Wersja eklektroniczna Orędownika.
Transkrypt
Wersja eklektroniczna Orędownika.
BOJANOWO JUTROSIN MIEJSKA GÓRKA PAKOSŁAW RAWICZ ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO FUNDUSZE NORWESKIE DLA SZPITALA Dzięki środkom pozyskanym w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009-2014 Szpital Powiatowy w Rawiczu rozpoczął realizację projektu utworzenia nowoczesnego Centrum Rehabilitacji. Jego efektem będzie zwiększenie dostępności do profesjonalnych usług zdrowotnych, świadczonych w szczególności na rzecz osób długotrwale chorych i starszych. Główne założenia projektu poznali członkowie delegacji z Norwegii, która w styczniu br. odwiedziła Powiat Rawicki. Dwumiesięcznik II 2015 nr 1 (44) ISSN 1898-7397 Egzemplarz bezpłatny 2 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO II 2015 nr 1 (44) POWSTANIE CENTRUM REHABILITACJI Mieszkańcy Powiatu Rawickiego oraz sąsiednich gmin będą mogli już w 2016 r. korzystać z usług nowoczesnego Centrum Rehabilitacji, które powstanie przy Szpitalu Powiatowym w Rawiczu. Jego uruchomienie będzie możliwe dzięki dofinansowaniu uzyskanemu w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009-2014. Utworzenie centrum wpisuje się w wieloletni plan modernizacji rawickiego szpitala, a także ma na celu poprawę dostępności oraz jakości świadczonych w nim usług medycznych. Autorzy projektu mieli na uwadze przede wszystkim rosnące zapotrzebowanie na usługi rehabilitacyjne i profesjonalną, długoterminową opiekę zdrowotną, wynikające z aktualnych przemian demograficznych - wzrostu liczebnego populacji osób starszych oraz przewlekle chorych. Znaczenie medyczne, jak również funkcje społeczne centrum były tematem konferencji inaugurującej realizację projektu. Spotkanie zarządu Szpitala Powiatowego w Ra- POWIAT wiczu z pracownikami spółki, samorządowcami, przedstawicielami Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej, dyrektorami lokalnych instytucji, przedsiębiorcami i dziennikarzami odbyło się 11 grudnia ubiegłego roku. Goście wysłuchali m.in. wykładów o roli rehabilitacji w procesie leczenia, poprawy jakości życia pacjentów, które wygłosiły Krystyna Maćkowiak Kierownik Zakładu Rehabilitacji i Fizykoterapii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Lesznie oraz Urszula Maćkowiak - Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Rawiczu. Ponadto kierownik projektu - Marta Czerwińska omówiła jego główne założenia i przebieg postępowania kwalifikacyjnego. Scharakteryzowała także beneficjentów, którymi są: Szpital Powiatowy w Rawiczu Sp. z o.o., mieszkańcy regionu korzystający ze świadczeń rehabilitacyjnych, osoby starsze, niesamodzielne, przewlekle chore, jak również uczestnicy szkoleń, czyli personel medyczny, opiekunowie, terapeuci, młodzież rawickich szkół. Na potrzeby centrum zostanie zaadaptowany budynek dawnej sali sportowej, mieszczący się w bezpośrednim sąsiedztwie Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego. W wyniku zakładanej zmiany sposobu użytkowania powstanie w nim poradnia rehabilitacyjna wraz z salą dydaktyczno-gimnastyczną. Do dyspozycji terapeutów oraz pacjentów przeznaczony będzie wysokiej klasy sprzęt, służący do różnych metod terapii: krioterapii, kinezyterapii, masażu, elektrolecznictwa, światłolecznictwa, ciepłolecznictwa i hydroterapii. Projekt przewiduje również zorganizowanie cyklu szkoleń z zakresu edukacji zdrowotnej, promocji zdrowia, udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w ramach działań profilaktycznych, ukierunkowanych na zapobieganie powstawaniu niepełnosprawności z tytułu nagłych zdarzeń i wypadków. 3 nr 1 (44) II 2015 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO Całkowity koszt realizacji zadania wynosi 3 654 469 zł. Projekt korzysta z dofinansowania w wysokości 2 766 433 zł w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) na lata 2009-2014 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (NMF) na lata 2009-2014 (Program Operacyjny PL07 Poprawa i lepsze dostosowanie ochrony zdrowia do trendów demograficzno-epidemiologicznych). Fundusze norweskie są formą bezzwrotnej pomocy finansowej przyznawanej państwom - nowym członkom Unii Europejskiej - przez Norwegię, Islandię i Lichtenstein. Obszary wsparcia to przede wszystkim: ochrona środowiska, dziedzictwo kulturowe, zdrowie, badania naukowe, budowanie społeczeństwa obywatelskiego, rozwój regionów. Realizacja zadania rozpoczęła się w październiku 2014 r. W dniu 21 stycznia br. rawicki Szpital Powiatowy odwiedziła delegacja Ambasady Norwegii w Polsce, norweskiego Departamentu Zdrowia oraz polskiego Ministerstwa Zdrowia. Goście spotkali się z władzami powiatu, członkami zarządu i personelem szpitala. Poznali poszczególne etapy realizacji projektu i jego główne cele. Ponadto obejrzeli oddziały szpitalne oraz Zakład Opiekuńczo-Leczniczy. Wizyta studyjna stanowiła także okazję do wypromowania walorów turystycznych i inwestycyjnych Powiatu Rawickiego. SPOTKANIA SAMORZĄDOWCÓW Zasady funkcjonowania Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „INVEST-PARK”, której podstrefa znajduje się na terenie Gminy Rawicz, były jednym z wiodących tematów pierwszej tegorocznej narady samorządowców Powiatu Rawickiego, zorganizowanej 3 lutego w Starostwie Powiatowym w Rawiczu. siębiorstw, informatyzację, cyfryzację, elektroniczne usługi publiczne, pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych, budowę systemów prognozowania i ostrzegania przed zagrożeniami, zachowanie, ochronę, promowanie dziedzictwa naturalnego i kulturowego, rozbudowę „zielonej infrastruktury”, aktywizację społeczno-zawodową środowisk zagrożonych Obecnie „INVEST-PARK” jest jedną z największych stref gospodarczych w Polsce, obejmującą 44 podstrefy w czterech województwach: dolnośląskim, opolskim, wielkopolskim oraz lubuskim. W kontekście perspektyw rozwoju rawickiej podstrefy omawiano również priorytety Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2014+, wśród których znalazło się m.in. tworzenie nowej infrastruktury terenów inwestycyjnych. Dofinansowanie unijne otrzymają również projekty wspierające: rozwój przed- ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, kształcenie zawodowe. W nowej perspektywie finansowej, czyli w latach 2014-2020 na rozwój polskich regionów przeznaczono w unijnym budżecie ponad 31 mld euro, przy czym Wielkopolska otrzyma ok. 2,5 mld euro. Ponadto włodarze zostali zapoznani z bieżącą działalnością Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Lesznie, którego pracownicy świadczą usługi konsultacyjno-doradcze m.in. dla mieszkańców Powiatu Rawickiego. Początek roku kalenda- rzowego stanowił również okazję do spotkań przedstawicieli władz samorządowych w szerszym, ponadregionalnym gronie. Starosta Rawicki Adam Sperzyński uczestniczył w I Konwencie Powiatów Województwa Wielkopolskiego w kadencji 2014-2018, zorganizowanym 20 stycznia br. Samorządowcy wysłuchali m.in. informacji na temat stanu zaawansowania prac nad wdrożeniem Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, sytuacji na regionalnym rynku pracy oraz aktualnego podziału środków z Funduszu Pracy. Zaprezentowano również projekt Konwersatorium Europejsko-Samorządowego. Przewodniczącym Konwentu został po raz kolejny Starosta Ostrzeszowski Lech Janicki. Gmina Milicz była inicjatorem i gospodarzem uroczystego zebrania starostów, burmistrzów, wójtów, radnych rad powiatów oraz gmin z pogranicza Wielkopolski i Dolnego Śląska, które odbyło się 1 lutego. Z Powiatu Rawickiego uczestniczyli: Wicestarosta Jacek Gwizdek, Burmistrz Miasta i Gminy Jutrosin Zbigniew Koszarek i Wójt Gminy Pakosław Kazimierz Chudy. Spotkanie w milickim Kreatywnym Obiekcie Multimedialnym połączone z koncertem noworocznym, poprzedziła msza św. w intencji samorządów, odprawiona w kościele pw. Michała Archanioła w Miliczu. POWIAT 4 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO II 2015 nr 1 (44) POWIAT RAWICKI W ODRODZONEJ POLSCE Przełom roku to czas obchodów rocznic ważnych wydarzeń w historii Powiatu Rawickiego i całej Wielkopolski. Kolejny raz upamiętniono wybuch Powstania Wielkopolskiego w grudniu 1918 r., walki narodowowyzwoleńcze toczone w pierwszych miesiącach 1919 r. m.in. na ziemi rawickiej oraz przyłączenie regionu w styczniu 1920 r. do odradzającej się II Rzeczypospolitej. Wszystkie te daty są dla współczesnych Wielkopolan niezapomnianą lekcją patriotyzmu. Symboliczne znicze, stanowiące wyraz pamięci o uczestnikach powstania, zapłonęły na cmentarnej kwaterze wojskowej oraz przed Pomnikiem Żołnierza Polskiego w Rawiczu, a także przy dedykowanych im pomnikach i tablicach w Bojanowie, Golejewku, Pakosławiu, Jutrosinie, Szkaradowie, Miejskiej Górce, Zielonej Wsi, Sarnowie. Z kolei w Kołaczkowicach 5 stycznia br. została poświęcona - w minionym czasie odrestaurowana - zbiorowa mogiła dziesięciu powstańców wielkopolskich. Na cokole pomnika widnieją również nazwiska mieszkańców poległych na frontach I wojny światowej. Wyjątkowy charakter miały uroczystości związane z 95. rocznicą powrotu Powiatu Rawickiego do niepodległej Polski. Rawicz, podobnie jak wiele innych wielkopolskich miejscowości, nie znalazł się w granicach II Rzeczypospolitej w wyniku militarnych działań powstańczych, ale dopiero na mocy ratyfikowanych przez mocarstwa europejskie postanowień Traktatu Wersalskiego. Datą przełomową był 17 stycznia 1920 r. Wówczas z przestrzeni publicznej zniknęły pruskie symbole państwowe, a niemieccy żołnierze i urzędnicy na czele z landratem opuścili miasto. Dla Polaków mieszkających na ziemi rawickiej był to długo oczekiwany dzień triumfu, moment otwierający długotrwały proces odbudowy rodzimej administracji, gospodarki, szkolnictwa oraz życia kulturalnego. Do połowy stycznia 1920 r. siedzibą FUNDUSZE UNIJNE 2014+ polskich władz powiatowych był Jutrosin i właśnie tam zainaugurowano tegoroczne obchody rocznicowe. Uczestnicy okolicznościowej akademii wysłuchali m.in. prelekcji pt. „Powiat Rawicki, jego geneza i dzieje polityczne ze szczególnym uwzględnieniem czasu Powstania Wielkopolskiego i przyłączenia do państwa polskiego”, którą wygłosił dr Romuald Krzyżosiak. 17 stycznia br. przedstawiciele powiatowych i gminnych władz samorządowych wraz z delegacjami służb mundurowych, szkół i stowarzyszeń tradycyjnie złożyli wiązanki kwiatów przy Pomniku Żołnierza Polskiego w Rawiczu. Samorządowcom towarzyszyła liczna grupa uczestników rajdu „Szlakiem Walk Powstańców Wielkopolskich o Rawicz”. Głównym organizatorem tego przedsięwzięcia był, jak co roku, rawicki oddział PTTK. Uczniowie miejscowych szkół wraz z opiekunami odwiedzili miejsca pamięci związane z Powstaniem Wielkopolskim, obejrzeli wystawę historyczną pt. „95. rocznica powrotu Powiatu Rawickiego do Macierzy” w Muzeum Ziemi Rawickiej, a także mogli sprawdzić swoje umiejętności strzeleckie podczas turnieju na Strzelnicy Bractwa Kurkowego przy Domu Kultury. Przedsiębiorcy i mieszkańcy Powiatu Rawickiego kolejny raz mogli skorzystać z konsultacji specjalisty ds. Funduszy Europejskich, zorganizowanych 6 lutego br. w Starostwie Powiatowym w Rawiczu. Na pytania zainteresowanych osób, dotyczące m.in. pozyskiwania dotacji unijnych na założenie działalności gospodarczej, zasad wypełniania wniosków i rozliczania projektów, a także ich kwalifikowalności odpowiadał przedstawiciel leszczyńskiego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich. Ponadto w tym dniu można było uzyskać informacje o programach operacyjnych wdrażanych w ramach nowej perspektywy finansowej, w tym priorytetach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Z porad konsultantów można korzystać zarówno w ramach cyklicznych dyżurów pełnionych w urzędach gminnych i powiatowych, jak i w siedzibie Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Lesznie, Plac Kościuszki 4b, tel. 65 529 68 06, 65 525 69 66, e-mail: [email protected] POWIAT 5 nr 1 (44) II 2015 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO W POWIECIE CORAZ BEZPIECZNIEJ Narada roczna Policji, zorganizowana 3 lutego, stanowiła okazję do podsumowania wyników pracy rawickich funkcjonariuszy w minionym roku. Oprócz pracowników komendy wzięli w niej udział: Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Poznaniu - Inspektor Michał Domagalski, Starosta Adam Sperzyński, a także przedstawiciele gminnych władz samorządowych, Prokuratury Rejonowej i innych instytucji publicznych. Zakres działań interwencyjnych oraz stan bezpieczeństwa w powiecie omówił Komendant Powiatowy Policji - Krzysztof Nowak. W 2014 r. na terenie Powiatu Rawickiego wykryto ogółem 950 przestępstw (w 2013 r. - 1176), odnotowano 80 przypadków kradzieży, 64 włamania, 2 rozboje. Z danych statystycznych wynika, że najbezpieczniejszym obszarem jest Gmina Pakosław. Od stycznia do grudnia wydarzyło się 67 wypadków drogowych i 320 kolizji. Pomimo licznych apeli i kampanii medialnych nadal jeden z najistotniejszych problemów w ruchu drogo- wym, nie tylko w skali lokalnej, stanowi jazda pojazdami mechanicznymi pod wpływem alkoholu. W zeszłym roku rawiccy funkcjonariusze zatrzymali 281 nietrzeźwych kierowców (w 2013 r. - 319). W swoim wystąpieniu Komendant przedstawił również efekty prac remontowych w rawickiej jednostce, zakończonych w grudniu ubiegłego roku i podziękował władzom samorządowym za ich finansowe wsparcie. Priorytety zadaniowe i cele pracy komendy w roku bieżącym omówił podsumowujący naradę Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji. WIELKOPOLSKA SIEĆ SZEROKOPASMOWA W grudniu 2014 r. na terenie Wielkopolski została zakończona budowa infrastruktury technicznej sieci szerokopasmowej. Dzięki tej inwestycji, realizowanej przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego wspólnie z inwestorami prywatnymi, w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, wszyscy mieszkańcy regionu uzyskają wkrótce możliwość korzystania z usług telekomunikacyjnych najnowszej generacji. Stworzenie sieci było celem jednego z kluczowych projektów Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 20072013. Jej powstanie przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności gospodarczej regionu, podniesienia jakości życia mieszkańców oraz zmniejszy ryzyko wykluczenia społecznego osób, które dotychczas nie posiadały dostępu do Internetu, szczególnie na terenach wiejskich, czy peryferyjnych. Zapewni także bezpieczeństwo przesyłania danych przez jednostki administracji publicznej oraz placówki ochrony zdrowia. W toku prac inwestycyjnych prowadzonych od września 2011 r. w całej Wielkopolsce położono 4500 km sieci światłowodowej z 31 tzw. węzłami szkieletowymi zlokalizowanymi w miastach powiatowych, m.in. w Rawiczu oraz 567 węzłami dystrybucyjnymi we wszystkich gminach. W Powiecie Rawickim powstało dzięki temu m.in. 3700 nowych przyłączy światłowodowych. W połowie bieżącego roku sieć zostanie udostępniona lokalnym operatorom telekomunikacyjnym prowadzącym działalność komercyjną. POWIAT 6 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO ROZWÓJ LOKALNEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Rawiczu opracowało Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Rawickiego do 2020 r. Dokument ten jest jednym z podstawowych narzędzi służących kształtowaniu lokalnej polityki społecznej. Umożliwia ubieganie się o środki zewnętrzne, m.in. z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej oraz stanowi podstawę tworzenia szczegółowych programów i projektów w zakresie pomocowym. Prace nad całokształtem strategii poprzedziła diagnoza sytuacji społecznej w powiecie, przeprowadzona w następujących obszarach: infrastruktura transportowa i komunikacyjna, struktura demograficzna i zasoby mieszkaniowe, struktura gospodarcza i sytuacja na rynku pracy, edukacja i wychowanie, życie kulturalne i infrastruktura sportowo-rekreacyjna, opieka zdrowotna, problem niepełnosprawności, uzależnienia i przemoc w rodzinie, problem bezdomności, prze- stępczość, pomoc społeczna, wspieranie rodziny i piecza zastępcza, organizacje pozarządowe. Jak czytamy w projekcie dokumentu, misją samorządu Powiatu Rawickiego w realizacji strategii będzie: „wspieranie rodzin i dzieci będących w trudnej sytuacji życiowej, rozwijanie pieczy zastępczej i udzielanie pomocy jej wychowankom w usamodzielnieniu oraz stwarzanie mieszkańcom możliwości rozwoju, aktywizowanie, integrowanie grup zagrożonych i dotkniętych wykluczeniem społecznym.” Autorzy oraz konsultanci strategii wskazali m.in. cele i kierunki działań, w których realizację zostaną zaangażowane lokalne organizacje oraz jednostki samorządowe. Do najważniejszych z nich zaliczono: wspieranie rodzin we właściwym wypełnianiu funkcji wychowawczych i opiekuńczych, przeciwdziałanie II 2015 nr 1 (44) marginalizacji i wykluczeniu społecznemu mieszkańców powiatu, w szczególności osób bezrobotnych, zagrożonych ubóstwem lub bezdomnością, niepełnosprawnych oraz seniorów, podniesienie poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego i publicznego, a także rozwijanie społeczeństwa obywatelskiego. Opracowanie i realizacja Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych następuje po konsultacjach z właściwymi terytorialnie gminami. W pracach nad nią uczestniczyli przedstawiciele wszystkich samorządów gminnych Powiatu Rawickiego oraz Powiatowego Urzędu Pracy. Dokument zostanie poddany pod obrady wszystkich Komisji Rady Powiatu. Natomiast jego przyjęcie do realizacji nastąpi w formie uchwały Rady Powiatu Rawickiego. NAGRODA ZA ROWEROWĄ WYPRAWĘ Mieszkańcy Gminy Bojanowo, którzy w sierpniu ubiegłego roku wyruszyli na kilkudniową rodzinną wyprawę rowerową szlakami południowej Wielkopolski, zapewne nie spodziewali się, że pomysł wycieczki zaowocuje wkrótce sukcesem „medialnym”. Grupa kilkunastu pasjonatów turystyki przejechała wówczas ok. 180-kilometrową trasę z Bojanowa do Sierakowa koło Międzychodu, odwiedzając po drodze m.in. POWIAT Rydzynę, Leszno, Święciechowę, Dominice, Górsko, Wieleń i Zbąszyń. Dorosłym rowerzystom towarzyszyły ich dzieci w wieku od dwóch do dziesięciu lat. Relacja i fotoreportaż pt. „Rodzinna wyprawa z Bojanowa do Sierakowa”, opracowane przez uczestników, zyskały uznanie komisji konkursowej ogólnopolskiego miesięcznika „Rowertour”, promującego kolarstwo i turystykę rowerową. Od pięciu lat redakcja tego czasopisma nagradza najciekawsze oraz najlepiej udokumentowane podróże czytelników w trzech kategoriach: Pol- ska, Europa i świat oraz wycieczka z dziećmi. Turyści z Bojanowa zdobyli statuetkę „Rowertouru” w ostatniej kategorii. 7 nr 1 (44) II 2015 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO INFORMACJE Z SESJI Głównym punktem ostatniej w minionym roku kalendarzowym Sesji Rady Powiatu Rawickiego było podjęcie uchwały budżetowej na 2015 r. Po przedstawieniu stanowiska Zarządu Powiatu, poszczególnych komisji stałych i klubów oraz omówieniu autopoprawek Rada Powiatu jednogłośnie przyjęła projekty uchwały budżetowej, a także Wieloletniej Prognozy Finansowej Powiatu Rawickiego na lata 2015-2022. W dniu 22 grudnia 2014 r. podjęto także uchwałę w sprawie delegowania Radnych do prac w Komisji Bezpieczeństwa i Porządku Powiatu Rawickiego. Zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym w skład tej komisji wchodzą: starosta jako przewodniczący, dwóch radnych, trzy osoby powołane przez starostę z grona przedstawicieli samorządów gminnych, instytucji lub organizacji pozarządowych realizujących zadania społeczne oraz dwie osoby delegowane przez Komendanta Powiatowego Policji. Radę Powiatu w obradach komisji będą reprezentować: Radny Romuald Krzyżosiak i Radny Zdzisław Maćkowiak. Natomiast funkcję delegata na Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich powierzono Wicestaroście Jackowi Gwizdkowi. Powiat Rawicki jest członkiem Związku od 1999 r. Skupia on obecnie 316 powiatów i miast na prawach powiatów. Jego główną rolą jest reprezentowanie powiatów na forum ogólnopaństwowym oraz międzynarodowym, opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących samorządów, inicjowanie działań informacyjnych, promocyjnych i społeczno-edukacyjnych. Na stronie internetowej www.powiatrawicki.pl dostępny jest, zatwierdzony podczas grudniowej Sesji Rady Powiatu, aktualny całoroczny plan dyżurów aptek w porze nocnej, niedziele, święta oraz inne dni wolne od pracy. Podczas kolejnej, III Sesji Rady Powiatu, w dniu 29 stycznia br. Radni wysłuchali sprawozdania z działalności Zarządu w okresie międzysesyjnym. Starosta Adam Sperzyński omówił m.in. perspektywy współpracy samorządów powiatowych z obsza- Pieczy Zastępczej w Powiecie Rawickim na lata 20152017. Dokument ten zawiera diagnozę sytuacji pieczy zastępczej na terenie powiatu, określa kierunki działań w 3-letniej perspektywie, a także wskazuje priorytety w zakresie wspierania funkcji ru subregionu leszczyńskiego. Na posiedzeniu Zarządu oraz podczas Sesji Rady został przyjęty Program Rozwoju opiekuńczo-wychowawczych rodzin. Jednym z nich będzie rozwój zawodowego rodzicielstwa zastępczego. STAROSTWO 8 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO II 2015 nr 1 (44) BUDŻET POWIATU RAWICKIEGO W 2015 ROKU PLANOWANE DOCHODY W 2015 r. PLANOWANE WYDATKI W 2015 r. 34,30% DOCHODY WŁASNE 35,92% DOTACJE 23,05% 7,18% SUBWENCJE 41,03% Subwencje Dotacje Dochody własne Łącznie: 19 628 139 zł 11 025 765 zł 17 180 396 zł 47 834 300 zł Projekty Powiatu Rawickiego realizowane w 2015 roku przy współudziale środków unijnych: „Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez wdrożenie zmodernizowanego systemu doskonalenia nauczycieli w Powiecie Rawickim” - wartość projektu w 2015 r. - 225 540,00 zł. Środki na dodatkowe kursy dla osób dorosłych w placówkach oświatowych w 2015 roku: W Zespole Szkół Zawodowych w Rawiczu oraz Zespole Szkół Przyrodniczo-Technicznych Centrum Kształcenia Ustawicznego w Bojanowie jest wydzielony rachunek dochodów i wydatków, w ramach którego są organizowane kursy umożliwiające uzyskanie bądź uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych. Na realizację tego zadania w 2015 roku zaplanowano kwotę 119 900 zł. 1. Oferta Zespołu Szkół Zawodowych w Rawiczu znajduje się na stronie internetowej www.zszrawicz.pl w zakładce Kierunki kształcenia/Kursy. 2. Oferta Zespołu Szkół Przyrodniczo-Technicznych Centrum Kształcenia Ustawicznego w Bojanowie znajduje się na stronie internetowej www.zsrbojanowo.pl. Przychody i rozchody w budżecie powiatu w 2015 roku Dochody Przychody 47 834 300 zł Wydatki 47 275 180 zł 300 000 zł Rozchody 859 120 zł 48 134 300 zł 48 134 300 zł Spłata zobowiązań w 2015 roku Budżet skonstruowany na ten rok pozwala na bezpieczne funkcjonowanie wszystkich jednostek organizacyjnych działających w strukturach powiatu. Wskaźnik spłaty rat kredytu wraz z odsetkami do dochodów ogółem wynosi 2,74 % i spełnia warunek określony w art. 243 Ustawy o finansach publicznych. STAROSTWO 30,99% 12,23% 6,91% 3,68% 0,95% DROGI 3 392 518 zł OŚWIATA 16 215 977 zł POMOC SPOŁECZNA 14 651 878 zł ADMINISTRACJA PUBL. 5 781 116 zł BEZPIECZEŃSTWO PUBL. I OCHRONA PPOŻ. 3 267 786 zł OCHRONA ZDROWIA 1 740 576 zł OBSŁUGA DŁUGU PUBL. 450 000 zł POZOSTAŁE 1 775 329 zł 3,76% 47 275 180 zł PLANOWANE WYDATKI INWESTYCYJNE W 2015 r. Na wydatki związane z inwestycjami drogowymi w budżecie zaplanowano kwotę 1 000 000 zł (2,12 % wydatków ogółem) NAJWAŻNIEJSZE INWESTYCJE ZAPLANOWANE NA 2015 r. Przebudowa ulicy Sienkiewicza w Rawiczu - 400 000 zł Przebudowa drogi Łaszczyn- Rawicz, na odcinku Łaszczyn - Wiadukt DK 36 - 315 000 zł Modernizacja budynku dydaktycznego - utworzenie pracowni gastronomicznej w Zespole Szkół Zawodowych w Rawiczu - 260 000 zł Utworzenie parku uzdrowiskowego oraz placu do terapii zajęciowej i rehabilitacji fizycznej przy Szpitalu Powiatowym w Rawiczu - 25 000 zł 9 nr 1 (44) II 2015 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO POWIATOWY RZECZNIK KONSUMENTÓW DORADZA NOWE PRZEPISY O PRAWACH KONSUMENTA W dniu 25 grudnia 2014 r. weszła w życie znowelizowana ustawa o prawach konsumenta, dostosowana do przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego, obowiązujących we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Warto poznać ustawowe zmiany, wynikające z nich uprawnienia i obowiązki konsumentów oraz przedsiębiorców. Najważniejsze zmiany dotyczą zasad sprzedaży konsumenckiej, w szczególności dokonywania zakupów, e-zakupów i zawierania umów na odległość. Ulega wydłużeniu z 10 do 14 dni kalendarzowych termin odstąpienia od umowy zakupu towaru, czy usługi, zawartej na odległość (np. przez Internet) lub poza siedzibą sprzedawcy (np. na zewnętrznym pokazie). Tylko w takich przypadkach można dokonać zwrotu pełnowartościowego produktu (w sklepach stacjonarnych zgoda na zwrot niewadliwego produktu wynika wyłącznie z dobrej woli sprzedawcy, a nie z przepisów prawa). Konsumentowi dokonującemu np. e-zakupów przysługuje tzw. „prawo do namysłu”, przy czym nie musi on uzasadniać decyzji o rezygnacji. W terminie 14-dniowym należy wysłać do sprzedawcy stosowne pisemne oświadczenie, a następnie zwrócić kupiony towar w stanie niezmienionym. W okresie „prawa do namysłu” klient ponosi odpowiedzialność za stan dostarczonego towaru, a także za ewentualne zmniejszenie jego wartości poprzez nieprawidłowe wykorzystanie. Jednocześnie przysługuje mu prawo sprawdzenia kupionej rzeczy, w taki sposób, jak mógłby to zrobić w sklepie stacjonarnym (np. przymierzenia ubrania lub butów). Za zmniejszenie wartości lub uszkodzenie zwracanego towaru sprzedawca może obciążyć klienta dodatkowymi kosztami. Opłatę za przesyłkę zwrotną ponosi konsument. Zwrot pieniędzy za zakup powinien nastąpić za pomocą tego samego środka płatniczego, który został użyty do wcześniejszej zapłaty lub innego - jeżeli klient wyrazi na to zgodę. Sprzedawca może wstrzymać się ze zwrotem płatności do czasu otrzymania towaru lub potwierdzenia jego nadania. Obecnie nie jest możliwe zawarcie umowy zakupu towaru lub usługi tylko na podstawie zgody klienta wyrażonej podczas rozmowy telefonicznej. Przedsiębiorca musi potwierdzić treść umowy w formie pisemnej. Jest także zobowiązany do szczegółowego poinformowania odbiorcy o wszystkich elementach oferty, cenie i warunkach zamówienia oraz podać dokładne dane firmy, którą reprezentuje, umożliwiające jej identyfikację. Dopiero po złożeniu pisemnego oświadczenia przez konsumenta, czyli potwierdzenia zaakceptowania warunków zakupu, umowę uznaje się za zawartą. Szczegółowych informacji i porad udziela Powiatowy Rzecznik Konsumentów pełniący dyżury w każdą środę, w godzinach od 9.00 do 15.00 w Starostwie Powiatowym w Rawiczu, Rynek 17 (pokój 21). Ponadto Stowarzyszenie Konsumentów Polskich uruchomiło bezpłatną infolinię: 800 889 866 REGIONALNY SYSTEM OSTRZEGANIA (RSO) Od 1 stycznia br. w całej Polsce działa Regionalny System Ostrzegania (RSO) - usługa umożliwiająca powiadamianie mieszkańców o zagrożeniach, poprzez komunikaty umieszczane na stronach internetowych, stronach telegazety, w telewizji cyfrowej i rozsyłane przy pomocy aplikacji telefonicznych. System obejmuje zasięgiem cały kraj. Komunikaty (ostrzeżenia) są generowane przez Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego na stronie internetowej Urzędu Wojewódzkiego, a następnie w naziemnej telewizji cyfrowej i aplikacjach telefonicznych. Mają formę zwięzłych tekstów informujących o zagrożeniach i odsyłających do szczegółów, np. umieszczonych na konkretnej stronie telegazety. Aplikacje mobilne umożliwiające korzystanie z RSO są darmowe. Należy je zainstalować, a następnie wybrać dowolne województwo. Komunikaty obejmują następujące kategorie tematyczne: zagrożenia ogólne, meteorologiczne, hydrologiczne, stany wód (wodowskazów), ponadto informacje drogowe dla kierowców. Aplikacja została zaopatrzona również w część zawierającą poradniki postępowania w sytuacjach kryzysowych. INFORMATOR 10 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO II 2015 nr 1 (44) DYŻURY WOLONTARIATU PRAWNEGO W 2015 ROKU W 2015 r., podobnie jak w latach ubiegłych, Zespół Doradztwa AdministracyjnoPrawnego Akcji Katolickiej w Rawiczu pełni dyżury wolontariatu prawnego. Dyżury odbywają się w Biurze Parlamentarnym Prawa i Sprawiedliwości w Rawiczu (Rynek 12/13, I piętro), w następujących terminach: Radca prawny Krzysztof Bojarczuk 7 maja, 10 września KWALIFIKACJA WOJSKOWA W 2015 ROKU w godzinach 15.00-16.00 Adwokat Grzegorz Chojaczyk 18 maja, 21 września w godzinach 17.00-18.00 Radca prawny Marcin Depkowski 8 czerwca, 5 października w godzinach 17.00-18.00 Adwokat Tomasz Kirstajn 24 czerwca, 21 października w godzinach 17.00-18.00 Radca prawny Kamil Lipowczyk 9 marca, 6 lipca, 9 listopada w godzinach 17.00-18.00 Prawnik Józef Niemczynowski 26 marca, 23 lipca, 26 listopada w godzinach 17.00-18.00 Radca prawny Maciej Świerzewski 9 kwietnia, 6 sierpnia, 3 grudnia w godzinach 17.00-18.00 Radca prawny Ewa Hajnce-Tobolska 25 kwietnia, 29 sierpnia, 19 grudnia w godzinach 12.00-13.00 INFORMATOR W dniach od 23 lutego do 13 marca br., zgodnie z „Wojewódzkim planem przeprowadzania kwalifikacji wojskowej w 2015 r.” w Powiecie Rawickim przeprowadzana jest kwalifikacja wojskowa. Powiatowa Komisja Lekarska działa w trzyosobowym składzie: przewodniczący (lekarz), jedna osoba średniego personelu medycznego (pielęgniarka) oraz sekretarz. Swoim zasięgiem obejmuje osoby mające miejsce stałego pobytu lub miejsce pobytu czasowego trwającego ponad trzy miesiące na terenie Powiatu Rawickiego, w gminach: Rawicz, Bojanowo, Miejska Górka, Jutrosin i Pakosław. Posiedzenia komisji odbywają się w budynku klubu „Neptun”, ul. Westerplatte 2 (I piętro) w Rawiczu. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami prawa wezwaniu do kwalifikacji wojskowej podlegają: 1. mężczyźni urodzeni w 1996 r.; 2. mężczyźni urodzeni w latach 1991-1995, którzy nie posiadają określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej; 3. osoby urodzone w latach 1994-1995, które: zostały uznane przez powiatowe komisje lekarskie za czasowo niezdolne do czynnej służby wojskowej ze względu na stan zdrowia, jeżeli okres tej niezdolności upływa przed zakończeniem kwalifikacji wojskowej; zostały uznane przez powiatowe komisje lekarskie za czasowo niezdolne do czynnej służby wojskowej ze względu na stan zdrowia, jeżeli okres tej niezdolności upływa po zakończeniu kwalifikacji wojskowej i złożyły wniosek o zmianę kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej przed zakończeniem kwalifikacji wojskowej; 4. kobiety urodzone w latach 1991-1996, posiadające kwalifikacje przydatne do czynnej służby wojskowej oraz kobiety pobierające naukę w celu uzyskania tych kwalifikacji, które w roku szkolnym lub akademickim 2014/215 kończą naukę w szkołach lub uczelniach medycznych i weterynaryjnych oraz na kierunkach psychologicznych albo będące studentkami lub absolwentkami tych szkół lub kierunków, o których mowa w §2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie wskazania grup kobiet poddawanych obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej; 5. osoby, które ukończyły 18 lat i zgłosiły się ochotniczo do pełnienia służby wojskowej do końca roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia cztery lata życia, jeżeli nie posiadają określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej. 11 nr 1 (44) II 2015 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO KONKURSY DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH Organy administracji państwowej, w tym jednostki samorządu terytorialnego, mogą zlecać realizację zadań publicznych organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. 2003 r. nr 96 poz. 873). Jest to forma współpracy finansowej polegająca na wspieraniu (dofinansowanie poniżej 100% kosztów) lub powierzaniu (finansowanie całości kosztów) zadań. Wybór organizacji, które otrzymają dotacje, jest dokonywany poprzez otwarty konkurs ofert. Co warto wiedzieć o procedurze konkursowej: - ogłoszenie o konkursie publikowane jest na stronie internetowej urzędu: www.powiatrawicki.pl, w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) oraz na urzędowej tablicy ogłoszeń. Powinno zawierać określenie rodzaju zadania, które ma być dotowane oraz wysokość środków publicznych przeznaczonych na dotację, ponadto termin składania ofert, którego nie można przekroczyć, zasady przyznawania dotacji, tryb oraz kryteria wyboru ofert; - składanie oferty przez organizacje odbywa się w ustalonym przez organ samorządowy, nieprzekraczalnym terminie. Każda oferta musi zostać złożona zgodnie z ustawowo obowiązującym wzorcem dokumentu. Powinna zawierać: szczegółowy opis zadania publicznego proponowanego do realizacji, termin i miejsce realizacji, kalkulację przewidywanych kosztów zadania, informację o wcześniejszej działalności danej organizacji, informację o jej zasobach kadrowych (liczba pracowników, współpracowników, wolontariuszy zaangażowanych do realizacji danego zadania), dane dotyczące wysokości własnych środków finansowych, czy pochodzących z innych źródeł, deklarację o zamiarze odpłatnego lub nieodpłatnego wykonania zadania; - ocena oferty jest dokonywana przez specjalnie do tego celu powołaną komisję konkursową, w skład której wchodzą przedstawiciele organu ogłaszającego konkurs, przedstawiciele organizacji pozarządowych niebiorących udziału w konkursie oraz eksperci. Ocenie podlega: zbieżność projektu z wytycznymi, wysoka jakość realizacji zadania, kalkulacja jego kosztów, oszczędność i celowość wydawania środków publicznych, kompetencje osób mających realizować zadanie, wykonanie i rozliczenie zadań zleconych w latach poprzednich, dostępność dla mieszkańców, cel promocyjny zadania; - ogłoszenie wyników konkursu następuje niezwłocznie po wyborze ofert (w otwartym konkursie może zostać wybrana więcej niż jedna oferta, a środki mogą być podzielone na wiele podmiotów). Zawiera ono nazwę oferenta, nazwę zadania publicznego oraz wysokość przyznanych środków publicznych. Po ogłoszeniu wyników urząd zawiera z organizacjami, które wygrały konkurs, umowy o wsparcie lub powierzenie realizacji zadania publicznego. W styczniu br. Zarząd Powiatu Rawickiego ogłosił otwarty konkurs ofert na realizację zadań publicznych. W 2015 r. zostaną dofinansowane zadania w zakresie: kultury i sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego, turystyki, krajoznawstwa, wspierania i upowszechniania kultury fizycznej, ochrony i promocji zdrowia, edukacji, wychowania. USUWAMY AZBEST Od 16 lutego br. w Starostwie Powiatowym w Rawiczu można składać wnioski o dofinansowanie usuwania wyrobów zawierających azbest, czyli eternitowych pokryć dachowych, płyt elewacyjnych i termoizolacyjnych. Wnioskodawcami mogą być osoby fizyczne, podmioty prowadzące działalność w rolnictwie, samorządowe jednostki organizacyjne, wspólnoty mieszkaniowe. Dotacja nie dotyczy usu- wania azbestu z obiektów związanych z pozarolniczą działalnością gospodarczą. Koszty demontażu elementów zawierających azbest, transportu i unieszkodliwiania będą w 2015 r. dotowane w 100% ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz z budżetu Powiatu Rawickiego. Azbest stanowi poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego, ekosystemów przyrodniczych, a przede wszystkim dla zdrowia człowieka. Jest związkiem minerałów o działaniu chorobotwórczym. Krótkotrwałe narażenie na jego działanie (poprzez wdychanie pyłu i włókien mineralnych) prowadzi do zaburzeń oddechowych. Natomiast kontakt długofalowy może stanowić bezpośrednią przyczynę chorób nowotworowych. Od 2002 r. w Polsce realizowane są lokalne i ponadregionalne programy mające na celu wyeliminowanie ze środowiska tworzyw azbestowych, w przypadku których zostały przekroczone normy bezpiecznego użytkowania. Całkowity zakaz stosowania azbestu został wprowadzony w 2005 r., natomiast terminem docelowym usuwania wyrobów jest rok 2032. INFORMATOR 12 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO II 2015 nr 1 (44) ŚWIAT MARZENIAMI MALOWANY W połowie grudnia ubiegłego roku hol rawickiego ratusza zamienił się w wielką, kolorową galerię malarstwa i rysunku. Tym razem zostały zaprezentowane prace najmłodszych artystów z kilkunastu wielkopolskich szkół laureatów XXI Regionalnego Konkursu Plastycznego pt. „Mój świat - moje marzenia”. Jego głównym organizatorem był Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Rawiczu, przy współudziale Starostwa Powiatowego oraz Muzeum Ziemi Rawickiej. Spośród autorów 636 nadesłanych prac komisja konkursowa wyłoniła 79 laureatów w pięciu kategoriach wiekowych, a ponadto przyznała siedmiu uczniom nagrody specjalne. Nagrodę Dyrektora Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Rawiczu zdobyły Marta Woźnica i Amelia Liszka. Nagrodą Dyrektora Muzeum Ziemi Rawickiej w Rawiczu wyróżniono Dobrochnę Jarczewską. Igor Kasprzak, Agata Musielak oraz Janek Bateńczyk zostali laureatami Nagrody Prezesa Stowarzyszenia Dzieci i Osób Niepełnosprawnych w Rawiczu. Natomiast Monice Płóciennik wręczono nagrodę ufundowaną przez prywatnego sponsora. PRZYJAŹŃ BEZ BARIER W czerwcu ubiegłego roku I Liceum Ogólnokształcące nawiązało współpracę partnerską z niemiecką szkołą St.-Ursula-Gymnasium w Attendorn. Kilkunastoosobowa grupa rawickich licealistów wraz z opiekunami wyjechała do Północnej Nadrenii-Westfalii we wrześniu ubiegłego roku. Natomiast w dniach od 2 do 9 lutego br. w Powiecie EDUKACJA Rawickim goszczono po raz pierwszy uczniów z Niemiec. Rewizyta przebiegała pod hasłem „Przyjaźń bez barier”. Polsko-niemiecka grupa odwiedziła w Rawiczu Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Dzienny Dom Samopomocy, uczestniczyła w warsztatach artystycznych zorganizowanych w Zespole Szkół im. Jana Pawła II oraz wysłuchała koncertu organowego w kościele parafialnym pw. Andrzeja Boboli, który do 1945 r. pełnił funkcję zboru ewangelickiego. Dodatkową atrakcją była wycieczka do Krzyżowej i Świdnicy, a także wspólne zajęcia rekreacyjno-sportowe, m.in. na lodowisku. W programie pobytu znalazła się także wizyta w Starostwie Powiatowym w Rawiczu. Z młodzieżą spotkał się Wicestarosta Jacek Gwizdek, który opowiedział gościom o funkcjonowaniu samorządu w Polsce oraz przedstawił walory turystyczne i gospodarcze powiatu. Projekt wymiany dofinansowała Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży. (IK, red.) 13 nr 1 (44) II 2015 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO RAWICKIE LICEUM W RANKINGU Fundacja Edukacyjna „Perspektywy” opracowała i opublikowała już po raz siedemnasty jeden z najbardziej oczekiwanych, prestiżowych rankingów polskich szkół ponadgimnazjalnych oraz uczelni wyższych. Na liście 500 najlepszych liceów w Polsce znalazło się I Liceum Ogólnokształcące w Rawiczu. W tabeli rankingowej województwa wielkopolskiego, obejmującej 100 placówek, rawicka szkoła została sklasyfikowana na 40 pozycji. Dodatkowym wyróżnieniem jest przyznany przez fundację tytuł „Brązowej Szkoły 2015”. Jak podkreślają organizatorzy przedsięwzięcia, ranking jest ważnym narzędziem w badaniu jakości szkolnictwa ponadgimnazjalnego w Polsce. Jego adresatami są przede wszystkim uczniowie trzecich klas gimnazjów, WIEDZĄ JAK ZDROWO ŻYĆ Znajomością zasad zdrowego odżywiania, udzielania pierwszej pomocy, a także bogatą wiedzą z zakresu ekologii i przeciwdziałania uzależnieniom musieli wykazać się uczestnicy XXIII Olimpiady Promocji Zdrowego Stylu Życia PCK. Ogólnopolski konkurs orga- którzy już w czerwcu muszą podjąć bardzo ważną decyzję - wybrać dalszą ścieżkę edukacji w szkole, która umożliwi im zdobycie wymarzonego indeksu i w jak najlepszy sposób przygotuje do podjęcia studiów. Kryteriami klasyfikacji były - podobnie jak w latach ubiegłych - wyniki egzaminów maturalnych z przedmiotów obowiązkowych i dodatkowych zdawanych w 2014 r., nizuje co roku Zarząd Główny Polskiego Czerwonego Krzyża, pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej, Głównego Inspektora Sanitarnego, Krajowego Centrum ds. AIDS oraz uczelni medycznych. W powiatowym etapie olimpiady rywalizowali uczniowie rawickiego I Liceum Ogólnokształcącego, Zespołu Szkół Zawodowych oraz Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Jutrosinie. Rozwiązywali testy dotyczące ochrony zdrowia i środowiska naturalnego, a ponadto prezentowali krótkie sprawozdania z realizacji szkolnych projek- a także sukcesy w olimpiadach. Tym samym obecność danej szkoły w rankingu stanowi potwierdzenie jakości nauczania. Placówki posiadające tytuły Złotej, Srebrnej lub Brązowej Szkoły mogą przez cały bieżący rok posługiwać się w celach promocyjnych specjalnymi znakami graficznymi w kształcie szkolnej „tarczy”, informującymi o lokacie w Rankingu „Perspektywy 2015”. (I LO, red.) tów prozdrowotnych. Nad prawidłowym przebiegiem turnieju czuwali członkowie Zarządu Rejonowego PCK oraz pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Laureatkami zostały uczennice I Liceum Ogólnokształcącego w Rawiczu: Dagmara Trzeciak, która będzie reprezentować Powiat Rawicki podczas etapu okręgowego w marcu br. w Poznaniu, a także Marika Gęstwa oraz Ada Wróblewska. Wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody ufundowane przez Starostwo Powiatowe w Rawiczu. (JMW, AS, red.) TWÓRCZE OBLICZE PROFILAKTYKI „Bądź wolny od uzależnień” to główne przesłanie ogólnopolskiego społecznego programu profilaktyki, który w Powiecie Rawickim realizuje Komenda Powiatowa Policji wspólnie ze szkołami ponadgimnazjalnymi. W projekcie „PaT” („Profilaktyka a Ty”), którego autorami są pełnomocnicy Ko- mendanta Głównego Policji ds. promocji bezpieczeństwa publicznego, rola funkcjonariuszy Policji polega przede wszystkim na zachęceniu młodzieży do podejmowania działań prospołecznych we własnym, lokalnym środowisku. Poprzez autorskie przedsięwzięcia kulturalne, edukacyjne, czy sportowe uczniowie sami mają promować zdrowy, bezpieczny styl życia, bez uzależnień, przemocy i patologii, stając się tym samym realizatorami „twórczej profilaktyki” wśród swoich rówieśników. Konferencja dla nauczycieli, pracowników socjalnych oraz animatorów kultury, promująca ideę „kreatywnej profilaktyki”, została zorganizowana w styczniu br. przez Komendę Powiatową Policji oraz Zespół Szkół Zawodowych w Rawiczu. Efektem spotkania będzie m.in. utworzenie rawickiej młodzieżowej grupy wolontariuszy „PaT”. (AFL, red.) EDUKACJA 14 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO II 2015 nr 1 (44) NA SZLAKU MICKIEWICZOWSKIM Na jedną z wiosennych wypraw turystycznych po Powiecie Rawickim proponujemy wyruszyć śladami Adama Mickiewicza. Autor „Pana Tadeusza” przebywał na południu Wielkopolski jesienią 1831 oraz - według niektórych hipotez biograficznych - również na przełomie lutego i marca 1832 r. Wówczas gościnna ziemia rawicka była ostatnim przystankiem w jego podróży po Wielkim Księstwie Poznańskim. Poszczególne etapy podróży Mickiewicza po Wielkopolsce nie zostały szczegółowo udokumentowane. Wiele jej epizodów do dnia dzisiejszego pozostaje w sferze biograficznych, pamiętnikarskich anegdot, czy opowieści rodowych i wpisuje się w lokalną tradycję „małych ojczyzn”. Mickiewicz przybył do Wielkopolski z Drezna w sierpniu 1831 r. Krótki pobyt w kilku wielkopolskich majątkach miał jedynie poprzedzić jego udział w powstaniu listopadowym. Planu jednak nie udało się zrealizować, natomiast przez kilka jesiennych i zimowych miesięcy poeta korzystał z gościnności Wielkopolan, których zawsze darzył wielką sympatią. Odwiedził wówczas m.in. Kopaszewo, Lubiń, Choryń, Bielewo w dolinie Obry, następnie Żerków i Śmiełów, gdzie obecnie można zwiedzić poświęcone mu muzeum (oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu). Kilkakrotnie przebywał w Poznaniu, skąd wyruszył na północ do Objezierza i Łukowa koło Obornik, a także na południe regionu - w okolice Ponieca (Lubonia, Oporowo, Drzewce, Pudliszki, Sarbinowo, Krzekotowice, Skoraszewice) i Rawicza. Już w XIX stuleciu miejscowości te stały TURYSTYKA się celem popularnych kulturowych podróży „śladami wieszcza”. Na terenie południowej Wielkopolski gospodarzami, pełniącymi zarazem role przewodników poety byli m.in. przedstawiciele rodu Bojanowskich - bracia Kalikst oraz Ksawery, z którymi Mickiewicz zawarł bliższą znajomość nieco wcześniej w Śmiełowie. Wyruszając na trasę kulturowego szlaku „mickiewiczowskich pamiątek” odwiedzamy więc przede wszystkim miejsca związane z tymi postaciami. Warto dodać, że bracia Bojanowscy - znani miłośnicy polowań oraz wszelkich szlacheckich rozrywek - stali się pierwowzorami postaci Asesora i Rejenta w „Panu Tadeuszu”. Od 1824 r. Ksawery był właścicielem podrawickiego Konarzewa, gdzie Mickiewicz dotarł w listopadzie 1831 r. (pobyt potwierdza korespondencja do brata pisarza, wysłana z Konarzewa przez pocztę w Rawiczu). Według tradycyjnych przekazów poeta odwiedził wówczas również sąsiednie posiadłości Sczanieckich. Wizytę w Zakrzewie (należącym w pierwszej połowie XIX w. do teścia Ksawerego - Antoniego Sczanieckiego) upamiętnia tablica umieszczona na murze otaczającym miejscowy, zabytkowy kościół pw. św. Klemensa. Bardzo prawdopodobny, aczkolwiek nieudokumentowany jest także pobyt poety w Łaszczynie i Kawczu. Ówczesny właściciel łaszczyńskiego majątku - Ignacy Sczaniecki - należał do grona osób partycypujących w kosztach wydania pierwszego, poznańskiego tomu „Poezji” Mickiewicza. Z autorem „Dziadów” zjednoczyła go ponoć również idea wspólnej emigracji do Ameryki. Z kolei majątek w Kawczu, będący w pierwszej połowie XIX stulecia sporej wielkości folwarkiem, należał do Wyganowskich krewnych Sczanieckiego. Bojanowscy i Sczanieccy towarzyszyli Mickiewiczowi w wędrówce po południowej Wielkopolsce. Byli również pierwszymi „strażnikami mickiewiczowskich pamiątek”. Jeżeli potraktujemy jako autentyczny fakt tezę, że poeta w marcu 1832 r. wyjeżdżał z Poznańskiego przez Konarzewo i Rawicz - to oni także żegnali go jako tułacza na zawsze opuszczającego ojczyznę. 15 nr 1 (44) II 2015 ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO Z KART HISTORII Napoleoński kronikarz z Kołaczkowic Zapewne niewielu mieszkańców Powiatu Rawickiego zna życiorys Jędrzeja Dalekiego - pochodzącego z Kołaczkowic weterana wojen napoleońskich, który na początku XIX stulecia z oddziałami armii francuskiej przewędrował niemal całą Europę. Kilka dekad później jego pamiętnikarska relacja z wypraw wojennych - pełna humoru i zarazem nostalgii - została spisana i trafiła na półki bibliotek popularnej literatury ludowej. Jędrzej Daleki urodził się w kwietniu 1783 r. w Kołaczkowicach, w rodzinie chłopów pańszczyźnianych posiadających własne grunty uprawne. Archiwalny opis ziemi plebańskiej w Kołaczkowicach wspomina o ziemi należącej do Mateusza Dalekiego, być może jego ojca, graniczącej z polami plebańskimi. Zapewne w miejscowej szkole mały Jędrzej zdobył umiejętności czytania i pisania. Tam także wpojono mu wartości przywiązania do wiary katolickiej. W 1806 r. został wcielony do wojska i wyruszył na wojenną tułaczkę. Brał udział w bitwie pod Tczewem, Gdańskiem, w walkach w Hiszpanii i Portugalii. Pod Granadą dostał się do niewoli angielskiej. Na wyspie św. Heleny pracował w kamieniołomach. Na własną prośbę został przetransportowany na teren Niderlandów, skąd udał się do Francji i ponownie został żołnierzem armii francuskiej. Stamtąd wyruszył na słynną wyprawę Napoleona przeciwko Moskwie. Walczył pod Smoleńskiem, Borodino, nad Berezyną, w „bitwie narodów” pod Lipskiem w 1813 r. W lutym 1814 r. wrócił do Kołaczkowic. W tym samym roku zawarł związek małżeński z wdową Jadwigą Rossa. Przez pewien czas służył u Bojanowskich w Krzekotowicach, następnie przeniósł się do Chociszewic (obecnie część Pępowa) później do Babkowic w ówczesnym powiecie krobskim. Od 1861 r. przebywał na probostwie w Parkowie koło Obornik Wielkopolskich, u swojego syna - ks. Jakuba Dalekiego. W tej miejscowości zmarł 10 maja 1870 r. i został pochowany. Jędrzej Daleki był najstarszym wielkopolskim pamiętnikarzem chłopskim. Jego relację spisał i po raz pierwszy wydał drukiem Szymon Baranowski w 1857 r., tytułując utwór „Przygody starego żołnierza z dziewiątego pułku Księstwa Warszawskiego według ustnego opowiadania…”. Edytorem kolejnego wydania, z 1863 r., opublikowanego nakładem Wydawnictwa im. ks. Franciszka Bażyńskiego w Poznaniu, był syn autora - ksiądz Jakub Daleki. Z tomu pt. „Wspomnienia mojego ojca żołnierza dziewiątego pułku Księstwa Warszawskiego. Zebrane według ustnego opowiadania powtórnie ks. J. Dalekiego” (1876 r.) pochodzą prezentowane fragmenty pamiętnika. Była to jesień - roku nie pamiętam - noc ciemna, wicher szumiał, gdy nagle otwierają się drzwi i słyszę głos: „Jędrzeju wstawaj i chodź!” - Dokąd? O północy? - Wtem chwyta mnie trzech mężczyzn. Wstaję więc czem prędzej, wychodzę na dwór i widzę, iż sołtys z Dłoni, włodarz i ojciec mój - Panie świeć nad duszą jego - stoją tuż przy mnie i za sobą iść każą. Strach mnie wziął, bo nie mogłem się domyśleć, co się ze mną dziać będzie. Im dalej idę, tym mi serce coraz bardziej zaczyna tętnić. „W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego,” żegnam się wreszcie, idąc prze wieś Rogożewo, bo w tej wsi pod Jutrosinem służyłem, i odmawiam sobie po cichu, a pobożnie „Kto się w opiekę”, „Pod twoją obronę” i pacierz i com tylko na pamięć umiał. Wtem wprowadzają mnie do karczmy. Wchodzę, patrzę, a tu siedzi znajomy mój Gieldek, parobek jak drąg, i płacze. Śmiech mnie porwał na widok tego zucha płaczącego. - Cóż, ty płaczesz? - zapytałem go z wielkim zdziwieniem i na wpół ze śmiechem. - O! Płaczę i ubolewam sobie, bo nie wiem, czy jeszcze kiedy przed śmiercią zobaczę swoich. Bo mnie biorą do wojska i mam iść na jakąś wielką wojnę. Tu poznałem, co się ze mną dzieje. Smutno mi się zrobiło w duszy, ale wnet zawołałem: - To będziemy bili; bo nam to Pan Bóg nie dał siły? Za chwil kilka ruszyliśmy w drogę mimo ciemnej nocy. Ojczym mój, sołtys i włódarz jechali konno z boków, a my zabrani szliśmy w środku między nimi. Gdyśmy już byli spory kawałek drogi za wsią, szepnąłem do ucha Gieldkowi: - Zrzućmy ich z koni, a sami dosiądźmy koni i uciekajmy. Ale że mnie się nie godzi ojczyma zrzucać, ty go więc zrzuć, a ja włódarza; a sołtys stary nas nie dogoni. Zrobiliśmy tak. Nuż więc zaczęliśmy uciekać, aż ziemia święta, pod nogami nam stękała. Powstał za nami krzyk, wołanie, aleśmy się w mgnieniu oka, tak daleko posunęli, że przy Ciąg dalszy na str. 16 wichrze nocnym nic już nie było słychać. Na próżno nasza ucieczka, mówiliśmy sobie jednak; prędzej czy później chwycą nas i wezmą. Stańmy więc, czekajmy, niech się dzieje wola Boża nad nami. Będzie Bóg chciał, to zginiemy na wojnie; prośmy Go tylko, abyśmy bez księdza i bez spowiedzi świętej nie zginęli. Zaczekaliśmy za naszymi przywódcami, a gdy nas dobiegli, pozwoliliśmy im wsiąść znowu na konie, i tak wprowadzili do Dłoni. Przenocowaliśmy tu w mielcuchu. Gdy zaświtało, pobiegłem czem prędzej pożegnać się z matką i prosić ją o błogosławieństwo ostatnie, bo mi się tak ciągle zdawało, że już na śmierć idę. Nie mogło się od żalu utulić kochane matczysko. (…) Tymczasem nasprowadzano nocy ubiegłej i nad ranem jeszcze wielu innych z rozmaitych stron, zamknięto w owym mielcuchu przez dzień, a gdy noc nadeszła, odprowadzono nas do Rawicza. (…) W Rawiczu zebrano nas około stu chłopa i oddano pod komendę kapitana Żychlińskiego, dziedzica dóbr Zaborowa. Stary to był Polak, siwy jak gołąbek, ale ostry jak na żołnierza przystoji. Śmiesznać to była ta kompanija nasza Rawicka, bo to jeden był tak ubrany, a drugi inaczej; ten miał buty, a ów boso, jeden miał czapkę siwą z wstążkami, inny wykrawarkę; ale porządek był dobry. Wyćwiczywszy się nieco w Rawiczu przez niespełna sześć tygodni w maszerowaniu, nabijaniu i strzelaniu, poszliśmy do Poznania, gdzie nas odebrali Francuzi. opracowanie: dr Romuald Krzyżosiak NA STRAŻY POWIATOWYCH FINANSÓW Od 1929 r. w naszym regionie funkcjonowała Komunalna Kasa Oszczędności Powiatu Rawickiego. Była to największa publiczna instytucja oszczędnościowo-kredytowa w powiecie, założona i zarządzana przez samorząd powiatowy, ponadto ciesząca się dużym prestiżem oraz zaufaniem społecznym, mająca duży wpływ na lokalny rozwój gospodarczy. Pierwsze na ziemiach polskich komunalne kasy oszczędności uruchomiono w latach 20. i 30. XIX stulecia, m.in. w Poznaniu. Ta forma przedsiębiorczości budżetowej najprężniej rozwinęła się w zaborze pruskim. Założycielami kas mogły być gminy, powiaty lub wojewódzkie związki komunalne, które jednocześnie ponosiły wszelką odpowiedzialność prawną za ich zobowiązania wobec klientów. Głównym zadaniem kas było ułatwienie gromadzenia oszczędności i umożliwienie mieszkańcom korzystania z tanich kredytów. Gromadziły one wkłady oszczędnościowe, udzielały krótko- i długoterminowych pożyczek, dokonywały transakcji bankowych, a także nabywały obligacje. Z ich usług korzystali przede wszystkim właściciele majątków ziemskich, rolnicy i lokalni przedsiębiorcy. Ponadto środki budżetowe, przeznaczane m.in. na inwestycje, deponowały w kasach poszczególne samorządy. Nadzór państwowy nad działalnością kas sprawował Minister Skarbu. W Wielkopolsce funkcjonował Związek Komunalnych Kas Oszczędności, zrzeszający w 1938 r. 73 instytucje miejskie i powiatowe z całego województwa (wówczas w Polsce były ogółem 353 kasy). Powiatowa Kasa Komunalna w Rawiczu stanowiła pewien ewenement w skali regionu, ponieważ zorganizowano ją najpóźniej - w latach 19281929. Powstała z inicjatywy starosty rawickiego - Kazimierza Chmielowskiego. Funkcję dyrektora pełnił Wiktor Dota. Organem stanowiącym była tzw. Rada Kasy, której przewodniczył każdorazowo starosta. W 1938 r. do Rady należeli: starosta dr Stanisław Łobos jako przewodniczący, Tadeusz Adamczewski z Konarzewa, Wojciech Adamski z Rawi- cza, Tadeusz Błochowiak z Gołaszyna, Stanisław Giezek z Sarnowy, Józef Pernak z Słupi Kapitulnej i Michał Świerzewski z Grąbkowa. Po II wojnie światowej, w wyniku przeprowadzenia reformy bankowej 27 wielkopolskich Komunalnych Kas Oszczędności, w tym również Kasa Powiatu Rawickiego, zostało zlikwidowanych na mocy rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 27 grudnia 1949 r. *Skarbonka Komunalnej Kasy Oszczędności Powiatu Rawickiego - zbiory Muzeum Ziemi Rawickiej ORĘDOWNIK SAMORZĄDOWY POWIATU RAWICKIEGO ISSN 1898-7397 Wydawca: Starostwo Powiatowe w Rawiczu; www.powiatrawicki.pl Redagują: Marta Hamielec (redaktor naczelny), Magdalena Jurdeczka, Aneta Mazur, Izabela Sarnowska. Zdjęcia i ilustracje: Archiwum Starostwa Powiatowego w Rawiczu. Adres redakcji: Rynek 17, 63-900 Rawicz, e-mail: [email protected] Oddano do druku: 18 lutego 2015r. Skład i druk: Agencja Reklamowa POWERART, ul. Poznańska 5, 63-900 Rawicz, www.power-art.pl, e-mail: [email protected] Nakład: 1200 egzemplarzy (wydawnictwo bezpłatne). Archiwalne numery „Orędownika Samorządowego Powiatu Rawickiego” dostępne są na stronie www.powiatrawicki.pl Redakcja zastrzega sobie prawo skracania, adiustacji, opracowania nadesłanych tekstów i nadawania im tytułów.