Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii

Transkrypt

Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Prognoza
oddziaływania
na
środowisko
Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do
roku 2025
Zamawiający
Powiat Chojnicki
Autor
mgr inż. Marta Gwiżdż
Opracowanie
Grupa Doradcza Altima
Sp. z o.o.
Data opracowania
Listopad 2013
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Spis treści
1
Wstęp ............................................................................................................................................ 4
1.1
Podstawa formalna opracowania............................................................................................ 4
1.2
Zakres merytoryczny prognozy ............................................................................................... 4
1.3
Zastosowane metody oceny.................................................................................................... 5
1.4
Wykorzystane materiały.......................................................................................................... 5
1.5
Słowniczek i użyte skróty......................................................................................................... 5
2
Charakterystyka Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego............................................................ 6
2.1
Zawartość ................................................................................................................................ 6
2.2
Powiązania z innymi dokumentami......................................................................................... 7
2.2.1
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 (NSRO) .......................... 7
2.2.2
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 ................................................................................ 7
2.2.3
Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020..................................................... 8
2.2.4
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego .......................... 8
2.3
Główne problemy Powiatu Chojnickiego i propozycje działań naprawczych ......................... 9
2.4
Analiza i ocena Strategii z punktu widzenia celów ochrony środowiska ustanowionych na
szczeblu krajowym i regionalnym ..................................................................................................... 19
2.4.1
Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 ........... 19
2.4.2
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 (NSRO) ........................ 20
2.4.3
Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020................................................... 20
2.4.4
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego ........................ 21
3
Analiza stanu środowiska naturalnego na terenie powiatu chojnickiego .................................. 21
4 Analiza i ocena aktualnego stanu środowiska oraz potencjalnych jego zmian w przypadku braku
realizacji celów zawartych w Strategii ................................................................................................ 24
4.1
Powietrze atmosferyczne i klimat ........................................................................................ 24
4.2
Wody powierzchniowe i podziemne ..................................................................................... 26
4.3
Powierzchnia ziemi ................................................................................................................ 34
4.4
Środowisko przyrodnicze....................................................................................................... 35
4.5
Hałas ...................................................................................................................................... 36
4.6
Odpady .................................................................................................................................. 37
4.7
Promieniowanie .................................................................................................................... 38
4.8
Zabytki ................................................................................................................................... 39
5 Analiza i ocena stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym
oddziaływaniem, które może prowadzić do trwałych przekształceń środowiska .............................. 43
2|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
5.1
Analiza i ocena przewidywanych znaczących oddziaływań na środowisko związanych z
realizacją Strategii ............................................................................................................................. 43
5.1.1
Rodzaj i skala przewidywanych oddziaływań ................................................................ 43
5.1.2
Ekologiczne efekty realizacji Strategii ........................................................................... 47
5.1.3
Przewidywane zmiany i przekształcenia w środowisku przyrodniczym oraz wpływ
realizacji Strategii na obszary chronione, w tym objęte siecią NATURA 2000 ............................. 47
5.2
Wpływ realizacji Strategii na ludzi i środowisko.................................................................... 48
5.3
Wpływ realizacji Strategii na dobra materialne i zabytki ...................................................... 50
5.4
Prawdopodobieństwo wystąpienia, czasu trwania, częstotliwości i odwracalności
oddziaływań ...................................................................................................................................... 51
5.5
Informacje na temat możliwych skumulowanych lub transgranicznych oddziaływań na
środowisko ........................................................................................................................................ 51
6
Ocena Strategii z punktu widzenia wpływu na środowisko ........................................................ 52
6.1
Ocena rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji
Strategii ............................................................................................................................................. 52
6.2
Propozycje rozwiązań ograniczających negatywny wpływ na środowisko zaplanowanych
zadań 52
7
Uwagi końcowe i zalecenia ......................................................................................................... 54
a.
Wnioski i zalecenia dotyczące realizacji Strategii .................................................................. 54
b.
Propozycje dotyczące monitorowania zmian w środowisku................................................. 55
8
Streszczenie w języku niespecjalistycznym ................................................................................. 56
Spis tabel i rysunków .......................................................................................................................... 60
3|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
1
Wstęp
1.1 Podstawa formalna opracowania
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku
2025 została wykonana przez Grupę Doradczą ALTIMA Sp. z o.o. na zlecenie Starostwa
Powiatowego w Chojnicach.
Podstawą prawną sporządzenia niniejszej Prognozy jest art. 46 Ustawy z dnia
3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U.
z 2013 poz.1235). Artykuł ten narzuca obowiązek przeprowadzenia prognozy oddziaływania
na środowisko skutków realizacji dokumentów strategicznych opracowywanych przez
organy administracyjne.
Zapisy Ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania
na środowisko (Dz.U. z 2013 poz. 1235) są przeniesieniem do prawodawstwa polskiego
z postanowień Dyrektywy 2001/42/WE z 27.06.2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych
planów i programów na środowisko.
1.2 Zakres merytoryczny prognozy
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku
2025 wykonana została zgodnie z wymogami art. 51 Ustawy z dnia 3 października 2008 roku
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2013 poz.1235).
Podstawowymi elementami prognozy, zgodnie z w/w ustawą, powinny być:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązania z innymi dokumentami,
b)informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d)informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e)streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.
4|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
1.3 Zastosowane metody oceny
Niniejsza prognoza została stworzona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi.
W trakcie prac wykorzystano:
• dostępne dane literaturowe,
• dane Głównego Urzędu Statystycznego,
• informacje udostępnione przez Starostwo Powiatowe w Chojnicach.
Przy analizie wpływu Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego na środowisko wykorzystano
głównie metody opisowe oraz wykorzystano dostępne publikacje, raporty i opracowania dla
powiatu chojnickiego, dotyczące stanu środowiska i zmian w nim zachodzących.
W prognozie zostały przeanalizowane wszystkie projekty, których realizacja umożliwi
wprowadzenie w życie celu strategicznego oraz priorytetów ustanowionych w Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego.
1.4 Wykorzystane materiały
• Raport o stanie środowiska naturalnego w województwie pomorskim w 2012 roku,
• Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Chojnickiego,
• Plan Gospodarki Odpadami dla miasta Chojnice,
• Program ochrony środowiska przed hałasem na lata 2013 – 2017 z perspektywą na lata
następne dla terenów poza aglomeracjami w województwie pomorskim, położonych
wzdłuż odcinka drogi krajowej nr 22 Człuchów – Malbork (Przejście 3), której
eksploatacja powoduje ponadnormatywne oddziaływanie akustyczne, określone
wskaźnikami hałasu LDWN i LN),
• Program
Ochrony
Środowiska
dla
Powiatu
Chojnickiego
na
lata
2007-2010
z perspektywa na lata 2011-2014,
• www.powiat.chojnice.pl
1.5 Słowniczek i użyte skróty
Ilekroć w niniejszym dokumencie mowa jest o Strategii lub Strategii Rozwoju Powiatu
Chojnickiego rozumieć należy, iż mowa jest o Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do
roku 2025.
Wpływ planowanych przedsięwzięć na ludzi – rozpatrzono tutaj zarówno wpływ na jakość
ich życia, jak również na zdrowie.
5|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Wpływ planowanych przedsięwzięć na środowisko – rozpatrzono tutaj wpływ zarówno
negatywny jak i pozytywny, jakie spowoduje realizacja zamierzonego projektu.
Zastosowane oznaczenia:
- Prawdopodobne negatywne oddziaływanie
0 Prawdopodobny brak oddziaływania (oddziaływanie neutralne)
+ Prawdopodobne pozytywne oddziaływanie
+/- Prawdopodobne oddziaływanie o charakterze zarówno pozytywnym jak i negatywnym
2
Charakterystyka Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego
2.1 Zawartość
Strategia Rozwoju Powiatu Chojnickiego została podzielona na następujące rozdziały:
I Raport o stanie Powiatu Chojnickiego
• Charakterystyka Powiatu Chojnickiego,
• Demografia,
• Infrastruktura techniczna,
• Infrastruktura społeczna,
• Ochrona przyrody, krajobrazu i środowiska,
• Gospodarka i rynek pracy,
• Rolnictwo,
• Turystyka i rekreacja,
• Dochody i wydatki budżetu powiatu.
II Strategia rozwoju – część projekcyjna
• Główne problemy powiatu i analiza SWOT,
• Uwarunkowania i cele rozwoju,
• Misja Powiatu Chojnickiego,
• Mierniki, wskaźniki monitoringu Strategii Rozwoju Powiatu,
• Lista programów operacyjnych,
• Główne sugerowane obszary aktywności, zarządzanie strategią rozwoju.
W rozdziale I przedstawiono obecną sytuację społeczną, gospodarczą oraz przestrzenną
miasta. W podrozdziałach ujęto zagadnienia dotyczące ochrony środowiska, infrastruktury
technicznej i społecznej, struktury demograficznej oraz warunki i jakość życia. Dodatkowo
omówione zostały takie aspekty jak: gospodarka i rynek pracy, rolnictwo, turystyka
i warunki finansowe powiatu (dochody i wydatki).
6|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
W rozdziale II sformułowano założenia strategii rozwoju oraz dokonano ich porównania ze
strategią rozwoju województwa i kraju. Oprócz tego, w rozdziale tym zamieszczone
zostały informacje o misji powiatu, opracowano również listę programów operacyjnych
oraz wskazano główne obszary aktywności i sposób zarządzania strategią. Zdefiniowano
również wskaźniki, dzięki którym monitorowana będzie skuteczność i realizacja założeń
strategii.
2.2 Powiązania z innymi dokumentami
2.2.1 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 (NSRO)
Zadania
zawarte
w
Strategii
Rozwoju
Powiatu
Chojnickiego
do
roku
2025
są
komplementarne z celem 5 Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia „Wzrost
konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej,
gospodarczej i przestrzennej”. W ramach tego działania postawiono następujące cele,
które zostaną spełnione dzięki realizacji zapisów Strategii:
• 5.4.1. Poprawa, jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa
mechanizmów partnerstwa,
• 5.4.3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej
podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski,
• 5.4.5.
Wzrost
konkurencyjności
polskich
regionów
i
przeciwdziałanie
ich
marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
Narodowe Strategiczne Ramy odniesienia określają te cele, jako jedne z podstawowych
zadań i najbardziej konieczne do realizacji.
2.2.2 Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015
Strategia Rozwoju Kraju została uchwalona przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada
2006 r. i jest nadrzędnym dokumentem strategicznym rozwoju społeczno-gospodarczego
Polski stanowiącym punkt odniesienia dla innych strategii i programów zarówno na szczeblu
krajowym, jak i regionalnym.
Głównym celem tego dokumentu jest podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców
kraju, a do jego osiągnięcia służą następujące priorytety:
• wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki,
• poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej,
• wzrost zatrudnienia i podniesienie jego, jakości,
• budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa,
• rozwój obszarów wiejskich,
7|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.
2.2.3 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020
W Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 określono 3 podstawowe cele,
których realizacja umożliwi poprawę w problemowych obszarach funkcjonowania
województwa. Są nimi:
1. Nowoczesna gospodarka;
2. Aktywni mieszkańcy;
3. Atrakcyjna przestrzeń.
Zadania zaplanowane w ramach Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 są
spełnieniem wszystkich trzech zaprezentowanych powyżej celów. A dokładnie:
1. W ramach celu nr 1 Nowoczesna gospodarka – wysoka efektywność przedsiębiorstw,
unikatowa oferta turystyczna i kulturalna;
2. W ramach celu nr 2 aktywni mieszkańcy – efektywny system edukacji, lepszy dostęp
do usług medycznych;
3. W ramach celu nr 3 Atrakcyjna przestrzeń – sprawny system transportowy oraz dobry
stan środowiska.
Należy również wspomnieć, że wszystkie zadania zaplanowane w ramach Strategii Rozwoju
Powiatu Chojnickiego do roku 2025, choć w mniejszym stopniu, są spełnieniem pozostałych
celów operacyjnych i kierunków działań ujętych w Strategii Rozwoju Województwa
Pomorskiego 2020.
2.2.4 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego
Dokument ten jest podstawowym elementem zintegrowanego planowania przestrzennego
na szczeblu regionalnym. W ramach tego dokumentu ustanowiono główny cel, jakim
powinna być:
Polityka Równoważenia Rozwoju przejawiająca się kształtowaniem ośrodków, pasm i stref
aktywności, warunkujących rozwój przedsiębiorczości i innowacji w miejscach, które są
i będą wybierane przez mechanizmy gospodarki rynkowej oraz aktywne inicjowanie
i wspomaganie przedsięwzięć samorządów lokalnych i podmiotów publicznych, przy
jednoczesnym
zachowaniu
cech,
zasobów
i
walorów
środowiska
przyrodniczego,
kulturowego i krajobrazu warunkujących wysoką, jakość życia i zdrowie mieszkańców.
W nawiązaniu do tego celu wszystkie planowane i podejmowane działania powinny
uwzględniać zasadę długookresowego, zrównoważonego rozwoju.
8|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Zadania zawarte w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 są spełnieniem
zapisów
Planu
Zagospodarowania
Przestrzennego
Województwa
Pomorskiego
w następujących elementach:
• Ochrona zasobów środowiska,
• Infrastruktura społeczna,
• Kształtowanie warunków przestrzennych rozwoju gospodarczego,
• Rozwój gospodarki turystycznej,
• Infrastruktura transportowa,
• Infrastruktura telekomunikacji i teleinformatyki.
2.3 Główne problemy Powiatu Chojnickiego i propozycje działań naprawczych
Strategia Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 została opracowana w celu
kompleksowego i efektywnego przeciwdziałania negatywnym zjawiskom o charakterze
społecznym, gospodarczym oraz przestrzennym zachodzącym na terenie powiatu.
Przeprowadzona analiza umożliwiła identyfikację zjawisk kryzysowych mających miejsce
w powiecie chojnickim. Do najważniejszych zaliczyć należy:
• Niewystarczająco rozwinięta infrastruktura turystyczna (słaba baza noclegowa, brak
bazy hotelowej przyjmującej duże grupy konferencyjne, niedostatki infrastruktury
na rzekach, zbyt mało ścieżek rowerowych, konnych i innych, brak systemu
porządkowania szlaków turystycznych, ograniczona oferta jednostek kultury),
• Brak instrumentów wydłużających krótki sezon turystyczny,
• Niewystarczająca promocja powiatu,
• Brak spójnej polityki wsparcia dla branży turystycznej (wysokie podatki – np. podatek
od nieruchomości, brak skondensowanej bazy obiektów turystycznych, brak systemu
sprzedaży usług, nie istnieje wykreowany powiatowy produkt turystyczny),
• Niewystarczające dochody powiatu, niedostatecznie sprawnie działający E – URZĄD,
• Niezadawalająca polityka samorządowa wobec: osób niepełnosprawnych, osób
ubogich MOPS/GOPS, rodzin wielodzietnych i niepełnych,
• Brak pełnej oferty szpitala powiatowego w obszarze usług kardiologicznych,
• Niewystarczająca profilaktyka zdrowotna,
• Wysoki poziom i rosnące bezrobocie,
• Niezadawalająco rozwinięta infrastruktura komunikacyjna ( niedostateczny stan dróg
powiatowych, utrudniony dostęp do autostrad i dróg kluczowych, zły stan
techniczny torowisk kolejowych, niski poziom rozwoju Odnawialnych Źródeł
Energii),
9|Strona
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Niewłaściwie zorganizowany transport publiczny – brak komunikacji publicznej
popołudniami, zbyt długi czas dojazdu do Chojnic i do Trójmiasta,
• Niski poziom bezpieczeństwa na drogach,
• Niezadawalający poziom edukacji ponadgimnazjalnej,
• Niedostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy,
• Braki w wyposażeniu i bazie edukacyjnej,
• Zbyt niska, jakość kształcenia na uczelniach wyższych w Chojnicach,
• Ucieczka ludzi młodych z powiatu,
• Bariery inwestycyjne wynikające z ochrony przyrody,
• Nieposzerzanie terenów objętych ochroną,
• Brak badań nad rozwojem gospodarki wodnej, zarybieniem, oddziaływaniem
gatunków chronionych na środowisko,
• Luki w systemie gospodarowania odpadami, w tym niebezpiecznymi,
• Niedostatecznie rozwinięta sieć gazowa, kanalizacyjna, ograniczony dostęp do usług
teleinformatycznych np. internet szerokopasmowy, ograniczony zasięg telefonii,
• Niedostatki w obszarze edukacji społeczeństwa w zakresie zarządzania kryzysowego,
• Niedostatek we współpracy pomiędzy jednostkami terytorialnymi,
• Brak przejrzystości w polityce gospodarowania nieruchomościami,
• Niedostatek prewencji i wsparcia obywatela – słaba komunikacja z policją, niski
poziom bezpieczeństwa obywateli i ochrony mienia,
• Niedostatek bazy dla spędzania wolnego czasu i uprawiania sportu przez młodzież
i dorosłych, a w tym niedostatek rozwijania umiejętności i zainteresowań
związanych z kulturą i sportem,
• Niska dbałość o zabytki, dziedzictwo kulturowe,
• Występuje trudność w scalaniu różnorodności kulturowej społeczeństwa,
• Niedostatek współpracy między powiatami np. współfinansowanie muzeum,
• Brak współpracy przedsiębiorców danych branż np. klastry,
• Brak kadry wysoko wykwalifikowanej dla środowiska gospodarczego powiatu.
Mając
na
uwadze
strategicznych,
zidentyfikowane
które
będą
zjawiska
realizowane
kryzysowe,
etapowo,
sformułowano
zgodnie
z
5
przyjętymi
celów
celami
szczegółowymi.
1 cel strategiczny: zwiększenie znaczenia funkcji turystycznej powiatu.
• Intensyfikacja
celowej
promocji
powiatu
z
uwzględnieniem
jego
walorów
przyrodniczych, ze stworzeniem lokalnej marki powiatu chojnickiego,
10 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Rozwój systemów zarządzania turystyką i sprzedaży pakietów turystycznych
w okresie poza sezonem turystycznym,
• Rozwój infrastruktury turystycznej, infrastruktury kultury i atrakcji na obszarze
powiatu,
• Rozwój turystyki zdrowotnej (lecznictwo uzdrowiskowe i klimatyczne),
• Likwidację przeszkód rozwoju turystyki wodnej powiatu,
• Stworzenie
zaplecza
noclegowego,
przygotowanego
na
przyjmowanie
grup
kongresowych,
• Promocję aktywnego spędzania czasu w powiązaniu z wodą,
• Wspieranie agroturystyki na terenach wiejskich,
• Dbałość o stan i promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego,
• Wydłużenie systemu turystycznego poprzez stworzenie warunków i promowanie
aktywnych form uprawiania turystyki (np. narciarstwo biegowe),
• Wykorzystanie współpracy międzynarodowej dla wsparcia rozwoju turystyki i usług
zdrowotnych.
2 cel strategiczny: ukierunkowanie rozwoju powiatu, jako ponadregionalnego centrum
gospodarczego:
• Wykorzystanie dogodnego położenia komunikacyjnego i geograficznego powiatu,
• Poprawa dostępności komunikacyjnej i infrastruktury transportowej w relacji
z sąsiednimi powiatami i Trójmiastem i wykorzystanie istniejącej,
• Promocja przedsiębiorczości wśród mieszkańców powiatu i tworzenie lokalnie
atrakcyjnych miejsc pracy,
• Stworzenie dogodnych warunków dla inwestorów,
• Wspomaganie procesów zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej,
• Aktywizację instytucji otoczenia biznesu
oraz
rozwój
współpracy pomiędzy
Przedsiębiorcami,
• Wspieranie
procesu
opracowania
i
aktualizacji
planów
zagospodarowania
przestrzennego gmin powiatu,
• Upowszechnienie wiedzy o znaczeniu procedur inwestycyjnych występujących na
obszarach chronionych przyrodniczo,
• Różnicowanie działalności na obszarach wiejskich i infrastrukturze technicznej Wsi,
• Rozwój rolnictwa – w tym ekologicznego.
3 cel strategiczny: Ochrona środowiska przyrodniczego i przestrzennego powiatu
Chojnickiego.
11 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Ochronę
wysokich
walorów
przyrodniczych
powiatu
poprzez
realizację
zintegrowanych programów ochrony walorów przyrodniczych z wykorzystaniem
nowoczesnych technik promocji obszaru,
• Ustawiczną edukację ekologiczną obywateli,
• Rozwój alternatywnych i systemowych źródeł energii,
• Wspomaganie rozwoju rybactwa i przetwórstwa rybnego,
• Koordynację działań w obrębie gospodarki odpadami stałymi na terenie powiatu,
• Rozwój związków międzygminnych dla przeciwdziałania zagrożeniom ekologicznym,
• Zachowanie dziedzictwa i tradycji regionalnej przy kształtowaniu krajobrazu
architektonicznego.
4 cel strategiczny: Rozwój postaw aktywności, ustawicznej edukacji i podmiotowości
obywateli powiatu.
• Promocję dziedzictwa kulturowego i historycznego powiatu oraz aktywności
w obszarze kultury wśród mieszkańców,
• Stworzenie przyjaznych form komunikowania się samorządu z mieszkańcami,
• Rozwój edukacji dorosłych,
• Podniesienie poziomu edukacji ponadgimnazjalnej, a szczególnie zawodowej
i dopasowanie kształcenia do potrzeb biznesu w regionie,
• Poprawę bazy edukacyjnej i jej wyposażenia poprzez wprowadzanie innowacyjnego
modelu nauczania opartego na przyroście kompetencji uczniów,
• Wspieranie rozwoju szkolnictwa wyższego,
• Edukację społeczeństwa w zakresie zarządzania kryzysowego,
• Poprawę dostępności placówek publicznych dla osób niepełnosprawnych,
• Zwiększenie dostępu do usług teleinformatycznych (Internet szerokopasmowy),
• Kreowanie pozytywnego wizerunku powiatu w regionie i wśród mieszkańców.
5 cel strategiczny: Podniesienie poziomu życia mieszkańców powiatu.
• Zacieśnienie współpracy między powiatowej i subregionalnej,
• Zaktywizowanie samorządów gmin i powiatu do ściślejszej współpracy, z określeniem
jednolitych zasad i obszarów współpracy,
• Zmniejszenie poziomu bezrobocia, do co najmniej średniego w województwie
Pomorskim,
• Przeciwdziałanie trendowi ucieczki ludzi wykształconych do okolicznych aglomeracji,
• Przeciwdziałanie patologiom społecznym,
12 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Rozwój infrastruktury rekreacyjno – sportowej dla zagospodarowania aktywności
mieszkańców,
• Zwiększenie bezpieczeństwa obywateli i poziomu ochrony mienia,
• Rozszerzenie zakresu funkcjonowania szpitala powiatowego,
• Kreowanie
współodpowiedzialności
za
własne
zdrowie
poprzez
permanentną
edukację mieszkańców,
• Rozwój opieki dla osób starszych i obłożnie chorych.
Poszczególne cele strategiczne oraz szczegółowe zdefiniowane w ramach Strategii Rozwoju
Powiatu Chojnickiego będą realizowane na poziomie konkretnych działań poprzez projekty,
o charakterze inwestycyjnym, a także tzw. “projekty miękkie”, o charakterze
szkoleniowym.
Strategia Rozwoju Powiatu
Chojnickiego
do roku 2025 obejmuje
następujące projekty:
Cel strategiczny 1 Zwiększenie znaczenia funkcji turystycznej powiatu.
1.1. Intensyfikacja
celowej
promocji
powiatu
z
uwzględnieniem
jego
walorów
przyrodniczych, ze stworzeniem lokalnej marki powiatu chojnickiego:
• Wypracowanie zasad współpracy samorządów i przedsiębiorców dla wspólnej
promocji powiatu,
• Przeprowadzenie konferencji określającej potencjalną markę powiatu
1.2. Rozwój systemów zarządzania turystyką i sprzedażą pakietów turystycznych
szczególnie w okresie poza sezonem letnim:
• Inspirowanie tworzenia systemów sprzedaży pakietów turystycznych poza obszarem
powiatu,
• Szkolenie osób i firm w zakresie przewodnictwa turystycznego.
1.3. Rozwój infrastruktury turystycznej, infrastruktury kultury i atrakcji na terenie
powiatu:
• Uruchomienie eksperymentarium przy CEW, stworzenie wspólnie z gminami tras
narciarstwa biegowego w oparciu o „Kaszubską Marszrutę”.
1.4. Rozwój turystyki zdrowotnej (lecznictwo uzdrowiskowe i klimatyczne):
• Upublicznienie, w postaci wydawnictwa, walorów zdrowotnych Borów Tucholskich,
1.5. Likwidacja przeszkód rozwoju turystyki wodnej powiatu.
1.6. Stworzenie
zaplecza
noclegowego
przygotowanego
na
przyjmowanie
grup
kongresowych.
1.7. Promocja aktywnego spędzania czasu w powiązaniu z wodą.
• Opracowanie i wydanie przewodnika turystycznego dla żeglarzy i kajakarzy
13 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
1.8. Wspieranie agroturystyki na terenach wiejskich:
• Wykorzystanie istniejących portali dla informacji i promocji powiatu.
1.9. Dbałość o stan i promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego:
• Opracowanie powiatowego programu ochrony zabytków,
• Zwiększenie skali promocji i działań Muzeum Historyczno – Etnograficznego.
1.10. Wykorzystanie współpracy międzynarodowej dla wsparcia rozwoju turystyki i usług
zdrowotnych sąsiednich powiatów.
• Zawarcie umów z partnerami zagranicznymi dotyczących sprzedaży pakietów turystycznych powiatu chojnickiego,
• Organizowanie konferencji z udziałem partnerów międzynarodowych dotyczącej
scenariuszy rozwoju turystyki.
Cel strategiczny 2 Ukierunkowanie rozwoju powiatu, jako ponadregionalnego centrum
gospodarczego.
2.1. Wykorzystanie dogodnego położenia komunikacyjnego i geograficznego powiatu dla
rozwoju gospodarczego:
• Stworzenie wokół Chojnic silnego miejskiego obszaru funkcjonalnego, umożliwiającego absorpcję znaczących środków w nowej perspektywie finansowej UE.
2.2. Poprawa dostępności komunikacyjnej i infrastruktury transportowej w relacji
z sąsiednimi powiatami i Trójmiastem i wykorzystanie istniejącej:
• Odnowa techniczna dróg powiatowych:
− 2410G Lubnia – Wiele – Karsin – Czersk,
− 2512G Rzeczenica – Konarzyny,
− 2605G Czersk – Śliwice,
− 2644G Chojnice – Ogorzeliny - Duża Cerkwica,
− 2645G Chojnice – Lichnowy – Sławęcin – Pamiętowo,
− 2610G Brusy – Czersk,
− 2611G Wojtal – Odry – Czersk,
− 2628G DW 235 –Krojanty – Nowa Cerkiew – DW 240.
2.3. Promocja przedsiębiorczości wśród mieszkańców powiatu i tworzenie lokalnie
atrakcyjnych miejsc pracy:
• Wprowadzenie do każdej ze szkół ponadgimnazjalnych lekcji przedsiębiorczości
z udziałem pracodawców.
2.4. Stworzenie dogodnych warunków dla inwestorów.
2.5. Wspomaganie procesów zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej:
14 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Utworzenie lub wskazanie systemu wspierania finansowego instytucji otoczenia
biznesu,
• Intensyfikacja działań PUP i CEW,
• Utworzenie parku naukowo - technologicznego w Chojnicach.
2.6. Aktywizacja instytucji otoczenia biznesu razem oraz rozwój współpracy pomiędzy
przedsiębiorcami:
• Wsparcie grantowe i logistyczne dla nowopowstających organizacji biznesu.
2.7.
Wspieranie
procesu
opracowania
i
aktualizacji
planów
zagospodarowania
przestrzennego gmin powiatu.
2.8. Upowszechnienie wiedzy o znaczeniu procedur inwestycyjnych występujących na
obszarach chronionych przyrodniczo:
• Przeprowadzenie konferencji „Ekolodzy kontra inwestorzy” dla uzyskania efektu
edukacyjnego wśród inwestorów i mieszkańców,
2.9. Różnicowanie działalności na obszarach wiejskich i infrastrukturze technicznej wsi.
2.10. Rozwój rolnictwa, w tym ekologicznego.
Cel strategiczny 3 Ochrona środowiska przyrodniczego i przestrzennego powiatu
chojnickiego.
3.1. Ochrona wysokich walorów przyrodniczych powiatu poprzez realizację zintegrowanych
programów ochrony walorów przyrodniczych z wykorzystaniem nowoczesnych technik
promocji obszaru:
• Powiększenie powierzchni obszarów chronionych
3.2. Ustawiczna edukacja ekologiczna obywateli:
• Konkursy ekologiczne w szkołach, Uniwersytecie III Wieku,
• Zwiększenie liczby zajęć pozaszkolnych i organizacja akcji promujących postawy
ekologiczne,
• Modernizacja bazy dydaktycznej szkół.
3.3. Promocja alternatywnych i systemowych źródeł energii:
• Wdrożenie lokalnego systemu zachęt dla realizacji inwestycji OZE,
• Wyposażenie nowych lub remontowanych obiektów użyteczności publicznej starostwa
w zasilanie z OZE.
3.4. Wspomagania rozwoju rybactwa i przetwórstwa rybnego.
• Kontrola i wspomaganie zarybiania jezior i rzek na terenie powiatu z uwzględnieniem
zasad zrównoważonego rozwoju,
• Wspomaganie hodowli ryb,
• Promocja konsumpcji lokalnych ryb.
15 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
3.5. Koordynacja działań w obrębie gospodarki odpadami stałymi na terenie powiatu
poprzez rozwój systemów zbiórki i utylizacji dotyczących odpadów niebezpiecznych:
• Edukacja szkolna i dorosłych,
• Promocja selekcji odpadów.
3.6. Rozwój związków międzygminnych dla przeciwdziałania zagrożeniom ekologicznym:
• Zawarcie porozumienia związanego z realizacją założeń Rezerwatu Biosfery „Bory
Tucholskie”.
3.7. Zachowanie dziedzictwa i tradycji regionalnej przy kształtowaniu krajobrazu
architektonicznego
Cel strategiczny 4 Rozwój postaw aktywności, ustawicznej edukacji i podmiotowości
obywateli powiatu.
4.1. Promocja dziedzictwa kulturowego i historycznego powiatu oraz aktywności
w obszarze kultury wśród mieszkańców:
• Zwiększenie
skali
promocji
i
działań
Muzeum
Historyczno-
Etnograficznego
(rozbudowa),
• Wykorzystanie pracowników muzeum, jako prelegentów w instytucjach NGO itp.,
• Rozwijanie oferty jednostek kultury i wspieranie organizacji działających w obszarze
kultury.
4.2. Stworzenie przyjaznych form komunikowania się samorządu z mieszkańcami:
• Wprowadzenie systemu „Drzwi otwarte” w starostwie dla kontaktu dyżurujących
specjalistów z mieszkańcami,
• Stworzenie interaktywnego portalu internetowego z dyżurującymi przedstawicielami
starostwa.
4.3. Rozwój edukacji dorosłych:
• Rozwój funkcji tzw. Uniwersytetów III Wieku,
• Rozwój
placówek
kształcących
dorosłych
(przekwalifikowanie,
uzupełniania
wykształcenia),
• Rozwój e-learningu,
• Przeprowadzanie cyklicznych warsztatów dokształcających nauczycieli w oparciu
o np. CEN w Gdańsku.
4.4. Podniesienie poziomu edukacji ponadgimnazjalnej, a szczególnie zawodowej
i dopasowanie kształcenia do potrzeb biznesu w regionie:
• Dofinansowanie ofert przeszkoleń zawodowych przez PUP Chojnice,
• Analiza rzeczywistych potrzeb kształcenia zawodowego i zmiana kierunków
kształcenia w szkołach zawodowych,
16 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Dokształcanie nauczycieli zawodu,
• Opracowanie i wdrożenie innowacyjnej edukacji opierającej się na wzroście
kompetencji uczniów.
4.5. Poprawa bazy edukacyjnej i jej wyposażenia.
• Wyposażenia edukacyjnego szkół (pracownie, pomoce dydaktyczne, biblioteki
multimedialne itp.)
• Rozwój bazy edukacyjnej i sportowej.
− Budowa sal sportowych (Chojnice – II LO – ul. Świętopełka, ZSP - ul. Angowicka,
T nr 2 – ul. Dworcowa, T nr 3 - ul. Sukienników, LO Czersk),
− Modernizacja istniejących budynków oświatowych.
4.6. Wspieranie rozwoju szkolnictwa wyższego:
• Elastyczna oferta zgodna z zapotrzebowaniem rynku pracy,
• Lobbing na rzecz kierunków kształcenia.
4.7. Edukacja społeczeństwa w zakresie zarządzania kryzysowego:
• Organizacja
seminariów
w
zakresie
j/w
wygłaszanych
w
organizacjach
pozarządowych,
• Wydanie bezpłatnego poradnika na temat postępowania m.in. w sytuacjach
kryzysowych.
4.8. Poprawa dostępności placówek publicznych dla osób niepełnosprawnych:
• Analiza stanu budynków użyteczności publicznej powiatu pod względem dostępności
dla osób niepełnosprawnych,
• Dostosowanie ww. budynków do wymogów wynikających z analizy.
4.9. Zwiększenie dostępu mieszkańców powiatu do usług teleinformatycznych (Internet
szerokopasmowy):
• Wprowadzenie zakładki dla sektora NGO i gospodarczego na stronie internetowej
starostwa,
• Objęcie zasięgiem cyfrowego Internetu całego powiatu,
• Zwiększenie zakresu spraw załatwianych przez e-urząd (szkoła, edukacja online).
4.10. Kreowanie pozytywnego wizerunku powiatu w regionie i wśród mieszkańców:
• Identyfikacja znanych osób pochodzących z powiatu chojnickiego,
• Mianowanie wybranych – wybitnych postaci ambasadorami powiatu.
Cel strategiczny 5 Podniesienie poziomu życia mieszkańców powiatu chojnickiego.
5.1. Zacieśnienie współpracy międzypowiatowej i subregionalnej
17 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
5.2. Zaktywizowanie samorządów gmin i powiatu do ściślejszej współpracy, z określeniem
jednolitych zasad i obszarów współpracy:
• Wspólne występowanie o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej itp.,
• Wspólne z gminami wykreowanie marki powiatu.
5.3. Zmniejszenie poziomu bezrobocia, do co najmniej średniego w województwie
pomorskim:
• Intensyfikacja pracy Powiatowego Urzędu Pracy w Chojnicach.
5.4. Przeciwdziałanie trendowi ucieczki ludzi wykształconych do okolicznych aglomeracji:
• Umożliwienie mieszkańcom szybszego dojazdu do pracy
5.5. Przeciwdziałanie patologiom społecznych:
• Wprowadzenie obowiązkowych zajęć w szkołach ponadgimnazjalnych z zakresu
przeciwdziałania nikonityzmowi, narkomanii i alkoholizmowi.
5.6. Rozwój infrastruktury rekreacyjno – sportowej dla zagospodarowania aktywności
mieszkańców.
5.7. Zwiększenie bezpieczeństwa obywateli i poziomu ochrony mienia:
• Doposażenie Powiatowej Stacji Sanitarno-epidemiologicznej,
• Rozwój systemu Rat. Med. W powiecie C P Ratunkowego,
• Remont siedziby KP Policji.
5.8. Rozszerzenie zakresu funkcjonowania szpitala powiatowego:
• Rozbudowa
szpitala
i
tworzenie
nowych
oddziałów,
rozbudowa
kardiologii,
diabetologii i in.
5.9. Kreowanie współodpowiedzialności za własne zdrowie poprzez permanentną edukację
mieszkańców:
• Wprowadzenie edukacji zdrowotnej do wszystkich szkół powiatowych,
• Zamówienie cyklu referatów wygłaszanych w organizacjach pozarządowych i na
Uniwersytetach III Wieku,
• Organizowanie cykliczne imprez na terenie powiatu o odpowiedzialności za własne
zdrowie.
5.10. Rozwój opieki dla osób starszych i obłożnie chorych:
• Wdrożenie systemów opieki domowej.
18 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
2.4 Analiza i ocena Strategii z punktu widzenia celów ochrony środowiska
ustanowionych na szczeblu krajowym i regionalnym
2.4.1 Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do roku
2016
Dokument ten zawiera spis podstawowych celów, które należy realizować w dziedzinie
polityki ekologicznej Polski. Wyznaczono podstawowe kierunki działań systemowych takie
jak:
• Uwzględnienie zasad ochrony środowiska w strategiach sektorowych,
• Aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska,
• Zarządzanie środowiskowe,
• Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska,
• Rozwój badań i postęp techniczny,
• Odpowiedzialność za szkody w środowisku,
• Aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym.
Dodatkowo omówiono stany wyjściowe oraz określono cele średniookresowe i kierunki
działań w zakresie:
• Ochrony przyrody,
• Ochrony i zrównoważonego rozwoju lasów,
• Racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi,
• Ochrony powierzchni ziemi,
• Gospodarowania zasobami geologicznymi,
• Jakości powietrza,
• Ochrony wód,
• Gospodarki odpadami,
• Oddziaływania hałasu i pól elektromagnetycznych,
• Substancji chemicznych w środowisku.
Zapisy Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 są spełnieniem zapisów
Polityki Ekologicznej Państwa. Zadania, które będą ich spełnieniem to między innymi:
• Wspieranie
procesu
opracowania
i
aktualizacji
planów
zagospodarowania
przestrzennego gmin powiatu,
• Ochrona
wysokich
walorów
przyrodniczych
powiatu
poprzez
realizację
zintegrowanych programów ochrony walorów przyrodniczych z wykorzystaniem
nowoczesnych technik promocji obszaru,
19 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Koordynacja działań w obrębie gospodarki odpadami stałymi na terenie powiatu
poprzez
rozwój
systemów
zbiórki
i
utylizacji
dotyczących
odpadów
niebezpiecznych.
2.4.2 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 (NSRO)
Założenia tego dokumentu realizują w latach 2007-2013 na terenie Polski cele polityki
spójności Unii Europejskiej. NSRO prezentuje strategię rozwoju społeczno – gospodarczego
kraju, w tym cele polityki spójności.
Głównym celem Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia jest: tworzenie warunków
dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości
zapewniającej
wzrost
zatrudnienia
oraz
wzrost
poziomu
spójności
społecznej,
gospodarczej i przestrzennej.
Zadania
zawarte
w
Strategii
Rozwoju
Powiatu
Chojnickiego
do
roku
2025
są
komplementarne z działaniem 5.4. Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia Wzrost
konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej,
gospodarczej i przestrzennej” (cel 5.4.5). Wśród dominujących zadań należy wymienić:
• Pełniejsze
wykorzystanie
potencjału
endogenicznego
największych
ośrodków
miejskich,
• Przeciwdziałanie marginalizacji i peryferyzacji obszarów problemowych,
• Wspomaganie rozwoju współpracy terytorialnej.
Cele te i zadania znalazły swoje odbicie również w zapisach Strategii Rozwoju Powiatu
Chojnickiego do roku 2025.
2.4.3 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020
Zapisy Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 są spełnieniem, w zakresie
ochrony środowiska, zapisów Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020, głównie
w zakresie:
• Bezpieczeństwo
i
efektywność
energetyczna
(wysoki
poziom
wykorzystania
odnawialnych źródeł energii, głównie w układzie generacji rozproszonej, lepsza,
jakość powietrza, wysoka świadomość społeczeństwa nt. konieczności racjonalizacji
zużycia energii oraz wpływu energetyki, na jakość środowiska i warunki życia,
a także powszechne postawy prosumenckie),
• Dobry
stan
środowiska
(sprawne
działanie
kompleksowych
systemów
zagospodarowania odpadów komunalnych; racjonalna struktura przestrzenna
20 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
obszarów chronionych i mniejsza presja inwestycyjna na obszarach o szczególnym
znaczeniu
dla
zachowania
zasobów
przyrodniczych
i
ciągłości
powiązań
ekologicznych; plany ochrony dla różnych form ochrony przyrody, zachowane
zasoby (w tym różnorodność biologiczna) oraz walory przyrodnicze i krajobrazowe;
większa świadomość społeczna w zakresie potrzeb ochrony środowiska).
2.4.4 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego
Zapisy tego dokumentu również uwzględniają potrzebę ochrony środowiska na terenie
miast województwa pomorskiego. Zadania zapisane w Strategii Rozwoju Powiatu
Chojnickiego będą spełnieniem następujących zapisów PZPWP:
• Utrzymanie istniejących form ochrony przyrody oraz dążenie do poprawy ciągłości
przestrzennej systemu obszarów chronionych i powiązań ekologicznych,
• Zapewniających trwałość i różnorodność gatunkową zasobów biosfery oraz stabilność
procesów przyrodniczych,
• Zachowanie i racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska przyrodniczego
(abiotycznego – kopaliny, gleby, wody, powietrze i biotycznego – bioróżnorodność),
kształtującymi, jakość przestrzeni, warunki życia i zrównoważony rozwój regionu ze
szczególnym uwzględnieniem rekreacji i turystyki,
• Optymalizacja sieci obiektów i urządzeń edukacji, ochrony zdrowia, kultury i sportu,
• Kształtowanie przestrzeni rolniczej w sposób sprzyjający prowadzeniu gospodarki
rolnej dostosowanej do predyspozycji użytkowych obszaru i pojemności środowiska
naturalnego.
3
Analiza stanu środowiska naturalnego na terenie powiatu chojnickiego
Powiat chojnicki położony jest w południowej części województwa pomorskiego. Od
zachodu powiat graniczy z powiatami człuchowskim i bytowskim, od południa –
z powiatami sępoleńskim i tucholskim (województwo kujawsko-pomorskie), od wschodu –
z powiatem starogardzkim, a od północy – z powiatem kościerskim.
Rysunek 1 Położenie powiatu chojnickiego
21 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Źródło: Targeo AutoMapa
22 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Rysunek 2 Powiat Chojnicki
Źródło: strona internetowa Starostwa Powiatowego w Chojnicach
W skład Powiatu Chojnickiego wchodzą następujące gminy:
• Gmina Miejska Chojnice
• Gmina Wiejska Chojnice
• Gmina Wiejska Konarzyny
• Gmina Miejsko-wiejska Czersk
• Gmina Miejsko-wiejska Brusy
Całkowita powierzchnia powiatu to 1.364,25 km2
Powiat chojnicki wg. klasyfikacji fizycznogeograficznej Kondrackiego leży we wschodniej
części makroregionu Pojezierza Południowo-pomorskiego, na terenach następujących
mezoregionów:
• Bory Tucholskie (wschodnia i środkowa część powiatu),
• Równina Charzykowska (zachodnia część powiatu),
• Pojezierze Krajeńskie (południowe krańce powiatu).
Rzeźba terenu powiatu chojnickiego jest urozmaicona i typowa dla pojezierza
południowopomorskiego. Dominującą formą geomorfologiczną występującą na tym
obszarze jest równina sandrowa poprzecinana rynnami i dolinami. W południowej części
powiatu znajdują się wysoczyzny morenowe faliste z lokalnie występującymi pagórkami
i wzgórzami morenowymi.
23 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
4
Analiza i ocena aktualnego stanu środowiska oraz potencjalnych jego zmian
w przypadku braku realizacji celów zawartych w Strategii
4.1 Powietrze atmosferyczne i klimat
Jakość stanu powietrza na danym terenie wpływa przede wszystkim na komfort
i bezpieczeństwo życia ludzi. Jest to jeden z najważniejszych czynników warunkujących
prawidłowy rozwój dzieci i młodzieży. Zanieczyszczenia powietrza prowadzą między
innymi do osłabienia układu odpornościowego oraz wielu chorób układu oddechowego
i krwionośnego. Monitoring stanu powietrza atmosferycznego zapewnia kontrolę nad jego,
jakością i poprawą w rejonach, w których występuje nadmierna emisja zanieczyszczeń. Za
pomocą rocznych obserwacji, jakości stanu powietrza można określić strefy nadmiernej
emisji, oraz monitorować bezpośrednie źródła zanieczyszczenia.
Klasyfikację, jakości stanu powietrza atmosferycznego prowadzi się według kryteriów dla:
• ochrony zdrowia,
• ochrony roślin.
Na terenie powiatu chojnickiego nie występują żadne znaczące źródła powodujące
zanieczyszczenie
powietrza
atmosferycznego.
Zanieczyszczenie
ujęte
w
danych
statystycznych GUS za rok 2012 kształtują się na poziomie:
• 20 Mg/rok - emisja zanieczyszczeń pyłem ogółem z zakładów szczególnie uciążliwych,
• 50 Mg / rok - emisja zanieczyszczeń gazowych ogółem z zakładów szczególnie
uciążliwych.
Zanieczyszczenia powietrza są w głównej mierze zanieczyszczeniami przenoszonymi z
sąsiednich miast - głównie miasta Gdańsk i powiatu kwidzyńskiego.
Pomiary stanu, jakości powietrza atmosferycznego na terenie powiatu chojnickiego mają
charakter pasywny, a wartości określone w danych statystycznych mają charakter
pośredni. Punkty, według których określane jest zanieczyszczenie na terenie powiatu
znajdują się 6 punktów tj:
• miasto Chojnice - 2 punkty,
• gmina Chojnice – 1 punkt,
• gmina Brusy – 1 punkt,
• gmina Czersk- 1 punkt,
• gmina Konarzyny - 1 punkt.
24 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Rysunek 3 Lokalizacja stacji pomiarowych powietrza atm. w powiecie chojnickim w 2012 r
Źródło: Raport o stanie środowiska naturalnego w województwie pomorskim w 2012 roku
Tabela 1 Klasyfikacja powiatu chojnickiego w 2012 r. ze względu na poszczególne zanieczyszczenia
pod kątem ochrony zdrowia
PL2202
strefy
chojnicki)
strefy
(w tym powiat
Kod
Strefa pomorska
Nazwa
Klasy dla poszczególnych zanieczyszczeń w obszarze strefy
SO2
NO2
CO
PM10
PM2,5
C6H6
Pb
As
Cd
Ni
B(a)P
O3
A
A
A
C
B
A
A
A
A
A
C
A
Uwagi
niedotrzymane poziomy dla
pyłu PM10 / niedotrzymane
poziomy docelowe (2013r.)
benzo(a)pirenu /
niedotrzymane poziomy dla
ozonu w przypadku celów
długoterminowych (2020r.)
Źródło: Raport o stanie środowiska naturalnego w województwie pomorskim w 2012 roku.
Powiat chojnicki sklasyfikowano w oparciu o wyniki pomiarów pasywnych. Niedotrzymanie
poziomów pod kątem ochrony zdrowia dotyczy:
• Pyłu zawieszonego PM10 - klasa C,
• Pyłu zawieszonego PM2,5 - klasa B,
• Benzo(a)pieren - klasa C,
25 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Ozon O3 (określony, jako AOT40) - klasa A,
• Ozon O3 (określony, jako AOT40) pod kątem ochrony roślin - klasa D2.
Wśród istniejących zagrożeń, dla jakości powietrza atmosferycznego na terenie powiatu
należy wymienić:
• zbiorowe i zakładowe kotłownie opalane węglem kamiennym lub brunatnym,
• zakłady, które w trakcie procesu produkcyjnego stosują rozpuszczalniki organiczne,
• problem tzw. „niskiej emisji”. Jest to emisja z punktowych źródeł np. budynków
jednorodzinnych. Zjawisko „niskiej emisji” dotyczy najczęściej wsi lub małych
miejscowości o zwartej zabudowie, gdzie nie ma odpowiednich ciągów powietrza,
• emisja
niezorganizowana
–
wprowadzanie
zanieczyszczeń
bez
pośrednictwa
przeznaczonych do tego celów środków technicznych,
• emisja ze źródeł powierzchniowych – emisja z układu komunikacyjnego – zły stan
nawierzchni dróg, zbyt duży ruch w centach miast, zły stan techniczny
samochodów, brak obwodnic – wszystkie te rzeczy przyczyniają się do pogarszania
jakości powietrza.
• spalanie paliwa o złej jakości.
Zaplanowane do realizacji zadania w ramach Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do
roku 2025 wpłyną korzystnie na polepszenie, jakości powietrza na terenie powiatu, głównie
poprzez:
• odnowę techniczną dróg powiatowych (spadek ilości emisji, ograniczenie pylenia),
• powiększenie powierzchni obszarów chronionych (ograniczenie spalin na terenach
pod ochroną),
• promocję alternatywnych i systemowych źródeł energii (zmniejszenie zjawiska
niskiej emisji).
4.2 Wody powierzchniowe i podziemne
Powiat chojnicki znajduje się w dorzeczu rzeki Wisły, w obszarze dwóch zlewni II rzędu
•
Zlewnia Rzeki Brdy (Nr 236)
•
Zlewnia Rzeki Wdy (Nr 237b)
Obszar powiatu chojnickiego znajduje się w większej części w granicach zlewni Rzeki Brdy.
Powierzchnia dorzecza zlewni obejmuje obszar 4629 km2
Długość rzeki L=238 km
26 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Tabela 2 Główne dopływy Brdy
Nazwa dopływu; brzeg lewy - L, prawy - P
Odcinek
Odcinek górny
Modra Struga (P), Ruda (P), Silnica (P)
Odcinek środkowy
(wytłuszczone na terenie
powiatu)
Lipczynka (L), Prądzona (L), Chocina (L) Zbrzyca (L), Raciąska
Struga (P),Orla Struga (L) Czernicki Rów (L) Czerska Struga (L),
Bielska Struga(L)
Kicz (P), Ruda (Stążka) (L), Szumionka (L),Kamionka (P), Bysławska
Struga (L), Sępolna (P), Lucimska Struga (P), Krówka (P), Sucha (L),
Odcinek dolny (od Tucholi)
Graniczna Struga (L), Borzenkowska Struga (z Kotomierzanką) (L),
Kanał Bydgoski (P)
Źródło: Aktualizacja powiatowego programu ochrony środowiska pn. „Strategia rozwoju Powiatu
Chojnickiego, zgodnie z zaleceniami AGENDY 21”
Zlewnia Rzeki Wdy zbiera wody powierzchniowe z północnej części gminy Czersk oraz
wschodniego fragmentu gminy Brusy.
Powierzchnia dorzecza zlewni obejmuje obszar 2325,2 km2
Długość rzeki L=198 km
Tabela 3 Główne dopływy Wdy
Nazwa dopływu ( brzegi: lewy - L, prawy - P)
Odcinek górny
Trzebiocha (L; Borowa, Pilica, Graniczna);
Odcinek środkowy
Niechwaszcz (P; Korzenica, Parzenica); Wieprzyk (P);
Zelgoszczówka (L); dopływ z jez. Słonego (L; jez. Kałębie i
Czarne); Prusina (P; dopływ z jez. Okonińskiego);
(wytłuszczony na terenie powiatu)
Odcinek dolny
Sobina (L); dopływ spod m. Lniano (P); dopływ z jez.
Stelchno (L); Wyrwa (P);
Źródło: Aktualizacja powiatowego programu ochrony środowiska pn. „Strategia rozwoju Powiatu
Chojnickiego, zgodnie z zaleceniami AGENDY 21”
Obszar powiatu chojnickiego charakteryzuje się dużą zasobnością cieków i zbiorników
wodnych. Jest pod tym względem bardzo zróżnicowany. Występują na nim wody płynące,
akweny naturalne i sztuczne, oraz tereny podmokłe i zabagnione. W stosunku do
całkowitej powierzchni gminy, wody zajmują około 4,6% ogólnej powierzchni.
Największe cieki wodne to rzeka Brda i Wda.
Do naturalnych cieków wodnych w granicach powiatu należą:
• rzeka Chocina, ujście do j. Karsińskiego w zlewni rzeki Brdy,
27 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Czerska Struga, ujście do rzeki Brdy,
• Raciąska Struga, ujście do rzeki Brdy,
• Suska Struga, ujście do do Raciąskiej Strugi,
• rzeka Niechwaszcz, ujście do rzeki Wdy,
• rzeka Zbrzyca, ujście do jeziora Witoczno w zlewni rzeki Brdy,
• rzeka Kłonecznica, ujście do rzeki Zbrzycy,
• rzeka Mlusina, ujście do rzeki Zbrzycy,
• rzeka Parzenica, ujście do rzeki Niechwaszcz,
• rzeka Korzenica, ujście do Parzenicy,
• Struga Jarcewska, ujście do jeziora Charzykowskiego,
• Struga Siedmiu Jezior, ujście do jeziora Charzykowskiego w zlewni rzeki Brdy,
• Kulawa, ujście do rzeki Zbrzycy,
• Orla Struga, ujście do jeziora Łąckiego w zlewni rzeki Brdy,
• Struga Czerwonka, ujście do jeziora Charzykowskiego w zlewni rzeki Brdy,
• Klaskawska Struga, ujście do Czerskiej Strugi,
• Rów Czernicki, ujście do jeziora Dybrzk w zlewni rzeki Brdy,
Ponadto w charakterystyce zlewni wód powierzchniowych na terenie powiatu, w gminie
Czersk, przepływają kanały:
• Wielki Kanał Brdy,
• Kanał Wdy,
• Kanał Niechwaszczy.
Pozostałe cieki wodne stanowią mniejsze rzeczki, kanały oraz rowy melioracyjne.
Jakość wód Rzeki Brdy na terenie powiatu jest zróżnicowana. Ma na nią wpływ stan
czystości jej naturalnych dopływów. Jakość wód rzeki Brdy w zakresie stanu sanitarnego
odpowiada w większości II klasie. Zakwalifikowanie niektórych odcinków do III klasy
czystości ma charakter punktowy spowodowany lokalnymi zanieczyszczeniami.
Jakość dopływów Brdy na obszarze powiatu Chojnickiego jest także zróżnicowana:
• rzeka Chocina (gmina Konarzyny) - II klasa czystości;
• dolny odcinek rzeki Zbrzycy (gminy Brusy i Chojnice)- III klasa czystości;
• rzeka Kamionka – brak danych
• Raciąska Struga – brak danych
• Czerska Struga – brak danych
• Struga Jarcewska i wiele innych mniejszych cieków wodnych – brak danych.
28 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Rzeka Wda przepływa przez wschodni kraniec gminy Czersk. Zasilana jest ona na terenie
powiatu chojnickiego wodami rzek Niechwaszcz i Kanału Wdy. Rzeka Niechwasz jest obok
Zbrzycy głównym ciekiem północno-wschodniej części powiatu i jest zasilana wodami:
Parzenicy, Korzenicy i Kanału Niechwaszcz.
Jakość wód rzeki Niechwaszcz na większości odcinka przepływającego przez powiat jest
pozaklasowa z wyjątkiem górnego i ujściowego odcinka należących do III klasy.
Wody badanych rzek były na ogół wysoko natlenione, zawierały niskie lub nieco
podwyższone ilości zawiesiny, substancji nieorganicznych i biogennych (azotu i fosforu).
O ich gorszej jakości decydował natomiast poziom materii organicznej, zwłaszcza trudniej
rozkładającej się.
W
porównaniu
do
lat
90-tych
w
większości
punktów
kontrolnych
jakość
wód
powierzchniowych uległa poprawie. Obniżeniu uległy zanieczyszczenia wód substancjami
organicznymi i mineralnymi oraz związkami biogennymi, głównie azotem.
Stany jednolitych części wód (jcw) dla Województwa Pomorskiego:
• elementy biotyczne:
o 58,8% dobre,
o 17,6% umiarkowane,
o 11,8% słabe,
o 11,8 bardzo dobre.
• elementy fizykochemiczne:
o 47% bardzo dobre,
o 47% dobre,
o 6% poniżej dobrego.
• stan chemiczny:
o 100% dobry
• stan/potencjał ekologiczny:
o 70,6% dobry i powyżej dobrego,
o 17,6% umiarkowany,
o 11,8% słaby.
Opracowano wg monitoringu diagnostycznego za rok 2012.
Na terenie powiatu chojnickiego znajduje się 138 jezior, o powierzchni przekraczającej
1ha każde. Do największych zbiorników należy przepływowe Jezioro Charzykowskie
o powierzchni 1368,8 ha zasilane przez rzekę Brdę.
29 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Drugi największy zbiornik wodny to Jezioro Karsińskie o powierzchni 678,9 ha zasilane
przez rzeki Brdę i Chocinę.
Po przebadaniu jakości wód w jeziorach województwa stwierdzono: na 184 przebadane
zbiorniki aż 89 znalazło się w II klasie czystości, 14 w I klasie i 59 w III klasie. Tylko w 19
jeziorach jakość wody została określona jako pozaklasowa. Również badania jakości wód w
jeziorach były lepsze w porównaniu z latami 90-tymi.
Jeziora powiatu chojnickiego to głównie jeziora typu morenowego i wytopiskowego. Wśród
nich występują zagubione wśród lasów oligotroficzne (ubogie w związki pokarmowe)
jeziora lobeliowe o krystalicznie czystej wodzie (np.: Głuche, Nierybno, Gacno Wielkie i
Gacno Małe). Dodatkowo występują również małe jeziorka dystroficzne o wodzie
obfitującej w związki humusowe, rozsiane wśród bagien i torfowisk.
Do największych jezior na terenie powiatu należą:
1 ) J. Charzykowskie, gmina Chojnice, (1368,8 ha i głębokość do 30,5m); – II klasa
czystości,
2) J. Karsińskie, gmina Chojnice, (pow. 678,9 ha i głębokość do 27,1 m) jezioro
przepływowe, - część wschodnia - III klasa czystości, część zachodnia II klasa,
3) J. Kruszyńskie, gmina Brusy (461,3 ha), II klasa czystości,
4) J. Somińskie, gmina Brusy (433,1 ha), II klasa czystości,
5) J. Ostrowite – Józefowo (obszar PNBT), gmina Chojnice, (272,3 ha, głębokość do
43 m) – I klasa czystości,
6) J. Dybrzk, gmina Brusy, (216,5 ha); jezioro przepływowe, II klasa czystości,
7) J. Trzemeszno, gmina Brusy (184,2 ha), III klasa
8) J. Śpierewnik, gmina Chojnice, (pow. 138,9 ha i głębokość do 14m) jezioro
odpływowe, III klasa czystości,
9) J. Skąpe, gmina Brusy (132,2 ha), przepływowe, II klasa czystości,
10) J. Łąckie, gmina Brusy (126,7 ha), przepływowe, II klasa czystości,
11) Zbiornik w Mylofie, gmina Czersk (120,0 ha),
12) J. Witoczno, gmina Chojnice, (pow. 101,2 ha, głębokość do 6,8m), przepływowe,
II klasa czystości,
13) J. Płęsno, gmina Brusy (94,8 ha), II klasa,
14) J. Głuche Duże, gmina Brusy, (86,5 ha), II klasa
15) J. Śluza, gmina Chojnice, (pow. 76,1 ha i głębokość do 6m), jezioro odpływowe, II klasa
czystości,
16) J. Nierostowo, gmina Konarzyny (69,36 ha), III klasa,
30 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
17) J. Młosino Wielkie, gmina Brusy (66 ha),
18) J. Milachowo, gmina Brusy (64,7 ha), III klasa,
19) J. Kosobudno, gmina Brusy (58,5 ha), II klasa,
20) J. Parzyn, gmina Brusy (52,9 ha), II klasa,
21) J. Jeleń 48,2 ha (obszar PNBT),
22) J. Płęsno 46,04 ha (obszar PNBT),
23) J. Gardliczno, gmina Brusy (44,5 ha), I klasa,
24) J. Leśno Górne, gmina Brusy (44,2 ha),
25) J. Wysokie, gmina Chojnice, (pow. 42,0 ha i głębokość do 19 m), II klasa czystości,
26) J. Wieckie, gmina Czersk (40 ha),
27) J. Ostrowite, gmina Czersk (40 ha),
28) J. Leśno Dolne, gmina Brusy (39,5 ha),
29) J. Warszyn, gmina Brusy (35,2 ha),
30) J. Żychce, gmina Konarzyny (30,08 ha,
31) J. Zmarłe, gmina Brusy (29,6 ha), II klasa,
32) J. Niedźwiedź, gmina Chojnice (pow.28,4 ja i głębokość do 8,3m) I klasa czystości,
33) J. Wielkie Krzywce 28,36 ha (PNBT),
34) J. Zielone Duże, gmina Konarzyny (23,67 ha),
35) J. Głuche Małe, gmina Brusy (22,5 ha), II klasa,
36) J. Świdno, gmina Czersk (18,5 ha),
37) J. Wegner, gmina Chojnice (pow. 8,5 ha, głębokość do 3,5 m), przepływowe,– poza
klasowe,
38) J. Ostrowite k/Lichnów.
31 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Rysunek 4 Ocena stanu powierzchniowych wód płynących w ramach monitoringu diagnostycznego
prowadzonego na obszarze powiatu chojnickiego w 2012 roku
Źródło: Raport o stanie środowiska naturalnego w województwie pomorskim w 2012 roku.
Na terenie powiatu znajdują się dwa główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP).
Tabela 4 Parametry GZWP występujących na terenie powiatu
Średnia
Nr
GZWP
Typ
Nazwa GZWP
Wiek
skał
ośrodka
Powierzchnia
GZWP
2
[km ]
głębokość
ujęć
Zasoby
dyspozycyjne
3
[tys. m /d]
[m]
121
Zbiornik międzymorenowy
Czersk
porowy
128
Zbiornik międzymorenowy
Ogorzeliny
porowy
Qm
Qm
10-50
50
50
20
Źródło: Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie (stan na dn. 31 stycznia 2003)
Rysunek 5 Lokalizacja Głównych Zbiorników
32 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Źródło:
Mapa
Głównych
Zbiorników
Wód
Podziemnych
wg
PGI
(Państwowego
Instytutu
Geologicznego)
Wody podziemne, na omawianym terenie, zaliczone zostały do klasy III – zadawalająca
jakość. Badania ich jakości przeprowadzone zostały w dwóch punktach na terenie powiatu
chojnickiego: w ramach krajowej sieci monitoringu wód podziemnych w punkcie
monitoringowym w Czernicy oraz w punkcie monitoringu regionalnego w miejscowości
Funka k. Chojnic.
Wszystkie wody poziemne z poziomu trzecio- i czwarto-rzędowego nie podlegają wpływom
zanieczyszczeń antropogenicznych. Jedynie podwyższone wartości dotyczyły zawartości
żelaza i manganu – co jest cechą charakterystyczną wód wgłębnych na młodoglacjalnych
obszarach pojeziernych, wynikającą z czynników naturalnych.
Tabela 5 Klasyfikacja wód podziemnych województwa pomorskiego badanych w 2012 roku w ramach
monitoringu operacyjnego realizowanego przez WIOŚ w Gdańsku
Miejscowość
Chojnice ujęcie miejskie
Funka - ujęcie
miejskie
Głębokość
(m)/
Zwierciadło
Gmina
Stratygrafia/
Izolacja
Klasyfikacja
w przekroju
Chojnice
Q-Tr
34
II
Chojnice
Q
11
II
33 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Funka - ujęcie
miejskie
Lichnowy wodociąg
miejski
Czersk - ujęcie
miejskie
Chojnice
Trol
175
II
Chojnice
Q
24
II
Czersk
Q
45
II
Źródło Raport o stanie środowiska naturalnego w województwie pomorskim w 2012 roku
W ramach Strategii nie zostały zaplanowane zadania związane z gospodarką wodną na
terenie powiatu chojnickiego, w związku z czym sytuacja w tej dziedzinie nie ulegnie
zmianom.
4.3 Powierzchnia ziemi
Powiat chojnicki położony jest w północnej części Polski, na terenie województwa
pomorskiego. Swoją powierzchnią obejmuje 1364,2 km2. Ponad połowę gruntów na terenie
powiatu to lasy i grunty leśne. Na drugim miejscu znajdują się użytki rolne. Bardzo duża
lesistość sprzyja planowanym inwestycjom związanym z promocją regionu oraz rozwojem
turystyki.
Tabela 6 Struktura gruntów
Wyszczególnienie
Ogółem [ha]
%
Ogółem
136,421
100,00
Użytki rolne
51,704
37,90
Grunty zabudowane i zurbanizowane
3,956
2,90
Lasy i grunty leśne
71,621
52,50
Grunty pod wodami
6,275
4,60
Nieużytki
2,456
1,80
Pozostałe
0,409
0,30
Źródło: Program Ochrony Środowiska
Strategia Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 zakłada:
•
wspieranie procesu opracowania i aktualizacji planów zagospodarowania
przestrzennego gmin powiatu,
•
rozwój rolnictwa, w tym ekologicznego,
34 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
•
Zadania
te
powiększenie powierzchni obszarów chronionych.
umożliwią
z
jednej
ochronę
powierzchni
ziemi,
jak
również
jej
zagospodarowanie i użytkowanie zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju. Brak tych
działań skutkowałby utratą cennych z punktu widzenia ochrony środowiska terytoriów, jak
również samowolnemu przekształcaniu terenów. Plany zagospodarowania przestrzennego
umożliwią wprowadzenie ładu zarówno architektonicznego jak i środowiskowego.
4.4 Środowisko przyrodnicze
Położenie powiatu chojnickiego, jak również słabo rozwinięty przemysł na tym terenie
spowodowały, że zdecydowana większość tego obszaru to tereny leśne lub pod wodami
stojącymi lub też płynącymi. Dlatego też nie było braku przeciwskazań do ustanowienia
licznych obszarów chronionych. Obecnie zajmują one prawie 60% całej powierzchni
powiatu. Do najważniejszych zaliczyć należy:
• Park Narodowy Bory Tucholskie – w środkowo - zachodniej części powiatu;
• 12 rezerwatów przyrody (Nawionek, Jezioro Laska, Bagno Stawek, Ustronie, Piecki,
Bór Chrobotkowy, Małe Łowne, Mętne, Kręgi Kamienne, Cisy nad Czerską Strugą,
Dolina Kulawy i Moczadło) – tabela 32,
• 2 parki krajobrazowe - Zaborski Park Krajobrazowy oraz fragment Tucholskiego Parku
Krajobrazowego;
• fragmenty
4
Obszarów
Chronionego
Krajobrazu
–
Północnego,
Chojnicko-
Tucholskiego, OChK Fragment Borów Tucholskich oraz OChK Okolice Jeziora Krępsko
i Szczytno;
• Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 PLB 220001- “Wielki Sandr Brdy”,
“Bory Tucholskie”. SOO (6): “Sandr Brdy”,”Młosina Lubnia”, “Dolina Brdy
i Chociny”, “Mętne”, “Nowa Brda”, “Ostoja Zapceńska”;
• 226 pomników przyrody;
• 184 użytków ekologicznych.
Dodatkowo planuje się objęcie ochroną kolejnych, cennych z ekologicznego punktu
widzenia, obszarów. Są wśród nich między innymi:
Rezerwaty:
• Dolina jezior rynnowych;
• Dolina rzeki Kulawy;
• Jezioro Moczadło;
35 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Buczyna nad Jeziorem Milachowo;
• Leśno (archeologiczno-przyrodniczy):
• Jezioro Warszyn;
• Męcikał – Dystrofy;
Obszary Natura 2000:
• Ostoja Sandr Brdy – PLH 220026
• Bór Chrobotkowy – PLH 220004
• Młosino (Shadow List)
oraz 48 powierzchnie, jako użytki ekologiczne – łąki, mokradła, śródleśne oczka wodne,
zbiorowiska roślinne oczek wodnych, szuwarów, mokrych łąk oraz ostoje fauny w dolinach
rzek i strug.
W ramach Strategii planowane jest powiększenie istniejących już obszarów chronionych
o nowe tereny. Dodatkowo założono również ustawiczną edukację ekologiczną obywateli
oraz rozwój związków międzygminnych dla przeciwdziałania zagrożeniom ekologicznym.
4.5 Hałas
Poziom hałasu odgrywa szczególne znaczenie w miejscowościach o ścisłej zabudowie.
Wpływa on niekorzystnie na funkcjonowanie człowieka oraz stan zdrowia mieszkańców.
Na terenie powiatu chojnickiego mamy do czynienia z dwoma źródłami hałasu:
•
hałas przemysłowy – pochodzący głównie z obiektów przemysłowych. Odgrywa on
bardzo małe znaczenie ze względu na instalację nowoczesnych technologii ograniczających
natężenie hałasu. Jednak w powiecie chojnickim, na podstawie uzyskanych informacji,
występują przekroczenia poziomu hałasu spowodowane działaniem:
−
dwie wibroprasy kroczące do produkcji krawężników oraz jedna wibroprasa
do produkcji kostki brukowej zakładu „DRO-BET” Musolf Firma Rodzinna
w Chojnicach przy ul. Kościerskiej,
−
w przypadku planowania rozbudowy przemysłowej powiatu należy zadbać
o odpowiednie odsunięcie stref przemysłowych od terenów zabudowy
mieszkaniowej.
•
hałas komunikacyjny – odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu środowiska
akustycznego miast. Spowodowany jest głównie dużą liczbą dróg wojewódzkich,
powiatowych oraz gminnych. Nie bez znaczenia pozostaje stan tychże dróg, który
kształtuje się na bardzo zróżnicowanym poziomie - od dobrego do niezadowalającego.
Największe zagrożenie ze strony hałasu komunikacyjnego występuje w mieście Chojnice,
36 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
w którym krzyżuje się wiele dróg wojewódzkich i powiatowych. Największe przekroczenia
dopuszczalnych poziomów hałasu odnotowuje się wzdłuż tych ciągów komunikacyjnych.
Na potrzeby opracowania dokumentu pt. „Program ochrony środowiska przed hałasem na
lata 2013 – 2017 z perspektywą na lata następne dla terenów poza aglomeracjami
w województwie pomorskim, położonych wzdłuż odcinka drogi krajowej nr 22 Człuchów –
Malbork (Przejście 3), której eksploatacja powoduje ponadnormatywne oddziaływanie
akustyczne, określone wskaźnikami hałasu LDWN i LN” Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych
i Autostrad w Gdańsku przeprowadziła badania poziomu hałasu dla drogi krajowej nr 22.
Przez powiat chojnicki DK 22 przechodzi przez miejscowości Chojnice, Pawłówko, Rytel,
Czersk i Łąg.
Przekroczenie hałasu od granicy powiatu chojnickiego do miasta Chojnice na poziomie 10
dB. Na pozostałym obszarze powiatu przekroczenia hałasu między wartościami 5-10 dB
zarówno po lewej i po prawej stronie drogi.
Zadania przedstawione w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 umożliwią
zmniejszenie
poziomu
hałasu
komunikacyjnego,
głównie
poprzez
zaplanowane
modernizacje dróg powiatowych.
4.6 Odpady
Odpady
komunalne
na
terenie
powiatu
chojnickiego
są
głównie
poddawane
unieszkodliwianiu przez składowanie na terenie 8 funkcjonujących składowisk odpadów
innych niż niebezpieczne i obojętne. Są to głównie odpady takie jak odpady komunalne
niesegregowane, odpady powstające w wyniku oczyszczania ścieków, odpady budowlane,
odpady opakowaniowe i odpady powstające w przemyśle metalurgicznym. Na przestrzeni
lat na terenie powiatu nastąpił wzrost odpadów zbieranych selektywnie przez
konsekwentne wdrażanie przez wszystkie gminy powiatu Gminnych Planów Gospodarki
Odpadami i zapisów wynikających z ustawy o Utrzymanie czystości i porządku w gminach.
Wszystkie gminy prowadzą selektywną zbiórkę odpadów opakowaniowych (szkło 15.01.07,
tworzywa sztuczne 15.01.02, papier 15.01.01 i metale 15.01.04). W gospodarstwach
domowych prowadzona jest wstępna segregacja odpadów tzw. metodą „u źródła”. W
zabudowie jednorodzinnej gromadzenie odpadów realizowane jest metodą „odboju
bezpośredniego”.
W 3 gminach tj. gmina Chojnice, Miasto Chojnice i gmina Czersk prowadzona jest
dodatkowo zbiórka odpadów wielkogabarytowych.
37 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Na terenie Gminy Miejskiej Chojnice występuje instalacja do termicznego przekształcania
odpadów medycznych i weterynaryjnych w Szpitalu Specjalistycznym w Chojnicach.
W ciągu ostatnich lat instalacja została zmodernizowana i wydzierżawiona. W ramach
selektywnej zbiórki odbierane są również odpady niebezpieczne: baterie przez budynki
użyteczności publicznej oraz przeterminowane leki przez wytypowane apteki. Prowadzona
jest również na bardzo szeroką skalę edukacja ekologiczna w zakresie odpowiedniego
zagospodarowywania i zbiórki odpadów. Realizowana jest ona w postaci wielu projektów
i zadań organizowanych przez Fundacja Ekologiczna Ziemi Chojnickiej i Zaborskiej.
Obecnie na terenie powiatu funkcjonuje również 17 instalacji do odzysku odpadów – są to
przeważnie instalacje przyzakładowe. Neutralizowane są w nich następujące odpady:
trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa, fornir, opakowania z papieru i tektury,
opakowania z tworzyw sztucznych i tworzywa sztuczne, odpady z włókien tekstylnych,
odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów, opakowania ze szkła, odpadowy
toner drukarski, odpady z gospodarki leśnej, odpady kory i korka, odpady z produkcji pasz
roślinnych, odpadowa tkanka zwierzęca, ustabilizowane komunalne osady ściekowe, osady
z zakładowych oczyszczalni ścieków, odpadowa masa roślinna ( słoma, trawa, liście),
natomiast poza instalacją: odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów,
popioły lotne z torfu i drewna nie poddanego obróbce chemicznej, żużle, popioły
paleniskowe i pyły z kotłów, tłuczeń torowy ( kruszywo).
W ramach gospodarki odpadami na terenie całego powiatu chojnickiego pod uwagę wzięto
również zagospodarowanie zużytego sprzętu elektrycznego, uruchomiono 7 oczyszczalni
ścieków oraz dwie kompostownie.
Jednym z celów Strategii jest: Koordynacja działań w obrębie gospodarki odpadami stałymi
na terenie powiatu poprzez rozwój systemów zbiórki i utylizacji dotyczących odpadów
niebezpiecznych. Cel ten realizowany będzie głównie poprzez edukację wszystkich
mieszkańców oraz promocję selektywnego gospodarowania odpadami. Brak realizacji tego
zadania spowodować mógłby umieszczanie odpadów niebezpiecznych w strumieniu
odpadów komunalnych lub pozbywanie się ich np. poprzez tworzenie nielegalnych wysypisk
śmieci w lasach.
4.7 Promieniowanie
Źródłami promieniowania elektromagnetycznego na terenie powiatu chojnickiego są
następujące elementy:
• 27 stacji przekaźnikowych telefonii komórkowej,
• elektroenergetyczne linie napowietrzne wysokich napięć (WN 110 kV);
38 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• stacje elektroenergetyczne:
o stacje transformatorowe WN 110 kV;
o Główne Punkty Zasilające (GPZ) 110/15 kV
• cywilne stacje radiowe o mocy około 10 W;
• urządzenia nadawcze, diagnostyczne będące na wyposażeniu wojska, policji, straży
pożarnej, pogotowia, (lotnictwa cywilnego), placówek naukowo – badawczych,
zakładów przemysłowych.
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych na organizmy ludzkie nie jest dokładnie
rozpoznane.
Napowietrzne linie energetyczne nie powodują przekroczeń dopuszczalnych poziomów
promieniowania w środowisku.
W ramach Strategii nie zaplanowano żadnych zadań związanych z ograniczeniem
promieniowania elektromagnetycznego.
4.8 Zabytki
Na terenie powiatu występują następujące zabytki:
CHOJNICE
KOŚCIÓŁ p.w. Ścięcia Św. Jana, gotycki, ceglany, wznoszony od 2. ćw. XIV w. do ok. 1360
r., barokizowany w latach 1733 i 1751-61, regotyzowany w 1890 i 1924 r., odbudowany po
1945 r.; halowy z neogotyckim sklepieniem i wtopioną wieżą frontową, nadbudowaną na
przełomie XV/XVI w.
ZESPÓŁ POJEZUICKI barokowy:
KOŚCIÓŁ p.w. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, zbudowany w latach 1733- 44, arch.
Jan Zelner; dwuprzęsłowa hala emporowa, z dwuwieżową fasadą. We wnętrzu polichromia
barokowa, wykonane w 1742 r. przez Franciszka Häflicha.
KOLEGIUM od północy, zbudowane w latach 1744-55, przebudowane na początku XIX w.;
złożone z dwóch piętrowych skrzydeł. Aula od wschodu, neorenesansowa, z1863 r. Dawny
ZESPÓŁ KLASZTORNY poaugustiański, barokowy, zbudowany w latach 1786-94: KOŚCIÓŁ,
przebudowany w latach 1822-23 i 1957; pierwotnie zapewne jednonawowy, z wieżą
frontową.
KLASZTOR od strony północnej całkowicie przebudowany.
39 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
RATUSZ neogotycki, zbudowany w latach 1902-04; piętrowy, na rzucie litery L, z ryzalitem
środkowym, zwieńczonym monumentalnym, trójkątnym szczytem ze sterczynami.
STAROSTWO, styl eklektyczny, zbudowane w latach 1891-92, arch. Ende i Bockman,
rozbudowane w 1914 r.; piętrowe o złożonej bryle, na rzucie litery L.
ZABUDOWA MIEJSKA: domy murowane z końca XVIII i 1. poł. XIX w., późnobarokowe
i klasycystyczne, zachowane m.in. przy Rynku i ul. 31 Stycznia; kamienice z 2. poł. XIX
i początku XX w., w różnych stylach, zachowane m.in. przy pl. Jagiellońskim, ul. Kościuszki
i Mickiewicza.
MURY MIEJSKIE, gotyckie, z kamienia łamanego i cegły, zbudowane ok. poł. XIV w.,
wielokrotnie
remontowane,
rozbierane
od
ok.
1838
r.
Zachowane
fragmenty,
z dziewięcioma prostokątnymi basztami i bramą Człuchowską, sześciokondygnacjową.
W basztach i bramie Muzeum Historyczno-Etnograficzne.
BRUSY
KOŚCIÓŁ pw. Wszystkich Świętych w Brusach. Monumentalna świątynia zbudowana w latach
1876-1879, zaprojektowany w stylu neoromańskim przez Adolfa Dankerta z Brandenburga,
posiada trójnawową budowę.
Kaszubskie domy mieszkalne w Brusach (6 szt.) zachowane w bardzo dobrym stanie,
zamieszkałe, z przełomu XIX i XX w.,
Zespół młyna wraz z domem młynarza w Czernicy – XIX w.,
CIECHOCIN
KOŚCIÓŁ konstrukcji szachulcowej, zapewne zbudowany w 2. poł. XVII w., przebudowany
w 1877 r.; jednonawowy, z wtopioną wieżą frontową.
CHOCIŃSKI MŁYN
Budynki przemysłowe we wsi: budynek przemysłowy (młyn),
Krojanty
Neogotycki budynek gospodarczy z 1884 r., folwark z XIX w.
CZARTOŁOMIE
DWÓR Kreischów, klasycystyczny, z końca XVIII w., przebudowany pod koniec XIX w.;
parte-rowy, z piętrowym ryzalitem środkowym zwieńczonym trójkątnym naczółkiem.
CZERSK
40 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
KOŚCIÓŁ neogotycki, zbudowany w latach 1910-13, arch. Fryderyk Oskar Hossfeld; hala
transeptowa z wieżą przy północnym ramieniu transeptu.
KONARZYNKI
DWÓR z ok. poł. XIX w., częściowo przebudowany na początku XX w.; parterowy.
KONARZYNY
KOŚCIÓŁ barokowy, zbudowany w latach 1731-44; jednonawowy z wieżą wtopioną
w fasadę, wewnątrz strop odeskowany i bogato polichromowany.
KOSOBUDY
KOŚCIÓŁ zbudowany w 1871 r.. Kościół murowany, jednonawowy. Strop drewniany,
prezbiterium jednoprzęsłowe, zamknięte, pięcioboczne. Boczne ołtarze – matki Bożej,
wieczna lampka w kształcie winogron z tabernakulum, 4 witraże. W kościele znajdują się
późnobarokowe organy zbudowane w 1800 r. wieża 34 m zwieńczona pięcioma krzyżami.
Pastorówka w Kosobudach z przełomu XIX i XX w
LEŚNO
KOŚCIÓŁ drewniany o konstrukcji zrębowej, zbudowany w ok. 1650 r., wielokrotnie
remontowany; z wnętrzem rozdzielonym dwoma rzędami słupów i ostrosłupową wieżą
frontową, krytą gontem, z ośmioboczną izbicą.
Chata kaszubska z pocz. XX w., dawny dwór w Leśnie z I poł. XIX w. Organistówka z IX w.
Grobowiec rodziny Cietrzew-Sikorskich z IX w.
ŁĄG
KOŚCIÓŁ neogotycki, zbudowany w latach 1885-87, arch. Otto i Zeuner; jednonawowy
z wieżą frontową.
MOSZCZENICA
KOŚCIÓŁ w tradycji gotyckiej, zapewne zbudowany w XVI w., odbudowany po 1803 r.;
jedno-nawowy z niską, drewnianą dzwonnicą od frontu
ODRY
KOŚCIÓŁ zbudowany w latach 1931-33, arch. Stefan Cybichowski.
Rezerwat archeologiczno - przyrodniczy "Kręgi Kamienne", powstałe zapewne w I-II w. n.e.
Dziesięć kręgów kamiennych i dwadzieścia kurhanów.
OGORZELINY
41 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
KOŚCIÓŁ pierwotnie gotycki, zbudowany ok. poł. XIV w., przebudowany w XVIII w. i 1893
r.; salowy, z wtopioną wieżą frontową, 1973.
DWÓR o cechach klasycystycznych, z 2. ćw. XIX w.; parterowy, z wystawką na osi
i drewnianym gankiem
OSTROWITE
KOŚCIÓŁ gotycki, kamienno-ceglany, zbudowany ok. 1402 r., z prezbiterium rozbudowanym
na przełomie XV/XVI w.; jednonawowy z potężną wieżą frontową nadbudowaną w latach
1652-53.
RYTEL
KOŚCIÓŁ neobarokowy, zbudowany w latach 1909-11, arch. Fritz Kunst; na rzucie krzyża
łacińskiego, z wieżą frontową.
Silno
Gorzelnia.
WIELKIE CHEŁMY
PAŁAC
Sikorskich,
neogotycki,
zbudowany
w
2.
poł.
XIX
w.;
piętrowy
opięty
sześciobocznymi szkarpami wieżyczkowymi
ZBENINY
DWÓR o cechach klasycystycznych, zbudowany w 1857 r., rozbudowany w 1926 r., dla
Chrzanowskich; parterowy z piętrową częścią środkową poprzedzoną portykiem, kryty
wysokim mansardowym dachem.
ŻABNO
DWÓR o cechach klasycystycznych, zbudowany w 1859 r., dla Gustava Raschke; parterowy
z piętrowym ryzalitem środkowym o trzech oknach zamkniętych półkoliście.
Wszystkie cele, jak również zadania w ramach Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do
roku 2025 nie spowodują negatywnego wpływu na istniejące dobra kultury. Polepszenie
jakości powietrza atmosferycznego przyczynić się może do ograniczenia degradacji tych
budynków powodowanej kwaśnymi deszczami lub pyleniem.
42 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
5
Analiza i ocena stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym
znaczącym oddziaływaniem, które może prowadzić do trwałych przekształceń
środowiska
Realizacja założeń Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 nie spowoduje
wystąpienia znaczących oddziaływań, wynikiem, których będą trwałe przekształcenia
środowiska.
Większość zaplanowanych projektów jest projektami typu „miękkiego”, które nie
wywierają żadnego wpływu na środowisko. Natomiast projekty związane z modernizacją
dróg, budową parku technologicznego czy modernizacją obiektu użyteczności publicznej
nie wpłyną znacząco na stan środowiska.
Jedynymi trwałymi przekształceniami będzie zajęcie terenów pod nowe obiekty typu sale
sportowe czy obiekty związane z parkiem technologicznym. Spowoduje to wyłączenie
znacznych powierzchni użytkowych.
Modernizacja obiektów użyteczności publicznej wpłynąć może minimalnie na ograniczenie
emisji ciepła z budynków, jedynie w przypadku wykonania prac termomodernizacyjnych.
Jednak na obecnym etapie, bez konkretnych planów inwestycji, trudno jest to
przewidzieć.
Wszystkie pozostałe projekty i działania skupiają się głównie na promocji powiatu w kraju
i za granicą oraz nawiązaniu współpracy.
5.1 Analiza i ocena przewidywanych znaczących oddziaływań na środowisko
związanych z realizacją Strategii
5.1.1 Rodzaj i skala przewidywanych oddziaływań
W ramach Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego zaplanowano wiele działań związanych
z najbardziej problemowymi obszarami działania powiatu. Dominującymi działaniami są
tzw. projekty miękkie, dotyczące rozwoju współpracy regionalnej czy promocji powiatu.
Tylko nieliczne zrealizowane zostaną w postaci projektów infrastrukturalnych. Każde
z tych zaplanowanych działań ma charakter lokalny, w związku z czym oddziaływania będą
występowały jedynie na niewielkich obszarach i będą miały charakter odwracalny.
Jednakże,
oddziaływania
tych
inwestycji
będą
zróżnicowane
na
etapie
budowy
i eksploatacji (dotyczy to głównie projektów ze strefy przestrzennej i gospodarczej).
Zadania inwestycyjne przewidziane do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Powiatu
Chojnickiego do roku 2025:
• stworzenie tras narciarstwa biegowego,
43 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• odnowa techniczna dróg powiatowych,
• utworzenie parku naukowo – technologicznego w Chojnicach,
• budowa sal sportowych,
• modernizacja istniejących budynków oświatowych,
• dostosowanie
budynków
użyteczności
publicznej
do
wymogów
osób
niepełnosprawnych,
• remont siedziby KP Policji,
• rozbudowa
szpitala
i
tworzenie
nowych
oddziałów,
rozbudowa
kardiologii,
diabetologii itp.
Faza realizacji inwestycji (budowy)
Etap ten charakteryzuje się największym negatywnym oddziaływaniem na środowisko.
Każdy przewidziany do realizacji projekt związany jest albo z modernizacją istniejących
obiektów (budynku, drogi), albo z budową nowych obiektów.
W przypadku budowy nowych obiektów największa ingerencja w środowisko związana jest
z zajęciem nowego terenu pod obiekt. W związku z tym konieczne jest wyłączenie pewnej
powierzchni na stałe z użytkowania przyrodniczego. Jednakże zaproponowane projekty
w większości zakładają modernizację starych budynków lub budowę nowych. Do projektów
zakładających budowę nowych lokali zaliczyć należy:
• utworzenie parku naukowo – technologicznego w Chojnicach,
• budowa sal sportowych,
• rozbudowa
szpitala
i
tworzenie
nowych
oddziałów,
rozbudowa
kardiologii,
diabetologii itp.
Pozostałe projekty, oprócz wymienionych powyżej, opierać się będą jedynie na
modernizacji budynków pod kątem technicznym.
Największy wpływ w trakcie budowy na środowisko będą miały:
• emisja zanieczyszczeń pochodzących ze spalania paliwa w silnikach spalinowych
pojazdów mechanicznych używanych w trakcie prac budowlanych,
• hałas spowodowany pracą sprzętu mechanicznego,
• odpady powstające w czasie wykonywania robót ziemnych i budowlanych.
Powietrze atmosferyczne
Prace realizowane w fazie budowy w znacznym stopniu będą oddziaływały na stan
atmosfery. W wyniku prac zwiększona zostanie emisja substancji emitowanych z silników
samochodowych (pojazdy oraz maszyny robocze), gazów i pyłów (prace spawalnicze, prace
malarskie i inne).
44 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Hałas
Nieodłącznym elementem pracy maszyn oraz pojazdów jest emitowanie przez nie
dodatkowych dawek hałasu i drgań do środowiska. Największy wpływ tych emisji odczują
mieszkańcy przebywający w okolicach terenu inwestycji.
Środowisko gruntowo – wodne oraz gospodarka gruntowo – wodna
W czasie trwania prac z użyciem sprzętu budowlanego i pojazdów istnieje możliwość
skażenia gleby substancjami ropopochodnymi (wycieki różnego typu olejów). W wyniku
tego może również dojść do skażenia wód podziemnych. Oprócz tego w wyniku
prowadzenia robót ziemnych w formie kopania fundamentów może dojść do zachwiania
stosunków wodnych oraz do przerwania warstw wodonośnych.
Roślinność
Możliwe jest wystąpienie konieczności usunięcia niektórych drzew lub krzewów
z planowanego terenu inwestycji. W wyniku prac ziemnych możliwym skutkiem jest
również uszkodzenie korzeni drzew, które w wyniku tego mogą ulec przesuszeniu lub
przemarznięciu.
Odpady
W wyniku zaplanowanych prac budowlanych oraz remontowych nieuniknionym zjawiskiem
będzie powstawanie licznych odpadów. Do głównych typów tych odpadów zaliczymy:
• odpady w postaci nadwyżki ziemi,
• odpady asfaltowe,
• odpady związane z eksploatacją maszyn i pojazdów, jak np. oleje odpadowe, smary
i inne,
• złom stalowy,
• zniszczone kable,
• materiały konstrukcyjne,
• materiały ceramiczne, szkło, drewno, tworzywa sztuczne,
• azbest,
• odpady bytowe pracowników.
Część z tych odpadów klasyfikowana jest, jako odpady niebezpieczne. Dlatego też bardzo
istotnym faktem jest odpowiednie ich zabezpieczenie i utylizacja.
W przypadku prowadzenia robót modernizacyjnych zaplanowanych w ramach pozostałych
projektów oddziaływanie na środowisko związane będzie jedynie z emisją hałasu,
zanieczyszczeniem powietrza oraz generowaniem odpadów.
45 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Większość
z
tych
oddziaływań
będzie
miały
charakter
jedynie
przejściowy
(zanieczyszczenie powietrza, odpady, hałas), a wszystkie one będą oddziaływały jedynie
lokalnie.
Faza eksploatacji
Powietrze atmosferyczne
Oddziaływanie na powietrze związane będzie jedynie z emisją substancji szkodliwych
powstających w wyniku spalania paliw. Jednakże większość obiektów podłączona będzie do
głównej sieci ciepłowniczej miasta. W przypadku oddziaływania modernizowanych dróg
związane będzie z emisją spalin, która powinna zostać ograniczona dzięki usprawnieniu
systemu komunikacji oraz poprawie jakości nawierzchni dróg.
Hałas
W
przypadku
budynków
źródłami
hałasu
będą
jedynie
urządzenia
wentylacyjne
i klimatyzacyjny. Urządzenia te są wyposażone w technologie zmniejszające poziom
emitowanego hałasu. Przeciętnie wynosi on ok. 75dB.
W przypadku dróg źródłami hałasu i drgań będzie liczba samochodów.
Gospodarka wodno – ściekowa
Ścieki bytowo – gospodarcze odprowadzane będą do sieci kanalizacyjne, natomiast wody
opadowe z dróg, dachów i terenów utwardzonych zbierane będą siecią kanalizacji
deszczowej.
Odpady
Będą to głównie odpady wynikające z zaspakajania potrzeb życiowych człowieka, a więc
odpady komunalne, do których zaliczamy:
• papier i tektura,
• szkło,
• tworzywa sztuczne,
• metale.
Oprócz nich pod uwagę należy wziąć:
• odpady niebezpieczne (min. odpady medyczne ze szpitala),
• odpady z terenów zielonych,
• inne odpady niesegregowane.
Ludzie
46 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Wszystkie zaplanowane projekty będą w znacznym stopniu oddziaływały na podniesienie
standardu życia mieszkańców, głównie poprzez:
• poprawę stanu technicznego budynków,
• podniesienie poziom bezpieczeństwa mieszkańców,
• promowanie prozdrowotnego rozwoju dzieci i młodzieży,
• stworzenie nowych miejsc pracy,
• ograniczenie poziomu bezrobocia,
• stworzenie nowych elementów bazy sportowo – rekreacyjnej,
• podniesienie atrakcyjności powiatu,
• ożywienie gospodarcze miasta.
5.1.2 Ekologiczne efekty realizacji Strategii
Efekt ekologiczny jest to jeden z najważniejszych wskaźników stosowanych przy ocenie
skuteczności realizacji polityki ekologicznej państwa.
W ogólnym ujęciu praktycznym efekt ekologiczny rozumiany jest, jako zmniejszenie ilości
zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska w relacji przed i po realizacji, w tym
przypadku zadań zapisanych w Strategii.
Większość zadań ma tutaj charakter „miękki”, czyli dotyczą one przede wszystkim
promocji powiatu. Jednak niektóre z nich wymagają ingerencji w środowisko naturalne.
Zadania takie spowodują ograniczenie emisji przede wszystkim spalin samochodowych
(poprzez modernizację dróg powiatowych) oraz niskiej emisji (poprzez promowanie
odnawialnych źródeł energii). Dodatkowo objęcie następnych terenów prawną ochroną
umożliwi zabezpieczenie ich przed np. ruchem samochodowym, co ujęte zostanie
w przepisach
szczegółowych
dotyczących
konkretnych
już
terenów.
Propagowanie
selektywnej zbiórki odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych,
przyczyni się do ochrony środowiska wodnego oraz glebowego. Zabezpieczy również tereny
leśne, które są najczęstszym miejsce „utylizacji” tego typu odpadów.
Wspomniane powyżej zadania dotyczące promocji Powiatu powinny wskazywać przede
wszystkim na bardzo liczne tereny znajdujące się pod ochroną oraz na niski poziom
rozwoju przemysłu, co dla celów turystycznych powinno mieć ogromne znaczenie.
5.1.3 Przewidywane zmiany i przekształcenia w środowisku przyrodniczym oraz
wpływ realizacji Strategii
na obszary chronione, w tym objęte siecią
NATURA 2000
Teren całego powiatu chojnickiego jest terenem o szczególnych walorach środowiskowych.
Ponad 60% powierzchni powiatu jest objęta ochroną w różnym stopniu. Dlatego też
47 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
przeprowadzenie jakichkolwiek inwestycji infrastrukturalnych na tym terenie wymaga
solidnego ich opracowania.
Przede wszystkim należy upewnić się czy realizacja danego zadania nie wpłynie na
pogorszenie właściwości tych cennych obszarów.
Zadania zaplanowane do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do
roku 2025 w 90% to zadania o charakterze promocyjnym – niepowodujące żadnych zmian
w istniejącym stanie środowiska.
Pozostałe 10% to zadania inwestycyjne, które będą mogły wpływać na stan środowiska.
Jednak jak już podkreślono w kilku punktach tego opracowania zadania te mają charakter
bardzo lokalny a ich oddziaływanie na środowisko na
każdym
etapie procesu
inwestycyjnego jest bardzo małe. Zadania te zaplanowane zostały dodatkowo na terenach
już zurbanizowanych, a więc nie będzie również ingerencji w nowe tereny, a tym bardziej
w tereny chronione.
5.2 Wpływ realizacji Strategii na ludzi i środowisko
Zaplanowane w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego działania infrastrukturalne będą
w głównej
mierze
oddziaływały
na
ludzi
i
środowisko
ich
otaczające.
Poniżej
przedstawiona została analiza projektów oddziałujących na te dwa czynniki.
1.
Odnowa techniczna dróg powiatowych:
(a) Wpływ na ludzi:
• Podniesienie poziomu bezpieczeństwa pieszych i zmotoryzowanych,
• Podniesienie atrakcyjności miejscowości,
• Polepszenie klimatu akustycznego
(b) Wpływ na środowisko:
• Ograniczenie zanieczyszczenia powietrza, gleb i wód,
• Zmniejszenie poziomu hałasu,
• Ograniczenie emisji spalin.
2.
Utworzenie parku naukowo – technologicznego w Chojnicach:
(a) Wpływ na ludzi:
• Stworzenie nowych miejsc pracy,
• Spadek bezrobocia,
• Dostęp do najnowszych technologii,
• Wzrost konkurencyjności regionu,
48 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Zwiększone możliwości rozwojowe,
• Ograniczenie marginalizacji.
(b) Wpływ na środowisko:
• Zajęcie gruntów pod budowę,
• Trwała zmiana użytkowania gruntów,
• Zmiana krajobrazu.
3.
Budowa sal sportowych:
(a) Wpływ na ludzi:
• Podniesienie poziomu świadczonych usług edukacyjnych,
• Podniesienie bezpieczeństwa uczniów,
• Prawidłowy rozwój fizyczny dzieci i młodzieży,
• Propagowanie aktywnego stylu życia,
• Ograniczenie patologii wśród dzieci i młodzieży,
• Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży,
• Ograniczenie niebezpieczeństwa w szkole i na boiskach,
• Podniesienie atrakcyjności okolicy,
• Rozszerzenie oferty zajęć z wychowania fizycznego.
(b) Wpływ na środowisko:
• Odpowiednie zagospodarowanie terenu,
• Uporządkowanie terenów wokół szkół,
• Trwałe przekształcenie środowiska glebowego pod budowę sal gimnastycznych.
4.
Modernizacja istniejących budynków oświatowych:
(a) Wpływ na ludzi:
• Podniesienie poziomu usług edukacyjnych,
• Rozszerzenie oferty edukacyjnej,
• Podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów.
(b) Wpływ na środowisko:
• Ograniczenie utraty ciepła (w wypadku wykonania termomodernizacji budynków).
5.
Dostosowanie
budynków
użyteczności
publicznej
do
wymogów
osób
niepełnosprawnych:
(a) Wpływ na ludzi:
• Podniesienie dostępności budynków dla osób niepełnosprawnych,
• Likwidacja barier,
49 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• Umożliwienie
osobom
niepełnosprawnym
normalnego
funkcjonowania
w społeczeństwie,
• Umożliwienie podjęcia pracy osobom niepełnosprawnym,
• Ograniczenie bezrobocia,
• Podniesienie atrakcyjności miejscowości.
(b) Wpływ na środowisko:
• brak
6.
Remont siedziby KP Policji:
(a) Wpływ na ludzi:
• Podniesienie komfortu pracy,
• Podniesienie atrakcyjności wizualnej budynku.
(b) Wpływ na środowisko:
• Ograniczenie strat ciepła (w przypadku wykonania prac termomodernizacyjnych).
7.
Rozbudowa
szpitala
i
tworzenie
nowych
oddziałów,
rozbudowa
kardiologii,
diabetologii itp.
(a) Wpływ na ludzi:
• Podniesienie poziomu życia,
• Łatwiejszy dostęp do większej liczby specjalistów,
• Podniesienie jakości świadczonych usług,
• Możliwość wprowadzenia akcji profilaktyki zdrowotnej,
• Brak konieczności leczenia się w innych, odległych miejscowościach.
(b) Wpływ na środowisko:
• Zajęcie terenu pod nową inwestycję,
• Zagospodarowanie terenu wokół szpitala,
• Oddziaływanie jedynie na etapie budowy.
5.3 Wpływ realizacji Strategii na dobra materialne i zabytki
Wśród projektów zaplanowanych w ramach realizacji Strategii Rozwoju Powiatu
Chojnickiego do roku 2025 nie znalazły się żadne projekty związane z rewitalizacją
obiektów historycznych oraz sakralnych.
Realizacja pozostałych projektów, przedstawionych w rozdziale 4.4, nie wpłynie na stan
obiektów historycznych i zabytkowych powiatu.
50 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
5.4 Prawdopodobieństwo wystąpienia, czasu trwania, częstotliwości i odwracalności
oddziaływań
Przeprowadzenie każdej z zaplanowanych inwestycji wiąże się ściśle z oddziaływaniem na
środowisko i na ludzi. Oddziaływania te będą występowały zarówno na etapie budowy, jak
i na etapie użytkowania. Jednakże sposób, w jaki prowadzone będą prace jak i kierunek
zmian,
do
których
ma
prowadzić
dana
inwestycja,
określają
ściśle,
z
jakimi
oddziaływaniami i o jakim charakterze będziemy mieli do czynienia.
Zaproponowane zadania w ramach realizacji zapisów Strategii nie spowodują polepszenia
ani pogorszenia stanu środowiska.
5.5 Informacje
na
temat
możliwych
skumulowanych
lub
transgranicznych
oddziaływań na środowisko
Skumulowane oddziaływania występują głównie w trakcie jednoczesnej realizacji
przedsięwzięć oddziałujących na środowisko.
Zaplanowane w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 projekty realizowane
będą zgodnie z przyjętym harmonogramem. W związku z dość długim okresem realizacji
niewielkiej ilości projektów infrastrukturalnych możliwe jest takie ułożenie harmonogramu
prowadzenia robót, aby nie były one prowadzone w jednym czasie, co maksymalnie
ograniczy możliwość wystąpienia oddziaływań skumulowanych.
Część zaplanowanych inwestycji będzie wiązała się z pewnymi utrudnieniami w życiu
i funkcjonowaniu miasta i mieszkańców. Należy przygotować dokładny projekt, obejmujący
między innymi organizację ruchu na czas planowanych robót dotyczących modernizacji
dróg powiatowych.
Nie jest możliwe wystąpienie oddziaływań transgranicznych w związku z realizacją
postanowień Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego. Z jednej strony jest to podyktowane
zbyt dużą odległością od granicy państwa, a z drugiej strony małym oddziaływaniem
planowanych inwestycji na środowisko. Oddziaływania te nie wpłyną w żaden sposób na
powietrze, klimat akustyczny, gospodarkę wodno – ściekową oraz gospodarkę odpadami
państw sąsiednich.
Skondensowaną, całościową ocenę wpływu projektów ujętych w Strategii Rozwoju Powiatu
Chojnickiego do roku 2025 przedstawiono w tabeli nr 7 na końcu opracowania.
51 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
6
Ocena Strategii z punktu widzenia wpływu na środowisko
6.1 Ocena rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą
negatywnych
oddziaływań
na
środowisko,
mogących
być
rezultatem realizacji Strategii
Przedstawione w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 projekty mają
postać ogólną i poglądową. Brak jest szczegółowo opracowanych projektów realizacji
założonych
do
spełnienia
celów.
Jednocześnie
należy
podkreślić,
iż
negatywne
oddziaływania na środowisko wystąpią jedynie w fazie realizacji inwestycji i będą to
oddziaływania lokalne, o charakterze przejściowych. Dlatego też nie przewiduje się
potrzeby wdrażania dodatkowych rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie
lub kompensację przyrodniczą negatywnych, trwałych oddziaływań na środowisko.
W rozdziale 6.2. przedstawiono sposoby ograniczenia krótkoterminowych oddziaływań
negatywnych występujących jedynie na etapie budowy.
6.2 Propozycje
rozwiązań
ograniczających
negatywny
wpływ
na
środowisko
zaplanowanych zadań
Prowadzenie prac zarówno remontowych, jak i budowlanych łączy się z oddziaływaniem na
środowisko. Pomimo, iż oddziaływanie tego typu ma charakter lokalny i chwilowy, można
podjąć działania mające na celu zniwelowanie oddziaływania negatywnego.
Ustalenia ogólne:
• Roboty budowlane z zastosowaniem sprzętu i maszyn robotniczych powinny być
prowadzone z należytą starannością, nie dopuszczając do zanieczyszczenia wód
i gruntów prze niekontrolowane wycieki substancji ropopochodnych,
• W trakcie realizacji przedsięwzięcia należy zapewnić oszczędne korzystanie z terenu,
ochronę naturalnego ukształtowania i stosunków wodnych, wszelkie przekształcenia
naturalnego ukształtowania terenu i stosunków wodnych powinny być dopuszczalne
jedynie w zakresie wymaganym przy realizacji przedsięwzięcia,
• W toku budowy i remontu oraz eksploatacji należy zapewnić właściwą organizację
robót z zastosowaniem sprawnego sprzętu,
• Po zakończeniu prac należy oczyścić teren z wszelkich zalegających zanieczyszczeń
i odpadów,
• Zdjęta lub uszkodzona warstwa humusu powinna zostać odtworzona,
• Wszelkie zniszczenia szaty roślinnej należy ograniczyć do minimum,
• Należy stosować do wykonania przedsięwzięcia materiały posiadające świadectwa
dopuszczenia,
52 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• W trakcie prac należy postępować z powstającymi odpadami zgodnie z zapisami
ustawy z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach,
• W projekcie budowlanym należy przewidzieć i zabezpieczyć miejsca gromadzenia,
magazynowania odpadów przewidzianych do wytworzenia w trakcie realizacji
przedsięwzięcia,
• W projekcie budowlanym należy przewidzieć sposób i warunki postępowania
z wytworzonymi odpadami,
• Projekt budowlany powinien uwzględniać stosowanie nowoczesnych, przyjaznych
środowisku rozwiązań i technologii,
• Wprowadzić kontrolę i nadzór nad realizacją prac budowlanych.
W
przypadku
oddziaływania
na
powietrze
atmosferyczne
poprzez
wprowadzenie
dodatkowych dawek gazów i pyłów, można zastosować następujące środki zapobiegawcze:
• Zwilżanie powierzchni terenu i zwilżanie sypkiego materiału składowanego na
pryzmach (piasek),
• Unikanie warunków sprzyjających pyleniu podczas przesypywania sypkiego materiału,
• Szybkie zagospodarowanie powierzchni, która została odsłonięta i przez to narażona
na erozję eoliczną,
• Techniczne czyszczenia kół pojazdów wyjeżdżających na ulice z placu budowy oraz
czyszczenie na mokro odcinków ulic.
Ograniczenie hałasu powinno nastąpić poprzez zastosowanie następujących środków:
• Konieczność spełniania przez stosowane maszyny kryteriów dotyczących ich mocy
zawartych w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r.
w sprawie
zasadniczych
wymagań
dla
urządzeń
używanych
na
zewnątrz
pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263, poz. 2202, zm.
Dz.U. 2006.32.223, 2007.105.718).,
• Prace budowlane powinny być prowadzone tylko w porze dziennej,
• Stosowanie obudów i ekranów akustycznych,
• Stosowanie materiałów dźwiękoszczelnych,
• Planowanie
prac
z
uwzględnieniem
jak
najmniejszej
liczby
pracowników
przebywających w obszarze oddziaływania akustycznego.
Środowisko glebowe:
• Zabezpieczenie
gleby
przed
substancjami
ropopochodnymi
pochodzącymi
z używanych maszyn i pojazdów, poprzez utworzenie utwardzonego placu, na
którym te maszyny i pojazdy będą parkowały,
• Monitoring stanu technicznego wykorzystywanych pojazdów i maszyn.
53 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Roślinność:
• Odpowiednie zabezpieczenie roślinności wysokiej przed uszkodzeniami (konary, pnie
oraz korzenie),
• Ograniczenie wycinki.
Odpady:
• Utrzymywanie odpowiedniego porządku na terenie prac,
• Składowanie odpadów w wyznaczonych do tego celu miejscach i pojemnikach,
• Przekazanie odpadów nadających się do recyklingu odpowiednim firmom oraz
odpowiednie unieszkodliwienie pozostałych odpadów,
• W przypadku ochrony zwierząt i roślin harmonogram prac powinien uwzględniać:
dostosowanie sposobów i terminów wykonywania prac agrotechnicznych, leśnych,
budowlanych, remontowych i innych tak, aby zminimalizować ich wpływ na biologię
zwierząt i ich siedliska (Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 października
2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz.
1419))
• Prace ziemne oraz inne prace związane z wykorzystaniem sprzętu mechanicznego lub
urządzeń technicznych, prowadzone w obrębie bryły korzeniowej drzew lub
krzewów na terenach zieleni lub zadrzewieniach powinny być wykonywane
w sposób najmniej szkodzący drzewom lub krzewom (art. 83 ust. 1 ustawy dnia 16
kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (jed. tekst Dz. U. z 2013 r., Poz. 627))
Przedstawione powyżej zabiegi w znaczny sposób wpłyną na ograniczenie negatywnego
oddziaływania realizacji projektów na stan środowiska na etapie budowy lub prowadzenia
prac remontowych.
7
Uwagi końcowe i zalecenia
a. Wnioski i zalecenia dotyczące realizacji Strategii
Przeprowadzona analiza stanu jakości środowiska na terenie powiatu chojnickiego
w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 i innych dokumentach
o charakterze
strategicznym,
jak
również
w
niniejszym
opracowaniu,
wskazuje
jednoznacznie na konieczność podjęcia działań mających na celu przede wszystkim
utrzymanie
istniejącego
stanu
z
ewentualnym
polepszeniem
jakości
powietrza
atmosferycznego i zmniejszeniem poziomu hałasu wzdłuż ciągów komunikacyjnych.
54 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Zaproponowane działania w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 są
kompatybilne z wieloma dokumentami o znaczeniu międzynarodowym, krajowym, ale
również wojewódzkim, regionalnym i lokalnym. Umożliwią one spełnienie tylko niektórych
ich zapisów, ale spowodują wiele korzyści, szczególnie w zakresie promocji analizowanego
obszaru.
W celu realizacji tych zapisów konieczne jest jednak sporządzenie dokładnych,
szczegółowych planów budowy, przebudowy lub modernizacji, w których na każdym etapie
powinny zostać uwzględnione założenia ochrony środowiska. Prowadzone prace powinny
być jak najmniej uciążliwe dla otaczającego środowiska naturalnego oraz mieszkańców
tych terenów.
Przy przygotowywaniu wszelkich dokumentów planistycznych należy zwrócić szczególną
uwagę na utrzymanie ładu przestrzennego i architektonicznego, co w konsekwencji
pozytywnie oddziaływać będzie na kwestie związane z ochroną środowiska w powiecie.
Z punktu widzenia ochrony środowiska działania te powinny przynieść w przyszłości
pozytywne zmiany, jednakże obecnie ze względu na etap planowania, nie ma możliwości
oszacowania ich wielkości.
Nie przewiduje się wystąpienia oddziaływań skumulowanych oraz transgranicznych.
b. Propozycje dotyczące monitorowania zmian w środowisku
Monitoring środowiska jest jednym z podstawowych narzędzi umożliwiających kontrolę
jego jakości. Wprowadzone zmiany, również w środowisku, w wyniku wykonania zapisów
Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025, kontrolowane będą w pięciu etapach
równoważnych pięciu wyznaczonym celom strategicznym:
• Zwiększenie znaczenia funkcji turystycznej powiatu,
• Ukierunkowanie rozwoju powiatu, jako ponadregionalnego centrum gospodarczego,
• Ochrona środowiska przyrodniczego i przestrzennego powiatu chojnickiego,
• Rozwój postaw aktywności, ustawicznej edukacji i podmiotowości obywateli powiatu,
• Podniesienie poziomu życia mieszkańców powiatu, do co najmniej średniego
w województwie pomorskim.
Realizacja projektów zawartych w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego spowodować
powinna w środowisku:
• zwiększenie procentu powierzchni powiatu objętych aktualnym miejscowym planem
zagospodarowania przestrzennego,
55 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
• zwiększenie powierzchni powiatu prawnie chronionej,
• zwiększenie zainstalowanej mocy urządzeń energetycznych na bazie odnawialnych
źródeł energii i jej stosunku do całości zużytej energii,
• zmniejszenie poziomu zanieczyszczeń gazowych i pyłowych na terenie powiatu,
• zwiększenie stopnia skanalizowania poszczególnych gmin powiatu,
• podniesienie jakości wód w Jeziorze Charzykowskim oraz w rzekach Brdzie i Wdzie.
8
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Podstawą prawną sporządzenia niniejszej Prognozy jest art. 46 Ustawy z dnia
3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.
z 2013
poz.
1235).
Artykuł
ten
narzuca
obowiązek
przeprowadzenia
prognozy
oddziaływania na środowisko skutków realizacji dokumentów strategicznych opracowanych
przez organy administracyjne. Zapisy Ustawy z dnia 3 października 2008 roku
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska i ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2013 poz. 1235) stanowią
dostosowanie przepisów krajowych do wymogów Unii Europejskiej. Jest to nawiązanie do
Dyrektywy 2001/42/WE z 27.06.2001r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów
i programów na środowisko. Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju
Powiatu Chojnickiego do roku 2025 wykonana została zgodnie z wymogami art. 51 Ustawy
z dnia 3 października 2008 roku. Podstawowymi elementami prognozy, zgodnie z w/w
ustawą, powinny być:
• Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązania z innymi dokumentami,
• Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
• Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
• Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
• Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.
Zapisy Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 są spójne z wieloma
programami
i
planami
o
znaczeniu
międzynarodowym,
krajowym,
wojewódzkim,
regionalnym oraz lokalnym. Z punktu widzenia ochrony środowiska zapisy w tych
dokumentach dotyczą przede wszystkim poprawy jakości powietrza i ograniczenia hałasu,
jak również objęcia kolejnych terenów formami prawnej ochrony i promocji powiatu.
Zadania związane z realizacją tego celu przyczynią się głównie do poprawy warunków
estetycznych powiatu oraz wpłyną na podniesienie poziomu życia mieszkańców. Strategia
56 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 obejmuje swoim zasięgiem cały teren
powiatu. Realizacja zaproponowanych projektów budowlanych i modernizacyjnych
spowoduje oddziaływanie na etapie budowy, jak i na etapie eksploatacji. Na etapie
budowy wystąpią oddziaływania krótkotrwałe o znaczeniu lokalnym, spowodowane głównie
działaniami ciężkiego sprzętu oraz wykonywanymi pracami remontowanymi. Natomiast na
etapie eksploatacji oddziaływania będą długotrwałe i spowodują poprawę stanu środowiska
naturalnego na terenach objętych realizacją Projektów w ramach Strategii. Ze względu na
odpowiednie ułożenie harmonogramu prac wszystkich inwestycji nie będzie występowało
oddziaływanie
skumulowane.
Również
nie
będzie
miało
miejsca
oddziaływanie
transgraniczne. Kompleksowa realizacja zapisów Strategii umożliwi poprawę stanu
środowiska na terenie powiatu. Zmiany te będą zauważalne głównie w poprawie jakości
takich elementów jak:
• Powietrze
atmosferyczne
–
zdecydowanej
poprawie
ulegnie
stan
powietrza
atmosferycznego. Spowodowane będzie to poprawą stanu nawierzchni dróg
(wymiana nawierzchni) oraz zastępowaniem tradycyjnych sposobów ogrzewania –
odnawialnymi źródłami energii,
• Krajobraz – podniesienie atrakcyjności wizualnej miasta poprzez prace remontowe
obiektów użyteczności publicznej,
• Zwiększenie ilości terenów objętych prawnymi formami ochrony przyrody,
• Podniesienie poziomu życia mieszkańców – m.in. poprzez podniesienie poziomu
kształcenia, rozbudowę szpitala,
• Podniesienie atrakcyjności powiatu – realizacja założeń umożliwi kompleksowe
pokonanie wielu mankamentów powiatu, co w zdecydowanym stopniu spowoduje
wzrost jego atrakcyjności, szczególnie pod względem turystycznym.
57 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Tabela 7 Ocena wpływu realizacji projektów ujętych w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025 na stan środowiska i zdrowie ludzi
Komponenty środowiska
L.p.
Projekt
Różnorodność
biologiczna,
Powietrze i
Ludzie
Woda
roślin, zwierzęta
1
2
3
4
Odnowa techniczna dróg powiatowych
Utworzenie parku naukowo –
technologicznego w Chojnicach
Budowa sal sportowych
Modernizacja istniejących budynków
oświatowych
środowisko
akustyczne
Powierzchnia
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby
naturalne
Zabytki
+
+
+
+
+/-
+
+
+
+
-
+
0
+/-
-
-
-
-
0
-
+
0
0
-
-
0
0
0
+
+
+
+
+
+
+
0
+
0
+
0
0
0
0
0
0
0
0
+
0
0
0
+
0
0
+
-
+
+
+
-
-
-
0
0
Dostosowanie budynków użyteczności
5
publicznej do wymogów osób
niepełnosprawnych
6
Remont siedziby KP Policji
Rozbudowa szpitala i tworzenie nowych
7
oddziałów, rozbudowa kardiologii,
diabetologii itp.
Źródło: Opracowanie własne.
58 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Tabela 8 Wnioski i rekomendacje
L.p.
Wniosek
Rekomendacja
1
Konieczność podjęcia działań mających
na celu przede wszystkim utrzymanie
istniejącego stanu środowiska z
ewentualnym polepszeniem jakości
powietrza atmosferycznego i
zmniejszeniem poziomu hałasu wzdłuż
ciągów komunikacyjnych.
Wdrożenie w życie projektów, które
przyczynią się do poprawy jakości
powietrza atmosferycznego i
zmniejszenia poziomu hałasu, głównie
wzdłuż ciągów komunikacyjnych na
analizowanym terenie.
2
Zaproponowane działania w Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku
2025 są kompatybilne z wieloma
dokumentami o znaczeniu
międzynarodowym, krajowym, ale
również wojewódzkim, regionalnym i
lokalnym. Umożliwią one spełnienie tylko
niektórych ich zapisów, ale spowodują
wiele korzyści, szczególnie w zakresie
promocji analizowanego obszaru.
Przeprowadzenie jak największej ilości
działań promocyjnych o zasięgu
krajowym, jak również
międzynarodowym.
3
Dobre rozplanowanie przestrzenne i
czasowe wykonania zamierzonych
inwestycji umożliwi ograniczenie
negatywnego wpływu na środowisko oraz
na ludzi.
4
Promocja regionu związana jest przede
wszystkim z występowaniem wielu
naturalnych terenów. Należy dołożyć
wszelkich starań, aby jak największe
powierzchnie powiatu nie zostały
przekształcone.
W celu realizacji inwestycji konieczne
jest sporządzenie dokładnych,
szczegółowych planów budowy,
przebudowy lub modernizacji, w których
na każdym etapie powinny zostać
uwzględnione założenia ochrony
środowiska. Prowadzone prace powinny
być jak najmniej uciążliwe dla
otaczającego środowiska naturalnego
oraz mieszkańców tych terenów.
Przy przygotowywaniu wszelkich
dokumentów planistycznych należy
zwrócić szczególną uwagę na utrzymanie
ładu przestrzennego i
architektonicznego, co w konsekwencji
pozytywnie oddziaływać będzie na
kwestie związane z ochroną środowiska
w powiecie.
59 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
5
Wykonanie wszystkich zaplanowanych
inwestycji nie spowoduje wystąpienia
oddziaływań skumulowanych oraz
transgranicznych.
Koniecznym
jest
wykonanie
bardzo
dokładnych i logicznie przemyślanych
pod
względem
czasowym
projektów
wszystkich zaplanowanych inwestycji.
Spis tabel i rysunków
Spis tabel
Tabela 1 Klasyfikacja powiatu chojnickiego w 2012 r. ze względu na poszczególne
zanieczyszczenia pod kątem ochrony zdrowia .............................................................................. 25
Tabela 2 Główne dopływy Brdy ............................................................................................................. 27
Tabela 3 Główne dopływy Wdy ............................................................................................................. 27
Tabela 4 Parametry GZWP występujących na terenie powiatu ............................................................ 32
Tabela 5 Klasyfikacja wód podziemnych województwa pomorskiego badanych w 2012 roku w ramach
monitoringu operacyjnego realizowanego przez WIOŚ w Gdańsku ..................................................... 33
Tabela 6 Struktura gruntów .............................................................................................................. 34
Tabela 7 Ocena wpływu realizacji projektów ujętych w Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do
roku 2025 na stan środowiska i zdrowie ludzi ...................................................................................... 58
Tabela 8 Wnioski i rekomendacje ......................................................................................................... 59
Spis rysunków
Rysunek 1 Położenie powiatu chojnickiego .......................................................................................... 21
Rysunek 2 Powiat Chojnicki ................................................................................................................... 23
Rysunek 3 Lokalizacja stacji pomiarowych powietrza atm. w powiecie chojnickim w 2012 r .............. 25
Rysunek 4 Ocena stanu powierzchniowych wód płynących w ramach monitoringu diagnostycznego
prowadzonego na obszarze powiatu chojnickiego w 2012 roku .......................................................... 32
Rysunek 5 Lokalizacja Głównych Zbiorników ........................................................................................ 32
60 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
Aneks
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku
2025 przedłożona została do zaopiniowania Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska
(RDOŚ) oraz Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu. RDOŚ wystosował w
swojej opinii 5 uwag, z czego 4 były uwagami stylistycznymi i językowymi. Natomiast 5
uwaga dotyczyła rozszerzenia opisu aktualnego stanu jakości wód w jeziorach powiatu
chojnickiego. Wszystkie te uwagi zostały wprowadzone do Prognozy w proponowanej przez
RDOŚ formie. Natomiast PPIS nie wniósł żadnych uwag do przedstawionej mu Prognozy i
przyjął ją w całości, w nie zmienionej formie.
Prognoza oddziaływania na środowisku Strategii Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku
2025 została również udostępniona mieszkańcom. Konsultacje społeczne zakończyły się 19
grudnia 2013 roku. w wyznaczonym czasie nie wpłynęły żadne uwagi, opinie ani propozycje
zmian do ww dokumentu.
Duży poziom ogólności planowania strategicznego i ramy czasowe sprawiają, że na
obecnym etapie prac trudno jest wskazać rozwiązania alternatywne. Dlatego też Prognoza
ta nie przewiduje konieczności wprowadzenia zmian w zaplanowanych inwestycjach. Są
one dopiero na etapie planowania, brak jest dokładnej dokumentacji projektowej, na
podstawie której można by przedstawić alternatywne rozwiązania lub zaproponować
zmiany w ich realizacji.
Zaplanowane
inwestycje
transgranicznego
dlatego
nie
będą
też
nie
powodowały
powstawania
przeprowadzono
postępowania
oddziaływania
dotyczącego
transgranicznego oddziaływania na środowisko zaplanowanych inwestycji.
Monitoring zmian w środowisku w skutek przeprowadzenia zaplanowanych inwestycji
powinien obejmować:
• zwiększenie procentu powierzchni powiatu objętych aktualnym miejscowym planem
zagospodarowania przestrzennego,
• zwiększenie powierzchni powiatu prawnie chronionej,
• zwiększenie zainstalowanej mocy urządzeń energetycznych na bazie odnawialnych
źródeł energii i jej stosunku do całości zużytej energii,
• zmniejszenie poziomu zanieczyszczeń gazowych i pyłowych na terenie powiatu,
• zwiększenie stopnia skanalizowania poszczególnych gmin powiatu,
• podniesienie jakości wód w Jeziorze Charzykowskim oraz w rzekach Brdzie i Wdzie.
61 | S t r o n a
Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii
Rozwoju Powiatu Chojnickiego do roku 2025
62 | S t r o n a