zabiegów operacyjnych lub upewnić się o prawidłowym rozwoju stawów. Grupę szczególnego ryzyka występowania rozwojowej dysplazji stawu biodrowego stanowią dzieci, u których w rodzinie występował ten problem, dzieci rodzone z położenia pośladkowego, z ciąży mnogiej oraz dzieci wiotkie. Profesjonalna opieka medyczna choroby mięśnia sercowego, osierdzia i wsierdzia. zaburzenia lipidowe (podwyższony poziom cholesterolu) Każda wizyta lekarska obejmuje dodatkowo poradę w zakresie profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych (dietetyka, zaburzenia gospodarki cukrowej i tłuszczowej, walka z nadwagą, otyłością, nałogiem palenia tytoniu). Wykonujemy następujące badania serca i naczyń: EKG (elektrokardiogram) – to jedno z najczęściej wykonywanych badań u pacjentów z podejrzeniem choroby serca. Badanie EKG pozwala na ocenę zaburzeń rytmu pracy serca oraz umożliwia wykrycie uszkodzenia mięśnia sercowego u osób, które przeszły lub właśnie przechodzą zawał serca. Otrzymany wynik badania w postaci graficznego wykresu, jest interpretowany przez lekarza. Całe badanie trwa około 5-10 minut. Echo serca (USG serca z kolorowym Dopplerem) - jest badaniem struktur i ruchów serca przy pomocy odpowiedniego aparatu USG. Echo serca wykonuje się w celu oceny budowy i działania zastawek serca, pomiaru wielkości i pracy komór serca, diagnostyki wad oraz nowotworów mięśnia sercowego. Całe badanie trwa 15 - 60 minut. Echo serca jest USG brzucha Badanie wykonywane jest u dzieci w przedziale wiekowym 0-18 lat. Badanie wykonywane u niemowląt jako badanie przesiewowe, ma na celu wykrycie ewentualnych wad wrodzonych. W każdej grupie wiekowej badanie wykonywane jest ze wskazań lekarskich. Najczęściej wskazanie do wykonania USG brzucha stanowią bóle brzucha, wymioty, niewyjaśniona gorączka, zmiany w badaniu ogólnym moczu, zakażenia układu moczowego. USG głowy Badanie wykonywane jest u dzieci w przedziale wiekowym 0-18 lat. Badanie możliwe jest do wykonania jeśli ciemię przednie jest niezarośnięte. Najczęściej wskazaniem do badania USG mózgu stanowią powikłania okołoporodowe – niska punktacja w skali Apgar, uraz okołoporodowy, zaburze- badaniem nieinwazyjnym czyli nie naruszającym tkanek organizmu. Jest badaniem bezbolesnym i nie związanym z żadnym ryzykiem dla pacjenta. Nie wymaga żadnych szczególnych przygotowań ani opieki po badaniu. Holter EKG - polega na ciągłym monitorowaniu rytmu i częstości pracy serca przez ok. 24 godziny. Pozwala to ocenić jego pracę nie tylko w spoczynku ale i w trakcie wykonywania codziennych czynności. Badanie metodą Holtera umożliwia ocenę zaburzeń rytmu serca, które pojawiają się o różnych porach dnia i w nocy. Często badanie umożliwia powiązanie objawów odczuwanych przez pacjenta ze zmianami w EKG. W trakcie badania pacjent powinien wykonywać zwykłe codzienne czynności oraz sporządzić notatki w których zapisuje dokładny czas pojawiania się objawów (kołatania serca, duszność, zawroty głowy). Po zakończeniu badania lekarz analizuje zapis badania i notatki pacjenta. Cały test zwykle trwa około 24 godzin. Badanie metodą Holtera jest badaniem bezbolesnym i nie niesie ze sobą żadnego ryzyka. Holter ciśnieniowy (ABPM, całodobowa rejestracja ciśnienia tętniczego krwi) – pomiar ciśnienia w gabinecie lekarskim nadal stanowi najważniejszą metodę rozpoznania i monitorowania skuteczności leczenia nadciśnienia tętniczego, jednak w pewnych przypadkach taka ocena może być niewystarczająca. W tych sytuacjach wskazane jest całodobowe, automatyczne monitorowanie ciśnienia (ang. ambulatory blood pressure monitoring – ABPM), określane często jako holter ciśnieniowy. Pomiary dokonywane są przez 24 godziny, poza środowiskiem medycznym, co umożliwia eliminację związanego z tym stresu, a także identynia adaptacji do życia pozamacicznego, niepokojące objawy neurologiczne (drgawki, drżenia, oczopląs, zaburzenia napięcia mięśniowego) oraz zaburzenia przyrostu głowy. Badanie wykonywane jest u małych dzieci w przedziale wiekowym 0-12 miesięcy. USG płuc Badanie wykonywane jest u dzieci w przedziale wiekowym 0-18 lat. Nowoczesna ocena ultrasonograficzna płuc stanowi podstawową metodę diagnostyki obrazowej układu oddechowego. W przeciwieństwie do badań radiologicznych badanie jest nieszkodliwe dla pacjenta, może być wielokrotnie powtarzane. USG płuc wnosi bardzo wiele informacji zarówno w ostrych jak i przewlekłych chorobach układu oddechowego. Wykonanie USG w przebiegu zapalenia płuc pozwala wcześnie rozpoznać i odpowiednio leczyć powikłania, takie jak fikację chorych z tzw. „nadciśnieniem białego fartucha”, które nie wymaga leczenia. Badanie daje możliwość oceny dobowego profilu ciśnienia tętniczego, a zwłaszcza występowania nocnego obniżenia ciśnienia, co ma znaczący wpływ na sposób i skuteczność leczenia oraz ocenę prawdopodobieństwa wystąpienia powikłań w przyszłości. Test wysiłkowy - polega na ocenie pracy serca w trakcie wysiłku i wzrastającego zapotrzebowania na tlen. Test jest przeprowadzany na ruchomej bieżni. W trakcie badania powoli podnoszony jest kąt nachylenia bieżni co powoduje wzrost pracy serca. Ciągle badana jest częstość i rytm pracy serca, ciśnienie tętnicze i rytm pracy serca oraz EKG wykonywanym kilka razy w trakcie testu. Celem badania jest: wyjaśnienie przyczyn bólu w klatce piersiowej, sprawdzenie jak funkcjonuje serce po zawale, sprawdzenie efektywność przepisanych leków, zdiagnozowanie zaburzeń rytmu serca ujawniające się po wysiłku Przed badaniem zakładane są elektrody do EKG na klatkę piersiową oraz mankiet do mierzenia ciśnienia. W trakcie próby pacjent jest proszony o informowanie o wszelkich niepokojących objawach takich jak ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, duszność albo duże zmęczenie. Wystąpienie tych objawów spowoduje zakończenie testu. Systematycznie zapisywane jest ciśnienie krwi i EKG. Test trwa około 30 minut a po jego zakończeniu lekarz analizuje wyniki testu. płyn w opłucnej, ropień, zrosty opłucnowe i inne. Najczęstszymi wskazaniami do badania USG płuc jest ostry i przewlekły kaszel, gorączka, zapalenie płuc, męczliwość, duszność. USG szyi Badanie wykonywane jest u dzieci w przedziale wiekowym 0-18 lat. Najczęściej wskazaniem do badania USG szyi jest powiększenie węzłów chłonnych szyi, podejrzenie zmian w śliniankach, podejrzenie ropnia okołomigałkowego, niewyjaśniona gorączka, powiększenie tarczycy, objawy niewydolności lub nadczynności tarczycy. W razie pytań dotyczących badań prosimy o kontakt z Recepcją lub lekarzami z Poradni dla dzieci. Rejestracja na badania od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 – 18.00 telefonicznie, pod numerem telefonu 12 371 19 00 lub osobiście w Recepcji. Cennik badań znajduje się w Recepcji. 4 bio-eco Kasze - drogocenne ziarna D rogocenne, jeśli na uwadze mamy wartość najwyższą, zdrowie! Tylko z pozoru kasze można uznać za zbyt oczywiste i banalne, by mogły mieć jakąś wartość. Okazuje się, że w tym przypadku nawet cena nie wskaże rzeczywistej wartości tych zwykłych-niezwykłych ziaren, w których natura zaklęła całe bogactwo dobroczynnych substancji odżywczych. Kasze są na tyle znane, tanie i powszechne, że… nie przykuwają naszej uwagi. Rzeczywiście, przez wieki stanowiły jedną z podstawowych potraw, niewyszukanych i dostępnych dla wszystkich. Kojarzą się wręcz z biedą i jak to bywa, natura bywa przewrotna. Pod względem zdrowotnym właściwie wszystkie kasze to prawdziwe skarbce, w których odnajdziemy wiele witamin i minerałów. Kasze dają poczucie sytości, ale nie oznacza to, że ich kaloryczność może stanowić problem dla osób odchudzających się - dzięki zawartości błonnika ułatwiają metabolizm i przyczyniają się do utraty zbędnych kilogramów, zapewniając jednocześnie dobrą kondycję organizmowi narażonemu podczas diety odchudzającej na różne niedobory składników odżywczych. Kasza… z czym to się je? Kasze to nic innego jak ziarna zbóż. Właściwie wszystkie zboża nadają się do tego, aby stanowić surowiec do wyrobu kasz, największą popularnością cieszą się jednak pod tym względem: jęczmień, gryka, proso, owies, pszenica czy też kukurydza. Kasze powstają w wyniku pozbawienia ziarna łuski (częściowo lub całkowicie). Wyróżniamy kasze gruboziarniste i drobnoziarniste, te pierwsze wyróżniają się większą wartością odżywczą. Zanim odpowiemy na pytanie „z czym to się je” zastanówmy się po co kasze zaprosić (najlepiej w charakterze stałego gościa) do naszej kuchni i jaki ten „gość” jest - znany aż do „znudzenia” czy wręcz przeciwnie egzotyczny i interesujący? Kasza jęczmienna To ona cieszy się od lat niezmiennie największą popularnością w Polsce, trudno się temu dziwić - produkcja tego rodzaju kasz (wiejskiej, mazurskiej, pęczaku) stanowi aż ok. 70 proc. rynku. Popularna - nie powinno jednak oznaczać - nieciekawa. Aby zachęcić do częstszego spożywania kaszy jęczmiennej, wspomnę o zaledwie jednym (z wielu) jej skład- zdrowie Czy to alergia? Piękne, coraz dłuższe, ciepłe i pachnące dni - wiosna w pełni, a my nie czujemy się najlepiej? Pojawiają się: katar, bóle głowy, zmiany skórne, z którymi wcześniej nie mieliśmy problemów? Niestety, ale jest to możliwe, że do swojego słownika będziemy musieli dopisać odmieniane przez różne przypadki słowo - alergia. Nie bez powodu wspominam o przypadkach, podobnie jak tych gramatycznych, również przypadków alergii jest wiele. Można być uczulonym na różne substancje i czynniki, m.in. aktywne szczególnie wiosną i latem pyłki roślin. W związku z odnotowywanymi w ostatnich latach coraz częstszymi przypadkami alergii nasilającej się w marcu, kwietniu, maju i czerwcu, pojawiło się określenie „alergia wiosenna”. Najogólniej rzecz ujmując - ma ona związek z pyleniem różnych roślin. W kolejnych tygodniach wiosny i lata pylą m.in.: leszczyna, brzoza, babka i różne gatunki traw. Jak zminimalizować objawy alergii wziewnej? Alergia, o której mówimy, to tzw. alergia wziewna, jak łatwo się domyślić, powodują ją czynniki zewnętrzne (m.in. pyłki i kurz) które dostają się do organizmu drogami oddechowymi. W okresie pylenia roślin trudno zatem całkowicie wyeliminować alergeny, można jednak zredukować ekspozycję na nie. Marzymy o spacerach? Nie musimy z nich rezygnować. Korzystajmy z możliwości, jakie dają deszcze, po opadach atmosferycznych pylenie jest mniejsze, podobnie zresztą jak w godzinach porannych. Jeśli mamy ochotę na spacer albo „zwyczajnie” musimy wychodzić - zaopatrzmy się w okulary przeciwsłoneczne i nakrycie głowy. Niestety, w okresie aktywności alergenów, powinniśmy zrezygnować z wycieczek poza miasto, unikać kontaktu z roślinnością, nie wietrzyć nadmiernie mieszkań. Racjonalnie korzystać z uroków wiosny i lata. Odczulanie Co z odczulaniem? Oczywiście ta metoda radzenia sobie z alergią jest skuteczna, należy jednak spełnić podstawowy warunek - odczulić się w odpowiednim czasie. W roku, w którym po raz pierwszy zaobserwujemy objawy wskazujące na możliwość wystąpienia alergii, będzie już prawdopodobnie za późno na skuteczną reakcję, ale z pewnością warto udać się jak najszybciej do lekarza alergologa i wykonać stosowne testy. organizmu, przyczynia się do zahamowania procesów starzenia komórek, działa antynowotworowo, reguluje też gospodarkę hormonalną organizmu. Co ciekawe - kasza gryczana ze względu na niski indeks glikemiczny polecana jest osobom cierpiącym na cukrzycę. Kasza jaglana W ostatnich latach jej popularność wzrasta. Kaszę tę wyróżniają walory smakowe, w parze z nimi idą również szczególne cechy zdrowotne. Wytwarzana z nasion gryki kasza jest przede wszystkim bardzo dobrym źródłem białka (cenny skład aminokwasów), wyróżnia ją pośród innych kasz także wysoka zawartość rutyny (chroni naczynia krwionośne) błonnika i antyoksydantów. Częste jedzenie kaszy gryczanej wspiera odporność Często określana mianem najwartościowszej z kasz, tym bardziej szkoda, że w ostatnich latach nieczęsto gościła na polskich stołach. Na szczęście w ostatnich miesiącach możemy mówić wręcz o renesansie ziaren prosa… bo to właśnie z tego zboża produkowana jest tak cenna dla naszego zdrowia kasza jaglana. Co zapewnia jej sławę eksperta od zdrowia? Kasza jaglana spośród innych kasz wyróżnia się największą zawartością żelaza, w małych, żółtych ziarenkach znajdziemy również prawdziwe „pokłady” miedzi i witamin z grupy B. Zwróćmy również uwagę na krzem (odpowiedzialny m.in. za dobry stan kości i stawów) i wiele antyutleniaczy, które nie pozwalają na rozwój procesów kancerogennych. Do kaszy jaglanej wiele osób podchodzi ze szczególną rezerwą - nieodpowiednio przyrządzona cechuje się pewną goryczą, która może do niej zniechęcać. Zupełnie niepotrzebnie - wystarczy przed gotowaniem potraktować suche ziarna wrzątkiem Może się okazać, że jesteśmy uczuleni na pyłki, które są już aktywne, ale również na takie, które będą dokuczliwe np. w sierpniu czy we wrześniu, wówczas zdążymy z odczuleniem. Odczulanie na pyłki aktywne w miesią- cach wiosennych należy wykonać już w pierwszych miesiącach roku. Na czym polega skuteczność odczulania? Odczulanie to nic innego jak szczepienie. Dzięki zastosowaniu tej ników, które mają bardzo duży wpływ na nasze zdrowie. Mowa o błonniku (rozpuszczalnym), który w tej postaci oddziałuje szczególnie korzystnie na błonę jelita grubego - spożywanie kaszy jęczmiennej nie tylko zwiększa efektywność pracy jelita, ale również, pośrednio, poprzez ten narząd, wpływa na kondycję całego organizmu (w jelicie zlokalizowanych jest większość komórek odpornościowych). Kasza gryczana - gorycz zniknie, a kasza stanie się świetną, również pod względem smakowym, bazą do wielu dań (także deserów). Jeśli mowa o słodkościach - z pewnością wielu z nas pomyśli o kaszy mannie. Rzeczywiście kasza manna (zwana również w Małopolsce grysikiem) kojarzy się z dzieciństwem (często serwuje się ją jako kaszkę na mleku z dodatkiem owoców). Kasza manna jest nie tylko smaczna, ale również zdrowa. Podobnie jak inne kasze zawiera witaminy z grupy B, ale nie tylko, znajdziemy w jej składzie również m.in. witaminę PP, z bardziej szczególnych składników chemicznych warto zwrócić uwagę na jod, choć nie brakuje w niej również żelaza, krzemu, magnezu, cynku czy potasu. Inne kasze Na rynku poza najpopularniejszymi kaszami znajdziemy też wiele innych. O ile kasza kukurydziana, choć nieco rzadziej goszcząca w kuchni, jest jednak popularna (i dobrze - pamiętajmy o zawartym w niej błonniku czy beta-karotenie) o tyle takie kasze jak orkiszowa, komosa ryżowa czy kasza wytwarzana z amarantusa dopiero zdobywają sobie serca konsumentów. Warto również i o nie wzbogacić naszą kuchnię - wystarczy tylko wspomnieć, że pochodzący z Ameryki Środkowej amarantus nazywany jest zbożem XXI wieku, choć jego historia sięga odległych wieków. Jest - jak wiele innych roślin (choćby orkisz) na nowo odkrywany, z korzyścią dla naszego zdrowia i kuchni. Jolanta Węgrzyn metody organizm stopniowo „przyzwyczaja” się do obecności alergenu, co pozwala np. na obronę przed „zmasowanym atakiem” pyłków. Jolanta Węgrzyn T RZ Y M A J F OR M Ę Rolki – zaczynamy nowy sezon! Rolki z roku na rok zdobywają sobie coraz więcej zwolenników. Nic w tym dziwnego – kto spróbował jazdy na rolkach, ten nie może się doczekać wiosny, aby znów ruszyć na trasy. Na rolkarzy czeka coraz więcej dobrze przygotowanych miejsc. Nikomu chyba nie trzeba rekomendować krakowskich Błoni, drogi do Tyńca, Parku Jordana czy alejek w Puszczy Niepołomickiej. Można połączyć przyjemne z pożytecznym i miło spędzić czas na powietrzu. Jazda na „małych kółkach” to świetny sposób na pozbycie się nadprogramowych kilogramów, które często pozostają po zimie. Rolki niejedno mają imię Każdy miłośnik jazdy na rolkach wie, że najważniejszy jest komfort – konieczne jest więc optymalne dopasowanie sprzętu do swoich potrzeb. Na rynku znajdziemy wiele rolek. Zanim zdecydujemy się na ich zakup zastanówmy się do czego mają nam służyć. Jedni planują jazdę typowo rekreacyjną, inni mają zamiar rozwijać swoje umiejętności (szybkościowe czy też stricte techniczne). Jakie rolki znajdziemy w sklepach? Są to m.in.: • rolki rekreacyjne – najpopularniejsze. Muszą być przede wszystkim wygodne, but ma idealnie leżeć na nodze, nie może uciskać stopy, nie może też być zbyt luźny. Powinno się kupować rolki o numer większe od codziennie używanego obuwia. Zwróćmy uwagę na materiał, z którego wykonany jest but – ma zapewniać odpowiednią wentylację; • rolki szybkościowe. Różnią się od rekreacyjnych już na pierwszy rzut oka – mają zdecydowanie większe kółka; • rolki freestylowe. Cieszą się coraz większą popularnością, szczególnie wśród młodszych użytkowników. W porównaniu z rolkami rekreacyjnymi mają zdecydowanie bardziej zwrotne kółka. Człowiek wśród ludzi – radość Radość to nasza najcenniejsza emocja. Nie da się być szczęśliwym człowiekiem bez umiejętności przeżywania radości i dzielenia się nią z ludźmi. Bezpłatny informator zdrowie • uroda • sport • relaks ISSN 2081-23-61 ul. Romanowicza 4, 30-702 Kraków www.zdrowiewkrakowie.pl Redakcja: tel. /fax: 12 269 90 30 e-mail: [email protected] Dział reklamy - zgłoszenia: tel. 881 601 607 e-mail: [email protected] Druk: Drukarnia Polskapresse Sp. z o.o. Oddzia³ Poligrafia Drukarnia w Sosnowcu jemy wyzwania. Radość to uczucie, które otwiera nas na przyszłość, na rozwój, na osiąganie celów. „Tragiczny jest stan, w którym nie wie się, czego właściwie się chce od siebie i od życia. Można żenić się, wychowywać dzieci, wygłaszać audycje radiowe czy nauczać, a zarazem biernie trwać. Tak dzieje się wtedy, gdy brak impulsu ze strony wyobraźni sterującej namiętnościami, które zasilają naszą żywotność. Skłonność podobne jak bierne podporządkowado stagnacji trzeba w sobie zwalczać, nie się czy całkowite poddanie rutynie życia...” – pisała Maria Szyszkowska w swoim artykule o przeżywaniu ra- Wydawca: ABW Graf Group s.c. ul. Romanowicza 4, 30-702 Kraków. Redaktor naczelny: Tomasz Stępień Rozpowszechnianie materiałów redakcyjnych bez zgody wydawcy jest zabronione. Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych, oraz zastrzega prawo do ich przeredagowania i skracania. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń. Podstawowe elementy zestawu to: ochraniacze na łokcie, ochraniacze na kolana oraz usztywniacze na nadgarstki. Dodatki Ceny Jazda na rolkach jest niezwykle wciągająca, daje wiele radości, ale jest to również sport kontuzjogenny. Szczególnie trudne są początki, dlatego warto pamiętać o dodatkowym sprzęcie – ochraniaczach i kasku. Dzięki nim zwiększamy komfort jazdy poprzez zapewnienie sobie większego bezpieczeństwa. Rolki – dobry jakościowo sprzęt kupimy już za ok. 300 złotych. Warto wybrać rolki oferowane przez sklepy sportowe, tańsze modele nie służą zazwyczaj dłużej niż jeden sezon. • Kask – od kilkudziesięciu złotych. • Ochraniacze (zestaw) – od kilkudziesięciu złotych. Jolanta Węgrzyn Szczególnym rodzajem rolek są GABINECIK PSYCHOLOGICZNY Aby móc przeżywać i wyrażać radość potrzebujemy wiedzy o sobie samych ponieważ aby trwale i celowo dążyć do tego wspaniałego uczucia musimy najpierw wiedzieć, co sprawia nam radość, co powoduje, że czujemy się spełnieni i zaspokojeni. Radość to wspaniała nagroda za to, że osiągnęliśmy jakiś cel, zostaliśmy zrozumiani, odnaleźliśmy drogę. Odczuwamy radość najczęściej wtedy, gdy otwierają się nowe możliwości, poznajemy nowych, wspaniałych ludzi, podejmu- te przeznaczone dla dzieci – rodziców z pewnością ucieszy fakt, że mają regulowany rozmiar, dzięki czemu nie jest konieczna szybka wymiana sprzętu. dości i szczęścia ponad 30 lat temu. Nie zgodność z rutyną i powszechnie przyjętymi standardami życia sprawia nam prawdziwą radość lecz działania i aktywność zgodne z własnymi potrzebami i ideami. Radość to drogowskaz, który mówi nam, że jesteśmy na właściwej drodze do poczucia spełnienia i szczęścia. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że nie potrafimy tak naprawdę przeżywać radości i szczęścia w osamotnieniu. „Choćbyśmy najżarliwiej zabiegali o samowystarczalność, będziemy zawsze się czuć pokonani. Ażeby przeżywać szczęście, trzeba oddawać się temu, co wartościowe: istotnym związkom z jednostkami podobnie czującymi, podobnie myślącymi i podobnie chcącymi, gdyż to daje radość istnienia.” – pisze Maria Krakowskie Spotkania Biegowe 13. edycja Cracovia Maraton zaplanowana została jako trzydniowe święto biegania. Cały cykl imprez będzie nosił nazwę „Krakowskie Spotkania Biegowe” i potrwa od 16 do 18 maja (piątek-niedziela). Oprócz biegu głównego na dystansie 42 km 195 m oraz odbywających się dzień wcześniej Mini Maratonu (4,2 km) i Maratonu na Rolkach (pełny dystans maratoński), w sobotę zorganizowane zostaną także bieg śniadaniowy (3,5 km) oraz Bieg o Puchar Radia RMF FM (4,5 km), Bieg par Radia RMF FM (2 km) i Bieg rodzinny Radia RMF FM (1 km). Dodatkowo, w piątek, 16 maja po raz pierwszy można wystartować w 10-kilometrowym Biegu Nocnym. W niedzielę – podczas biegu głównego odbędzie się również Bieg w Krawacie na dystansie 1 km. Krakowskie Spotkania Biegowe – program sportowy 16 maja, piątek, Błonia Krakowskie: 21.00 – Bieg Nocny na 10 km 17 maja, sobota, Błonia Krakowskie: Szyszkowska. Wyrażania radości, tak jak i innych emocji, człowiek uczy się od dziecka. W dużej mierze od naszego otoczenia zależy, czy będzie wzmacniania w nas tendencja do poszukiwania radości w życiu i przeżywania go jak wspaniałej przygody czy może na odwrót - jako bolesnego pasma udręk. Od tego czy nauczymy się, że radość zależy tak naprawdę od nas samych, naszego sposobu funkcjonowania w świecie i pokonywanie trudności – będzie zależało jak podejdziemy do przeszkód, trudności i cierpień, które z pewnością napotkamy na naszej drodze. Ale nawet gdy dostaniemy trudny życiowy spadek, który radość nam blokuje i nie pozwala jej wyrażać, a przede wszystkim odczuwać nie jest wcale za późno. Możemy radości się nauczyć i warto szukać w tym przedmiocie dobrych nauczycieli. Przebywanie w otoczeniu ludzi umiejących przeżywać radość jest niezwykle ważną życiową lekcją, która może wiele zmienić w naszym życiu. Na lepsze. www.AgataStepien.pl 9.00 – Bieg śniadaniowy (3, 5 km), 11.00 – Bieg par Radia RMF FM (2 km), 11.30 – Bieg rodzinny Radia RMF FM (1 km), 12.30 – Bieg o Puchar Radia RMF FM (4,5 km) 15.00 – IX Mini Cracovia Maraton im. Piotra Gładkiego (4,2 km) 16.00 – Cracovia Maraton na Rolkach (42 km i 195 m) 18 maja, niedziela (Rynek Główny): 9.00 – 13. Cracovia Maraton (42 km i 195 m) 9.30 – Bieg w krawacie (1 km) 5 6 DZIEC c o s łyKcO h aI ćMwA TkKr A k Gimnazjalisto czas na wybór szkoły » dokończenie ze str. 1 rozszerzonym. Licea z reguły wybierają ci uczniowie, którzy mają zamiar kontynuować naukę na poziomie wyższym, w celu zdobycia niezbędnych uprawnień do wykonywania określonych zawodów (np. tylko absolwent studiów wyższych może zostać prawnikiem czy lekarzem). Nauka w liceum to również dobre rozwiązanie dla tych młodych ludzi, którzy dopiero doprecyzowują swoje plany zawodowe, ostateczną decyzję podejmując po zakończeniu tego poziomu kształcenia (wybór kierunku studiów (po zdaniu matury) czy też szkoły policealnej - bez konieczności zdawania egzaminu maturalnego). Technika Nauka w technikach odbywa się w cyklu czteroletnim. Podobnie jak liceum ogólnokształcące technikum kształci na poziomie średnim, po zakończeniu nauki absolwent technikum może przystąpić do egzaminu maturalnego, jego zaliczenie daje przepustkę na wyższe uczelnie. Technikum daje jednak również konkretne uprawnienia zawodowe (dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe). Dzięki temu można bezpośrednio po zakończeniu szkoły rozpocząć pracę, absolwenci tego typu szkół zazwyczaj mają bardziej sprecyzowane plany co do ewentualnego dalszego kształcenia się na poziomie wyższym i wybierają kierunki bezpośrednio związane z profilem technikum. To przede wszystkim absolwenci techników zasilają szeregi studentów politechnik. Zasadnicze szkoły zawodowe Kształcą w systemie trzyletnim. Zgodnie z nazwą szkoły te dają konkretne kompetencje zawodowe. Nie jest to jednak kształcenie na poziomie średnim (czym szkoły zawodowe różnią się od techników). W ZSZ zdecydowanie większą uwagę skupia się na nabywaniu umiejętności związanych z wybranym zawodem (zgodnie z zasadą: mniej teorii - więcej zajęć praktycznych). Wybór tego rodzaju szkoły w żaden sposób nie przekreśla możliwości kontynuowania nauki na poziomie średnim i wyższym. Obecnie absolwenci zasadniczych szkół zawodowych mogą kontynuować naukę w liceach dla dorosłych (po ich ukończeniu - w szkołach policealnych, dzięki którym można zdobyć nowy zawód na poziomie technika). Nic nie stoi również na przeszkodzie, by przystąpić do egzaminu maturalnego i po jego zdaniu kontynuować naukę w szkołach wyższych. Terminy ponaglają? Musimy się decydować na wybór szkoły, a nic tak do końca nas nie przekonuje? Jaka szkoła, jaki zawód? Pomocą służą m.in. internetowe katalogi i bazy, jak choćby popularne serwisy: www.katalogzawodow.pl czy www.edubaza.pl. Warto też skorzystać z profesjonalnej pomocy doradców zawodowych, osób, które kompetentnie pomogą w wyborze profilu dalszego kształcenia bazując na szerokiej wiedzy o rynku pracy, trendach które go kształtują i prognozach zmian. Doradca jest w stanie podpowiedzieć jak sprawnie połączyć indywidualne predyspozycje i oczekiwania z realiami rynku edukacji i rynku pracy. Jolanta Węgrzyn 7 Clapton c o s ły c h a ć w k r k sam decyduje, gdzie i kiedy zagra Rozmowa z Darkiem Maciborkiem, pomysłodawcą i dyrektorem artystycznym Life Festival Oświęcim. Zbliża się kolejna edycja Life Festival Oświęcim. W mieście niestety jednoznacznie kojarzonym z tragicznymi wydarzeniami z okresu II wojny światowej, wystąpią światowej sławy przedstawiciele rynku muzycznego, tacy jak, Eric Clapton czy grupa Soundgarden. Oświęcim, właśnie ze względu na jego dramatyczną historię, zdaję się być idealnym miejscem do organizacji festiwalu muzycznego, którego ideą przewodnią jest przesłanie życia i pokoju. Choć chyba nie tylko z tej przyczyny zdecydował się Pan na stworzenie tak dużej i ważnej imprezy właśnie w mieście nad Sołą? – Tak, to miasto jest naznaczone historią, dlatego Life Festival ma pokojowe, tolerancyjne przesłanie. Jako mieszkaniec Oświęcimia chciałem, by miasto wyszło z cienia przeszłości i tworzyło przyszłość. Jak się okazuje, sprawa pokoju na świecie to nie jakieś tam mrzonki - wystarczy wspomnieć konflikt na Ukrainie. Sprawa zaangażowania w walkę o pokój jest jak najbardziej na czasie. Jednocześnie wraz z takim przesłaniem w świat idzie inny wizerunek Oświęcimia, miasta, w którym się urodziłem, w którym mieszka 40 tysięcy ludzi. To właśnie główne powody, które mną kierowały, kiedy powstawał Life Festival. Trzeba przyznać, że z roku na rok organizatorzy zaskakują fanów muzyki repertuarem. W zasadzie, w Oświęcimiu można spodziewać się występu każdego muzyka, który zdobywa szczyty list przebojów. Trudno jest namówić najwybitniejszych artystów na występ w naszym mieście? – Artysta tej klasy, co np. Eric Clapton sam decyduje gdzie i kiedy chce zagrać. Kiedy w styczniu ogłaszaliśmy, że zagra w Oświęcimiu, był to jego jedyny koncert zaplanowany w Europie w tym roku. To świadczy o randze Life Festivalu, który jest już rozpoznawalny na świecie. Takie zespoły jak Soundgarden, który zagra po raz pierwszy w Polsce, chcą występować w naszym mieście. lowi, ma swoje miejsce w programie, a wszystkie razem tworzą jedną całość. Dzięki temu rzesza odbiorców może być szeroka, a biorąc pod uwagę pokojowe przesłanie Life Festivalu, właśnie o to chodzi. Dla mnie każdy element jest ważny. W tym roku pojawią się kolejne nowości i każdy znajdzie coś dla siebie - nie tylko fani dobrej muzyki. Domyślam się, że mimo, iż tegoroczny LFO jeszcze się nie odbył, już myśli Pan o kolejnej edycji. Ma Pan nowe pomysły, które ponownie zaskoczą miłośników oświęcimskiego festiwalu? – Tak, takie przedsięwzięcie, jakim jest Life Festival, musi być planowane nawet na 2-3 lata do przodu. Nie ukrywam, że już rozmawiamy z kolejnymi artystami. Ale aby mówić o kolejnym, najpierw trzeba zamknąć poprzedni festiwal. Więc więcej póki co nie zdradzę. Dziękuje za rozmowę. Rozmawiał: Łukasz Razowski fot. Mateusz Moskała, Fundacja Peace Festival W ramach festiwalu odbywa się konkurs połączony z trasą koncertową, w którym młodzi artyści mają szansę zaprezentować się przed szerszą publicznością, a jeden z nich, najlepszy, zagra na Life Festival Oświęcim 2014, na tej samej scenie, co Eric Clapton i Soundgarden. Jak Pan ocenia młodą scenę muzyczną? – Do udziału w konkursie zgłasza się coraz więcej młodych zespołów. Mamy bardzo, ale to bardzo dużo młodych, utalentowanych artystów, którzy nie tylko chcą grać, ale robią to coraz lepiej. Muszę przyznać, że z niecierpliwością czekam na koncert finałowy. Z tego konkursu mogą się zrodzić ciekawe kariery muzyczne. Life Festival to nie tylko scena i koncerty. To również szereg imprez im towarzyszących. Oprócz występów gwiazd, na co szczególnie warto zwrócić uwagę? W czym wziąć udział? – Każda forma artystycznego przekazu, która towarzyszy festiwa- Darek Maciborek: – Jako mieszkaniec Oświęcimia chciałem, by miasto wyszło z cienia przeszłości i tworzyło przyszłość. DZIEC K O I M A T K A Aktywny junior ralnych. Wiele muzeów dysponuje nie tylko specjalnymi kącikami dla maluchów, instytucje te coraz częściej wychowują odbiorców sztuki i kultury organizując różnego rodzaju warsztaty i pokazy. Przykładowo – Muzeum EtnograDzieciństwo to czas wielkiego oczarowania światem, ficzne co tydzień zaprasza na niezwyktóry wydaje się ogromny i adekwatnie do tego fa- kłe spotkania z kulturą i sztuką świata scynujący. Dla dziecka wszystko jest interesujące. Ro- w ramach cyklu „Latający podróżnicy”. „Akademia Małego Odkrywcy” to dzice na różne sposoby radzą sobie (albo i nie) z gra- z kolei propozycja Muzeum Historyczdem pytań, które bywają bardzo twórcze. Czasem ta nego Miasta Krakowa – Podziemi Ryn„lawina” trochę nas przytłacza, z pewnością nie warto ku, Muzeum Narodowe od lat z poworobić jednego – zbywać dziecko byle jaką odpowie- dzeniem realizuje m.in. program „7 dzień tworzenia”. Warto też zaglądnąć dzią i stopniowo gasić tę pozytywną energię. m.in. do Muzeum Sztuki i Techniki JaŁatwo powiedzieć – trudniej wyko- tów zachęcających rodziny do więk- pońskiej Manggha (spotkania z cyklu nać. Dla chcącego jednak nic trudne- szej aktywności i twórczego spędzania „Bajki i baśnie japońskie”), Muzeum go. Wystarczy rzucić okiem na ofertę czasu przybywa z miesiąca na miesiąc. Sztuki Współczesnej MOCAK, Muzeróżnego rodzaju instytucji, nie tylko um Lotnictwa Polskiego czy Muzeum stricte pedagogicznych, aby przekoMłodzi odkrywcy Inżynierii Miejskiej. nać się, że możemy sobie dać radę nie Można pokusić się o stwierdzenie, tylko z naszym „Stasiem Pytalskim”, że w wieku kilku lat każdy z nas ma Nie taka matematyka straszna ale również z własną niechęcią do w sobie coś z artysty i naukowca. Głód jak ją malują „ponadnormatywnej” aktywności. poznania jak najbardziej warto podsyJeśli chcemy, aby dziecko w szkole Krakowska mapa miejsc przyja- cać w młodych odkrywcach. Z pomocą nie miało problemów z matematyką znych maluchom i rodzicom staje się przyjdzie nam bogata oferta krakow- i naukami ścisłymi, pokażmy mu, że coraz bardziej interesująca, podmio- skich instytucji edukacyjnych i kultu- w Krakowie nauka to zabawa i pasja. W tym przekonaniu z pewnością utwierdzą małego Einsteina niezwykle interesujące programy realizowane przez wspomniane już wyżej instytucje – m.in. Muzeum Inżynierii Miejskiej, ale również krakowskie uczelnie. Warto zapoznać się m.in. z ofertą Uniwersytetu Dzieci i Rodziców działającego w ramach Uniwersytetu Pedagogicznego. Relaks – kluby, kawiarnie, kina, restauracje Jesteśmy świeżo upieczonymi rodzicami i ciągłe przebywanie w domu doprowadza nas do przygnębienia? Z pewnością posiadanie małego dziecka nie przeszkadza w aktywności życiowej, wręcz przeciwnie. Wystarczy tylko zapoznać się z naprawdę bogatą ofertą klubów i klubokawiarni stworzonych z myślą o młodych i dorosłych gościach. Kluby to miejsca, w których można odpocząć, ale też poznać się z innymi rodzicami i dziećmi, czy też uczestniczyć w różnego rodzaju twórczych i edukacyjnych zajęciach. Wyjście do kina z kilkumiesięcz- nym niemowlęciem? Kiedyś wydawało się to niemożliwe – teraz adresowane do rodziców z małymi dziećmi oferty znajdziemy zarówno w kinach sieciowych, jak i studyjnych (m.in. w Kinie Pod Baranami - „Baranki w pieluchach”, „Seanse z Maluszkiem” w Kinie Sfinks czy „Kino Bambino” w Kinokawiarni KIKA). Oczywiście nie zapominamy również o teatrach i innych instytucjach, a raczej one nie zapominają o dzieciach. Trudno nie wspomnieć o Teatrze Groteska (nie tylko spektakle, ale również programy i warsztaty edukacyjne „Teatr dla Was”) czy kolejnej inicjatywie spod znaku „Baranów” czyli Pracowni pod Baranami, która zaprasza dzieci i opiekunów na nietuzinkowe artystyczne wydarzenia i spotkania. Do smaków rodzimych i egzotycznych przekonują też krakowskie restauracje – np. mała, indyjska restauracja RotiRoti na Kazimierzu („Niedziela dla dzieci w RR”). Koniec lektury – czas na działanie! Jolanta Węgrzyn 8 r e k l ama Węgiel przegrał z olimpiadą? Wydawało by się, że burza wywołana uchwałą sejmiku Województwa Małopolskiego z 25 listopada ubiegłego roku, wprowadzającą na terenie całego Krakowa zakaz używania paliw stałych w tym węgla przez klientów indywidualnych, nieco już ucichła. Temat ten wrócił jednak ponownie po publikacji 24 marca wniosku aplikacyjnego złożonego do Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w sprawie organizacji w naszym mieście Zimowych Igrzysk Olimpijskich. Co ma jedno do drugiego? Pozornie nic, ale okazuje się, że bardzo dużo. W większości gmin województwa małopolskiego, bo aż w dziewięćdziesięciu, problem zmniejszenia niskiej emisji z procesów spalania rozwiązano w inny sposób, również proekologiczny, ale dający większą możliwość wyboru mieszkańcom i w dalszej perspektywie bardziej dla nich korzystny finansowo. Zgodnie z deklaracją Marszałka Województwa Małopolskiego Marka Sowy w gminach tych wymiana na nowoczesne kotły na paliwa stałe ma być dofinansowywana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W Krakowie, a dokładniej w Gminie Miejskiej Kraków także przymierzano się do przyjęcia podobnego rozwiązania. Pierwsza wersja projektu uchwały zakładała bowiem dopuszczenie do stosowania paliw stałych przy spełnieniu rygorów dotyczących urządzeń do spalania i ich eksploatacji, czyli stosowania niskoemisyjnych pieców na paliwo kwalifikowane. Projekt zezwalał na palenie gazem ziemnym, olejem opałowym i prądem, a także na stosowanie nowoczesnych Zaproszeni ekolodzy nie dopuścili do głosu przedstawiciela producentów kotłów, Roberta Galara. pieców na paliwa stałe, które spełniają określone warunki: muszą przy spalaniu emitować nie więcej niż 40 miligramów pyłu na metr sześcienny. Przewidywał również, tak jak w całym Województwie, dofinansowanie do wszystkich tych rodzajów kotłów. I nagle, kilka tygodni przed obradami, projekt uchwały uzyskał zupełnie inne brzmienie. Skąd ta nagła zmiana wprowadzona autopoprawką Zarządu Województwa Małopolskiego? Dlaczego wykreślono fragment dotyczący możliwości stosowania innych paliw, co w praktyce wyklucza stosowanie paliw stałych w tym węgla? Okazało się, że winowajcą może być ... MKOL, a raczej warunki, jakie w zakresie zarządzania emisją dwutlenku węgla komitet stawia miastom aplikującym do kandydowania do organizowania Zimowych Igrzysk Olimpijskich. Aby wypełnić wymagania aplikacyjne Komitet Konkursowy Kraków 2022 zade- Prezydent Miasta Krakowa na głosowaniu Sejmiku popierał zakaz palenia węglem klarował „wszelkie działania w zakresie poprawy jakości powietrza, w tym poprzez przyjęcie wiarygodnych mechanizmów finansowania konwersji pieców węglowych na gazowe”. Celowo używam tu zwrotu „aplikowanie do kandydowania”, bo przecież aplikowanie to jeszcze nie kandydowanie i aby zostać kandydatem do organizowania ZIO 2022, należy przejść jeszcze długą drogę, spełnić wiele różnych warunków i wydać wiele milionów złotych. Wejście do grona miast kandydujących jest obwarowane takimi warunkami, że bardzo mało prawdopodobne jest, aby Kraków znalazł się w tym gronie. Szczególnie w obliczu zapowiedzianego na 25 maja referendum. Czy przypadkiem nie wylano dziecka z kąpielą? Badania wykazują, że przy spalaniu kwalifikowanego paliwa niskoemisyjnego w piecach węglowych najwyższych klas emisja CO2 jest bardzo niska. To nie węgiel jest więc głównym winowajcą zanieczyszczonego powietrza w Krakowie, ale spalanie węgla niskiej jakości i śmieci, które w kotłach węglowych wyższych klas nie jest po prostu możliwe. Każda próba spalania śmieci w takim kotle kończy się automatycznym zablokowaniem podajnika. W tej chwili mamy więc taką sytuację, że z jednej strony mamy bardzo mało prawdopodobne igrzyska olimpijskie, z drugiej zaś 30 tysięcy gospodarstw domowych, które będą płacić za sportowe ambicje małopolskich samorządowców. Bo koszty ogrzewania prądem lub olejem opałowym są nawet trzykrotnie wyższe od kosztów ogrzewania węglem, a ogrzewania gazem – dwukrotnie wyższe. J. Czechowski, M. Maliszewska