Krajowa Reprezentacja Doktorantów
Transkrypt
Krajowa Reprezentacja Doktorantów
Krajowa Reprezentacja Doktorantów Warszawa, 10 marca 2014 r. Opinia prawna w przedmiocie ograniczenie prawa do stypendium doktoranckiego doktorantom pozostającym z uczelnią w stosunku pracy Do Zespołu Prawnego przy Rzeczniku Praw Doktoranta wpłynęła prośba o wyjaśnienie czy uczelnia może wprowadzić w regulaminie studiów doktoranckich ograniczenie prawa do stypendium doktoranckiego doktorantom pozostającym z uczelnią w stosunku pracy. Kwestionowane postanowienie regulaminu miałoby brzmieć: „Stypendia określone w ust. 1. i ust. 15. [stypendium doktoranckie i „ministerialne”] mogą być przyznawane uczestnikom stacjonarnych studiów doktoranckich, z wyłączeniem osób pozostających z Uczelnią w stosunku pracy”. Tak sformułowane postanowienie regulaminu nie powinno zostać wprowadzone. Pierwsza część przepisu (stypendia określone w ust. 1. i ust. 15. [stypendium doktoranckie i ministerialne] mogą być przyznawane uczestnikom stacjonarnych studiów doktoranckich) jest skonstruowana we właściwy sposób i nie budzi większych zastrzeżeń. Wątpliwości zgłoszone w pytaniu do Rzecznika Praw Doktoranta dotyczyły drugiej części przepisu, a zatem wyłączenia spośród beneficjentów stypendiów doktorantów pozostających z Uczelnią w stosunku pracy. Wątpliwości te są zasadne. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że w przedłożonych propozycjach zmian jak i w samym regulaminie (obowiązującym) brak wyjaśnienia pojęć takich jak: Uczelnia, osoba pozostająca z Uczelnią w stosunku pracy. Regulamin i propozycja jego podstawowych zasad legislacyjnych. zmiany zostały skonstruowane z naruszeniem Brak wyjaśnienia powyższych pojęć może prowadzić (a w rzeczywistości pewnie doprowadzi) do rozbieżności przy interpretacji regulaminu. Podstawowe pytanie brzmi czy „Uczelnia” to każda szkoła wyższa krajowa bądź Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected] Krajowa Reprezentacja Doktorantów zagraniczna czy tylko alma mater? Inne pytanie rodzące się w trakcie sporządzania opinii to jak należy rozumieć pojęcie „osoba pozostająca z Uczelnią w stosunku pracy”? W skrajnym przypadku może się okazać, że doktorant zatrudniony przez wyższą szkołę (jakąkolwiek, nawet inną niż uczelnia macierzysta) na stanowisku nie związanym z pracą naukową (woźny, konserwator, sprzątaczka, itp.) na podstawie stosunku pracy w wymiarze 1/8 etatu może z tego powodu nie otrzymać stypendium doktoranckiego, ani stypendium ministra za wybitne osiągniecia od macierzystej uczelni. Już na pierwszy rzut oka widać jak daleko posunięte i zapewne niezamierzone skutki może wywołać wprowadzenie powyższego postanowienia do regulaminu. Po drugie, doktorant biorący udział w grancie badawczym (a zatem pracy badawczonaukowej mającej być de facto jedną z głównych jego aktywności) i zatrudniony w związku z tym przez uczelnię na podstawie umowy pracę straci prawo do stypendium ministra, a przecież aktywność badawczo-naukowa jest wymagana do otrzymania tego stypendium – efekt „błędnego koła”. Po trzecie, doktorant zatrudniony przy grancie naukowym przez uczelnie (a nawet kilka uczelni) na podstawie zlecenia, umowy o dzieło nie będzie pozbawiony stypendium. Dyferencjacja doktorantów biorących udział w grantach badawczych na tych, którzy są zatrudnienie na podstawie umowy o pracę oraz pozostałych i pozbawienie tych pierwszych prawa do stypendium nie ma żadnego uzasadnienia. Dodatkowo, w proponowanej zmianie regulaminu prawa do stypendium doktoranckiego zostali pozbawieni wszyscy doktoranci studiów niestacjonarnych – czemu i na jakiej podstawie? Regulamin beneficjentami stypendium czyni jedynie „stacjonarnych” doktorantów. Wszelkie postanowienia regulaminu dotyczące ograniczania jakichkolwiek praw (nie tylko do świadczeń pieniężnych) winny być określone w sposób precyzyjny i mieć swoje uzasadnienie faktyczne i prawne. Określenie tych postanowień na dużym poziomie ogólności może prowadzić do pojawienia się licznych patologii przy jego stosowaniu. Przedstawiona propozycja zmiany pozbawia w całości prawa do stypendium: 1. uczestników niestacjonarnych studiów doktoranckich 2. uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich zatrudnionych przez uczelnię na podstawie stosunku pracy (bez względu na stanowisko i wymiar zatrudnienia) z jakąkolwiek szkołą wyższą krajową lub zagraniczną. Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected] Krajowa Reprezentacja Doktorantów Oba powyższe wyłączenia nie mają żadnego uzasadnienia faktycznego i prawnego, a zatem nie powinny zostać wprowadzone w zaproponowanym kształcie do regulaminu studiów doktoranckich. Zespół Prawny Rzecznika Praw Doktoranta Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected]