prognoza oddziaływania na środowisko dla projektu

Transkrypt

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
DLA PROJEKTU LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI
MIASTA BARLINEK
NA LATA 2010 – 2020
Gdańsk, wrzesień 2010r.
Gdańsk, wrzesień 2010r.
UNIA EUROPEJSKA
Europejski Fundusz
Rozwoju Regionalnego
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013.
Prognoza oddziaływania na środowisko
dla projektu Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 2010 – 2020
SPIS TREŚCI
1.
WSTĘP ........................................................................................................................................................... 4
1.1.
1.2.
1.3.
PODSTAWY FORMALNO-PRAWNE ORAZ CEL SPORZĄDZENIA PROGNOZY ................................................................................... 4
ZAKRES MERYTORYCZNY PROGNOZY ................................................................................................................................. 4
ZASTOSOWANE METODY, WYKORZYSTANE MATERIAŁY .......................................................................................................... 5
2.
ANALIZA ZAWARTOŚCI PROJEKTU PROGRAMU ............................................................................................. 7
2.1.
2.2.
2.3.
OGÓLNA ZAWARTOŚĆ .................................................................................................................................................... 7
GŁÓWNE CELE ............................................................................................................................................................ 13
POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI ................................................................................................... 19
3.
STAN ŚRODOWISKA..................................................................................................................................... 20
3.1.
ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ PROBLEMY JEGO OCHRONY ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI LPR ZE SZCZEGÓLNYM
UWZGLĘDNIENIEM OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE ............................................................................................................ 20
3.2. PRZEWIDYWANE SKUTKI BRAKU REALIZACJI PROPONOWANYCH W LPR DZIAŁAŃ: ..................................................................... 46
4.
PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ................................................................................ 48
4.1.
4.2.
STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM .............................................. 48
PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA (BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE,
ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE, POZYTYWNE I NEGATYWNE) NA ŚRODOWISKO, W TYM NA OBSZAR NATURA
2000 50
4.3. GŁÓWNE CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM ORAZ
ICH UWZGLĘDNIENIE PODCZAS OPRACOWYWANIA PROJEKTU PROGRAMU .......................................................................................... 68
4.4. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ
NA ŚRODOWISKO, W TYM NA OBSZAR NATURA 2000 .................................................................................................................... 70
4.5. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE PROGRAMU ............................................................ 70
4.6. WSKAZANIE NAPOTKANYCH TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY. .............. 71
4.7. ANALIZA I OCENA ORAZ SPOSOBY OGRANICZANIA POTENCJALNYCH KONFLIKTÓW ŚRODOWISKOWYCH I SPOŁECZNYCH ...................... 72
5.
INFORMACJE KOŃCOWE ............................................................................................................................. 73
5.1.
5.2.
5.3.
5.4.
MOŻLIWE TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ........................................................................................... 73
PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTU PROGRAMU ................................................. 73
WNIOSKI I ZALECENIA DO SPOSOBU REALIZACJI PROJEKTU PROGRAMU ................................................................................... 74
STRESZCZENIE (W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM) .......................................................................................................... 76
Strona | 2
Lista rycin:
Rysunek 1 Granica Obszaru I ............................................................................................... 10
Rysunek 2 Lokalizacja granicy OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001) w stosunku do
lokalizacji Obszaru I .............................................................................................................. 21
Rysunek 3 Szczegółowa lokalizacja granicy OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001) ............. 21
Rysunek 4 Lokalizacja granicy SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071) w stosunku do
lokalizacji Obszaru I .............................................................................................................. 23
Rysunek 5 Szczegółowa lokalizacja granicy SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071) .............. 24
Rysunek 6 Lokalizacja granicy SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLH320006)............... 27
Rysunek 7 Szczegółowa lokalizacja granicy SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie
(PLB320006) ......................................................................................................................... 27
Rysunek 8 Granice Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego ................................ 34
Rysunek 9 Położenie Obszaru Chronionego Krajobrazu "C" w odniesieniu do lokalizacji
Obszaru I .............................................................................................................................. 36
Rysunek 10 Obszary i obiekty cenne przyrodniczo w najbliższym otoczeniu analizowanego
Obszaru I .............................................................................................................................. 36
Rysunek 11 Kwalifikacja fizjograficzna części analizowanego Obszaru I ............................. 41
Lista tabel:
Tabela 1 Zestawienie działań i poddziałań planowanych do realizacji w ramach Projektu
Zintegrowanego ................................................................................................................... 15
Tabela 2 Klasy siedlisk obszaru OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001)................................ 22
Tabela 3 Charakterystyka obszaru OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001) .......................... 22
Tabela 4 Klasy siedlisk obszaru SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071) ................................. 24
Tabela 5 Ogólna charakterystyka obszaru SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071) ............... 25
Tabela 6 Klasy siedlisk obszaru SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLH320006) ............ 28
Tabela 7 Ogólna charakterystyka obszaru SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie
(PLH320006)......................................................................................................................... 29
Tabela 8 Wykaz pomników przyrody przewidzianych do ochrony, zlokalizowanych w
bliskim sąsiedztwie planowanych do realizacji inwestycji................................................... 38
Tabela 9 Wykaz zabytków ruchomych zlokalizowanych w najbliższym otoczeniu
planowanych do realizacji inwestycji................................................................................... 44
Tabela 10 Obiekty Gminnej Ewidencji Zabytków ................................................................ 44
Tabela 11 Przewidywane skutki braku realizacji celów LPR ................................................ 47
Tabela 12 Matryca zależności i oddziaływań działań i poddziałań planowanych do
realizacji w ramach Projektu Zintegrowanego .................................................................... 51
Tabela 13 Matryca zależności i oddziaływań działań i poddziałań planowanych do
realizacji w ramach inicjatywy Jessica ................................................................................. 63
Strona | 3
1.
WSTĘP
1.1. Podstawy formalno-prawne oraz cel sporządzenia Prognozy
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu dokumentu p.n. „Lokalny Program
Rewitalizacji miasta Barlinek na lata 2010 - 2020 r.” (zwanego dalej LPR, Programem) została
wykonana na zamówienie Burmistrza Barlinka. Podstawę prawną wykonania w/w Prognozy
stanowi art. 46 oraz art. 51 ustawy z dnia 03.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r., Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.). Niniejsza
prognoza w myśl wyżej przywołanego art. 46 stanowi jeden z etapów przeprowadzenia
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Ponadto uwzględniono także zapisy ustawy z dnia 3 października o zmianie ustawy o ochronie
przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1237, z późn. zm.), która
uszczegóławia przepisy odnośnie obszarów podlegających ochronie, w szczególności obszarów
Natura 2000.
Celem wykonania Prognozy jest identyfikacja potencjalnych oddziaływań na środowisko
będących wynikiem realizacji LPR oraz ocena ich natężenia, a także określenie czy w należyty
sposób został uwzględniony w ocenianym dokumencie interes środowiska przyrodniczego i
kulturowego.
1.2. Zakres merytoryczny Prognozy
Zakres niniejszej prognozy jest zgodny z wymaganiami art. 51 ustawy z dnia 03.10.2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U.z 2008 r. Nr 199, poz. 1227, z
późn. zm.) oraz z wytycznymi Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie zawartymi
w piśmie znak: RDOŚ-32-WOOŚ.OSZP-7040/6/6/10/as z dnia 23.07.2010 r..
W związku z powyższym niniejsza Prognoza zawiera:
• informacje dotyczące zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązaniach z innymi dokumentami;
• informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy;
• propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
• informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko
• oraz streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.
Prognoza określa, analizuje i ocenia:
• istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku
realizacji projektowanego dokumentu;
• stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem;
istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających
ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody;
• cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich
te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania
dokumentu;
Strona | 4
•
przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura
2000 oraz integralność tych obszarów, a także na środowisko, a w szczególności na:
różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi,
krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne z uwzględnieniem
zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy.
Ponadto Prognoza przedstawia:
• rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszarów
Natura 2000 oraz integralność tych obszarów;
• biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony
obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów – rozwiązania alternatywne do
rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru
oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru bądź wyjaśnienie braku
rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z
niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy.
1.3. Zastosowane metody, wykorzystane materiały
Prognoza składa się z dwóch głównych merytorycznych części. W części pierwszej, na podstawie
udostępnionych materiałów, dokonano analizy oraz oceny środowiska przyrodniczego i
zurbanizowanego – jego stanu (jakości), identyfikując główne problemy ochrony środowiska
oraz główne receptory potencjalnych oddziaływań ze strony przedsięwzięć wynikających z
realizacji LPR (rozdz. 2, 3). W części drugiej (rozdział 4 i 5, z wyjątkiem Streszczenia) dokonano
oceny wpływu oraz ich skutków w środowisku i krajobrazie, wynikających zarówno z realizacji
celów i strategicznych planów działań, jak i konkretnych programów zgłoszonych do
finansowania.
Aby w pełni ocenić czy analizowany dokument zawiera elementy zapewniające ochronę
środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju przy opracowywaniu Prognozy
wykorzystano szereg dokumentów strategicznych, szczebla regionalnego i krajowego,
odnoszących się bezpośrednio jak i pośrednio do ochrony środowiska, przyrody oraz zdrowia i
życia ludzi.
Były to m.in.:
Na szczeblu krajowym:
−
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko,
Na szczeblu wojewódzkim:
−
−
−
Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020, Szczecin, grudzień 2005r.,
wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko,
Program Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2008 – 2011 z
uwzględnieniem perspektywy 2012 – 2015,
Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013 wraz z
Prognozą oddziaływania na środowisko,
Strona | 5
Na szczeblu powiatowym:
−
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Myśliborskiego na lata 2004-2013, Myślibórz 2004r.,
Na szczeblu lokalnym:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Strategia Ekorozwoju Miasta i Gminy Barlinek na lata 2007-2013, Barlinek, wrzesień 2006r.,
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Barlinek,
Barlinek 2002r.,
Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Barlinek na lata 2007-2013, Barlinek, kwiecień 2007 r.,
Gminny Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Barlinek na lata 2004-2007 z
perspektywa na lata 2008-2011,
Waloryzacja Przyrodnicza Gminy Barlinek (operat generalny), Szczecin 2003r.,
„Barlinek – Stary Tartak” - Opracowanie Ekofizjograficzne do Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego Obszaru „Stary Tartak” w Barlinku, Szczecin,
wrzesień/październik 2004r.,
Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego terenu pomiędzy ulicami: Jeziorną, Gorzowską
i Brzegiem Jeziora Barlineckiego - tzw. “Starego Tartaku“ Miasta i Gminy Barlinek, Barlinek 2006 r.,
Uchwała Nr IV/41/2003 Rady Miejskiej w Barlinku z dnia 23 stycznia 2003 r. w sprawie: zmiany
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w mieście Barlinek w obszarze Jeziorna –
„Zaułek”.
Zmiana Planu Ogólnego Zagospodarowania Przestrzennego Gminy
i
Miasta
Barlinka
obejmująca teren w rejonie: ulicy 31 Stycznia i linii kolejowej (Uchwała Nr XV/ 121 / 2000 Rady
Miejskiej w Barlinku z dnia
24 lutego 2000 roku w sprawie zmiany „Planu ogólnego
zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Barlinka” w rejonie ulicy 31 Stycznia i linii
kolejowej), Barlinek, 2000 r.
Gminny Program Opieki nad Zabytkami,
Dla w/w dokumentów opracowanych na szczeblu powiatowym i lokalnym nie sporządzono
prognoz oddziaływania na środowisko.
Ze wszystkimi w/w dokumentami Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 20102020 wykazuje widoczną zgodność w zakresie zawartych w nim przedsięwzięć.
Na etapie sporządzania Prognozy wykorzystano metodę macierzy zależności i oddziaływań.
Wykorzystana macierz jest wykresem siatki, w której w wierszach wpisano uruchamiane przez
realizację LPR zamierzenia (obszary wsparcia), a w kolumnach wpisano wskaźniki
charakteryzujące i opisujące środowisko. Wzajemne oddziaływania pomiędzy składnikami
przeciwstawnych osi odpowiednio oznaczono wg. poniższego klucza:
(+) realizacja celu spowoduje pozytywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia,
(-) realizacja celu spowoduje negatywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia,
(0) realizacja celu nie wpływa w sposób zauważalny na analizowane zagadnienie,
(+/-) realizacja celu może spowodować zarówno pozytywne, jak i negatywne oddziaływania i
skutki w zakresie analizowanego zagadnienia,
(N) brak możliwości jednoznacznego określenia spodziewanego oddziaływania i skutków – są
one zależne od wyboru szczegółowych rozwiązań lub innych niemożliwych obecnie do
przewidzenia i uwzględnienia w symulacji, uwarunkowań.
Strona | 6
2.
ANALIZA ZAWARTOŚCI PROJEKTU PROGRAMU
2.1. Ogólna zawartość
Głównym celem LPR, którego projekt jest przedmiotem oceny w niniejszej prognozie, jest
stworzenie warunków dla przekształceń przestrzennych, społecznych i gospodarczych, a w
konsekwencji poprawy warunków życia oraz aktywizacji lokalnej społeczności i wzmocnienia jej
integracji na obszarze Miasta Barlinek. Jednocześnie działania (strategiczne i operacyjne) ujęte
w ocenianym dokumencie przyczyniać się mają do podniesienia standardu i prestiżu obszaru
jako centrum miejskiego i subregionalnego (wzmocnienie funkcji centrotwórczych), a także jego
turystycznego uatrakcyjnienia.
We wstępie (rozdział nr 1) podkreślono potrzebę kompleksowego zrozumienia pojęcia
rewitalizacji, które nie może ograniczać się jedynie do remontów i ochrony tkanki
architektonicznej. Widoczne w Barlinku zespoły niepożądanych i destrukcyjnych zjawisk i
procesów w sferze ekonomicznej, przestrzennej i społecznej przejawiające się licznymi stanami
kryzysowymi i trwałą degradacją obszarów miejskich stają się zjawiskiem wymagającym
interwencji, bezustannych działań prewencyjnych i rewitalizacyjnych. Zwrócono uwagę na fakt,
iż działania te nie mogą mieć charakteru doraźnego, a w celu przeciwdziałania degradacji
społecznej i ekonomicznej miast i dzielnic powinny być podejmowane działania inspirujące
rozwój nowych funkcji obszarów problemowych oraz przywrócenie terenom zdegradowanym
utraconych funkcji społeczno - gospodarczych.
Lokalny Program Rewitalizacji służy kompleksowemu podejściu do tych problemów, wskazując
w pierwszym okresie konkretne projekty realizacyjne, a w dalszej perspektywie czasowej
określone działania, koncentrujące się na wskazanych w programie obszarach.
W rozdziale nr 2 przedstawiono metodologię opracowania LPR Miasta Barlinek.
W rozdziale nr 3 szczegółowo przedstawiono charakterystykę Miasta i Gminy Barlinek, z
podziałem na sfery:
a) przestrzenną – granice stref ochrony konserwatorskiej, uwarunkowania ochrony
środowiska, struktura własności gruntów i budynków, stan infrastruktury technicznej;
b) gospodarczą – główni pracodawcy, struktura podstawowych branż gospodarki, liczba
zarejestrowanych
podmiotów
gospodarczych,
poziom
bezrobocia,
osobno
scharakteryzowano branżę turystyczną jako istotną dla rozwoju gospodarczego Barlinka;
c) społeczną – trendy struktury demograficznej i społecznej, dochodowość gospodarstw
domowych, infrastruktura społeczna, działalność organizacji pozarządowych.
oraz zidentyfikowano główne problemy w poszczególnych sferach:
przestrzennej:
• Zły stan infrastruktury technicznej (głównie drogowej) i społecznej,
• Degradacja środowiska naturalnego związana z działalnością dużych zakładów
przemysłowych.
• Zły stan zabytków,
• Bariery architektoniczne,
• Duże potrzeby w zakresie mieszkalnictwa (m. in.: ze względu na niewystarczającą liczbę
mieszkań oraz zły stan techniczny istniejących),
• Brak komunikacji kolejowej.
Strona | 7
gospodarczej:
• Zły stan infrastruktury technicznej (w szczególności drogowej) niezbędnej do rozwoju
gospodarczego,
• Nie w pełni wykorzystany potencjał turystyczny miasta,
• Niski odsetek osób z wykształceniem wyższym,
• Niska aktywność gospodarcza mieszkańców hamuje rozwój sektora małych i średnich
przedsiębiorstw, które są ważnym elementem sfery gospodarczej,
• Niewykorzystywane gospodarczo tereny poprzemysłowe.
społecznej:
• Powolny spadek liczby ludności spowodowany głównie migracjami zarobkowymi (wśród
osób migrujących wyróżnić można grupę osób młodych i wykształconych oraz osób, które
dążą do podnoszenia swoich kwalifikacji),
• Starzenie się społeczeństwa - rośnie grupa osób wieku poprodukcyjnym,
• Brak kwalifikacji zawodowych części społeczeństwa bezpośrednio przekładający się na
wysokie bezrobocie tej grupy społeczeństwa.
• Duża liczba osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.
W rozdziale nr 4 na podstawie sporządzonej charakterystyki trzech sfer: społecznej,
gospodarczej i przestrzennej oraz zidentyfikowanych problemów określone zostały grupy
społeczne wymagające wsparcia:
- osoby długotrwale bezrobotne,
- dzieci i młodzież do 18 roku życia,
- osoby uzależnione od używek,
- grupa osób dotkniętych niepełnosprawnością.
W rozdziale nr 5 przeprowadzona została analiza SWOT – mocnych i słabych stron, a także
szans i zagrożeń rozwoju Miasta z uwzględnieniem zidentyfikowanych trzech obszarów
działania.
W rozdziale nr 6 na podstawie analizy wskaźnikowej oraz analizy sytuacji infrastrukturalnej
dokonano diagnozy obecnej sytuacji w Barlinku. W celu zbadania czy na terenie Barlinka
występują obszary zdegradowane w rozumieniu Wytycznych w zakresie opracowania LPR
wykorzystano katalog kryteriów i wskaźników zawarty w Wytycznych w zakresie opracowania
LPR. Wybrano i zbadano następujące wymagane kryteria:
wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego - wskaźnik W1- Liczba osób
korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1000 ludności,
wysoka stopa długotrwałego bezrobocia - wskaźnik W3 - Stopa długotrwałego bezrobocia
(liczba osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy do liczby osób w wieku produkcyjnym),
wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - wskaźnik W7- Liczba przestępstw na 1000
mieszkańców.
Na podstawie przeprowadzonej diagnozy w oparciu o powyższe kryteria wyszczególnione
zostały obszary wymagające wsparcia.
W rozdziale nr 7 na podstawie przeprowadzonej analizy wskaźnikowej oraz lokalizacji
największych skupisk ulic kwalifikujących się do wsparcia w ramach LPR, wyznaczono te ulice,
które tworzą obszary kryzysowe. W granicach obszarów znalazły się ulice, dla których wartość
wskaźnika wystandaryzowanego nie wskazuje na sytuację kryzysową, jednakże zostały
włączone dla zachowania spójności przestrzennej obszarów.
Strona | 8
Pomimo tego sumaryczne wskaźniki dla całego obszaru I oraz obszaru II przyjeły wartość
dodatnią, co oznacza, że nasilenie negatywnych zjawisk na tych obszarach jest większe niż w
mieście.
Obszar I tworzą następujące ulice: 31 Stycznia, Armii Krajowej, Armii Polskiej, Chmielna, Flukowskiego,
Górna, Grodzka, Jeziorna, Kozia, Niepodległości, Odrzańska, Paderewskiego, Podwale, Polana Lecha,
Poziomkowa, Rynek, Sądowa, Sportowa, Staromiejska, Strzelecka, Szewska, Szkolna, Władysława
Łokietka, Wodna, Wylotowa, Żabia.
Obszar II: al. 1 Maja, Dworcowa, Fabryczna, Lipowa 1-11, Pełczycka, Sienkiewicza, Słowackiego, Św.
Bonifacego.
Obszar III – tzw. Stary Tartak to: obszar poprzemysłowy - obszar, na którym odbywała się produkcja
przemysłowa lub działalność usługowa związana z przemysłem, nieużytkowany lub nie w pełni
wykorzystany, pierwotnie przeznaczony pod działalność gospodarczą.
Następnie w/w obszary zostały poddane analizie mającej na celu zbadanie czy kwalifikują się
również jako obszary wsparcia mieszkalnictwa.
Obszar I - obszarem Projektu Zintegrowanego
Zgodnie z Wytycznymi w zakresie opracowywania LPR w ramach Programu Rewitalizacji należy
określić Projekt Zintegrowany i przedstawić zaplanowane w jego ramach działania. Projekt
Zintegrowany jako sekwencja powiązanych ze sobą działań mających na celu wyprowadzenie
danego obszaru zdegradowanego ze stanu kryzysowego przestrzennie może obejmować
wyłącznie jeden obszar. W przypadku gdy planowana jest realizacja więcej niż jednego Projektu
Zintegrowanego należy określić, który Projekt Zintegrowany jest priorytetowy. Tylko
podprojekty wchodzące w zakres priorytetowego Projektu Zintegrowanego będą mogły
aplikować o środki z RPO WZ poddziałanie 5.5.1. W ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji
Miasta Barlinek na lata 2010-2020 zaplanowano jeden Projekt Zintegrowany, a jego realizacja
przewidziana jest na Obszarze I.
Jest to obszar, w granicach którego znajduje się centralna część miasta. Rynek i okolice
historycznie pełniły rolę salonu miasta, miejsca tętniącego życiem. Obszar ten charakteryzuje
się dużym potencjałem rozwojowym, należy do najstarszej części miasta, co wiąże się z faktem,
że na jego terenie znajduje się duża ilość obiektów wpisanych do rejestru o dużej wartości
historycznej i kulturowej.
Potencjał rozwojowy tego obszaru jest niewykorzystany. Ożywienie centralnej części miasta jest
niezbędne dla zapobieżenia powszechnemu zjawisku jakim jest wymieranie centrów miast –
miejsc, które powinny stanowić wizytówkę miast.
Ponadto Obszar I został wskazany jako obszar Projektu Zintegrowanego również z
następujących powodów:
• zamieszkuje go 1/3 wszystkich mieszkańców Barlinka,
• zlokalizowane są tu obiekty infrastruktury społecznej, z których korzystają nie tylko
mieszkańcy obszaru, ale wszyscy mieszkańcy Barlinka, a także turyści,
• mają tu swoje siedziby: banki, sklepy, restauracje,
• przestrzenie tego obszaru objęte są ochroną konserwatorską,
• występują obiekty wpisane do rejestru zabytków,
• występują pomniki przyrody.
Strona | 9
Charakterystyka wybranego Obszaru I
Lokalizacja i granice obszaru: Granice obszaru wyznaczają: park przy ulicy Gorzowskiej i
dochodząca do niego ulica 31 Stycznia, następnie biegnie ona wzdłuż ul. Podwale, ul.
Strzeleckiej, zachodnim brzegiem Jeziora Uklejno do ul. Sportowej, gdzie kieruje się na
południe ul. Polana Lecha do Jeziora Barlineckiego i wzdłuż brzegu w kierunku wschodnim
zataczając peltę powraca do parku przy ul Gorzowskiej.
Rysunek 1 Granica Obszaru I1
Funkcja i struktura przestrzenna: Obszar zlokalizowany w części centralnej miasta i obejmująca
teren starego miasta, w tym rynek oraz teren wzdłuż brzegu jeziora Barlineckiego.
Zlokalizowane są tu obiekty infrastruktury społecznej: budynki szkolne, przedszkole, Urząd
Miejski, Barlinecki Ośrodek Kultury, Muzeum, Biblioteka, Ośrodek Pomocy Społecznej, kościoły.
Mają tu swoje siedziby organizacje pozarządowe, banki, sklepy, bary, restauracje.
Obszar ten jest silnie zurbanizowany, zamieszkiwany przez dużą liczbę mieszkańców,
charakteryzują go liczne obiekty architektoniczne i przestrzenie objęte ochroną
konserwatorską, miedzy innymi:
• fragmenty murów obronnych z XIV i XV wieku,
• kościół gotycki z XIII i XIV wieku,
• domy mieszczańskie z XIX wieku,
• rynek miejski z fontanną,
• budynki: szkoła, cerkiew, obiekty potartaczne.
Teren jest w pełni uzbrojony w instalacje wodociągowe, energetyczne, gazowe, dalszej
rozbudowy wymagają instalacje kanalizacyjne.
Znaczny procent zlokalizowanych na tym obszarze budynków mieszkalnych jest w złym stanie
technicznym i wymaga przeprowadzenia remontów podwyższających standard ich użytkowania
oraz estetykę.
1
Źródło: Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 2010-2020
Strona | 10
W szczególnie złym stanie są: instalacje gazowe, wodno-kanalizacyjne, klatki schodowe,
elewacje. Ze względu na niską efektywność energetyczną budynków wskazane jest również
przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych. Zagospodarowania wymagają również
niezabudowane tereny osiedli mieszkaniowych. Istotnym problemem jest również
występowanie barier architektonicznych, niedostosowana infrastruktura do potrzeb osób
niepełnosprawnych i starszych.
Część obszaru sąsiadująca bezpośrednio z jeziorem charakteryzuje się mniejszą intensywnością
zabudowy, brakiem kompozycji w zagospodarowaniu przestrzennym. Znajdują się tam głównie
obiekty rekreacyjno- sportowe i turystyczne oraz domy mieszkalne.
Cały obszar jest dobrze skomunikowany z innymi częściami miasta. Sprawne przemieszczanie
się utrudnia jednak zły stan techniczny dróg oraz duże natężenie ruchu pojazdów, co wynika z
faktu, że na obszarze znajdują się drogi wojewódzkie nr 151 i 156. Problemem jest również brak
wystarczającej liczby miejsc parkingowych.
Obszar cechują znaczne walory przyrodnicze, występują na nim liczne tereny zielone. Wśród
zlokalizowanych tu skupisk drzew wstępują pomniki przyrody. Jezioro Barlineckie, nad którym
leży obszar znajduje się w sieci Ekologicznej Natura 2000. Ten atrakcyjny przyrodniczo teren
wymaga jednak zagospodarowania, uzupełnienia nasadzeń, nadania lub przywrócenia
kompozycji zieleni, wybudowania niezbędnej infrastruktury towarzyszącej.
Sytuacja społeczna: Obszar ten zamieszkiwany jest przez 1/3 wszystkich mieszkańców Barlinka.
W latach 2006-2009 liczba mieszkańców wahała na poziomie ok. 4 500 osób. Analizując
dynamikę zmian w latach 2006-2009 zauważyć można niewielki spadek liczby mieszkańców
tego obszaru. W roku 2009 w porównaniu z rokiem 2006 nastąpił spadek liczby ludności
zamieszkującej obszar I o 1,11% (w liczbach bezwzględnych 51 osób).
Wśród problemów społecznych zidentyfikowanych na obszarze wymienić należy duży procent
osób korzystających z pomocy społecznej – stanowią oni 8,14% mieszkańców obszaru, podczas
gdy procentowy udział osób korzystających z pomocy społecznej w ogólnej liczbie mieszkańców
Barlinka wynosi: 6,26%. Kolejnym problemem jest wysoki poziom przestępczośći. W 2009 roku
na obszarze odnotowano 132 przestępstwa, co stanowiło prawie połowę wszystkich
przestępstw popełnionych w Barlinku (45,52%). Wartość wskaźnika liczby osób długotrwale
bezrobotnych w stosunku do osób w wieku produkcyjnym wynosi 1,86% i jest nieznacznie
większa od wartości tego wskaźnika dla całego Miasta Barlinka (1,50%). W 2009 roku w Barlinku
mieszkało 155 osób długotrwale bezrobotnych, z czego co trzecia osoba zamieszkiwała obszar I
(ok. 37%).
Zidentyfikowane problemy na obszarze I:
Sfera przestrzenna
−
−
−
−
−
zły stan techniczny oraz niska efektywność energetyczna budynków mieszkalnych,
zły stan infrastruktury technicznej,
zły stan obiektów zabytkowych,
dysharmonia przestrzeni publicznych,
występowanie barier architektonicznych.
Strona | 11
Sfera społeczna
−
−
−
−
duże zagrożenie występowania patologii społecznych (przestępczość, alkoholizm),
duży odsetek osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
zauważalny spadek liczby ludności na obszarze,
duży poziom przestępczości.
Sfera gospodarcza
−
Nie w pełni wykorzystany potencjał turystyczny obszaru.
Grupy społeczne wymagające wsparcia:
−
−
−
−
osoby bezrobotne, szczególnie długotrwale bezrobotne,
osoby zagrożone patologiami społecznymi (alkoholizm, narkomania, przestępczość- zwłaszcza
wśród nieletnich, itp.),
osoby niepełnosprawne i długotrwale chore,
osoby wykluczone społecznie ze względu na niskie kwalifikacje.
Perspektywy rozwoju
Obszar ten ze względu na korzystne położenie geograficzne (centrum miasta), licznie
występujące obiekty zabytkowe i dostęp do tras komunikacyjnych ma zdecydowanie największy
potencjał rozwojowy w porównaniu z innymi częściami miasta. Szansą na rozwój tego obszaru
jest rozwój turystyki oraz usług powiązanych. Wprowadzenie tego obszaru na drogę
długotrwałego zrównoważonego rozwoju wpłynie korzystnie na pozostałe obszary Barlinka.
W rozdziale nr 8 na podstawie zidentyfikowanych problemów, uwzględniając określone grupy
społeczne wymagające wsparcia oraz wyznaczone obszary zdegradowane, zaplanowano
realizacje skoordynowanych działań, mających na celu rozwiązanie tych problemów i
wprowadzenie obszarów zdegradowanych na drogę zrównoważonego rozwoju.
W rozdziale nr 9 określono ramy czasowe realizacji powyższych działań. Rewitalizacja jest
wieloletnim, złożonym procesem, który wymaga współpracy partnerów społecznych w sferze
społecznej, gospodarczej i ekologiczno-przestrzennej. Aby osiągnąć zamierzone cele należy
podejść do rewitalizacji w sposób kompleksowy, zaplanować działania w szerokim horyzoncie
czasowym, przy współudziale różnych partnerów. Biorąc pod uwagę fakt, że na obszarze I były
już podejmowane działania rewitalizacyjne (przed 2010 r. – opisane w rozdziale 9: Horyzont
czasowy LPR) to realizacja Projektu Zintegrowanego na tym właśnie obszarze, jako kontynuacja
prowadzonych działań jest zasadna.
W rozdziale nr 10 przedstawiono zgodność Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Barlinek
na lata 2010-2020 z dokumentami na szczeblu lokalnym i regionalnym.
Rozdział 11 określa źródła finansowania Programu. Lokalny Program Rewitalizacji jest
niezbędnym załącznikiem w przypadku ubiegania się o dofinansowanie ze środków unijnych,
przewidzianych do rozdysponowania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007- 2013. Dotacja unijna będzie stanowiła
zaledwie jedną z wielu możliwości finansowania inwestycji przewidzianych do realizacji w
ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Barlinek. Inne źródła finansowania to:
•
•
•
•
środki pochodzące z budżetu miasta,
preferencyjne kredyty,
środki pochodzące z inicjatywy JESSICA,
środki prywatnych inwestorów,
Strona | 12
•
•
•
środki Wspólnot Mieszkaniowych,
środki związków wyznaniowych oraz organizacji pożytku publicznego,
środki pochodzące z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Pracy i Polityki
Społecznej, Banku Gospodarstwa Krajowego.
Rozdział nr 12 prezentuje krótką charakterystykę systemu monitoringu i oceny Lokalnego
Programu Rewitalizacji oraz zawiera informację z przeprowadzonych konsultacji społecznych. Z
racji kluczowej roli władz samorządowych funkcjonowanie całego systemu będzie oparte o
specjalnie powołane organy Urzędu Miasta i Gminy Barlinek.
W rozdziale nr 13 przedstawiono przeprowadzone działania w zakresie strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko projektów ujętych w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji
Miasta Barlinek na lata 2010- 2020.
Niewątpliwie postanowienia dokumentu LPR będą miały istotny wpływ na rozwiązania
funkcjonalno-przestrzenne przyjęte w przyszłych miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego sporządzanych dla Śródmieścia, a także dla kolejnej edycji Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta.
2.2. Główne cele
W Lokalnym Programie Rewitalizacji jasno określony został cel nadrzędny dokumentu, którym
jest:
Rozwiązywanie zidentyfikowanych na obszarach zdegradowanych problemów, w sferach:
społecznej, gospodarczej oraz przestrzennej,
co doprowadzić ma do przywrócenia świetności tych obszarów, poprzez wprowadzanie na nich
nowych funkcji lub przywrócenie funkcji historycznych.
W zakresie poszczególnych sfer działań wyznaczone zostały następujące cele strategiczne:
Sfera społeczna:
1. Zmniejszenie liczby osób korzystających z pomocy społecznej,
2. Zmniejszenie liczby osób długotrwale bezrobotnych,
3. Zmniejszenie liczby przestępstw.
Sfera gospodarcza:
1. Zwiększenie aktywności gospodarczej mieszkańców.
Sfera przestrzenna:
1. Poprawa stanu zagospodarowania przestrzeni publicznych i terenów zielonych,
2. Poprawa stanu infrastruktury komunikacyjnej.
Poszczególne cele strategiczne będą urzeczywistniane poprzez realizację konkretnych działań i
poddziałań. Jak wynika z przeprowadzonej diagnozy obszar wskazany do interwencji
charakteryzuje się wysokimi predyspozycjami do rozwoju turystyki, co bezpośrednio przełożyło
się na zakres rzeczowy Projektu Zintegrowanego. Planując inwestycje wyodrębniono trzy
rodzaje powiązanych ze sobą działań:
1. Wykorzystanie walorów historycznych i przyrodniczych w celu podniesienia atrakcyjności
turystycznej obszaru oraz stworzenia urokliwego miejsca zamieszkania.
2. Przeciwdziałanie patologiom i marginalizacji społecznej poprzez edukację, kulturę i sport.
Strona | 13
3. Podniesienie jakości substancji mieszkaniowej będącej w zasobach Miasta, Spółdzielni
Mieszkaniowej Piast i Barlineckiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego wraz z
zagospodarowaniem przestrzeni publicznej.
Poniżej w Tabeli zestawiono w/w działania, a także szczegółowo przedstawione zostały
przyporządkowane im odpowiednie poddziałania przy jednoczesnym określeniu jakiej sfery
oddziaływania bezpośrednio dotyczą.
Strona | 14
Tabela 1 Zestawienie działań i poddziałań planowanych do realizacji w ramach Projektu Zintegrowanego
Sfery oddziaływania działania
Przestrzenna
Gospodarcza
Społeczna
Działanie nr 1.: Wykorzystanie walorów historycznych i przyrodniczych w celu podniesienia atrakcyjności turystycznej obszaru oraz stworzenia urokliwego miejsca zamieszkania
Podziałania twarde – infrastrukturalne:
1. Zagospodarowanie Parku w Delcie Młynówki
X
X
X
2. Renowacja murów miejskich oraz uporządkowanie terenów wokół murów obronnych
X
X
X
3. Promenada spacerowo- widokowa wzdłuż murów obronnych (ul. Kościelna, Jeziorna, Grodzka, Górna,
X
X
X
Podwale)
4. Remont nawierzchni ulic teren starego miasta: Szewska, Armii Krajowej, Sądowa, Rynek, Szkolna,
X
X
X
Staromiejska, od ul. Niepodległości do Parku w Delcie Młynówki, Grodzka, Różana
5. Przebudowa ul. Żabiej oraz Podwale wraz z budową parkingów i zagospodarowaniem terenu
X
X
X
6. Rozwój infrastruktury sportowej- budowa zaplecza techniczno-socjalnego przy ul. Sportowej– etap I i II
X
X
Gmina Barlinek
7. Budowa ścieżki rowerowej ul. Jeziorna – ul. Sportowa
X
X
8.Zagospodarowanie parku przy ul. Sportowej
X
X
9. Zagospodarowanie parku miejskiego przy ul. Gorzowskiej w Barlinku
X
X
10. Przebudowa ulicy Polana Lecha
X
X
X
11. Przebudowa ulicy Sportowa
X
X
X
12. Budowa ulicy Poziomkowej
X
X
X
13. Przebudowa ulicy Łokietka
X
X
X
14. Przebudowa ulicy Flukowskiego
X
X
X
Przedsiębiorstwo
15. Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie aglomeracji Barlinek
WodociągowoX
X
X
kanalizacyjne „Płonia”
Sp. z.o.o.
Podziałania miękkie:
16. Majówka. Jarmark Ceramiczny
X
Barlinecki Ośrodek
17. Barlineckie Świętojanki. Dni Barlinka
X
Kultury
18. Barlineckie Lato Teatralne
X
Działanie nr 2: Przeciwdziałanie patologiom i marginalizacji społecznej poprzez edukację, kulturę i sport
Podziałania twarde - infrastrukturalne
19. Przebudowa obiektu przy ul. Gorzowskiej na Bibliotekę Publiczną
X
X
20. Ścieżka dydaktyczna w Parku Miejskim przy ul. Gorzowskiej
X
X
Gmina Barlinek
21. Budowa boiska treningowego na działce nr 804/6 i 804/7 obręb 2 m. Barlinek: ul. Strzelecka (w lesie
X
na miejscu istniejącego boiska).
22. Budowa boiska sportowego ze szt. nawierzchni na działce nr 129/11obręb 2 m. Barlinek: ul. Żabia
X
Ośrodek Pomocy
23. Remont budynku Ośrodka Pomocy Społecznej” : ul. Strzelecka
X
X
Społecznej
Jednostka realizująca
Nazwa podziałania
Strona | 15
Starostwo Powiatowe
w Myśliborzu
Polski Komitet Pomocy
Społecznej- Szczecin /
partnerstwo
z organizacjami
pozarządowymi
Gmina Barlinek
Szczecińska Fundacja
Talent Promocja
Postęp
UM w Barlinku
Stowarzyszenie „WabaR”
na rzecz rozwoju
Warsztatów Szkolnych
w Zespole Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr 1
im. kpt. hm. Andrzeja
Romockiego „Morro w
Barlinku
24. Budowa boiska do piłki nożnej przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Barlinku: ul. Jeziorna
25. Termomodernizacja Szkoły Podstawowej nr 1 w Barlinku
26. Termomodernizacja, remont dachu budynku Przedszkola Miejskiego nr 2 w Barlinku oraz
zagospodarowanie terenu
27. Zagospodarowanie terenu wraz z ogrodzeniem przy Szkole Podstawowej nr 1 w Barlinku
28. Aktywizacja i integracja społeczna osób w podeszłym wieku
29. Aktywność społeczna i zawodowa- lepsze jutro
30. Wspieranie przedsiębiorczości, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu
31. Działania dotyczące wspierania działalności organizacji pozarządowych:
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu działalności kulturalnej,
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu kultury fizycznej i sportu,
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu nauki, edukacji, oświaty i wychowania,
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu pomocy społecznej,
- Prowadzenie „mapy aktywności” - elektronicznej bazy danych nt. organizacji pozarządowych
działających na terenie Gminy Barlinek oraz przekazywanie ważnych informacji poprzez zamieszczanie
ich na stronach internetowych Urzędu lub poprzez bezpośrednie informowanie organizacji
pozarządowych,
- Udostępnianie organizacjom pozarządowym obiektów, pomieszczeń w budynkach gminnych na
prowadzenie działalności statutowych.
32.Kursy zawodowe dla uczniów, zajęcia pozalekcyjne, wparcie pedagogiczne i doradztwo zawodowe
X
X
-
X
X
X
-
X
X
-
X
-
-
X
-
-
X
X
-
-
X
-
X
-
-
X
Gmina Barlinek
33. Wyrównywanie szans edukacyjnych dla dzieci młodzieży poprzez organizację zajęć pozalekcyjnych
X
Organizacja
34. Organizacja wsparcia doradczego, konsultacyjnego i szkoleniowego dla przedsiębiorców lokalnych
Przedsiębiorców
oraz działania integrujące przedsiębiorców lokalnych
X
X
Barlinek
Działanie nr 3: Podniesienie jakości substancji mieszkaniowej będącej w zasobach Miasta, Spółdzielni Mieszkaniowej Piast i Barlineckiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego wraz z
zagospodarowaniem przestrzeni publicznej
Podziałania twarde - infrastrukturalne
Strona | 16
Gmina Barlinek
Spółdzielnia
Mieszkaniowa Piast
Barlineckie
Towarzystwo
Budownictwa
Społecznego
35. Modernizacja, remont części wspólnych budynków mieszkalnych będących w zasobach komunalnych
Gminy Barlinek: wszystkie ulice objęte Projektem Zintegrowanym (oprócz ul. Polana Lecha, Poziomkowa,
Władysława Łokietka, Wylotowa)
36. Poprawa stanu zagospodarowania przestrzeni publicznych na posesjach będących w zasobach
komunalnych miasta Barlinek (cały obszar rewitalizowany)
37. Budowa podziemnego garażu samochodowego wraz z parkingiem na poziomie terenu – między
budynkami : Kościelna 8 a Paderewskiego 6.” (projekt w partnerstwie z Gminą Barlinek oraz BTBS)
38. Budowa nowych miejsc parkingowych na terenie osiedla „Piastowskie” przy ulicy : Wylotowa nr 1, 3
39. Budowa nowych miejsc parkingowych między budynkami: Górna 28, Armii Polskiej 3 i 4 oraz Chmielna
1
40. Przebudowa ciągu pieszego wzdłuż muru obronnego
41. Przebudowa ciągów komunikacyjnych na terenie osiedla „Piastowskiego” w celu dostosowania do
potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych oraz do umożliwienia dojazdu do budynków: ul. Kościelna,
Wodna, Jeziorna, Wylotowa, Sądowa
42. Zagospodarowanie terenu kwartału ul. Niepodległości, Różana, Górna i Kozia
(projekt w partnerstwie z BTBS)
43.Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku, zasilanych z sieci
wysokoparametrowej (budynki: ul. Kościelna 8,9,10,11,12, Jeziorna 2, Wylotowa 1,3, Sądowa 1, 2). (projekt
realizowany w partnerstwie z Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej w Barlinku)
44.Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku, zasilanych z sieci
wysokoparametrowej (w budynki: ul. Górna 28, Chmielna 1, Armii Polskiej 3,4, Różana 3,4,5, Kozia 7).
(projekt realizowany w partnerstwie z Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej w Barlinku)
45. Zagospodarowanie terenu ul. Niepodległości 34 i 31, ul. Stycznia 1
46. Zagospodarowanie terenu ul. Niepodległości 10, ul. Odrzańska 1
47. Remonty części wspólnych budynków znajdujących się w zasobach, zarządzie BTBS: wszystkie ulice
objęte Projektem Zintegrowanym (oprócz ul. Polana Lecha, Poziomkowa, Władysława Łokietka, Wylotowa)
X
-
X
X
-
X
X
-
X
X
-
X
X
-
X
X
-
X
X
-
X
X
-
X
X
-
X
X
-
X
x
x
-
x
x
x
x
x
Źródło: Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 2010-2020, dane z UMiG Barlinek,
Źródło: Uszczegółowienia uzyskane z UMiG Barlinek (23.08.2010r, 03.09.2010).
Strona | 17
Wykaz projektów planowanych do realizacji w ramach inicjatywy JESSICA2,3:
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
INWESTYCJA
Budowa Międzynarodowego Centrum Szkolenia i Wypoczynku w Barlinku – ul. Jeziorna.
Utworzenie Turystycznego Parku Historii Młynarstwa „Stary Młyn” – ul. Fabryczna.
Budowa budynku Usługowo – Pensjonatowego z częścią Mieszkalną ul. Św. Bonifacego.
Budowa obiektu pensjonatowego z uwzględnieniem funkcji noclegowych rekreacyjnych dla turystów i
mieszkańców miasta – ul. Jeziorna.
„Stworzenie nowoczesnego centrum turystycznego – modernizacja Ośrodka Wczasowego PAM przy ul.
Sportowej 6 w Barlinku”.
Budowa obiektu na działalność turystyczną na ul. Strzeleckiej.
Zakup terenu przyległego do domu przy ul. Strzeleckiej 23.
Zagospodarowanie terenu przy ul. Strzeleckiej 23.
Remont budynku gospodarczego wpisanego do rejestru zabytków.
Przebudowa i adaptacja kamienicy przy ul. Rynek 4 na potrzeby obsługi turystycznej.
Budynek z częścią usługowo-handlową na parterze, gastronomiczną na I piętrze i mieszkaniową na
poddaszu – ul. Żabia.
Budowa budynku mieszkalno-usługowego i budynku gospodarczo-garażowego – ul. Górna.
Budowa kompleksu handlowo-mieszkaniowego.
Budowa zadaszenia nad ogródkiem letnim konstrukcji ciesielskiej z drewna, harmonijne wykonanie dachu
istniejącego obiektu, budowa pomostów stałych i pływających – ul. Jeziorna.
Budowa lokali usługowo- handlowych wraz miejscami parkingowymi – ul. Kościelna/Wodna.
Budowa 2 hal magazynowych oraz budynku biurowo – produkcyjnego – ul. św. Bonifacego.
Założenie działalności gospodarczo – usługowej (strojenie sal na imprezy okolicznościowe, pamiątki z
Barlinka, rękodzielnictwo) – „Na Grodzkiej” – ul. Grodzka.
Rozbudowa i przebudowa powierzchni handlowej sklepu przy ul. Pełczyckiej 23 w Barlinku.
Modernizacja osiedla „Słowackiego”,
Termomodernizacja, wykonanie indywidualnych węzłów cieplnych,
Dostosowanie oświetlenia miejsc wspólnego użytku(klatki schodowe, piwnice), Nowe nawierzchnie drogi
wewnątrzosiedlowej,
Wykonanie parkingów na płycie bunkra na skład opału, i między budynkami 6 i 7, instalacja do
monitoringu,
Zagospodarowanie terenu pomiędzy ul. Niepodległości, Rynek, Sądowa, Szewska na działalność usługowohandlowo-gastronomiczną z częścią ogólnodostępną reprezentacyjną i rekreacyjną.
Powyższe zestawienie jasno wskazuje na dominację działań przestrzennych i społecznych.
Przeprowadzenie działań na trzech w/w płaszczyznach działania jest niezbędne do osiągnięcia
ostatecznego efektu jakim jest wyprowadzenie obszaru z sytuacji kryzysowej. Planowane
inwestycje infrastrukturalne mają na celu stworzenie infrastruktury publicznej, niezbędnej do
rozwoju turystyki i zminimalizowani patologii społecznych, a także podniesienie walorów
estetycznych miasta, co wpłynie korzystnie zarówna na życie mieszkańców jak i zachęci
turystów do odwiedzania Barlinka. Celem planowanych inwestycji miękkich jest w szerokim
znaczeniu aktywizacja społeczna, zwiększenie poczucia tożsamości lokalnej, bowiem tylko
środowiska znające wartość swojego miejsca zamieszkania mogą z sukcesem sprzedać je jako
swój lokalny produkt turystyczny. Zasada ta stała się motywem wyboru sposobu rozwiązywania
problemów społecznych na obszarze poprzez: edukację, kulturę i sport. Edukacja ekologiczna i
kultura przybliżają mieszkańcom wartości historyczne i przyrodnicze obszaru, a sport kształtuje
cechy społeczne, uczy współzawodnictwa i pracy w zespole.
Potwierdzeniem trafności wyboru kierunku interwencji na obszarze jest rodzaj zgłoszonych
inwestycji proponowanych do finansowania w ramach inicjatywy JESSICA. Wspólne kierunki
działań samorządu i przedsiębiorców rokują powodzenie w doprowadzeniu do zrewitalizowania
zdegradowanego obszaru.
2
3
Źródło: Lokalny program Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 2010-2020
Uszczegółowienia uzyskane z UMiG Barlinek (23.08.2010r, 03.09.2010).
Strona | 18
2.3. Powiązania z innymi dokumentami strategicznymi
W rozdziale 10 nawiązano do głównych dokumentów na szczeblu lokalnym i
regionalnym dotyczących rozwoju przestrzenno-gospodarczego miasta Barlinek oraz całego
województwa zachodniopomorskiego. Odniesiono się bezpośrednio do Strategii Rozwoju
Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020, która wskazuje na dużą rolę rewitalizacji
obszarów miejskich jako warunku prawidłowego rozwoju funkcji regionalnych.
Planowane do realizacji działania przyczynią się do realizacji misji Strategii, którą jest:
”Stworzenie warunków do stabilnego i zrównoważonego rozwoju województwa
zachodniopomorskiego opartego na konkurencyjnej gospodarce i przedsiębiorczości
mieszkańców oraz aktywności społecznej przy optymalnym wykorzystaniu istniejących
zasobów”4. Zaplanowane w Lokalnym Programie Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 20102015 działania wpisują się w cele Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego, w
szczególności służą realizacji celów nr:
3. Zwiększenie przestrzennej konkurencyjności regionu,
4. Zachowanie i ochrona wartości przyrodniczych, racjonalna gospodarka zasobami,
5. Budowanie otwartej i konkurencyjnej społeczności,
6. Wzrost tożsamości i spójności społecznej regionu.
Ponadto cele Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 2010-2015 wpisują się w
cel 5 osi priorytetowej Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Zachodniopomorskiego na lata 2007- 2013, działania 5.5 Rewitalizacja, Poddziałanie 5.5.1
Rewitalizacja obszarów zdegradowanych oraz Poddziałanie 5.5.2 Inicjatywa JESSICA. Celem
poddziałania 5.5.1 jest pobudzenie gospodarcze oraz społeczne obszarów zdegradowanych
poprzez tworzenie kompleksowych projektów rewitalizacyjnych, natomiast cel poddziałania
5.5.2 jest określony w następujący sposób: „zwiększenie potencjału gospodarczego regionu
poprzez rewitalizację miejskich obszarów zdegradowanych”.
Opracowanie w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 2010-2015
Projektu Zintegrowanego, w ramach którego zaplanowane są wzajemnie uzupełniające się
działania umożliwia realizację celów poddziałań: 5.5.1 i 5.5.2.
Przeanalizowano również pod kątem celów rewitalizacji takie dokumenty, jak m.in.:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Zachodniopomorskim do 2015 roku,
Wojewódzki Program Przeciwdziałania Uzależnieniom na lata 2006-2015,
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Mysliborskiego,
Strategia Ekorozwoju Miasta i Gminy Barlinek na lata 2007-2013, Barlinek, wrzesień 2006r.,
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Barlinek,
Barlinek 2002r.,
Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego,
Gminny Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Barlinek na lata 2004-2007 z
perspektywa na lata 2008-2011,
Strategia Integracji i Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Barlinek na lata 2005-2012,
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
Gminny Program Opieki nad Zabytkami.
Ze wszystkimi w/w dokumentami Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 20102020 wykazuje widoczną zgodność w zakresie zawartych w nim przedsięwzięć.
4
Źródło: Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020
Strona | 19
3.
STAN ŚRODOWISKA
3.1. Istniejący stan środowiska oraz problemy jego ochrony istotne z punktu widzenia
realizacji LPR ze szczególnym uwzględnieniem obszarów podlegających ochronie
Pełna analiza stanu środowiska przyrodniczego miasta Barlinek dokonana została w szeregu
obowiązujących dokumentach dotyczących rozwoju gospodarczego, społecznego i
przestrzennego miasta., m.in. w „Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego Miasta i Gminy Barlinek”, „Strategii Ekorozwoju Miasta i Gminy Barlinek na lata
2007-2013”, „Gminnym Programie Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Barlinek na lata
2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011” oraz szczegółowo w ocenianym dokumencie.
Dlatego też niniejsza Prognoza omawia jedynie wybrane zagadnienia dotyczące stanu
środowiska mające ewidentny wpływ na obszary wsparcia i kluczowe projekty zapisane w LPR.
Duży nacisk położono w szczególności na problemy i zagrożenia środowiska przyrodniczego,
kulturowego i zdrowia ludzi.
Różnorodność biologiczna, obszary chronione
Obszar zlokalizowany jest w części centralnej miasta i obejmuje teren starego miasta, w tym
rynek oraz teren wzdłuż brzegu jeziora Barlineckiego. Część obszaru sąsiadująca bezpośrednio z
jeziorem charakteryzuje się mniejszą intensywnością zabudowy, brakiem kompozycji w
zagospodarowaniu przestrzennym. Znajdują się tam głównie obiekty rekreacyjno- sportowe i
turystyczne oraz domy mieszkalne. Obszar cechują znaczne walory przyrodnicze, występują na
nim liczne tereny zielone. Wśród zlokalizowanych tu skupisk drzew wstępują pomniki przyrody.
Jezioro Barlineckie, nad którym leży analizowany obszar znajduje się w sieci Ekologicznej Natura
2000.
W związku z powyższym ten atrakcyjny przyrodniczo teren w szczególności wymaga
zagospodarowania, uzupełnienia nasadzeń, nadania lub przywrócenia kompozycji zieleni oraz
wybudowania niezbędnej infrastruktury towarzyszącej mającej na celu ukierunkowanie
swobodnej i niezorganizowanej presji mieszkańców tej okolicy oraz turystów co bezpośrednio
wpłynie na poprawę bezpieczeństwa wyznaczonych obszarów Natura 2000. Nieświadome
zadeptywanie chronionej roślinności oraz wypłaszanie rzadkich i wrażliwych gatunków ptaków,
nadmierny hałas, bezmyślne pozostawianie oraz rozrzucanie odpadów - mogą mieć tragiczny
wpływ na funkcjonowanie i zachowanie tych cennych obszarów w przyszłości.
Najbliższymi obszarami Natura 2000 w stosunku do lokalizacji planowanych do realizacji
inwestycji są:
• Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 „Puszcza Barlinecka” PLB080001 (na
terenie obszaru – tuż przy granicy),
• Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Ostoja Barlinecka” PLH080071 (na
terenie obszaru – tuż przy granicy),
• Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Dolina Płoni i Jezioro Miedwie”
PLH320006 (bliskie sąsiedztwo).
W związku z powyższym te trzy obszary zostały szczegółowo opisane poniżej.
Strona | 20
Charakterystyka OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001)
Analizowany obszar został powołany Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 września
2007 r. (Dz. U. Nr 179, poz. 1275). Obszar ten zajmuje powierzchnię 26505.6 ha i swoim
zasięgiem obejmuje fragment rozległej Równiny Gorzowskiej, porośniętej lasami Puszczy
Gorzowskiej.
Rysunek 2 Lokalizacja granicy OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001) w stosunku do lokalizacji Obszaru I
5
Rysunek 3 Szczegółowa lokalizacja granicy OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001)
w stosunku do lokalizacji Obszaru I
5
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/
Strona | 21
Teren ten charakteryzuje się bogatą siecią hydrograficzną; przecinają go dopływy Noteci Polka i
Santoczna oraz dopływ Warty Kłodawka. Na terenie obszaru zlokalizowanych jest kilkadziesiąt
jezior różnych typów, w większości położonych wśród lasów, z największym Jeziorem
Barlineckim (268 ha) i Jeziorem Dankowskim Wielkim (107 ha). Spotkać można liczne niewielkie
oczka wytopiskowe, a także położone w zagłębieniach terenu torfowiska. Na przedmiotowym
terenie lasy zajmują ponad 80% powierzchni terenu. Dominują tu drzewostany sosnowe, jednak
duży jest także udział buczyn i dąbrów. Najlepiej zachowany zwarty kompleks lasów bukowych
znajduje się na południe od Barlinka. Na mniejszych powierzchniach, w zagłębieniach terenu,
występują bory bagienne i olsy, a w dolinach cieków i w okolicy źródlisk- łęgi.
Tabela 2 Klasy siedlisk obszaru OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001)
6
Klasy siedlisk
% pokrycia
Lasy iglaste
Lasy liściaste
Lasy mieszane
Zbiorniki wodne
Grunty orne
Łąki i pastwiska
59%
25%
8%
4%
2%
2%
Suma pokrycia siedlisk 100 %
Występuje co najmniej 20 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 7 gatunków z
Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym obszar zasiedla puchacz (PCK) - 1%-2%
populacji krajowej (C6), bielik (PCK) - powyżej 1% populacji krajowej (C6), co najmniej 1%
populacji krajowej (C6) następujących gatunków ptaków: dzięcioł czarny, kania czarna (PCK),
kania ruda (PCK), rybołów (PCK); w stosunkowo wysokim zagęszczeniu (C7) występuje bocian
czarny, trzmielojad, zimorodek i żuraw.
Poniżej przedstawiono charakterystykę Obszaru Natura 2000 – OSO Puszcza Barlinecka
(PLB080001), która jest powszechnie dostępna na oficjalnej stronie Europejskiej Sieci
Ekologicznej Natura 2000:
Tabela 3 Charakterystyka obszaru OSO Puszcza Barlinecka (PLB080001)
Lp
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
6
Kod
A229
A089
A021
A215
A031
A030
A081
A122
A238
A236
A320
A127
A075
A338
PLB080001 Puszcza Barlinecka
Typ Ostoi A
Powierzchnia 26505.6 ha
PLB080001: Siedliska wymienione w Załączniku I – nie znaleziono
PLB080001: Siedliska inne – nie znaleziono
PLB080001: Ssaki wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLB080001: Ssaki inne – nie znaleziono
PLB080001: Ptaki wymienione w Załączniku II
Nazwa gatunku
Znaczenie obszaru dla gatunku
Liczebność
Stan zachowa Izolacja
nia
Alcedo atthis
C
B
C
Aquila pomarina
D
Botaurus stellaris
C
B
C
Bubo bubo
B
C
C
Ciconia ciconia
D
Ciconia nigra
C
B
C
Circus aeruginosus
C
B
C
Crex crex
C
B
C
Dendrocopos medius
C
B
C
Dryocopus martius
C
C
C
Ficedula parva
C
B
C
Grus grus
C
C
C
Haliaeetus albicilla
C
B
C
Lanius collurio
D
-
Ocena
ogólna
C
C
B
C
C
C
C
C
C
C
C
-
Źródło: http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/- stan na 30-06-2010r.
Strona | 22
15
16
17
18
19
20
A246
A073
A074
A094
A072
A307
Lullula arborea
D
Milvus migrans
C
C
C
C
Milvus milvus
C
C
C
C
Pandion haliaetus
C
C
C
C
Pernis apivorus
C
B
C
C
Sylvia nisoria
D
PLB080001: Ptaki inne – nie znaleziono
PLB080001: Ptaki migrujące wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLB080001: Ptaki migrujące inne – nie znaleziono
PLB080001: Gady i Płazy wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLB080001: Gady i Płazy inne – nie znaleziono
PLB080001: Ryby wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLB080001: Ryby inne – nie znaleziono
PLB080001: Bezkręgowce wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLB080001: Bezkręgowce inne – nie znaleziono
PLB080001: Rośliny wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLB080001: Rośliny inne – nie znaleziono
PLB080001: Sprawujący nadzór (instalacja lub osoba)
Około 90% obszaru jest własnością Skarbu Państwa w zarządzie lasów Państwowych - Nadleśnictwa: Kłodawa, Strzelce
Krajeńskie, Barlinek, Choszczno. Pozostałe 10% należy do AWRSP, właścicieli prywatnych i in.
Do głównych zagrożeń dla analizowanego obszaru zalicza się: wycinanie starych drzewostanów,
osuszanie terenów, zanieczyszczenia wód, presja turystyczna, bezpośrednie zagrożenie na
skutek penetracji siedlisk (płoszenie, niszczenie gniazd), niszczenie ich przez wydeptywanie.
Występują tu następujące formy ochrony: Rezerwat Przyrody: Buki Zdroiskie (75,6 ha), Dębina
(12,2 ha), Markowe Błota (193,4 ha), Rzeka Przyłężek (35,1 ha), Wilanów (67,6 ha), Park
Krajobrazowy: Barlinecko-Gorzowski (23938,0 ha), Obszar Chronionego Krajobrazu:
C (Barlinek), II OCK woj. lubuskiego, III OCK woj. lubuskiego.
Charakterystyka SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071)
Obszar zajmuje powierzchnię 26596.4 ha i swoim zasięgiem obejmuje fragment rozległej
Gorzowskiej, porośniętej lasami Puszczy Gorzowskiej.
Rysunek 4 Lokalizacja granicy SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071) w stosunku do lokalizacji Obszaru I
7
7
Strona | 23
Rysunek 5 Szczegółowa lokalizacja granicy SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071)
Teren charakteryzuje bogata sieć hydrograficzną gdyż przecinają go dopływy Noteci Polka i
Santoczna oraz dopływ Warty Kłodawka. Na terenie obszaru zlokalizowanych jest kilkadziesiąt
jezior różnych typów, w większości położonych wśród lasów, z największym Jeziorem
Barlineckim (268 ha) i Jeziorem Dankowskim Wielkim (107 ha). Poza tym znajdują się tu liczne
niewielkie oczka wytopiskowe, a także położone w zagłębieniach terenu torfowiska. Lasy
zajmują ponad 80% analizowanej powierzchni terenu.
Dominują tu drzewostany sosnowe, choć zanotowano tutaj także duży udział buczyn i dąbrów.
Najlepiej zachowany zwarty kompleks lasów bukowych znajduje się na południe od Barlinka. Na
mniejszych powierzchniach, w zagłębieniach terenu, występują bory bagienne i olsy, a w
dolinach cieków i w okolicy źródlisk- łęgi.
Tabela 4 Klasy siedlisk obszaru SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071)
Klasy siedlisk
lasy iglaste
lasy liściaste
lasy mieszane
zbiorniki wodne
grunty orne
łąki i pastwiska
8
% pokrycia
59%
25%
8%
4%
2%
2%
Poniżej przedstawiono charakterystykę Obszaru Natura 2000 – SOO Ostoja Barlinecka
(PLH080071), która jest powszechnie dostępna na oficjalnej stronie Europejskiej Sieci
8
Źródło: http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/- stan na 30-06-2010r.
Strona | 24
Tabela 5 Ogólna charakterystyka obszaru SOO Ostoja Barlinecka (PLH080071)
Lp
Kod
1
9170
2
3
9110
9130
4
91E0
5
91D0
6
3150
7
9190
8
6510
9
7110
10
7140
11
7120
12
7150
Lp
Kod
1
2
Lp
1
2
3
4
5
6
7
8
Lp
1
2
3
4
5
1337
1355
PLH080071 Ostoja Barlinecka
Typ Ostoi K
PLH080071: Siedliska wymienione w Załączniku I
Nazwa gatunku
Pokrycie
ReprezentaObszar
Stan
[%]
cja
względny
zachowania
Grąd środkowoeuropejski i
34.8%
A
C
A
subkontynentalny
(Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)
Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion)
31.8%
B
C
B
Żyzne buczyny (Dentario glandulosae16.9%
A
C
A
Fagenion, Galio odorati-Fagenion)
Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i
12.4%
A
C
B
jesionowe (Salicetum albo-fragilis,
Populetum albae, Alnenion glutinosoincanae, olsy źródliskowe)
Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi1.37%
C
C
B
Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosiPinetum, Pino mugo-Sphagnetum,
Sphagno
girgensohnii-Piceetum i brzozowo-sosnowe
bagienne lasy borealne)
Starorzecza i naturalne eutroficzne
1.06%
A
C
A
zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z
Nympheion, Potamion
Pomorski kwaśny las brzozowo-dębowy
0.74%
B
C
B
(Betulo-Quercetum)
Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane
0.66%
B
C
B
ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)
Torfowiska wysokie z roślinnością
0.06%
B
C
B
torfotwórczą (żywe)
Torfowiska przejściowe i trzęsawiska
0.04%
A
C
A
(przeważnie z roślinnością z ScheuchzerioCaricetea)
Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz
0.02%
B
C
B
zdolne do naturalnej i stymulowanej
regeneracji
Obniżenia na podłożu torfowym z
0.01%
B
C
B
roślinnością ze związku Rhynchosporion
PLH080071: Siedliska inne – nie znaleziono
PLH080071: Ssaki wymienione w Załączniku II
Nazwa gatunku
Liczebność
Stan
Izolacja
zachowania
bóbr europejski
C
B
C
wydra
C
B
C
PLH080071: Ssaki inne
Nazwa gatunku
Capreolus capreolus
Cervus elaphus
kuna leśna
Martes foina
Meles meles
Mustela erminea
Mustela nivalis
tchórz
PLH080071: Ptaki wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH080071: Ptaki inne – nie znaleziono
PLH080071: Ptaki migrujące wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH080071: Ptaki migrujące inne – nie znaleziono
PLH080071: Gady i Płazy wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH080071: Gady i Płazy inne
Nazwa gatunku
Anguis fragilis
Bufo bufo
grzebiuszka ziemna
jaszczurka zwinka
Lacerta vivipara
Ocena
ogólna
A
B
A
B
C
A
B
C
B
B
B
B
Ocena
ogólna
C
B
Strona | 25
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Natrix natrix
ropucha zielona
rzekotka drzewna
Triturus vulgaris
żaba jeziorkowa
żaba moczarowa
żaba trawna
żaba wodna
żaba śmieszka
PLH080071: Ryby wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH080071: Ryby inne – nie znaleziono
Lp.
Nazwa gatunku
1
sieja
2
sielawa
PLH080071: Bezkręgowce wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH080071: Bezkręgowce inne – nie znaleziono
PLH080071: Rośliny wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH080071: Rośliny inne
Lp.
Nazwa gatunku
1
Alchemilla monticola
2
Andromeda polifolia
3
Angelica archangelica
4
Calamagrostis stricta
5
Carex demissa
6
Carex diandra
7
Carex dioica
8
Carex flava
9
Carex lepidocarpa
10
Carex limosa
11
Cladium mariscus
12
Dactylorhiza fuchsii
13
Dactylorhiza incarnata
14
Dactylorhiza maculata
15
Dactylorhiza majalis
16
Dactylorhiza traunsteineri
17
Drosera rotundifolia
18
Dryopteris cristata
19
Dryopteris expansa
20
Epipactis helleborine
21
Epipactis palustris
22
Juncus subnodulosus
23
Lathyrus palustris
24
Ledum palustre
25
Lilium martagon
26
Listera ovata
27
Lycopodium annotinum
28
Lycopodium clavatum
29
Neottia nidus-avis
30
Nymphaea candida
31
Ophioglossum vulgatum
32
Platanthera bifolia
33
Potamogeton trichoides
34
Pulsatilla pratensis
35
Rhynchospora alba
36
Scheuchzeria palustris
37
Stellaria uliginosa
38
Trollius europaeus
39
Utricularia intermedia
40
Utricularia minor
41
Utricularia vulgaris
PLH080071: Sprawujący nadzór (instalacja lub osoba)
Dyrekcja Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego w Gorzowie Wielkopolskim, 66-400 Gorzów Wielkopolski, ul.
Jagiellończyka 8, tel. (0-95) 721-55-30, biuro Parku mieści się w Lubocieszu, 66-415 Kłodawa, Lubociesz(Lipy) 7, tel. 09
Obszar w większości położony na terenie Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego (23
938 ha; 1991) z rezerwatami przyrody: Markowe Błota (193,40 ha; 1994), Dębina (12,18 ha;
1995), Wilanów (67,16 ha; 1996) oraz Buki Zdroiskie (75,57 ha; 1982).
Strona | 26
Charakterystyka SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLH320006)
Obszar zajmuje powierzchnię 20755.9 ha. Dolina rzeki Płoni od źródeł w rejonie Barlinka do
miejscowości Kołbacz wraz z dolinami dwóch dopływów: Strzelicy i Krzekny.
Rysunek 6 Lokalizacja granicy SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLH320006)
9
Rysunek 7 Szczegółowa lokalizacja granicy SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLB320006)
Obszar zróżnicowany na dwie jednostki o odmiennej genezie, budowie geomorfologicznej i
strukturze siedlisk:
9
Strona | 27
"Źródliskowa dolina Płoni" ma charakter przełomowy. Jest to głęboka dolina, przecinająca
pasmo moreny czołowej marginalnej. Wysokie i strome zbocza porozcinane są licznymi
wąwozami i dolinkami erozyjnymi. Na zboczach i w wąwozach dominują zbiorowiska lasów
liściastych, głównie grądy środkowoeuropejskie, lasy mieszane i kwaśne buczyny. Górne
krawędzie doliny i zbocza wąwozów zajęte są przez murawy kserotermiczne i płaty ciepłych
dąbrów. W niektórych wąwozach, w strefie podzboczowej i w dnie doliny występują wypływy
wód podziemnych, bogatych w węglan wapnia. Zasilają one kompleksy źródliskowe, w których
odbywała się akumulacja trawertynów i torfów źródliskowych. Dno doliny pokryte rozległym
torfowiskiem o złożonej genezie: na bazie wypełnionego gytiami wapiennymi zbiornika
pojeziornego rozwinęło się kompleksowe torfowisko soligeniczne, aktywnie zasilane wodami
podziemnymi. Po częściowym odwodnieniu obszar gleb organicznych wykorzystywany był jako
użytki zielone, z dużym udziałem łąk wilgotnych (Calthion) i zmienno wilgotnych (Molinion)
obfitujących w osobliwości florystyczne, typowe dla siedlisk zasobnych w wapń. Po zaniechaniu
użytkowania postępuje rozwój ziołorośli, zarośli wierzbowych i lasów łęgowych. W obrębie
doliny występują także suche, piaszczyste wzgórza zajęte przez zbiorowiska borów mieszanych i
łąki mezofilne (Arrhenatherion).
"Basen Pra-Miedwia" obejmuje obszar doliny Płoni i Krzekny w obrębie tzw. plejstoceńskiego
zastoiska wodnego oraz moreny dennej. Tereny otaczające odznaczają się niezbyt wielkimi
deniwelacjami i bardzo żyznymi glebami (czarne ziemie pyrzyckie). Przeważającą część obszaru
doliny Płoni zajmują siedliska powstałe po sztucznym obniżeniu (w roku 1770) poziomu wody i
odsłonięciu większej części dna wielkiego jeziora tzw. Pra-Miedwia. Na wielometrowych
pokładach kredy jeziornej wykształciły się płytkie pokłady torfowe, wykorzystywane w
przeszłości jako użytki zielone (Calthion i Molinion). Głębsze partie zbiornika wodnego
utworzyły oddzielne jeziora o charakterze alkalitroficznym (jez. ramienicowe): Miedwie, Płoń,
Będgoszcz, Zaborsko, Żelewo i Żelewko oraz szereg drobniejszych zbiorników wodnych o
podobnym charakterze. W wodach i na brzegach tych jezior wykształciły się zbiorowiska
roślinne nawiązujące do torfowisk węglanowych (Caricion davallianae), lokalnie wzbogacone o
gatunki halofilne (Wierzbno).
Stwierdzono tu najbogatszą w Polsce populację storczyka błotnego oraz jedno z nielicznych w
Polsce stanowisk turzycy Buxbauma. Płaskie brzegi jezior pokryte są rozległymi szuwarami
trzcinowymi, kłociowymi (największe powierzchnie w Polsce) i turzycowymi. W rejonie jez. Płoń
rozwinęły się kompleksy bagiennych olsów i łęgów, a na skłonach doliny: żyznych łęgów
wiązowych (także nad Miedwiem k. Wierzchlądu) i grądów. Na eksponowanych zboczach
występują murawy kserotermiczne obfitujące w osobliwości flory (m.in. koło Przywodzia,
Gardźca, Oćwieki, St. Przylepu, Grędźca, Turzego).
Tabela 6 Klasy siedlisk obszaru SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLH320006)
Klasy siedlisk
łąki i pastwiska
zbiorniki wodne
grunty orne
lasy mieszane
lasy liściaste
lasy iglaste
złożone systemy upraw i działek
tereny rolnicze z dużym udziałem udziałem elementów naturalnych
bagna
10
10
% pokrycia
37%
23%
20%
8%
6%
3%
1%
1%
1%
Źródło: http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/ - stan na 30-06-2010r.
Strona | 28
Ostoja obejmuje rozległe korytarze ekologiczne o randze ponadregionalnej (Dolina Płoni) i
regionalnej (Dolina Krzekny) bardzo intensywnie wykorzystywane przez ptaki migrujące. Jezioro
Miedwie wykorzystywane jest jako rezerwuar i miejsce poboru wody pitnej dla miasta
Szczecina.
Poniżej przedstawiono charakterystykę Obszaru Natura 2000 – SOO Dolina Płoni i Jezioro
Miedwie (PLH320006), która jest powszechnie dostępna na oficjalnej stronie Europejskiej Sieci
Tabela 7 Ogólna charakterystyka obszaru SOO Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLH320006)
Lp
Kod
1
3140
2
7230
3
9170
4
91E0
5
3150
6
6510
7
7210
8
6430
9
91I0
10
11
9110
6210
12
13
6410
6120
14
7220
15
3260
16
91F0
Lp
Kod
1
2
1337
1355
Lp
1
2
3
4
Lp
1
2
A294
A229
PLH320006 Dolina Płoni i Jezioro Miedwie
Typ Ostoi K
PLH320006: Siedliska wymienione w Załączniku I
Nazwa gatunku
Pokrycie
Reprezenta
Obszar
Stan
Ocena
[%]
-cja
względny
zachowania
ogólna
Twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki
18.8%
A
A
B
A
wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea
Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o
7.55%
B
B
B
B
charakterze młak, turzycowisk i mechowisk
Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny
5.76%
B
C
B
B
(Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)
Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe
4.32%
B
C
B
B
(Salicetum albae, Alnenion glutinoso-incanae,
olsy źrodliskowe)
Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki
3.8%
B
C
C
C
wodne ze zbiorowiskami z Nympheion,
Potamion
Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane
1.13%
B
C
B
B
ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)
Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci,
0.25%
B
C
C
C
Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis)
Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i
0.2%
B
C
A
C
ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium)
Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti0.14%
C
C
B
C
petraeae)
Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion)
0.09%
B
C
A
C
Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea)0.06%
A
C
B
B
priorytetowe są tylko murawy z istotnymi
stanowiskami storczyków
Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion)
0.05%
B
C
C
C
Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe
0.04%
B
C
C
C
(Koelerion glaucae )
Źródliska wapienne ze zbiorowiskami
0.01%
B
C
A
B
Cratoneurion commutati
Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami
0.01%
D
włosieniczników Ranunculion fluitantis
Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe
0.01%
B
C
B
C
(Ficario-Ulmetum)
PLH320006: Siedliska inne – nie znaleziono
PLH320006: Ssaki wymienione w Załączniku II
Nazwa gatunku
Liczebność
Stan
Izolacja
Ocena
zachowania
ogólna
bóbr europejski
D
wydra
D
PLH320006: Ssaki inne
Nazwa gatunku
Crocidura suaveolens
Karlik większy
Neomys fodiens
Nocek rudy
PLH320006: Ptaki wymienione w Załączniku II
Nazwa gatunku
Acrocephalus paludicola
D
Alcedo atthis
D
-
Strona | 29
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Lp
1
2
3
4
5
6
7
A089
A021
A197
A031
A081
A082
A084
A038
A379
A154
A127
A075
A022
A338
A068
A073
A074
A151
A140
A307
A166
Aquila pomarina
D
Botaurus stellaris
D
Chlidonias niger
D
Ciconia ciconia
D
Circus aeruginosus
D
Cygnus cyaneus
D
Circus pygargus
D
Cygnus cygnus
D
Emberiza hortulana
D
Gallinago media
D
Grus grus
D
Haliaeetus albicilla
D
Ixobrychus minutus
D
Lanius collurio
D
Mergus albellus (Mergellus albellus)
D
Milvus migrans
D
Milvus milvus
D
Philomachus apricaria
D
Sylvia nisoria
D
Tringa glareola
D
Tringa glareola
D
PLH320006: Ptaki inne – nie znaleziono
PLH320006: Ptaki migrujące wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH320006: Ptaki migrujące inne – nie znaleziono
PLH320006: Gady i Płazy wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH320006: Gady i Płazy inne
Nazwa gatunku
Anguis fragilis
Bufo bufo
jaszczurka zwinka
Lacerta vivipara
Natrix natrix
rzekotka drzewna
Triturus alpestris
8
Vipera berus
9
żaba jeziorkowa
10
żaba moczarowa
11
żaba trawna
12
żaba wodna
13
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Lp.
1
2
3
4
-
-
żaba śmieszka
PLH320006: Ryby wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH320006: Ryby inne – nie znaleziono
PLH320006: Bezkręgowce wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH320006: Bezkręgowce inne
Nazwa gatunku
Anodonta cygnaea
Argiope bruennichi
Bombus lapidarius
Bombus terrestris
Carabus cancellatus
Carabus coriaceus
Carabus granulatus
Carabus hortensis
Carabus intricatus
Carabus violaceus
Unio pictorum
Unio tumidus
PLH320006: Rośliny wymienione w Załączniku II – nie znaleziono
PLH320006: Rośliny inne
Nazwa gatunku
Adonis vernalis
Allium scorodoprasum
Anemone sylvestris
Aquilegia vulgaris
Strona | 30
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Arum maculatum
Asarum europaeum
Callitriche stagnalis
Campanula latifolia
Carex bohemica
Carex buxbaumii
Carex supina
Centaurium littorale
Dactylorhiza incarnata
Dactylorhiza majalis ssp. majalis
Dianthus superbus
Dryopteris cristata
Epipactis palustris
Gentiana cruciata
Gentianella amarella
Gentianella uliginosa
Juncus acutiflorus
Juncus subnodulosus
Lathyrus palustris
Lilium martagon
Linum austriacum
Listera ovata
Neottia nidus-avis
Orchis militaris
Oxytropis pilosa
Platanthera bifolia
Polemonium coeruleum
Primula elatior
Pulsatilla pratensis
Samolus valerandi
Schoenus ferrugineus
Schoenus nigricans
Scorzonera purpurea
Stipa capillata
Trollius europaeus
Vaccaria hispanica
PLH320006: Sprawujący nadzór (instalacja lub osoba)
Zespół PK Woj. Lubuskiego, 66-400 Gorzów Wielkopolski, ul. Jagiellończyka 8; RDLP w Szczecinie, 70-965 Szczecin, ul.
Słowackiego;
Głównym zagrożeniem dla tego obszaru jest antropopresja związana z gospodarką rolną
(zmiany intensywności użytkowania łąk, rozszerzanie areału gruntów ornych, zaniechanie
tradycyjnego, ekstensywnego użytkowania łąk, eutrofizacja, m.in. bezściołowy chów świń
(ferma Kołbacz); melioracje, spadek poziomu wód gruntowych, budowa stawów rybnych,
eksploatacja kredy jeziornej i torfu; zalesianie muraw kserotermicznych lub ich spontaniczne
zarastanie.
Obszar w większości nie jest chroniony; obejmuje 2 rezerwaty przyrody: Brodogóry (5,24 ha;
1957) i Stary Przylep (2,13 ha; 1974); fragment Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego
z rezerwatem przyrody Skalisty Jar Libberta (33,21 ha; 1995) oraz fragment Obszaru
Chronionego Krajobrazu Barlinek (12 949,4 ha). Projektuje się utworzenie 15 rezerwatów
przyrody: Źródła Płoni, Grądowa Dolina, Wilcze Jary, Janowskie Murawy, Wąwozy pod
Żydowem, Łęgi źródliskowe pod Chrapowem, Wołdowo, Lubiatowskie Łęgi, Kluki, Łąki
storczykowe nad jez. Szybel, Łąki ramienicowe jeziora Koryto, Modre Kłociowisko, Turze,
Miedwiański Brzeg, Koszewo.
Strona | 31
Ponadto w pobliżu analizowanego Obszaru I zlokalizowane są następujące obszary cenne
pod względem przyrodniczym11:
• Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy (bezpośrednie sąsiedztwo),
• Obszar chronionego krajobrazu „C” (obszar ten zlokalizowany jest w zachodniej części
gminy, ok. 15 km w kierunku zachodnim od Miasta Barlinek, w okolicach miejscowości
Kornatka oraz jeziora Karskie Małe).
• Rezerwaty przyrody:
o „Skalisty Jar Libberta” (położony ok. 11 km w kierunku północnym w odniesieniu
do Miasta Barlinek),
o „Markowe Błota” (położony ok. 12 km w kierunku południowym w odniesieniu do
Miasta Barlinek),
• Użytki ekologiczne:
o “Mochortowskie Mokradła”,
o „Wyspy na jez. Barlineckim” (bliskie sąsiedztwo),
o “Rychnowskie Bagno”,
o „Okuńska Rynna”,
o “Mochordowskie Mokradło”,
o “Mokradło Okno”,
o “Zadrzewienia Rychnowskie”,
o „Łubianka”,
o „Roztopowa Rynna”.
• Pomniki przyrody (26 obiektów w tym 12 pojedynczych drzew, 11 grup drzew, jedno
źródło, jedna forma odsłonięć oraz jeden pomnik w postaci dwóch głazów),
• Stanowiska rozrodu i regularnego przebywania zwierząt gatunków chronionych: na
terenie gminy Barlinek znajdują się 4 stanowiska rozrodu i regularnego przebywania
bielika w leśnictwach: Łubianka, Okno i Śródborów12, 13.
• Korytarze ekologiczne:
Na terenie gminy Barlinek za korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym uznano "Obszar
Barlinecki” (02-K), który poprzez dolinę Płoni wiąże Pojezierze Myśliborskie
i Równinę Gorzowską z jeziorami Płoni, Miedwie i Dąbie, a dalej z obszarem węzłowym
„Dolnej Odry” (01-M) łącznie z Zalewem Szczecińskim i Bałtyckim oraz lokalnymi
korytarzami.
11
Źródło: Waloryzacja Przyrodnicza Gminy Barlinek (operat generalny), Szczecin 2003r.,
13
Źródło: Urząd Wojewódzki Województwa Zachodniopomorskiego:
http://www.wzp.pl/srodowisko/formy_ochrony_przyrody/obszary_chronionego_krajobrazu3.htm
12
Strona | 32
Obiekty przewidziane do ochrony zasobów przyrodniczych14
Obszary i obiekty na terenie gminy Barlinek zasługujące na prawną ochronę i powołanie
na podstawie ustawy o ochronie przyrody podzielić można na następujące grupy:
• rezerwaty przyrody – propozycja powołania 11 nowych rezerwatów: „Wąwozy pod
Żydowem”, „Janowskie Murawy”, „Grądowa Dolina”, „Wilcze Jary”, „Źródła Płoni”,
„Buczyny Barlineckie”, „Jezioro Okunie”, „Jezioro Sitno – Lubiszewko”, „Lilie Wodne”,
„Suchar Rosiczkowy”, „Jezioro Listek”.
• użytki ekologiczne – propozycja powołania 4 nowych obiektów odpowiadających
ustawowej definicji użytku ekologicznego i wymagających ochrony, ze względu na
potrzeby ochrony różnorodności biologicznej i sprawnego funkcjonowania systemów
ekologicznych: „Laskowskie Jeziorko”, „Rynna Jeziora Głębokiego”, „Dzikowskie
Mokradła”, „Oczka koło Dzikowa”.
• pomniki przyrody – propozycja objęcia ochroną 34 pojedynczych drzew oraz 13 alei
drzew,
• zespoły przyrodniczo – krajobrazowe – propozycja objęcia ochroną 7 obiektów.
Poniżej szczegółowo opisano te obszary i obiekty cenne przyrodniczo które znajdują się w
najbliższym otoczeniu planowanych do realizacji inwestycji:
Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy
Barlinecko – Gorzowski Park Krajobrazowy utworzony został na mocy Rozporządzenia
Wojewody Gorzowskiego nr 27 z dnia 23 października 1991 roku w celu zachowania i ochrony
walorów krajobrazowych naturalnego środowiska, wartości kulturowych, przyrodniczych oraz
dydaktycznych i wypoczynku ludności. Następnie Rozporządzeniem Wojewody Gorzowskiego nr
6 z dnia 18 lipca 1996 roku rozszerzono jego granice o Dolinę Rzeki Płoni i jednocześnie
zatwierdzono Plan Ochrony Parku.
Park położony jest na terenie pięciu sąsiadujących gmin: Barlinek, Nowogródek Pomorski,
Pełczyce, Strzelce Krajeńskie i Kłodawa. Ogólna powierzchnia BGPK wynosi 23 982,91 ha,
natomiast powierzchnia otuliny parku obejmuje 31 768,19 ha. Powierzchnia BGPK na terenie
Gminy Barlinek wynosi 10 698,90 ha (w granicach województwa zachodniopomorskiego – 11
840,14 ha), co stanowi 41,35% obszaru Gminy. Powierzchnia otuliny na tym samym terenie
wynosi 10 181 ha (w granicach województwa zachodniopomorskiego – 20 055 ha), co stanowi
39,34% obszaru Gminy15.
Do największych walorów krajobrazowych i przyrodniczych przedmiotowego parku należą
przede wszystkim lasy, jeziora i zachowane w naturalnym stanie meandrujące cieki w postaci
rzek i licznych strumieni . Tereny parku rozciągają się na równinie sandrowej, usypanej przez
wody odpływające z topniejącego lodowca. Powierzchnia sandru nie jest płaska, poprzecinana
jest ciągami rynnowymi i zagłębieniami. Jeziora, bedące integralną częścią kompleksów leśnych,
mają powiązania z rzekami, tworząc malownicze ciągi jezior przepływowych.
Łączy je Santoczna, Przyłężek, Pełcz i inne cieki. Rzeki te, swoją naturalnością i czystością wód
nadają swoistego, urokliwego piękna obszarowi Barlinecko - Gorzowskiego Parku
Krajobrazowego16. Zwarte i urozmaicone pod względem siedliskowym oraz składu gatunkowego
kompleksy leśne, pocięte enklawami jezior, ciekami małych rzek, strumieni i potoków
przepięknych i malowniczych w swej naturalności to czynniki podkreślające walory przyrodnicze
i urok Barlinecko Gorzowskiego Parku Krajobrazowego.
14
Źródło: Strategia Ekorozwoju Miasta i Gminy Barlinek na lata 2007-2013
16
Źródło: http://www.przyroda.powiatgorzowski.pl/bgpk.html
15
Strona | 33
Rysunek 8 Granice Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego
17
Ze względu na odmienne warunki przyrodnicze w strukturze Parku wyróżnia się dwa obszary:
Puszczę Barlinecką i Dolinę Płoni.
Puszcza Barlinecka obejmuje południową część Parku i rozpościera się na obszarze gmin:
Barlinek, Pełczyce, Nowogródek Pomorski (woj. zachodniopomorskie) oraz Strzelce Krajeńskie i
Kłodawa (woj. lubuskie). Głównie jest to teren sandrowy, opadający od pasa moren czołowych
w rejonie Barlinka w kierunku dolin Noteci. Jego powierzchnię rozcinają doliny wód
roztopowych, ukształtowane w okresie topnienia lodowca. Zagłębienia w dnie dolin wypełniają
w górnych odcinkach mokradła i bezodpływowe jeziora. Wypływające wody podziemne dają
początek ciekom odpływającym na południe. W gminie Barlinek jest to rzeczka Santoczna.
Lasy Puszczy Barlineckiej zajmują 87,37% powierzchni tej jednostki strukturalnej Parku. Skład
lasu jest urozmaicony, z przewagą drzewostanów sosnowych. Dużą powierzchnię zajmują lasy
liściaste bukowe i dębowe. Wiele okazów drzew nie będących jeszcze pomnikami przyrody, w
krótkim okresie może nimi być z uwagi na okazałą grubość i wiek. W obrębie analizowanej
Puszczy Barlineckiej planowanych do utworzenia jest 9 rezerwatów przyrody, z czego dwa
utworzono (jeden z nich „Markowe Błota” znajduje się na terenie gminy Barlinek). Sześć
projektowanych rezerwatów tego obszaru leży na terenie gminy Barlinek.
17
Źródło: http://www.przyroda.powiatgorzowski.pl/pdf/gbpk_mapdf.pdf
Strona | 34
Dolina Płoni zlokalizowana jest w kierunku północno wschodnim od miasta Barlinka. Większa
część obszaru Doliny (ok. 74,5% powierzchni) leży w gminie Barlinek. Budowa geologiczna jak i
ukształtowanie terenu są efektem działalności ostatniego zlodowacenia. Obszar charakteryzuje
się dużym zróżnicowaniem wysokości na niewielkiej przestrzeni. Najwyższe wzniesienia
dochodzą do 114 m n.p.m, zaś najniżej położony obszar (przy moście w Laskówku) ma wysokość
24,0 m n.p.m. Obszar doliny ograniczony jest wysokimi krawędziami, o wysokości względnej
dochodzącej miejscami do 90 m. Zbocza doliny poprzecinane są wąwozami, których naliczono
ok. 90. Miejscami ze skarp wynurzają się bloki „skałek” – zlepieńców wapiennych. Dnem doliny
meandruje niezbyt szeroka lecz dość głęboka rzeka Płonia. Wody rzeki, strumieni i licznych w
dolinie źródeł wykorzystywane są obecnie w dużym stopniu do zasilania rozległych stawów
rybnych. Duży udział w powierzchni dna doliny mają gleby hydromorficzne, w tym torfy o
genezie soligenicznej.
Wyjątkowo bogata i zróżnicowana flora Doliny Płoni obejmuje 654 gatunki roślin naczyniowych
i 95 gatunków mszaków18. Na uwagę zasługuje duże nagromadzenie gatunków górskich. Ich
ostoją są w dolinie lasy liściaste, porastające zbocza wąwozów. Przy drogach i w trudno
dostępnych fragmentach terenu zachowały się pomnikowe okazy drzew. Na terenie Doliny
Płoni utworzono 1 rezerwat przyrody i zaproponowano utworzenie dalszych 6 (z czego 5
położonych jest w gminie Barlinek). W wyniku inwentaryzacji sąsiednich gmin powstał pomysł
stworzenia Parku Krajobrazowego „Dolina Płoni”. Miałby on obejmować dolinę rzeki Płonia od
jej źródeł, czyli jeziora Barlineckiego do ujścia do jeziora Miedwie. Puszczę Barlinecką oraz
Dolinę Płoni proponuje się włączyć do sieci NATURA 2000.
Obszar chronionego krajobrazu:
Obszar chronionego krajobrazu „C” został powołany na podstawie Rozporządzenia Wojewody
Gorzowskiego z dnia 24 listopada 1998 r.19 OChK „C” zajmuje powierzchnię 13172 ha i położony
jest na terenie gmin: Barlinek, Myślibórz, Nowogródek Pomorski, Kłodawa, Pełczyce, Strzelce
Krajeńskie, Santok i Zwierzyń. Celem utworzenia tego obszaru było zapewnienie ochrony
wartości przyrodniczych i wypoczynkowo-rekreacyjnych Równiny Gorzowskiej i Pojezierza
Myśliborsko-Barlineckiego20. To wyjątkowo urozmaicony teren z licznymi bezodpływowymi
jeziorkami i rynnami polodowcowymi, obszar stanowi otulinę Barlinecko-Gorzowskiego Parku
Krajobrazowego - jest cenny pod względem krajobrazowym i przyrodniczym.
Powierzchnia tego obszaru na terenie gminy Barlinek wynosi 430 ha, co stanowi 1,7% jej
powierzchni. Na grunty rolne przypada tu 100 ha, lasy zajmują 250 ha, a wody 80 ha. Obszar ten
zlokalizowany jest w zachodniej części gminy, w okolicach Kornatki oraz jeziora Karskie Małe.
18
Źródło: Strategia Ekorozwoju Miasta i Gminy Barlinek na lata 2007-2013, Barlinek, wrzesień 2006r.,
20
Źródło: Urząd Wojewódzki Województwa Zachodniopomorskiego:
http://www.wzp.pl/srodowisko/formy_ochrony_przyrody/obszary_chronionego_krajobrazu3.htm
19
Strona | 35
Rysunek 9 Położenie Obszaru Chronionego Krajobrazu "C" w odniesieniu do lokalizacji Obszaru I
Jak wynika z powyższej mapy znaczne odległości jakie dzielą OChK-C i analizowany Obszar I
powodują, iż realizacja planowanych inwestycji nie wpłynie negatywnie na stan oraz
zachowanie siedlisk i gatunków chronionych Obszaru Chronionego krajobrazu „C”.
Dodatkowo poniżej przedstawiono krótką charakterystykę obszarów i obiektów cennych pod
względem przyrodniczym znajdujących się w najbliższym otoczeniu analizowanego Obszaru I,
zgodnie z wycinkiem mapy waloryzacji będącej częścią opracowania: Waloryzacja Przyrodnicza
Gminy Barlinek (operat generalny), Szczecin 2003r.
21
Rysunek 10 Obszary i obiekty cenne przyrodniczo w najbliższym otoczeniu analizowanego Obszaru I
21
Strona | 36
Legenda:
R-5: rezerwat przyrody „Źródła Płoni” (planowany do realizacji)
Obszar ten położony jest na wschód od miejscowości Barlinek, Nadl. Barlinek, Oddz. 1714a-l.
Powierzchnia rezerwatu ścisłego 3,17 ha, rezerwatu częściowego 29,21 ha, razem 32,38 ha, w
tym lasy 31,86 ha, inne 0,52 ha. Przedmiotem i celem ochrony tego obszaru jest zachowanie
ekosystemów leśnych, źródliskowych, wodnych i bagiennych, z typową dla nich florą i fauną
oraz walorów krajobrazowych, dydaktycznych i badawczych. To malowniczy kompleks
bagiennych lasów, bagien i aktywnych źródeł. Charakteryzuje go bogata i różnorodna roślinność
torfowiskowa, bagienna i leśna. Występują tutaj następujące populacje roślin chronionych,
zagrożonych i rzadkich: potocznik wąskolistny, trzcinnik pospolity, rzeżucha gorzka, czartawa
drobna, paprotnica krucha, skrzyp zimowy, kruszyna pospolita, przytulia leśna, bluszcz
pospolity, łuskiewnik różowy, czworolist pospolity, porzeczka czarna, trędownik oskrzydlony,
kozłek dwupienny. Mszaki: Calliergon cuspidatum, Thuidium delicatulum. To obiekt o walorach
regionalnych. Występuje tu siedlisko z listy dyrektywy – lasy nadrzeczne z olszą czarną i
jesionem wyniosłym.
UE-II: użytek ekologiczny „Wyspy na jez. Barlineckim”
Analizowany użytek ekologiczny obejmujący cztery wyspy na jeziorze Barlineckim o pow. 3,7ha
został powołany Rozp. Woj. Gorzowskiego z dn. 25.11.1993, Dz. Urz. Woj. Gorzowskiego Nr 17,
poz. 190 z dn. 26.12.1993. Przedmiotem jego ochrony jest zachowanie walorów
krajobrazowych typowych, leśnych i wodnych zbiorowisk roślinnych i ostoi zwierząt. To obiekt o
walorach lokalnych. Wyspy na jeziorze Barlineckim porośnięte są roślinnością leśną i zaroślową.
Od strony jeziora otoczone pasami szuwarów. Stanowiska gatunków chronionych: porzeczka
czarna (Wyspa Sowia i Wyspa Nadziei). Jest to miejsce lęgów rzadkich gatunków ptaków,
między innymi nurogęsia i gągoła (Dyrektywa siedliskowa, Konwencja Berneńska). Do
najgroźniejszych zagrożeń tego obszaru należą: niekontrolowana penetracja turystyczna i
kłusownictwo.
OC-5: Obszar cenny przyrodniczo obejmujący cztery wyspy na jeziorze Barlineckim, które są
uznane za użytki ekologiczne. Jest to miejsce lęgów rzadkich gatunków ptaków,między innymi
nurogęsia i gągoła, być może także kani rudej. Jezioro jest ostoją siei i sielawy.
Strona | 37
Pomniki przyrody – przewidziane do ochrony
Tabela 8 Wykaz pomników przyrody przewidzianych do ochrony, zlokalizowanych w bliskim sąsiedztwie
22
planowanych do realizacji inwestycji
Symbol na
mapie
Miejscowość
Opis obiektu
Uwagi
1: 25 000
40.
Barlinek – 53 równoleżnik
Lipa holenderska o obw. 395 cm
Ochrona częściowa
Głóg dwuszyjkowy odmiana pełnokwiatowa
41.
Barlinek – ul. Pełczycka 2
Ochrona częściowa
śnieżnobiała o obw. od 113 do 140 cm
42.
Barlinek – ul. Pełczycka 2
Ochrona częściowa
czerwona o obw.106 cm
Barlinek – przy młynie na ul.
43.
Głóg jednoszyjkowy o obw. 100 cm
Ochrona częściowa
Fabrycznej
44.
Barlinek – ul. Mickiewicza 4
Ochrona częściowa
czerwona o obw. 140 cm
46.
Barlinek – nad jeziorem
Klon tatarski o obw. 295 cm
Ochrona częściowa
Aleja jednostronna mieszana z kasztanowca
67.
Barlinek – ul. Sportowa
zwyczajnego o obw. od 200 do 295 cm i lipy Ochrona częściowa
drobnolistnej o obw. od 300 do 395 cm
Aleja mieszana dwustronna złożona z
68.
Barlinek – ul. Wiosenna
klonów (w ty mklon srebrzysty) i jaworów o Ochrona częściowa
obw. ca od 170 do 380 cm
69.
Droga Moczkowo – Barlinek Aleja z jesionem wyniosłym o obw. 250 cm
Ochrona częściowa
Korytarze ekologiczne:
Na terenie gminy Barlinek za korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym uznano "Obszar
Barlinecki” (02-K), który poprzez dolinę Płoni wiąże Pojezierze Myśliborskie
i Równinę Gorzowską z jeziorami Płoni, Miedwie i Dąbie, a dalej z obszarem węzłowym „Dolnej
Odry” (01-M) łącznie z Zalewem Szczecińskim i Bałtyckim oraz lokalnymi korytarzami.
System ekologiczny przedmiotowego Obszaru I uzupełnia park miejski, a także liczne skwery i
zieleńce.
Do głównych zagrożeń różnorodności biologicznej zlokalizowanej w sferze oddziaływania
analizowanego Obszaru I zalicza się:
− nadmierną i niekontrolowaną presję mieszkańców Miasta Barlinek i turystów,
− nieświadome zadeptywanie chronionej roślinności oraz wypłaszanie rzadkich i wrażliwych
gatunków ptaków, nadmierny hałas, bezmyślne pozostawianie oraz rozrzucanie odpadów,
− zagospodarowywanie terenów w otoczeniu obszarów chronionych powodujące
dysharmonię krajobrazu,
− zmiany sposobów użytkowania ziemi polegające na zmniejszaniu się terenów zielonych,
− presję społeczną na zagospodarowywanie terenów wokół jeziora Barlineckiego,
− uszkodzenia drzewostanu przez przemysł (emisje przemysłowe i energetyczne) i odpady,
− akty wandalizmu na terenach zielonych.
22
Strona | 38
Środowisko wodne23
Warunki hydrogeologiczne na tle obszaru gminy
Gmina Barlinek położona jest w obrębie Pomorskiego Regionu Hydrogeologicznego.
Występowanie poziomów wodonośnych związane jest ściśle z budową geologiczną, która
warunkuje istnienie skał umożliwiających gromadzenie się wody. Zwykłe wody podziemne
występują głównie w czwartorzędowym piętrze, które jest głównym użytkowym piętrem
wodonośnym.
Wody gruntowe:
Na części obszaru objętego opracowaniem woda gruntowa najpłycej występuje w części
przylegającej do Jeziora Barlineckiego. Zwierciadło wody zostało tu nawiercone na
głębokościach od 0,0 – 2,0 m p.p.t. Jest to zwierciadło swobodne lub lekko napięte przez
pokrywy osadów organicznych. Poziom wody gruntowej swobodnej uzależniony jest ściśle od
poziomu wody w J. Barlineckim.
Począwszy od wysokości około 59,0÷60,0 m n.p.m wody gruntowe występują głębiej, a
mianowicie: 2,0 m p.p.t.÷4,0 m p.p.t.. Są to wody o zwierciadle swobodnym. W części północno
– zachodniej, w której powierzchnia terenu wznosi się do rzędnej około 64 m n.p.m, wody
gruntowe do głębokości wykonanych odwiertów tj. 5,0 m p.p.t. nie zostały nawiercone.
Główne kierunki przepływu wód podziemnych:
Główne kierunki przepływu wód podziemnych w obrębie poziomu użytkowego układają się
generalnie ku południowi, co wynika zarówno z morfogenezy obszaru jak i układu warstwy
wodonośnej, podścielającej gliny, czy też budującej powierzchnię stożka sandrowego. Na
obszarze wysoczyzny obserwuje się lokalne odchylenia kierunku przepływu wód ku misom
jeziornym i dolinie Płoni. Natomiast na równinie sandrowej kierunki odpływu zachowują
radialny południowy układ.
Potencjał wodny środowiska przyrodniczego, obejmującego zarówno wody powierzchniowe jak
i podziemne na terenach miejskich, rozpatrywany jest przede wszystkim z punktu widzenia
możliwości zaspokojenia komunalnego i gospodarczego zaopatrzenia w wodę. Znaczenie takie
w przypadku wód powierzchniowych, posiada graniczące z obszarem opracowania, Jezioro
Barlineckie (duże parametry morfologiczne i hydrologiczne, przepływy).
Na obszarze całego miasta główne użytkowe poziomy wodonośne występują w utworach
czwartorzędowych.
Wody powierzchniowe
Obszar opracowania położony jest w bezpośredniej zlewni Jeziora Barlineckiego, która jest
zlewnią cząstkową rzeki Płoni. W granicach opracowania naturalne cieki i zbiorniki wodne nie
występują. Odwodnienie terenu odbywa się głównie poprzez odpływ powierzchniowy
bezpośrednio w kierunku wód jeziora, a częściowo w tym samym kierunku poprzez system
rowów melioracyjnych. Rowy melioracyjne na terenie opracowania są w bardzo złym stanie
technicznym. Są „rozdeptane” i zarośnięte i w zasadzie spełniają swoją funkcję w ograniczonym
zakresie. W szczególności wymagają udrożnienia i konserwacji. Na obszarze opracowania wyżej
położonym, ze względu na nachylenie terenu i piaszczyste przepuszczalne podłoże (cała część
zabudowana z parkiem i cmentarzem), nie występują tereny podmokłe (mokradła, bagna itp.).
23
Źródło: „Barlinek – Stary Tartak” - Opracowanie Ekofizjograficzne do Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego
Obszaru „Stary Tartak” w Barlinku, Szczecin, wrzesień/październik 2004r.,
Strona | 39
Brak tu także obszarów bezodpływowych powierzchniowo. Typ lokalnego obiegu wody
generalnie określić można jako spływowo-infiltracyjny.
Miasto Barlinek leży w obszarze źródliskowym rzeki Płoni, która jest najważniejszą rzeką w
gminie i stanowi główny ciek zlewni Odry. Jej początek znajduje się w okolicach Barlinka w
strefie sandru wewnętrznego na wysokości około 70 m n.p.m. i przepływa ona m. in. przez
jezioro Miedwie, które jest ujęciem wody pitnej dla Szczecina (w związku z czym cała zlewnia
objęta jest ochroną prawną). Na terenie miasta występują cztery jeziora oraz stawy rybne.
Analizowany Obszar I położony jest tuż nad Jeziorem Barlineckim o powierzchni 267,6 ha i
maksymalnej głębokości 18 m. W związku z faktem, iż leży ono na terenie miasta posiada drugą
klasę czystości wód. Została ona nadana przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska, która
również nadała mu drugą kategorię podatności na zanieczyszczenia. Jest więc jeziorem o
wodach średniej jakości, podatnym na wpływy zewnętrzne. Na stan jakości i czystości wód
jeziora (szczególnie na północną część jeziora) niekorzystny wpływ ma bliskie sąsiedztwo
zabudowy miejskiej. Za obecny stan czystości wód odpowiada także fakt przyjmowania przez
szereg lat różnych zanieczyszczeń. Dodatkowo do zanieczyszczenia jeziora w okresie letnim
przyczyniają się wyznaczone kąpieliska - kąpielisko zorganizowane (plaża miejska) oraz dwa
kąpieliska zwyczajowe (OW „PAM” i OW „JANOWO”) - jakość wody umożliwia turystycznorekreacyjne użytkowanie jeziora. Jezioro zasilane jest przez trzy dopływy: od północnegowschodu ciekiem wypływającym z jeziora Uklejno, od południa strumieniem „Lodowatym”
wypływającym ze źródła „Boży Dar”, od wschodu wodami z doliny ze stawami rybnymi. Jezioro
posiada jeden odpływ, którym jest rzeka Młynówka uchodząca do Płoni. Jezioro charakteryzuje
niezwykle urozmaicona linia brzegowa. Na niektórych odcinkach jest to wysokie zbocze wzgórz
na innych zatoka lub półwysep. Na jeziorze znajdują się cztery wysepki: Wyspa Łabędzia, Sowia,
Nadziei, Zielona o łącznej powierzchni 3,7 ha. Jezioro Barlineckie jest bogato zarybionym
akwenem.
Poniżej załączono mapę kwalifikacji fizjograficznej części analizowanego terenu Obszaru I.
Strona | 40
Rysunek 11 Kwalifikacja fizjograficzna części analizowanego Obszaru I
Strona | 41
Jak wynika z analizy powyższej mapy kwalifokowalność funkcjonalna terenów pod zabudowę w
większości analizowanego terenu to obszary o korzystnych warunkach fizjograficznych dla
zabudowy oraz tereny o dobrych warunkach fizjograficznych dla zabudowy z niewielkimi
ograniczeniami. Tylko na terenach znajdujących się tuż nad brzegiem Jeziora Barlineckiego
można spotkać tereny o średniokorzystnych warunkach fizjograficznych do zabudowy bądź
zupełnie do tego celu nieprzydatnych.
Główne zagrożenia dla środowiska wodnego stanowią:
− brak wystarczająco rozwiniętej sieci kanalizacyjnej, w tym na terenach sąsiedniej
zabudowy mieszkaniowo-usługowej,
− aktywność miejskich kąpielisk w okresie letnim,
− duże zanieczyszczenie wód rzek (dopływów).
W związku z powyższym wszystkie inwestycje planowane do realizacji na analizowanym terenie,
a szczególnie te planowane do realizacji tuż przy brzegu jeziora Barlineckiego powinny zostać
odpowiednio dostosowane do warunków hydrogeologicznych terenu oraz możliwości nośności
gruntu. Dlatego na etapie przygotowywania inwestycji na drodze odpowiednich procedur
środowiskowych - należy odpowiednio przeanalizować każdą planowaną inwestycję pod
względem jej uciążliwości na poszczególne komponenty środowiska naturalnego.
Powietrze, hałas
W związku z faktem, iż analizowany Obszar I zlokalizowany jest w części centralnej miasta i
swoim zasięgiem obejmuje teren starego miasta, w tym rynek oraz teren wzdłuż brzegu jeziora
Barlineckiego oraz fakt, iż zamieszkiwany jest on przez 1/3 wszystkich mieszkańców Barlinka
dużym problemem dla przedmiotowego obszaru jest tzw. niska emisja energetyczna (kotłownie
lokalne i indywidualne paleniska domowe). Ponadto do głównych źródeł emisji zanieczyszczeń
powietrza na terenie Miasta i Gminy Barlinek należą zakłady przemysłowe („HACON” Sp. z o. o.,
„BARLINEK” S.A., „METPOL” Sp. z o. o., „CAPARO FORGING: BOMET” S.A.), Przedsiębiorstwo
Energetyki Cieplnej oraz transport samochodowy.
Na terenie gminy i miasta nie dokonuje się systematycznych pomiarów stężeń SO2 i NO2.
Prowadzi się natomiast badania wielkości opadu pyłów gruboziarnistych na dwóch ulicach:
Bocznej i Chopina. Z pomiarów wynika, że opad pyłów waha się w granicach 50,4-65,4 g/m2,
podczas gdy norma wynosi 200 g/m2 (dla obszarów specjalnie chronionych 40 g/m2). W wyniku
uruchomienia Fabryki Drzwi-Klaus Borne przy ul. Lipowej, przy granicy Barlinecko-Gorzowskiego
Parku Krajobrazowego, zwiększyła się ilość toksycznych związków emitowanych do powietrza,
szkodliwych zwłaszcza dla drzewostanów.
W zakresie uciążliwości dla klimatu akustycznego nie odnotowano poważnych zagrożeń.
Głównymi źródłami hałasu są: Zakłady Urządzeń Okrętowych, Zakłady Drzewne, Kopalnia
Kruszyw w Krzynce, Fabryka Drzwi (hałas generowany jest głównie przez urządzania
produkcyjne oraz pojazdy transportowe). Ze względu na wzrost użytkowania ciężkiego sprzętu
zmechanizowanego przez leśników, również na terenach leśnych wzrasta w ostatnich latach
poziom hałasu. Ruch samochodowy, mimo okresowej koncentracji w ciągu dnia nie odbywa się
z dużymi prędkościami, nie generuje więc wysokich poziomów hałasu.
Strona | 42
Główne zagrożenia dla jakości powietrza oraz klimatu akustycznego stanowią:
− rosnący wskaźnik motoryzacji i zwiększające się natężenia ruchu pojazdów mechanicznych
w centralnych częściach miasta,
− niska emisja energetyczna w okresie zimowym z mieszkaniowego budownictwa
indywidualnego,
− brak proekologicznych postaw społeczeństwa w zakresie możliwości alternatyw
energetycznych oraz komunikacji samochodowej.
Powierzchnia ziemi, krajobraz
Przedmiotowy Obszar I połozony jest w części centralnej miasta i swoim zasięgiem obejmuje
teren starego miasta, w tym rynek oraz teren wzdłuż brzegu jeziora Barlineckiego. W
zdecydowanej części na obszarze tym powierzchnia ziemi została przekształcona przez
człowieka. Wyjątek stanowi fragment terenu w południowo-wschodniej części biegnącej wzdłuż
Jeziora Barlineckiego. Zlokalizowane są tu obiekty infrastruktury społecznej: budynki szkolne,
przedszkole, Urząd Miejski, Barlinecki Ośrodek Kultury, Muzeum, Biblioteka, Ośrodek Pomocy
Społecznej, kościoły. Mają tu swoje siedziby organizacje pozarządowe, banki, sklepy, bary,
restauracje. Obszar ten jest silnie zurbanizowany, zamieszkiwany przez dużą liczbę
mieszkańców, charakteryzują go liczne obiekty architektoniczne i przestrzenie objęte ochroną
konserwatorską.
Znaczny procent zlokalizowanych na tym obszarze budynków mieszkalnych jest w złym stanie
oraz estetykę. W szczególnie złym stanie są: instalacje gazowe, wodno-kanalizacyjne, klatki
schodowe, elewacje. Ze względu na niską efektywność energetyczną budynków wskazane jest
również przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych. Zagospodarowania wymagają również
niezabudowane tereny osiedli mieszkaniowych. Istotnym problemem jest również
występowanie barier architektonicznych, niedostosowana infrastruktura do potrzeb osób
niepełnosprawnych i starszych. Jedynie część obszaru sąsiadująca bezpośrednio z jeziorem
charakteryzuje się mniejszą intensywnością zabudowy, brakiem kompozycji w
zagospodarowaniu przestrzennym. Znajdują się tam głównie obiekty rekreacyjno- sportowe i
turystyczne oraz domy mieszkalne.
Obszar cechują znaczne walory przyrodnicze, występują na nim liczne tereny zielone. Wśród
zlokalizowanych tu skupisk drzew wstępują pomniki przyrody. Jezioro Barlineckie, nad którym
leży obszar znajduje się w sieci Ekologicznej Natura 2000. Ten atrakcyjny przyrodniczo teren
wymaga jednak zagospodarowania, uzupełnienia nasadzeń, nadania lub przywrócenia
kompozycji zieleni oraz wybudowania niezbędnej infrastruktury towarzyszącej.
Z dotychczasowych analiz gleb wynika, że zawartość metali ciężkich na terenie Miasta Barlinka
jest bardzo niska, a śladowe ich ilości mają pochodzenie naturalne. Punktową degradację gleb
na terenie Barlinka powodują niezrekultywowane wyrobiska poeksploatacyjne oraz nieliczne,
dzikie wysypiska śmieci.
Główne zagrożenia powierzchni ziemi i krajobrazu stanowią:
− „dzikie” miejsca składowania odpadów,
− zanieczyszczenia gleb pochodzenia komunikacyjnego,
− zły stan infrastruktury komunalnej i instalacji technicznych Miasta,
− występujące bariery architektoniczne,
− nadmierna i niekontrolowana presja mieszkańców miasta i turystów w odniesieniu do
cennych przyrodniczo obszarów miasta (zlokalizowanych w jego centrum).
Strona | 43
Zabytki
Miasto Barlinek jest miejscem historycznym, którego charakter i wizerunek kształtują
występujące na jego terenie zabytki. Ze względu na ich wartość zostały wyznaczone strefy
ochrony konserwatorskiej.
Na mocy ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami Wojewódzki Konserwator
Zabytków wyznaczył zabytki nieruchome oraz zabytki ruchome, tworzące dziedzictwo
kulturowe Barlinka.
Tabela 9 Wykaz zabytków ruchomych zlokalizowanych w najbliższym otoczeniu planowanych do realizacji
24
inwestycji
Obiekt
Adres
Rejestr zabytków
Datowanie
Własność
Średniowieczny układ Starego Miasta
Stare Miasto
292/79 z 22.11.1979 r.
1278 r.
-
Kościół parafialny pw. Niepokalanego
Serca NMP
ul. Kościelna 3
293/79 z 22.11.1979 r.
XIII, XIV/XV,
XIX w.
wyznaniowa
Zbór ewangelicki, ob. cerkiew
ul. Górna 8
A-306 z 02.04.2007 r.
1873 r.
jw.
Fragmenty murów miejskich
ul. Górna, Jeziorna,
Grodzka
294/79 z 22.11.1979 r.
poł. XIV-XV w.
-
ul. Strzelecka 23
A-96 z 30.04.2002 r.
1908 r.
prywatna
ul. Sportowa 2a
A-27 z 16.02.2000 r.
1927 r.
komunalna
„Villa Dulfera”, tzw. Pałacyk
Cebulowy
Zespół kąpieliska miejskiego
Gminna Ewidencja Zabytków to szerszy katalog, który obok zabytków wpisanych do rejestru
zawiera obiekty z terenu miasta, które nie są prawnie chronione (wpisane do Rejestru
Zabytków), ale są istotne przy ocenie zasobów dziedzictwa kulturowego. Obiekty te to m.in.:
kamienice, tradycyjne domy, wille, budynki użyteczności publicznej, budynki o charakterze
gospodarczym, kościoły, cmentarze oraz zespoły pałacowo-ogrodowe. Wykaz tych obiektów
zawiera kolejna tabela.
Tabela 10 Obiekty Gminnej Ewidencji Zabytków
Obiekt
Adres
Średniowieczny układ Starego Miasta
Stare Miasto
Kościół parafialny pw. Niepokalanego
Serca NMP
ul. Kościelna 3
Zbór ewangelicki, ob. cerkiew
Rejestr zabytków
Datowanie
Własność
292/79 z
22.11.1979r.
293/79 z
22.11.1979r.
1278 r.
-
XIII, XIV/XV, XIX
w.
wyznaniowa
ul. Górna 8
A-306 z 02.04.2007r.
1873 r.
jw.
Fragmenty murów miejskich
ul. Górna, Jeziorna,
Grodzka
294/79 z
22.11.1979r.
poł. XIV-XV w.
-
„Villa Dulfera”, tzw. Pałacyk Cebulowy
ul. Strzelecka 23
A-96 z 30.04.2002r.
1908 r.
prywatna
Zespół kąpieliska miejskiego
ul. Sportowa 2a
A-27 z 16.02.2000r.
1927 r.
komunalna
Cmentarz przykościelny
ul. Kościelna 3
XIV w.
wyznaniowa
Kirkut
ul. Jeziorna
pocz. XIX w.
komunalna
Willa właściciela Fabryki Krzeseł
ul. Jeziorna
pocz. XX w.
komunalna
2 poł. XIX w.
komunalna
2 poł. XIX w.
komunalna
2 poł. XIX w.
komunalna
budynek mieszkalno-administracyjny w
zespole Fabryki Krzeseł
Budynek socjalno-magazynowy w
zespole Fabryki Krzeseł
Budynek mieszkalny w zespole Fabryki
Krzeseł
24
ul. Jeziorna 7
jw.
jw.
na obszarze
wpisanym do rej.
zab.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
Źródło: Gminny Program Opieki Nad Zabytkami
Strona | 44
Warsztaty w zespole Fabryki Krzeseł
Hala produkcyjna w zespole Fabryki
Krzeseł
Hala magazynowa w zespole Fabryki
Krzeseł
jw.
jw.
jw.
b.d.
b.d.
b.d.
2 poł. XIX w.
komunalna
2 poł. XIX w.
komunalna
2 poł. XIX w.
komunalna
Kotłownia w zespole Fabryki Krzeseł
jw.
b.d.
2 poł. XIX w.
komunalna
Szkoła średniego stopnia, ob. Zespół
Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2
ul. Jeziorna 8
typowana do wpisu
przed 1912r.
komunalna
Szkoła powszechna, ob. Szkoła
Podstawowa nr 1
ul. Jeziorna 12
typowana do wpisu
1893-1896
komunalna
Ratusz
ul. Niepodległości
20
Barlinecki Ośrodek Kultury
ul. Podwale 9
Budynek gospodarczy
ul. Podwale
Aleja dębowo-kasztanowa
Budynek główny w zespole stacji
wodociągów miejskich
Budynek gospodarczy w zespole stacji
wodociągów miejskich
ul. Podwale
ul. Strzelecka 24
jw.
na obszarze
wpisanym do rej.
zab.
b.d.
po 1852 r.
komunalna
l. 20-30 XX w.
komunalna
b.d.
1 ćw. XX w.
komunalna
1 poł. XX w.
komunalna
1907 r.
komunalna
jw.
jw.
b.d.
b.d.
b.d.
Trafostacja
narożnik ulic
Strzeleckiej i
Sportowej
typowana do wpisu
l. 30 XX w.
państwowa
Trafostacja
ul. Żabia
typowana do wpisu
l. 20 XX w.
państwowa
Przyszpitalna siedziba Szarych Sióstr
ul. Żabia 3
typowana do wpisu
pocz. XX w.
komunalna
Kamienica, tzw. „Dom Laskera”
ul. Chmielna 7
jw.
2 oił. XIX w.
komunalna
kon. XIX w.
komunalna
typowany do wpisu,
Dom mieszkalny, tzw. “Chiński Dom”
ul. Jeziorna 3
Apteka “Pod Orłem”
ul. Niepodległości
16
Pensjonat, ob. Ośrodek Pomocy
Społecznej
ul. Strzelecka 29
na obszarze
wpisanym do rej.
zab.
typowana do wpisu,
na obszarze
wpisanym do rej.
zab.
2 poł. XIX w./
typowany do wpisu
pocz. XX w.
l. 30 XX w.
komunalna
komunalna
Do głównych zagrożeń dla stanu zabytków stanowią:
- dalsza degradacja terenów/budynków zniszczonych, w tym szczególnie zabytków,
- emisja zanieczyszczeń.
Spośród najistotniejszych wyżej opisanych problemów ochrony środowiska istniejących na
terenie objętym analizą nie można jednoznacznie zdefiniować tych, które określa się mianem
istotnych z punktu widzenia realizacji ustaleń LPR. Działania zapisane w ocenianym dokumencie
dotyczą bowiem głównie sfery społeczno-gospodarczej i ich realizacja nie zależy bezpośrednio
od obecnego stanu środowiska przyrodniczego.
Reasumując; stan środowiska na terenie Obszaru I jest średnio dobry. Jest to środowisko
typowo miejskie zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie licznych obszarów cennych
przyrodniczo.
Strona | 45
3.2. Przewidywane skutki braku realizacji proponowanych w LPR działań:
1. Niekontrolowana dewastacja obszarów cennych przyrodniczo.
2. Nieświadome zadeptywanie chronionej roślinności oraz wypłaszanie rzadkich i
wrażliwych gatunków ptaków, nadmierny hałas, bezmyślne pozostawianie oraz
rozrzucanie odpadów.
3. Dalsza degradacja terenów/budynków zniszczonych, w tym szczególnie zabytków
objawiająca się m.in. nielegalnym gromadzeniem śmieci.
4. Dalsze ubożenie społeczeństwa i wzrost zachowań patologicznych (dewastacja
terenów zielonych, zaśmiecanie itp.) wynikająca z braku pracy.
5. Pogorszenie się stanu technicznego budynków zabytkowych spełniających ważne
funkcje dla mieszkańców miasta.
6. Pogorszenie się stanu technicznego głównych ulic miasta powodujące brak drożności
ruchu komunikacyjnego, a co za tym idzie pogorszenie warunków życia mieszkańców
poprzez wzrost zanieczyszczeń komunikacyjnych.
7. Wzrost ilości ścieków nieoczyszczonych odprowadzanych bezpośrednio do rzek, jezior
i gleby będący wynikiem zmniejszającego się tempa rozwoju infrastruktury ochrony
środowiska, w tym szczególnie kanalizacji sanitarnej.
8. Spadek poczucia bezpieczeństwa w rejonie centrum miasta spowodowany dalszą
marginalizacją społeczeństwa.
9. Groźba utraty przez Barlinek roli ośrodka subregionalnego w wyniku zaniku funkcji
obsługi mieszkańców wykształconego obszaru funkcjonalnego miasta (handel,
bankowość, opieka zdrowotna, szkolnictwo, itp.)
10. Wzrost emisji zanieczyszczeń do powietrza spowodowany utrudnieniem dostępu do
sieci infrastruktury technicznej służącej ochronie środowiska, w tym szczególnie
instalacji służącej ochronie powietrza.
11. Brak szeroko rozumianego ładu przestrzennego w mieście.
Analiza powyższych skutków braku realizacji LPR prowadzi do wniosku, iż niezrealizowanie
dokumentu wywołać może jedynie skutki negatywne. Należy podkreślić, iż najważniejsze i
najgłębsze skutki mogą wystąpić w sferach przestrzennej i społecznej. Brak realizacji
zaproponowanych działań odnoszących się bezpośrednio do w/w sfer może doprowadzić do
ogólnego pogorszenia się stanu środowiska przyrodniczego. Brak realizacji wyznaczonych w LPR
działań dotyczących budowy infrastruktury technicznej może spowodować negatywne skutki
dla środowiska objawiające się wzrostem zanieczyszczenia wód (brak kanalizacji sanitarnej) i
powietrza (przestarzały system ciepłowniczy, niedrożny układ komunikacyjny).
Należy podkreślić, iż najważniejszym miejscem w każdym mieście jest centrum, gdzie znajdują
się najważniejsze zabytki i gdzie „czuć ducha historii”. Miejsca te stanowią o tożsamości miasta.
W związku z powyższym zaniechanie rewaloryzacji tych miejsc i wykorzystania ich jako czynnika
przyciągającego chociażby potencjalnych inwestorów byłoby podstawowym błędem
strategicznym władz miasta Barlinek.
Reasumując, realizacja planowanych inwestycji przełoży się na trwałą poprawę stanu
środowiska w regionie, sprzyjając tym samym jego rozwojowi gospodarczemu i społecznemu,
co w dłuższej perspektywie wpłynie na podniesienie standardów życia obywateli miasta i jego
okolic oraz pozwoli na pełne wykorzystywanie potencjału turystycznego miasta i regionu.
Należy stwierdzić, iż korzystnym z punktu widzenia środowiska przyrodniczego i zdrowia ludzi
jest wariant doprowadzenia do realizacji celów zapisanych w LPR.
Strona | 46
Realizacja tych celów wraz z uwzględnieniem uwag zapisanych w podsumowaniu niniejszej
Prognozy doprowadzi do ogólnej poprawy stanu środowiska przyrodniczego i zdrowia
mieszkańców miasta.
Tabela 11 Przewidywane skutki braku realizacji celów LPR
Skutki
Elementy
(braku realizacji obszaru)
środowiska
Różnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta i rośliny
Wody, zasoby
naturalne
Powietrze
Powierzchnia ziemi
Krajobraz
Klimat
Zmniejszenie się powierzchni biologicznie czynnej,
Dalsza dewastacja roślin (kradzieże, wandalizm),
Fragmentacja siedlisk obszarów chronionych.
Dalsza degradacja terenów zabudowy śródmiejskiej
objawiająca się m.in. nielegalnym gromadzeniem
śmieci.
Pogorszenie się warunków korzystania z usług zdrowia i
edukacji.
Dalsze ubożenie społeczeństwa.
Wzrost zachowań patologicznych.
Zagrożenia ładu przestrzennego.
Spadek poczucia bezpieczeństwa mieszkańców.
Centrum miasta jako obszar zdegradowany,
patologiczny i nieatrakcyjny, nie może pełnić roli
centrum dla miasta i jego okolic.
Brak tworzenia nowych terenów zieleni miejskiej
podnoszącej jakość życia mieszkańców.
Nadmierna i niekontrolowana presja mieszkańców i
turystów na pobliskie obszary Natura 2000 i inne tereny
cenne przyrodniczo.
Dalsza dewastacja roślin (kradzieże, wandalizm.
Wzrost ilości ścieków nieoczyszczonych
odprowadzanych bezpośrednio do rzek i gleby będący
wynikiem zmniejszającego się tempa rozwoju nowej
(oraz dekapitalizacji istniejącej) infrastruktury ochrony
środowiska, w tym szczególnie kanalizacji sanitarnej.
Wzrost emisji zanieczyszczeń do powietrza
spowodowany utrudnieniem dostępu do sieci
infrastruktury technicznej służącej ochronie środowiska,
w tym szczególnie instalacji ciepłowniczej.
Wzrost zanieczyszczeń komunikacyjnych w wyniku
pogarszającego się stanu technicznego ulic.
Wzrost ilości ścieków nieczyszczonych odprowadzanych
bezpośrednio do gleby będący wynikiem
zmniejszającego się tempa rozwoju infrastruktury
ochrony środowiska, w tym szczególnie kanalizacji
sanitarnej.
Dalsze zanieczyszczanie powierzchni ziemi objawiające
się m.in. nielegalnym gromadzeniem śmieci.
Wzrost zanieczyszczeń komunikacyjnych w wyniku
pogarszającego się stanu technicznego ulic.
Dalsza degradacja terenów zabudowy śródmiejskiej
objawiająca się m.in. niszczeniem budynków.
Pogorszenie się ogólnego wizerunku miasta ze względu
na postępującą degradację najważniejszych budynków
w mieście.
Brak ładu przestrzennego.
Wzrost emisji tzw. gazów cieplarnianych poprzez
zaniechanie modernizacji sieci ciepłowniczej
Obszary przestrzennospołeczno-gospodarcze
dotknięte brakiem realizacji
inwestycji
Społeczność
Mieszkalnictwo
Bezpieczeństwo
Społeczność
Kultura i Ochrona
dziedzictwa kulturowego
Handel i usługi
Infrastruktura techniczna
Mieszkalnictwo
Bezpieczeństwo
Społeczność
Kultura i Ochrona
Bezpieczeństwo
Społeczność
Mieszkalnictwo
Społeczność
Kultura i Ochrona
Handel i usługi
Mieszkalnictwo
Bezpieczeństwo
Mieszkalnictwo
Strona | 47
Zabytki
Utrata zabytkowego charakteru centrum miasta.
Brak możliwości wykorzystania centrum dla wspierania
rozwoju społeczno-gospodarczego.
Obniżanie się wartości mienia spowodowane
pogłębiającą się dewastacją budynków.
Dobra materialne
Kultura i Ochrona
Mieszkalnictwo
Bezpieczeństwo
Społeczność
Kultura i Ochrona
Handel i usługi
Mieszkalnictwo
Bezpieczeństwo
Źródło: Opracowanie własne
Z analizy powyższej tabeli wynika, iż brak realizacji zapisów LPR odnośnie planowanych do
realizacji inwestycji wpłynie negatywnie na poszczególne elementy środowiska naturalnego
miasta.
4.
PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
4.1. Stan środowiska
oddziaływaniem
na
obszarach
objętych
przewidywanym
znaczącym
Jak wykazała analiza przeprowadzona przez Autorów LPR na terenie centrum miasta
wyodrębnia się obszar o wyjątkowym natężeniu problemów w sferach społecznych,
gospodarczych i przestrzennych – jest to tzw.Obszar I. W LPR najważniejsze działania miasta do
roku 2020 ujęto w jeden spójny Projekt Zintegrowany. W celu realizacji celu nadrzędnego
dokumentu w zakresie poszczególnych sfer działań wyznaczone zostały cele strategiczne, które
to będą urzeczywistniane poprzez realizację konkretnych działań i poddziałań będących częścią
Projektu Zintegrowanego. Planując inwestycje wyodrębniono trzy rodzaje powiązanych ze sobą
działań:
zagospodarowaniem przestrzeni publicznej,
którym to odpowiednio przyporządkowane zostały bardzo konkretne poddziałania.
LPR ze względu na cel i specyfikę opracowania jest dokumentem konkretnych, a niekiedy
bardzo szczegółowych zapisów. W związku z powyższym umożliwia dokładne wskazanie
obszarów, na których przewiduje się określone oddziaływania. Jest to obszar centrum miasta
nie tylko przestrzeni jako takiej, ale również ludności jej zamieszkującej. Idąc dalej tą drogą
rozważań - ludności wykształconego obszaru funkcjonalnego miasta Barlinek gdyż,
odrestaurowane centrum będzie pełniło funkcje na rzecz nie tylko mieszkańców miasta, ale
również gmin ościennych. Tym bardziej, iż Barlinek jest miejscem historycznym, którego
charakter i wizerunek kształtują występujące na jego terenie zabytki.
Stan środowiska geograficznego na tym obszarze jest średnio dobry. Miasto Barlinek położone
jest w obszarze źródliskowym rzeki Płoni, która jest najważniejszą rzeką w gminie i stanowi
główny ciek zlewni Odry. Obszar zlokalizowany jest w części centralnej miasta i obejmuje teren
starego miasta, w tym rynek oraz teren wzdłuż brzegu jeziora Barlineckiego.
Strona | 48
Jezioro to zlokalizowane praktycznie w centrum miasta posiada drugą klasę czystości wód drugą
kategorię podatności na zanieczyszczenia. Jest więc jeziorem o wodach średniej jakości,
podatnym na wpływy zewnętrzne. Na stan jakości i czystości wód jeziora (szczególnie na
północną część jeziora) niekorzystny wpływ ma bliskie sąsiedztwo zabudowy miejskiej oraz fakt
przyjmowania przez szereg wcześniejszych lat różnych zanieczyszczeń. Dodatkowo do
zanieczyszczenia jeziora w okresie letnim przyczyniają się wyznaczone kąpieliska - kąpielisko
zorganizowane (plaża miejska) oraz dwa kąpieliska zwyczajowe – jednak jakość wody umożliwia
turystycznorekreacyjne użytkowanie jeziora.
W związku z faktem, iż analizowany Obszar I zamieszkiwany jest przez 1/3 wszystkich
mieszkańców Barlinka dużym problemem dla przedmiotowego obszaru jest tzw. niska emisja
energetyczna (kotłownie lokalne i indywidualne paleniska domowe). Ponadto do głównych
źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza na terenie Miasta i Gminy Barlinek należą zakłady
przemysłowe oraz transport samochodowy. Zły stan techniczny nawierzchni ulic tylko potęguje
emisje zanieczyszczeń komunikacyjnych do gleb i atmosfery. W wyniku uruchomienia Fabryki
Drzwi-Klaus Borne przy ul. Lipowej, przy granicy Barlinecko-Gorzowskiego Parku
Krajobrazowego, zwiększyła się ilość toksycznych związków emitowanych do powietrza,
szkodliwych zwłaszcza dla drzewostanów.
W zakresie uciążliwości dla klimatu akustycznego nie odnotowano poważnych zagrożeń.
Głównymi źródłami hałasu są zakłady produkcyjne oraz pojazdy transportowe, a ponadto ze
względu na wzrost użytkowania ciężkiego sprzętu zmechanizowanego przez leśników, w
ostatnich latach zanotowano wzrost poziomu hałasu również na terenach leśnych. Ruch
samochodowy, mimo okresowej koncentracji w ciągu dnia nie odbywa się z dużymi
prędkościami, nie generuje więc wysokich poziomów hałasu.
W zdecydowanej części Obszaru I powierzchnia ziemi została przekształcona przez człowieka
(wyjątek stanowi fragment terenu w południowo-wschodniej części biegnącej wzdłuż Jeziora
Barlineckiego). Zlokalizowane są tu obiekty infrastruktury społecznej: budynki szkolne,
przedszkole, Urząd Miejski, Barlinecki Ośrodek Kultury, Muzeum, Biblioteka, Ośrodek Pomocy
Społecznej, kościoły. Mają tu swoje siedziby organizacje pozarządowe, banki, sklepy, bary,
restauracje. Obszar ten jest silnie zurbanizowany, zamieszkiwany przez dużą liczbę
mieszkańców, charakteryzują go liczne obiekty architektoniczne i przestrzenie objęte ochroną
konserwatorską. Przepiękną panoramę miasta, którą można obserwować z przeciwległego
brzegu jeziora „psują” jednak zniszczone, a wręcz niekiedy zrujnowane budynki. Znaczny
procent zlokalizowanych na tym obszarze budynków mieszkalnych jest w złym stanie
oraz estetykę. W szczególnie złym stanie są: instalacje gazowe, wodno-kanalizacyjne, klatki
schodowe, elewacje. Ze względu na niską efektywność energetyczną budynków wskazane jest
również przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych. Zagospodarowania wymagają również
niezabudowane tereny osiedli mieszkaniowych.
Istotnym problemem jest również występowanie barier architektonicznych, niedostosowana
infrastruktura do potrzeb osób niepełnosprawnych i starszych. Jedynie część obszaru
sąsiadująca bezpośrednio z jeziorem charakteryzuje się mniejszą intensywnością zabudowy,
brakiem kompozycji w zagospodarowaniu przestrzennym. Znajdują się tam głównie obiekty
rekreacyjno- sportowe i turystyczne oraz domy mieszkalne. Obszar cechują znaczne walory
przyrodnicze, występują na nim liczne tereny zielone. Wśród zlokalizowanych tu skupisk drzew
wstępują pomniki przyrody. Jezioro Barlineckie, nad którym leży Obszar I znajduje się w sieci
Ekologicznej Natura 2000.
Jak wynika z dotychczasowych analiz gleb zawartość metali ciężkich na terenie Miasta Barlinka
jest bardzo niska, a śladowe ich ilości mają pochodzenie naturalne. Punktową degradację gleb
na terenie Barlinka powodują niezrekultywowane wyrobiska poeksploatacyjne oraz nieliczne,
dzikie wysypiska śmieci.
Strona | 49
4.2. Przewidywane znaczące oddziaływania (bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i
chwilowe, pozytywne i negatywne) na środowisko, w tym na obszar Natura 2000
W celu określenia wpływu planowanych do realizacji działań i poddziałań na poszczególne
elementy środowiska, w tym obszary Natura 2000, posłużono się macierzą zależności
analizującą przewidywane oddziaływanie (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane,
krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe, pozytywne i
negatywne).Wzajemne oddziaływania pomiędzy składnikami przeciwstawnych osi odpowiednio
oznaczono wg. poniższego klucza:
(+)
realizacja celu spowoduje pozytywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia
(-) realizacja celu spowoduje negatywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia
(0) realizacja celu nie wpływa w sposób zauważalny na analizowane zagadnienie
(+/-) realizacja celu może spowodować zarówno pozytywne, jak i negatywne oddziaływania i
skutki w zakresie analizowanego zagadnienia
(N) brak możliwości jednoznacznego określenia spodziewanego oddziaływania i skutków – są
one zależne od wyboru szczegółowych rozwiązań lub innych niemożliwych obecnie do
przewidzenia i uwzględnienia w symulacji, uwarunkowań.
Strona | 50
Tabela 12 Matryca zależności i oddziaływań działań i poddziałań planowanych do realizacji w ramach Projektu Zintegrowanego
Działanie nr 1.: Wykorzystanie walorów historycznych i przyrodniczych w celu podniesienia atrakcyjności turystycznej obszaru oraz stworzenia urokliwego miejsca zamieszkania
1. Zagospodarowanie Parku w Delcie Młynówki
+/+/+
+/+/0
0
+
+
0
0
0
dobra materialne
zabytki
zasoby naturalne
klimat
krajobraz
powierzchnię ziemi
powietrze
wodę
rośliny
zwierzęta
ludzi
różnorodność
biologiczną
Obszary Natura 2000
przewidywane znaczące oddziaływania (w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz
pozytywne i negatywne) na następujące zagadnienia i aspekty środowiska:
+
2. Renowacja murów miejskich oraz uporządkowanie terenów wokół murów
obronnych
0
0
+
0
+/-
0
0
+
+
0
0
+
+
3. Promenada spacerowo- widokowa wzdłuż murów obronnych (ul. Kościelna,
Jeziorna, Grodzka, Górna, Podwale)
0
0
+
0
+/-
0
0
+
+
0
0
+
+
4. Remont nawierzchni ulic teren starego miasta: Szewska, Armii Krajowej,
Sądowa, Rynek, Szkolna, Staromiejska, od ul. Niepodległości do Parku w Delcie
Młynówki, Grodzka, Różana
5. Przebudowa ul. Żabiej oraz Podwale wraz z budową parkingów i
zagospodarowanie terenu
0
0
+
0
+/-
+/-
+
+
+/-
0
0
+
+
0
0
+
0
+/-
+/-
+
+
+/-
0
0
+
+
6. Rozwój infrastruktury sportowej- budowa zaplecza techniczno-socjalnego
przy ul. Sportowej– etap I i II
+/-
+/-
+
+/-
+/-
+/-
0
+/-
+/-
0
0
0
+
7. Budowa ścieżki rowerowej ul. Jeziorna – ul. Sportowa
8.Zagospodarowanie parku przy ul. Sportowej
9. Zagospodarowanie parku miejskiego przy ul. Gorzowskiej w Barlinku
+/+/0
+/+/+/-
+
+
+
+/+/0
+/+/+/-
0
+/0
0
0
0
0
+
+
+
+
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
+
+
10. Przebudowa ulicy Polana Lecha
+/
+/
+/
+/
+/+/+/+/-
+
+
+
+
+/+/+/+/-
+/+/+/+/-
+/+/+/+/-
+
+
+
+
+/+/+/+/-
+
+/+/+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
0
0
+
+
+
+
11. Przebudowa ulicy Sportowa
12. Budowa ulicy Poziomkowej
13. Przebudowa ulicy Łokietka
Strona | 51
14. Przebudowa ulicy Flukowskiego
15. Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie aglomeracji
Barlinek
+/
+/
+/+/-
+
+
+/+/-
+/+/-
+/+
+
0
+/+/-
+
0
0
0
0
0
0
0
+
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
+
+
+
+
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
+
+
+
0
0
0
+
+
+
0
0
0
0
0
0
+
+
+
+
0
0
0
0
0
0
+
+
+
0
0
0
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
+
+
+
16. Majówka. Jarmark Ceramiczny
17. Barlineckie Świętojanki. Dni Barlinka
18. Barlineckie Lato Teatralne
0
0
0
0
0
0
+
+
+
Działanie nr 2: Przeciwdziałanie patologiom i marginalizacji społecznej poprzez edukację, kulturę i sport
19. Przebudowa obiektu przy ul. Gorzowskiej na Bibliotekę Publiczną
0
0
+
0
+/0
0
0
20. Ścieżka dydaktyczna w Parku Miejskim przy ul. Gorzowskiej
0
0
+
+/+/0
0
+
21. Budowa boiska treningowego na działce nr 804/6 i 804/7 obręb 2 m. +/+/+
+/+/0
0
+
Barlinek: ul. Strzelecka (w lesie na miejscu istniejącego boiska).
22. Budowa boiska sportowego ze szt. nawierzchni na działce nr 129/11obręb 2
0
+/+
+/+/0
0
+
m. Barlinek: ul. Żabia
23. Remont budynku Ośrodka Pomocy Społecznej” : ul. Strzelecka
0
0
+
0
0
0
0
0
24. Budowa boiska do piłki nożnej przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2
0
0
+
+/+/0
0
+
w Barlinku (ul. Jeziorna 8)
25. Termomodernizacja Szkoły Podstawowej nr 1 w Barlinku
0
0
+
0
+/0
0
0
26. Termomodernizacja, remont dachu budynku Przedszkola Miejskiego nr 2 w
0
0
+
0
+/0
0
0
Barlinku oraz zagospodarowanie terenu
27. Zagospodarowanie terenu wraz z ogrodzeniem przy Szkole Podstawowej nr
0
0
+
0
+/0
0
0
1 w Barlinku
28. Aktywizacja i integracja społeczna osób w podeszłym wieku
0
0
+
0
0
0
0
0
29. Aktywność społeczna i zawodowa- lepsze jutro
0
0
+
0
0
0
0
0
30. Wspieranie przedsiębiorczości, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu
0
0
+
0
0
0
0
0
31. Działania dotyczące wspierania działalności organizacji pozarządowych:
0
0
+
0
0
0
0
0
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu działalności kulturalnej,
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu kultury fizycznej i sportu,
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu nauki, edukacji, oświaty i
wychowania,
- Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu pomocy społecznej,
- Prowadzenie „mapy aktywności” - elektronicznej bazy danych nt. organizacji
pozarządowych działających na terenie Gminy Barlinek oraz przekazywanie
ważnych informacji poprzez zamieszczanie ich na stronach internetowych
Urzędu lub poprzez bezpośrednie informowanie organizacji pozarządowych,
Strona | 52
- Udostępnianie organizacjom pozarządowym obiektów, pomieszczeń w
budynkach gminnych na prowadzenie działalności statutowych.
32.Kursy zawodowe dla uczniów, zajęcia pozalekcyjne, wparcie pedagogiczne i
0
0
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
doradztwo zawodowe
33. Wyrównywanie szans edukacyjnych dla dzieci młodzieży poprzez
0
0
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
organizację zajęć pozalekcyjnych
34. Organizacja wsparcia doradczego, konsultacyjnego i szkoleniowego dla
0
0
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
przedsiębiorców lokalnych oraz działania integrujące przedsiębiorców
lokalnych
Działanie nr 3: Podniesienie jakości substancji mieszkaniowej będącej w zasobach Miasta, Spółdzielni Mieszkaniowej Piast i Barlineckiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego wraz z
zagospodarowaniem przestrzeni publicznej
35. Modernizacja, remont części wspólnych budynków mieszkalnych będących
0
0
+
0
+/0
0
0
+
0
0
0
+
w zasobach komunalnych Gminy Barlinek: wszystkie ulice objęte Projektem
Zintegrowanym (oprócz ul. Polana Lecha, Poziomkowa, Władysława Łokietka,
Wylotowa)
36. Poprawa stanu zagospodarowania przestrzeni publicznych na posesjach
0
0
+
0
+/0
0
0
+
0
0
0
+
będących w zasobach komunalnych miasta Barlinek (cały obszar
rewitalizowany)
37. Budowa podziemnego garażu samochodowego wraz z parkingiem na
0
0
+
0
+/+
0
0
0
0
0
0
+
poziomie terenu – między budynkami : Kościelna 8 a Paderewskiego 6.”
(projekt w partnerstwie z Gminą Barlinek oraz BTBS)
38. Budowa nowych miejsc parkingowych na terenie osiedla „Piastowskie” przy
0
0
+
0
+/+
0
0
0
0
0
0
+
ulicy : Wylotowa nr 1, 3
39. Budowa nowych miejsc parkingowych między budynkami: Górna 28, Armii
0
0
+
0
+/+
0
0
0
0
0
0
+
Polskiej 3 i 4 oraz Chmielna 1
40. Przebudowa ciągu pieszego wzdłuż muru obronnego
0
0
+
0
+/0
0
+
+
0
0
+
+
41. Przebudowa ciągów komunikacyjnych na terenie osiedla „Piastowskiego” w
0
0
+
0
+/0
0
+
+
0
0
+
+
celu dostosowania do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych oraz do
umożliwienia dojazdu do budynków: ul. Kościelna, Wodna, Jeziorna,
Wylotowa, Sądowa
42. Zagospodarowanie terenu kwartału ul. Niepodległości, Różana, Górna i
0
0
+
0
+/0
0
0
+
0
0
0
+
Kozia
(projekt w partnerstwie z BTBS)
43.Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku,
+
0
+
0
+/0
+
0
0
0
0
0
+
zasilanych z sieci wysokoparametrowej (budynki: ul. Kościelna 8,9,10,11,12,
Jeziorna 2, Wylotowa 1,3, Sądowa 1, 2). (projekt realizowany w partnerstwie z
Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej w Barlinku)
44.Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku,
+
0
+
0
+/0
+
0
0
0
0
0
+
Strona | 53
zasilanych z sieci wysokoparametrowej (w budynki: ul. Górna 28, Chmielna 1,
Armii Polskiej 3,4, Różana 3,4,5, Kozia 7).
(projekt realizowany w partnerstwie z Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej
w Barlinku)
45. Zagospodarowanie terenu ul. Niepodległości 34 i 31, ul. Stycznia 1
46. Zagospodarowanie terenu ul. Niepodległości 10, ul. Odrzańska 1
47. Remonty części wspólnych budynków znajdujących się w zasobach,
zarządzie BTBS: wszystkie ulice objęte Projektem Zintegrowanym (oprócz ul.
Polana Lecha, Poziomkowa, Władysława Łokietka, Wylotowa)
0
0
0
0
0
0
+
+
+
0
0
0
+/+/0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
+
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Strona | 54
+
+
+
Działanie nr 1.: Wykorzystanie walorów historycznych i przyrodniczych w celu podniesienia
atrakcyjności turystycznej obszaru oraz stworzenia urokliwego miejsca zamieszkania
Zagospodarowanie Parku w Delcie Młynówki.
Renowacja murów miejskich oraz uporządkowanie terenów wokół murów obronnych.
Promenada spacerowo- widokowa wzdłuż murów obronnych (ul. Kościelna, Jeziorna,
Grodzka, Górna, Podwale).
Budowa ścieżki rowerowej ul. Jeziorna – ul. Sportowa.
Zagospodarowanie parku przy ul. Sportowej.
Rozwój infrastruktury sportowej- budowa zaplecza techniczno-socjalnego przy ul.
Sportowej– etap I i II.
Zagospodarowanie parku miejskiego przy ul. Gorzowskiej w Barlinku.
Autorzy LPR zakładają, iż jednym z działań sprzyjających wykorzystaniu walorów historycznych i
przyrodniczych będzie zagospodarowywanie terenów zielonych zlokalizowanych w sąsiedztwie
historycznych zabytków miasta - co uczyni krajobraz miasta przyjaznym i atrakcyjnym zarówno
dla jego mieszkańców jak i przyjezdnych. Zachowane zostaną odpowiednie proporcje pomiędzy
różnorodnymi funkcjami w historycznej części miasta. Planowane działania typu: renowacja
murów miejskich oraz uporządkowanie terenów wokół murów obronnych, budowa promenady
spacerowo - widokowej wzdłuż murów obronnych od ul. Górnej do ul Podwale mają na celu
stworzenie atrakcyjnej przestrzeni dla zagospodarowania wolnego czasu oraz realizacji potrzeb
z dziedziny codziennej rekreacji przy jednoczesnej możliwości podziwiania walorów
historycznych miasta. Zakłada się szereg wprawdzie niewielkich inwestycji, ale o bardzo dużym
oddziaływaniu prospołecznym, służącym także integracji mieszkańców i skłaniającym
mieszkańców innych dzielnic to spędzania wolnego czasu w Śródmieściu. Zakłada się między
innymi zagospodarowanie przestrzenne Parku w Delcie Młynówki, parku miejskiego przy ul.
Gorzowskiej oraz parku przy ul. Sportowej. Działania te przyczynią się do rozwoju oraz
właściwego wykorzystania rozległej strefy rekreacyjnej, wyposażonej w szereg funkcji
sprzyjających rekreacji, w tym rozwój usług o charakterze: edukacyjnym, kulturalnym, sportowo
– rekreacyjnym oraz gastronomii i handlu. Planowane są ingerencje w zieleń, małą architekturę,
wybudowanie nowych ciągów pieszo-rowerowych, altan, placów zabaw dla dzieci, lecz przede
wszystkim ożywienie tego terenu. Pojawi się nowa forma stanowiąca ochronę powierzchni
ziemi - zieleń urządzona towarzysząca inwestycjom z zakresu kultury i sportu. Planowane
działania pozwolą na ograniczenie i ukierunkowanie niekontrolowanej presji mieszkańców i
turystów na terenach cennych przyrodniczo, co ma szczególne znaczenie w odniesieniu do
zagospodarowania parku oraz budowy zaplecza techniczno-socjalnego przy ul. Sportowej,
zlokalizowanych na terenie obszarów Natura 2000. Potencjalnym negatywnym aspektem tego
zagadnienia może być wzrost antropopresji w związku ze zwiększeniem atrakcyjności w/w
parków.
Planowane działania przyczynią się w sposób jednoznaczny do poprawy funkcjonowania i
dostępności sektora usług publicznych, a szerzej - do ożywienia kulturalnego tej części miasta.
Będzie to miało bardzo pozytywne znaczenie dla mieszkańców dzielnicy śródmiejskiej, ale także
dla mieszkańców pozostałej części miasta, jak też terenów podmiejskich, gdyż zakładane
działania obejmują zagadnienia silnie miastotwórcze – zakłada się renowację i przywrócenie
świetności szeregu obiektów stanowiących wizytówkę Barlinka (w większości są to obiekty o
dużej wartości kulturowej – objęte ochroną konserwatorską), a także przestrzeni wspólnych
Strona | 55
ściśle utożsamianych z funkcją centralną miasta oraz obiektów służących zaspokajaniu potrzeb
kulturalnych. Zakłada się więc zmianę wizerunku centrum miasta.
Realizacja w/w projektów wpłynie niewątpliwie pozytywnie na powierzchnię ziemi.
Zagospodarowanie dotychczas terenów nieuporządkowanych, poprawi stan czystości gleby na
tym obszarze. Zakładane przedsięwzięcia mają więc charakter ewidentnie prospołeczny,
adresowany i atrakcyjny zarówno dla mieszkańców tego obszaru, jak i ludności z innych części
miasta.
W celu ochrony zasobów przyrodniczych w/w parków podczas realizacji inwestycji wszystkie
plany i wstępne projekty realizacji powinny zostać pozytywnie zaopiniowane przez
Konserwatora Zabytków oraz Konserwatora Przyrody, co będzie gwarantem właściwego
przeprowadzenia inwestycji bez szkody na istniejącą zieleń oraz zabytki.
Wyjątkowe położenie miasta Barlinek nad brzegiem malowniczego jeziora Barlineckiego oraz w
sąsiedztwie bogatych i cennych przyrodniczo obszarów Natura 2000 nie może blokować
rozwoju inwestycyjnego miasta, wręcz przeciwnie należy korzystać z tak niepowtarzalnego
położenia geograficznego, aczkolwiek mając na uwadze szczególną wrażliwość w/w terenów.
Dlatego wszystkie inwestycje zlokalizowane na terenach Natura 2000 i w sąsiedztwie jeziora
Barlineckiego muszą być realizowane z zastosowaniem procedur środowiskowych, zakresem
adekwatnych do skali przedsięwzięć.
Remont nawierzchni ulic teren starego miasta: Szewska, Armii Krajowej, Sądowa, Rynek,
Szkolna, Staromiejska, od ul. Niepodległości do Parku w Delcie Młynówki, Grodzka,
Różana.
Przebudowa ulicy Łokietka.
Przebudowa ulicy Flukowskiego.
Przebudowa ulicy Polana Lecha.
Przebudowa ul. Żabiej oraz Podwale wraz z budową parkingów i zagospodarowanie
terenu.
Przebudowa ulicy Sportowej.
Budowa ulicy Poziomkowej.
Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie aglomeracji Barlinek.
Wyżej wymienione projekty związane są bezpośrednio z infrastrukturą ochrony środowiska oraz
z komunikacją. Przewidziane do realizacji działania w tej części programu obejmują działania
infrastrukturalne: przebudowę ulic (ulice starego miasta, Żabia, Podwale - o wysokich walorach
historycznych), przebudowę i budowę ulic po drugim brzegu Jeziora Barlineckiego (teren o
wysokich walorach przyrodniczych) oraz budowę i remonty kanalizacji sanitarnej. Głównym
elementem tej grupy działań jest zagospodarowanie szlaków komunikacyjnych starego miasta,
które w zamierzeniu ma stać się atrakcyjnym miejscem do lokowania funkcji gastronomicznousługowych i kulturalnych oraz terenów położonych na drugim brzegu Jeziora Barlineckiego o
dużym potencjale rekreacyjnym i sportowym. W związku z tym planuje się również budowę
nowych parkingów. Trudno określić rodzaj oddziaływania tych projektów na wody, powietrze i
klimat. Z jednej strony inwestycje w kanalizację deszczową, czy właściwie wybudowane i
wyremontowane drogi oraz parkingi mogą wpłynąć pozytywnie np. na wody - poprawi się
funkcjonowanie kanalizacji deszczowej. Z drugiej strony zmodernizowane oraz nowe drogi
mogą generować większy ruch samochodowy w tej części miasta (potencjalny wzrost
zanieczyszczenia powietrza), który będzie jednak sprawniej obsługiwany dzięki tym inwestycjom
(znaczne ograniczenie korków miejskich).
Strona | 56
Podsumowując; nie przewiduje się radykalnych zmian w oddziaływaniu na środowisko na wody,
powietrze i klimat przy zrealizowaniu planowanych projektów. W pewnych aspektach mogą
wystąpić trwałe pozytywne efekty choć o charakterze pośrednim (np. powietrze, klimat
akustyczny, wody).
Budowa, remont i modernizacja infrastruktury ochrony środowiska, m.in. kanalizacji
bezpośrednio przełoży się na poprawę stanu czystości gleb ze względu na zmniejszenie lub
całkowite wyeliminowanie wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do gleb. Natomiast
usprawnienie komunikacji spowodowane remontem i przebudową ulic zmniejszy emisję
zanieczyszczeń komunikacyjnych.
Wszystkie w/w inwestycje ze względu na swój zakres i skalę możliwego oddziaływania na etapie
pozyskiwania pozwolenia na inwestycję powinny zostać one szczegółowo przeanalizowane pod
kątem wpływu na środowisko naturalne (procedury środowiskowe). Etapy realizacji tych
inwestycji wymagają wykorzystania ciężkiego sprzętu (prace ziemne), co może mieć negatywny
wpływ na sąsiednie obszary Natura 2000, ich bioróżnorodność, roślinność, zwierzęta oraz klimat
akustyczny. Przy właściwie zaplanowanych pracach budowlanych i zastosowaniu odpowiednich
rozwiązań chroniących środowisko można te negatywne skutki oddziaływania znacząco
zniwelować – jednak musi to zostać szczegółowo ustalone i wyjaśnione na etapie pozyskiwania
pozwolenia na realizację w/w przedsięwzięć. W odniesieniu do budowy ulicy Poziomkowej oraz
przebudowy ulic: Sportowej, Łokietka, Flukowskiego i Polana Lecha powyższe zapisy są
szczególnie istotne ze względu na fakt, iż położone są one na terenie obszarów cennych
przyrodniczo – Natura 2000 w pobliżu zbiorników wodnych (jezioro Barlineckie, jezioro
Uklejno). Należy zaznaczyć, iż najbardziej uciążliwe etapy realizacji w/w inwestycji mają
charakter chwilowy, ustępują po zakończeniu robót budowlanych.
Realizacja w/w działań w sposób jednoznacznie pozytywny wpłynie na zagadnienie dóbr
materialnych, przy czym będzie miała dwutorowe oddziaływanie:
− przede wszystkim dokonane zostaną inwestycje w przestrzeniach wspólnych
(publicznych), które znacznie poprawią ich jakość, estetykę, funkcjonalność, użyteczność
dla mieszkańców, ale także dla podmiotów prowadzących działalności gospodarcze w tej
części miasta – będzie to więc katalizator dalszych pozytywnych zmian,
− pośrednio zakłada się oddziaływanie na sektor prywatny w sąsiedztwie
zrewaloryzowanych przestrzeni wspólnych (atrakcyjne przestrzenie publiczne będą
podnosiły atrakcyjność zamieszkania i inwestowania).
Majówka. Jarmark Ceramiczny.
Barlineckie Świętojanki. Dni Barlinka.
Barlineckie Lato Teatralne.
Planowane działania miękkie w ramach Programu Zintegrowanego mają jednoznacznie
prospołeczny charakter, ukierunkowany na osiągnięcie bardzo głębokich zmian w tkance
społecznej, cechującej się obecnie wysoką skalą ubóstwa, brakiem zaangażowania w sprawy
rozwoju miasta, nagromadzeniem zjawisk patologicznych, a więc dalece posuniętą degradacją
społeczną. Planowane działania mają na celu nie tylko zasadniczą zmianę warunków życia i
postaw społecznych mieszkańców tej części miasta, ale także pośrednio osiągnięcie korzyści
przez ludność pozostałej części miasta, która może dzięki tym działaniom „odzyskać”
Śródmieście jako przestrzeń wspólną, służącą załatwianiu różnorakich potrzeb materialnych i
pozamaterialnych, a szerzej - integracji społecznej.
Strona | 57
Planowane działania przyczynią się w sposób jednoznaczny do ożywienia kulturalnego tej części
miasta. Będzie to miało bardzo pozytywne znaczenie nie tylko dla mieszkańców dzielnicy
śródmiejskiej, ale także dla mieszkańców pozostałej części miasta, jak też terenów
podmiejskich.
Nie stwierdza się aby w/w działania mogły zagrozić sąsiadującym obszarom Natura 2000 bądź w
jaki kolowiek inny sposób wpłynąć negatywnie na środowisko przyrodnicze, zbytki czy też
klimat.
Działanie nr 2: Przeciwdziałanie patologiom i marginalizacji społecznej poprzez edukację,
kulturę i sport
Przebudowa obiektu przy ul. Gorzowskiej na Bibliotekę Publiczną.
Ścieżka dydaktyczna w Parku Miejskim przy ul. Gorzowskiej.
Budowa boiska treningowego na działce nr 804/6 i 804/7 obręb 2 m. Barlinek: ul.
Strzelecka (w lesie na miejscu istniejącego boiska).
Budowa boiska sportowego ze szt. nawierzchni na działce nr 129/11obręb 2 m. Barlinek:
ul. Żabia.
Remont budynku Ośrodka Pomocy Społecznej” : ul. Strzelecka.
Budowa boiska do piłki nożnej przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr. 2 w Barlinku:
ul. Jeziorna.
Termomodernizacja Szkoły Podstawowej nr 1 w Barlinku.
Termomodernizacja, remont dachu budynku Przedszkola Miejskiego nr 2 w Barlinku oraz
zagospodarowanie terenu.
Zagospodarowanie terenu wraz z ogrodzeniem przy Szkole Podstawowej nr 1 w Barlinku.
Wyszczególnione powyżej projekty przewidziane do realizacji w ramach Programu
Zintegrowanego dotyczą przede wszystkim podniesienia standardu instytucji obsługi ludności
sektora publicznego (biblioteka, budynek Ośrodka Pomocy Społecznej, budynki szkół i
przedszkoli) oraz zagospodarowania terenu analizowanego obszaru w celu rozwoju rekreacji,
wypoczynku i sportu. Mają więc prospołeczny charakter, choć skala oddziaływań nie będzie
bardzo duża (pojedyncze obiekty), a bezpośrednimi beneficjentami zmian będą tylko wybrane
grupy mieszkańców (korzystający z tych instytucji - są to instytucje o lokalnym zasięgu, więc
korzyści odczują przede wszystkim okoliczni mieszkańcy – szerszy zasięg mogą mieć jedynie
inwestycje związane z budową boisk oraz planowaną ścieżką dydaktyczną w Parku Miejskim
przy ul. Gorzowskiej, które moga stać się celem przyjazdów mieszkańców innych dzielnic.
Krajobraz miasta w wyniku realizacji w/w projektów zdecydowanie zyska na wartości. Nastąpi
znaczna poprawa wyglądu zniszczonych budynków oraz nastąpi poprawa wizerunku
architektonicznego tej części miasta oraz jego możliwości rekreacyjno-sportowych. Warto
jednak zwrócić uwagę na pośrednie, szersze oddziaływanie w/w działań – przeciwdziałanie
patologiom i marginalizacji społecznej poprzez edukację, kulturę i sport, co będzie skutkowało
zmianą wizerunku Śródmieścia, co leży w interesie mieszkańców całego miasta.
Realizacja przebudowy obiektu przy ul. Gorzowskiej na Bibliotekę Publiczną, remontu budynku
Ośrodka Pomocy Społecznej” przy ul. Strzeleckiej oraz planowana ścieżka dydaktyczna w Parku
Miejskim przy ul. Gorzowskiej będą cechowały się znikomą uciążliwością w odniesieniu do
poszczególnych elementów środowiska.
Strona | 58
O ile wpływ inwestycji przy ul. Żabiej na wrażliwe elementy środowiska jest znikomy (lokalizacja
w centrum miasta) to realizacja inwestycji przy ulicach: Jeziornej (bliskie sąsiedztwo jeziora
Barlineckiego) oraz Strzeleckiej (w granicach obszarów Natura 2000), a w szczególności sam
etap ich realizacji, wymagający wykorzystania ciężkiego sprzętu - mogą mieć wpływ na
sąsiednie obszary Natura 2000, ich bioróżnorodność, roślinność, zwierzęta oraz klimat
akustyczny. Przy właściwie zaplanowanych pracach budowlanych i zastosowaniu odpowiednich
rozwiązań chroniących środowisko można te negatywne skutki oddziaływania znacząco
zniwelować – jednak musi to zostać szczegółowo ustalone i wyjaśnione na etapie pozyskiwania
pozwolenia na realizację w/w przedsięwzięć. Na etapie eksploatacji boisk nie przewiduje się
negatywnego oddziaływania na środowisko przyrodnicze w tym pobliskie zbiorniki wodne i
sąsiednie obszary Natura 2000.
Inwestycje w budynki i zagospodarowanie terenu jednoznacznie przyczynią się do poprawy
sytuacji w aspekcie „dobra materialne”, przede wszystkim poprzez poprawę ich stanu
technicznego, wzrost funkcjonalności i użyteczności budynków o funkcjach publicznych oraz
wzrost wartości materialnej (choć ten aspekt nie ma znaczenia w przypadku instytucji sektora
publicznego, to można spodziewać się pośredniego wpływu na wzrost wartości nieruchomości
mieszkaniowych oraz usług komercyjnych, w związku z poprawą stanu i funkcjonowania
budynków instytucji publicznych w okolicy).
Aktywizacja i integracja społeczna osób w podeszłym wieku.
Aktywność społeczna i zawodowa - lepsze jutro.
Wspieranie przedsiębiorczości, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.
Działania dotyczące wspierania działalności organizacji pozarządowych:
− Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu działalności kulturalnej,
− Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu kultury fizycznej i sportu,
− Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu nauki, edukacji, oświaty i wychowania,
− Zlecanie realizacji zadań publicznych z zakresu pomocy społecznej,
− Prowadzenie „mapy aktywności” - elektronicznej bazy danych nt. organizacji
pozarządowych działających na terenie Gminy Barlinek oraz przekazywanie ważnych
informacji poprzez zamieszczanie ich na stronach internetowych Urzędu lub poprzez
bezpośrednie informowanie organizacji pozarządowych,
− Udostępnianie organizacjom pozarządowym obiektów, pomieszczeń w budynkach
gminnych na prowadzenie działalności statutowych.
Kursy zawodowe dla uczniów, zajęcia pozalekcyjne, wparcie pedagogiczne i doradztwo
zawodowe.
Wyrównywanie szans edukacyjnych dla dzieci młodzieży poprzez organizację zajęć
pozalekcyjnych.
Organizacja wsparcia doradczego, konsultacyjnego i szkoleniowego dla przedsiębiorców
lokalnych oraz działania integrujące przedsiębiorców lokalnych.
Działania o charakterze nieinwestycyjnym – adresowane przede wszystkim do mieszkańców
dzielnicy śródmiejskiej, ew. mieszkańców innych dzielnic miasta korzystających z działalności
instytucji tu zlokalizowanych. Są to tzw. „działania miękkie” ukierunkowane na wzmocnienie
kapitału ludzkiego, przede wszystkim poprzez projekty edukacyjne, szkoleniowe, doradcze,
kampanie społeczne, realizowane w ramach idei przeciwdziałania wykluczeniom społecznym.
Działania te nie mają żadnych bezpośrednich skutków w dziedzinie oddziaływania na świat
roślin, świat zwierząt, bioróżnorodność, integralność i stan obszaru Natura 2000, czy też dobra
materialne.
Strona | 59
Pośrednim efektem działań edukacyjnych powinien jednak być także, w dłuższym okresie,
wzrost świadomości proekologicznej oraz znacznie większa dbałość o dobra materialne (przede
wszystkim troska o stan przestrzeni wspólnych), czego konsekwencją powinna być trwała
zmiana postaw społecznych.
Planowane działania ukierunkowane są także na rozwój Śródmieścia jako strefy handlowousługowej poprzez wsparcie instytucjonalne przedsiębiorców, działalności szkoleniowe i
edukacyjne (dla przedsiębiorców), działalności promocyjne, kampanie społeczne. Zakłada się tu
partnerstwo miasta i przedsiębiorców w odpowiedzialności za rozwój i funkcjonowanie centrum
miasta. Działania te nie mają żadnego bezpośredniego przełożenia na analizowane aspekty
środowiska, aczkolwiek będą miały wpływ pośredni, gdyż zapewne wzmacniać będą inne
działania (inwestycyjne), podejmowane w ramach innych sfer oddziaływania (które same w
sobie mogą generować oddziaływania pozytywne, neutralne i negatywne).
Działanie nr 3: Podniesienie jakości substancji mieszkaniowej będącej w zasobach Miasta,
Spółdzielni Mieszkaniowej Piast i Barlineckiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego
wraz z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej
Modernizacja, remont części wspólnych budynków mieszkalnych będących w zasobach
komunalnych Gminy Barlinek: wszystkie ulice objęte Projektem Zintegrowanym (oprócz
ul. Polana Lecha, Poziomkowa, Władysława Łokietka, Wylotowa).
Remonty części wspólnych budynków znajdujących się w zasobach, zarządzie BTBS:
wszystkie ulice objęte Projektem Zintegrowanym (oprócz ul. Polana Lecha, Poziomkowa,
Władysława Łokietka, Wylotowa).
Poprawa stanu zagospodarowania przestrzeni publicznych na posesjach będących w
zasobach komunalnych miasta Barlinek (cały obszar rewitalizowany).
Zagospodarowanie terenu kwartału ul. Niepodległości, Różana, Górna i Kozia (projekt w
partnerstwie z BTBS).
Zagospodarowanie terenu ul. Niepodległości 34 i 31, ul. Stycznia 1.
Zagospodarowanie terenu ul. Niepodległości 10, ul. Odrzańska 1.
Przedstawione powyżej działania inwestycyjno-remontowe mają wyraźny charter prospołeczny.
Modernizacje oraz remonty budynków mieszkalnych nie stanowią zagrożenia dla stanu takich
elementów środowiska jak np. wody, powietrze czy klimat. Z tego punktu widzenia są to
działania neutralne, a ewentualne uciążliwości ze względu na punktowe oddziaływanie i czas
oddziaływania mają charakter znikomy i chwilowy. Nie wskazuje się tutaj dużych inwestycji w
zakresie instalacji wodociągowych czy kanalizacyjnych.
Działania z zakresu zagospodarowania przestrzennego terenów wpłyną niewątpliwie
pozytywnie na powierzchnię ziemi. Teren będący przedmiotem analiz nie wykazuje dużego
potencjału przyrodniczego – niewielkie przestrzenie zajmują tereny zielone, będące formą
antropogenną – wtórnie urządzoną. W kontekście dzielnicy śródmiejskiej pojęcie różnorodności
biologicznej nie może być rozumiane w klasycznym znaczeniu, gdyż z założenia zarówno świat
zwierząt, jak i roślin jest bardzo ograniczony. Planowane działania są w większości całkowicie
neutralne dla bioróżnorodności, a tym bardziej nie powinny przyczynić się do redukcji liczby
gatunków, jak też nie powinny przyczynić się do redukcji populacji zwierząt, czy liczby obiektów
przyrodniczych – zakłada się raczej, iż w wyniku porządkowania, estetyzacji i wzbogacania
terenów zielonych powinno dojść do dodatkowych nasadzeń, co może przyczynić się do
wzrostu bioróżnorodności – należy jednak uwzględnić fakt, że będą to procesy całkowicie
sztuczne. Realizacja przewidzianych w LPR zamierzeń nie wpłynie na świat zwierząt.
Strona | 60
Centralna część miasta stanowi obszar bardzo silnie przekształcony antropogennie, na którym
liczba dziko żyjących gatunków jest ograniczona i są to praktycznie wyłącznie gatunki
synatropijne. Planowane działania inwestycyjne nie przyczynią się w zauważalny sposób do
zmiany warunków ich bytowania.
Krajobraz miasta Barlinka w wyniku realizacji projektów z zakresu zagospodarowania
przestrzennego terenów dotychczas niezagospodarowanych zyska na wartości. Nastąpi znaczna
poprawa wyglądu zniszczonych budynków oraz nastąpi poprawa wizerunku architektonicznego
i przestrzennego tej części miasta. Planowane działania jednoznacznie przyczynią się do
wzrostu wartości materialnej zabudowy, przede wszystkim poprzez inwestycje poprawiające
standard, a także poprzez kształtowanie atrakcyjnego sąsiedztwa.
Nie przewiduje się żadnego bezpośredniego lub pośredniego wpływu na tereny włączone do
sieci Natura 2000.
Budowa podziemnego garażu samochodowego wraz z parkingiem na poziomie terenu –
między budynkami : Kościelna 8 a Paderewskiego 6.” (projekt w partnerstwie z Gminą
Barlinek oraz BTBS).
Budowa nowych miejsc parkingowych na terenie osiedla „Piastowskie” przy ulicy :
Wylotowa nr 1, 3.
Budowa nowych miejsc parkingowych między budynkami: Górna 28, Armii Polskiej 3 i 4
oraz Chmielna 1.
Przebudowa ciągu pieszego wzdłuż muru obronnego.
Przebudowa ciągów komunikacyjnych na terenie osiedla „Piastowskiego” w celu
dostosowania do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych oraz do umożliwienia
dojazdu do budynków: ul. Kościelna, Wodna, Jeziorna, Wylotowa, Sądowa.
Głównym elementem tej grupy działań jest zagospodarowanie terenu, które w zamierzeniu, w
kontekście całego miasta, mają stać się atrakcyjnym miejscem do lokowania funkcji
społecznych, gastronomiczno-usługowych oraz kulturalnych i sportowych. W związku z tym
planuje się również budowę nowych parkingów. Trudno określić rodzaj oddziaływania tych
projektów na wody, powietrze i klimat.
Z jednej strony właściwie wybudowane parkingi pociągają za sobą inwestycje w kanalizację
deszczową co znacznie poprawi jej stan, a to z kolei może wpłynąć pozytywnie np. na wody.
Budowa nowych miejsc parkingowych na terenie miasta planowana jest na terenach nie
wykazujących dużego potencjału przyrodniczego – jest w większości zabudowany, a tylko
niewielkie przestrzenie zajmują tereny zielone, będące także formą antropogenną – wtórnie
urządzoną. W kontekście dzielnicy śródmiejskiej pojęcie różnorodności biologicznej nie może
być rozumiane w klasycznym znaczeniu, gdyż z założenia zarówno świat zwierząt, jak i roślin jest
bardzo ograniczony. Planowane działania są w większości całkowicie neutralne dla
bioróżnorodności, a tym bardziej nie powinny przyczynić się do redukcji liczby gatunków, jak też
nie powinny przyczynić się do redukcji populacji zwierząt, czy liczby obiektów przyrodniczych. W
odniesieniu do w/w działań nie przewiduje się radykalnych zmian w oddziaływaniu na
środowisko na wody, powietrze i klimat przy zrealizowaniu planowanych projektów. W
pewnych aspektach mogą wystąpić trwałe pozytywne efekty o charakterze pośrednim (np.
wody). Niemniej jednoznacznie należy stwierdzić, iż szacowane pozytywne aspekty
zagospodarowania tego terenu są niewątpliwie większe od oddziaływań negatywnych (aspekty
prospołeczne). Budowa parkingów pozwoli mieszkańcom miasta parkować swoje samochody w
miejscach do tego odpowiednio przygotowanych i przystosowanych, czyli: utwardzonych i
zaopatrzonych w kanalizację deszczową co w znacznym stopniu wpłynie na ochronę gleb i wód
gruntowych.
Strona | 61
Wszystkie w/w inwestycje ze względu na swój zakres i skalę możliwego oddziaływania na etapie
pozyskiwania pozwolenia na inwestycję powinny zostać one szczegółowo przeanalizowane pod
kątem wpływu na środowisko naturalne (procedury środowiskowe). Etapy realizacji tych
inwestycji wymagają wykorzystania ciężkiego sprzętu (prace ziemne), co może mieć negatywny
wpływ na poszczególne elementy środowiska oraz zdrowie ludzi (lokalizacja w centrum miasta).
Projekty inwestycyjne dotyczące przebudowy ciągu pieszego wzdłuż muru obronnego oraz
przebudowy ciągów komunikacyjnych na terenie osiedla w celu dostosowania do potrzeb osób
starszych i niepełnosprawnych oraz do umożliwienia dojazdu do budynków: ul. Kościelna,
Wodna, Jeziorna, Wylotowa, Sądowa realizowane będą w centrum miasta, wydłuż istniejących
ulic, w związku z czym nie wpłyną w sposób negatywny na miejską zieleń, bioróżnorodność czy
pozostałe elementy środowiska przyrodniczego. Należy zwrócić uwage na fakt, iż działania
mające na celu dostosowanie terenów miejskich do potrzeb osób niepełnosprawnych powinny
zostać potraktowane jako priorytetowe.
Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku, zasilanych z
sieci wysokoparametrowej (budynki: ul. Kościelna 8,9,10,11,12, Jeziorna 2, Wylotowa 1,3,
Sądowa 1, 2). (projekt realizowany w partnerstwie z Przedsiębiorstwem Energetyki
Cieplnej w Barlinku)
Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku, zasilanych z
sieci wysokoparametrowej (w budynki: ul. Górna 28, Chmielna 1, Armii Polskiej 3,4,
Różana 3,4,5, Kozia 7).(projekt realizowany w partnerstwie z Przedsiębiorstwem
Energetyki Cieplnej w Barlinku)
Realizacja projektów o charakterze modernizacyjnym istniejący instalacji cieplnych wpłynie
pozytywnie przede wszystkim na powietrze i klimat. Planowane zadania przyczynią się do
zmniejszenia tzw. niskiej emisji – zanieczyszczeń energetycznych z palenisk domowych, które są
bywają opalane przypadkowymi odpadami przez często ubogich mieszkańców Śródmieścia, co
jest wyjątkowo uciążliwe w okresie grzewczym. W wyniku realizacji w/w działań zmniejszy się
uciążliwość środowiskowa miasta w odniesieniu do sąsiadujących terenów cennych
przyrodniczo.
Działania społeczne, infrastrukturalne i restauratorskie mające na celu podniesienie
atrakcyjności Śródmieścia nawet jeśli poszczególne działania nie dotyczą konkretnych obiektów
zabytkowych, np. remont ulicy, zagospodarowanie terenów zieleni, remonty infrastruktury
technicznej na stan zabytków miasta jest niewątpliwie pozytywny. Zwłaszcza projekty społeczne
mogą przyczynić się do długotrwałych, choć może nie natychmiastowych efektów. Poprawa
warunków materialnych, zajęcia z młodzieżą zagrożoną patologiami, organizowanie wolnego
czasu; wszystko to zmniejsza ryzyko bezmyślnych przypadków wandalizmu i poprawia warunki
do zamieszkania i działalności gospodarczej. Remonty ulic i budowy parkingów poprawiają
ogólną estetykę i atrakcyjność centrum miasta, a więc pośrednio wpływają pozytywnie na
tkankę zabytkową. Największy wpływ mają oczywiście projekty inwestycyjne o charakterze
restauratorskim dotyczące konkretnych obiektów. W tym przypadku jest to oddziaływanie o
charakterze bezpośrednim i długoterminowym.
Strona | 62
Tabela 13 Matryca zależności i oddziaływań działań i poddziałań planowanych do realizacji w ramach inicjatywy Jessica
krajobraz
klimat
zasoby naturalne
+/-
+/-
+/-
0
+
+
0
0
0
+
+/-
+/-
+
+/-
+/-
0
0
+
+
0
0
+
+
+/-
+/-
+
0
+/-
0
0
+
+
0
0
0
+
+/-
+/-
+
+/-
+/-
0
0
+
+
0
0
0
+
+/-
+/-
+
0
+/-
+/-
0
+
+
0
0
0
+
+/+/-
+/+/-
+
+
0
+/-
+/+/-
+/0
0
0
+
+
+
+
0
0
0
0
0
+
+
+
0
0
+
0
+/-
0
0
+
+
0
0
0
+
0
0
+
0
+/-
0
0
+/-
+
0
0
0
+
N
0
N
0
+
+
N
0
N
+/-
0
0
0
0
+/0
+
0
0
0
0
0
0
0
+
+
0
0
+
+/-
+/-
+
0
+
+
0
0
+
+
N
+/-
+
+/-
+/-
+/-
0
+/-
+
0
0
0
+
0
0
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
dobra materialne
powierzchnię ziemi
+
zabytki
rośliny
+/-
powietrze
zwierzęta
+/-
wodę
ludzi
1. Budowa Międzynarodowego Centrum Szkolenia i Wypoczynku w Barlinku –
ul. Jeziorna
2. Utworzenie Turystycznego Parku Historii Młynarstwa „Stary Młyn” – ul.
Fabryczna
3. Budowa budynku Usługowo – Pensjonatowego z częścią Mieszkalną ul. Św.
Bonifacego
4. Budowa obiektu pensjonatowego z uwzględnieniem funkcji noclegowych
rekreacyjnych dla turystów i mieszkańców miasta – ul. Jeziorna
5. „Stworzenie nowoczesnego centrum turystycznego – modernizacja Ośrodka
Wczesnego PAM przy ul. Sportowej 6 w Barlinku”
6. Budowa obiektu na działalność turystyczną na ul. Strzeleckiej
7. Zakup terenu przyległego do domu przy ul. Strzeleckiej 23
Zagospodarowanie terenu przy ul. Strzeleckiej 23
Remont budynku gospodarczego wpisanego do rejestru zabytków.
Przebudowa i adaptacja kamienicy przy ul. Rynek 4 na potrzeby obsługi
turystycznej.
8. Budynek z częścią usługowo-handlową na parterze, gastronomiczną na I
piętrze i mieszkaniową na poddaszu – ul. Żabia.
9. Budowa budynku mieszkalno-usługowego i budynku gospodarczogarażowego – ul. Górna
10. Budowa kompleksu handlowo-mieszkaniowego
11. Budowa zadaszenia nad ogródkiem letnim konstrukcji ciesielskiej z drewna,
harmonijne wykonanie dachu istniejącego obiektu, budowa pomostów stałych i
pływających – ul. Jeziorna
12. Budowa lokali usługowo - handlowych wraz miejscami parkingowymi – ul.
Kościelna/Wodna
13. Budowa 2 hal magazynowych oraz budynku biurowo – produkcyjnego – ul.
św. Bonifacego
14. Założenie działalności gospodarczo – usługowej (strojenie sal na imprezy
różnorodność
biologiczną
Obszary Natura 2000
przewidywane znaczące oddziaływania (w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane,
krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne) na
następujące zagadnienia i aspekty środowiska:
Strona | 63
okolicznościowe, pamiątki z Barlinka, rękodzielnictwo) – „Na Grodzkiej” – ul.
Grodzka
15. Rozbudowa i przebudowa powierzchni handlowej sklepu przy ul. Pełczyckiej
23 w Barlinku
16. Modernizacja osiedla „Słowackiego”
Termomodernizacja, wykonanie indywidualnych węzłów cieplnych,
Dostosowanie oświetlenia miejsc wspólnego użytku(klatki schodowe, piwnice),
Nowe nawierzchnie drogi wewnątrzosiedlowej,
Wykonanie parkingów na płycie bunkra na skład opału, i między budynkami 6 i
7, instalacja do monitoringu.
17. Zagospodarowanie terenu pomiędzy ul. Niepodległości, Rynek, Sądowa,
Szewska na działalność usługowo-handlowo-gastronomiczną z częścią
ogólnodostępną reprezentacyjną i rekreacyjną
0
0
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
N
0
+
0
0
+
+
0
+
0
0
0
+
0
0
+
+/-
+/-
+
0
+
+
0
0
0
+
Ze względu na bardzo szeroki i zróżnicowany zakres infrastrukturalny oraz brak szczegółowych informacji na temat projektów planowanych do
realizacji w ramach inicjatywy Jessica ocena ich oddziaływania na środowisko ograniczona została do matrycy zależności i oddziaływań.
Strona | 64
Działania planowane do realizacji w zakresie oddziaływania na sferę społeczną wpłyną
pozytywnie na powierzchnię ziemi i krajobraz za sprawą modernizacji starych zniszczonych
budynków, budowy nowych oraz zagospodarowania terenów dotychczas nieużytkowanych oraz
zaniedbanych. Wpływ projektów na wody, powietrze i klimat jest niejednoznaczny o niskiej
intensywności. Przewidziane tutaj inwestycje w infrastrukturę sieciową nie mają dla
powyższych komponentów dużego znaczenia. Zakłada się rozwój usług i mieszkalnictwa, co
może wpłynąć negatywnie, jednak kompleksowe inwestycje z zakresie dróg oraz nowoczesne i
energooszczędne technologie mogą znacznie zmniejszyć ewentualne uciążliwości. Projekty o
charakterze „miękkim” (społeczne) nie będą miały wpływu na powyższe komponenty
środowiska.
Działania mające wpływ na tę sferę dotyczą na przykład: podniesienia standardu instytucji
obsługi ludności sektora publicznego, zagospodarowania przestrzeni rekreacji, wypoczynku i
sportu, działalności edukacyjnych i szeroko rozumianego podniesienia jakości kapitału
ludzkiego. Planowane działania mają na celu nie tylko zasadniczą zmianę warunków życia i
postaw społecznych mieszkańców tej części miasta, ale także pośrednio osiągnięcie korzyści
przez ludność pozostałej części miasta, która może dzięki tym działaniom „odzyskać”
Śródmieście jako przestrzeń wspólną, służącą załatwianiu różnorakich potrzeb materialnych i
pozamaterialnych, a szerzej - integracji społecznej.
Wszystkie podejmowane działania w sposób bezpośredni lub pośredni wpływają pozytywnie na
sferę dóbr materialnych – dotyczy to zarówno bezpośrednich inwestycji na etapie wdrażania
projektów, jak też spodziewanych przyszłych korzyści pośrednich (np. w wyniku wzrostu
atrakcyjności centrum miasta, czy zmiany postaw społecznych).
Nie przewiduje się żadnego bezpośredniego lub pośredniego wpływu tego obszaru wsparcia na
tereny włączone do sieci Natura 2000. Planowane działania są też w większości całkowicie
neutralne dla bioróżnorodności, a tym bardziej nie powinny przyczynić się do redukcji liczby
gatunków, jak też nie powinny przyczynić się do redukcji populacji zwierząt, czy liczby obiektów
przyrodniczych – zakłada się raczej, że dojdzie do porządkowania, estetyzacji i wzbogacania
terenów zielonych (a więc nawet do wzrostu bioróżnorodności – należy jednak uwzględnić fakt,
że będą to procesy całkowicie sztuczne).
Działania planowane do realizacji w zakresie obszarów kultury i ochrony dziedzictwa
kulturowego wpłyną pozytywnie na powierzchnię ziemi i krajobraz poprzez modernizację
budynków zabytkowych powodując przywrócenie ich użyteczności dla mieszkańców miasta i
okolicy. Może tutaj wystąpić niewielki wpływ o charakterze pośrednim na powietrze, wody i
klimat. Występują tutaj projekty dotyczące remontów obiektów zabytkowych i przystosowanie
ich na cele kulturalne i społeczne.
Nie przewiduje się żadnego bezpośredniego lub pośredniego ich wpływu na tereny włączone
do sieci Natura 2000. Przewidziane działania nie będą miały znaczenia dla świata zwierząt,
natomiast w zakresie bioróżnorodności i świata roślin są w zasadzie neutralne, z wyjątkiem
planowanych działań zagospodarowania przestrzeni parków. Wprawdzie nie wpłyną one na
warunki bytowania roślin, jednak zapewne planowane działania będą wiązały się z estetyzacją
parków, a być może z wzbogaceniem szaty roślinnej poprzez dodatkowe nasadzenia.
Inwestycje planowane do realizacji w zakresie szeroko pojętego obszaru kultury ma charakter
prospołeczny. Planowane działania przyczynią się w sposób jednoznaczny do poprawy
funkcjonowania i dostępności sektora usług publicznych, a szerzej - do ożywienia kulturalnego
tej części miasta.
Strona | 65
W kontekście jakości życia mieszkańców należy zwrócić uwagę na następujące aspekty: lepszy
dostęp do infrastruktury usługowej, większe zainteresowanie przedsiębiorców ulokowaniem tu
działalności handlowo-usługowych (rewitalizacja przestrzeni wspólnych skłoni znacznie większą
liczbę mieszkańców do przebywania w tej części miasta), lepsze warunki zamieszkania związane
z estetyzacją otoczenia. Ponadto planowane działania przyczynią się w sposób jednoznaczny do
wzrostu wartości przestrzeni materialnej – zarówno w sferze publicznej (co będzie wiązało się z
inwestycjami związanymi z renowacją budynków; w innym aspekcie dotyczy to także budynków
służących funkcjom komercyjnym, a będących własnością miasta – ich wartość znacznie
wzrośnie), jak też w sektorze prywatnym (przede wszystkim wzrost wartości nieruchomości ze
względu na poprawę walorów otoczenia, zwłaszcza przestrzeni wspólnych). Należy spodziewać
się napływu kapitału w związku z inwestycjami w sektor handlowo-usługowy i rozrywkowy.
Działania mające na celu wzrost i rozwój inwestycji w zakresie handlu i usług wpłyną
pozytywnie na powierzchnię ziemi i krajobraz powodując zmianę funkcji terenów
poprzemysłowych na tereny użyteczności publicznej usługowo-rekreacyjne. Wprowadza się
zieleń towarzyszącą co czyni krajobraz miasta atrakcyjnym i przyjaznym. Nastąpi poprawa stanu
środowiska w wyniku modernizacji sieci infrastruktury ochrony środowiska. Nie przewiduje się
żadnego bezpośredniego lub pośredniego wpływu tego obszaru wsparcia na tereny włączone
do sieci Natura 2000. Planowane działania polegające na budowie nowych obiektów usługowohandlowych czy tez turystycznych będą neutralne dla bioróżnorodności oraz świata roślin i
świata zwierząt, pod warunkiem iż wszystkie one zostaną zrealizowane z uwzględnieniem
procedur środowiskowych odpowiednich oczywiście do zakresów inwestycji.
Towarzyszący planowanym inwestycjom rozwój handlu oraz usług w sferze społecznej wiązać
się będzie przede wszystkim ze wzrostem liczby placówek handlowo-usługowych, estetyzacją
przestrzeni, wzrostem liczby miejsc pracy. Ale spodziewać się można także skutków
negatywnych odczuwane przez mieszkańców sąsiedztwa wielkopowierzchniowych obiektów
(wzmożony ruch samochodów, hałas, zanieczyszczenia, pogorszenie bezpieczeństwa, utrata
części prywatności, a nawet pogorszenie warunków zamieszkania).
Planowane działania, przyczynią się w sposób jednoznaczny do wzrostu wartości przestrzeni
materialnej. Adaptacja terenów i budynków pofabrycznych na cele handlu, rozrywki i rekreacji
skutkować będzie nie tylko do wzrostem wartości tej konkretnej przestrzeni, ale pośrednio
także przyczyni się do wzrostu wartości innych nieruchomości w sąsiedztwie. Zakłada się, że
jednym z efektów pośrednich będzie ożywienie całego sektora handlu, usług i rozrywek w
centrum miasta.
Planowane do realizacji przedsięwzięcia mające wpływ na rozwój infrastruktury technicznej
miasta związane bedą bezpośrednio z budową infrastruktury ochrony środowiska i
usprawnieniem układu komunikacyjnego, co spowoduje m.in. polepszenie się stanu czystości
powierzchni ziemi (zmniejszenie emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych, bytowych).
Modernizacji układu komunikacyjnego będzie towarzyszyć wprowadzenie zieleni towarzyszącej.
Nastąpi poprawa funkcjonowania infrastruktury sieciowej co może mieć pozytywny wpływ na
wody, powietrze i klimat. Jednocześnie jednak przewiduje się wzrost zużycia wody, większą
emisję ścieków i większy ruch samochodowy związane z rozwojem handlu i usług.
Pod warunkiem, iż na etapie realizacji w/w inwestycji zostaną właściwie przeprowadzone
procedury środowiskowe nie przewiduje się żadnego bezpośredniego lub pośredniego wpływu
tego obszaru wsparcia na tereny włączone do sieci Natura 2000. Planowane działania są też w
praktyce całkowicie neutralne dla bioróżnorodności oraz świata roślin i świata zwierząt.
Strona | 66
Realizacja zamierzanych przedsięwzięć w sposób jednoznacznie pozytywny wpłynie na
zagadnienie dóbr materialnych, przy czym będzie miała dwutorowe oddziaływanie:
przede wszystkim dokonane zostaną inwestycje w przestrzeniach wspólnych
(publicznych), które będą katalizatorem dalszych pozytywnych zmian,
pośrednio zakłada się oddziaływanie na sektor prywatny – przede wszystkim poprzez
wzrost wartości nieruchomości i ożywienie rynku mieszkaniowego w sąsiedztwie
zrewaloryzowanych przestrzeni wspólnych (atrakcyjne przestrzenie publiczne będą
podnosiły atrakcyjność zamieszkania i inwestowania).
Wpływ planowanych działań inwestycyjnych na sferę mieszkalnictwa realizowany będzie
poprzez wprowadzenie zabudowy mieszkalnej na tereny „puste” w przestrzeni miasta
spowoduje podniesienie odczuć estetycznych w samym centrum miasta. Zmniejszeniu może
ulec udział powierzchni biologicznie czynnej rekompensowany jednak poprzez wprowadzanie
nowych terenów zielonych. Remonty sieci wodociągowej, kanalizacji i sieci ciepłowniczej
wpłyną pozytywnie na wody, powietrze i klimat. Największy wpływ może wystąpić w zakresie
powietrza poprzez zmniejszenie emisji energetycznych z mieszkań indywidualnych.
Pod warunkiem, iż na etapie realizacji w/w inwestycji zostaną właściwie przeprowadzone
procedury środowiskowe nie przewiduje się żadnego bezpośredniego lub pośredniego wpływu
tego obszaru wsparcia na tereny włączone do sieci Natura 2000. Planowane działania są też w
praktyce całkowicie neutralne dla bioróżnorodności oraz świata roślin i świata zwierząt.
Realizacja planowanych inwestycji sprzyjających rozwojowi mieszkalnictwa ma charakter
prospołeczny - poprawiającym warunki zamieszkania w budynkach już obecnie
wykorzystywanych na cele mieszkaniowe, ale także (w niewielkiej skali) zakładające realizację
nowych lokali mieszkalnych. Prospołeczny charakter wynika także ze spodziewanych zmian w
strukturach społecznych, stopniowej zmianie mentalności i postaw społecznych. Powyższe
procesy jednoznacznie przyczynią się do wzrostu wartości materialnej zabudowy, przede
wszystkim poprzez inwestycje poprawiające standard, a także lokalizację nowej zabudowy
(plomby), a także poprzez kształtowanie atrakcyjnego sąsiedztwa.
Realizacja działań mająca na celu wzrost poziomu bezpieczeństwa mieszkańców analizowanych
obszarów oraz całego miasta nie ma bezpośredniego wpływu na komponenty środowiska,
pośrednio może wpływać pozytywnie poprzez zmniejszenie liczby aktów wandalizmu. W
zakresie jakości życia mieszkańców i oddziaływania na dobra materialne, wszelkie działania
zmierzające do poprawy bezpieczeństwa mogą mieć oddziaływanie wyłącznie pozytywne.
Strona | 67
4.3. Główne cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym,
wspólnotowym i krajowym oraz ich uwzględnienie podczas opracowywania projektu
Programu
Polityka ochrony środowiska jest jedną z polityk wspólnotowych Unii Europejskiej o charakterze
horyzontalnym. Jej zakres obejmuje wszystkie dziedziny życia społeczno-gospodarczego.
Podstawowym dokumentem w zakresie ochrony środowiska ustanowionym przez Unię
Europejską jest VI Program Działań Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska
„Środowisko 2010: nasza przyszłość nasz wybór. Wyznacza on ramy strategicznej polityki
wspólnotowej na okres 10 lat (lata 2001 – 2010). Jest on skierowany na kluczowe zadania i
priorytety ochrony środowiska w oparciu o ocenę stanu środowiska naturalnego i panujące
tendencje włącznie z pilnymi zagadnieniami, które wymagają kierownictwa ze strony
Wspólnoty. Program wspiera włączanie problemów ochrony środowiskowe we wszystkie
polityki Wspólnoty i przyczynia się do osiągnięcia stałego rozwoju na terytorium całej obecnej i
w przyszłości powiększonej Wspólnoty. Program określa kluczowe zadania ochrony środowiska,
jakie mają być zrealizowane oraz tworzy ramy polityki ochrony środowiska Wspólnoty w czasie
trwania programu, w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony, biorąc pod uwagę zasadę
pomocniczości i zróżnicowanie sytuacji w poszczególnych regionach Wspólnoty, oraz
rozdzielenie nacisków między ochroną środowiska a wzrostem gospodarczym. Program stanowi
podstawę dla wymiaru ochrony środowiska europejskiej strategii stałego rozwoju i przyczynia
się do włączania problemów ochrony środowiska do wszystkich polityk Wspólnoty, między
innymi poprzez określenie priorytetów ochrony środowiska dla strategii.
W założeniu VI Program Działań określa priorytetowe pola działań w dziedzinie ochrony
środowiska, co pozwoli na skuteczną odpowiedź zarówno na wyzwania stawiane w wymiarze
całego globu, jak i na określone problemy napotkane na szczeblu wspólnotowym, krajowym,
regionalnym czy lokalnym. Powyższe pola działań ujęto w ramy kilku strategii tematycznych:
m.in. dot. ochrony gleby, ochrony i zachowania środowiska morskiego, zanieczyszczenia
powietrza atmosferycznego, środowiska miejskiego, zarządzania zasobami naturalnymi,
utylizacji odpadów. Do głównych priorytetów w okresie funkcjonowania programu zaliczono
następujące zagadnienia:
− zmiana klimatu,
− przyroda i zróżnicowanie biologiczne,
− środowisko naturalne, zdrowie i jakość życia,
− zasoby naturalne i odpady.
Cele Programu wyznaczono w oparciu o założenie rozdzielenia nacisków między ochroną
środowiska a wzrostem gospodarczym. Chodzi m.in.: o zasadę „zanieczyszczający płaci”, zasadę
ostrożności, działania zapobiegawcze oraz zasadę usuwania zanieczyszczenia u źródła.
Szczególną wagę przykłada się do tematyki zmian klimatycznych, co wiąże się z wypełnianiem
zobowiązań Unii Europejskiej związanych z ratyfikacją Protokołu z Kioto. Jako szczególnie
istotne wymienia się m.in.: wspieranie praktyk i technik ekologicznie efektywnych w przemyśle,
wspomaganie MŚP w modernizacji oraz wspieranie efektywności energetycznej (ogrzewanie,
bieżąca woda w budynkach).
Strona | 68
Podstawowym dokumentem krajowym w zakresie ochrony środowiska jest „Polityka
Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z pespektywą do roku 2016”. Dokument określa cele
i zadania o charakterze systemowym ważne dla stworzenia warunków do wykonywania
ochrony środowiska. Jako podstawowy warunek skutecznej realizacji polityki ekologicznej
państwa wymienia się respektowanie zasady zrównoważonego rozwoju w strategiach i
politykach w poszczególnych dziedzinach gospodarowania. Wśród metod realizacji w ramach
polityk sektorowych priorytet będzie miało stosowanie tzw. dobrych praktyk gospodarowania i
systemów zarządzania środowiskowego, które pozwalają kojarzyć efekty gospodarcze z
efektami ekologicznymi. Dokument koncentruje się przede wszystkim na działaniach, które
mają służyć poprawie jakości środowiska, realizacji zasady zrównoważonego rozwoju,
powstrzymaniu niekorzystnych zmian klimatu oraz ochronie zasobów naturalnych, w tym
różnorodności biologicznej. Kładzie duży nacisk na promocję rozwoju odnawialnych źródeł
energii i szybką modernizację przemysłu energetycznego. Zgodnie z założeniami PE,
przeprowadzenie ocen oddziaływania na środowisko musi być możliwe już na etapie studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Takie rozwiązanie zagwarantuje,
że ochrona środowiska będzie uwzględniana w planach zagospodarowania przestrzennego.
Realizacja powyższych założeń pośrednio znajduje wyraz w projektach przewidzianych do
realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji. Nie zakłada się jednak w pierwszym rzędzie
rezultatów z zakresu ochrony środowiska. Nieco niepokojące jest, iż Autorzy Programu nie
odnoszą się w tekście do w/w dokumentów (wyłącznie do dokumentah obowiązujących na
szczeblu lokalnym i regionalnym) oraz do zasady zrównoważonego rozwoju, horyzontalnej
zasady umiejscawianej w głównych dokumentach strategicznych zarówno poziomu krajowego,
jak i wspólnotowego. Można tutaj zacytować w/w VI Program Działań Wspólnoty, który
podkreśla m.in. że: „Środowisko miejskie jest domem dla około 70 % ludności i potrzebne są
wspólne wysiłki, aby zapewnić poprawę środowiska naturalnego i jakości życia w miastach”.
Projekty infrastrukturalne realizowane w ramach LPR mogą pozytywnie wpłynąć np. na
poprawę jakości powietrza czy efektywności energetycznej. Brak jest niestety w treści LPR
stosownych akcentów - w analizie SWOT aspekty środowiskowe związane ze złym stanem
środowiska nie zostały uwzględnione, choć wskazuje się na nie w diagnozie stanu istniejącego.
Z drugiej strony należy uwzględnić fakt, że Lokalny Program Rewitalizacji jest dokumentem o
charakterze operacyjnym ograniczonym do niewielkiej, silnie przekształconej przestrzeni
centrum miasta. Z tego punktu widzenia trudno tutaj artykułować wyraziste cele ochrony
środowiska. Tematyka ochrony środowiska często może występować w rezultatach w sposób
pośredni: poprzez poprawę funkcjonowania infrastruktury sieciowej, odnowę zieleni miejskiej i
kreowanie postaw proekologicznych miejscowej ludności.
Podsumowując należy stwierdzić, iż Autorzy Programu tematykę ochrony środowiska
potraktowali dość pobieżnie. Jednak zarówno ogólne założenia LPR jak i poszczególne projekty
są zgodne z celami polityki ekologicznej Państwa i Unii Europejskiej. Należy jednak dodać, iż
powiązania LPR z aktualnymi dokumentami opracowanymi na szczeblu lokalnym i regionalnym
szczegółowo opisane zostały w rozdziale nr 10 analizowanego Lokalnego Programu
Rewitalizacji.
Strona | 69
4.4. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, w tym na obszar Natura 2000
Analiza LPR prowadzi do następujących wniosków z zakresu rozwiązań mających na celu
łagodzenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko:
− LPR nie zawiera ustaleń, których głównym i bezpośrednim celem jest podnoszenie jakości,
czy też ochrona istniejących zasobów środowiska. Warto jednak zauważyć, że szereg
ustaleń LPR realizuje te zagadnienia pośrednio, a efekty prośrodowiskowe są osiągane
niejako „przy okazji” realizacji innych założonych celów.
− LPR nie zawiera żadnego ustalenia, które stanowiłoby (w sposób jawny i oczywisty)
zagrożenie dla środowiska, lub stwierdzenia, iż mająca miejsce w wyniku realizacji jakiejś
inwestycji degradacja środowiska służyłaby osiągnięciu celów społecznych lub
gospodarczych. Pomimo, iż realizacja części zadań może się wiązać z ingerencją w różne
elementy środowiska, to żaden z zapisów nie zakłada ingerencji przesadnie dużej,
znacznie wykraczającej poza konieczną dla osiągnięcia zamierzonych efektów.
Potencjalnie niekorzystne dla środowiska może być zagospodarowanie terenów
zlokalizowanych na drugim brzegu Jeziora Barlineckiego (położonych na terenie obszarów
Natura 2000), jednak faktyczną skalę i charakter oddziaływań będzie można ocenić
dopiero na etapie przygotowywania (istnieje teoretyczne zagrożenie zmniejszenia
powierzchni biologicznie czynnej).
− LPR nie zawiera żadnych rozwiązań służących łagodzeniu lub kompensacji ewentualnych
negatywnych oddziaływań na środowisko. Ze względu na specyfikę terenu, który jest
przedmiotem LPR, a także ze względu na specyfikę proponowanych działań, braku
rozwiązań służących kompensacji przyrodniczej nie można jednak oceniać jako wady
opracowania, gdyż nie przewiduje się w wyniku jego realizacji powstania istotnych
sytuacji konfliktowych. Jak wykazano wcześniej – większość potencjalnych oddziaływań
planowanych zadań na analizowane aspekty środowiska, ma charakter neutralny (brak
oddziaływań), część – ewidentnie pozytywny, a tylko część – teoretycznie negatywny.
W wyniku realizacji ustaleń LPR nie zaistnieją straty w obszarach chronionych położonych w
granicach miasta i w jego sąsiedztwie, w tym zwłaszcza w sieci Natura 2000.
4.5. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie Programu
Lokalny Program Rewitalizacji jest bardzo konkretnym opracowaniem określającym
szczegółowo planowane działania zmierzające do przebudowy charakteru centrum Barlinka
(wynikające ze zdiagnozowanych potrzeb w poszczególnych sferach). W związku z powyższym
trudno jest wskazywać rozwiązania alternatywne. LPR jest autorską koncepcją przebudowy i
rewitalizacji społecznej i przestrzennej centrum miasta Barlinek. Jest to koncepcja spójna i
całościowa, której poszczególne elementy łączą się ściśle z innymi, pozwalając osiągnąć efekt
synergii. Poszukiwanie rozwiązań alternatywnych byłoby de facto kwestionowaniem całej,
kompleksowej wizji przebudowy/rozwoju Obszaru I zaprezentowanej w Programie i
wymagałoby stworzenia zupełnie nowej koncepcji rozwoju, co w kontekście trafności celów
zawartych w Programie byłoby niezwykle trudnym zadaniem.
Strona | 70
O rozwiązaniach alternatywnych nie można więc mówić w kontekście ogólnej koncepcji
rewitalizacji centrum Barlinka, ale na etapie wdrażania LPR może się pojawić potrzeba/celowość
wariantowania, uwzględniająca:
− wybór innych od pierwotnie zakładanych, funkcji dla poszczególnych obiektów/obszarów;
− wybór nieco innej koncepcji zagospodarowania/funkcjonowania poszczególnych
obiektów/obszarów;
− zmiana priorytetów (kolejność działań);
− wybór szczegółowych rozwiązań technicznych i architektonicznych, sposobów wdrażania
projektów miękkich, itp.
Metodologia opracowania Prognozy nakazuje dokonanie propozycji rozwiązań alternatywnych
w stosunku do przewidywanych w projekcie dokumentu - rozwiązań, które pozwoliłyby
osiągnąć zamierzone cele przy mniejszej skali uciążliwości i oddziaływań na różne aspekty
środowiska (realizacja zamierzonych celów byłaby wówczas z punktu widzenia oddziaływań na
środowisko bardziej efektywna – zostałaby osiągnięta przy niższych kosztach). Zadania
przewidziane w LPR mają tylko nieznaczny wpływ na analizowane aspekty środowiska –
większość ma charakter neutralny, a spośród tych oddziałujących na środowisko, obserwuje się
przewagę oddziaływań pozytywnych, nad negatywnymi. Oceniając wpływ na różne elementy
środowiska należy zauważyć, że zmiany pozytywne będą „silne” – to znaczy istotne i
zauważalne, podczas gdy prognozowane zmiany negatywne będą raczej „słabe” (skala ich
oddziaływania będzie raczej niewielka). Uwzględniając powyższe, należy więc stwierdzić, że
poszukiwanie rozwiązań alternatywnych (istotnych z punktu widzenia ograniczania
oddziaływania na środowisko) jest bezcelowe – gdyż zaproponowane działania pozwalają na
realizację zakładanych celów przy niewielkich kosztach środowiskowych.
4.6. Wskazanie napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk
we współczesnej wiedzy.
Zespół opracowujący „Lokalny Program Rewitalizacji” opierał jego założenia na:
− wieloaspektowej diagnozie stanu rozwoju i funkcjonowania miasta,
− wieloaspektowej diagnozie charakteru zagospodarowania i struktury przestrzennej
miasta,
− bardzo szczegółowej diagnozie obszaru wskazanego do rewitalizacji,
− precyzyjnym określeniu założeń i szczegółów realizacji programu.
Analiza LPR wskazuje, iż na etapie diagnozy nie zaniedbano rozpoznania żadnego z istotnych dla
tematyki opracowania aspektów, a na etapie programowania rozwoju zaproponowano
podejście całościowe (Projekt Zintegrowany), skoordynowane i dające duże szanse osiągnięcia
zakładanych efektów (a więc - duże szanse powodzenia programu).
Podczas wdrażania LPR zakłada się wykorzystanie obecnie znanych i używanych metod, technik,
technologii. Warto zauważyć, że zakłada się realizację zamierzonych celów w okresie 20102020. Okres ten jest stosunkowo krótki, stąd w dużym stopniu przewidywalny w zakresie
rozwiązań technicznych i technologicznych, istotnych zarówno dla realizacji komponentów
inwestycyjnych, jak i społecznych programu. Jest to także okres, dla którego - do roku 2013,
dokładnie znane są sposoby i zasady finansowania działań. Dlatego też, nie należy się
spodziewać zaistnienia wśród tych zagadnień nowych uwarunkowań, które mogłyby poważnie
zagrażać realizacji założeń LPR.
Strona | 71
Wśród istotnych dla realizacji LPR uwarunkowań rozwoju, które obecnie nie są znane, wymienić
należy przede wszystkim brak możliwości dokładnej wyceny kosztów działań, które będą
podejmowane w przyszłości oraz związany z tym brak możliwości oceny na ile miasto będzie
zdolne finansować planowane działania. Praktyka ostatnich lat wskazuje na prawdopodobne
wahania kursów walut oraz wycen materiałów i kosztów pracy, co prowadzi niekiedy do
konieczności weryfikacji pierwotnie prognozowanych kosztów.
Zespół opracowujący Prognozę do LPR nie napotkał problemów przy analizie projektowanych w
tym dokumencie zamierzeń.
4.7. Analiza i ocena oraz
środowiskowych i społecznych
sposoby
ograniczania
potencjalnych
konfliktów
Analiza dokumentu LPR wskazuje, iż żadne z działań nie ma jako podstawowego celu – ochrony
zasobów przyrody. Najbliższe tej idei są działania:
• Zagospodarowanie Parku w Delcie Młynówki.
• Promenada spacerowo- widokowa wzdłuż murów obronnych od ul. Górnej do ul.
Podwale.
• Zagospodarowanie parku przy ul. Sportowej.
• Budowa ścieżki rowerowej ul. Jeziorna – ul. Sportowa.
• Zagospodarowanie parku miejskiego przy ul. Gorzowskiej w Barlinku.
• Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie aglomeracji Barlinek.
• Ścieżka dydaktyczna w Parku Miejskim przy ul. Gorzowskiej.
• Przebudowa ciągu pieszego wzdłuż muru obronnego.
• Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku, zasilanych z
sieci wysokoparametrowej (budynki: ul. Kościelna 8,9,10,11,12, Jeziorna 2, Wylotowa 1,3,
Sądowa 1, 2).
• Wykonanie wspólnie indywidualnych węzłów cieplnych w każdym budynku, zasilanych z
sieci wysokoparametrowej (w budynki: ul. Górna 28, Chmielna 1, Armii Polskiej 3,4,
Różana 3,4,5, Kozia 7).
Nie są ono bezpośrednio związane z zagadnieniami przyrodniczymi, a raczej dotyczą
przywrócenia powyższych terenów mieszkańcom poprzez ich uporządkowanie oraz wykonania
instalacji (kanalizacja, węzły cieplne) spełniających standardowe wymagania techniczne i
środowiskowe.
Wiele zagadnień w sposób pośredni ma charakter proekologiczny, bowiem dodatkowym ich
efektem będzie ograniczanie niekorzystnych oddziaływań lub wzbogacanie i estetyzacja
śródmiejskiej zieleni.
Praktycznie wszystkie podejmowane działania mają charakter prospołeczny – realizowany na
wielu płaszczyznach: jako programy miękkie, jako inwestycje w substancję mieszkaniową,
poprzez rozwój i modernizację infrastruktury (drogowej, kanalizacyjno-sanitarnej,
energetycznej), estetyzację i wzbogacanie przestrzeni publicznych, stwarzanie warunków dla
rekreacji, poprawę wyposażenia i funkcjonowania sektora usług publicznych i komercyjnych.
Ścisłe, historyczne centra miast nie są zazwyczaj obszarami pełniącymi funkcje ekologiczne i
Barlinek nie jest pod tym względem wyjątkiem. Teren będący przedmiotem opracowania to
historyczne i obecne centrum miasta, o bardzo wysokim stopniu przekształceń antropogennych
jednak znajdujące się w bliskim sąsiedztwie terenów o dużej powierzchni, liczbie, walorach,
znaczeniu obiektów/obszarów przyrodniczych.
Strona | 72
Planowane do realizacji inwestycje poprzez modernizację i rozwój infrastruktury (drogowej,
kanalizacyjno-sanitarnej, energetycznej) znacznie ograniczą negatywne oddziaływanie miasta
na sąsiednie obszary Natura 2000, a uporządkowanie terenów zielonych i budowa
infrastruktury towarzyszącej pozwolą na ukierunkowanie swobodnej i niezorganizowanej presji
mieszkańców oraz turystów co bezpośrednio wpłynie na poprawę bezpieczeństwa tych
terenów.
W związku z powyższym nie dostrzega się potencjalnych możliwości zaistnienia „konfliktów
środowiskowych” – związanych bądź z degradacją przyrody na etapie realizacji przedsięwzięcia,
bądź ze stałym lub czasowym negatywnym oddziaływaniem, będącym wynikiem realizacji LPR.
Wręcz przeciwnie – dostrzega się potencjalne proekologiczne efekty zamierzonych
przedsięwzięć. Brak szczegółów realizacji poszczególnych przedsięwzięć uniemożliwia jednak na
bieżącym etapie, ocenę charakteru i skali ich ewentualnego oddziaływania, a tym bardziej
wskazania sposobu ograniczania, czy tez kompensacji tego oddziaływania. Jednak przy
założeniu, że na etapie ich realizacji przestrzegane będą procedury środowiskowe oraz wszelkie
niezbędne do realizacji prace wykonywane będą ze świadomością bliskości wrażliwych i
cennych terenów przyrodniczych - stwierdza się, iż planowane do realizacji działania nie wpłyną
na pogorszenie obecnego stanu środowiska naturalnego oraz nie zagrożą sąsiednim obszarom
Natura 2000.
W szerszym ujęciu – rewitalizacja dzielnicy śródmiejskiej w bardzo kompleksowy sposób i w
ujęciu całościowym – może spotkać się z oporem części mieszkańców tych terenów przed zbyt
radykalnymi proponowanymi zmianami stylu ich życia oraz przed wprowadzaniem znacznej
liczby „dodatkowej” ludności do dzielnicy śródmiejskiej (wskutek przywrócenia miastu
śródmieścia jako centrum usługowo-handlowo-rekreacyjnego). Skala i możliwe konsekwencje
tego zjawiska są trudne do prognozowania, aczkolwiek być może konieczne będzie poszerzenie
komponentu społecznego LPR o dodatkowe zadania z zakresu edukacji i dyskusji społecznej. Dla
części mieszkańców perspektywa „wyjścia z patologii”, likwidacji wykluczeń, czy też
sugerowanie uniezależnienia od pomocy socjalnej (poprzez aktywizację zawodową) może być
poważnym problemem społecznym.
5.
INFORMACJE KOŃCOWE
5.1. Możliwe transgraniczne oddziaływanie na środowisko
Miasto Barlinek i jego najbliższe otoczenie nie sąsiaduje bezpośrednio z terytoriami państw
ościennych, a odległości granic województwa zachodniopomorskiego do granic państwa są
znaczące. W związku z powyższym skutki realizacji LPR nie będą więc mieć znaczenia
transgranicznego w rozumieniu art. 58 ustawy Prawo ochrony Środowiska.
5.2. Przewidywane metody analizy skutków realizacji postanowień projektu
Programu
Aby właściwie zarządzać Lokalnym Programem Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata 2010- 2020
należy stale kontrolować postępy działań zmierzających do ożywienia terenów
zdegradowanych. W tym celu w Programie zaproponowano zasady monitorowania oraz
wdrażania założeń rewitalizacji.
Strona | 73
W trakcie monitoringu/oceny postępów w realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta
Barlinek na lata 2010- 2020 istotne będzie zwrócenie szczególnej uwagi na następujące
elementy:
• przebieg realizacji założeń LPR - opis podejmowanych działań, weryfikacja czy
zrealizowane zostały wszystkie zaplanowane zadania, jeśli nie określenie przyczyn
rozbieżności, propozycja działań naprawczych,
• osiąganie założonych wskaźników produktu i rezultatu,
• finansowy aspekt podejmowanych działań- np.: weryfikacja zgodności ponoszonych
w ramach działań wydatków z założeniami, zestawienie wydatków faktycznie
ponoszonych na realizację założeń Lokalnego Programu Rewitalizacji,
• identyfikacja potencjalnych zagrożeń na dalszych etapach realizacji działań
rewitalizacyjnych.
Za monitorowanie postępów rewitalizacji odpowiedzialny będzie powołany przez burmistrza
Zespół ds. Rewitalizacji, w skład którego wejdą osoby, których wiedza i doświadczenie mogą
okazać się pomocne na poszczególnych etapach realizacji założeń Lokalnego Programu
Rewitalizacji. Do zadań wspomnianego Zespołu należało będzie:
• nadzór nad wdrażaniem założeń LPR oraz monitoring,
• opracowywanie dokumentacji niezbędnej w procesie inwestycyjnym - analizy,
dokumentacja techniczna, itd.,
• kontakt z partnerami projektów rewitalizacyjnych,
• kontakt z innymi organami administracji publicznej, organizacjami pozarządowymi
w kwestiach związanych z rewitalizacją miasta Barlinek.
Narzędzia do kontaktu:
• informacje publikowane na stronach www Gminy Barlinek,
• materiały drukowane (broszury, ulotki, plakaty, itp.),
• informacje w mediach lokalnych (lokalne serwisy www, lokalna prasa, radio, telewizja),
• bezpośrednie spotkania zainteresowanych rewitalizacją stron.
Jednym z ważniejszych zdań Zespołu ds. Rewitalizacji będzie pozyskiwanie danych związanych z
osiąganiem celów rewitalizacji, w tym również osiągnięcia przyjętych wskaźników produktu i
rezultatu (dla poszczególnych podprojektów, które przedstawione zostały w panie Programu
Zintegrowanego). Dane dotyczące realizacji projektów będą zbierane co najmniej raz w roku i
pochodzić będą od wszystkich zaangażowanych w realizację poszczególnych projektów
podmiotów (samorząd, partnerzy prywatni, instytucje organizacje pozarządowe, itp.).
Sprawozdania z monitoringu LPR będą przedstawiane Radzie Miasta (co najmniej raz do roku).
5.3. Wnioski i zalecenia do sposobu realizacji projektu Programu
Podstawowym wnioskiem do realizacji LPR jaki nasuwa się po powyższych analizach jest nikłe
odniesienie się Autorów Programu do ważnych aspektów w ochronie środowiska, przede
wszystkim zmian klimatycznych oraz zrównoważonego rozwoju. Wynika to zapewne ze
skupienia się na konkretnych zadaniach o małej skali przestrzennej. Cały program dotyczy
przecież stosunkowo niewielkiej powierzchni w centralnej części miasta, a w ramach samego
programu przewiduje się realizację szeregu niewielkich pod względem skali inwestycyjnej
przedsięwzięć.
Strona | 74
Problematyka ochrony środowiska jest niejako stałym elementem wszystkich istotnych
dokumentów strategicznych i operacyjnych zarówno poziomu wspólnotowego, krajowego i
regionalnego. LPR jest programem obejmującym swym zakresem działania przestrzeń silnie
przekształconą antropogenicznie. Tym bardziej więc pewne zagadnienia powinny znaleźć swoje
miejsce w tym dokumencie np.: technologie przyjazne dla środowiska w systemach grzewczych,
zrównoważony rozwój systemów komunikacyjnych (w tym zapewnienie komunikacji z zewnątrz
– ułatwiającej łatwą penetrację Śródmieścia przy niskich kosztach ekologicznych),
propagowanie wśród społeczeństwa postaw proekologicznych (np. w zakresie selekcji
odpadów, szanowania terenów zielonych, dbałości o przestrzeń publiczną). Brak pewnych
odniesień jest o tyle dziwny, że dzięki nim Program posiadałby wyraźny proekologiczny
charakter w zakresie niektórych projektów inwestycyjnych i społecznych, co jednocześnie wcale
nie zmieniłoby jego głównych założeń. Jest to duży atut, którego z niewiadomych względów nie
wykorzystano. Warto jednak zauważyć, że rewitalizacja dzielnicy śródmiejskiej o tak złożonej
skali problematyki, jest zagadnieniem kompleksowym i wybór komponentu „społecznego” jako
priorytetu wydaje się uzasadniony. To właśnie cechy demograficzne i oblicze przestrzenne i
społeczne tej dzielnicy w największym stopniu rzutują na ogólną potrzebę rewitalizacji.
Komponent „środowiskowy” wydaje się tu być wtórnym, gdyż realizacja aspektów
„przestrzennego” i „społecznego” jest warunkiem sine qua non powodzenia dalszych zmian – w
tym także środowiskowych.
Należy również podkreślić trafność i przypuszczalnie dużą efektywność projektów
przewidzianych do realizacji w LPR. Projekty te będą miały niezwykle szerokie oddziaływanie o
kompleksowym charakterze. Zdecydowana większość projektów w ocenie autorów Prognozy
będzie miała charakter neutralny lub pozytywny w zakresie poszczególnych komponentów
środowiska. Wszelkie oddziaływania negatywne oceniono jako nieintensywne, często trudne do
ostatecznego zdefiniowania. Należy podkreślić zdecydowanie prospołeczny charakter
Programu, a także jego bezpośredni pozytywny wpływ na sferę dóbr materialnych i sferę
ochrony dziedzictwa kulturowego. Program pośrednio i długofalowo będzie oddziaływał
korzystnie na środowisko przyrodnicze.
Program ma charakter niezwykle prorozwojowy w kontekście całego miasta i powinien być
traktowany priorytetowo. Jednocześnie, niepodejmowanie działań zmierzających do zmiany
obecnej sytuacji, będzie skutkować dalszym nagromadzaniem problemów rozwoju i sytuacji
patologicznych.
Na etapie monitorowania zmian szeroko rozumianego stanu rozwoju miasta, pożądane jest
uwzględnienie wskaźników charakteryzujących: stan środowiska, zagospodarowanie przestrzeni
oraz oblicze socjologiczne i procesy demograficzne w dzielnicy centralnej. Zdając sobie sprawę z
trudności w pozyskaniu danych i informacji o tak dużym stopniu szczegółowości i o takim
charakterze, sugeruje się nawiązanie stałej współpracy z jednostką naukową lub badawczą,
która określi metodologię i przeprowadzi badania w okresie wieloletnim.
Strona | 75
Szczegółowe zalecenia kierowane do Zespołu Autorskiego, dotyczące uzupełnień Lokalnego
Programu Rewitalizacji o kwestie istotne z punktu widzenia ochrony różnych aspektów
środowiska przyrodniczego, środowiska kulturowego, dóbr kultury i jakości życia
mieszkańców:
Rozdział nr 12 Programu należy uzupełnić o charakterystykę spodziewanych – w związku z
realizacją poszczególnych inwestycji - sytuacji problemowych i konfliktowych w sferze
społecznej oraz planowanych sposobów rozwiązywania tych konfliktów.
W opisie poszczególnych działań i poddziałań, należy wyeksponować konieczność:
− stosowania technologii przyjaznych dla środowiska w systemach grzewczych,
− zrównoważonego rozwoju systemów komunikacyjnych (w tym zapewnienie komunikacji
„z zewnątrz” – ułatwiającej łatwą penetrację Śródmieścia przy niskich kosztach
ekologicznych oraz preferowanie komunikacji publicznej),
− propagowanie wśród społeczeństwa postaw proekologicznych (np. w zakresie selekcji
odpadów, szanowania terenów zielonych, dbałości o przestrzeń publiczną).
Powyższe sugestie nie podważają trafności zaproponowanych w LPR rozwiązań, pozwalają
jednak zwrócić dodatkową uwagę na proekologiczny charakter LPR.
Na etapie realizacji LPR postuluje się wybór wskaźników produktu i rezultatu uwzględniających
problematykę środowiskową.
Reasumując; należy stwierdzić, że autorzy Prognozy nie znajdują w analizowanym Lokalnym
Programie Rewitalizacji ustaleń, które dyskwalifikowałyby go ze względu na skalę i charakter
oddziaływań na środowisko. Wręcz przeciwnie – pomimo wspomnianych wcześniej
mankamentów, ogólnie LPR należy ocenić jako program o charakterze prośrodowiskowym zarówno w kontekście oddziaływań bezpośrednich, jak i pośrednich. Należy zauważyć, że ze
względu na charakter problematyki Śródmieścia, zdecydowanie priorytetowe znaczenie mają
aspekty społeczne i przestrzenne, a mimo to realizacja Programu pozwoli osiągnąć także
ewidentne korzyści środowiskowe.
5.4. STRESZCZENIE (w języku niespecjalistycznym)
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Lokalnego Programu Rewitalizacji została
sporządzona zgodnie z obowiązującym przepisami prawnymi:
− Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska. (tekst jednolity - Dz. U.
2008r., Nr 25, poz. 150, z późn. zm.).
− Ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.).
Celem Prognozy była identyfikacja możliwych oddziaływań na środowisko zadań inwestycyjnych
ujętych (wskazanych) do realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji Miasta Barlinek na lata
2010-2020.
Strona | 76
Analiza środowiska i jego jakości kładzie główny nacisk na problemy i zagrożenia środowiska
przyrodniczego, kulturowego i zdrowia ludzi. Z punktu widzenia zasobów i walorów środowiska
w obszarze Śródmieścia, cennym obszarem jest rzeka Ponia i ujście rzeki Młynówki – obszar
objęty ochroną – Natura 2000 SOO „Dolina Płoni i jezioro Miedwie” oznaczony kodem
PLH320006. Wody płynące (rzeki Płoni oraz jej dopływów) charakteryzują się dużym
zanieczyszczeniem. Ponadto centrum miasta Barlinek Położone jest u brzegu Jeziora
Barlineckiego będącego częścią obszarów Natura 2000: SOO „Ostoja Barlinecka” (PLH080071)
oraz OSO „Puszcza Barlinecka” (PLB080001). Problemem Śródmieścia są również indywidualne
paleniska domowe oraz duży ruch samochodowy powodujące duże zanieczyszczenie powietrza
pyłem i dwutlenkiem siarki. Poziom hałasu, pomimo koncentracji ruchu samochodowego w
ciągu dnia, nie przekracza dopuszczalnych norm. W przypadku braku realizacji LPR nastąpi
dalsza degradacja zabudowy, nielegalne gromadzenie odpadów stałych w miejscach
niezabudowanych, pogorszenie stanu ulic, pogorszenie poczucia bezpieczeństwa, wzrost
zanieczyszczenia powietrza, co w konsekwencji może spowodować utratę przez Barlinek roli
ośrodka obsługującego nie tylko mieszkańców miasta, ale i otaczających gmin i powiatów.
Stwierdza się, że realizacja LPR doprowadzi do ogólnej poprawy stanu środowiska
przyrodniczego i zdrowia mieszkańców.
Jak wykazała analiza przeprowadzona przez Autorów LPR spośród trzech zlokalizowanych na
terenie miasta Barlinek obszarów kwalifikujących się do wsparcia - wyodrębnił się obszar o
wyjątkowym natężeniu problemów w sferach społecznych, gospodarczych i przestrzennych –
jest to tzw. zidentyfikowany Obszar I. W LPR najważniejsze działania miasta do roku 2020 ujęto
w jeden spójny Projekt Zintegrowany. W celu realizacji celu nadrzędnego dokumentu w zakresie
poszczególnych sfer działań wyznaczone zostały cele strategiczne, które to będą
urzeczywistniane poprzez realizację konkretnych działań i poddziałań będących częścią Projektu
Zintegrowanego. Planując inwestycje wyodrębniono trzy rodzaje powiązanych ze sobą działań:
zagospodarowaniem przestrzeni publicznej,
którym odpowiednio przyporządkowane zostały bardzo konkretne poddziałania.
Przewidywane oddziaływanie na środowisko – to ocena, w jaki sposób zadania inwestycyjne
założone w LPR mogą oddziaływać na środowisko, pogorszyć stan środowiska. Wszystkie
planowane do realizacji w Programie Zintegrowanym działania i podziałania przeanalizowano
pod kątem ich potencjalnego wpływu na następujące 13 aspektów (zagadnień, elementów)
dotyczących środowiska przyrodniczego, środowiska kulturowego, jakości życia ludności oraz
sfery materialnej:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
obszary Natura 2000,
różnorodność biologiczną,
ludzi,
zwierzęta,
rośliny,
wodę,
powietrze,
powierzchnię ziemi,
krajobraz,
klimat,
Strona | 77
−
−
−
zasoby naturalne,
zabytki,
dobra materialne.
Oceny powyższej dokonano poprzez analizę porównawczą, gdzie dla każdego z obszarów
wsparcia dokonano analizy prognozowanych oddziaływań dla każdego z tych 13 elementów
oraz w sposób bardzo szczegółowy scharakteryzowano spodziewane oddziaływania i ich efekty.
Przeprowadzona analiza wykazała, że obszary wsparcia i przewidywane w ich ramach
projekty kluczowe, oddziaływać będą bądź pozytywnie, bądź neutralnie na analizowane
aspekty. Tylko w pojedynczych przypadkach dostrzega się możliwość wystąpienia skutków
negatywnych.
Oceniany w niniejszej Prognozie projekt Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Barlinek na
lata 2010-2020 (projekt LPR) dotyczy obszaru śródmiejskiego (wraz z historycznym układem
starego miasta). Obszar ten charakteryzuje silny stopień urbanizacji wyrażający się wysoką
intensywnością zabudowy i wysokim nasyceniem obiektami o walorach kulturowych.
Jednocześnie stan środowiska zurbanizowanego jest na tym obszarze niezadowalający: wysoki
stopień dekapitalizacji zagospodarowania miejskiego (budynków, ulic i infrastruktury
technicznej), nieodpowiednia (jak na centrum ośrodka subregionalnego) struktura usług (słaby
rozwój usług centrotwórczych), niskie walory turystyczne oraz niekorzystna struktura społeczna
i kondycja (materialna i kulturowa) lokalnej społeczności. Realizacja LPR ma poprawić taką
niekorzystną sytuację.
W projekcie LPR określono cele i strategiczne plany działań (wyznaczających ramy dla
długofalowych przedsięwzięć) oraz program poddziałań – projektów realizacyjnych na lata
2010-2020. Część z tych działań ma charakter przedsięwzięć inwestycyjnych i może mieć
pewien wpływ na środowisko. Negatywny wpływ, przejawiający się głównie różnymi emisjami,
będzie miał charakter okresowy, ograniczony tylko do czasu realizacji przedsięwzięć.
Będą to oddziaływania na niewielką skalę i o ograniczonym zasięgu (objawiające się głównie
jako uciążliwości sąsiedzkie). Planowane do realizacji przedsięwzięcia będą miały przede
wszystkim korzystny wpływ na środowisko (jego istotną poprawę w stosunku do stanu
dotychczasowego) przejawiające się w szczególności:
− poprawą jakości środowiska wizualnego (krajobrazu),
− zmniejszeniem energochłonności układu i obiektów budowlanych (w konsekwencji
zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza).
Tylko w przypadku realizacji nowych budynków nastąpić może pewne zwiększenie obciążenia
miejscowego środowiska – uszczuplenie powierzchni biologicznie czynnej i infiltracyjnej oraz
powstanie dodatkowego (niewielkiego) źródła emisji. Takich przypadków będzie niewiele z
uwagi na szczupłość wolnej przestrzeni na już silnie zainwestowanym obszarze, jakim jest
Śródmieście Barlinka.
Reasumując; należy stwierdzić, że autorzy Prognozy nie znajdują w analizowanym Lokalnym
Programie Rewitalizacji ustaleń, które dyskwalifikowałyby go ze względu na skalę i charakter
oddziaływań na środowisko. Wręcz przeciwnie – pomimo wspomnianych wcześniej
mankamentów, ogólnie LPR należy ocenić jako program o charakterze prośrodowiskowym zarówno w kontekście oddziaływań bezpośrednich, jak i pośrednich. Należy zauważyć, że ze
względu na charakter problematyki centrum Barlinka, zdecydowanie priorytetowe znaczenie
mają aspekty społeczne i przestrzenne, a mimo to realizacja Programu pozwoli osiągnąć także
ewidentne korzyści środowiskowe.
Strona | 78

prognoza oddziaływania na środowisko dla projektu

Transkrypt

Podobne dokumenty