Informacja uzupełniająca - ESBANK

Informacja uzupełniająca
z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału
ESBANKU Banku Spółdzielczego
według stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku
Informacja uzupełniająca z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień
31 grudnia 2015 roku
Spis treści
I. WSTĘP ......................................................................................................................................................................................3
1. Informacje wprowadzające ..........................................................................................................................................3
II. Dodatkowe pozycje podlegające ujawnieniu ..............................................................................................................3
1. Wymogi informacyjne zgodnie z art. 111a ust. 4 ustawy Prawo bankowe .................................................3
1.1. Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem........................................................3
1.2. Opis systemu kontroli wewnętrznej.................................................................................................................3
2. Informacje uzupełniające z zakresu ryzyka płynności .......................................................................................5
2.1. Działalność w zakresie pozyskiwania finansowania ..................................................................................5
2.2. Informacja w zakresie funkcjonowania w ramach zrzeszenia ................................................................5
2.3. Informacje ilościowe ..............................................................................................................................................5
2.4. Opis wskaźników ilościowych ............................................................................................................................6
2.4.1. Nadzorcze miary płynności..............................................................................................................................6
2.4.2. Wskaźniki ekonomiczne ...................................................................................................................................6
2.4.3. Limity.......................................................................................................................................................................7
2.5. Informacje jakościowe ..........................................................................................................................................7
ESBANK Bank Spółdzielczy
Strona 2
Informacja uzupełniająca z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień
31 grudnia 2015 roku
I.
WSTĘP
1. Informacje wprowadzające
Celem dokumentu jest uzupełnienie informacji „Informacja z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału
ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku” sporządzonej
i opublikowanej 13 maja 2016 roku oraz przedstawienie aktualnym jak i potencjalnym klientom
ESBANKU Banku Spółdzielczego dodatkowych informacji podlegających ujawnieniu.
Niniejszy dokument został opracowany zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji
kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 648/2014 (zwanym dalej
„CRR”) oraz na podstawie innych rozporządzeń wykonawczych Komisji (UE) ustanawiających
wykonawcze standardy techniczne w zakresie wymogów dotyczących ujawniania informacji, a także na
podstawie „Zasad polityki informacyjnej w zakresie profilu ryzyka i poziomu kapitału w ESBANKU Banku
Spółdzielczym”, udostępnionych na stronie internetowej www.esbank.pl.
II.
Dodatkowe pozycje podlegające ujawnieniu
1. Wymogi informacyjne zgodnie z art. 111a ust. 4 ustawy Prawo bankowe
1.1. Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem
W Banku funkcjonuje system zarządzania, który stanowi zbiór zasad i mechanizmów odnoszących się do
procesów decyzyjnych, zachodzących w Banku oraz do oceny prowadzonej działalności bankowej.
W ramach tego systemu w Banku funkcjonuje:
1) system zarządzania ryzykiem,
2) system kontroli wewnętrznej.
Opis systemu zarządzania ryzykiem zawarto w „Informacji z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału
ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku”, w Części II. Cele i strategie
zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka.
1.2. Opis systemu kontroli wewnętrznej
W Banku system kontroli wewnętrznej to element systemu zarządzania funkcjonującego w Banku, który
obejmuje mechanizmy kontroli ryzyka, badanie zgodności działania Banku z przepisami prawa
i regulacjami wewnętrznymi oraz audyt wewnętrzny. System ten jest dostosowany do struktury
organizacyjnej, wielkości i stopnia złożoności działalności Banku. Wspomaga procesy decyzyjne, celem
skutecznego i bezpiecznego zarządzania Bankiem. System kontroli wewnętrznej identyfikuje i ocenia
istotne czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, które mogą niekorzystnie wpłynąć m.in. na adekwatność
kapitałową, rentowność operacji, wiarygodność sprawozdawczości, przestrzeganie przepisów i regulacji
wewnętrznych.
Szczegółowe zasady funkcjonowania mechanizmów kontroli ryzyka i audytu wewnętrznego w Banku
określa Regulamin „System kontroli wewnętrznej w ESBANKU Banku Spółdzielczym”. Regulamin ten
oparty jest na Rekomendacji H dotyczącej systemu kontroli wewnętrznej w bankach oraz uchwałach
Komisji Nadzoru Finansowego.
Celem systemu kontroli wewnętrznej jest wspomaganie procesów decyzyjnych przyczyniające się do
zapewnienia:
1) skuteczności i efektywności działania Banku,
2) wiarygodności sprawozdawczości finansowej i nadzorczej oraz informacji zarządczej,
3) zgodności działania Banku z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi.1
Zgodnie z zapisami Regulaminu „System kontroli wewnętrznej w ESBANKU Banku Spółdzielczy” obowiązującego od dnia 27 lipca
2016 roku, celami systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie:
1) skuteczności i efektywności działania Banku,
2) wiarygodności sprawozdawczości finansowej,
3) przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem w Banku,
4) zgodności działania Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
1
ESBANK Bank Spółdzielczy
Strona 3
Informacja uzupełniająca z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień
31 grudnia 2015 roku
System kontroli wewnętrznej w Banku wyodrębnia dwa niezależne obszary:
1) kontrolę wewnętrzną,
2) audyt wewnętrzny sprawowany przez SGB-Bank S.A.
System kontroli wewnętrznej charakteryzuje się kompletnym i całościowym podejściem, obejmujący m.in.
mechanizmy kontroli wewnętrznej, które wbudowane są w funkcjonujące w Banku procesy, czynności
oraz w codzienną działalność operacyjną Banku. Przez mechanizmy kontroli wewnętrznej należy
rozumieć zasady, limity i procedury dotyczące prowadzonej przez Bank działalności, mające charakter
kontrolny i funkcjonujące w ramach systemu operacyjnego Banku, a także kontrolę wewnętrzną, która
sprawowana jest przez każdego pracownika w zakresie jakości i poprawności wykonywanych przez niego
czynności oraz kontrolę o charakterze planowym, wykonywaną przez zwierzchnika oraz osoby z nim
współpracujące, dotyczącą jakości i poprawności realizowanych w Banku zadań.
Mechanizmy kontroli służą zapewnieniu prawidłowego wykonywania czynności i realizacji zadań
w Banku, a także, zaimplementowane w poszczególne procesy bankowe, mają na celu ograniczanie
zidentyfikowanych w procesach ryzyk.
W zakresie mechanizmów kontroli wewnętrznej w Banku funkcjonują w szczególności:
1) zasady polityki, regulaminy i procedury, które obejmują wszystkie obszary działalności, wraz
z zasadami przyczyniające się do realizacji założeń strategii Banku,
2) zasady, metody i techniki identyfikacji, pomiaru, monitorowania, oceny i kontrolowania
poszczególnych rodzajów ryzyka,
3) ustanowione limity ostrożnościowe ograniczające poziom ryzyka występującego
w poszczególnych obszarach działania Banku, wraz z zasadami ustalania ich poziomu,
monitorowania, aktualizowania, postępowania w przypadku przekroczeń,
4) zasady funkcjonowania wewnętrznego systemu sprawozdawczości zarządczej,
5) kontrola działalności na poszczególnych szczeblach wykonywana przez każdego pracownika oraz
dodatkowo przez bezpośredniego zwierzchnika, mająca na celu weryfikację jakości i poprawności
realizowanych w Banku zadań. Czynności kontrolne stanowią integralną część codziennych zadań
wszystkich pracowników Banku oraz umożliwiają szybkie reakcje na zmieniające się warunki.
Mechanizmy kontrolne obejmują m.in. okresowe:
1) przeglądy, analizy i oceny sporządzane dla Zarządu i Rady Nadzorczej,
2) sprawdzanie przestrzegania przepisów zewnętrznych, procedur i instrukcji wewnętrznych,
w odniesieniu do działalności poszczególnych komórek i jednostek organizacyjnych Banku,
3) badanie ograniczenia dostępu do aktywów rzeczowych,
4) sprawdzanie przestrzegania ustalonych limitów,
5) weryfikowanie systemu zatwierdzania i autoryzacji,
6) analizowanie systemu weryfikacji i uzgadniania.
Działanie mechanizmów kontrolnych przebiega dwuetapowo, a mianowicie w pierwszej kolejności
ustanawiane są wewnętrzne zasady, limity i procedury, a następnie – sprawdzanie ich przestrzegania.
Regularne kontrolowanie wszystkich procesów, czynności, ma na celu zapewnienie ich zgodności
z procedurami i mechanizmami kontroli. Kontrola taka stanowi dodatkowo podstawę weryfikacji
poprawności procedur i sprawności działania mechanizmów kontrolnych na wszystkich szczeblach
organizacyjnych Banku.
Rada Nadzorcza Banku sprawuje nadzór nad wprowadzeniem w Banku systemu zarządzania ryzykiem
i systemu kontroli wewnętrznej oraz ocenia jego adekwatność i skuteczność, natomiast Zarząd Banku
odpowiada za zaprojektowanie, wprowadzenie oraz działanie skutecznego systemu zarządzania ryzykiem
i systemu kontroli wewnętrznej oraz procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego.
Kierownicy jednostek/komórek organizacyjnych Banku, wypełniając swoje obowiązki, wprowadzają
w życie przyjęte przez Zarząd Banku wewnętrzne strategie i procedury dotyczące zarządzania ryzykiem,
a przede wszystkim:
1) odpowiadają za wdrożenie odpowiednich mechanizmów i procedur kontroli wewnętrznej,
2) monitorują prawidłowość przestrzegania mechanizmów i procedur kontroli.
Wnioski wynikające z analiz i ocen wyników kontroli wewnętrznej i audytu wewnętrznego Zarząd
uwzględnia w bieżącej działalności. Sprawozdania z kontroli wewnętrznej sporządzane są w cyklach
ESBANK Bank Spółdzielczy
Strona 4
Informacja uzupełniająca z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień
31 grudnia 2015 roku
półrocznych, a ich adresatami są: Zarząd Banku oraz Rada Nadzorcza Banku. Ponadto, Zarząd Banku
dokonuje rocznej oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, której wyniki
przekazuje Radzie Nadzorczej Banku, która ocenia adekwatność, efektywność i skuteczność systemu
kontroli wewnętrznej.
2. Informacje uzupełniające z zakresu ryzyka płynności
2.1. Działalność w zakresie pozyskiwania finansowania
Bank przyjmuje następującą strategię finansowania:
1) głównym źródłem finansowania działalności Banku są depozyty podmiotów niefinansowych
i instytucji rządowych oraz samorządowych, ich łączna kwota powinna stanowić co najmniej 85%
pasywów ogółem,
2) utrzymanie bazy stabilnych depozytów osób prywatnych na poziomie nie mniejszym niż 90%,
3) Bank posiada i aktualizuje w okresach rocznych plan pozyskiwania i utrzymywania depozytów,
4) Bank dostosowuje skalę działania do możliwości zapewnienia stabilnego finansowania,
5) Bank zakłada możliwość pozyskiwania dodatkowym źródeł środków z Banku Zrzeszającego na
zasadach i w zakresie możliwości Banku Zrzeszającego.
2.2. Informacja w zakresie funkcjonowania w ramach zrzeszenia
ESBANK Bank Spółdzielczy jest członkiem zrzeszenia SGB, podstawowe cele strategiczne i kierunki
działania Banku będą realizowane w oparciu o integrację z System Ochrony Instytucjonalnej SGB oraz
przy wsparciu i współpracy ze Spółdzielczą Grupą Bankową.
2.3. Informacje ilościowe
1) Zestawienie terminów płatności aktywów i pasywów – zestawienie urealnione wg stanu na dzień
Lp.
Wyszczególnienie
1.
Aktywa bilansowe
2.
Zobowiązania pozabilansowe udzielone
3.
Pasywa bilansowe
4.
Zobowiązania pozabilansowe
otrzymane
5.
do 30 dni
1-3 m-cy
3-6 m-cy
6-12 m-cy
208 822 171,60
25 105 914,91
32 375 832,83
45 755 181,87
2 500 000,00
0,00
80 000,00
50 000,00
53 892 208,00
1 502 414,94
9 782 348,96
2 820 633,33
3 009 678,69
3 821 010,93
Luka
147 647 614,64
20 782 866,64
-35 225 723,76
-72 290 297,77
6.
Luka skumulowana
147 647 614,64 168 430 481,28 133 204 757,52
60 914 459,75
7.
Wskaźnik płynności skumulowany
3,32
3,48
1,98
1,24
8.
Wskaźnik płynności skumulowany w
warunkach stress testu
3,26
3,37
1,95
1,24
64 671 877,90 114 274 468,72
31.12.2015 roku (w PLN)
2) Nadzorcze miary płynności
ESBANK Bank Spółdzielczy
Strona 5
Informacja uzupełniająca z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień
31 grudnia 2015 roku
Lp.
Miara
1.
M1 (w PLN)
2.
Maksimum
Minimum
Średnia
Wymagane
wartości
nadzorcze
111 704 979,12
17 538 108,72
51 636 693,86
0
M2
2,84
1,18
1,65
1
3.
M3
1,95
1,10
1,45
1
4.
MR
1,34
1,14
1,20
1
3) Poziom wskaźnika LCR
Lp.
Miara
1.
LCR
Maksimum
2,81
Minimum
1,14
Średnia
1,78
Wymagane
wartości
nadzorcze
0,60
2.4. Opis wskaźników ilościowych
Pomiar i analiza ryzyka płynności obejmuje w szczególności następujące elementy:
2.4.1. Nadzorcze miary płynności
1) M1 – luka płynności krótkoterminowej - różnica pomiędzy sumą wartości podstawowej
i uzupełniającej rezerwy płynności w dniu sprawozdawczym a wartością środków obcych
niestabilnych,
2) M2 - współczynnik płynności krótkoterminowej - iloraz sumy wartości podstawowej
i uzupełniającej rezerwy płynności w dniu sprawozdawczym do wartości środków obcych
niestabilnych,
3) M3 - współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych funduszami własnymi - obliczanego jako
iloraz funduszy własnych Banku pomniejszonych o łączną wartość wymogów kapitałowych
z tytułu ryzyka rynkowego i z tytułu ryzyka rozliczenia dostawy oraz ryzyka kontrahenta do
aktywów niepłynnych,
4) M4 - współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych i aktywów o ograniczonej płynności
funduszami własnymi i środkami obcymi stabilnymi - obliczanego jako iloraz sumy funduszy
własnych pomniejszonych o łączną wartość wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka rynkowego
i z tytułu ryzyka rozliczenia dostawy oraz ryzyka kontrahenta i środków obcych stabilnych do
sumy aktywów niepłynnych i aktywów o ograniczonej płynności.
2.4.2. Wskaźniki ekonomiczne
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
zobowiązania pozabilansowe udzielone / podstawowa i uzupełniająca rezerwa płynności,
zobowiązania pozabilansowe udzielone / aktywa netto,
suma osadu na depozytach sektora niefinansowego i budżetu / wartość depozytów ogółem,
suma osadu na depozytach sektora niefinansowego i budżetu / aktywa netto,
wartość depozytów ogółem / wartość udzielonych kredytów ogółem nominalnie,
wartość udzielonych kredytów netto ogółem / aktywa netto,
wartość zaciągniętych kredytów i pożyczek od podmiotów finansowych / aktywa netto,
wartość zaciągniętych kredytów i pożyczek od podmiotów finansowych / wartość udzielonych
kredytów ogółem nominalnie,
9) majątek trwały netto / fundusze własne,
10) suma podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności/aktywa netto (apetyt na ryzyko),
11) środki obce stabilne/wartość udzielonych kredytów netto ogółem,
ESBANK Bank Spółdzielczy
Strona 6
Informacja uzupełniająca z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału ESBANKU Banku Spółdzielczego według stanu na dzień
31 grudnia 2015 roku
12) zobowiązania pozabilansowe otrzymane od sektora finansowego (bez gwarancyjnych)/ aktywa
netto,
13) dynamika należności w stosunku do ubiegłego miesiąca,
14) dynamika zobowiązań w stosunku do ubiegłego miesiąca,
15) dynamika należności w stosunku do ubiegłego roku,
16) dynamika zobowiązań w stosunku do ubiegłego roku.
2.4.3. Limity
1)
2)
3)
4)
5)
6)
udział sumy podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności w aktywach,
limity luki niedopasowania,
limit zapasu gotówki,
limit zobowiązań pozabilansowych udzielonych,
limit poziomu długoterminowych aktywów,
minimalny i maksymalny poziom stanu wolnych środków na rachunku bieżącym w Banku
Zrzeszającym,
7) pożądana wielkość obliga kredytowego powinna kształtować się na maksymalnym poziomie do
70 % sumy aktywów netto,
8) wielkość pożyczek i kredytów zaciągniętych od Banku Zrzeszającego i pozostałych podmiotów,
w relacji do wielkości udzielonych przez Bank kredytów ogółem, powinna kształtować się na
maksymalnym poziomie do 10%.
2.5. Informacje jakościowe
Dywersyfikacja źródeł finansowania w Banku realizowana jest poprzez ograniczanie udziału środków
dużych deponentów lub dużych depozytów w bazie depozytowej. Bank dąży do podnoszenia stabilności
źródeł finansowania głównie poprzez pozyskiwanie środków od gospodarstw domowych po
akceptowalnej cenie.
Struktura posiadanych przez Bank aktywów powinna umożliwiać elastyczne dostosowywanie się do
potrzeb płynnościowych, w tym celu Bank dywersyfikuje swoje aktywa według następujących kryteriów
i w podanej poniżej kolejności:
1) płynności,
2) bezpieczeństwa,
3) rentowności.
Bank reguluje swoją płynność płatniczą poprzez wykorzystywanie szeregu instrumentów, w tym przede
wszystkim oferowanych przez Bank Zrzeszający i tak:
1) po stronie aktywnej - rachunki bieżące i lokaty terminowe, które charakteryzują się wysoką
płynnością (możliwość wycofania lokaty przed terminem),
2) po stronie pasywnej - kredyt w rachunku bieżącym, kredyt rewolwingowy oraz kredyty celowe
oferowane przez Bank Zrzeszający,
3) system współfinansowania konsorcjalnego z Bankiem Zrzeszającym,
4) pożyczki podporządkowane na zasadach określonych w odrębnych regulacjach,
5) transakcje sprzedaży wierzytelności z Bankowi Zrzeszającemu,
6) zakup papierów wartościowych za pośrednictwem Banku Zrzeszającego.
Radomsko, 11.08.2016r.
Informacja została zatwierdzona przez Zarząd ESBANKU Banku Spółdzielczego w składzie:
Wiceprezes Zarządu-Tomasz Kotlewski
Wiceprezes Zarządu -Paweł Braszczyński.
ESBANK Bank Spółdzielczy
Strona 7