Badanie opinii mieszkańców Małopolski na temat istotnych dla

Badanie opinii mieszkańców Małopolski
na temat istotnych dla rozwoju województwa
obszarów działań samorządu wojewódzkiego
Kraków, kwiecień 2013
Opracowanie zostało przygotowane przez zespół Małopolskiego Obserwatorium Rozwoju Regionalnego w składzie:
Bartosz Józefowski
Kinga Krasoń-Pilch
Agnieszka Misiaszek-Wylandowska
Realizacja badania techniką wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI) została wykonana przez Międzynarodową Wyższą Szkołę
Logistyki i Transportu we Wrocławiu.
Małopolskie Obserwatorium Polityki Rozwoju
Małopolskie Obserwatorium Gospodarki
Departament Polityki Regionalnej
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
31-552 Kraków, ul. Wielicka 72
Opracowanie w wersji elektronicznej dostępne jest na stronie: www.politykarozwoju.obserwatoria.malopolska.pl oraz
www.gospodarka.obserwatoria.malopolska.pl.
Przy publikowaniu danych z opracowania prosimy o podawanie źródła.
Opracowanie współfinansowane przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
2
Spis treści:
Ocena sytuacji w Małopolsce
4
Ogólne zadowolenie z życia w danej miejscowości
Ocena sytuacji na rynku pracy
Sytuacja w zakładzie pracy
Prognoza sytuacji na rynku pracy
Ocena sytuacji materialnej
Oszczędności
Opinie na temat władz województwa
Opinie na temat wyglądu najbliższej okolicy
Znajomość projektów finansowanych z UE
Wpływ funduszy unijnych na Małopolskę
4
6
7
8
10
14
16
17
18
19
Usługi publiczne
20
Zdrowie
Transport publiczny
Drogi
Bezpieczeństwo
Szkolnictwo
Kultura
21
24
25
26
27
28
Flagowe projekty Małopolski
29
Indeks kapitału społecznego
31
Zaufanie do innych
Aktywność obywatelska
Zaufanie do władz lokalnych
Poczucie wpływu
31
32
33
34
Indeks kapitału ludzkiego
35
Znajomość języków obcych
Obsługa komputera i korzystanie z Internetu
35
36
Skojarzenia z Małopolską
38
Główne problemy Małopolski
39
Nota metodologiczna
41
3
62%
Ogólne zadowolenie z życia w danej miejscowości
26% 12%
Zadano pytanie: „Jak, ogólnie rzecz biorąc, żyje się Panu(i) obecnie w Pana(i) miejscowości?”. Kafeteria składała się z odpowiedzi: „bardzo
dobrze”, „raczej dobrze”, „ani dobrze, ani źle”, „raczej źle”, „bardzo źle”. Dodatkowo odnotowywano również odpowiedzi: „trudno powiedzieć”.
W całej próbie aż 62% respondentów udzieliło odpowiedzi pozytywnej („bardzo dobrze”, „raczej dobrze”). Negatywnej odpowiedzi („raczej źle”,
„bardzo źle”) udzieliło 12% respondentów. Pozostałe odpowiedzi (czyli „trudno powiedzieć”, „ani dobrze, ani źle”) oraz braki zostały zsumowane
w jeden agregat.
Jak, ogólnie rzecz biorąc, żyje się Panu(i) obecnie w Pana(i) miejscowości?
Podhale
20,2
Małopolska
15,6
KOM
15,5
Sądecki
14,9
Kraków
14,8
Małopolska Zachodnia
14,6
45,7
Tarnowski
13,7
46,4
60+
13,3
45-59
13,0
25-44
Meżczyźni
Kobiety
8,7 3,6
51,8
9,2 3,1
42,6
10,6
47,9
8,5
7,9
raczej źle
3,1 3,3
48,1
24,9
4,1 2,8
52,7
0,8 3,4
45,2
4,7 2,9
47,8
bardzo dobrze
4
4,9
4,7 1,9
46,7
15,7
4,9
bardzo źle
42,5
13,9
3,3
9,4 2,2
raczej dobrze
15,3
18-24
6,7 3,1
46,7
bardzo dobrze
Badanie pokazało, że z wiekiem
spada zadowolenie z życia. Punktem
granicznym zdaje się być 25 lat, czyli
dla wielu osób wiek wkroczenia
w samodzielne dorosłe życie.
Bardziej optymistyczne nastawienie
do jakości życia przejawiają kobiety
niż mężczyźni.
45,6
raczej dobrze
3,0
raczej źle
bardzo źle
2,7
Pozytywna ocena warunków życia rośnie wraz z wykształceniem: od 47,5% w przypadku osób z wykształceniem podstawowym do 70,5%
pozytywnych odpowiedzi udzielonych przez osoby z wykształceniem wyższym. Podobny trend zauważalny jest w zakresie związanym z
zamożnością gospodarstwa domowego, liczonym jako średni z ostatnich 3 miesięcy dochód netto na jedną osobę w badanym gospodarstwie
domowym – wraz ze wzrostem dochodu rośnie odsetek osób pozytywnie oceniających jakość życia: od 54,8% w przypadku osób żyjących w
gospodarstwach domowych, w których dochód na osobę nie przekracza 600 zł, do 72,4% w przypadku gospodarstw o przeciętnym dochodzie
ponad 1400 zł „na głowę”.
Podsumowując można stwierdzić, że najbardziej pozytywne nastawienia do jakości życia w swojej miejscowości prezentują osoby młode, dobrze
zarabiające i dobrze wykształcone.
Omnibus Krakowa i Małopolski (#111):
W „Omnibusie Krakowa i Małopolski” zrealizowanym przez Klub Jagielloński na przełomie 2009 i 2010 roku, na
pytanie o jakość życia w Małopolsce, 59% respondentów udzieliło odpowiedzi pozytywnej, a 9% negatywnej.
Wynik zatem jest bardzo zbliżony, choć obserwujemy delikatne przesunięcie opinii w stronę negatywnych
odpowiedzi.
Diagnoza Społeczna 2011 (#222):
Raport ten pokazuje, że 13 proc. mieszkańców Małopolski jest „bardzo zadowolonych” z miejscowości
zamieszkania (2. miejsce wśród województw, po województwie pomorskim, gdzie mieszkańców „bardzo
zadowolonych” jest 21 proc). W tym samym badaniu Kraków ma 21 proc. mieszkańców „bardzo zadowolonych”
(trzecie miejsce w kraju wśród miast, po Gdyni – 41 proc. i Wrocławiu – 22 proc.).
5
2%
Ocena sytuacji na rynku pracy
34%
64%
W celu zbadania postrzegania przez Małopolan sytuacji na rynku pracy, zostały im zadane dwa pytania: o to, jak zmieniła się sytuacja na rynku
pracy w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a także jakich zmian spodziewają się w najbliższym roku. W obu pytaniach respondenci mieli do dyspozycji
kafeterię 4 odpowiedzi.
MAŁOPOLSKA:
Prawie co piąty respondent miał trudności z odpowiedzią na pytanie dotyczące ostatnich 12 miesięcy. Przeważały odpowiedzi
negatywne, niewielka część osób twierdziła, że sytuacja się nie zmieniła, a tylko 2% badanych (1 na 50 Małopolan) uważa, że
sytuacja się poprawiła.
W porównaniu z sytuacją sprzed 12 miesięcy
obecna sytuacja na rynku pracy jest Pana(-i) zdaniem:
19
2
15
lepsza
taka sama
gorsza
trudno
powiedzieć
64
SUBREGIONY:
Najwięcej pozytywnych odpowiedzi na pytanie o ocenę sytuacji na rynku pracy odnotowano wśród mieszkańców Małopolski
Zachodniej. Najmniej negatywnych odpowiedzi (pogorszenie się sytuacji na rynku pracy) odnotowano w subregionie sądeckim.
W tych subregionach nastroje dotyczące rynku pracy są zatem stosunkowo najlepsze. Najgorsze nastroje panują natomiast w
subregionie tarnowskim (najmniejszy odsetek pozytywnych odpowiedzi i największy odsetek negatywnych).
6
Małopolska Zachodnia 3,2
15,4
Kraków 2,3
14,4
Sądecki 2,1
15,9
KOM 2,0
17,2
Podhale 1,4
64,9
60,8
59,4
60,8
17,1
66,2
Tarnowski 1,1 9,3
70,3
lepsza
taka sama
gorsza
Sytuacja w zakładzie pracy
By uzupełnić informacje dotyczące tego jak postrzegana jest przez Małopolan sytuacja na rynku pracy, badanych
zapytano także o ich ocenę sytuacji w miejscu zatrudnienia. Pytanie przysporzyło respondentom znacznych
trudności. Połowa osób nie udzieliła odpowiedzi, kolejne 21% oceniło, że sytuacja jest „ani dobra, ani zła”. W
związku z powyższym pytanie zostaje pominięte w dalszej analizie.
7
6%
Prognoza sytuacji na rynku pracy
53%
41%
MAŁOPOLSKA:
Pana(-i) zdaniem sytuacja na rynku pracy
w ciągu najbliższych 12 miesięcy:
6
poprawi się
19
34
nie zmieni się
pogorszy się
41
trudno
powiedzieć
SUBREGIONY:
Analizując subregiony, podobnie jak w pytaniu o ostatni rok, widać, iż nastroje wśród mieszkańców Małopolski
Zachodniej są najbardziej optymistyczne – 10% spodziewa się poprawy na rynku pracy (dla porównania w
subregionie tarnowskim taką optymistyczną postawę wykazało zaledwie 3%%osób). Właśnie w subregionie
tarnowskim padło ponadto najwięcej odpowiedzi przewidujących pogorszenie się sytuacji na rynku pracy – aż 47%,
podczas gdy w Krakowie, Małopolsce Zachodniej i na Podhalu odsetek takich odpowiedzi oscyluje wokół średniej
dla województwa (40-43%). W subregionie sądeckim, podobnie było w poprzednio analizowanym pytaniu, nastroje
społeczności są względnie dobre.
8
Małopolska
Zachodnia
10,4
21,6
27,1
Sądecki
7,2
Kraków
6,8
17,6
Podhale
5,9
20,2
33,2
KOM
4,4
24,4
27,5
Tarnowski 2,8
20,7
11,6
poprawi się
40,3
40,6
31,5
34,5
40,9
39,5
42,7
37,6
nie zmieni się
47,5
trudno powiedzieć
pogorszy się
Ocena zmian sytuacji na rynku pracy w przeciągu ostatniego roku w przekroju według szczegółowych podziałów jest wyjątkowo
zbieżna – praktycznie odpowiedzi pozytywne (odpowiedź „sytuacja się poprawiła”), niezależnie od przyjętego podziału (wg grup
wiekowych, płci, wykształcenia czy dochodów), nie przekraczają 3%, a więc trudno w tym przypadku analizować jakiekolwiek
zróżnicowanie. Natomiast wyraźne pogorszenie sygnalizowały osoby w wieku 45-59 lat, z wykształceniem zasadniczym
zawodowym, o dochodach nie przekraczających 600 zł netto na osobę w gospodarstwie domowym. Nieco bardziej pozytywnie
oceniana jest zmiana spodziewana w przeciągu kolejnego roku, powyżej średniej (6%) kształtowały się odpowiedzi w grupie ludzi
najmłodszych, wchodzących na rynek pracy oraz osób o przeciętnym dochodzie na członka gospodarstwa domowego
przekraczającym 1000 zł netto.
SUBREGION TARNOWSKI A OPINIE NA TEMAT RYNKU PRACY:
Najgorzej sytuację na rynku pracy oceniają mieszkańcy subregionu
tarnowskiego – zaledwie 1% zauważyło poprawę w ciągu ostatniego roku,
natomiast aż 70% przyznało, iż uległa ona pogorszeniu. Podobnie wygląda
ocena przyszłości – w subregionie tarnowskim najmniej osób przewiduje
zmianę na lepsze (3%), a najwięcej spodziewa się pogorszenia sytuacji na
rynku pracy (47,5%).
9
6%
Ocena sytuacji materialnej
47%
47%
W zakresie sytuacji materialnej w badaniu podjęto kilka tematów:





Ocena sytuacji materialnej w porównaniu do tej sprzed 12 miesięcy.
Prognoza sytuacji finansowej na najbliższe 12 miesięcy.
Czy członkowie rodziny podejmowali dodatkową pracę w ostatnim roku?
Czy w ciągu najbliższych 12 miesięcy prawdopodobne jest wygenerowanie oszczędności?
Jakie są główne cele przeznaczenia oszczędności?
MAŁOPOLSKA:
Ocena własnej sytuacji materialnej
Ostatnie 12 m-cy
Następne 12 m-cy
6,1
7,8
40,4
6,3
46,7
31,3
lepsza
32,4
taka sama
trudno powiedzieć
27,6
gorsza
Prawie co druga osoba w województwie małopolskim twierdzi, że sytuacja finansowa w jej gospodarstwie
domowym pogorszyła się w ostatnich 12 miesiącach. W perspektywie nadchodzącego roku Małopolanie rzadziej
prognozują pogorszenie się sytuacji (27,6%), taki wynik wywołany jest głównie poprzez powiększenie się kategorii
odpowiedzi: „trudno powiedzieć” (z 6,3% do 32,4%).
10
Badanie opinii mieszkańców województwa małopolskiego na temat kluczowych obszarów polityki
rozwoju województwa określonych w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013
(#333)
W roku 2010 Małopolanie lepiej oceniali sytuację finansową swoich gospodarstw domowych. Co trzecia
osoba zauważyła pogorszenie tej sytuacji w ciągu ostatnich dwóch lat, dla 18% sytuacja finansowa była
lepsza i aż dla ponad 42% była „mniej więcej taka sama”.
SUBREGIONY:
Miejsce zamieszkania miało niewielki wpływ na ocenę sytuacji finansowej w ostatnich 12 miesiącach. Co ciekawe,
najrzadziej o poprawie sytuacji finansowej mówili mieszkańcy Krakowa, najczęściej też mówili o pogorszeniu się
sytuacji. Różnice z innymi subregionami są jednak niewielkie.
Czy, w porównaniu z sytuacją sprzed 12 miesięcy, obecna sytuacja materialna Pana(i)
gospodarstwa domowego jest Pana(i) zdaniem:
Małopolska Zachodnia
8,4
Podhale
8,1
Sądecki
5,8
KOM
5,2
Tarnowski
4,9
Kraków
4,4
40,9
38,3
3,8
5,3
43,7
40,5
lepsza
taka sama
47,3
7,4
42,0
37,3
46,5
43,1
6,5
45,8
9,5
47,6
5,1
trudno powiedzieć
49,8
gorsza
11
Czy Pan(i) zdaniem, sytuacja materialna Pan(i) gospodarstwa domowego
w ciągu najbliższych 12 miesięcy:
Małopolska
Zachodnia
10,2
Sądecki
9,9
Podhale
9,0
KOM
7,4
Kraków
5,7
Tarnowski 5,1
40,9
22,4
34,6
38,1
33,2
27,5
32,0
30,9
30,5
41,3
poprawi się
17,2
28,5
30,9
19,2
26,1
28,8
32,8
nie zmieni
się
trudno
powiedzieć
pogorszy się
32,7
Ważnym pytaniem zadanym respondentom w kontekście aktywności zawodowej było pytanie o tzw. dorabianie:
Czy w trakcie ostatnich 12 miesięcy któryś z członków Pana(i) gospodarstwa domowego
podejmował dodatkowe zajęcia zarobkowe w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb
materialnych Pana(i) gospodarstwa domowego?
23,9% Małopolan potwierdza, że
w ich gospodarstwie domowym
ktoś podejmował dodatkową
pracę.
12
Najczęściej podjęcie dodatkowej pracy przez kogoś w gospodarstwie domowym deklarowali mieszkańcy Podhala (26,7%), dalej należy
wymienić: Kraków (25,6%), KOM (25,5%), subregion sądecki (25,3%) oraz wyraźnie rzadsze odpowiedzi w tarnowskim (21,3%) i Małopolsce
Zachodniej (19,6%).
Interesujące jest, że odsetek odpowiedzi twierdzących wzrastał wraz z rosnącym poziomem wykształcenia. Wśród osób z wykształceniem
podstawowym tylko 17% respondentów deklarowało, że ktoś w gospodarstwie domowym dorabia, a wśród osób z wyższym wykształceniem aż
28%. Takich różnic nie widać, gdy weźmiemy pod uwagę np. dochód netto na osobę w gospodarstwie domowym.
Opinie nt. rynku pracy - podsumowanie:
 Wśród objętych badaniem respondentów najbardziej optymistyczne podejście do sytuacji materialnej gospodarstwa
domowego cechuje ludzi młodych w wieku 18-24 lat, spośród których aż 63% uznało, iż w ciągu ostatniego roku nie
nastąpiło pogorszenie, natomiast 27% odczuło pogorszenie. W tej samej grupie wiekowej najwięcej jest osób pozytywnie
nastawionych do przyszłości – 18% jest zdania, iż w ciągu najbliższych 12 miesięcy można spodziewać się poprawy sytuacji
materialnej.
 Niemal równie optymistyczne spojrzenie na mijający rok, spośród wszystkich grup respondentów, miały osoby z
wykształceniem wyższym, wśród których przeszło połowa (52%) oceniło poprzednie 12 miesięcy jako nie przynoszące
pogorszenia ich sytuacji. Jeszcze wyższe oceny dla mijającego okresu wystawiły osoby mieszkające w gospodarstwach
domowych o przeciętnych dochodach netto na osobę przekraczających 1400 zł – odpowiedź „lepsza” lub „taka sama”
podało łącznie 62% udzielających wywiadu. Co ciekawe, na pytanie to bardziej optymistycznie odpowiadali mężczyźni niż
kobiety.
 Identyczny rozkład pojawia się przy analizie pytania o spodziewane zmiany w przeciągu kolejnego roku. Tym razem w
niepogorszenie się sytuacji materialnej własnego gospodarstwa domowego wierzy 51% młodych ludzi do 24 roku życia,
45% osób z wykształceniem wyższym i 53% osób z gospodarstw o najwyższych dochodach. Na drugim biegunie znajdują
się osoby z wykształceniem zawodowym (32% uważa, że sytuacja ulegnie pogorszeniu), w wieku 45-59 lat (33%%
odpowiedzi pesymistycznych) i przeciętnych miesięcznych dochodach między 601 a 1000 zł netto (34% odpowiedzi
„pogorszy się”).
13
18%
Oszczędności
14% 68%
Poproszono respondentów o ocenę, jak bardzo prawdopodobne jest, że w przeciągu najbliższych 12 miesięcy uda im się oszczędzić jakiekolwiek
środki finansowe. Prawie co piąty badany uznał, że to prawdopodobne, a 2/3 uznało, że jest to mało prawdopodobne. W subregionach rozkład
odpowiedzi był podobny. Jedynie w subregionie tarnowskim odpowiedzi były znacznie bardziej pesymistyczne niż przeciętnie. W tym subregionie
tylko 9,5% widzi szansę na oszczędności w ciągu 12 miesięcy.
Bardziej optymistyczni w zakresie prawdopodobieństwa oszczędności byli mężczyźni, 23% wobec 15% wśród kobiet. Jeśli chodzi o wiek, to
jedyną grupą odstającą wyraźnie od średniej były osoby w wieku 18-24 lata (30%).
Odpowiedź na to pytanie najsilniejszy związek miała z tym, jak respondent ocenia swoją sytuację materialną w ostatnich 12 miesiącach.
Syt. materialna się poprawiła
51,6%
Syt. materialna jest bez zmian
Syt. materialna się pogorszyła
33,5%
27,2%
56,1%
7,8%
Oszczędnści prawdopodobne
83,6%
Oszczędności - trudno powiedzieć
Oszczędności mało prawdopodobne
Co może wydać się ciekawe, to fakt, że to, czy dana osoba deklarowała tzw. dorabianie, nie miało prawie wcale wpływu na rozkład odpowiedzi w
kontekście prawdopodobieństwa wystąpienia oszczędności.
Na pytanie o przeznaczenie oszczędności odpowiedziało nieco ponad 35% respondentów. W związku z tym, że badany mógł wskazać
maksymalnie 3 kategorie, odsetki odpowiedzi na wykresie poniżej nie sumują się do stu. Najpopularniejszą odpowiedzią są bardzo wyraźnie
wydatki remontowe. Duże wydatki, tj. samochód, mieszkanie czy dom, to najrzadziej wskazywane cele oszczędzania. 35% osób z pośród tych,
które odpowiedziały na pytanie o przeznaczenie oszczędności, wskazało bieżącą konsumpcję.
14
remont mieszkania lub domu
51,60
wypoczynek/wakacje/urlop
35,02
bieżąca konsumpcja (opłaty, odzież, żywność etc.)
34,93
leczenie
30,47
kształcenie dzieci
28,70
zabezpieczenie na starość
25,25
inne
20,96
zakup samochodu
zakup domu lub mieszkania
15,15
5,56
Oszczędności i kredyty – Centrum Badania Opinii Społecznej (#444)
W październiku 2012 roku reprezentatywnej próbie Polaków CBOS zadał pytania dotyczące oszczędzania. 51%
respondentów deklarowało, że ma oszczędności (w tym 11% ma oszczędności większe niż rok wcześniej). Brak
oszczędności zadeklarowało 45% badanych. Według CBOS jednym z czynników wpływających na wielkość
oszczędności jest stosunek do oszczędzania. Tylko 67% Polaków uważa, że warto oszczędzać (zdecydowanie warto
30%, raczej warto 37%).
15
59%
22%
Opinie na temat władz województwa
17,5%
Na pytanie, jak ocenia Pan/Pani działalność władz województwa małopolskiego, aż 37% ankietowanych odpowiedziało „trudno powiedzieć” i
21% „ani dobrze, ani źle”, co może świadczyć o niewiedzy mieszkańców na temat władz regionalnych i działań podejmowanych przez aktualnie
zarządzających województwem. Przeważają jednak opinie pozytywne nad negatywnymi. Celowo nie pytano wprost o Zarząd Województwa
Małopolskiego a tylko o władze regionu. Niestety większość osób w Polsce ma problem z odróżnieniem wojewody i marszałka. Pytając o ocenę
np. marszałka, nie upewniając się, czy respondent prawidłowo odróżnia urzędy, otrzymalibyśmy wiele fałszywych rezultatów.
Jak Pan(i) ocenia działalność władz województwa małopolskiego?
MAŁOPOLSKA 2,4
KOM 3,3
Tarnowski 1,8
Małopolska Zachodnia 1,4
Podhale 2,2
bardzo dobrze
19,9
21,1
18,5
17,0
6,8
9,4
6,8
10,9
7,4
13,0
5,8
19,3
Sądecki 2,3
22,2
Kraków 3,4
21,2
raczej dobrze
10,7
ani dobrze, ani źle
12,5
trudno powiedzieć
raczej źle
9,2
6,1
9,5
6,2
8,5
bardzo źle
Najlepiej władze Małopolski oceniane są przez osoby młode, w wieku 18-24 lat oraz ci, którzy ukończyli 60. rok życia. Dobre oceny uzyskują
władze również wśród osób uczących się (w pozostałych kategoriach zawodowych ocena władz regionu nie różni się znacząco) oraz wśród tych,
których średni dochód miesięczny przekracza 1400 zł netto. Dobrze postrzegają władze regionu również osoby, które znają projekty realizowane
ze środków Unii Europejskiej (różnica 7 pkt procentowych nad tymi, którzy takich projektów w miejscu zamieszkania nie dostrzegają).
Najgorzej władze województwa oceniane są przez osoby z wykształceniem podstawowym (wśród osób z wyższym niż wykształcenie podstawowe
nie ma znaczących różnic w ocenie władz) oraz ci, którzy zarabiają najmniej (średnio poniżej 600 zł netto miesięcznie).
16
Opinie na temat wyglądu najbliższej okolicy
73%
19%
6,5%
Na pytanie o wygląd najbliższej okolicy aż 73% mieszkańców Małopolski odpowiedziało, że w ostatnich 5 latach „zdecydowanie się poprawił” lub
„poprawił się”. Dla 16% pozostał niezmieniony. „Pogorszył się” i „bardzo się pogorszył” dla ponad 6%.
Czy w porównaniu do 5 lat wstecz wygląd najbliższej okolicy Pana/i miejsca zamieszkania
(budynków, chodników, placów zabaw, skwerów, itp.)?
1,0
zdecydowanie się poprawił
2,9 5,4
20,7
16,2
poprawił się
pozostał niezmieniony
trudno powiedzieć
pogorszył się
52,7
zdecydowanie się pogorszył
SUBREGIONY:
Pozytywne zmiany w wyglądzie najbliższej okolicy najmniej zauważalne są przez Krakowian, najbardziej – mieszkańców
subregionu sądeckiego i Podhalan. Wygląd najbliższego miejsca „pogorszył się” lub „zdecydowanie się pogorszył” dla 12,5%
mieszkańców Krakowa, 3% mieszkańców Sądecczyzny, 5% Podhalan, 6%%mieszkańców Małopolski Zachodniej, 8% subregionu
tarnowskiego, 4,5% mieszkańców KOM-u.
17
Czy w porównaniu do 5 lat wstecz wygląd najbliższej okolicy Pana/i miejsca zamieszkania
(budynków, chodników, placów zabaw, skwerów, itp.)?
KOM
Tarnowski
Małopolska Zachodnia
Podhale
Sądecki
Kraków
22,4
19,0
52,5
51,1
23,0
54,0
19,0
13,8
poprawił się
49,9
26,9
zdecydowanie się poprawił
61,5
pozostał niezmieniony
trudno powiedzieć
pogorszył się
47,0
Znajomość projektów finansowanych z UE
59,5%
14% 25%
Większość Małopolan (prawie 60%) zna w swojej okolicy konkretne
przykłady projektów realizowanych przy wsparciu finansowym Unii
Europejskiej.
W subregionach sytuacja jest zróżnicowana – o ile ponad 65%
mieszkańców Podhala i Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego zna
konkretne przykłady projektów realizowanych przy wsparciu Unii
Europejskiej w miejscu zamieszkania, to w Krakowie jedynie 35%
mieszkańców odpowiedziało na to pytanie twierdząco (przeważają
odpowiedzi negatywne – aż 41,5%). W Krakowie jest też najwięcej
osób (23%), które na to pytanie odpowiedziały „trudno powiedzieć”.
18
Wpływ funduszy unijnych na Małopolskę
Małopolanie uważają, że fundusze unijne mają wpływ na Małopolskę, choć ten wpływ nie jest duży. W subregionach nie ma znaczących
odchyłów od wyników analizy na poziomie wojewódzkim.
Małopolanom zadano pytanie, jak oceniają wpływ funduszy unijnych na rozwój regionu. Respondenci mieli ocenić ten wpływ na skali od 1 do 10,
gdzie 1 oznaczał brak wpływu, a 10 bardzo duży wpływ. 18% ankietowanych odpowiedziało na to pytanie „trudno powiedzieć”.
Mediana dla Małopolski jak i w poszczególnych subregionach wyniosła 6. Średnia odpowiedzi dla Małopolski i w poszczególnych subregionach
nieznacznie się różni:
Sądecki
6,22
Podhale
6,12
Kraków
6,12
KOM
6,11
MAŁOPOLSKA
6,10
Tarnowski
6,02
Małopolska Zachodnia
6,01
5,85
5,90
5,95
6,00
6,05
Mediana
Średnia
19
6,10
6,15
6,20
6,25
Satysfakcja z usług publicznych - podsumowanie:
Respondentom przedstawiono w badaniu kilka tematów, obszarów usług publicznych. Poproszono ich o ocenę satysfakcji z tych
usług na pięciostopniowej skali. Na kolejnych stronach raportu przedstawione są szczegółowe rezultaty. Dla łatwiejszego ogarnięcia
dużej ilości danych prezentujemy w ramach skrótu wskaźniki satysfakcji, czyli sumę odpowiedzi: „zdecydowanie zadowolony” i
„raczej zadowolony”.
Podstawowa opieka zdrowotna ............................................................................. 45,3%
Specjalistyczna opieka zdrowotna ......................................................................... 24,9%
Transport publiczny ................................................................................................ 46,9%
Drogi ............................................................................................................ 48,6%
Bezpieczeństwo ........................................................................................... 66,1%
Szkolnictwo ................................................................................................ 49,5%
Kultura ......................................................................................................... 42,0%
20
45% 36%
Satysfakcja z usług publicznych – ZDROWIE
25%
47%
Małopolanie są raczej zadowoleni z podstawowej opieki zdrowotnej w miejscu zamieszkania (45% odpowiedzi „zdecydowanie tak” i „raczej tak”),
dla 36% mieszkańców Małopolski opieka ta nie jest satysfakcjonująca. Gorzej jest, w opinii mieszkańców, w obszarze specjalistycznej opieki
zdrowotnej w województwie – 25% jest zadowolonych z tej opieki i aż 47%%- niezadowolonych.
MAŁOPOLSKA:
Czy jest Pan(i)
zadowolon(y/a) z
podstawowej opieki
zdrowotnej w miejscu
zamieszkania?
Czy jest Pan(i)
zadowolon(y/a) ze
specjalistycznej opieki
zdrowotnej na terenie
województwa
małopolskiego?
12,4
5,7
32,9
16,2
19,2
zdecydowanie tak
16,4
raczej tak
raczej nie
19,9
30,7
zdecydowanie nie
Badanie opinii mieszkańców województwa małopolskiego na temat kluczowych obszarów polityki
rozwoju województwa określonych w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013
(#333)
W 2010 roku, w badaniu, które zostało przeprowadzono na próbie 1000 mieszkańców Małopolski, z podstawowej
opieki zdrowotnej było zadowolonych 41% respondentów (oceniana była jakość usług medycznych), niezadowolonych –
21
26%. Podobnie jak w 2012 roku, również w 2010 roku ocena specjalistycznej opieki zdrowotnej wypadła na tym tle
gorzej – prawie 30% oceniło ją jako „bardzo dobrą” i „raczej dobrą” i aż 39% - „bardzo słabą” i „raczej słabą”.
SUBREGIONY:
Najbardziej zadowoleni z podstawowej opieki zdrowotnej są mieszkańcy Podhala i Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego
(odpowiednio 49% i 50% odpowiedzi „zdecydowanie tak” i „raczej tak”), najbardziej niezadowoleni – mieszkańcy Krakowa i
Małopolski Zachodniej (odpowiednio 43% i 41% odpowiedzi „zdecydowanie nie” i „raczej nie”).
W zakresie specjalistycznej opieki zdrowotnej również najbardziej są zadowoleni mieszkańcy Podhala i KOM-u (po 29%
odpowiedzi), natomiast najmniej – mieszkańcy subregionu tarnowskiego: 58%.
28,6
14,0
17,4
34,3
25,3
16,9
14,9
15,3
19,9
12,5
24,2
14,3
22,2
19,0
27,3
16,3
19,5
19,2
43,1
28,7
14,2
17,9
18,4
14,9
Podhale
Małopolska
Zachodnia
22
14,9
4,0
Tarnowski
21,4
15,7
8,5
Opieka specjalistyczna
11,6
Opieka specjalistyczna
5,6
Opieka podstawowa
Opieka podstawowa
9,0
Opieka specjalistyczna
Opieka specjalistyczna
Sądecki
16,2
7,5
Opieka podstawowa
Opieka podstawowa
Kraków
3,5
16,1
29,1
Opieka specjalistyczna
5,1
10,8
21,8
Opieka podstawowa
22,6
18,6
10,8
Opieka specjalistyczna
29,7
zdecydowanie nie
34,4
35,0
Opieka podstawowa
33,0
35,4
KOM
raczej nie
trudno powiedzieć
ani tak, ani nie
raczej tak
zdecydowanie tak
Dostęp do usług publicznych w Małopolsce (#555)
Różnice w ocenach podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej mogą wynikać z kilku przyczyn. Jedną z nich może
być fakt, że w gminach nie są często świadczone usługi specjalistyczne, po które mieszkańcy muszą jeździć do większych
miast. A jak wykazało badanie dostępności do usług publicznych w województwie małopolskim zrealizowane w 2012
roku przez Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych na zlecenie Małopolskiego Obserwatorium Polityki Rozwoju, w
dostępności usług publicznych i koncentracji infrastruktury publicznej w obszarze ochrony zdrowia, dominują duże
miasta, jak Kraków, Nowy Sącz oraz Tarnów. Badacze ocenili najwyższą wartość wskaźnika dostępności w powiatach
miasta Kraków, miechowskim, dąbrowskim, proszowickim, tatrzańskim, miasta Nowy Sącz i miasta Tarnów, a najlepiej
rozwinięta infrastruktura była w mieście Kraków, powiecie oświęcimskim, bocheńskim, brzeskim, Nowym Sączu i
Tarnowie. Wszystkie subregiony w badanym obszarze osiągnęły zbliżone wyniki.
23
Satysfakcja z usług publicznych – TRANSPORT PUBLICZNY
47%
MAŁOPOLSKA:
25%
25%
Małopolanie są zadowoleni z transportu zbiorowego – prawie połowa mieszkańców (47%) jest „zdecydowanie zadowolona” lub
„raczej zadowolona”. 25% mieszkańców województwa jest „raczej niezadowolonych” lub „zdecydowanie niezadowolonych”.
Czy jest Pan(i) zadowolon(y/a) z transportu zbiorowego
w miejscu zamieszkania?
SUBREGIONY
MAŁOPOLSKA
13,8
zdecydowanie tak
14,3
raczej tak
11,1
trudno powiedzieć
32,6
6,4
raczej nie
zdecydowanie nie
19,1
KOM
17,7
Podhale
ani tak, ani nie
18,6
Kraków
34,4
15,5
Tarnowski
12,8
Sądecki
12,8
Małopolska Zachodnia
35,8
8,2
zdecydowanie tak
30,1
13,6
8,7
13,5
13,2
29,5
11,8
38,1
9,4
raczej nie
13,8
18,6
13,5
27,7
raczej tak
10,2
9,9
12,8
zdecydowanie nie
SUBREGIONY:
Spośród mieszkańców subregionów najbardziej zadowoleni z transportu zbiorowego są mieszkańcy Krakowa (55% odpowiedzi
„zdecydowanie tak” i „raczej tak” na pytanie o to, „Czy jest Pan/i zadowolony/a..?”) i Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego
(52%); najwięcej odpowiedzi „raczej nie” i zdecydowanie nie” udzielili mieszkańcy subregionu tarnowskiego (30%) i
podhalańskiego (27%).
24
49%
Satysfakcja z usług publicznych – DROGI
MAŁOPOLSKA:
13%
35%
49% mieszkańców Małopolski deklaruje się po stronie „zdecydowanie” i „raczej” zadowolonych ze stanu dróg w regionie, 35% jest
„zdecydowanie” i „raczej” niezadowolonych.
Porównując opinie Małopolan na temat stanu dróg i transportu zbiorowego, można zauważyć, że choć różnica między zadowolonymi nie jest
duża (ok. 2 pkt procentowe), to między niezadowolonymi już znaczna (10 pkt procentowych). Trzeba jednak zwrócić uwagę na fakt, że na
pytanie o transport zbiorowy aż prawie 19% osób odpowiedziało „trudno powiedzieć” przy niecałych 2% takich odpowiedzi na pytanie o stan
dróg. Wynikać to może z faktu, że z dróg korzystają prawie wszyscy i mają wyrobione opinie na ich temat, natomiast z transportu zbiorowego
korzysta zdecydowanie mniej mieszkańców Małopolski.
Czy jest Pan(i) zadowolon(y/a) ze stanu dróg w miejscu zamieszkania?
SUBREGIONY
MAŁOPOLSKA
Podhale
19,9
KOM
zdecydowanie tak
14,1
trudno powiedzieć
1,8
11,2
17,4
12,0
33,8
14,0
13,4
20,7
14,2
38,7
15,1
16,9
Sądecki
13,0
38,7
16,1
16,1
Małopolska Zachodnia
12,2
ani tak, ani nie
34,5
38,9
Tarnowski
raczej tak
15,0
21,6
raczej nie
Kraków
zdecydowanie nie
5,7
zdecydowanie tak
30,1
25,4
raczej tak
17,2
15,9
raczej nie
18,6
35,2
zdecydowanie nie
SUBREGIONY:
Opinie na temat stanu dróg w miejscu zamieszkania różnią się znacznie w poszczególnych subregionach – „zdecydowanie” i
„raczej” zadowolonych jest 31% mieszkańców Krakowa i aż 60%%mieszkańców Podhala; „zdecydowanie” i „raczej”
niezadowolonych jest 25,5% mieszkańców Sądecczyzny z jednej strony i 51% mieszkańców Krakowa. Przy czym znaczne są
również różnice w poszczególnych odpowiedziach – „zdecydowanie” zadowolonych jest np. 6% mieszkańców Krakowa i aż
22%%mieszkańców Podhala.
25
66%
Satysfakcja z usług publicznych – BEZPIECZEŃSTWO
MAŁOPOLSKA:
12%
18%
Małopolanie są zadowoleni z poziomu bezpieczeństwa w miejscu swojego zamieszkania: 66% mieszkańców województwa jest
„zdecydowanie” i „raczej” zadowolonych, 18% jest „zdecydowanie” i „raczej” niezadowolonych.
Czy jest Pan(i) zadowolon(y/a) z poziomu bezpieczeństwa
w miejscu zamieszkania?
MAŁOPOLSKA
SUBREGIONY
Podhale
7,4
10,7
18,8
zdecydowanie tak
25,3
Małopolska Zachodnia
18,2
KOM
17,4
Tarnowski
17,0
raczej tak
45,4
9,8
47,1
33,8
9,8
14,0
5,1
7,4
20,7
ani tak, ani nie
3,3
trudno powiedzieć
8,9
raczej nie
47,3
zdecydowanie nie
Sądecki
14,7
Kraków
13,3
zdecydowanie tak
52,2
52,0
40,0
raczej tak
14,8
raczej nie
11,6
6,7
9,7
7,0
9,7
zdecydowanie nie
SUBREGIONY:
Największe poczucie bezpieczeństwa mają mieszkańcy subregionu podhalańskiego (na pytanie o zadowolenie, 71% Podhalan
odpowiedziało „zdecydowanie tak” i „raczej tak”) oraz Podhala (69%). „Raczej” i „zdecydowanie” niezadowoleni są w
największym stopniu mieszkańcy Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego (35%).
26
50%
Satysfakcja z usług publicznych – SZKOL NICTWO
MAŁOPOLSKA:
27%
12.5%
Prawie 50% Małopolan jest „zdecydowanie” lub „raczej” zadowolonych z jakości szkolnictwa w miejscu zamieszkania, 12,5%
„zdecydowanie” lub „raczej” niezadowolonych, ale aż 27% trudno odpowiedzieć na to pytanie.
Czy jest Pan(i) zadowolon(y/a) z jakości szkolnictwa w miejscu zamieszkania?
SUBREGIONY
MAŁOPOLSKA
KOM
7,2
5,3
Podhale
zdecydowanie tak
14,1
22,2
raczej tak
Tarnowski
32,0
17,7
8,5
32,2
14,2
5,2
5,9 5,1
41,1
9,7
6,5
ani tak, ani nie
27,3
Sądecki
trudno powiedzieć
35,4
7,1
raczej nie
11,4
Małopolska Zachodnia
9,6
Kraków
8,7
42,2
6,2 4,6
34,7
6,6 3,6
zdecydowanie nie
zdecydowanie tak
29,2
raczej tak
5,9 6,8
raczej nie
zdecydowanie nie
SUBREGIONY:
Z jakości szkolnictwa najbardziej zadowoleni są mieszkańcu subregionu tarnowskiego i Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego
(odpowiednio 55% i 54% odpowiedzi). Wielu Małopolan (37% mieszkańców Krakowa i 33% mieszkańców Małopolski
Zachodniej) nie potrafiło jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie o zadowolenie z jakości w tym obszarze.
27
42%
Satysfakcja z usług publicznych – KULTURA
MAŁOPOLSKA:
24%
30%
Odpowiadając na pytanie dotyczące oferty instytucji kultury w miejscu zamieszkania 42% mieszkańców Małopolski wyraziło
zadowolenie z niej (odpowiedzi „zdecydowanie tak” i „raczej tak”), dla 30%%nie jest ona satysfakcjonująca („zdecydowanie nie” i
„raczej nie”).
Czy jest Pan(i) zadowolon(y/a) z oferty instytucji kultury?
SUBREGIONY
MAŁOPOLSKA
Kraków
14,1
14,6
zdecydowanie tak
raczej tak
15,6
ani tak, ani nie
27,9
trudno powiedzieć
raczej nie
14,2
9,8
zdecydowanie nie
22,9
36,0
KOM
14,8
24,4
Podhale
14,3
23,4
Tarnowski
12,3
29,9
Małopolska Zachodnia
12,2
29,5
Sądecki
9,3
zdecydowanie tak
17,0
16,3
14,2
20,9
raczej nie
6,8
12,4
16,9
20,2
16,0
24,8
raczej tak
8,7
13,2
17,2
zdecydowanie nie
SUBREGIONY:
Analizując poziom zadowolenia mieszkańców poszczególnych subregionów z oferty instytucji kultury można zaobserwować
zdecydowaną przewagę odpowiedzi pozytywnych w przypadku mieszkańców Krakowa. Odpowiedzi „zdecydowanie tak” oraz
„raczej tak” udzieliło w sumie 59% krakowian, co ze względu na bogatą ofertę krakowskich instytucji kultury nie dziwi. Najmniej
zadowoleni z oferty kulturalnej są mieszkańcy subregionu sądeckiego (34%%pozytywnych opinii na temat oferty kulturowej i aż
38%%odpowiedzi negatywnych – „raczej nie” oraz „zdecydowanie nie”).
28
Flagowe projekty Małopolski
MAŁOPOLSKA:
Respondenci zostali zapytani o to, czy znają konkretne projekty kulturalne realizowane na terenie województwa małopolskiego.
Zdecydowanie najwięcej osób zadeklarowało znajomość Małopolskiej Nocy Muzeów (62%) oraz Małopolskiego Szlaku
Architektury Drewnianej (59%). Najmniej znany okazał się cykl „Małopolska – i wszystko gra” – jedynie 8% osób przyznało, że o
nim słyszało.
Czy słyszał(a) Pan(i) o następujących wydarzeniach?
tak
46,49
33,65
trudno powiedzieć
nie
30,80
46,68
49,95
62,34
83,40
58,88
44,87
61,57
45,10
41,90
29,57
7,70
Małopolskie
Dni
Dziedzictwa
Kulturowego
Małopolski
Szlak
Architektury
Drewnianej
Małopolski
Festiwal
Smaku
Cykl
Małopolski
Małopolska - i Piknik Lotniczy
wszystko gra
29
Małopolska
Noc
Naukowców
Małopolska
Noc Muzeów
SUBREGIONY:
Mieszkańcy Krakowa wypadają najlepiej pod względem znajomości wydarzeń kulturalnych – zaledwie 6,8% krakowian nie słyszało
o Małopolskiej Nocy Muzeów, chociaż aż 82% mieszkańców nie zna cyklu „Małopolska – i wszystko gra”. Rozpoznawalność tej
imprezy nie jest jednak wysoka we wszystkich subregionach Małopolski. Poza Krakowem znajomość flagowych projektów
Małopolski w ofercie kulturalnej nie wygląda zbyt dobrze – spośród wymienionych imprez zdecydowanie najmniej rozpoznawalna,
poza cyklem „Małopolska – i wszystko gra” jest Małopolska Noc Naukowców oraz Małopolski Piknik Lotniczy. Najwięcej osób
słyszało o Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej oraz Małopolskiej Nocy Muzeów.
Czy słyszał(a) Pan(i) o następujących wydarzeniach?
100%
90%
80%
70%
60%
nie
50%
40%
30%
trudno
powiedzieć
20%
10%
tak
Kraków
sądecki
Podhale
M. Zachodnia
tarnowski
KOM
Kraków
sądecki
Podhale
M. Zachodnia
tarnowski
KOM
Kraków
sądecki
Podhale
M. Zachodnia
tarnowski
KOM
Kraków
sądecki
Podhale
M. Zachodnia
tarnowski
KOM
Kraków
sądecki
Podhale
M. Zachodnia
tarnowski
KOM
Kraków
sądecki
Podhale
M. Zachodnia
tarnowski
KOM
Kraków
sądecki
Podhale
M. Zachodnia
tarnowski
KOM
0%
Małopolskie Dni
Dziedzictwa
Kulturowego
Małopolski Szlak
Architektury
Drewnianej
Małopolski Festiwal
Smaku
Cykl Małopolska - i
wszystko gra
30
Małopolski Piknik
Lotniczy
Małopolska Noc
Naukowców
Małopolska Noc
Muzeów
16%
Zaufanie do innych
6%
74%
Małopolanie nie są zbyt ufni w stosunku do innych ludzi. Jedynie 16% uważa, że większości ludzi można ufać i aż 74% Małopolan uważa, że
„ostrożności nigdy za wiele”.
Diagnoza Społeczna 2011 (#222):
Choć Małopolanie nie przejawiają dużego zaufania do innych ludzi, to i tak województwo wygląda lepiej w tym aspekcie od
reszty kraju. W Polsce z opinią, że „większości ludzi można ufać”, zgadzało się zaledwie 10,5% proc. respondentów w 2003 i
2005 r., 11,5% proc. w 2007 r., 13,4 proc. w 2009 r. i tyleż samo w 2011 r.
Czy uważa Pan(i), że można ufać większości ludzi, czy też sądzi Pan(i), że w postępowaniu z nimi
ostrożnosci nigdy za wiele?
Małopolska
16,0
74,3
KOM
14,4
75,4
Tarnowski
16,7
69,6
Małopolska Zachodnia
15,2
75,0
Podhale
13,6
77,2
Sądecki
17,0
77,4
Kraków
19,5
większości ludzi można ufać
71,8
ostrożności nigdy za wiele
trudno powiedzieć
Najwięcej zaufania do innych mają mieszkańcy Krakowa (19,5%) oraz subregionów sądeckiego (17%) i tarnowskiego (16,7%). Najmniej ufni są
mieszkańcy Podhala – jedynie 13,6% mieszkańców tego subregionu uważa, że „można ufać większości ludzi”.
31
4%
35%
Aktywność obywatelska
58%
Aktywność obywatelska można badać na wiele sposobów. Począwszy od analizowania frekwencji wyborczej aż po zaangażowanie w działania
wolontariackie. W badaniach omnibusowych bada się deklaracje obywateli, a nie realne zaangażowanie. W niniejszym badaniu wykorzystano
bardzo szeroką definicje zaangażowania. Mimo to niewielu mieszkańców Małopolski angażuje się na rzecz swojej wspólnoty lokalnej. Podobnie
sytuacja przedstawia się w subregionach i nie ma między nimi znaczących różnic.
Czy i jak często w trakcie ostatniego roku angażował(a) się Pan(i) na rzecz swojej wspólnoty lokalnej, np. działając w
stowarzyszeniu, pisząc skargę, biorąc udział w czynie społecznym, uczestnicząc w spotkaniu itp.?
MAŁOPOLSKA
SUBREGIONY
8,8
16,2
KOM
55,8
9,1
19,4
9,6
Tarnowski
55,4
10,9
18,6
9,0
Małopolska Zachodnia
57,8
9,9
3,9
Podhale
55,2
Sądecki
58,4
Kraków
ani razu
trudno powiedzieć
przynajmniej raz
kilka razy
61,9
60,8
8,0 13,8 8,6
10,0
18,3
9,8
10,4 13,3 9,1
11,0 13,1 6,4
stale (regularnie)
ani razu,
32
przynajmniej raz
kilka razy
stale (regularnie)
46%
Zaufanie do władz lokalnych
18%
32%
46% mieszkańców Małopolski ma zaufanie do władz lokalnych, 32% „raczej” lub „zdecydowanie” go nie ma. Wśród mieszkańców subregionów,
największym zaufaniem obdarzają władze lokalne mieszkańcy Podhala, najmniej zaufania do władz mają mieszkańcy subregionów sądeckiego i
tarnowskiego.
Czy ogólnie rzecz biorąc ma Pan(i) zaufanie czy też nie ma zaufania do lokalnych władz w
Pana(i) gminie?
MAŁOPOLSKA
9,1
SUBREGIONY
Podhale
21,0
37,4
17,6
zdecydowanie nie mam zaufania
trudno powiedzieć
zdecydowanie mam zaufanie
12,8
38,5
18,5
6,9
11,4
KOM
9,1
Tarnowski
8,8
35,1
Kraków
8,7
34,7
Małopolska Zachodnia
8,0
34,7
Sądecki
7,5
zdecydowanie mam zaufanie
raczej nie mam zaufania
raczej nie mam zaufania
raczej mam zaufanie
39,2
17,0
23,0
18,9
21,2
42,0
27,1
14,1
11,2
13,2
9,5
raczej mam zaufanie
zdecydowanie nie mam zaufania
W badaniu tylko 16% osób uznało, że większości osób można ufać i aż 46,5% osób uznało, że raczej ufa władzom lokalnym.
33
12,8
Poczucie wpływu
Małopolanie mają znikome poczucie wpływu na to, co się dzieje w miejscu zamieszkania. Analizy opinii mieszkańców Małopolski nie odbiegają
od opinii Polaków na temat wpływu na sprawy publiczne. Wynika to generalnie ze słabej kondycji kapitału społecznego wśród Polaków.
Poniższy wykres pokazuje odpowiedzi w Małopolsce i jej subregionach. Średnio w województwie poczucie wpływu na zaproponowanej skali
wynosiło 3,07, najwyższy poziom odpowiedzi odnotowano w subregionie sądeckim, a najniższy w tarnowskim.
W jakim stopniu odczuwa Pan(i), że posiada Pan(i) wpływ na to, co się dzieje w Pana(i) miejscu
zamieszkania, w skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza brak wpływu, a 10 bardzo duży wpływ?
3,00
Sądecki
3,29
3,00
KOM
3,27
3,00
MAŁOPOLSKA
3,07
Mediana
2,00
Małopolska Zachodnia
3,01
2,00
Podhale
3,00
3,00
Kraków
2,97
2,00
Tarnowski
2,87
34
Średnia
Znajomość języków obcych
Małopolanie dość słabo znają języki obce – na prawie 3 tys. przebadanych osób - aż 44,6% nie zna żadnego obcego języka. Najpopularniejszym
językiem jest angielski, którego znajomość deklaruje 3 na 10 mieszkańców Małopolski. Dla nieco ponad połowy z tych osób (16,3% ogółu
Małopolan)- język angielski jest jedynym znanym językiem obcym. Drugim bardzo popularnym językiem jest rosyjski w którym porozumiewać
potrafi się co piąty Małopolanin. Ponownie dla ponad połowy z tych osób (12,3% ogółu Małopolan) jest to jedyny znany język obcy. Ponad 24%
respondentów zna inny język niż angielski.
Najpopularniejsze języki
angielski
rosyjski
niemiecki
francuski
włoski
słowacki
hiszpański
Odsetek Małopolan znających dany język
29,77%
21,37%
15,60%
2,89%
1,53%
0,76%
0,73%
Odsetek osób znających język angielski jest bardzo związany z wiekiem. Wśród osób młodych do 24 roku życia jego znajomość deklaruje 73%
badanych, w kolejnej kategorii do 44 roku życia już tylko 34%. Między 45 a 59 rokiem życia angielski zna tylko 20% badanych, a wśród osób
60+ już tylko 11%.
Jakość życia i spójność społeczna 2011 GUS
Wg badania GUS z 2011r. 41,3% Polaków nie mówi w żadnym języku obcym. 34% zna język angielski, 28,2% rosyjski,
20% niemiecki. W porównaniu z tym badaniem wyniki zaprezentowane w niniejszym raporcie wypadają gorzej. Nie
można zapomnieć, że sposób zadawania pytań może tu mieć duże znaczenie. Dodatkowo wyniki GUS przedstawione są
na razie tylko w wersji „wstępnej analizy”.
35
65%
Obsługa komputera i korzystanie z Internetu
32%
Prawie 65% Małopolan odpowiedziało twierdząco na pytanie, czy w ciągu ostatniego tygodnia korzystali z komputera i z Internetu. W analizie
poszczególnych przedziałów widać jednak nieznaczne różnice w korzystaniu z tych technologii - bardziej powszechne, szczególnie u osób
powyżej 60. roku życia, na emeryturze, nie pracujących, jest korzystanie z komputera niż z Internetu.
31,8
63,6
Tarnowski
64,7
Korzystanie z Internetu
Małopolska
Zachodnia
Obsługa komputera
Korzystanie z Internetu
Podhale
31,8
Korzystanie z Internetu
Sądecki
64,7
Korzystanie z Internetu
67,7
31,7
Obsługa komputera
68,3
30,8
Kraków
Korzystanie z Internetu
Korzystanie z Internetu
67,4
MAŁOPOLS
KA
KOM
Czy w ciągu ostatniego tygodnia korzystał(a) Pan(i) z komputera i z Internetu w pracy lub w domu?
Korzystanie z Internetu
Obsługa komputera
32,2
66,1
29,9
60,5
Obsługa komputera
35,3
61,9
34,3
57,8
Obsługa komputera
37,7
59,3
Obsługa komputera
33,3
64,9
10%
20%
30%
Brak odpowiedzi
28,0
63,4
0%
nie
29,9
69,1
Obsługa komputera
tak
36,3
31,8
40%
36
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Z komputera i z Internetu częściej korzystają mężczyźni niż kobiety, choć różnice tu nie są znaczne. Osoby w wieku 18-24 lat są najliczniejszą
grupą wiekową korzystającą z nowych technologii – 93% osób w tej grupie odpowiedziało twierdząco na pytania: „Czy w ciągu ostatniego
tygodnia korzystał(a) Pan(i) z komputera (i „..z Internetu”) w pracy lub w domu?”. Wraz ze wzrostem wieku, spada liczb osób korzystających z
komputera i z Internetu – jedynie 34% osób w wieku powyżej 60. lat korzysta z tych technologii. Osoby pracujące (również te na emeryturze czy
pobierający rentę) częściej korzystają z nowych technologii niż osoby niepracujące. Co ciekawe, dochody nie mają większego wpływu na
korzystanie z komputera i z Internetu – co prawda osoby z dochodami netto powyżej 1400 zł są grupą najliczniej korzystającą z nowych
technologii, to jednak zbliżony jest procent osób – zarówno z dochodami poniżej 600 zł netto jak i w przedziale 1001-1400 zł netto, dla których
nowe technologie są czymś powszednim.
Diagnoza Społeczna 2011 (#222):
W 2003 roku zaledwie 14% osób w wieku 16 i więcej lat korzystało zarówno z telefonów komórkowych, komputerów i
Internetu. Obecnie komórkę posiada ponad 85% Polaków, z sieci korzysta 60%, a 55% korzysta ze wszystkich tych technologii.
37
Skojarzenia z Małopolską
Małopolska kojarzy się respondentom bardzo pozytywnie. Na prośbę o wymienienie maksymalnie trzech określeń, które najlepiej pasują do
Małopolski, 81,6% odpowiedzi było pozytywnych, jedynie 10,5%% - negatywnych i 22% - neutralnych (jest to procent respondentów
wymieniających skojarzenia – pozytywne, neutralne, negatywne; można było udzielić do trzech odpowiedzi, stąd procenty nie sumują się do 100;
braki odpowiedzi pominięto).
Najczęściej pojawiające się skojarzenia z Małopolską:
38
Główne problemy Małopolski
Najczęściej wymienianym problemem, z którym powinny się zmierzyć władze Małopolski, jest, według Małopolan, infrastruktura. Choć w tej
kategorii zawarta jest również infrastruktura kolejowa, to jednak większość ankietowanych zwracała uwagę na drogi jako najważniejszą przeszkodę
w rozwoju regionu. W drugiej kolejności wymienione były problemy z obszaru rynku pracy (głównie bezrobocie). Prawie 30% Małopolan
uważa, że istotne jest również poprawa w obszarze ochrony zdrowia. Często wymieniane były również problemy z obszaru edukacji (jakość
nauczania w szkołach, dostęp do przedszkoli, żłobków) oraz transportu i komunikacji.
Poniższy wykres przedstawia procent respondentów wymieniających problem z danego obszaru. Można było udzielić do trzech odpowiedzi, stąd
procenty nie sumują się do 100. Braki odpowiedzi pominięto.
infrastruktura
50,85
rynek pracy
33,44
ochrona zdrowia
29,09
inne
19,14
edukacja
13,11
transport i komunikacja
11,15
bezpieczeństwo
7,72
rekreacja/turystyka/sport
7,69
ochrona środowiska
6,80
kultura
6,80
gospodarka
jakość przestrzeni publicznej
5,38
3,42
39
„Ranking” trzech najważniejszych problemów wskazywanych przez Małopolan jako pierwsze jest tożsamy z odsetkiem wskazań obszarów
problemowych. W pierwszym odruchu najczęściej wymieniano infrastrukturę, rynek pracy i ochronę zdrowia.
infrastruktura
28,1
rynek pracy
18,3
ochrona zdrowia
12,6
W poszczególnych subregionach postrzeganie najważniejszych problemów Małopolski jest bardzo zbliżone. Jedynym subregionem, który odróżnia
się od innych, jest Kraków, gdzie na pierwszych trzech miejscach najważniejszych problemów Małopolski zostały wymienione: infrastruktura,
ochrona zdrowia oraz transport i komunikacja.
40
Nota metodologiczna
Badanie opinii mieszkańców Małopolski na temat istotnych dla rozwoju województwa obszarów działań samorządu wojewódzkiego zostało
przygotowane przez Małopolskie Obserwatorium Polityki Rozwoju i Małopolskie Obserwatorium Gospodarki, a jego realizacja techniką wywiadu
telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI) została zlecona w drodze przetargu nieograniczonego Międzynarodowej Wyższej Szkole
Logistyki i Transportu we Wrocławiu.
Wyniki przedmiotowego badania służyć mają ocenie prowadzonych w województwie polityk publicznych, w tym ocenie jakości podstawowych
usług publicznych oraz dostarczyć praktycznych informacji potrzebnych w zarządzaniu rozwojem. Celem badania było ponadto pokazanie
zróżnicowania opinii w subregionach (oraz w dodatkowo wydzielonym z KOM-u Krakowie), co ma być wskazówką dla określenia najbardziej
istotnych wyzwań stojących przed polityką rozwoju w poszczególnych częściach województwa.
Ankiety zostały przeprowadzone w dniach od 30.10.2012 do 29.11.2012. W związku z tym, że pojawiły się trudności z uzyskaniem opinii
zwłaszcza od osób młodych (operatem był operat telefonów stacjonarnych), zastosowano wagi postratyfikacyjne. Duża liczba mężczyzn do 44.
roku życia odmawiała udzielenia odpowiedzi.
Operat, który posłużył w badaniu, pochodził z 2010/2011 roku. Stopa zwrotu wyniosła 25 proc. dla całego województwa (spośród subregionów,
najwyższa stopa, 27–procentowa, była w subregionie tarnowskim, najniższa, 22-procentowa, w subregionie podhalańskim).
Zrealizowano 2947 ankiet.
Wykonawca przeprowadził wywiady CATI w każdym z 6 obszarów terytorialnych. Obszary terytorialne zostały wyróżnione zgodne z nową
strategią województwa z dodatkowym wyłączeniem miasta Krakowa. W nich skład wchodzą:
a.
Kraków;
b.
pozostała część Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego (powiaty: bocheński, krakowski, miechowski, myślenicki, proszowicki, wielicki);
c.
subregion tarnowski (miasto Tarnów oraz powiaty: brzeski, dąbrowski, tarnowski);
d.
subregion sądecki (miasto Nowy Sącz oraz powiaty: gorlicki, limanowski, nowosądecki);
e.
subregion podhalański (powiaty: nowotarski, suski, tatrzański);
41
f.
Małopolska Zachodnia (powiaty: chrzanowski, olkuski, oświęcimski, wadowicki).
Dobór próby miał charakter doboru losowego warstwowego nieproporcjonalnego gospodarstw domowych.
Jednokrotne badanie tego rodzaju daje nam wynik, który bardzo trudno interpretować, nie mając ani odniesienia do innych regionów, ani do
szeregu wyników w czasie. Dlatego prawdziwa wartość uzyskiwanych wyników badań opinii ujawnia się i rośnie z czasem. Dotyczy to zarówno
projektów badania opinii o charakterze krajowym (cykliczne badania CBOS, Diagnoza Społeczna), jak i badań o szerszym zasięgu (European
Social Survey, World Values Survey). Dlatego też Małopolskie Obserwatorium Polityki Rozwoju planuje przeprowadzać podobne badanie
rokrocznie. Z założenia część pytań ma być powtarzana co roku, część może być powtarzana z mniejszą częstotliwością. Mogą się wreszcie
pojawiać pytania okazjonalne, związane z realizacją przez samorząd województwa konkretnych projektów lub wystąpieniem specyficznych
problemów i wyzwań.
42