Generuj PDF tej strony

Nazwa modułu:
Właściwości materiałów i techniki badawcze
Rok akademicki:
Wydział:
Kierunek:
2015/2016
Kod: OM-2-103-OA-s
Punkty ECTS:
2
Odlewnictwa
Metalurgia
Poziom studiów:
Specjalność:
Studia II stopnia
Język wykładowy: Polski
Odlewnictwo artystyczne i precyzyjne
Forma i tryb studiów:
Profil kształcenia:
Stacjonarne
Ogólnoakademicki (A)
Semestr: 1
Strona www:
Osoba odpowiedzialna:
dr inż. Olejnik Ewa ([email protected])
Osoby prowadzące: dr inż. Olejnik Ewa ([email protected])
dr inż. Tęcza Grzegorz ([email protected])
Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Kod EKM
Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi
Powiązania z
EKK
Sposób weryfikacji
efektów kształcenia
(forma zaliczeń)
Student zna podstawowe grupy materiałów
inżynierskich i potrafi je ogólnie scharakteryzować.
Zna szczegółowo metody badania właściwości
mechanicznych i użytkowych stopów odlewniczych.
Potrafi wymienić i opisać właściwości technologiczne
badane w odlewnictwie.
Potrafi wymienić i scharkateryzować metody
obrazowania materiałów.
Zna metody badawcze umożliwiające analizę składu
chemicznego i fazowego materiałów.
M2A_W18
Egzamin
M_U001
Potrafi zbadać podstawowe własciwościwości
mechniczne stopów odlewniczych.
Umie przeprowadzić odlewnicze próby
technologiczne. Potrafi wyznaczyc oporność
właściwą metali i stopów. Potrafi dobrać stopy
odlewnicze do wybranych zastosowań.
M2A_U20,
M2A_U21
Sprawozdanie
M_U002
Potrafi wykonać obliczenia zwiazane z wyznaczneim
właściwości mechnicznych stopów.
M2A_U20
Sprawozdanie
Wiedza
M_W001
Umiejętności
Kompetencje społeczne
1/5
Karta modułu - Właściwości materiałów i techniki badawcze
M_K001
Potrafi pracować w zespole i rozwiązywać probelmy
związane z doborem odpowiednich na dany elemnt
konstrukcjny materiałów odlewanych.
M1A_K01,
M2A_K02
Kolokwium
Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć
Konwersatori
um
Zajęcia
seminaryjne
Zajęcia
praktyczne
Zajęcia
terenowe
Zajęcia
warsztatowe
+
-
+
-
-
-
-
-
-
-
-
M_U001
Potrafi zbadać podstawowe
własciwościwości mechniczne
stopów odlewniczych.
Umie przeprowadzić
odlewnicze próby
technologiczne. Potrafi
wyznaczyc oporność właściwą
metali i stopów. Potrafi dobrać
stopy odlewnicze do
wybranych zastosowań.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
M_U002
Potrafi wykonać obliczenia
zwiazane z wyznaczneim
właściwości mechnicznych
stopów.
+
-
+
-
-
-
-
-
-
-
-
+
-
+
-
-
-
-
-
-
-
-
E-learning
Ćwiczenia
projektowe
Student zna podstawowe
grupy materiałów
inżynierskich i potrafi je
ogólnie scharakteryzować.
Zna szczegółowo metody
badania właściwości
mechanicznych i użytkowych
stopów odlewniczych.
Potrafi wymienić i opisać
właściwości technologiczne
badane w odlewnictwie.
Potrafi wymienić i
scharkateryzować metody
obrazowania materiałów.
Zna metody badawcze
umożliwiające analizę składu
chemicznego i fazowego
materiałów.
Inne
Ćwiczenia
laboratoryjne
Forma zajęć
Ćwiczenia
audytoryjne
Student, który zaliczył moduł
zajęć wie/umie/potrafi
Wykład
Kod EKM
Wiedza
M_W001
Umiejętności
Kompetencje społeczne
M_K001
Potrafi pracować w zespole i
rozwiązywać probelmy
związane z doborem
odpowiednich na dany elemnt
konstrukcjny materiałów
odlewanych.
2/5
Karta modułu - Właściwości materiałów i techniki badawcze
Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć)
Wykład
Podział materiałów inżynierskich i kryteria ich doboru
Klasyfikacja podstawowych grup materiałów inżynierskich wraz z ogólną
charakterystyką ich właściwości mechanicznych i użytkowych.
Szczegółowe omówienie grup stopów odlewniczych oraz obszary ich aplikacji.
Klasyfikacja kryteriów doboru materiałów inżynierskich.
Omówienie obszarów zastosowanie podstawowych grup materiałów inżynierskich z
uzasadnieniem kryteriów ich doboru.
Określanie współczynnika bezpieczeństwa konstrukcji odlewanych oraz podstawowe
błędy przy ich projektowaniu.
Właściwości mechniczne i użytkowe stopów odlewniczych oraz metody ich wyznaczania
Właściwości użytkowe i metody ich wyznaczania.
Odporność na korozję w agresywnych środowiskach.
Korozja nisko i wysokotemperaturowa.
Omówienie wpływu dodatków stopowych na poprawę odporności na korozję nisko i
wysokotemperaturową w wybranych grupach stopów odlewniczych.
Metody określania odporności na zużycie ścierne.
Omówienie wpływu dodatków stopowych na poprawę odporności na zużycie ścierne w
wybranych grupach stopów odlewniczych.
Właściwości technologiczne w odlewnictwie
Charakterystyka podstawowych prób technologicznych. Próby lejności, skurczu,
tłoczności, zginania, spęczniania.
Metody charakteryzowania materiałów stosowanych w odlewnictwie
Klasyfikacja metod charakteryzowania materiałów.
Podział metod badawczych umożliwiających analizę struktury, składu chemicznego
oraz obrazu materiałów inżynierskich.
Omówienie zasad i metod obrazowania
Wskazanie wybranych metod umożliwiających obrazowanie, w tym mikroskopia
świetlna, skaningowa i transmisyjna.
Metody generowania narzędzi umożliwiających obrazowanie, w tym fotony i elektrony
oraz ich oddziaływanie z materiałem badanym.
Podstawowe metody umożliwiające analizę struktury i składu chmicznego matriałów
Charakterystyka metod badania struktury materiałów.
Metody generowanie źródła i analiza jego wyników oddziaływanie z materią. Przykłady
obszarów zastosowanie metod badania struktury, w tym metody powierzchniowe i
objętościowe oraz transmisyjne.
Podstawowe metody umożliwiające analizę składu chmicznego matriałów
Charakterystyka metod umożliwiających badanie składu chemicznego makroskopowo i
w mikroobszarze. Metody generowanie źródła wzbudzenia i analiza jego wyników
oddziaływanie z materią. Przykłady obszarów zastosowanie metod badania składu
chemicznego.
Ćwiczenia laboratoryjne
Ocena właściwości mechanicznych wybranych stopów odlewniczych.
Badania mikroskopowe i makroskopowe klasycznych materiałów odlewanych.
3/5
Karta modułu - Właściwości materiałów i techniki badawcze
Badania mikro i makrotwardości oraz charakterystyka fraktograficzna stopów
odlewniczych.
Badanie oporności właściwej stopów.
Wyznaczanie i porównanie korozji wysokotemperaturowej wybranych stopów
odlewniczych.
Odporność na zużycie ścierne wybranych gatunków staliw i żeliw. Badania z
wykorzystaniem metody Ball–on–Disc.
Sposób obliczania oceny końcowej
Ocena
1. Ocena końcowa z przedmiotu jest obliczana na podstawie średniej ważonej ocen z laboratoriów oraz
wykładów z wagą:
wykład – 50 %
ćwiczenia laboratoryjne – 50 %.
2. Ocena z ćwiczeń laboratoryjnych zostanie obliczona na podstawie średniej ważonej wyników:
kolokwiów, sprawozdań oraz aktywności podczas zajęć.
Waga ocen:
kolokwium – 33 %
sprawozdanie – 33 %
aktywność podczas zajęć -33 %.
3. Ocena z wykładu to ocena z pisemnego i/lub ustnego egzaminu.
4. Przewiduje się 2 terminy zaliczeń poprawkowych odpowiednio dla wykładu i ćwiczeń laboratoryjnych.
Sposób i tryb wyrównywania zaległości studenta.
W przypadku nieobecności studenta wynikłej z choroby (zwolnienie lekarskie) lub innej przyczyny
losowej (dokument to potwierdzający lub ustne uzasadnianie), student jest zobowiązany nadrobić
powstałe zaległości. W przypadku ćwiczeń laboratoryjnych przewiduje się 2 terminy zajęć podczas,
których będzie możliwość odrabiania ćwiczeń. W przypadku wykładów prowadzący poda literaturę
obejmującą obszar merytoryczny zaległości. W przypadku trudności z opanowaniem materiału student
może konsultować się z prowadzącym w celu przyswojenia wiedzy.
Wymagania wstępne i dodatkowe
Nie podano wymagań wstępnych lub dodatkowych.
Zalecana literatura i pomoce naukowe
1. M. Ashby, H. Shercliff, D. Cebon, Inżynieria Materiałowa, Tom 1, Wydawnictwo Galaktyka, Łódź 2011.
2. Cz. Podrzucki, Żeliwo, Tom I, Tom II, Wydawnictwo ZG STOP, Kraków 1991.
3. J.W. Wyżkowski, E. Pleszakow, J. Sieniwaski, Odkształcanie i pękanie metali, Wydawnictwao NuakowoTechniczne, Warszawa 1999.
4. Z. Stradomski, Mikrostruktura w zagadnieniach zużycia staliw trudnościeranlnych, Wydawnictwo
Politechniki Śląskiej, Częstochowa 2010.
5. J. Głownia, B. Kalandyk, G. Furgał, Charakterystyka odlewów ze stali stopowych, AGH Uczelniane
Wydawnictwa Nukowe, Kraków 1999.
6. R. W. Kelsall, W. Hamley, M. Geoghegan, Nanomateriały, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2008.
Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu
1) Tęcza G.: „Charakterystyka połączeń spawanych w modyfikowanym staliwie Cr-Ni-Nb odlewanym
odśrodkowo”. Przegląd Odlewnictwa nr 6, 2007, s. 12-16.
2) Tęcza G., Głownia J, Rąpała M, Stańczak S.: „Zjawisko segregacji w grubościennych odlewach ze
staliwa Hadfielda”. Przegląd Odlewnictwa nr 1-2, 2008, s. 10-15.
3) Tęcza G, Głownia J.: „Wpływ modyfikacji staliwa Cr-Ni-Nb odlewanego odśrodkowo na kształtowanie
plastyczności w wysokich temperaturach”. Archives of Foundry Engineering, Volume 8, Issue 4/2008, p.
209-212.
4/5
Karta modułu - Właściwości materiałów i techniki badawcze
4) Tęcza G., Zapała R., Kawalec M.: „Rola Ti, Zr i Ce w kształtowaniu odporności na nawęglanie staliwa
Cr-Ni-Nb”. Archives of Foundry Engineering, Volume 8, Special Issue 3/2008, p. 144-148.
5) Sobula S., Tęcza G., Rąpała M., Stańczak S., Głownia J.: „Efekty przesycania staliwa Hadfielda w
polimerach”. Przegląd Odlewnictwa nr 7-8, 2008.
6) Sobula S., Tęcza G., Głownia J.: „Odporność na zużycie staliwa niskostopowego z zawartością
austenitu szczątkowego”. XXXII Konferencja Naukowa z okazji Ogólnopolskiego Dnia Odlewnika 2008:
„Nowoczesne technologie w odlewnictwie”, Kraków, grudzień 2008, s. 163-168.
7) Sobula S., Rąpała M., Tęcza G., Głownia J.: „Staliwo z granicą plastyczności powyżej 1300MPa
porównywalne z okuwkami”. Przegląd Odlewnictwa nr1-2, 2009,
s.102-106.
8) Sobula S., Tęcza G.: „Stabilizacja mikrostruktury staliwa Hadfielda w podwyższonej temperaturze w
obecności chromu”. Przegląd Odlewnictwa nr 3, 2009, s. 132-137.
9) Tęcza G., Zapała R.: „Kształtowanie plastyczności i wytrzymałości w maksymalnej temperaturze
pracy staliwa Cr-Ni-Nb odlewanego odśrodkowo przez modyfikację składu chemicznego”. Przegląd
Odlewnictwa nr 1-2, 2009, s. 120-124.
10) Tęcza G., Sobula S: „Zmiany ilości węglików w strukturze kolumnowej i równoosiowej rur
odlewanych odśrodkowo ze staliwa 32Ni-25Cr-Nb wywołane jego modyfikacją”. Metallurgy and Foundry
Engineering MaFE, Wyd. AGH, vol. 37 no. 2, 2011, s. 179–184.
11) Sobula S., Dąbal B., Tęcza G., Wajda W.: „Właściwości staliwa L20HGSNM modyfikowanego borem i
tytanem”. Przegląd Odlewnictwa nr 3-4, 2012, s. 136-138.
12) Tęcza G.: „Właściwości mechaniczne i struktura rur odlewanych odśrodkowo ze staliwa 32Ni-25CrNb, po modyfikacji cerem”. Inżynieria Materiałowa nr 1, 2013, s. 43-49.
13) Sobula S., Tęcza G., Krasa O., Wajda W.: „Modyfikacja staliwa niskostopowego Cr-Mn-Si-Ni-Mo
borem, tytanem i MZR”. Archives of Foundry Engineering. Polish Academy of Sciences. Commission of
Foundry Engineering, vol. 13 spec. iss. 3, 2013, s. 153–156.
14) Tęcza G., Sobula S.: „Effect of heat treatment on change microstructure of cast high-manganese
hadfield steel with elevated chromium content”. Archives of Foundry Engineering. Polish Academy of
Sciences. Commission of Foundry Engineering, vol.14 (3), 2014, s. 67–70.
15) Kalandyk B., Tęcza G., Zapała R., Sobula S.: „Cast high-manganese steel – the effect of
microstructure on abrasive wear behaviour in Miller test”. Archives of Foundry Engineering. Polish
Academy of Sciences. Commission of Foundry Engineering, vol. 15 iss. 2, 2015, s. 35–38.
Informacje dodatkowe
Student ma możliwość skorzystania z konsultacji, które odbywają się wg. harmonogramu prowadzących
– KOS, IVp.
Osoby chcące dodatkowo, poza zakresem objętym w module, pogłębić swoją wiedzę z przedmiotu
zapraszam do włączenia się w realizacje prac badawczych w ww tematyce, głównie w zakresie
materiałów odpornych na zużycie.
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS)
Forma aktywności studenta
Obciążenie
studenta
Udział w wykładach
14 godz
Udział w ćwiczeniach laboratoryjnych
14 godz
Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe
4 godz
Przygotowanie do zajęć
7 godz
Samodzielne studiowanie tematyki zajęć
17 godz
Sumaryczne obciążenie pracą studenta
56 godz
Punkty ECTS za moduł
2 ECTS
5/5