Autor: Andrzej Minkiewicz HELENA PILEJCZYK

Autor: Andrzej Minkiewicz
HELENA PILEJCZYK (MAJCHER)
Helena Pilejczyk
Najważniejsze osiągnięcia sportowe
Igrzyska olimpijskie
1960 r. Squaw Valley, USA – brązowy medal w wyścigu na 1500 m, piąte miejsce na 1000 m, szóste na 3000 m.
1964 r. Innsbruck, Austria – piętnaste miejsce w wyścigu na 1000 m, dwudzieste trzecie na 500 m, dwudzieste
piąte na 1500 m, dwudzieste szóste na 3000 m.
Mistrzostwa świata
1957 Imatra, Finlandia – dziesiąta na 500 m, dwunasta na 1500 m, dziesiąta na 1000 m, siódma na 3000 m.
1958 Kristinehamm, Szwecja – szósta na 500 m, siódma na 1500 m, szósta na 1000 m, ósma na 3000 m, piąta w
wieloboju.
1960 Ostersund, Szwecja – jedenasta na 500 m , piąta na 1500 m, druga na 1000 m, piąta na 3000 m, piąta w
wieloboju.
1961 Tonsberg, Norwegia – dwunasta na 500 m, piąta na 1500 m, jedenasta na 1000 m, piąta na 3000 m,
siódma w wieloboju.
1962 Imatra, Finlandia – jedenasta na 500 m, dziewiętnasta na 1500 m, czternasta na 1000 m.
1963 Kuroizawa, Japonia – jedenasta na 500 m, dwudziesta siódma na 1500 i 1000 m.
1968 Helsinki, Finlandia – dwudziesta pierwsza na 1500 m, dwudziesta na 1000 m.
1969 Grenoble, Francja – dwudziesta druga na 500 m, dwudziesta czwarta na 1500 m, dwudziesta trzecia na
1000 m.
1971 Helsinki, Finlandia – dwudziesta siódma na 500 m i 1500 m, dwudziesta piąta na 1000 m.
Mistrzynią Polski była trzydzieści jeden razy, a czterdziestokrotnie rekordzistką Polski.
Rekordy życiowe: 500 m – 48.20, 1000 m – 1.35,80, 1500 m – 2.37,10, 3000 m – 5.15,20, 5000 m – 10.06,20,
wielobój mały 199,766 punktów.
Droga do medalu w Dolinie Indianki
Helena Majcher, urodzona na „prima aprylis” w 1931 roku na Mazowszu, czas wojennej pożogi spędza w
Warszawie, skąd po Powstaniu Warszawskim osiadla się z rodziną w Kwidzenie. Tu kończy Liceum
Pedagogiczne i trafia do Elbląga. Uczy dzieci w Szkole Podstawowej nr 3 i wraz z nimi wychodzi na zajęcia w
terenie. Zimą modne były łyżwy na zamarzniętej tafli basenu, tam młodą nauczycielkę wypatrzył znany w mieście
pasjonat łyżwiarstwa szybkiego, zawodnik, trener i działacz Kazimierz Kalbarczyk.
Trener Kazimierz Kalbarczyk ze swoimi diamentami: z lewej Elwira Potapowicz, z prawej Helena
Majcherówna, u dołu Barbara Metz, mistrzyni Polski juniorów
Prowadzący trening Kazimierz Kalbarczyk, zaproponował założenie panczenów i próbną jazdę. Założyłam łyżwy
i po chwili runęłam na lód – wspomina Pani Helena. - Próbowałam wystartować odbijając się z „czuba”, a trzeba
było, o czym nie miałam pojęcia, rozpocząć jazdę od zewnętrznego odpychania się płozą od lodu. Prawdziwa
jazda po sportowe wyniki zaczęła się przypadkowo. Klubowa kadra elbląskiej „Stali” pojechała na Mistrzostwa
Polski do Zakopanego, niestety beze mnie. W czasie trwania mistrzostw otrzymałam telegram, żeby spakować
sprzęt i przyjechać na te zawody. Wyfasowałam w klubie buty z łyżwami o cztery numery za duże, bo innych nie
było. Wystartowałam w sztafecie, niestety na każdej zmianie nasze dziewczyny miały wywrotki. Dano nam jednak
dodatkową szansę, poza oficjalnym konkursem. Pobiegłyśmy w sztafecie wspaniale ustanawiając nowy rekord
Polski. Tak zaczęła się moja prawdziwa łyżwiarska przygoda.
Rekordowa sztafeta „Stali” Elbląg, od lewej Helena Majcherówna, Ewa Mokrzycka, Elwira Potapowicz i Barbara
Milewska.
Helena Majcher startuje na zawodach w kraju, uczestniczy w zgrupowaniach kadry narodowej panczenistek. Z
czasem w biało – czerwonych barwach zaczyna reprezentować kraj na zawodach z udziałem czołowych
łyżwiarek świata. Powoli przebija się do światowej czołówki. Wychodzi za mąż za Lucjana Pilejczyka. W roku
1956 jest już absolutną mistrzynią Polski zdobywając złote medale na wszystkich dystansach i w wieloboju. Jest
najlepsza, a najlepsi startują na mistrzostwach świata.
Helena Pilejczyk na lodowym torze
W 1958 roku startując w Szwecji weszła do dziesiątki najlepszych łyżwiarek świata. W roku Olimpiady w Squaw
Valley zdobyła wicemistrzostwo świata w biegu na 1000 metrów. Te dobre wyniki zapowiadały walkę o medale na
Olimpiadzie. Niedziela 21 lutego 1960 roku przeszła do historii polskiego sportu, łyżwiarki szybkie zdobyły dwa
medale olimpijskie na lodowym torze w Dolinie Indianki.
Olimpijskie podium w Squaw Valley Elwira Seroczyńska, Lidia Skoblikowa i Helena Pilejczyk
Powrót do Polski, powitanie w Elblągu było wielkim wydarzeniem. Helena Pilejczyk od włodarzy miasta otrzymała
niezwykły na tamte czasy prezent – niklowany dzbanek do parzenia kawy. Przechowuje to trofeum do dzisiaj w
galeryjce sportowych trofeów. Łyżwiarka do 1972 roku, do mistrzostw świata w Harenveen, jeździła z białym
orłem na kostiumie. Po zakończeniu wyczynowej kariery sportowej przekazywała swoje doświadczenia pracując
jako trenerka w elbląskim klubie. W 1997 roku wróciła na tor łyżwiarski i wystartowała na mistrzostwach świata
weteranów w Berlinie zdobywając złoty medal w wieloboju, w kategorii powyżej 65 lat. Sprawdzała siebie z
powodzeniem na takich zawodach do roku 2001 twierdząc, że prawdziwy sportowiec nigdy nie powinien kończyć
kariery. Owszem, może zrezygnować z wielkich, sportowych aspiracji, rekordów i medali. Ale to co lubił robić,
powinien czynić dalej, chociaż już w innej skali.
Łyżwiarze weterani Sanok 2008
Elblążanka z wyboru przez cały przebieg sportowej kariery reprezentowała barwy miejscowych klubów
sportowych. Znakomitymi wynikami promowała miasto. Doceniła to Rada Miejska, bo 20 czerwca 2002 roku
Helena Pilejczyk otrzymała szczególny i bardzo zaszczytny tytuł Honorowego Obywatela Elbląga.
Przed Ośrodkiem Przygotowań Olimpijskich w Cetniewie, od roku 2000 można podziwiać Aleję Gwiazd Sportu,
jedyne takie miejsce w Polsce. Aleja powstała z inicjatywy Jerzego Szczepkowskiego, Macieja Baranowskiego i
Adama Drzeżdżona. Od roku 2000 w Alei umieszczane są bloki granitowe ważące 200 kg z wmurowanymi
odlanymi z brązu tablicami z gwiazdami, na których widnieją nazwiska wyróżnionych w ten sposób sportowców i
trenerów. Pierwszą gwiazdę poświecono legendarnemu trenerowi bokserów Feliksowi Stammowi, w roku 2003
otrzymała swoją gwiazdę Elżbieta Duńska – Krzesińska, złota medalistka w skoku w dal na Olimpiadzie w
Melbourne. Ta lekkoatletyczna znakomitość przygodę ze sportem zaczynała w Elblągu. Od soboty, 12 lipca 2008,
ma swoją gwiazdę w Cetniewie brązowa medalistka Igrzysk Olimpijskich łyżwiarka szybka, elblążanka Helena
Pilejczyk. Z zadowoleniem, ale z tradycyjną skromnością, przyjęła od nas gratulacje z okazji tego szczególnego
wyróżnienia.
Migawki z uroczystości honorowania Heleny Pilejczyk stałym miejscem w Alei Gwiazd Sportu :
Helena Pilejczyk, Honorowy Obywatel Elbląga, brązowa medalistka Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Squaw
Valley, została 26 stycznia 2009 roku uhonorowana nagrodą fair play przez Międzynarodowy Komitet Fair Play w
Istambule. Międzynarodowy Komitet Fair Play przyznał Pani Helenie to szczególne wyróżnienie, za całokształt
kariery sportowej w której wyróżniała się sportowym duchem walki, a po zakończeniu oficjalnej przygody ze
sportem godnym życiem. Przypomnijmy, że laureatka nagrody przez wiele lat przekazywała jako trenerka tajniki
łyżwiarstwa szybkiego młodym pokoleniom elblążan. Wróciła też na lodowe tory startując z medalowym
powodzeniem w barwach Polski na mistrzostwach świata weteranów. Zawsze otwarta na krzewienie idei
olimpizmu nigdy nie odmawiała uczestnictwa w masowych imprezach organizowanych przez Klub Olimpijczyka
działający w Elblągu szczególnie aktywnie w byłym województwie elbląskim. Helena Pilejczyk, ikona elbląskiego
sportu, nadal towarzyszy ważnym wydarzeniom sportowym w mieście. Nagrodę fair play wręczono elblążance
podczas oficjalnej gali z okazji stulecia ruchu czystej gry w Istambule.
Helena Pilejczyk podczas uroczystości nagradzania i zwiedzania Istambułu :
Łyżwiarska gwiazda nigdy nie odmawiała udziału w spotkaniach z młodzieżą, w miarę możliwości uczestniczyła
czynnie w promocji olimpizmu, w pracach Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Kiedy grupa bylych sportowców,
trenerów i działaczy po 60 -tce, podjęła inicjatywę utworzenia Elbląskiego Sportowego Klubu Nestora, Pani
Helena złożyła akces uczestnictwa w grupie założycielskiej. Członkowie ESK Nestora powierzyli Jej obowiązki
wiceszfa Zarządu Stowarzyszenia.
Z inspiracji red. Miry Stankiewicz, elbląscy dziennikarze złożyli wniosek do Rady Miasta o nadaniu lodowisku
MOSiR imienia Heleny Pilejczyk. Taką decyzję, popartą stosowną uchwałą podjęli radni podczas sesji 25 lutego
2011, a dwa dni później, na lodowisku odbyła się uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy.
Symbolicznego aktu dokonała Helena Pilejczyk, która po odsłonięciu tablicy, nie kryjąc wzruszenia stwierdziła: Cieszę się, że elblążanie mnie doceniają i na co dzień dają wyrazy sympatii. Nie mogę nie wspomnieć o swoim
trenerze Kazimierzu Kalbarczyku, który wprowadził mnie do łyżwiarstwa i któremu zawdzięczam swoje sportowe
sukcesy.
W uroczystości na lodowisku „Helena” im. Heleny Pilejczyk uczestniczyli gospodarze miasta z prezydentem
Grzegorzem Nowaczykiem i przewodniczącym RM Jerzym Wcisłą, Zbigniew Lewicki – prezes Wojewódzkiej
Federacji Sportu, a także Kazimierz Kowalczyk – prezes Polskiego Związku Łyżwiarstwa Szybkiego, działacze
sportowi, kibice, rodzina i przyjaciele pani Lusi.
Źródła informacji
Mała Encyklopedia Sportu, „Łyżwiarski Jubileusz” – Jacek Żemantowski, „Od Paryża 1924 do Sydney 2000” Witold Duński, Archiwum „Głosu Wybrzeża” i „Dziennika Bałtyckiego”.