fundusze strukturalne

Transkrypt

fundusze strukturalne
FUNDUSZE STRUKTURALNE
A ORGANIZACJE POZARZĄDOWE
Departament Pożytku Publicznego
1
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO (ERDF)
EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY (ESF)
Sektorowy
Program
Operacyjny
Wzrost
Konkurencyjności
Przedsiębiorstw
(SPO-WKP)
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalnego
(ZPORR)
INTERREG III
ESPON Europejska Sieć
Obserwacyjna
Planowania
Przestrzennego
INTERACT 2002 –
200
Sektorowy
Program
Operacyjny
Rozwój Zasobów
Ludzkich (SPORZL)
Priorytet 1:
Rozwój
przedsiębiorczości i
wzrost innowacyjności
poprzez wzmocnienie
instytucji otoczenia
biznesu
Priorytet 1:
Rozbudowa i
modernizacja
infrastruktury służącej
wzmacnianiu
konkurencyjności
regionów
Priorytet 3
Rozwój lokalny
Działanie 1.1:
Wzmocnienie instytucji wspierających
działalność przedsiębiorstw
Działanie 1.4:
Wzmocnienie współpracy między sferą
badawczo-rozwojową a gospodarką
Działanie 1.4:
Rozwój turystyki i kultury
Działanie 1.5: Infrastruktura społeczeństwa
informacyjnego
Działanie 3.1:
Obszary wiejskie
Działanie 3.2:
Obszary podlegające restrukturyzacji
Działanie 3.3: Zdegradowane obszary
miejskie, poprzemysłowe i powojskowe
Działanie 3.5:
Lokalna infrastruktura społeczna
Komponent A
współpraca
przygraniczna
Komponent B
współpraca
transnarodowa
Komponent C
współpraca
międzyregionalna
Priorytet 1:
Działanie 1.1:
Aktywna polityka rynku Rozwój i modernizacja instrumentów
pracy oraz integracji instytucji rynku pracy
zawodowej i społecznej Działanie 1.2:
Perspektywy dla młodzieży
Działanie 1.3:
Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego
bezrobocia
Działanie 1.4:
Integracja zawodowa i społeczna osób
niepełnosprawnych
Działanie 1.5:
Promocja aktywnej polityki społecznej
poprzez wsparcie grup szczególnego ryzyka
Działanie 1.6:
Integracja i reintegracja zawodowa kobiet
Departament Pożytku Publicznego
2
SPOŁECZNY (ESF) EUROPEJSKI FUNDUSZ
Priorytet 2:
Rozwój społeczeństwa
opartego na wiedzy
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalnego
(ZPORR)
EQUAL
Działanie 2.1:
Zwiększenie dostępu do edukacji - promocja
kształcenia przez całe życie
Działanie 2.2:
Podniesienie jakości edukacji w odniesieniu do
potrzeb rynku pracy
Działanie 2.3:
Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki.
Priorytet 2:
Działanie 2.1:
Wzmocnienie rozwoju Rozwój
umiejętności
powiązany
z
zasobów ludzkich w potrzebami regionalnego rynku pracy i
regionach
możliwości kształcenia ustawicznego w
regionie
Działanie 2.2:
Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez
programy stypendialne
Działanie 2.3:
Reorientacja zawodowa osób odchodzących
z rolnictwa
Działanie 2.4:
Reorientacja zawodowa osób zagrożonych
procesami restrukturyzacyjnymi
Działanie 2.5:
Promocja przedsiębiorczości
Działanie 2.6:
Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer
wiedzy
Ułatwianie wchodzenia i powrotu na rynek
A.
pracy dla tych, którzy mają problemy z
integracją i ponowną integracją na tym
rynku, celem promowania rynku pracy
otwartego dla wszystkich.
Wzmocnienie
krajowej
gospodarki
D
społecznej (trzeciego sektora), a w
szczególności usług na rzecz społeczności
lokalnych oraz poprawa jakości miejsc
pracy.
Wspieranie zdolności przystosowawczych
F.
przedsiębiorstw i pracowników do zmian
strukturalnych
w
gospodarce
oraz
wykorzystania technologii informatycznych
i innych nowych technologii.
Godzenie życia rodzinnego i zawodowego
G.
oraz ponowna integracja mężczyzn i kobiet,
którzy opuścili rynek pracy, poprzez
wdrażanie
bardziej
elastycznych
i
efektywnych form organizacji pracy oraz
usług towarzyszących.
Pomoc w społecznej i zawodowej integracji
I.
osób ubiegających się o status uchodźcy.
Departament Pożytku Publicznego
3
EUROPEJSKI FUNDUSZ ORIENTACJI I GWARANCJI ROLNEJ (EAGGF)
Sektorowy Program
Operacyjny
Restrukturyzacja i
modernizacja
sektora
żywnościowego i
rozwój obszarów
wiejskich (SPOROL)
Priorytet 1:
Wspieranie zmian
dostosowań w sektorze
rolno-żywnościowym
Priorytet 2:
Zrównoważony rozwój
obszarów wiejskich
Działanie 1.3:
Szkolenia
Działanie 1.4:
Wsparcie doradztwa rolniczego
Działanie 2.4:
Różnicowanie działalności rolniczej i
zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia
różnorodności działań lub alternatywnych
źródeł dochodów
Działanie 2.7:
Pilotażowy Program Leader+
Departament Pożytku Publicznego
4
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO
Art. 160 Traktatu: "celem EFRR (ERDF) jest niesienie pomocy przy wyrównywaniu głównych
dysproporcji regionalnych Wspólnoty poprzez uczestnictwo w rozwoju i dostosowaniu strukturalnym
regionów o niskim stopniu rozwoju oraz w przekształcaniu upadających regionów przemysłowych"
Zakres interwencji EFRR (rozporządzenie 1783/1999):
 Inwestycje produkcyjne: tworzenie miejsc pracy; ochrona miejsc pracy; podnoszenie
konkurencyjności firm, zwłaszcza małych i średnich, poprzez rozbudowę ich środków trwałych;
 Inwestycje w dziedzinie infrastruktury: wzrost potencjału gospodarczego, niwelowanie
dysproporcji pomiędzy regionami a centrami gospodarczymi Wspólnoty; dywersyfikacja oraz
rewitalizacja obszarów problemowych (przemysł schyłkowy, tradycyjne rolnictwo oraz
rybołówstwo);
 Rozwój potencjału wewnętrznego: usługi dla przedsiębiorstw (zarządzanie, analizy, badania
rynkowe itp.); transfer technologii (wdrażanie innowacji, wzmocnienie potencjału rozwojowego
sfery badań i technologii, clusters); dostęp do środków finansowych (dotacje inwestycyjne,
pożyczki, kredytowe); inwestycje infrastrukturalne służące rozwojowi lokalnemu; rozwój
społeczeństwa informacyjnego; rozwój turystyki i inwestycji w dziedzinie kultury, w tym ochrony
dziedzictwa kulturowego i naturalnego, pod warunkiem, że wiąże się ono z tworzeniem stałych
miejsc pracy; ochrona i poprawa stanu środowiska, w tym efektywne i ekologiczne wykorzystanie
energii oraz rozwój odnawialnych źródeł energii; równouprawnienie kobiet i mężczyzn w dziedzinie
zatrudnienia, głównie poprzez zakładanie firm i rozbudowę infrastruktury usługowej, umożliwiającej
pogodzenie życia rodzinnego z praca zawodową; transnarodowa, transgraniczna i międzyregionalna
współpraca, mająca na celu trwały - regionalny i lokalny rozwój;
 Pomoc techniczna
EFRR będzie współfinansował projekty organizacji pozarządowych realizowane w ramach
następujących programów operacyjnych:
1. ZPORR
Celem strategicznym programu jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz
przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu
rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z
Unią Europejską.
Priorytet 1
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów
Działanie 1.4 Rozwój turystyki i kultury
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
1) budowa i modernizacja infrastruktury turystycznej.
2) ochrona dziedzictwa kulturowego, jak również, w wyjątkowych przypadkach, budowa, rozbudowa i
modernizacja infrastruktury związanej z kulturą i publicznej infrastruktury sportowej i rekreacyjnej/
wypoczynkowej, pod warunkiem, że w znaczący sposób oddziałuje ona gospodarczo na rozwój regionu i
prowadzi do tworzenia stałych miejsc pracy.
3) rozwój systemów informacji turystycznej i kulturalnej na potrzeby turystów zagranicznych i krajowych;
4) przygotowanie i wdrożenie regionalnych programów promocji turystycznej i kulturalnej, w tym
kampanie promocyjne i imprezy towarzyszące w Polsce i zagranicą.
Departament Pożytku Publicznego
5
W ramach Działania przewidziane do realizacji są projekty, które mają wpływ na zwiększenie
atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej regionu oraz tworzą warunki dla wzrostu zatrudnienia.
Właściwa wartość projektów:
- projekty infrastrukturalne o minimalnej wartości całkowitej 1 mln euro
- projekty promocyjne o minimalnej wartości całkowitej 500 tys. euro
a) z zakresu turystyki
 adaptacja zabytków techniki i architektury celu zwiększenia atrakcyjności turystycznej regionu,
 rozwój i modernizacja infrastruktury noclegowej i innej infrastruktury turystycznej,
 rozwój i modernizacja infrastruktury gastronomicznej, m.in. w obiektach podkreślających specyfikę
regionu, np. młyny, kuźnie, obiekty podworskie,
 opracowanie i utworzenie systemów i centrów informacji turystycznej, w tym nowoczesnej,
interaktywnej sieci informacji internetowej,
 rozwój i modernizacja infrastruktury służącej rozwojowi aktywnych form turystyki, w tym budowa i
modernizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych,
 projekty
inwestycyjne gmin uzdrowiskowych związane z rozwojem funkcji leczniczowypoczynkowych
b) z zakresu kultury
 projekty związane z rewitalizacją, konserwacją, renowacją, rewaloryzacją, zachowaniem,
modernizacją, adaptacją historycznych i zabytkowych obiektów wraz z i ich otoczeniem ,
 projekty związane z rewitalizacją, konserwacją, renowacją, rewaloryzacją, zachowaniem,
modernizacją, adaptacją publicznych obiektów poprzemysłowych wraz z i ich otoczeniem oraz ich
przystosowanie na cele kulturalne,
 projekty związane z zabezpieczeniem obiektów dziedzictwa kulturowego na wypadek zagrożeń (np.
przed włamaniami, pożarem),
 projekty dotyczące budowy, rozbudowy i modernizacji publicznej infrastruktury kulturalnej
przyczyniającej się do aktywnego udziału społeczeństwa w kulturze ,
 projekty dotyczące opracowania i utworzenia systemów informacji kulturalnej, w tym nowoczesnej,
interaktywnej sieci informacji internetowej,
 projekty dotyczące rozwoju i modernizacji publicznej infrastruktury informacyjnej (np. centra i punkty
informacji kulturalnej).
c) projekty promocyjne
 organizacja imprez i wydarzeń turystycznych oraz kulturalnych przyciągających turystów z innych
regionów Polski i z zagranicy oraz udział w specjalistycznych targach;
 projekty związane z opracowaniem i wdrażaniem programów rozwoju i promocji lokalnych i
regionalnych produktów turystycznych i kulturowych
Działanie 1.5 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 1
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa.
Typy projektów:
1) regionalne i lokalne projekty rozbudowy sieci infrastruktury informacyjnej, realizowane w powiązaniu z
przedsięwzięciami o charakterze krajowym i regionalnym (szerokopasmowy dostęp do internetu w tym
podłączenie instytucji publicznych do internetu);
2) zastosowanie technik społeczeństwa informacyjnego w pracy instytucji publicznych, np. w placówkach
naukowo-badawczych, ochrony zdrowia, edukacji, (z wyłączeniem e-rynku pracy), szczególna uwaga
zostanie poświęcona terenom wiejskim i małym miastom;
3) wykorzystanie technologii społeczeństwa informacyjnego do działań regionalnych i lokalnych
administracji samorządowej, uwzględniając kwestie konieczności zapewnienia kompatybilności różnych
1
Jednostki organizacyjne, w tym spółki prawa handlowego o charakterze non-profit, w których udziałowcami są
wyłącznie jednostki publiczne; organizacje pozarządowe nie działające dla zysku, stowarzyszenia, fundacje jak również
kościoły i związki wyznaniowe nie działające dla zysku.
Departament Pożytku Publicznego
6
systemów i informacji, a także kwestie bezpieczeństwa i przestrzegania zasad polityki prywatności, w
szczególności w celu modernizacji infrastruktury informatycznej, elektronicznego obiegu dokumentów,
archiwizacji dokumentów i rozwoju elektronicznych usług dla ludności, z zachowaniem bezpieczeństwa i
prywatności;
4) zapewnienie dostępu do Internetu w miejscach publicznych, np. w bibliotekach, domach i centrach
kultury, urzędach pracy (z wyłączeniem szkół i bibliotek pedagogicznych), tzw. publiczne punkty dostępu
do Internetu (PIAP);
.
Priorytet 3 Rozwój lokalny
Działanie 3.1: Obszary wiejskie
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu:
projekty z zakresu infrastruktury środowiskowej o całkowitej wartości poniżej 1 mln euro.
1) zaopatrzenie w wodę, systemy odprowadzania i oczyszczania ścieków;
 budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę i poboru wody:
sieci wodociągowe;
ujęcia wody (w tym ochrona ujęć i źródeł wody pitnej);
urządzenia służące do gromadzenia, przechowywania i uzdatniania wody;
urządzenia regulujące ciśnienie wody;
 budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków:
sieci kanalizacyjne;
sieci kanalizacji deszczowej;
oczyszczalnie ścieków;
inne urządzenia do oczyszczania, gromadzenia, odprowadzania i przesyłania ścieków;
2) lokalna infrastruktura drogowa (drogi powiatowe i gminne);

budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym:
-
drogi powiatowe i gminne;
lokalne obiekty mostowe (mosty i wiadukty) na drogach gminnych i powiatowych;
- drogi w granicach administracyjnych miejscowości i miast do 20 tys. mieszkańców;
towarzysząca infrastruktura drogowa;
3) gospodarka odpadami na obszarach małych miast i wsi, likwidacja "dzikich" wysypisk;
 gospodarka odpadami :
- budowa, modernizacja, rekultywacja lub likwidacja składowisk odpadów (w tym rekultywacja
bądź likwidacja składowisk odpadów niebezpiecznych);
- budowa lub modernizacja miejsc utylizacji opakowań i nieużytych środków ochrony roślin;
- likwidacja „dzikich” wysypisk;
- kompleksowe systemy zagospodarowania odpadów na poziomie lokalnym, obejmujące m.in. odbiór
posegregowanych odpadów od mieszkańców, odzyskiwanie surowców wtórnych, recykling,
kompostowanie odpadów organicznych, itp.
4) kompleksowe zagospodarowania terenu dla celów inwestycyjnych;

kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje:
projekty kompleksowego uzbrojenia terenu przeznaczonego w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego pod inwestycje, z wyłączeniem terenów pod inwestycje mieszkaniowe
– uzbrojenie związane z dostarczeniem podstawowych mediów – kanalizacji, wodociągu, instalacji
elektrycznych, gazowych oraz dróg wewnętrznych itp.
Departament Pożytku Publicznego
7
5) pozyskiwanie energii poprzez tworzenie lokalnych systemów odnawialnych źródeł energii, zwiększenie
efektywności zużycia energii w budynkach publicznych;
 wykorzystanie odnawialnych źródeł energii :
− budowa, rozbudowa i modernizacja urządzeń do produkcji i przesyłu energii ze źródeł odnawialnych
(energia, wiatrowa, wodna, kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne, energia uzyskiwana z
wykorzystania biomasy i inne).
6) ochrona powietrza
 poprawa jakości powietrza:
- modernizacja i rozbudowa systemów ciepłowniczych i wyposażenie ich w instalacje ograniczające
emisje zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do powietrza;
- przekształcenie istniejących systemów ogrzewania obiektów użyteczności publicznej w systemy
bardziej przyjazne dla środowiska, w szczególności ograniczenie "niskiej emisji".
7) lokalna infrastruktura przeciwpowodziowa;
 przeciwdziałanie powodziom :
regulacja cieków wodnych (pogłębianie, zapory, stabilizacja brzegów, prace remontowe w
korytach rzecznych, itd.), która poprawia bilans wodny i uwzględnia potrzebę ochrony przyrody;
tworzenie polderów (włączając wykorzystanie naturalnych sposobów przeciwdziałania powodzi,
takich jak obsadzanie roślinnością, zalesianie) oraz odtwarzanie naturalnych terenów zalewowych;
- budowa i modernizacja wałów przeciwpowodziowych wraz z drogami dojazdowymi;
-
budowa i modernizacja małych zbiorników retencyjnych i stopni wodnych w ramach tzw.
„małej retencji”;
8) lokalna infrastruktura turystyczna i kulturalna (w tym ulepszenie i rewitalizacja dziedzictwa
kulturowego i przyrodniczego) o szczególnym potencjale we wspieraniu wzrostu gospodarczego na
lokalną skalę;
 budowa lub modernizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej:
infrastruktura służąca rozwojowi aktywnych form turystyki;
infrastruktura noclegowa, gastronomiczna, informacyjno-recepcyjna i inna infrastruktura
turystyczna;
systemy informacji kulturalnej i turystycznej;
infrastruktura kultury (zaplecze kulturalne i rozrywkowe – sale koncertowe i wystawowe,
amfiteatry, itp. );
- projekty polegające na restauracji i rewitalizacji obiektów dziedzictwa kulturowego;
- systemy zabezpieczeń obiektów dziedzictwa kulturowego na wypadek zagrożeń (np. pożary,
włamania, itp.);
-
projekty inwestycyjne gmin uzdrowiskowych związane z rozwojem funkcji leczniczowypoczynkowych;
Działanie 3.2: Obszary podlegające restrukturyzacji
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu:
projekty z zakresu infrastruktury środowiskowej o całkowitej wartości poniżej 1 mln euro.
1) infrastruktura w zakresie gospodarki wodno-ściekowej;
Typy Projektów
Budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę


sieci wodociągowe;
ujęcia wody (w tym ochrona ujęć i źródeł wody pitnej);
urządzenia służące do gromadzenia, przechowywania i uzdatniania wody;
urządzenia regulujące ciśnienie wody;
Budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków
- sieci kanalizacyjne;
Departament Pożytku Publicznego
8
-
sieci kanalizacji deszczowej;
oczyszczalnie ścieków;
− inne urządzenia do oczyszczania, gromadzenia, odprowadzania i przesyłania ścieków
2) lokalna infrastruktura drogowa (drogi powiatowe i gminne);
Typy Projektów:
 Budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym
- drogi powiatowe i gminne;
- lokalne obiekty mostowe (mosty i wiadukty) na drogach gminnych i powiatowych;
- drogi w granicach administracyjnych miejscowości i miast do 20 tys. mieszkańców;
- towarzysząca infrastruktura drogowa;
3) gospodarka odpadami: wzrost poziomu recyklingu, minimalizacja ilości odpadów, likwidacja "dzikich"
wysypisk;
Typy Projektów:
 Gospodarka odpadami
budowa, modernizacja, rekultywacja lub likwidacja składowisk odpadów (w tym rekultywacja
bądź likwidacja składowisk odpadów niebezpiecznych);
budowa lub modernizacja miejsc utylizacji opakowań i nieużytych środków ochrony roślin;
likwidacja dzikich wysypisk;
- kompleksowe systemy zagospodarowania odpadów na poziomie lokalnym, obejmujące m.in.
odbiór posegregowanych odpadów od mieszkańców, odzyskiwanie surowców wtórnych,
recykling, kompostowanie odpadów organicznych, itp.
4) pozyskiwanie energii poprzez tworzenie lokalnych systemów odnawialnych źródeł energii, zwiększenie
efektywności zużycia energii w budynkach publicznych;
Typy Projektów:
 Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
- budowa, rozbudowa i modernizacja urządzeń do produkcji i przesyłu energii ze źródeł
odnawialnych (energia, wiatrowa, wodna, kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne, energia
uzyskiwana z wykorzystania biomasy i inne)
5) ochrona powietrza (w tym modernizacja i rozbudowa publicznych systemów ciepłowniczych w celu
redukcji emisji i poprawy efektywności wykorzystania energii.)
Typy Projektów:
 Poprawa jakości powietrza
- modernizacja i rozbudowa systemów ciepłowniczych i wyposażenie ich w instalacje ograniczające
emisje zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do powietrza;
- przekształcenie istniejących systemów ogrzewania obiektów użyteczności publicznej
w systemy bardziej przyjazne dla środowiska, w szczególności ograniczenie "niskiej emisji".
6) kompleksowe zagospodarowanie terenu dla celów inwestycyjnych;
Typy Projektów:
 Kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje
- projekty kompleksowego uzbrojenia terenu przeznaczonego w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego pod inwestycje, za wyjątkiem terenów z przeznaczeniem pod
inwestycje mieszkaniowe – uzbrojenie związane z dostarczeniem podstawowych mediów –
kanalizacji, wodociągu, instalacji elektrycznych, gazowych oraz dróg wewnętrznych, itp.
7) inkubatory przedsiębiorczości;
Typy Projektów:
 Inkubatory przedsiębiorczości
modernizacja obiektów, w których zlokalizowane będą inkubatory przedsiębiorczości;
Departament Pożytku Publicznego
9
-
przystosowanie obiektów do pełnienia funkcji inkubatorów przedsiębiorczości.
8) infrastruktura turystyczna i kulturalna (w tym ulepszenie i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego) o szczególnym potencjale we wspieraniu wzrostu gospodarczego na lokalną skalę;
Typy Projektów:
 Budowa lub Modernizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej
infrastruktura służąca rozwojowi aktywnych form turystyki;
infrastruktura noclegowa, gastronomiczna, informacyjno-recepcyjna;
systemy informacji kulturalnej i turystycznej;
infrastruktura kultury (zaplecze kulturalne i rozrywkowe – sale koncertowe i wystawowe,
amfiteatry, itp.);
- projekty polegające na restauracji i rewitalizacji obiektów dziedzictwa kulturowego;
- systemy zabezpieczeń obiektów dziedzictwa kulturowego na wypadek zagrożeń (np. pożary,
włamania, itp.);
Działanie 3.3: Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy
 Odnowa będzie składała się z kompleksowych działań technicznych takich jak:
− prace renowacyjne;
− rehabilitacja zabudowy;
− poprawa funkcjonalności dróg oraz infrastruktury dla pieszych;
− wzrost estetyki funkcjonalnej przestrzeni publicznej, w tym renowacja obiektów o wartościach
architektonicznych i znaczeniu historycznym zlokalizowanych na rewitalizowanym terenie.
 modernizacja, rozbudowy lub budowy na obszarach i w obiektach rewitalizowanych podstawowej
infrastruktury takiej jak:
- infrastruktura w zakresie gospodarki wodno-ściekowej spełniająca obowiązujące wymogi prawne;
- lokalna infrastruktura drogowa;
- kompleksowe uzbrojenie terenów pod nowe przyszłe inwestycje;
- inkubatory przedsiębiorczości;
- infrastruktura turystyczna i kulturalna (w tym poprawa i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego) prowadząca do powstawania trwałych miejsc pracy.
3.3.1. – Rewitalizacja obszarów miejskich;
 porządkowanie „starej tkanki” urbanistycznej poprzez odpowiednie zagospodarowywanie pustych
przestrzeni w harmonii z otoczeniem,
 izolacja, remont i/lub przebudowa elewacji, fasad i dachów budynków oraz pomieszczeń
przeznaczonych na cele: gospodarcze, szkoleniowe lub kulturalne - za wyjątkiem przeprowadzania
prac budowlano-montażowych w indywidualnych mieszkaniach - w ramach działania wraz z
zagospodarowaniem przyległego terenu, w tym:
- remont, przebudowa instalacji w budynkach: grzewczych, elektrycznych, gazowych i wodnokanalizacyjnych;
- zagospodarowaniem przyległego terenu (budowa, remont, przebudowa małej architektury, ogrodzeń).
 renowacja budynków o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym znajdujących się na
rewitalizowanym terenie w tym ich adaptacja na cele: gospodarcze, społeczne, edukacyjne,
turystyczne lub kulturalne, przyczyniająca się do tworzenia stałych miejsc pracy. Priorytetowo będą
traktowane budynki posiadające potencjał dla rozwoju turystyki. Renowacja będzie się składała z
działań wspierających:
- prace konserwatorskie;
- odnowienie zabudowań (za wyjątkiem indywidualnych mieszkań).
 prace konserwatorskie, odnowienie fasad i dachów budynków o wartości architektonicznej i
znaczeniu historycznym znajdujących się w rejestrze zabytków wraz z zagospodarowaniem
przyległego terenu przyczyniająca się do tworzenia stałych miejsc pracy;
Departament Pożytku Publicznego
10

wyburzanie budynków pod cele: usługowe, kulturowe, edukacyjne, gospodarcze, turystyczne lub
rekreacyjne;
 remont i/lub przebudowa infrastruktury publicznej związanej z rozwojem funkcji turystycznych,
rekreacyjnych, kulturalnych;
 tworzenia stref bezpieczeństwa i zapobiegania przestępczości w zagrożonych patologiami
społecznymi obszarach miast, w tym:
budowa i/lub remont oświetlenia;
zakup i instalacja systemów monitoringu przyczyniających się do realizacji działania.
 adaptacja, przebudowa i/lub remonty budynków i kubatury użyteczności publicznej wraz z
przyległym otoczeniem na cele edukacyjno-społeczne znajdujących się na terenie rewitalizowanym
w tym m.in.: przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie i ponadgimnazjalne, szkoły
wyższe, szkolne stołówki, domy dziecka, ośrodki walki z patologiami społecznymi (np. walki z
narkomanią, alkoholizmem), poradnie psychologiczne, świetlice dla dzieci i młodzieży, domy
kultury, Warsztaty Terapii Zajęciowej oraz obiekty służące pomocą społeczną (np. dla samotnych
matek z dziećmi, zapobiegania przestępczości, punkty służące pomocą i przekwalifikowywaniem
byłych więźniów) – priorytetowo będą traktowane budynki, które głównie przyczynią się do rozwoju
działalności gospodarczej i zatrudnienia (za wyjątkiem prac remontowo-instalacyjnych w
indywidualnych mieszkaniach), w tym:
izolacja, remont, przebudowa fasad i dachów budynków;
remont, przebudowa, adaptacja pomieszczeń;
budowa, remont, przebudowa instalacji w budynkach: grzewczych, wodno-kanalizacyjnych,
gazowych, elektrycznych;
zagospodarowanie przyległego terenu (np. budowa, remont, przebudowa ogrodzeń i małej
architektury).
 przebudowa, wymiana i/lub remont infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, elektrycznej, grzewczej i
gazowej w rewitalizowanych obiektach publicznych, usługowych,
 regeneracja, rehabilitacja i zabudowywanie pustych przestrzeni publicznych, w tym:
remont i/lub przebudowa: placów, rynków, parkingów, placów zabaw dla dzieci, publicznych
toalet miejskich, małej architektury (np. tarasy widokowe, fontanny, ławki, kosze na śmieci), miejsc
rekreacji, terenów zielonych (zieleń wysoka, niska i trawniki) oraz prace restauracyjne na terenie
istniejących parków.
 remonty i/lub przebudowa infrastruktury technicznej, szczególnie w zakresie ochrony środowiska
na terenie zdegradowanych dzielnic miast, w tym:
budowa, remonty i/lub przebudowa sieci kanalizacyjnych i innych urządzeń do oczyszczania,
gromadzenia, odprowadzania i przesyłania ścieków;
budowa, remonty i/lub przebudowa kanalizacji deszczowej;
wymiana elementów konstrukcyjnych zawierających azbest w budynkach publicznych (poza
celami mieszkaniowymi) w przypadku, gdy nie wymaga to przebudowy całego obiektu i po spełnieniu
wymagań przekazania powstałych odpadów zawierających azbest podmiotom, które uzyskały zezwolenie
właściwego organu na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki takimi odpadami;
budowa, remonty i/lub przebudowa sieci wodociągowych, ujęć wody i urządzeń służących do
gromadzenia i uzdatniania wody oraz urządzeń regulujących ciśnienie wody.
 poprawa funkcjonalności ruchu kołowego, ruchu pieszego i estetyki przestrzeni publicznych
rewitalizowanego terenu, w tym:
remonty, przebudowa i/lub modernizacja dróg lokalnych (gminnych lub powiatowych) i ulic
prowadzących do dzielnic mieszkalnych oraz komunalnych dróg osiedlowych (m.in.: wzmocnienie
podbudowy jezdni, polepszenie stanu nośności, wymiana i poszerzenie nawierzchni) oraz małych obiektów
inżynieryjnych;
budowa, remonty i/lub przebudowa chodników i przejść dla pieszych, jak również wszelkie inne
prace infrastrukturalne i/lub zakup wyposażenia pozwalający zwiększyć bezpieczeństwo pieszych,
rowerzystów lub zwierząt, (np. budowa, przebudowa i/lub remont ścieżek rowerowych).
 remont i/lub przebudowa obiektów pełniących funkcje zaplecza turystycznego, kulturalnego,
Departament Pożytku Publicznego
11


remont, przebudowa i/lub przystosowanie budynków i kubatury dla potrzeb tworzenia inkubatorów
przedsiębiorczości,
remont, przebudowa i/lub przystosowanie budynków i infrastruktury na cele turystyczne i kulturalne
(włącznie z odnowieniem i konserwacją obiektów dziedzictwa kulturowego) prowadząca do
zrównoważonego rozwoju i tworzenia miejsc pracy.
3.3.2. – Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i powojskowych.
 izolacja, remont, adaptacja i/lub przebudowa pokoszarowych budynków mieszkalnych w celu
nadania im nowych funkcji: usługowych, gospodarczych, społecznych, edukacyjnych, rekreacyjnych
(za wyjątkiem prac budowlano-instalacyjnych w indywidualnych mieszkaniach), w tym:
- remont, przebudowa, adaptacja pomieszczeń (za wyjątkiem celów mieszkaniowych);
- izolacja, remont, przebudową fasad, dachów;
- budowa, remont, przebudowa instalacji w budynkach: grzewczych, wodno-kanalizacyjnych,
elektrycznych, gazowych;
- zagospodarowanie przyległego terenu, w tym budowa, remont, przebudowa małej architektury i
ogrodzeń.
 porządkowanie „starej tkanki” urbanistycznej poprzez odpowiednie zagospodarowywanie i
zabudowywanie pustych przestrzeni w harmonii z otoczeniem na cele usługowe, edukacyjne,
społeczne, turystyczne, rekreacyjne, gospodarcze, kulturalne;
 wyburzanie budynków na cele: usługowe, kulturowe, edukacyjne, gospodarcze, turystyczne lub
rekreacyjne;
 renowacja (prace związane z konserwacją, rewaloryzacją, zachowaniem, adaptacją) budynków,
infrastruktury o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym (w tym z zakresu ochrony
dziedzictwa przemysłowego i obiektów o znaczeniu militarnym), a także ich adaptacja na cele:
gospodarcze, społeczne i kulturalne wraz z zagospodarowaniem przyległego otoczenia znajdujących się na rewitalizowanym terenie;
 prace konserwatorskie, odnowienie fasad i dachów budynków o wartości architektonicznej i
znaczeniu historycznym znajdujących się w rejestrze zabytków wraz z zagospodarowaniem
przyległego terenu, przyczyniająca się do tworzenia stałych miejsc pracy;
 zakładanie parków i/lub zalesianie oczyszczonego obszaru,
w celu nadania mu funkcji
turystycznych i/lub rekreacyjnych;
 zabudowywanie pustych przestrzeni:
budowa, remont i/lub przebudowa: placów, rynków, parkingów, placów zabaw dla dzieci,
publicznych toalet, małej architektury (np. tarasy widokowe, fontanny, ławki, kosze na śmieci), miejsc
rekreacji, terenów zielonych (zieleń wysoka, niska i trawniki) oraz prace restauracyjne na terenie
istniejących parków.
 budowa, przebudowa i/lub remont podstawowej infrastruktury komunalnej, w szczególności w
zakresie ochrony środowiska naturalnego oraz infrastruktury transportowej znajdującej się na terenie
rewitalizowanym:
- budowa, przebudowa i/lub modernizacja sieci wodociągowych, ujęć wody, urządzeń służących do
gromadzenia i uzdatniania wody oraz urządzeń regulacji ciśnienia wody;
- budowa, przebudowa i/lub modernizacja oczyszczalni ścieków;
budowa, remont i/lub przebudowa sieci kanalizacyjnych i innych urządzeń do oczyszczania,
gromadzenia, odprowadzania i przesyłania ścieków;
budowa, remont i/lub przebudowa kanalizacji deszczowej;
rekultywacja gruntów, usuwanie niebezpiecznych materiałów – jeśli stanowi to niezbędny
element realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji;
wymiana elementów konstrukcyjnych zawierających azbest w budynkach publicznych (poza
celami mieszkaniowymi) w przypadku, gdy nie wymaga to przebudowy całego obiektu i po spełnieniu
wymagań przekazania powstałych odpadów zawierających azbest podmiotom, które uzyskały zezwolenie
właściwego organu na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki takimi odpadami;
budowa, remont i/lub przebudowa systemów odwadniających;
Departament Pożytku Publicznego
12
budowa, remont i/lub przebudowa: chodników, przejść dla pieszych lub zwierząt, ścieżek
rowerowych;
budowa i/lub remont parkingów;
budowa, rozbudowa, modernizacja i/lub remont dróg (poza drogami międzynarodowymi,
krajowymi i wojewódzkimi) na terenach obszarów po-wojskowych i po-przemysłowych i ich połączeń z
siecią dróg publicznych (np.: zwiększenie nośności, usunięcie ostrych i ciasnych zakrętów, poszerzenie
nawierzchni) łącznie z budową i/lub remontem drogowej infrastruktury towarzyszącej (w tym obiektów
inżynieryjnych);
kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje.
 tworzenia stref bezpieczeństwa na terenie byłych obszarów po-przemysłowych i po-wojskowych w
miastach w celu zapobiegania przestępczości w zagrożonych patologiami społecznymi obszarach
miast, w tym:
- budowa i/lub remont oświetlenia;
- zakup i instalacja systemów monitoringu przyczyniających się do realizacji działania.
 budowa, przebudowa i/lub remont obiektów dla nadania im funkcji zaplecza kulturalnego,
turystycznego lub rekreacyjnego rewitalizowanego obszaru w celu tworzenia stałych miejsc pracy.
Działanie 3.5: Lokalna infrastruktura społeczna
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy
3.5.1 Lokalna infrastruktura edukacyjna i sportowa
Typy projektów:
Budowa nowych i przebudowa, rozbudowa istniejących obiektów dydaktycznych (w szczególności
budynków szkolnych, przedszkolnych, laboratoriów dydaktycznych, sal do praktycznej nauki zawodu w
szkołach ponadgimnazjalnych);
Budowa nowych i przebudowa, rozbudowa istniejących bibliotek;
Budowa nowych i przebudowa, rozbudowa istniejących obiektów sportowych (w szczególności sal
gimnastycznych, basenów, boisk sportowych, stadionów, hal sportowych);.
Budowa nowych i przebudowa, rozbudowa istniejących obiektów infrastruktury społeczno –
edukacyjnej ( w szczególności burs, internatów, stołówek);
Budowa, rozbudowa i przebudowa infrastruktury technicznej i sanitarnej;
Wyposażenie obiektów sportowych, dydaktycznych i społeczno-edukacyjnych;
Zagospodarowanie otoczenia obiektów wyłącznie w przypadku realizacji ww. projektów
realizowanych w ramach poddziałania.
3.5.2 Lokalna infrastruktura ochrony zdrowia
Typy projektów:
- przebudowa, modernizacja obiektów związanych z infrastrukturą ochrony zdrowia, w taki sposób aby
dostosować je do wymogów określonych w aktualnych przepisach prawa (Rozporządzenie Ministra
Zdrowia i Opieki Społecznej, z dnia 21 września 1992 r w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać
pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej – Dz. U. Nr
74, poz. 366 z 1992 r); Wsparcie będzie skierowane na podniesienie jakości służby zdrowia nie zaś na
zwiększanie wielkości tego sektora.
- wymiana wyeksploatowanych nośników energii na bardziej ekonomiczne i ekologiczne;
- termoizolacja budynków;
- przebudowa i wyposażenie sal zabiegowych ;
- dostosowanie obiektów do potrzeb pacjentów, w szczególności osób niepełnosprawnych;
- zakup systemów informatycznych poprawiających zarządzanie w tym: zakup sprzętu komputerowego;
- modernizację oraz zakup nowych urządzeń medycznych m. in. sprzętu do diagnostyki, terapii i
rehabilitacji.
Instytucja Zarządzająca
Wydział Programowania i Koordynacji ZPORR w Departamencie Wdrażania
Programów Rozwoju Regionalnego Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Departament Pożytku Publicznego
13
Dyrektor
Anna Siejda [email protected]
+48 22 661 89 10
+48 22 628 64 65
http://www.zporr.gov.pl
Punkt Informacyjny ZPORR
Instytucje uczestniczące w
zarządzaniu regionalnymi
komponentami ZPORR:
[email protected]
Urzędy Marszałkowskie
WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego - www.umwd.pl
Wydział Funduszy Europejskich i Polityki Regionalnej
Wybrzeże Słowackiego 12-14
50-411 Wrocław
tel. (71) 374 93 35
fax. (71) 374 90 03
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie
Departament Rozwoju Regionalnego
ul. Lubomelska 1-3 a
www.lubelskie.pl
WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego - www.lubuskie.pl
Departament Polityki Regionalnej
ul. Podgórna 7
65-057 Zielona Góra
tel. (068) 45 65 289
(068) 45 65 546
fax. (068) 32 71 429
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego - www.zporr.lodzkie.pl
Departament Polityki Regionalnej
Al. Piłsudskiego 8
90-051 Łódź
tel. (0 42) 663 31 07
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
www.malopolskie.pl
Departament Polityki Regionalnej i Funduszy Strukturalnych
ul. Kordylewskiego 11
31-542 Kraków
tel. (12) 29 90 650
tel. (12) 29 90 708
WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
www.mazovia.pl
Departament Strategii, Rozwoju Regionalnego i Funduszy Strukturalnych
ul. Skoczylasa 4
03-473 Warszawa
Punkt kontaktowy piętro II pok.202
tel.: (022) 59 79 336
(022) 59 79 238
fax: (022) 59 79 347
Departament Pożytku Publicznego
14
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
ul. Piastowska 12
45-082 Opole
Punkt Informacyjny i Przyjmowania Wniosków
Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
ul. Piastowska 12
45-082 Opole
tel. (77) 45 24 324, 45 24 423
fax. (77) 45 24 821
email: [email protected]
www.zporr.umwo.opole.pl
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego
www.podkarpackie.pl
Ul. Grunwaldzka 15
35-959 Rzeszów
tel. (017) 850 17 00
fax. (017) 850 17 01
e-mail: [email protected]
www.podkarpackie.pl
WOJEWÓDZTWO PODLASKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego
www.wrotapodlasia.pl
Ul. Kard. Stefana Wyszyńskiego 1
15-888 Białystok
Punkt Informacji
Tel. (085) 74 97 469
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego
www.sejmik.kielce.pl
Departament Rozwoju Regionalnego i Współpracy z Zagranicą
Al. IX Wieków Kielc 3
25-516 Kielce
tel. (0 41) 342-17-62
fax.(0 41) 362-55-99
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko - Mazurskiego
www.wm.24.pl
Biuro Wdrażania Funduszy Strukturalnych
al. Piłsudskiego 7/9
10-575 Olsztyn
tel. (089) 523-23-25
fax: (089) 523-25-23
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego
Departament Pożytku Publicznego
15
www.wielkopolska.mw.gov.pl
Departament Rozwoju Regionalnego
Oddział Informacji i Współpracy
ul. Piekary 17, Poznań
tel. 061/64 75 305
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
www.fundusze.kujawsko-pomorskie.pl
Departament Wdrażania Programów Regionalnych
Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń
Tel.: (56) 62 18 416, fax.: (56) 62 18 213
[email protected]
www.kujawsko-pomorskie.pl
WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego
www.um-zachodniopomorskie.pl
Departament Integracji Europejskiej, Wydział Selekcji
WOJEWÓDZTWO POMORSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
www.woj-pomorskie.pl
Departament Programów Regionalnych
ul. Długi Targ 1/7
80-828 Gdańsk
tel. (058) 320 70 41
fax. (058) 320 70 42
e-mail: [email protected]
WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE
Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego
www.silesia-region.pl
Wydział Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich
ul. Ligonia 46, pokój 393
40 – 037 Katowice,
tel.: (0 32) 20 – 78 – 271
(0 32) 25 – 63 – 212
fax: (032) 255 – 37 – 58
Instytucja Pośrednicząca:
Urzędy Wojewódzkie
2. SPO WKP
Celem głównym programu jest poprawa pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki funkcjonującej w
warunkach otwartego rynku. Będzie on osiągany poprzez koncentrację środków finansowych kierowanych
bezpośrednio do sektora przedsiębiorstw, sektora naukowo-badawczego oraz instytucji otoczenia biznesu,
na najbardziej efektywne projekty i przedsięwzięcia, gwarantujące wzrost innowacyjności produktowej i
technologicznej.
Priorytet 1
Rozwój przedsiębiorczości i wzrost innowacyjności poprzez wzmocnienie instytucji otoczenia
biznesu
Działanie 1.1: Wzmocnienie instytucji wspierających działalność przedsiębiorstw 2
2
Odbiorcami ostatecznymi udzielanego wsparcia w ramach działania 1.1 będą instytucje wsparcia biznesu i
sieci tych instytucji
Departament Pożytku Publicznego
16
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
1)realizacja projektów poprawiających ofertę instytucji oraz sieci instytucji świadczących usługi dla
przedsiębiorstw na terenie całego kraju,
2)wsparcie dla powstawania ponad/regionalnych sieci instytucji wspierania biznesu,
3)wdrażanie projektów zgłaszanych przez instytucje wspierania biznesu, świadczące usługi
wyspecjalizowane o charakterze ponad/regionalnym,
4)wspieranie projektów o charakterze ponad/regionalnym realizowanych we współpracy z
zagranicznymi instytucjami wspierania biznesu,
5)projekty inwestycyjne niezbędne dla właściwego funkcjonowania instytucji wspierania biznesu
świadczących usługi wyspecjalizowane oraz sieci instytucji wspierania biznesu o charakterze
ponadregionalnym,
6)realizacja
projektów związanych z działalnością promocyjną instytucji wspierających
przedsiębiorstwa,
7)budowa
i/lub rozwój baz danych dotyczących m.in. najlepszych dostępnych technik (BAT).
Działanie 1.4: Wzmocnienie współpracy między sferą badawczo-rozwojową a gospodarką
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
(Ostatecznymi odbiorcami pomocy będą przedsiębiorstwa, instytucje sfery badawczo-rozwojowej i inne
instytucje wspierające przedsiębiorczość oraz innowacyjność)
1)projekty badawcze i prace rozwojowe: badania przemysłowe i badania przedkonkurencyjne
prowadzone przez przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw i/lub we współpracy z instytucjami
naukowo-badawczymi,
2)projekty inwestycyjne związane z rozwijaniem, modernizacją i wyposażeniem specjalistycznych
laboratoriów udzielających specjalistycznych usług przedsiębiorstwom,
3)projekty inwestycyjne związane z rozwijaniem, modernizacją i wyposażeniem specjalistycznych
laboratoriów Centrów Zaawansowanych Technologii3 i Centrów Doskonałości4 działających w
priorytetowych z punktu widzenia rozwoju polskiej gospodarki dziedzinach,
4)projekty badawcze przeprowadzane przez Centra Zaawansowanych Technologii,
5)projekty badawcze w obszarze monitorowania i prognozowania rozwoju technologii, foresight’u
naukowego i technologicznego.
3
Centrum Zaawansowanych Technologii jest konsorcjum naukowym, składającym się z jednostek naukowych
prowadzących badania o uznanym poziomie światowym oraz z innych podmiotów działających na rzecz badań
naukowych i prac rozwojowych, rozwoju innowacji i wdrożeń. CZT prowadzi działalność o charakterze
interdyscyplinarnym służącą opracowaniu, wdrażaniu i komercjalizacji nowych technologii związanych z dziedzinami
nauki uznanymi za szczególnie ważne dla gospodarki w założeniach polityki naukowej i innowacyjnej państwa.
4
Centrum Doskonałości (CD) jednostka naukowa lub zespół pracowników naukowych prowadzący w sposób ciągły
badania naukowe w ramach współpracy międzynarodowej, w szczególności w ramach programów Unii Europejskiej,
mające na celu rozwój nauki w dziedzinach uznanych za szczególnie ważne dla gospodarki w założeniach polityki
naukowej państwa. Naukowcy działający w ramach Centrum Doskonałości wykorzystują zaplecze naukowe kilku
różnych instytucji pracujących pod wspólnym naukowym i organizacyjnym kierownictwem. Z założenia Centra
Doskonałości powinny być organizacyjnie niezależne, ale jednocześnie ich podstawę musi stanowić uznana jednostka
badawcza (może to być np. placówka PAN, uczelnia wyższa lub jednostka badawczo-rozwojowa). Programem Centrów
Doskonałości jest utworzenie swego rodzaju "laboratorium" aktywnie współpracującego z przemysłem lub innymi
użytkownikami rezultatów badań.
Departament Pożytku Publicznego
17
Instytucja Zarządzająca
Instytucja Pośrednicząca
Działanie 1.4
Wydział Koordynowania Programu w Departamencie Zarządzania Programem Wzrostu
Konkurencyjności Gospodarki
Ministerstwo Gospodarkii i Pracy
Plac Trzech Krzyży 3/5
00-507 Warszawa
www.mgpips.gov.pl
www.wkp.gov.pl
www.konkurencyjnosc.gov.pl
Dyrektor
Naczelnik
Danuta Jabłońska
Anita Wesołowska
[email protected]
[email protected]
Tel: +48 22 693 58 54
Tel: +48 22 693 56 45
Z-ca Dyrektora
Aneta Wilmańska
Aneta.wilmań[email protected]
Tel: +48 22 693 52 93
Wydział Funduszy Strukturalnych
w Departamencie Współpracy Międzynarodowej
Ministerstwo Nauki i Informatyzacji
Ul. Wspólna 1/3
00-529 Warszawa 53
WWW.MNII.GOV.PL
Z-ca Dyrektora
Małgorzata Świderska
[email protected]
Tel: +48 22 529 23 80
Departament Pożytku Publicznego
Specjalista
Arkadiusz Machula
[email protected]
TEL: +48 22 529 23 43
18
Instytucja Wdrażająca
Działanie 1.4
Instytucja Wdrażająca
Działanie 1.1
Działanie 1.2
Wydział Funduszy Strukturalnych
w Departamencie Współpracy Międzynarodowej
Ministerstwo Nauki i Informatyzacji
Ul. Wspólna 1/3
00-529 Warszawa 53
www.mnii.gov.pl
Z-ca Dyrektora
Małgorzata Świderska
[email protected]
Tel: +48 22 529 23 80
Faks: +48 22 628 82 00
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Al. Jerozolimskie 125/127
02-017 Warszawa
www.parp.gov.pl
Prezes Mirosław Marek
[email protected]
Tel: + 48 22 699 70 44
Faks: +48 22 699 70 46
3. INTERREG III







Celem Inicjatywy Wspólnotowej jest wspieranie współpracy przygranicznej, międzynarodowej i
międzyregionalnej zarówno na zewnętrznych, jak i wewnętrznych granicach Unii. W ramach
INTERRREG III wydzielone zostały trzy komponenty:
 Komponent A – współpraca przygraniczna władz publicznych sąsiadujących ze sobą obszarów
w celu rozwijania przygranicznych ośrodków gospodarczych i społecznych poprzez wdrażanie
zarówno projektów infrastrukturalnych jak i „miękkich”:
 stymulowanie przedsiębiorczości i rozwoju małych firm (w tym firm sektora turystycznego),
 rozwój wspólnego transgranicznego systemu ochrony środowiska;
 modernizacja i rozbudowa istniejącej sieci powiązań transportowych w celu zwiększenia
dostępności terenów przygranicznych;
 wsparcie inicjatyw społeczności lokalnych (fundusz mikroprojektów);
 rozwój kapitału ludzkiego i instytucjonalnych form współpracy transgranicznej ;
 wykorzystanie zasobów ludzkich i materialnych w dziedzinie badań naukowych, rozwoju
technologicznego, edukacji, kultury w celu zwiększenia produktywności obszaru i jego
zdolności do kreowania miejsc pracy.
INTERREG III A
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
Granice i programy
- 5 dwustronnych:
Polska – Meklemburgia Pomorze Przednie;
Polska – Brandenburgia;
Polska – Saksonia;
Polska – Czechy;
Polska - Słowacja
- 2 trójstronne:
Polska – Litwa – Federacja Rosyjska (Obwód Kaliningradzki);
Polska – Białoruś – Ukraina.
Instytucja Zarządzająca
Instytucja Płatnicza dla
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego, Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Pl. Trzech Krzyży 3/5
00-507 Warszawa
Telefon: +48 22 661 88 89
www.interreg.gov.pl
www.wwpwp.it.pl
Departament Obsługi Funduszy Pomocowych, Ministerstwo Finansów
Departament Pożytku Publicznego
19
środków ERDF
Punkty informacyjne
ul. Świętokrzyska 12
00-916 Warszawa
Telefon: +48 22 694 37 04
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego, Wydział INTERREG
Dominika Mickiewicz
[email protected]
Telefon: +48 22 661 86 78
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego, Wydział INTERREG
Paweł Natkaniec
[email protected]
Telefon: +48 22 693 48 44
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego, Wydział Rozwoju Regionalnego w
Białymstoku
Agnieszka Grosz
[email protected]
ul. E. Orzeszkowej 32/34
15-084 Białystok
Telefon: +48 85 732 86 16
Polskie miasta i gminy przygraniczne zrzeszone są obecnie w 16 euroregionach położonych
dookoła granic lądowych i wzdłuż wybrzeża Morza Bałtyckiego:
Euroregion Bałtyk
Stowarzyszenia Gmin RP Euroregion Bałtyk
ul. Św. Ducha 3/4
82-300 Elbląg
tel.: (0 55) 235 55 99
fax: (0 55) 236 10 10
[email protected]
http://www.eurobalt.org.pl
Euroregion Bug
Sekretariat Krajowy Euroregionu Bug - Strona Polska
pl. Niepodległości 1
22-100 Chełm
tel.: (0 82) 563 06 54
fax: (0 82) 563 07 42
[email protected]
http://www.euroregion-bug.w4u.pl
Euroregion Beskidy
Starostwo Powiatowe w Bielsku Białej
ul. Piastowska 40, pok. 325, 326
43-300 Bielsko-Biała
tel./fax: (0 33) 813 63 33
[email protected]/A>
http://www.euroregion-beskidy.pl/
Euroregion Glacensis
Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Glacensis
ul. Bohaterów Getta 4
57-400 Nowa Ruda
tel./fax: (0 74) 872 46 24
http://www.region-walbrzych.org.pl/euroregion/index.html
Euroregion Karpacki
Biuro Polskie Euroregionu Karpackiego
ul. Prochownia 4
38-400 Krosno
Departament Pożytku Publicznego
20
tel.: (0 13) 436 49 11
fax: (0 13) 436 49 28
[email protected]
http://www.karpaty.com.pl/euroregion/
Euroregion Niemen
ul. Noniewicza 10
16-400 Suwałki
tel.: (0 87) 565 02 70
[email protected]
[email protected]
http://www.niemen.suwalki.com/
Euroregion Nysa
Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Nysa
ul. 1 Maja 57
58-500 Jelenia Góra
tel.: (0 75) 767 64 70
fax: (0 75) 767 64 70
http://www.euroregion-nisa.cz/
Euroregion Pomerania
al. Wojska Polskiego 164
71-335 Szczecin
tel.: (0 91) 486 08 15
fax: (0 91) 486 08 11
[email protected]
http://www.pomerania.net/
Euroregion Pradziad
Biuro Euroregionu
Rynek-Ratusz
48-200 Prudnik
tel.: (0 77) 436 39 10
fax: (0 77) 436 79 77
[email protected]
http://www.europradziad.kalcyt.pl
Euroregion Pro-Europa Viadrina
ul. Kazimierza Wielkiego 1
66-400 Gorzów Wielkopolski
tel.: (0 95) 735 84 47
fax: (0 95) 735 84 61
[email protected]
http://www.euroregion-viadrina.org/
Euroregion Silesia
Stowarzyszenie Gmin Dorzecza Górnej Odry
ul Batorego 6, pok.22
47-400 Racibórz
tel./fax: (0 32) 415 64 94
[email protected]
http://www.euroregion-silesia.cz
Euroregion Sprewa - Nysa - Bóbr
ul. Piastowska 18
66-620 Gubin
tel.: (0 68) 359 56 47
fax: (0 68) 359 56 47
[email protected]
http://www.euroregion-snb.pl
Departament Pożytku Publicznego
21
Euroregion Śląsk Cieszyński
Stowarzyszenie Rozwoju i Współpracy Regionalnej "Olza"
Rynek 18
43-400 Cieszyn
tel./fax: (0 33) 852 06 08
http://republika.pl/wojtot/
Euroregion Tatry
Siedziba Transgranicznego Związku Euroregion Tatry w Nowym Targu
al. Tysiąclecia 37
34-400 Nowy Targ
tel./fax: (0 18) 266 99 81
[email protected]
http://www.euroregion-tatry.pl/
FUNDACJA KARPACKA
Fundusz Rozwoju Euroregionu Karpackiego
ul. 3-go Maja 23/1c
38 - 500 SANOK
tel./fax 013 463 02 08
e-mail: [email protected]
http://www.karpaty.com.pl/euroregion/
Euroregion Dobrava
Regionalne Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych Pro-Euro
ul. Zamkowa 4
58-300 Wałbrzych
tel. 074 846 06 35
fax 074 842 24 87
Projekty zgłoszone do INTERREG III B i INTERREG III C realizowane są w ramach struktur
ponadnarodowych.

Komponent B – współpraca transnarodowa między władzami krajowymi, regionalnymi i
lokalnymi w ramach dużych regionów paneuropejskich, mająca na celu zrównoważony i
skoordynowany rozwój przestrzenny. W ramach komponentu B tworzone są możliwości dla rozwoju
infrastruktury transeuropejskiej, opracowania strategii rozwoju przestrzennego w skali
międzynarodowej, przy uwzględnieniu współpracy miast i obszarów wiejskich służącej
zrównoważonemu rozwojowi. Ponadto, finansowane są projekty z zakresu ochrony środowiska i
rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Większość realizowanych projektów to projekty „miękkie”,
stanowiące przygotowanie do przedsięwzięć infrastrukturalnych, wdrażanych w ramach regionalnych
lub krajowych programów finansowanych z funduszy strukturalnych.
Polska uczestniczy w ramach INTERREG III B w dwóch programach:
Programie CADSES
(Central Adriatic Danubian South-Eastern European Space) Obszar wsparcia – cała Polska;
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
Głównym celem jest rozwój współpracy ponadnarodowej promującej zrównoważony i skoordynowany
rozwój przestrzenny; problematyka integracji przestrzennej w obszarze CADSES ma szczególne
znaczenie. Obszar współpracy w ramach INTERREG IIIB CADSES obejmuje kraje (cały obszar):
Austria, Grecja, Albania, Bośnia-Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Republika Czeska, Serbia i
Czarnogóra, była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Węgry, Polska, Mołdawia, Rumunia, Republika
Słowacka, Słowenia oraz wybrane regiony Niemiec (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Saksonia,
Saksonia-Anhalt, Berlin, Brandenburgia, Turyngia, Meklemburgia-Pomorze Przednie), Włoch (Puglia,
Departament Pożytku Publicznego
22
Molise, Abruzja, Marche, Friuli-Wenecja Julijska, Veneto, Emilia-Romagna, Lombardia, Trentino-Górna
Adyga, Umbria) i Ukrainy (obwody: odeski, zakarpacki, lwowski, tarnopolski, iwano-frankowski i
czerniowiecki).
Priorytet 1: Wspieranie rozwoju przestrzennego i działań podejmowanych dla osiągnięcia
spójności społeczno-gospodarczej
Działanie 1.1: Wspieranie wdrażania wspólnych strategii i działań
Działanie 1.2: Kształtowanie rozwoju miast, wspieranie sieci miejskich i współpracy miast
Działanie 1.3: Kształtowanie rozwoju obszarów wiejskich
Działanie 1.4: Oddziaływanie przestrzenne imigracji
Priorytet 2: Wydajne i zrównoważone systemy transportu oraz dostęp do społeczeństwa
informacyjnego
Działanie 2.1: Rozwój sprawnych systemów transportowych wspomagających zrównoważony rozwój
Działanie 2.2: Poprawa dostępu do wiedzy i społeczeństwo informacyjne
Priorytet 3: Zarządzanie krajobrazem oraz dziedzictwem naturalnym i kulturowym
Działanie 3.1: Ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego
Działanie 3.2: Ochrona i rozwój dziedzictwa naturalnego
Działanie 3.3: Ochrona i rozwój krajobrazu
Priorytet 4: Ochrona środowiska, gospodarowanie zasobami i przeciwdziałanie ryzyku
Działanie 4.1: Wspieranie ochrony środowiska i gospodarowania zasobami
Działanie 4.2: Wspieranie zarządzania kryzysowego i zapobiegania katastrofom
Działanie 4.3: Wspieranie zintegrowanej gospodarki wodnej i ochrony przeciwpowodziowej
Typy projektów:
ponadnarodowe koncepcje, plany i programy rozwoju przestrzennego;
ustanowienie nowych i wzmocnienie już istniejących ponadnarodowych powiązań sieciowych w zakresie
planowania przestrzennego i rozwoju regionalnego;
działania pilotażowe o wymiarze ponadnarodowym (w oparciu o ponadnarodowe koncepcje lub
strategie);
wymiana wiedzy oraz doświadczeń pomiędzy podmiotami realizującymi politykę rozwoju
przestrzennego;
organizacja konferencji, seminariów, rozpowszechnianie informacji;
finansowanie inwestycji na mała skalę np. centra informacji i innowacji o znaczeniu międzynarodowym
(w oparciu o ponadnarodowe koncepcje lub strategie).

Instytucja Zarządzająca,
Instytucja Płatnicza
Ministerstwo Infrastruktury i Transportu (Włochy)
General Direction Responsible for Spatial
Co-ordination (DiCoTer) – Div. IV
Ministry of Infrastructures and Transports
Via Nomentana 2
I-00161 Roma
Wspólny Sekretariat
Techniczny
Urząd Miejski w Dreźnie (Niemcy)
Rathaus (Town Hall)
Postfach 12 00 20
Entrance at Kreuzstrasse 6
Dresden, Germany
Postal code D-01001
Telefon: +49-351-4881021
Fax: +49-351-4881025
[email protected]
Krajowy Punkt Kontaktowy
INTERREG CADSES
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego, Wydział Rozwoju
Regionalnego w Katowicach, Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Marcin Łata
ul. Mickiewicza 15
40-951 Katowice
Telefon: +48 32 253 90 08
Fax: +48 32 253 73 76
[email protected]
Departament Pożytku Publicznego
23
Strona internetowa
www.cadses.net
Programie BSR
(Baltic Sea Region) ( Obszar wsparcia – cała Polska)
Priorytet 1. Wspieranie działań na rzecz rozwoju przestrzennego w odniesieniu do
określonych regionów i sektorów
Działanie 1.1: Wspieranie opracowania wspólnych strategii i planów działań dla makroregionów
Działanie 1.2: Wspieranie zrównoważonego rozwoju przestrzennego w określonych sektorach
Działanie 1.3: Wzmacnianie zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju obszarów przybrzeżnych, wysp
i innych obszarów szczególnych
Priorytet 2. Promocja struktur terytorialnych wspierających zrównoważony rozwój
Regionu Morza Bałtyckiego
Działanie 2.1: Wspieranie zrównoważonych policentrycznych struktur osadniczych
Działanie 2.2: Tworzenie zrównoważonych połączeń komunikacyjnych dla poprawy integracji
przestrzennej
Działanie 2.3: Poprawa właściwego zarządzania dziedzictwem kulturowym i przyrodniczym, a także
krajobrazem i zasobami naturalnymi
Priorytet 3. Wspieranie tworzenia instytucji oraz wzmacnianie transnarodowego rozwoju
przestrzennego
Typy projektów:
 warsztaty i seminaria;
 upowszechnianie informacji;
 prowadzenie analiz (np. rynkowych);
 wspólne przedsięwzięcia pilotażowe;
 wdrażanie przykładów najlepszej praktyki;
 budowanie sieci współpracy.
Warunki (formalne) ubiegania się o środki Programu:
 co najmniej 3 partnerów z 3 różnych krajów uczestniczy w realizacji danego projektu,
 co najmniej 2 kraje – partnerzy współpracy (spośród uczestniczących w projekcie) wnoszą wkład
finansowy,
 minimum 1 państwo – partner współpracy (spośród uczestniczących w projekcie) należy do Unii
Europejskiej (UE).

Instytucja Zarządzająca i
Instytucja Płatnicza
Obsługa techniczna
programu
Punkt informacyjny
Investitionsbank Schleswig-Holstein
Fleethörn 29-31
24103 Kiel, Germany
PO Box 1122
24100 Kiel, Germany
Wspólny Sekretariat
Joint Secretariat Rostock
Investitionsbank Schleswig-Holstein
Grubenstrasse 20
18055 Rostock
Niemcy
tel.: +49 381 454845281
[email protected]
Joint Secretariat Karlskrona
The Baltic Institute
Amiralitetstorget 27
37138 Kalskrona
Szwecja
tel.: +46 455 335 180
[email protected]
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego Wydział INTERREG,
Departament Pożytku Publicznego
24
Strona internetowa

Ministerstwa Gospodarki i Pracy
Ewa Bieniek
pl. Trzech Krzyży 3/5,
00-507 Warszawa
tel. +48 22 661 87 37
[email protected]
www.bsrinterreg.net.
(Zainteresowanych znalezieniem partnerów i współpracą odsyłamy do zakładki Project
ideas&Partner search)
Komponent C – współpraca międzyregionalna Organizacje pozarządowe są uwzgłędnione
jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa docelowa
 w skali europejskiej, której celem jest rozwój powiązań sieciowych w zakresie polityki
regionalnej, upowszechnianie systemowych przykładów właściwego rozwiązywania
problemów, wymiana informacji i doświadczeń dotyczących rozwoju regionalnego oraz
polityk i technik kohezyjnych. Obszar współpracy w ramach INTERREG IIIC obejmuje całe
terytorium Unii Europejskiej (dla celów zarządzania podzielone na cztery Strefy Programu:
Północ, Południe, Wschód oraz Zachód), łącznie z wyspami i najbardziej oddalonymi
obszarami. Program umożliwia uczestnictwo krajów trzecich.
Polska uczestniczy w ramach INTERREG III C w dwóch programach:
Program Strefy Północnej
(Obszar wsparcia województwa: zachodniopomorskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, podlaskie i
kujawsko-pomorskie);
Program Strefy Wschodniej
(Obszar wsparcia - województwa: dolnośląskie, lubelskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie,
opolskie, podkarpackie, podlaskie, śląskie i świętokrzyskie).
Nadrzędnym celem Programu INTERREG IIIC, który koncentruje się na współpracy w skali europejskiej
pomiędzy regionami oraz gminami, jest poprawa efektywności polityk i instrumentów rozwoju
regionalnego i spójności poprzez wymianę informacji na dużą skalę oraz wzajemne wykorzystywanie
doświadczeń w zakresie:
 rodzajów działań wspieranych w ramach Celu 1 oraz 2 Funduszy Strukturalnych,
 współpracy międzyregionalnej łączącej organy publiczne lub ich odpowiedniki zaangażowane w inne
programy INTERREG,
 współpracy międzyregionalnej w obszarze rozwoju miejskiego,
 współpracy międzyregionalnej łączącej regiony zaangażowane w trzy tematy regionalnych działań
innowacyjnych na lata 2000-2006,
 innych tematów istotnych dla współpracy międzyregionalnej.
Dodatkowo przewidziano specjalny priorytet mający na celu integrację regionów przygranicznych UE z
państwami trzecimi. Projekty realizowane w ramach tego priorytetu winny mieć na celu wzmocnienie
potencjału lokalnych lub regionalnych podmiotów działających na tych terenach. Partnerzy wiodący tych
projektów muszą pochodzić z regionów położonych wzdłuż obecnych zewnętrznych granic UE.
INTERREG IIIC powinien zachęcać władze regionalne i inne organy publiczne do postrzegania
współpracy międzyregionalnej jako środka stymulującego ich rozwój przez umożliwienie dostępu do
doświadczenia, jakim dysponują inni.



Rodzaje przedsięwzięć:
Regionalne Przedsięwzięcia Ramowe (ang. RFO): Miniprogram oparty na ograniczonej liczbie
tematów, obejmujący partnerów z przynajmniej 3 krajów, z których przynajmniej 2 są krajami
członkowskimi UE.
Projekty indywidualne: Projekt koncentrujący się na jednym temacie współpracy, obejmujący
partnerów z przynajmniej 3 krajów, z których przynajmniej 2 są krajami członkowskimi UE
(przedsięwzięcia w regionach granicznych powinny obejmować przynajmniej 3 partnerów z
przynajmniej 2 krajów).
Departament Pożytku Publicznego
25

Współpraca sieciowa: Określony projekt sieciowy musi koncentrować się na jednym temacie
współpracy; musi obejmować partnerów z przynajmniej 5 krajów, z których przynajmniej 3 są
krajami członkowskimi UE (przedsięwzięcia w regionach granicznych powinny obejmować
przynajmniej 5 partnerów z przynajmniej 3 krajów).

Typowe projekty (dla współpracy międzyregionalnej):
badania;
przygotowanie analiz i studiów pod przyszłe projekty;
szkolenia, seminaria, warsztaty, konferencje, wizyty studyjne, wspólne spotkania;
strategie i działanie marketingowe;
działanie informacyjne i PR;
zarządzanie i koordynacja;
projekty pilotażowe i pokazowe.







INTERREG III C Północ
Instytucja Zarządzająca i
Instytucja Płatnicza
Punkty informacyjne
INTERREG III C Wschód
Instytucja Zarządzająca
Instytucja Płatnicza
Punkty informacyjne
Strona internetowa
Investitionsbank Schleswig-Holstein
Grubenstraße 20
18055 Rostock, Niemcy
Joint Technical Secretariat
Grubenstraße 20
18055 Rostock, Niemcy
Telefon: +49 381 45484 5285
[email protected]
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego, Wydział INTERREG,
Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Aneta Kożuchowska
Pl. Trzech Krzyży 3/5
00-507 Warszawa
Telefon: +48 22 693 42 02
[email protected]
Department for EU Funding (MA 27)
City of Vienna City Hall
1082 Wiedeń, Austria
Department for Finance and Budget (MA 5)
City of Vienna Ebendorfer Straße 2
1082 Wiedeń, Austria
Joint Technical Secretariat
Schlesinger Platz 2
1080 Wiedeń, Austria
Telefon: +43 1 4000 761 42
[email protected]
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego, Wydział Rozwoju
Regionalnego w Katowicach, Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Teresa Marcinów
ul. Mickiewicza 15
40-951 Katowice
Telefon: +48 32 253 90 08
[email protected]
www.interreg3c.net
Zainteresowanych znalezieniem partnerów w innych regionach i współpracą w ramach
INTERREG III C odsyłamy do www.interreg3c.net/web/general_en - zakładka Operation idea and
partner search.
4. ESPON
Europejska Sieć Obserwacyjna Planowania Przestrzennego
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
Departament Pożytku Publicznego
26
Obszar współpracy w ramach programu ESPON obejmuje całe terytorium Unii Europejskiej. Program
umożliwia także uczestnictwo krajów trzecich. Beneficjantami programu są ponadnarodowe grupy
projektowe, złożone z instytucji badawczych (publicznych lub prywatnych) zajmujących się planowaniem
przestrzennym pochodzących z co najmniej trzech państw członkowskich programu ESPON. W
projektach realizowanych w ramach priorytetu 3. muszą uczestniczyć instytucje badawcze z co najmniej 6
państw członkowskich oraz 3 punkty kontaktowe ESPON. Za koordynację prac w ramach grupy
odpowiedzialny jest partner wiodący, znaczącą rolę w realizacji wspólnych przedsięwzięć odgrywają
krajowe punkty kontaktowe, także jako partnerzy projektów.
Priorytet 1: Projekty tematyczne dotyczące istotnych zagadnień rozwoju przestrzennego
Działanie 1.1: Miasta, rozwój policentryczny oraz relacje miasto-wieś
Działanie 1.2: Równość dostępu do infrastruktury i wiedzy
Działanie 1.3: Dziedzictwo naturalne i kulturowe
Priorytet 2: Projekty wpływające na politykę przestrzenną
Działanie 2.1: Efekty terytorialne polityk sektorowych
Działanie 2.2: Nowe aspekty terytorialne Funduszy Strukturalnych oraz innych funduszy związanych z tą
dziedziną
Działanie 2.3: Instytucje oraz instrumenty polityk przestrzennych
Priorytet 3: Koordynacja projektów międzytematycznych
Działanie 3.1: Zintegrowane narzędzia europejskiego rozwoju przestrzennego
Działanie 3.2: Scenariusze przestrzenne powiązane z Europejską Koncepcją Rozwoju Przestrzennego
oraz Polityką Spójności
Priorytet 4: Wymiana informacji badawczych w ramach programu ESPON oraz sieć
naukowa
Działanie 4.1: Nawigator danych: badania przygotowawcze nad dostępem do danych
Działanie 4.2 :Wymiana informacji w ramach programu ESPON i koordynacja naukowa Punktów
Kontaktowych Programu
Działanie 4.3: Wymiana informacji w ramach programu ESPON i koordynacja naukowa
Ponadnarodowych Grup Projektowych
Priorytet 5: Pomoc techniczna
Działanie 5.1: Zarządzanie, wdrażanie, monitoring i kontrola
Działanie 5.2: Promocja, publikacje oraz ocena
Instytucja Zarządzająca Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Luksemburg
5. INTERACT 2002 – 2006
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
Celem programu INTERACT jest wspieranie zarządzania i koordynacja wymiany doświadczeń
pomiędzy Instytucjami Zarządzającymi, Płatniczymi i Sekretariatami Technicznymi Inicjatywy
Wspólnotowej INTERREG w ramach trzech komponentów: współpracy przygranicznej, współpracy
transnarodowej i współpracy międzyregionalnej. Projekty realizowane w ramach INTERACT mają
szeroki zakres tematyczny i transnarodową, międzyregionalną lub przygraniczną specyfikę.
Priorytet 1. Wspieranie zarządzania programami Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG –
techniczne wsparcie dla Instytucji Zarządzających, Instytucji Płatniczych, Sekretariatów
Technicznych oraz innych instytucji zaangażowanych w zarządzanie i wdrażanie Programów
INTERREG
Priorytet 2. Rozwój INTERREG: inicjatywy lokalne i regionalne5
Priorytet 3. Współpraca i zarządzanie przemianami w regionach granicznych
Działanie 2. Rozwój INTERREG na zewnętrznych granicach Unii Europejskiej6
5
6
szeroka grupa potencjalnych beneficjentów – instytucje krajowe, regionalne i lokalne uprawnione do zarządzania środkami publicznymi
szeroka grupa potencjalnych beneficjentów – instytucje krajowe, regionalne i lokalne uprawnione do zarządzania środkami publicznymi
Departament Pożytku Publicznego
27
Priorytet 4. Pomoc techniczna
Instytucja Zarządzająca
Instytucja Płatnicza
Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego Wydział INTERREG
Austrian Federal Chancellery
Division IV/4
Departament Pożytku Publicznego
28
EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY
Art. 146 Traktatu: "W celu poprawy możliwości zatrudniania pracowników w ramach rynku
wewnętrznego i przyczyniania się w ten sposób do podniesienia poziomu życia, ustanawia się zgodnie z
poniższymi postanowieniami Europejski Fundusz Społeczny; dąży on do ułatwienia zatrudniania
pracowników i zwiększania ich mobilności geograficznej i zawodowej wewnątrz Wspólnoty, jak
również do ułatwienia im dostosowania się do zmian w przemyśle i systemach produkcyjnych,
zwłaszcza przez kształcenie zawodowe i przekwalifikowanie"
EFS finansuje działania państw członkowskich w zakresie przeciwdziałania bezrobociu i rozwoju
zasobów ludzkich; zapewnia pomoc w osiąganiu szerokiego spektrum oddziaływania celów polityki
strukturalnej, pomagając państwom członkowskim w rozwijaniu narodowych rynków pracy oraz
kwalifikacji osób zatrudnionych i poszukujących pracy; odgrywa kluczową rolę w zakresie udzielania
zarówno pomocy merytorycznej, jak i finansowej na rzecz wprowadzenia w życie Europejskiej Strategii
Zatrudnienia;
ma za zadanie dostosować udzieloną pomoc do specyficznych wymagań regionów,
które doświadczają szczególnych problemów w zakresie polityki zatrudnienia i polityki społecznej;
zapewnia państwom Unii Europejskiej pomoc we wprowadzaniu nowoczesnej, aktywnej polityki
zatrudnienia i systemów mających na celu likwidowanie głównych przyczyn bezrobocia
 jest dynamicznym instrumentem wspierania zatrudnienia przez edukację i innowacyjne
programy przeciwdziałaniu bezrobociu
 łączy w sobie Inicjatywy Komisji z oddolnymi projektami partnerów krajowych i lokalnych
 łączy w sobie troskę o rozwój gospodarczy, regionalny i inwestycyjny z troską o każdego
obywatela bez względu na status społeczny
 posiada możliwości interwencji w obszary nowoczesnych technologii, transferów wiedzy i
systemów informatycznych
 posiada także możliwości wspierania grup marginalizowanych i najsłabszych ekonomicznie
EFS będzie współfinansował projekty organizacji pozarządowych realizowane w ramach
następujących programów operacyjnych:
1. SPO RZL
Głównym celem jest budowa otwartego, opartego na wiedzy społeczeństwa poprzez
zapewnienie warunków do rozwoju zasobów ludzkich w drodze kształcenia, szkolenia i pracy.
Priorytet 1 Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i społecznej
Działanie 1.1: Rozwój i modernizacja instrumentów instytucji rynku pracy
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Wartość projektów jest wyższa niż 15 000 euro.
Działanie dotyczy:
1) rozwoju instytucjonalnej obsługi rynku pracy;
2) rozwoju sieci usług informacji i poradnictwa zawodowego;
3) rozwoju systemu szkoleń dla bezrobotnych i poszukujących pracy;
4) rozwoju i doskonalenia instrumentów rynku pracy.
Schemat b) Rozwój oferty usług instytucji rynku pracy
Typy projektów:
 doskonalenie kadr publicznych służb zatrudnienia i innych instytucji rynku pracy,
w szczególności poprzez szkolenia (w tym studia podyplomowe), wsparcie, doradztwo
i instruktaż;
 rozwijanie i promocja trójstronnych umów szkoleniowych, w szczególności poprzez
upowszechnianie najlepszych praktyk;
 rozwijanie dialogu społecznego i włączanie partnerów społecznych do działań na rynku pracy w
szczególności poprzez: akcje promocyjne, szkolenia, warsztaty skierowane do różnych
Departament Pożytku Publicznego
29






środowisk mające na celu m.in. popularyzowanie idei aktywizacji zawodowej oraz sprzyjające
zwiększaniu oddziaływania organizacji pozarządowych na rynek pracy;
projektowanie i wdrażanie nowych rozwiązań organizacyjnych oraz instrumentów i programów
rynku pracy uwzględniających wzmacnianie powiązań na szczeblu lokalnym i regionalnym;
upowszechnianie metod i narzędzi informacji i poradnictwa zawodowego (z wykorzystaniem
nowych technologii),
promowanie i wsparcie projektów pilotażowych i innowacyjnych z zakresu usług instytucji
rynku pracy, w tym pośrednictwa pracy, poradnictwa i informacji zawodowej, szkoleń itp.;
upowszechnianie informacji o usługach świadczonych przez instytucje rynku pracy, w tym
placówki informacji i poradnictwa zawodowego;
promowanie problematyki planowania rozwoju zawodowego;
popularyzacja najlepszych praktyk.
Działanie 1.2: Perspektywy dla młodzieży
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu jest
wyższa niż 15 000 euro.
1)promowanie i wspieranie zatrudnienia w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw;
2)promowanie i wspieranie zatrudnienia w trzecim sektorze między innymi poprzez kierowanie
młodzieży do prac społecznie użytecznych;
3)realizacja programów specjalnych i innowacyjnych dla młodzieży;
4)promowanie i wspieranie samozatrudnienia młodzieży (w tym wsparcie finansowe na
podejmowanie własnej działalności gospodarczej);
5)wspieranie kształcenia dostosowanego do potrzeb rynku pracy;
6)promocja i wspieranie wolontariatu, jako fazy przygotowawczej przed podjęciem pracy, poprzez
organizowanie i współfinansowanie miejsc pracy dla woluntariuszy w instytucjach administracji
publicznej oraz w organizacjach pozarządowych;
6)upowszechnianie informacji o rynku pracy.
Schemat b) Promocja aktywności zawodowej młodzieży:
Typy projektów:
 opracowywanie i rozpowszechnianie informacji promującej źródła i miejsca dostępu do
informacji o:
- ofertach zatrudnienia ze szczególnym uwzględnieniem sektora MSP oraz w trzecim sektorze;
- formach zatrudnienia ze szczególnym uwzględnieniem sektora MSP oraz w trzecim sektorze;
- możliwościach podnoszenia kwalifikacji i zdobywania doświadczenia;
- możliwościach uzyskania wsparcia finansowego na rozpoczynanie działalności gospodarczej;
- wolontariacie.
 akcje informacyjne mające na celu:
- promowanie postaw aktywnych w tym promowanie samozatrudnienia;
- uświadomienie konieczności planowania kariery i rozwoju zawodowego;
- promowanie mobilności, elastyczności, przedsiębiorczości i konieczności dostosowywania się
do zmieniających się warunków rynku pracy;
- wspieranie inicjatyw lokalnych mających na celu pomoc młodzieży w wejściu na rynek pracy,
 aktywizacja zawodowa młodzieży poprzez:
- doradztwo, szkolenia oraz dotacje dla podejmujących własną działalność gospodarczą.
- poradnictwo zawodowe i pośrednictwo pracy,
- kluby pracy,
- wsparcie realizacji programów innowacyjnych, w szczególności zawierających nowatorskie
podejście
do problematyki zwalczania bezrobocia wśród młodzieży i wykorzystujących nowe
technologie,
- wspieranie wolontariatu poprzez finansowanie określonych przepisami świadczeń oraz
pokrywanie wydatków związanych z pracą wolontariusza (w tym organizacja i finansowanie
stanowisk pracy w instytucjach administracji publicznej i organizacjach pozarządowych).
Działanie 1.3: Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Wartość projektu jest wyższa niż 15 000 eorp.
1)wdrażanie indywidualnych programów szkoleń oraz programów specjalnych,
2)organizowanie działań doradczych, szkoleń oraz promowaniu postaw przedsiębiorczych,
Departament Pożytku Publicznego
30
3)wspieranie inicjatyw samoorganizacji i samopomocy bezrobotnych poprzez poradnictwo i
szkolenia, prowadzące do zdobycia zatrudnienia,
4)wspieranie innych działań na rzecz zwiększenia zdolności do zatrudnienia.
Schemat b) Wsparcie otoczenia społecznego osób bezrobotnych
Typy projektów:
 promocja inicjatyw lokalnych wspomagających osoby długotrwale bezrobotne w ponownym
wejściu na rynek pracy w tym akcje uświadamiające i kampanie informacyjne;
 wsparcie inicjatyw samoorganizacji i samopomocy wśród osób bezrobotnych, poprzez
doradztwo i szkolenia, prowadzące do uzyskania zatrudnienia;
 aktywizacja zawodowa osób długotrwale bezrobotnych poprzez:
- doradztwo, szkolenia oraz dotacje dla podejmujących własną działalność gospodarczą,
- poradnictwo zawodowe i pośrednictwo pracy,
- kluby pracy,
- wsparcie realizacji programów innowacyjnych, w szczególności zawierających nowatorskie
podejście do problematyki zwalczania bezrobocia wśród osób długotrwale bezrobotnych i
wykorzystujących nowoczesne technologie.
Działanie 1.4: Integracja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Wartość projektu jest wyższa niż 25 000 euro.
1) wsparcie osób niepełnosprawnych poprzez usługi specjalnie dopasowane do ich potrzeb;
2) wspieranie pracodawców w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i ich integracji na otwartym
rynku pracy;
3) rozwijanie wiedzy regionalnej i lokalnej oraz potencjału w zakresie wdrażania nowych działań.
Schemat a) Wsparcie osób o znaczącym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności na
otwartym rynku pracy
Typy projektów:
 doradztwo/poradnictwo zwiększające potencjał zawodowy i możliwości uzyskania pracy przez
osoby niepełnosprawne:
- warsztaty psychologiczne ukierunkowane na zwiększenie aktywności zawodowej bezrobotnych
osób niepełnosprawnych, podnoszące zdolność do zatrudnienia osób niepełnosprawnych,
 szkolenia dla otoczenia współpracującego z osobami niepełnosprawnymi:
- szkolenia i warsztaty dla publicznych służb zatrudnienia, służb medycyny, pracy oraz
pracowników jednostek samorządu terytorialnego realizujących zadania na rzecz zatrudnienia
osób niepełnosprawnych podnoszące umiejętności w zakresie pracy z niepełnosprawnym
klientem i jego rodziną;
- szkolenia podnoszące umiejętności współpracy pracodawców zatrudniających osoby
niepełnosprawne, w tym umiejętności w zakresie współpracy z niepełnosprawnymi partnerami;
- szkolenia i warsztaty dla pracowników niepublicznych instytucji rynku pracy świadczących
usługi na rzecz osób bezrobotnych podnoszące umiejętności w zakresie pracy z
niepełnosprawnym klientem;
- szkolenia dla pracowników współpracujących w swym środowisku pracy z osobami
niepełnosprawnymi zwiększające umiejętności w zakresie współpracy z niepełnosprawnymi
partnerami;
- szkolenia dla pracodawców (oraz organizatorów pracy w firmach) zatrudniających lub
zamierzających zatrudnić osoby niepełnosprawne mające na celu uzyskanie lub podniesienie
umiejętności w zakresie organizacji stanowisk pracy, warunków i środowiska pracy dla
niepełnosprawnych pracowników;
- szkolenia dla doradców (w tym zawodowych) i innych usługodawców podnoszące umiejętności
w zakresie świadczenia usług osobom niepełnosprawnym służących wspieraniu ich w
funkcjonowaniu na rynku pracy;
 rozwój i promocja usług doradczych dla osób niepełnosprawnych, dla organizacji
pozarządowych i innych usługodawców dla działań zmierzających do integracji osób
niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy oraz innych sług zwiększających aktywność
zawodową tych osób:
- rozwój usług w zakresie poszukiwania , organizowania stanowisk pracy i środowiska pracy dla
osób niepełnosprawnych;
- rozwój usług z zakresu organizowania stanowisk pracy i środowiska pracy dla osób
niepełnosprawnych, a także wspierania osób niepełnosprawnych w ich aktywności zawodowej;
- usługi wspierające dostęp osób niepełnosprawnych do szkoleń;
Departament Pożytku Publicznego
31

-

-

-
-
rozwijanie działalności doradczej dla organizacji pozarządowych;
rozwijanie form i programów szkolenia osób niepełnosprawnych “on-line”;
działania służące tworzeniu miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych i większych możliwości
ich zatrudniania:
organizowanie subsydiowanych staży pracy;
pokrywanie wydatków związanych z przystosowaniem stanowisk pracy dostosowanych do
potrzeb wynikających z niepełnosprawności pracownika;
subsydia dla organizacji non-profit oferujących usługi wspierające przechodzenie osób
niepełnosprawnych
na otwarty rynek pracy oraz zatrudniających osoby o znaczącym lub umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności;
subsydiowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, rekompensujących pracodawcom
zwiększone wydatki związane z ich zatrudnieniem, wynikające z niższej produktywności
niepełnosprawnego pracownika;
rozwijanie dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych alternatywnych form pracy –
telepraca, praca przez internet, praca w niepełnym wymiarze;
subsydia do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych zatrudnianych przez organizacje non-profit
działające na rzecz integracji osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy;
rozwijanie i promocja form współpracy pomiędzy pracodawcami, związkami zawodowymi,
stowarzyszeniami i organizacjami pozarządowymi służącej zwiększaniu możliwości
zatrudniania osób niepełnosprawnych;
zmiana postaw społecznych wobec osób niepełnosprawnych w szczególności w środowisku
pracy poprzez:
kampanie informacyjno – promocyjne skierowane do pracodawców oraz ich pracowników;
kampanie informacyjno – promocyjne skierowane do społeczności lokalnych i decydentów;
badania i ekspertyzy z zakresu kształcenia zawodowego i zatrudniania osób niepełnosprawnych
w celu zindywidualizowania świadczonych usług:
badania dotyczące specyficznych potrzeb różnych grup osób niepełnosprawnych o znacznym i
umiarkowanym stopniu niepełnosprawności związanych z przystosowaniem ich do zatrudnienia
i trwałej integracji na rynku pracy;
badania z zakresu rozpoznawania zapotrzebowania na pracę osób niepełnosprawnych, w tym na
pracę
z wykorzystaniem nowych form organizacji pracy;
badania dotyczące nowych form rehabilitacji zawodowej i metod pracy z osobami
niepełnosprawnymi;
badania warunków trwałej integracji zawodowej osób niepełnosprawnych.
Działanie 1.5: Promocja aktywnej polityki społecznej poprzez wsparcie grup szczególnego ryzyka
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Wartość projektu jest wyższa niż 15 000 euro.
1) wsparcia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w zakresie integracji zawodowej i
społecznej;
2) wspierania młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym
3) rozwój systemu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu.
Schemat a) Wspieranie osób z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym
Typy projektów:
warsztaty obejmujące diagnozowanie potencjału zawodowego osób z grup szczególnego ryzyka,
możliwości jego rozwoju oraz podnoszenie kwalifikacji tych osób,
 szkolenia dla osób z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, mające na celu
przezwyciężanie problemów, którymi osoby te są obarczone, kształcące umiejętności radzenia
sobie w trudnych sytuacjach i prowadzące do zwiększania samodzielności;
 subsydiowanie zatrudnienia osób bezrobotnych powyżej 24 miesięcy na otwartym rynku pracy;
 współfinansowanie tworzenia i działalności Centrów Integracji Społecznej - przeznaczonych dla
osób zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym (w szczególności na obszarach
wiejskich i restrukturyzowanych);
 wspieranie zatrudnienia subsydiowanego w ramach Centrów Integracji Społecznej;
 szkolenia i warsztaty edukacyjno – wychowawcze na rzecz młodzieży trudnej mające na celu
powrót do nauki w celu zdobycia zawodu i usamodzielnienia się oraz zapobieganie wśród ludzi
młodych dysfunkcjom społecznym takim jak alkoholizm, narkomania, przestępczość;
Departament Pożytku Publicznego
32

kampanie promujące oraz inne działania wspierające wolontariat w zakresie integracji
z rynkiem pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
 pomoc w organizowaniu grup wsparcia i samopomocy poprzez doradztwo i poradnictwo
zawodowe;
 rozwój standardów jakości usług prowadzących do integracji z rynkiem pracy świadczonych
przez instytucje pomocy społecznej;
 badania i ekspertyzy mające na celu ocenę wpływu i efektywności form wsparcia świadczonych
na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
 szkolenia dla pracowników instytucji pomocy społecznej (w tym pracowników organizacji
pozarządowych
i wolontariuszy) pracujących z osobami z grup szczególnego ryzyka.
Schemat b) Wspieranie młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym7
Typy projektów:
 szkolenia dla młodzieży z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym dotyczące
przezwyciężania problemów, którymi są obarczone, metod integracji społecznej oraz
zwiększania samodzielności życiowej;
 szkolenia i warsztaty edukacyjno – wychowawcze na rzecz młodzieży trudnej mające na celu
powrót do nauki w celu zdobycia zawodu i usamodzielnienia się oraz zapobieganie
dysfunkcjom społecznym wśród ludzi młodych takich jak alkoholizm, narkomania,
przestępczość;
 kampanie promujące wolontariat na rzecz integracji z rynkiem pracy młodzieży zagrożonej
wykluczeniem społecznym;
 pomoc w organizowaniu grup wsparcia i samopomocy poprzez doradztwo i poradnictwo
zawodowe.
Działanie 1.6: Integracja i reintegracja zawodowa kobiet
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Wartość projektu jest wyższa niż 15 000 euro.
1) wsparcie kobiet na rynku pracy i działania na rzecz wzrostu stopy zatrudnienia kobiet,
2) rozwój systemu wspierania kobiet w sferze gospodarczej i edukacyjnej, zwiększającego ich
szanse na rynku pracy,
3) tworzenie warunków sprzyjających godzeniu ról zawodowych i społecznych.
Schemat a) Wspieranie równości szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy
Typy projektów:
 kursy szkoleniowe dla kobiet - podnoszące ich kwalifikacje zawodowe,
 kursy szkoleniowe dla kobiet - w zakresie nabywania i wykorzystywania umiejętności i wiedzy
na temat:
- elastycznego podejścia do zawodu;
- pracy w trzecim sektorze;
- pracy w ramach wolontariatu;
- rozwijania własnej działalności gospodarczej.
 kursy szkoleniowe dla kobiet z obszarów wiejskich z zakresu aktywizacji zawodowej;
opracowywanie indywidualnych planów działania;
 wspieranie przedsiębiorczości wśród kobiet:
- dotacje na podejmowanie własnej działalności gospodarczej, w szczególności na obszarach
wiejskich,
- szkolenia dla kobiet w zakresie rozwoju własnej działalności gospodarczej,
 subsydiowane staże pracy;
 projekty badawcze i ekspertyzy mające na celu diagnozę sytuacji kobiet na rynku pracy oraz
realizację zasady równości szans w dostępie do zatrudnienia (ujęcie horyzontalne);
 projekty badawcze i ekspertyzy mające na celu diagnozę zróżnicowania szans kobiet w dostępie
do rynku racy o zasięgu lokalnym (ujęcie regionalne);
 projekty pilotażowe mające za zadanie wsparcie samoorganizacji kobiet (organizowanie grup
interesu, grup wsparcia);
 opracowywanie i uruchomienie baz danych o lokalnych rynkach pracy, zawierające informacje o:
- ofertach zatrudnienia dla kobiet;
- formach zatrudnienia;
- możliwościach podnoszenia kwalifikacji;
- możliwościach rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej;
7
Ostateczny beneficjent: organizacja jako pracodawca
Departament Pożytku Publicznego
33






możliwościach uzyskania dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej;
przygotowanie i wdrożenie akcji informacyjno-edukacyjnych skierowanych do kobiet
i pracodawców na rzecz zwalczania stereotypów w postrzeganiu ról kobiecych i męskich w
życiu zawodowym i rodzinnym;
doradztwo zawodowe dla kobiet;
doradztwo psychologiczne i prawne;
tworzenie programów specjalnych, innowacyjnych i inicjatyw lokalnych na rzecz zatrudnienia
kobiet, w tym tworzenie nowych miejsc pracy dla bezrobotnych kobiet;
szkolenia dla przedsiębiorców w zakresie:
elastycznych form zatrudnienia, ze szczególnym uwzględnieniem nowoczesnych technologii,
oraz nowoczesnych metod organizacji pracy (telepraca, praca do wykonania w domu, praca na
zastępstwo, itp.);
praw i obowiązków związanych z równością szans dla kobiet i mężczyzn wynikających z
zapisów Kodeksu Pracy.
szkolenia dla pracowników instytucji rynku pracy w zakresie równości szans dla kobiet
i mężczyzn.
Priorytet 2
Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy
Działanie 2.1: Zwiększenie dostępu do edukacji - promocja kształcenia przez całe życie
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu
jest wyższa niż 15 000 euro.
1) zmniejszanie dysproporcji edukacyjnych pomiędzy wsią a miastem,
2) ułatwianie dostępu do edukacji uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
3) rozwój systemu kształcenia ustawicznego dla dorosłych, w tym kształcenia na odległość.
Schemat a) Zmniejszenie dysproporcji edukacyjnych pomiędzy wsią a miastem
Typy projektów:
 alternatywne formy edukacji przedszkolnej (pilotażowe wdrożenie projektu, w ramach którego
nauczyciele przedszkolni dojeżdżają do poszczególnych wsi, gdzie prowadzą zajęcia dla dzieci
3-5-letnich);
 dotacje dla szkół na projekty rozwojowe (programy rozwoju szkół koncentrujące się na
rozwijaniu podstawowych umiejętności uczniów, pomocy uczniom, którzy mają trudności w
nauce, promowaniu spójności społecznej, zapewnianiu kształcenia zgodnego z potrzebami
lokalnego rynku pracy; programy powinny być wkomponowane w lokalne strategie rozwoju
regionalnego);
 Centra kształcenia na odległość na wsiach (Centra mogą powstawać m.in. w zagrożonych
likwidacją małych szkołach, w miejscowościach, w których nie ma innych placówek
pełniących rolę centrów kulturalno – oświatowych. Centra będą wyposażane w sprzęt
komputerowy z dostępem do Internetu; w każdym z nich zatrudniona będzie osoba pomagająca
w korzystaniu z zasobów Centrum; celem Centrów jest zapewnienie osobom zamieszkałym na
terenach wiejskich możliwości kształcenia ustawicznego w formie on-line).
Schemat c) Rozwój systemu kształcenia ustawicznego i kształcenia dorosłych, w tym
kształcenia na odległość
• Typy projektów:
 opracowanie programów nauczania do kształcenia na odległość na wybranych kierunkach i
specjalnościach studiów wyższych;
 przeprowadzenie badań dotyczących efektywności kształcenia na odległość.
Działanie 2.2: Podniesienie jakości edukacji w odniesieniu do potrzeb rynku pracy
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu
jest wyższa niż 15 000 euro.
1) rozwijanie u uczniów zdolności do przyszłego zatrudnienia;
2) doskonalenie nauczycieli;
3)zwiększanie wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w procesie
kształcenia;
4) akredytacja instytucji edukacyjnych;
5) badania dotyczące poziomu umiejętności podstawowych i innych kluczowych wskaźników
edukacyjnych – budowy systemu zbierania danych i analizy.
Departament Pożytku Publicznego
34
Schemat d) Zwiększenie jakości kształcenia poprzez akredytację instytucji oświatowych oraz
budowę systemu zbierania i analizy edukacyjnych danych statystycznych
Typy projektów:
 opracowanie przewodnika procedur akredytacji placówek prowadzących kształcenie ustawiczne
w formach pozaszkolnych;
 budowa systemu zbierania i analizy edukacyjnych danych statystycznych;
 prowadzenie monitoringu działalności instytucji akredytowanych.
Działanie 2.3: Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Wartość projektu jest wyższa niż 15 000 euro.
1) ustawiczne szkolenie zawodowe;
2) transfer wiedzy i współpraca pomiędzy światem nauki a gospodarką;
3) promocja nowych form organizacji pracy.
Schemat a) Doskonalenie umiejętności i kwalifikacji kadr 8
Typy projektów:
 szkolenia i pomoc doradcza dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw
(podwyższenie kwalifikacji, nabycie nowych kwalifikacji i umiejętności) – ogólne, jak
i związane ze zmianami technologicznymi (w tym w systemie edukacji na odległość, kursy
zawodowe w zakresie języków obcych, zastosowanie IT);
 studia podyplomowe dla pracowników przedsiębiorstw i kadry zarządzającej mające na celu
podwyższenie lub zdobycie nowych kwalifikacji;
 praktyczne szkolenia i staże dla pracowników przedsiębiorstw odbywane w instytucjach
naukowo-badawczych;
 szkolenia i pomoc doradcza dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw w zakresie
usprawnienia zarządzania (zwłaszcza zasobami ludzkimi), identyfikacji potrzeb w zakresie
kwalifikacji pracowników, poprawy organizacji pracy, zarządzania bezpieczeństwem i higieną
pracy oraz uelastycznienia form świadczenia pracy;
 podwyższanie umiejętności i kwalifikacji pracowników o niskim poziomie przygotowania do
pracy (np. o niskich kwalifikacjach).
Instytucja Zarządzająca
Wydział Zarządzania w Departamencie Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym,
Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Plac Trzech Krzyży 3/5
00-507 Warszawa
www.efs.gov.pl
p. o. Dyrektora
Naczelnik
Adriana Niedoszewska
Anna Mickiewicz
[email protected]
[email protected]
Tel: +48 22 693 47 66
[email protected]
Tel: +48 22 693 47 49
Instytucja Pośrednicząca Zespół ds. Zadań Instytucji Pośredniczącej w Departamencie Zarządzania Europejskim Funduszem
Społecznym, Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Plac Trzech Krzyży 3/5
Działanie 1.1
00-507 Warszawa
Działanie 1.2
www.efs.gov.pl
Działanie 1.3
Działanie 1.4
p. o. Dyrektora
Kierownik
Działanie 1.5
Adriana Niedoszewska
Joanna Held
Działanie 2.3
[email protected]
[email protected]
Tel: +48 22 693 47 66
Tel: +48 22 693 47 45
8
Ostateczny odbiorca: instytucja szkoleniowa( w tym też organizacje pozarządowe)
Departament Pożytku Publicznego
35
Instytucja Pośrednicząca Zespół Instytucji Pośredniczącej w Departamencie Strategii Edukacyjnej i Funduszy
Strukturalnych, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu
Działanie 2.1
Al. Szucha 25
Działanie 2.2
00-918 Warszawa
p.o. Dyrektora
Z-ca Dyrektora
Jerzy Wiśniewski
Ewa Tytz-Lemieszek
[email protected]
[email protected]
Tel: +48 22 628 09 86
Tel: +48 22 628 09 86
Instytucja Wdrażająca
Działanie 1.1
Działanie 1.5
Działanie 1.6
Instytucja Wdrażająca
Działanie 1.4
Instytucja Wdrażająca
Działanie 2.1
Działanie 2.2
Instytucja Wdrażająca
Działanie 2.3
Wydział Promocji, Monitorowania i Ewaluacji w Departamencie Wdrażania Europejskiego Funduszu
Społecznego, Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Plac Trzech Krzyży 3/5
00-507 Warszawa
www.efs.gov.pl
Dyrektor
Kierownik Sekcji
Magdalena Tarczewska-Szymańska
Beata Płonka
[email protected]
(działanie 1.5)
Tel: +48 22 693 55 93
[email protected]
Tel: +48 22 693 47 59
Naczelnik
Artur Benedyktowicz
[email protected]
Kierownik Sekcji/
Tel: +48 22 693 47 53
Przemysław Żukowski
(działanie 1.1)
Kierownik Sekcji/ Irma Krysiak (działanie 1.6)
[email protected]
[email protected]
Tel: +48 22 693 45 44
Tel: +48 22 693 46 28
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Al. Jana Pawła II /13
00-828 Warszawa
Dyrektor Wydziału Wdrażania Programów UE
Starszy referent w Wydziale Wdrażania
Marian Anasz
Programów Unii Europejskiej
[email protected]
Monika Sztromajer
Tel: + 48 22 816 22 62
[email protected]
Tel: + 48 22 816 22 55
Dyrektor Wydziału Programowania Pomocy
Publicznej
Ludwik Mizera
[email protected]
Tel: +48 22 620 03 51 wew. 218; + 48 22 620 82 59
Departament Strategii Edukacyjnej i Funduszy Strukturalnych Ministerstwo Edukacji Narodowej i
Sportu
Al. Szucha 25
00-918 Warszawa
p.o. Dyrektora
Jerzy Wiśniewski
[email protected]
Tel: +48 22 628 09 86
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Al. Jerozolimskie 125/127
02-017 Warszawa
Prezes
Mirosław Marek
[email protected]
Tel: +48 22 699 70 44
Departament Pożytku Publicznego
Dyrektor Zespołu Zasobów Ludzkich
Michał Kubisz
[email protected]
Tel: + 48 22 699 70 42
36
Instytucja Wdrażająca
Działanie 1.2
Działanie 1.3
Wojewódzkie Urzędy Pracy
2. ZPORR
Celem strategicznym programu jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz
przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu
rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz
integracji z Unią Europejską.
Priorytet 2
Wzmocnienie regionalnej bazy ekonomicznej i zasobów ludzkich
Działanie 2.1: Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości
kształcenia ustawicznego w regionie
Celem działania jest zwiększenie mobilności zawodowej mieszkańców i ich zdolności w zakresie
dostosowania umiejętności i kwalifikacji zawodowych do wymogów regionalnego rynku pracy w
warunkach członkostwa w UE, a także lepsze dostosowanie potrzeb szkoleniowych i kwalifikacji
mieszkańców do wymogów regionalnego rynku pracy poprzez monitoring regionalnego rynku pracy i
upowszechnianie zebranych informacji.
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Wartość projektu jest wyższa niż 5000 euro
Typy projektów:
a)Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych:
−szkolenia dla pracujących osób dorosłych samodzielnie zgłaszających chęć podwyższania i
dostosowywania kwalifikacji zawodowych do potrzeb rynku pracy, w tym w zakresie języków
obcych oraz wykorzystania technik informacyjnych i komunikacyjnych (ICT),
−szkolenia podwyższające kwalifikacje doradców rolniczych,
−szkolenia dla rolników i domowników w zakresie podejmowania dodatkowej działalności
zbliżonej do rolnictwa,
−usługi doradcze dla rolników i domowników w zakresie podejmowania dodatkowej działalności
zbliżonej do rolnictwa,
−usługi doradcze wspomagające kształtowanie kariery zawodowej pracujących osób dorosłych
samodzielnie zgłaszających chęć podwyższania i dostosowywania kwalifikacji zawodowych do
potrzeb rynku pracy oraz usługi doradcze dla studentów,
−praktyczna nauka zawodu dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych, realizowana poza Ramowym
Planem Nauczania w okresie wolnym od nauki, odbywające się u krajowych przedsiębiorców i
mająca na celu nabycie praktycznych umiejętności i poznanie specyfiki przyszłego zawodu, z
wyłączeniem praktyk zawodowych realizowanych na podstawie umowy o pracę pomiędzy
pracodawcą a młodocianym w celu przygotowania zawodowego,
−krajowe praktyki zawodowe dla studentów szkół wyższych, na kierunkach gdzie nie są one
obligatoryjne, odbywające się w przedsiębiorstwach i mające na celu nabycie praktycznych
umiejętności i poznanie specyfiki przyszłego zawodu z wyłączeniem praktyk zawodowych
realizowanych na podstawie umowy o pracę.
b)Badania i analizy dla potrzeb regionalnego rynku pracy:
−organizacja metod wymiany informacji pomiędzy instytucjami zaangażowanymi w monitorowanie
regionalnego rynku pracy w celu wzmocnienia współpracy pomiędzy tymi instytucjami
−badanie zbieżności prowadzonych w regionie przedsięwzięć w zakresie podwyższania
umiejętności i kwalifikacji zawodowych z potrzebami regionalnego rynku pracy;
−analiza sytuacji na regionalnym rynku pracy, w tym między innymi w zakresie przewidywanej
sytuacji na rynku pracy wybranych zawodów, sektorów/branż, przewidywanych oczekiwań
pracodawców odnośnie pożądanych kwalifikacji i umiejętności pracowniczych, pożądanych usług
szkoleniowych, zachodzących zmian w sektorze MŚP, rozwoju społeczno-gospodarczego regionów
oraz publikowanie wyników przeprowadzonych badań, analiz, ekspertyz.
Działanie 2.3: Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa
Departament Pożytku Publicznego
37
Organizacje pozarządowe są uwzgłędnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu jest
wyższa niż 5000 euro.
Ogólnym celem działania jest dostosowywanie osób do funkcjonowania w zmieniających się warunkach
społeczno-ekonomicznych oraz przygotowywanie ich do wykorzystania szans związanych z
powstawaniem nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich poprzez stworzenie warunków
ułatwiających osobom zatrudnionym w rolnictwie znalezienie zatrudnienia poza sektorem rolnym.
Celem szczegółowym działania jest wyposażenie rolników w umiejętności umożliwiające zdobycie
nowego zatrudnienia i wykonywania nowego zawodu w związku z procesem restrukturyzacji polskiego
rolnictwa.
Typy projektów:
a) przygotowanie do zmiany zawodu
- szkolenia i kursy, mające na celu nabycie kwalifikacji i umiejętności zawodowych
związanych z nowym zawodem,
- pośrednictwo pracy na terytorium RP,
- informacja zawodowa,
- usługi doradcze w zakresie wyboru nowego zawodu i osiągnięcia nowych umiejętności
zawodowych, w tym indywidualne plany działań polegające na udzielaniu pomocy w
wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia osobom zagrożonym utratą pracy
w sektorze rolnym.
b) subsydiowanie zatrudnienia
- subsydiowanie zatrudnienia w przedsiębiorstwch spoza przemysłów przechodzących
procedury restrukturyzacyjne.
Działanie 2.4: Reorientacja zawodowa osób zagrożonych procesami restrukturazycyjnymi
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu jest
wyższa niż 5000 euro.
Ogólnym celem działania jest dostosowanie osób do funkcjonowania w zmieniających się warunkach
społeczno-ekonomicznych oraz przygotowywanie ich do wykorzystania szans związanych z
powstawaniem nowych miejsc pracy poprzez zmianę kwalifikacji osób zagrożonych utratą zatrudnienia.
Celem szczegółowym działania jest zmiana kwalifikacji zawodowych pracowników przemysłów i
sektorów podlegających restrukturyzacji, a także innych osób zagrożonych utratą zatrudnienia w
wyniku procesów restrukturyzacyjnych w celu umożliwienia tym osobom wykonywania nowych
zawodów.
Typy projektów:
a) przygotowanie do zmiany zawodu
- szkolenia i kursy, mające na celu nabycie kwalifikacji i umiejętności zawodowych
związanych z nowym zawodem,
- pośrednictwo pracy na terytorium RP,
- informacja zawodowa,
- usługi doradcze w zakresie wyboru nowego zawodu i osiągnięcia nowych umiejętności
zawodowych, w tym indywidualne plany działań polegające na udzielaniu pomocy w
wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia osobom zagrożonym utratą pracy
w sektorze rolnym.
b) subsydiowanie zatrudnienia
- subsydiowanie zatrudnienia w przedsiębiorstwch spoza przemysłów przechodzących
procedury restrukturyzacyjne.
Działanie 2.5: Promocja przedsiębiorczości
Departament Pożytku Publicznego
38
Organizacje pozarządowe są uwzgłędnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu jest
wyższa niż 5000 euro.
Celem bezpośrednim działania jest aktywne wspieranie zatrudnienia, poprzez stymulowanie powstawania
nowych mikroprzedsiębiorstw oraz zapewnienie nowozarejestrowanym mikroprzedsiębiorcom pomocy w
wykorzystaniu dostępnych instrumentów wsparcia.
Typy projektów:
a)Świadczenie usług doradczych i szkoleniowych wspierających zakładanie i prowadzenie
działalności
gospodarczej,
polegających
na:
-organizowaniu usług informacyjnych z zakresu podstawowych zasad prowadzenia działalności
gospodarczej,
- organizowaniu grupowych i indywidualnych usług doradczych i szkoleniowych, umożliwiających
nabywanie
umiejętności
niezbędnych
dla
prowadzenia
działalności gospodarczej,
-organizowaniu szkoleń ukierunkowanych na podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
połączonych z indywidualnym doradztwem (coaching) jako częścią szkolenia,
- zapewnieniu opieki indywidualnego doradcy, który wsparciem obejmie określoną grupę
osób, udzielając im pomocy doradczej np. w: diagnozie potrzeb przedsiębiorstwa i
zdefiniowaniu
rodzaju
oraz
zakresu
potrzebnej
pomocy,
- ułatwianiu dostępu do zaawansowanych usług doradczych i szkoleniowych,
korzystaniu
z
instrumentów
wsparcia
dostępnych
dla
mikroprzedsiębiorstw,
organizowaniu
przedsięwzięć
grupowych
z
udziałem
nowopowstałych
mikroprzedsiębiorstw.
b)Rozpowszechnianie dobrych praktyk i metod rozwoju
c)Przekazywania pomocy finansowej przysługującej po zarejestrowaniu mikroprzedsiebiorstwa w
formie:
- wsparcia pomostowego,
- jednorazowej dotacji inwestycyjnej na rozwój działalności
Działanie 2.6: Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy; tworzenie i dostosowanie
Regionalnych Strategii Innowacyjnych;
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy. Wartość projektu jest
wyższa niż 5000 euro.
Realizacja działania ma na celu podniesienie potencjału regionalnego w zakresie innowacji (w ramach
Regionalnych Strategii Innowacyjnych lub strategii rozwoju województw) poprzez wzmocnienie
współpracy między sektorem badawczo- rozwojowym a gospodarką, co prowadzi do podniesienia
konkurencyjności przedsiębiorstw działających na regionalnym i lokalnym rynku.
Typy Projektów:
a)Tworzenie lub rozwój Regionalnych Strategii Innowacyjnych. Służyć temu mogą takie inicjatywy
jak np.:
- przeprowadzanie analiz i badań potrzebnych do opracowania RSI
- monitorowanie i analiza postępów w realizacji RSI,
- przeprowadzanie badań, analiz (np. finansowych, technicznych) i innych działań służących
przygotowaniu projektów wynikających z RSI wspierających budowanie regionalnego systemu
innowacji,
- promowanie RSI.
b)Tworzenie sieci współpracy w zakresie innowacji, pomiędzy sektorem badawczo – rozwojowym,
przedsiębiorstwami i innymi podmiotami (na poziomie regionalnym i lokalnym), służącej
transferowi know-how i technologii.
Służyć temu mogą takie inicjatywy jak np.
- tworzenie struktur wspierających sieć współpracy,
Departament Pożytku Publicznego
39
-
organizowanie spotkań, seminariów, warsztatów, kampanii promocyjnych, cykli szkoleniowo
-edukacyjnych, targów wiedzy.
c)Rozwój systemu komunikacji i wymiany informacji, w tym zbieranie danych i tworzenie ich baz,
z zakresu m.in. działań edukacyjnych i innych przedsięwzięć wspierających rozwój innowacji.
Służyć temu mogą takie inicjatywy jak np:
- organizowanie imprez promujących innowacje oraz inicjatywy służące wymianie innowacji
w formie: dni informacji, dni otwartych drzwi, dni konsultacji i współpracy z przedstawicielami
zagranicznymi itp.
- działania mające na celu analizę i identyfikację kluczowych narzędzi niezbędnych do realizacji
Regionalnych Strategii Innowacyjnych w regionach,
- działania służące zwiększaniu poziomu wiedzy i umiejętności partnerów opracowujących
i realizujących Regionalne Strategie Innowacyjne, w zakresie planowania strategicznego,
budowania partnerstwa oraz zarządzania projektem,
- tworzenie i udostępnianie kompleksowej bazy informacyjnej dla członków sieci, partnerów
opracowujących i realizujących Regionalne Strategie Innowacyjne i innych zainteresowanych
stron, w tym gromadzenie danych związanych z działaniami innowacyjnymi w regionie (np.
informacje o szkoleniach, seminariach w kraju i za granicą, możliwościach finansowania
rozwiązań innowacyjnych, poszukiwaniu partnerów) .
d)Staże, dla absolwentów szkół wyższych nie zarejestrowanych jako bezrobotni i pracowników
sektora badawczo-rozwojowego, służące transferowi wiedzy i innowacji pomiędzy sektorem
badawczo - rozwojowym a przedsiębiorstwami, dla obopólnych korzyści, realizowane przy
wykorzystaniu systemu grantów finansujących stanowiska pracy w przedsiębiorstwach. Projekty
obejmują organizowanie staży i rozpowszechnianie informacji o możliwościach ich uzyskania.
e)Stypendia dla najlepszych absolwentów szkół wyższych kontynuujących naukę na studiach
doktoranckich z zakresu nauk ścisłych, technicznych i innych dziedzin naukowych
przyczyniających się do rozwoju strategicznych obszarów regionu (klastrów przemysłowych).
Kierunki te określa Regionalna Strategia Innowacyjna lub Strategia Rozwoju Województwa.
Stypendia te służą kreowaniu w regionie potencjału naukowego w dziedzinach istotnych z punktu
widzenia podnoszenia innowacyjności regionu.
Służyć mogą temu takie inicjatywy jak:
- organizowanie programów stypendialnych i rozpowszechnianie informacji o możliwościach ich
uzyskania,
- analiza dziedzin i dyscyplin naukowych, w których prowadzone są studia doktoranckie
przydatne dla przemysłu w regionie, w celu umożliwienia rozwoju regionu zgodnie z
założeniami Regionalnej Strategii Innowacyjnej,
- przekazywanie wsparcia w formie refundacji części kosztów związanych z pracą naukową
(np. zakupu niezbędnej literatury naukowej, opłat za odbywanie studiów doktoranckich,
kosztów prowadzenia badań naukowych, kosztów prowadzenia prac projektowych i
wdrożeniowych) lub w formie finansowej (wypłacanie grantów na realizację studiów
doktoranckich).
Instytucja Zarządzająca
Punkt Informacyjny ZPORR
Instytucje uczestniczące w
zarządzaniu regionalnymi
komponentami ZPORR:
Instytucja Pośrednicząca:
Wydział Programowania i Koordynacji ZPORR w Departamencie Wdrażania
Programów Rozwoju Regionalnego Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Dyrektor
Anna Siejda [email protected]
+48 22 661 89 10
+48 22 628 64 65
[email protected]
Urzędy Marszałkowskie
Urzędy Wojewódzkie
3. EQUAL
Departament Pożytku Publicznego
40
Inicjatywa Wspólnotowa, w ramach której wsparcie kierowane jest dla projektów służących
promowaniu nowych sposobów zwalczania wszelkich form dyskryminacji i nierówności na rynku
pracy, dotykających zarówno osoby bezrobotne, jak i zatrudnione.
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa we wszystkich działaniach programu.
A. Ułatwianie wchodzenia i powrotu na rynek pracy dla tych, którzy mają problemy z
integracją i ponowną integracją na tym rynku, celem promowania rynku pracy otwartego
dla wszystkich.9
Działania w ramach tematu A mogą obejmować:
 wypracowanie metod aktywizacji społeczności lokalnych w celu tworzenia lokalnych inicjatyw
na rzecz zatrudnienia poprzez wykorzystywanie idei Partnerstwa na rzecz Rozwoju,
angażującego we wspólne rozwiązywanie problemów lokalnych z jednej strony grupy
znajdujące się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy, a z drugiej instytucje lokalne i
organizacje pozarządowe;
 identyfikacja grup w największym stopniu zagrożonych marginalizacją oraz zidentyfikowanie
barier, jakie napotykają one na drodze do znalezienia zatrudnienia;
 wypracowanie mechanizmów efektywnej aktywizacji zawodowej grup najmniej mobilnych
(wypracowanie różnych środków podejścia do najtrudniejszych klientów, wraz z
dostosowaniem usług zarówno do potrzeb tych grup, jak też do potrzeb rynku pracy), w tym
działania zmierzające do zwiększenia motywacji tych grup do aktywności zawodowej;
 analiza niedostatków w zakresie umiejętności na obszarach wiejskich oraz obszarach
restrukturyzowanych oraz badanie metod aktywizacji zawodowej oraz podnoszenia kwalifikacji
odpowiednio do rozpoznanych braków, zwłaszcza w zakresie nowoczesnych technik
informacyjno-komunikacyjnych;
 opracowanie strategii integrowania ze społeczeństwem informacyjnym grup zagrożonych
wykluczeniem społecznym, doświadczających dyskryminacji i nierówności na rynku pracy; w
tym podnoszenie społecznej świadomości o konieczności zlikwidowania barier w stosowaniu
nowoczesnych technik informacyjno-komunikacyjnych;
 promowanie działań na rzecz zwiększenia społecznej świadomości o konieczności uczestnictwa
w kształceniu ustawicznym i społeczeństwie informacyjnym, a także zapewnienia równych
szans kobiet i mężczyzn;
 wspieranie integracji grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy lub z niego
wykluczonych poprzez tworzenie nowych struktur i systemów wsparcia, między innymi
poprzez:
 wypracowanie skutecznych metod koordynacji działań instytucji i organizacji zajmujących się
integracją społeczną i zawodową grup społecznych znajdujących się w niekorzystnej sytuacji na
rynku pracy poprzez testowanie nowych zintegrowanych usług;
 wypracowanie systemu usług szkoleniowych dostosowanych do potrzeb tych grup;
 opracowanie projektów edukacyjnych dających mieszkańcom obszarów peryferyjnych szansę
na konkurowanie na rynku pracy;
 wypracowanie metod doradztwa zawodowego wśród grup nieprzyzwyczajonych do korzystania
z poradnictwa zawodowego;
 sprawdzanie skuteczności działań (szkoleń, kursów, inicjatyw oddolnych) umożliwiających
uczestnictwo w społeczeństwie informacyjnym i testowanie nowych metod doskonalenia
kwalifikacji przez najbardziej zagrożone grupy społeczne z zastosowaniem nowoczesnych
technik komunikacyjnych i informacyjnych.
D. Wzmocnienie krajowej gospodarki społecznej (trzeciego sektora), a w szczególności usług na
rzecz społeczności lokalnych oraz poprawa jakości miejsc pracy.
Działania w ramach Tematu D mogą obejmować:
promowanie gospodarki społecznej na polskim rynku pracy poprzez:

identyfikację i upowszechnianie dobrych praktyk istniejących zarówno na szczeblu krajowym,
jak i europejskim;

podnoszenie świadomości społecznej o potencjale trzeciego sektora;
9
Tematy zaznaczone grubą czcionką są objęte PIW EQUAL w Polsce w latach 2004-2008. W oparciu o analizy, odpowiednie strategie w zakresie
polityki zatrudnienia i polityki społecznej, konsultacje z instytucjami partnerskimi zaangażowanymi w realizację polityki społecznej i zatrudnienia
Grupa Robocza zaproponowała do realizacji w ramach EQUAL 5 tematów. Instytucja Zarządzająca uwzględniła propozycję Grupy Roboczej przy
opracowywaniu strategii EQUAL.
Departament Pożytku Publicznego
41







wypracowanie polskiego modelu gospodarki społecznej, wraz z określeniem jej roli i zadań w
zakresie obszarów zacofanych, korzystając z doświadczeń innych państw członkowskich;
wypracowanie skutecznych mechanizmów wsparcia osób przechodzących z zatrudnienia
socjalnego na otwarty rynek pracy, np. testowanie metod pomocy w tworzeniu spółdzielni
socjalnych;
tworzenie platformy współpracy i porozumienia między aktywnymi instytucjami gospodarki
społecznej poprzez rozwój partnerstwa i tworzenie nowych modeli działania;
wypracowanie nowych instrumentów gospodarki społecznej oraz modelowych metod
aktywizacji dostosowanych do potrzeb różnych grup społecznych oraz do specyfiki obszarów
geograficznych, na których rozwój gospodarki społecznej przyczyni się do przywrócenia ich
atrakcyjności z punktu widzenia sytuacji na rynku pracy oraz dostępności usług, w tym usług
socjalnych;
testowanie metod aktywizacji lokalnych społeczności na rzecz współpracy w procesie
rewitalizacji lokalnych rynków pracy i rozwoju obszarów wiejskich, wraz z promocją udziału
przedsiębiorców w rozwoju i realizacji programów rewitalizacji;
wypracowanie modelowych rozwiązań na rzecz budowania potencjału trzeciego sektora, a
zwłaszcza podnoszenie kwalifikacji pracowników w zakresie zarządzania przedsiębiorstwami
społecznymi;
poprawę dostępu przedsiębiorstw społecznych do kapitału inwestycyjnego.
F. Wspieranie zdolności przystosowawczych przedsiębiorstw i pracowników do zmian strukturalnych
w gospodarce oraz wykorzystania technologii informatycznych i innych nowych technologii.*
Działania w ramach Tematu F mogą obejmować:

opracowanie analiz mających na celu określenie przeszkód na drodze zwiększenia zdolności
adaptacyjnych polskich przedsiębiorstw w zakresie wykorzystania nowych technologii,
obejmujących sektorowe badania różnych typów przedsiębiorstw i uwzględniających różne typy
wskaźników zdolności adaptacyjnych;

wypracowanie modelowych rozwiązań w zakresie wspierania MŚP w procesie zastosowania
nowych technologii oraz innowacyjnych metod zarządzania;

testowanie innowacyjnych metod promowania i wdrażania elastycznych form zatrudnienia oraz
organizacji pracy w celu wypracowania rozwiązań modelowych, przy uwzględnieniu zarówno
potrzeb przedsiębiorstw, jak i sytuacji pracowników, jeśli chodzi o ich sytuację rodzinną czy
zdrowotną takich jak telepraca, rotacja pracy, zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin czy
elastyczny czas pracy;

testowanie innowacyjnych metod włączenia do działań podejmowanych w celu podniesienia
kwalifikacji pracowników zagrożonych utratą pracy ze względu na brak kwalifikacji
dostosowanych do potrzeb przedsiębiorców, rozwój nowych technologii oraz z powodu innych
barier uniemożliwiających utrzymanie pracy (wiek, niepełnosprawność, miejsce zamieszkania
itd.);

wypracowanie metod upowszechniania wśród MŚP opracowywania strategii rozwoju zasobów
ludzkich;

promowanie i wdrażanie zasad kształcenia ustawicznego wśród najbardziej zagrożonych
pracowników;

wypracowanie nowych metod szkolenia połączonych z praktycznym szkoleniem w zakresie
nowych umiejętności (rotacja pracy, outplacement, mentoring, indywidualne programy
szkoleniowe, pomoc koleżeńska) w celu utrzymania zatrudnienia pracowników zagrożonych
utratą pracy;

wypracowanie sposobów utrzymania miejsc pracy (np. starsi wiekiem pracownicy jako
mentorzy).
G. Godzenie życia rodzinnego i zawodowego oraz ponowna integracja mężczyzn i kobiet, którzy
opuścili rynek pracy, poprzez wdrażanie bardziej elastycznych i efektywnych form organizacji pracy
oraz usług towarzyszących.*
Działania w ramach Tematu G mogą obejmować:

badanie skuteczności standardowych metod aktywizacji zawodowej osób wykluczonych z
rynku pracy w wyniku pełnionych obowiązków rodzinnych (ich udział w szkoleniach i stażach,
tworzenie wsparcia instytucjonalnego dla aktywności zawodowej kobiet);

badanie skuteczności dotychczasowych działań na rzecz przedsiębiorczości kobiet i analiza
rodzajów przedsiębiorstw zakładanych przez kobiety;
Departament Pożytku Publicznego
42








wypracowanie skutecznego systemu motywującego kobiety do podejmowania działalności
gospodarczej w sektorze usług z wykorzystaniem nowoczesnych technologii;
analiza pracy kobiet w „szarej strefie” i wypracowanie metod zapobiegania temu zjawisku, w
tym rozwój efektywnego systemu motywacji na rzecz przekształcenia pracy nielegalnej w
legalne zatrudnienie, poprzez testowanie rozwiązań zmierzających do zlikwidowania barier
prawnych i fiskalnych;
rozwój mechanizmów utrzymania aktywności zawodowej i podnoszenia kwalifikacji
zawodowych podczas przerwy spowodowanej opieką nad dziećmi i osobami zależnymi;
wypracowanie skutecznych mechanizmów zapobiegania segregacji zawodowej (pionowej i
poziomej);
upowszechnienie znajomości i monitorowanie przestrzegania prawa w zakresie praw
rodzicielskich oraz monitorowanie przejawów dyskryminacji ze względu na płeć;
promocja praw pracowniczych kobiet, a w szczególności prawa do takiego samego
wynagrodzenia za pracę tej samej wartości;
wypracowanie metod współpracy organizacji pozarządowych, władz samorządowych i
przedsiębiorstw
w zakresie tworzenia i prowadzenia placówek opiekuńczych
i
wychowawczych, a także likwidacji barier komunikacyjnych oraz barier związanych z
organizacją opieki nad osobami zależnymi;
testowanie nowych metod promocji elastycznych form zatrudnienia i organizacji pracy jako
sposobu na godzenie życia zawodowego i rodzinnego, zarówno wśród kobiet i mężczyzn
poszukujących pracy, jak i wśród pracodawców; oraz podnoszenie świadomości pracodawców
w zakresie równych szans kobiet i mężczyzn.
I. Pomoc w społecznej i zawodowej integracji osób ubiegających się o status uchodźcy.*
Działania w ramach Tematu I mogą obejmować:

poprawę systemu diagnozowania i prognozowania zjawiska napływu osób ubiegających się o
status uchodźcy do Polski;

dostosowanie systemu udzielania pomocy do potrzeb beneficjentów w zakresie umiejętności
językowych, szkoleń zawodowych, informacji o kulturze, prawach i obowiązkach, a także
możliwościach zatrudnienia;

wzmocnienie instytucji państwowych i organizacji pozarządowych realizujących politykę
państwa w tym zakresie;

tworzenie sieci partnerstwa i współpracy instytucji zajmujących się problematyką osób
ubiegających się o status uchodźcy;

transfer dobrych rozwiązań w tym zakresie dzięki współpracy ponadnarodowej;

podniesienie poziomu świadomości społecznej na temat wielokulturowości poprzez działania
edukacyjne i promocyjne.
Nie ma ograniczeń co do statusu prawnego instytucji chcących działać w partnerstwie.
Celem partnerstwa jest znalezienie rozwiązania problemu poprzez wielostronne i innowacyjne podejście
z wykorzystaniem różnorodnych doświadczeń wszystkich partnerów.
Współpraca ponadnarodowa pomiędzy krajowymi Partnerstwami na Rzecz Rozwoju odbywa się z
wykorzystaniem Wspólnej Europejskiej Bazy Danych (ECDB), która dostępna jest na stronie
internetowej Komisji Europejskiej.
www.europa.eu.int/comm/employment_social/equal/index_en.html
Instytucja Zarządzająca
Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Departament Zarządzania Europejskim Funduszem
Społecznym
Pytania szczegółowe dot. SPO RZL, PIW EQUAL i EFS
(0-prefix-22) 693-47-42
[email protected]
Instytucja Wdrażająca
Fundacja "Fundusz Współpracy"
(0-22) 625 39 37,
(0-22) 622 19 91
Departament Pożytku Publicznego
43
EUROPEJSKI FUNDUSZ ORIENTACJI I GWARANCJI ROLNEJ
sekcja "Orientacja" - FS służący:
 podwyższaniu produktywności
 wprowadzaniu postępu technicznego
 racjonalnemu rozwojowi produkcji rolnej
 zmianie infrastruktury wiejskiej
 dywersyfikacji produkcji
 rozwojowi agroturystyki
modernizacji gospodarstw rolnych,etc.
sekcja "Gwarancja" finansuje CAP - Common Agricultural Policy (WPR – Wspólna Polityka
Rolna)
 gwarancja cen minimalnych produktów rolnych
 działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich towarzyszące wsparciu wspólnego rynku oraz
realizacji przedsięwzięć z – wyłączeniem regionów objętych Celem 1
 akcje związane z przekazem informacji na temat CAP (Rozporządzenie Rady 1257/1999)
Wsparcie w ramach EFOiGR :
 inwestycje w gospodarstwa rolne
 pomoc dla młodych rolników
 pomoc przyznawana na szkolenia zawodowe
 system wcześniejszych emerytur
 wsparcie dla gospodarstw położonych w regionach o niekorzystnych warunkach naturalnych
lub objętych specyficznymi
 restrykcjami związanymi z ochroną środowiska
 programy rolnośrodowiskowe
 poprawa przetwórstwa i sprzedaży produktów rolnych
 gospodarka leśna
EFOGR będzie współfinansował projekty organizacji pozarządowych realizowane w ramach
następujących programów operacyjnych:
1. SPO ROL
Jako główne cele można przyjąć poprawę konkurencyjności gospodarki rolno – żywnościowej oraz
zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
Priorytet 1
Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym
Działanie 1.3: Szkolenia
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
(Pomoc może być udzielona instytucji lub podmiotowi, prowadzącym działalność szkoleniową. Pomoc
może być przyznana na realizację projektów zgodnych z celami i zakresem działania oraz warunkami
określonymi w ogłoszeniu o konkursie. Instytucje lub podmioty (publiczne lub prywatne) prowadzące
działalność szkoleniową - osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości
prawnej, których umownym, statutowym lub regulaminowym celem jest prowadzenie działalności
szkoleniowej )
Pomocą finansową mogą zostać objęte:
Departament Pożytku Publicznego
44
1. Koszty związane z przygotowaniem i zrealizowaniem szkoleń. Koszty zakupu sprzętu i pomocy
dydaktycznych niezbędnych do realizacji szkolenia (maksymalnie do 20% kosztów kwalifikowalnych
wymienionych w punkcie 1).
2. Koszty operacyjne, związane z obsługą i zarządzaniem projektem (maksymalnie do 10% kosztów
kwalifikowalnych wymienionych w punkcie 1).
Działanie 1.4: Wsparcie doradztwa rolniczego
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa
(Pomoc może być udzielona instytucji lub podmiotowi, prowadzącym działalność z zakresu
doradztwa rolniczego lub leśnego. Pomoc może być przyznana na realizację projektów zgodnych z
celami i zakresem działania oraz warunkami określonymi w ogłoszeniu o konkursie)*
1. Koszty związane z przygotowaniem wniosków o pomoc, wniosków o płatność, projektów
przedsięwzięć lub planów rozwoju gospodarstwa oraz koszty usług doradczych, świadczonych w
trakcie realizacji projektów.
2. Koszty organizacji doradztwa grupowego.
3. Koszty przygotowania ulotek doradczych.
Priorytet 2
Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
Działanie 2.4: Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia
różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa (Osoby fizyczne: rolnicy oraz domownicy, a także osoby prawne, których celem jest
prowadzenie działalności rolniczej, i które prowadzą taką działalność)*
Maksymalna wysokość pomocy udzielonej w ramach działania, w okresie realizacji Programu, jednemu
beneficjentowi i gospodarstwu rolnemu nie może przekroczyć 100 tys.
W ramach działania mogą być wspierane projekty w zakresie:
- agroturystyki;
- usług związanych z turystyką i wypoczynkiem;
- usług na rzecz rolnictwa i gospodarki leśnej (w tym: działalność usługowa związana z uprawami
rolnymi, chowem i hodowlą zwierząt, łącznie z działalnością weterynaryjną oraz wynajem, instalacja,
naprawa i konserwacja maszyn i urządzeń rolniczych i leśnych);
- prowadzone na małą skalę przetwórstwo produktów rolnych oraz jadalnych produktów leśnych;
- sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzących w większości z własnego gospodarstwa;
- działalności związanej z wytwarzaniem materiałów energetycznych z biomasy;
- rzemiosła i rękodzielnictwa;
- drobnych usług na rzecz mieszkańców obszarów wiejskich;
- e-commerce - sprzedaży lub promocji przez internet produktów rolnych, towarów i usług
odpowiadających zakresowi niniejszego działania.
Działanie 2.7. Pilotażowy Program Leader+
Organizacje pozarządowe są uwzględnione jako potencjalni projektodawcy oraz jako grupa
docelowa. Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji projektu w ramach I Schematu wynosi
150 tys. zł. Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji projektu w ramach II Schematu wynosi
1,5 mln zł.
( Dla Schematu I: samorządy gmin wiejskich i miejsko – wiejskich lub ich związki, osoby prawne:
fundacje, stowarzyszenia i ich związki oraz organizacje pozarządowe (inne niż wymienione
wyżej).Dla Schematu II: Lokalne Grupy Działania (LGD), tj. fundacje, stowarzyszenia lub związki
stowarzyszeń, spełniające kryteria wymienione powyżej)
Schemat I:
1)działania informacyjne, szkoleniowe i promocyjne związane ze stymulowaniem udziału
mieszkańców i organizacji działających na terenach wiejskich w procesie planowania strategii
rozwoju;
2)opracowywanie strategii rozwoju obszarów wiejskich i wsparcie techniczne procesu ich
przygotowywania (analizy, ekspertyzy, wsparcie doradcze, prace studialne itp.);
3)pomoc doradcza i ekspercka związana z tworzeniem Lokalnych Grup Działania (LGD).
Schemat II:
1)działalność operacyjna LGD;
Departament Pożytku Publicznego
45
2)promocja
i informacja dotycząca założeń i sposobu realizacji strategii rozwoju obszarów
wiejskich;
3)pomoc szkoleniowa i doradcza w zakresie przygotowywania i realizacji projektów wpisujących
się w strategię rozwoju obszarów wiejskich;
4)przygotowywanie opracowań, analiz, dokumentacji związanej ze szczegółowym planowaniem
inwestycji oraz kreowaniem nowych produktów, usług zgodnie z założeniami strategii rozwoju
obszarów wiejskich;
5)organizacja imprez promujących region, jego produkty, usługi, kulturę, sztukę itp.;
6)współpraca i wymiana doświadczeń pomiędzy LGD (na poziomie krajowym i
międzynarodowym) w zakresie wdrażania strategii oraz organizacji pracy LGD (zarządzanie,
monitorowanie itp.).
Instytucja
Zarządzająca
Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ul. Wspólna 30
00-930 Warszawa
www.minrol.gov.pl
Dyrektor
Naczelnik Wydziału Monitorowania i Oceny
Dariusz Nieć
Programów
[email protected]
Paweł Szabelak
Tel: +48 22 623 25 55
[email protected]
Tel: +48 22 623 24 03
Z-ca Dyrektora ds. Sektorowego Programu
Operacyjnego
Naczelnik Wydziału Sektorowego Programu
Mieczysław Paradowski
Operacyjnego
mieczysł[email protected]
Magdalena Nowicka
Tel: +48 22 623 25 55
[email protected]
Tel: +48 22 623 21 08
Z-ca Dyrektora ds. SAPARD i Komitetów oraz
Pomocy Technicznej
Naczelnik Wydziału Procedur i Kontroli
Piotr Łysoń
Renata Flis
[email protected]
[email protected]
Tel: +48 22 623 25 55
Tel: +48 22 623 26 73
p.o. z-cy Dyrektora ds. Finansowych,
Monitorowania i Kontroli
Ewa Grodzka
[email protected]
Tel: +48 22 623 21 00
Instytucja Wdrażająca Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa
ul. Wspólna 30
Działanie 1.3
00-930 Warszawa
Działanie 1.4
Dyrektor FAPA
Ryszard Pazura
[email protected]
Tel: +48 22 623 15 15;+48 22 623 16 03; +48 22 623 17 05
Instytucja Wdrażająca Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Dla pozostałych
Al. Jana Pawła II 70
działań.
00-175 Warszawa
[email protected]
Tel: +48 22 860 29 23; +48 22 860 05 50
Źródła danych:
 EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY W POLSCE - PORADNIK DLA PROJEKTODAWCÓW
 Zintegrowany program operacyjny rozwoju regionalnego
 Zintegrowany program operacyjny rozwoju regionalnego- Uzupełnienie programu
 Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL : INFORMATOR DLA WNIOSKODAWCY Warszawa 2004



Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006 – Uzupełnienie programu
Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, lata 2004-2006
Departament Pożytku Publicznego
46






Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, lata 2004-2006- Uzupełnienie
programu
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów
wiejskich
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów
wiejskich - Uzupełnienie programu
Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL Informator dla wnioskodawcy
Program Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL dla Polski
www.funduszestrukturalne.gov.pl
Departament Pożytku Publicznego
47