inf. z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału_za 2015 r.
Transkrypt
inf. z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału_za 2015 r.
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Wąsewie według stanu na dzień 31.12.2015 roku I. Informacje ogólne: 1. Bank Spółdzielczy w Wąsewie, zwany dalej Bankiem, z siedzibą w Wąsewie, ul. Zastawska 8, 07-311 Wąsewo, przedstawia informacje o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej wg stanu na dzień 31.12.2015 roku. 2. W 2015 roku Bank prowadził działalność w ramach struktury organizacyjnej: 1) Centrala przy ul. Zastawskiej 8, 07-311 Wąsewo, 2) Punkt Obsługi Klienta przy Ul. Karola Świerczewskiego nr 13A, 07-407 Czerwin. 3. Według stanu na dzień 31.12.2015 roku Bank nie posiadał udziałów w podmiotach zależnych nieobjętych konsolidacją. II Cele i zasady polityki zarządzania poszczególnymi ryzykami 1. Bank stosuje następujące metody wyliczania wymogów kapitałowych: 1) metodę standardową w zakresie ryzyka kredytowego, 2) metodę podstawowego wskaźnika w zakresie ryzyka operacyjnego. 2. Do podstawowych ryzyk, które podlegają szczególnemu nadzorowi, zalicza się: 1) ryzyko kredytowe, 2) ryzyko koncentracji, 3) ryzyko płynności, 4) ryzyko stopy procentowej, 5) ryzyko operacyjne, 6) ryzyko braku zgodności, 7) ryzyko kapitałowe, 8) ryzyko wyniku finansowego. 1 Opis procesów zawierają Instrukcje zarządzania poszczególnymi ww. ryzykami, stanowiącymi załączniki do niniejszej Informacji. W Banku funkcjonuje Strategia zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, która stanowi załącznik do niniejszej informacji. Ponadto w Banku funkcjonują polityki w zakresie zarządzania następującymi rodzajami ryzyka: 1) Polityka kredytowa, 2) Polityka zarządzania ryzykiem płynności, 3) Polityka zarządzania ryzykiem operacyjnym, 4) Polityka zarządzania ryzykiem stopy procentowej, 5) Polityk zarządzania ryzykiem braku zgodności, 6) Polityka kapitałowa, które stanowią załączniki do niniejszej informacji. III. Struktura organizacyjna w zakresie zarządzania ryzykami W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje Zespół do spraw Ryzyk, który na dzień 31.12.2015 roku obejmował swoim zakresem monitorowanie poszczególnych rodzajów ryzyk. Informacje na temat metod, procesów, technik redukcji ryzyka zawierają załączniki do niniejszej Informacji. Schemat organizacji zarządzania ryzykiem w Banku zawarty jest w załączniku nr 6 do Strategii Zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Wąsewie stanowiącej załącznik do niniejszej Informacji. IV. Fundusze własne 1. Bank Spółdzielczy w Wąsewie posiada fundusze własne dostosowane do rozmiarów prowadzonej działalności. Są one wyznacznikiem poziomu stabilności finansowej Banku oraz stanowią zabezpieczenie w przypadku poniesienia ewentualnych strat. Fundusze własne banku obejmują: 1) fundusze podstawowe banku; 2) fundusze uzupełniające banku w kwocie nieprzewyższającej funduszy podstawowych. A. Fundusze podstawowe banku obejmują: 2 1) fundusze zasadnicze, które stanowią: a) fundusz udziałowy, tworzony z wpłat udziałów członkowskich oraz z odpisów na oprocentowanie udziałów członkowskich z podziału zysku netto z zastosowaniem pomniejszeń, zgodnie z Rozporządzeniem 575/2013 UE, b) fundusz zasobowy, tworzony z podziału zysku netto oraz wpisowego członków, c) 2) a) fundusz rezerwowy, tworzony z podziału zysku netto; pozycje dodatkowe funduszy podstawowych, które stanowią: fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej, b) niepodzielony zysk z lat ubiegłych, c) zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego, obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, pomniejszone o wszelkie przewidywane obciążenia i dywidendy, w kwotach nie większych niż kwoty zysku zweryfikowane przez biegłych rewidentów, d) inne pozycje bilansu, określone przez KNF; 3) inne pomniejszenia funduszy podstawowych banku, określone przez KNF. B. Fundusze uzupełniające banku obejmują: 1) fundusz z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych - utworzony na podstawie odrębnych przepisów; 2) za zgodą KNF: a) dodatkową kwotę odpowiedzialności członków banku, w części określonej przez KNF, nie większą niż wysokość wpłaconych udziałów, b) zobowiązania podporządkowane, rozumiane jako zobowiązania z tytułu przyjęcia przez bank, w kwocie i na zasadach ustalonych w decyzji KNF, wydanej na wniosek banku, pomniejszanej na koniec każdego roku w ciągu ostatnich 5 lat trwania umowy o 20% tej kwoty; suma tej kwoty i dodatkowej kwoty odpowiedzialności członków, o której mowa w lit. a, 3 nie może przewyższać połowy funduszy podstawowych; 3) inne fundusze zaliczane do funduszy uzupełniających na podstawie odrębnych przepisów lub za zgodą KNF; 4) pomniejszenia funduszy uzupełniających, określone w Rozporządzeniu UE. Kapitał Tier I stanowią fundusze podstawowe Banku oraz fundusz z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych, z zastosowaniem pomniejszeń, zgodnie z Rozporządzeniem 575/2013 UE. Kapitał Tier II stanowią fundusze uzupełniające Banku, bez fundusz z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych, z zastosowaniem pomniejszeń, zgodnie z Rozporządzeniem 575/2013 UE. 2. Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku według stanu na dzień 31.12.2015 roku. I 1. Kapitał podstawowy Tier I 9 656 397,77 zł Kapitał założycielski 9 456 016,62 zł a) wpłacony fundusz udziałowy wg stanu na dzień 31.12.2011r. - pomniejszony o 20% amortyzacji na I-XII 2014 rok -65 457,00 zł b) wpłacony fundusz udziałowy wg stanu na dzień 31.12.2011r. pomniejszony o zgodę KNF na obniżenie funduszy własnych do 31.12.2015r -22 050,00 zł pozostała kwota pomniejszająca fundusze udziałowe Wartość przyjęta do kapitału Tier I c) fundusz zasobowy -220,50 zł 436 149,00 zł 8 884 299,09 zł 135 568,53 zł Pozycje - dodatkowe kapitału podstawowego Tier I 243 065,38 zł Pozycje pomniejszające kapitał podstawowy Tier I a) wartości niematerialne i prawne b) niepokryta strata z lat ubiegłych c) strata w trakcie zatwierdzania d) inne korekty w okresie przejściowym w kapitale podstawowym Tier I II 21 829,50 zł d) fundusz rezerwowy a) fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyka działalności bankowej b) niepodzielony zysk z lat ubiegłych c) skumulowane inne całkowite dochody 3. -130 914,00 zł - pomniejszony o 10% amortyzacji na XII 2015 rok pomniejszenia zgody KNF o wypłacone udziały z funduszu udziałowego 2. 654 570,00 zł 190 000,00 zł 53 065,38 zł -42 684,23 zł -3 394,80 zł -39 289,43 zł Kapitał dodatkowy Tier I 0,00 zł 4 1. Kapitał z aktualizacji wyceny majątku III KAPITAŁ TIER I IV Kapitały Tier II V Fundusze pomniejszające kapitały własne Banku 1. 2. VI 0,00 zł 9 656 397,77 zł 0,00 zł Brakująca kwota rezerw na ryzyko związane z działalnością Banku Inne pomniejszenia a) zaangażowanie kapitałowe banku w instytucje finansowe i banki (par. 5.1 Uchwały KNF z 17.12.2008r. Kapitały własne Banku na dzień 31.12.2015r. 9 656 397,77 zł 3. Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. V Adekwatność kapitałowa 1. Metody wyliczania wymogów kapitałowych minimalnych i wewnętrznych zawiera: Procedura „Wewnętrzny proces oceny adekwatności kapitałowej w Banku Spółdzielczym w Wąsewie” oraz „Instrukcja oceny adekwatności kapitałowej w Banku Spółdzielczym w Wąsewie” stanowiące załącznik do niniejszej Informacji. 2. Poniższa tabela przedstawia kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem dla każdej z klas ekspozycji. Lp. Wyszczególnienie Kwota Ekspozycje wobec rządów i banków 0,00 2. Ekspozycje wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych 0,00 3. Ekspozycje od organów administracji i podmiotów nie prowadzących działalności gospodarczej 4. Ekspozycje instytucji – Banków 5. Ekspozycje wobec przedsiębiorców 6. Ekspozycje ekspozycje detaliczne 7. Ekspozycje zabezpieczone na nieruchomościach 8. Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania 9. Ekspozycje kapitałowe 1. 925,85 121 530,79 0,00 555 450,33 2 028 722,03 0,00 75 504,96 10. Inne pozycje 58 423,60 RAZEM 2 840 557,56 5 3. Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka. Lp. Wyszczególnienie 1. ryzyko kredytowe 2. ryzyko rynkowe 3. przekroczenie limitu koncentracji zaangażowań i limitu dużych zaangażowań 4. przekroczenie progu koncentracji kapitałowej 5. ryzyko operacyjne RAZEM Kwota 2 840 557,56 0,00 0,00 0,00 501 356,03 3 341 913,59 VI Ryzyko kredytowe 1. Według stanu na dzień 31.12.2015r. Bank stosował definicje należności przeterminowanych, zagrożonych oraz metody ustalania korekt wartości i rezerw w oparciu o zapisy Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków oraz zasady klasyfikacji ekspozycji kredytowych zawarte w załączniku nr 1 do w/w Rozporządzenia. 2. Dla wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, ekspozycję uznaje się za przeterminowaną, jeżeli opóźnienie w spłacie przekracza 90 dni, a przeterminowana kwota przekracza w przypadku ekspozycji detalicznych 500 zł., a w przypadku pozostałych klas ekspozycji przeterminowana kwota przekracza 3.000 zł. 3. Należności zagrożone są to ekspozycje, których opóźnienie w stosunku do terminu zapadalności przekracza 3 miesiące dla ekspozycji poniżej standardu, 6 miesięcy dla ekspozycji wątpliwych oraz 12 miesięcy dla ekspozycji straconych. Należności zagrożone w przypadku ekspozycji detalicznych klasyfikowane są bezpośrednio do grupy straconych, gdy opóźnienie w spłacie przekracza okres 6 miesięcy. Definicja ta stosowana jest dla celów rachunkowości. 4. Bank w swoich analizach nie uwzględnia ryzyka geograficznego, ponieważ funkcjonuje na terenie jednego obszaru geograficznego, określonego w Statucie Banku, zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. 5. Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych) na dzień 31.12.2015 roku, bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego oraz średnią (liczoną jako suma stanów na koniec grudnia 2014r. oraz wszystkich kwartałów 6 2015 roku podzielona przez 5) kwotę ekspozycji w okresie od 31.12.2014 roku do 31.12.2015 roku w podziale na klasy przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Średnia kwota w okresie od 31.12.2014 r. do 31.12.2015r. 0,00 0,00 Stan na dzień 31.12.2015 r. w zł Wyszczególnienie 1. ekspozycje wobec rządów i banków centralnych 2. 4. ekspozycje wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych ekspozycje wobec organów administracji i podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju 5. ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych 6. ekspozycje wobec instytucji 7. ekspozycje wobec przedsiębiorców 8. ekspozycje detaliczne 12 250 816,33 12 264 224,60 9. ekspozycje zabezpieczone na nieruchomościach 43 224 667,56 42 589 303,60 10. Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania 11. 12. ekspozycje należące do nadzorczych kategorii wysokiego ryzyka ekspozycje z tytułu obligacji zabezpieczonych 13. pozycje sekurytyzacyjne 14. 16. ekspozycje krótkoterminowe wobec banków i przedsiębiorców ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania Ekspozycje kapitałowe 17. inne ekspozycje 3. 15. RAZEM 6.1. 60 000,00 0,00 23 146 35 517,00 0,00 0,00 0,00 0,00 7 595 674,44 5 136 298,80 0,00 0,00 0,00 81 516,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 943 811,96 856 780,60 2 709 908,41 2 527 130,20 66 748 024,85 63 550 770,80 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora finansowego według typu kontrahenta oraz podziału na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela. Lp. 1. Typ kontrahenta Banki Należności normalne Wartość w zł 7 595 674,44 7 595 674,44 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 7 Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego 2. 0,00 Należności normalne 0,00 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 Pomocnicze instytucje finansowe 3. 4. Należności normalne 0,00 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 Instytucje ubezpieczeniowe 0,00 Należności normalne 0,00 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 Razem zaangażowanie w sektorze finansowym 6.2. 0,00 7 595 674,44 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego według typu kontrahenta oraz podziału na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela. Lp. 1. Typ kontrahenta Przedsiębiorstwa i spółki państwowe Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie 2. 3. 4. 5. Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone Przedsiębiorcy indywidualni Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone Osoby prywatne Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone Rolnicy indywidualni Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone Wartość w zł 0,00 0,00 0,00 0,00 415 785,52 415 785,52 0,00 0,00 4 193 707,67 4 193 707,67 0,00 0,00 6 661 939,56 6 495 059,71 159 244,72 7 635,13 42 246 598,09 40 854 521,82 1 392 076,27 0,00 8 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 6. Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym 6.3 0,00 0,00 0,00 0,00 53 518 030,84 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora budżetowego w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela. Wyszczególnienie Należności normalne Wartość w zł 23 146,15 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 Razem zaangażowanie w sektorze budżetowym 6.4 23 146,15 Strukturę zaangażowania Banku w poszczególnych branżach (wartość nominalna) w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela: Lp. 1. Branże Rolnictwo, poza działami specjalnymi produkcji Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone 2. Handel hurtowy i detaliczny Należności normalne 3. Wartość w zł 43 263 388,32 41 238 503,99 2 024 884,33 0,00 547 116,28 547 116,28 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 Transport, gospodarka magazynowa i łączność Należności normalne Należności pod obserwacją 2 171 764,42 2 171 764,42 0,00 Należności zagrożone 4. Działalność usługowa komunalna, społeczna, indywidualna i 1 931 589,71 pozostała Należności normalne 1 931 589,71 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 9 Budownictwo 5. 3 383 775,95 2 933 734,87 Należności normalne Należności pod obserwacją 231 688,48 Należności zagrożone 218 352,60 Inne (Pozostałe) 6. 3 739 466,16 Należności normalne 3 739 466,16 Należności pod obserwacją 0,00 Należności zagrożone 0,00 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym 55 037 100,84 1. Strukturę ekspozycji według okresów zapadalności w podziale na klasy należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela: Przez istotną klasę rozumie się klasę, która stanowi minimum 30% udziału w obligu kredytowym. Oznacza to, że do poniższej tabeli wpiszemy tylko te klasy, które stanowią minimum 30% obliga. Tych, które stanowią mniejszy udział nie należy ujmować w poniższej tabeli. Istotne klasy należności a’vista 1-30 dni 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m-cy 1-5 lat powyżej 10 lat 5-10 lat np. Ekspozycje zabezpieczone na nieruchomościach 0 157 156,49 810 398,30 1 072 178,80 2 277 416,29 8 840 878,43 11 632 366,75 18 434 272,50 2. Struktura należności z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowane w rozbiciu na istotne klasy ekspozycji kredytowych według stanu na dzień 31.12.2015r. przedstawiają poniższe tabele. Lp. 1. Ekspozycje zabezpieczone na nieruchomościach Wartości w zł Należności wątpliwe Kredyty niezaległe wątpliwe Kredyty zaległe wątpliwe Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 7 635,13 216 772,71 1 579,89 -211 557,28 -6 795,32 7 635,13 RAZEM 7 635,13 3. Wartości rezerw z tytułu ekspozycji zagrożonych przedstawiają się następująco: L.p 1. 2. 3. 4. Kategoria ekspozycji Poniżej standardu Wątpliwe Stracone Ogółem zagrożone Stan na 01.01.2015 0,00 224 450,82 0,00 224 450,82 kwoty umorzeń zmiana stanu w ciężar rezerw rezerw w 2015r. 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 -12 893,54 0,00 -12 893,54 Stan na 31.12.2015 0,00 211 557,28 0,00 211 557,28 10 VII. Ekspozycje kapitałowe nieuwzględnione w portfelu handlowym 1. Podział ekspozycji ze względu na cel nabycia (zyski kapitałowe, przyczyny strategiczne) według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższe zestawienie. Lp. 1. 2. 3. 4. Rodzaj ekspozycji Akcje Spółdzielczej Grupy Bankowej – Bank S.A. Akcje Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Udziały Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych w Poznaniu Obligacje Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. RAZEM Ilość akcji/ udziałów Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na zyski kapitałowe Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na przyjętą strategię 85 - 10 880,00 432 480 - 641 207,96 200 - 400,00 300 - 291 324,00 433 065 943 811,96 2. Według przyjętych w Banku Zasad rachunkowości aktywa i zobowiązania finansowe Bank wycenia w oparciu o następujące zasady: 1) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu wycenia się według wartości rynkowej, a aktywa finansowe (udziały i akcje), dla których nie istnieje aktywny rynek według wartości godziwej. Różnicę wartości rynkowej lub wartości godziwej zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów z operacji finansowych, 2) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej, 3) udzielone kredyty i pożyczki oraz inne należności Banku, które nie są przeznaczone do obrotu, wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej, 4) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wycenia się według wartości godziwej, wyliczonej w oparciu o wartość księgową podmiotu emitujacego, nie wyższą niż cena nabycia, a skutki zmiany wartości godziwej odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny, 5) akcje i udziały w jednostkach podporządkowanych wycenia się metodą praw własności. Pozostałe akcje i udziały zaliczane do aktywów trwałych wycenia się według ceny nabycia, z .uwzględnieniem odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, 6) akcje dostępne do sprzedaży wycenia się według wartości rynkowej, a jeśli nie istnieje aktywny rynek, akcje wycenia się w wartości godziwej. 11 7) zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu wycenia się według wartości godziwej. Skutki zmiany wartości godziwej odnosi się do przychodów lub kosztów z operacji finansowych, 8) zobowiązania finansowe nieprzeznaczone do obrotu wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej. 3. Wartości ekspozycji kapitałowych nieuwzględnionych w portfelu handlowym przedstawia się następująco: Lp. 1. 2. 3. 4. Rodzaj ekspozycji Ilość akcji/ udziałów Akcje Spółdzielczej Grupy Bankowej – Bank S.A. Akcje Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Udziały Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych w Poznaniu Obligacje Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. RAZEM Wartość ekspozycji kapitałowych Rodzaj i charakter inwestycji 200 Papiery nie dopuszczone do obrotu regulowanego Papiery nie dopuszczone do 641 207,96 obrotu regulowanego Papiery nie dopuszczone do 400,00 obrotu regulowanego 300 291 324,00 433 065 943 811,96 85 432 480 10 880,00 Papiery nie dopuszczone do obrotu regulowanego VIII. Ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego 1. Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest utrzymanie relacji przychodów i kosztów odsetkowych wynikających ze zmian stóp procentowych, w granicach niezagrażających bezpieczeństwu Banku i akceptowanych przez Radę Nadzorczą. Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest również uwzględnienie wszystkich istotnych dla Banku rodzajów ryzyka stopy procentowej w ścisłym powiązaniu z innymi rodzajami ryzyka takimi jak ryzyko kredytowe, ryzyko płynności, ryzyko operacyjne. 2. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej oraz marżą odsetkową opiera się na : a) analizie obecnego oraz prognozowanego kształtowania się stóp procentowych na rynku międzybankowym, b) analizach narażenia Banku na ryzyko stóp procentowych oraz analizach oprocentowania produktów Banku, c) prognozach kształtowania się przyszłego wyniku odsetkowego, d) dostępności produktów aktywnych i pasywnych, e) przestrzeganiu ustalonych limitów, 12 f) realizowaniu celów przyjętych w strategii Banku, g) analizie wcześniejszego rozwiązania umów kredytowych oraz depozytowych, h) analizie testów warunków skrajnych, i) innych analizach pomocniczych służących do zidentyfikowania ryzyka stopy procentowej. 3. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej oraz marżą odsetkową odbywa się poprzez: a) kształtowanie oprocentowania aktywów i pasywów, b) wydłużanie lub skracanie terminów przeszacowania aktywów i pasywów poprzez szersze zastosowanie instrumentów o stałej stopie procentowej, c) zmianę terminów przeszacowania aktywów i pasywów poprzez zwiększanie udziału instrumentów o zmiennej stopie procentowej, d) zwiększenie liczby umów z klauzulą możliwej zmiany oprocentowania, e) zmniejszeniu lub zwiększeniu zaangażowania w aktywach mniej wrażliwych na zmiany stóp procentowych, f) wprowadzanie nowych produktów bankowych, g) porównywanie marży odsetkowej przed i po zmianie stóp procentowych. 4. W celu monitorowania ryzyka stopy procentowej sporządzane są następujące kwartalne analizy przedkładane Zarządowi: a) analiza ryzyka niedopasowania terminów przeszacowania wraz z wyliczeniem wpływu zmiany stóp procentowych na wynik odsetkowy Banku, b) analiza ryzyka bazowego – analiza luk przeszacowania dla różnych stawek bazowych wraz z wyliczeniem wpływu zmiany stóp procentowych uwzględniających specyfikę poszczególnych produktów na wynik odsetkowy Banku, c) analiza ryzyka opcji klienta, d) analiza ryzyka zmiany kształtu krzywej dochodowości, e) analiza warunków skrajnych, f) analiza przekroczeń przyjętych limitów, g) analiza zmian marży odsetkowej na skutek zmian stóp procentowych. 13 5. W celu monitorowania marży odsetkowej Banku opracowane są następujące analizy przedkładane Zarządowi: a) kwartalna analiza aktualnego oprocentowania aktywów i pasywów oraz marży odsetkowej Banku, b) kwartalna prognoza zmian marży odsetkowej przy różnych scenariuszach, c) kwartalna analiza zrealizowanego wyniku odsetkowego, d) kwartalnie wykonanie planu finansowego w zakresie wyniku odsetkowego oraz prognozy wyniku odsetkowego na następny kwartał i do końca roku kalendarzowego. 6. Po zakończeniu każdego kwartału przygotowane jest sprawozdanie dla Rady Nadzorczej Banku na temat wielkości poziomu ryzyka stopy procentowej w Banku oraz wykonania planu finansowego Banku, w tym wykonania planu wyniku odsetkowego. 7. System pomiaru ryzyka stopy procentowej obejmuje: 1) Ryzyko niedopasowania terminów przeszacowania - Dla określenia ryzyka niedopasowania terminów przeszacowania stosuje się analizę luki niedopasowania aktywów i pasywów, która umożliwia szacowanie wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na wynik finansowy Banku. W tym celu grupowane są produkty bankowe według: • poszczególnych pozycji bilansu w zależności od rodzaju stopy procentowej (stopa stała, stopa zmienna, stopa stało – zmienna), • terminu przeszacowania Oprócz standardowej analizy luki przeszacowania i wpływu zmian stóp procentowych na wynik odsetkowy wykonywane są również prognozy zmian wyniku odsetkowego dla różnych prognozowanych zmian stóp procentowych. 2) Ryzyko bazowe - Analiza ryzyka bazowego obejmuje określenie wartości pozycji bilansu powiązanych z poszczególnymi stawkami referencyjnymi tj. miesięczna stawka WIBOR przekazywana przez Bank Zrzeszający, stopa redyskontowa weksli ogłaszana przez Radę Polityki Pieniężnej, stopa Banku. Oprócz standardowej analizy ryzyka bazowego i wpływu zmian stóp procentowych na wynik odsetkowy dokonuje się również prognoz zmian wyniku odsetkowego dla różnych prognozowanych zmian stóp procentowych opartych o stawki referencyjne. 3) Ryzyko zmiany kształtu krzywej dochodowości - W celu określenia poziomu narażenia Banku na ryzyko krzywej dochodowości wykonywane są następujące analizy: 14 a) wielkości luk przeszacowania, b) studium przypadków zmian krzywej dochodowości oraz wpływ tych zmian na wynik odsetkowy – w tym celu sporządza się zestawienie luki przeszacowania wraz z wyliczeniem zmiany wyniku odsetkowego przy różnych zmianach oprocentowania dla różnych terminów przeszacowania. 4) Ryzyko opcji klienta - do mechanizmów służących badaniu ryzyka opcji klienta zalicza się: a) określenie udziału kredytów o oprocentowaniu stałym i zmiennym z opcją wcześniejszej spłaty w portfelu kredytowym na datę analizy, oraz weryfikacja historyczna spłaconych wcześniej kredytów (np. tzw. spłat balonowych), b) określenie udziału depozytów o oprocentowaniu stałym i zmiennym z opcją wcześniejszego wycofania środków na datę analizy, oraz weryfikacja historyczna zerwanych depozytów przed umownym terminem, c) w celu ograniczania ryzyka opcji klienta Bank może stosować tzw. prowizję rekompensacyjną. 8. Wpływ szokowej zmiany rynkowych stóp procentowych o 200 punktów bazowych na wynik finansowy według stanu na dzień 31.12.2015r. wyniósł 523 tyś. zł. IX. Bank nie stosuje redukcji ryzyka kredytowego przy zastosowaniu metody standardowej. X. Zasady ustalania wynagrodzenia osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku. 1. Zasady ustalania wynagrodzenia osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku zostały zawarte w „Polityce zmiennych składników wynagradzania osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Wąsewie”. 1.1 Celem opracowania i wdrożenia Polityki zmiennych składników wynagradzania osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Wąsewie, jest: a) określenie zasad ustalania zmiennych składników wynagradzania osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Wąsewie, zwanym dalej „Bankiem”, wymienionych w uchwale 258/2011 KNF z dnia 04 października 2011r. 15 b) wspieranie prawidłowego i skutecznego zarządzania ryzykiem i nie zachęcanie do podejmowania nadmiernego ryzyka wykraczającego poza zaakceptowaną przez radę nadzorczą skłonność do ryzyka banku, c) wspieranie realizacji strategii działalności oraz ograniczanie konfliktu interesów. 1.2. Do stanowisk kierowniczych wymienionych w uchwale KNF nie zalicza się osób, które nie mają istotnego wpływu na profil ryzyka Banku. 1.3. Za istotny wpływ na profil ryzyka Banku uznaje się możliwość podejmowania decyzji finansowych w kwocie przekraczającej 2% Funduszy własnych. 1.4. Za osoby zajmujące stanowiska kierownicze w Banku, które mają istotny wpływ na profil ryzyka Banku, zalicza się: a) Prezesa Zarządu, b) Wiceprezesa Zarządu nadzorującego pion handlowy, c) Członka Zarządu nadzorującego pion finansowo – księgowy. 1.5. W związku z tym, że w Banku wszystkie istotne decyzje są podejmowane przez Zarząd i żaden pracownik nie posiada pełnomocnictwa do podejmowania decyzji w wysokości, o której mowa w pkt 1.3, do stanowisk kierowniczych w Banku zalicza się tylko członków Zarządu. 1.6. Wynagrodzenie osób zajmujących stanowiska kierownicze składa się z wynagrodzenia stałego – wynagrodzenie zasadnicze i wynagrodzenia zmiennego – premii. Do wynagrodzeń zmiennych nie zalicza się nagród jubileuszowych, odpraw rentowych, odpraw emerytalnych, a także innych świadczeń wypłaconych na podstawie przepisów ustawowych. 1.7. Wynagrodzenie stałe wypłacane jest w okresach miesięcznych. Wynagrodzenie zmienne – premie są przyznawane i wypłacane w okresach kwartalnych. 1.8. Wysokość wynagrodzenia zmiennego ustala Rada Nadzorcza, biorąc pod uwagę ocenę efektów pracy osób zajmujących stanowiska kierownicze oraz sytuację ekonomiczną Banku. Łączna kwota wypłaconej premii uznaniowej osobom zajmującym stanowiska kierownicze w Banku za dany rok nie może spowodować obniżenia wyniku finansowego Banku do poziomu, który nie zapewni realnego przyrostu funduszy własnych Banku oraz budowy bezpiecznej bazy kapitałowej. 16 1.9. Łączna kwota wypłaconego wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku za dany rok nie może przekroczyć 20% wyniku finansowego netto Banku za ten rok. 1.10. Wypłata 40% wynagrodzenia zmiennego za okres danego roku podlegać będzie odroczeniu na okres trzech lat i rozłożeniu na dwa lata z zastrzeżeniem ust.1.12. 1.11. Wypłata zmiennych składników wynagrodzenia może być wstrzymana w przypadku istotnego pogorszenia się sytuacji Banku, tj. w przypadku, gdy wypłacona premia spowodowałaby obniżenie wyniku finansowego netto Banku o 20%. 1.12. W przypadku, gdy łączna kwota zmiennego wynagrodzenia w danym roku nie przekroczy 2% funduszy własnych Banku uznaje się ją za nieistotną i jest wypłacana zgodnie z ust.1.7 i 1.8 (tj. kwartalnie) w wysokości 100% przyznanego wynagrodzenia zmiennego. 1.13. Wysokość zmiennych składników wynagradzania nie może być wyższa niż 50% wynagrodzenia zasadniczego osób zajmujących stanowiska kierownicze, a wynagrodzenie zasadnicze powinno mieć taką wysokość, aby Bank mógł prowadzić elastyczną politykę wynagrodzeń w zakresie zmiennych składników. 1.14. Oceny efektów pracy osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku dokonuje Rada Nadzorcza w terminie oceny wykonania planu ekonomiczno-finansowego w oparciu o kryterium ilościowe oraz jakościowe. 1.15. Ocena efektów pracy obejmuje następujące wskaźniki Banku osiągane w ostatnich trzech latach (kryterium ilościowe) w odniesieniu do założonego planu ekonomiczno finansowego: 1) zysk netto, 2) zwrot z kapitału własnego (ROE), 3) jakość portfela kredytowego, 4) współczynnik wypłacalności, 1.16. Ocenie podlega stopień wykonania wymienionych w ust. 1.15 wskaźników w odniesieniu do planu finansowego w poszczególnych latach podlegających ocenie oraz w stosunku do założeń przyjętych w planach ekonomiczno-finansowych na dany 17 okres. Zmienne składniki są przyznawane, jeżeli plan finansowy jest prawidłowo realizowany. 1.17. Kryteria jakościowe oceny osób zajmujących stanowiska kierownicze przy przyznawaniu zmiennych składników wynagradzania to: a. Uzyskane absolutorium w okresie oceny, b. Brak wyroków skazujących za nadużycia finansowe, c. Ogólna dobra ocena przez Radę Nadzorczą realizacji zadań zawartych w planie ekonomiczno-finansowym w okresach objętych oceną. 1.18. W przypadku zagrożenia niespełnienia wymogów ostrożnościowych lub zagrożenia upadłością, zmiennych składników wynagradzania nie przyznaje się. 2. Informacje ilościowe dotyczące zmiennych składników wynagradzania stanowisk kierowniczych. Wynagrodzenia Zarządu Banku, składającego się z 3 członków, w 2015 roku wyniosły brutto kwotę 390 088,51 zł i zostały wypłacone w gotówce. Na powyższą kwotę składa się wynagrodzenie stałe w kwocie 281 975,11 zł., wynagrodzenie chorobowe w kwocie 19 317,87 oraz zmienne w kwocie 88 795,53 zł. Zarząd Banku nie otrzymał wynagrodzenia z odroczoną wypłatą przyznaną w 2015 roku. XI. Ryzyko operacyjne 1. Bank Spółdzielczy w Wąsewie wymóg kapitałowy na ryzyko operacyjne oblicza metodą podstawowego wskaźnika bazowego określony jako stały procent średniego rocznego wyniku odsetkowego definiowanego jako suma wyniku odsetkowego netto i pozostałych przychodów operacyjnych z ostatnich trzech lat poprzedzających rok, w którym obowiązuje wymóg według wzoru: -1 ∑ max (wi;0) i=-3 K = --------------------------- X 15% n gdzie: wi – roczny wynik w i-tym roku, n – liczba lat w których wi > 0 Przy obliczaniu wymogu na dany rok obrotowy (i=0) uwzględnia się rok, na koniec którego dokonuje się obliczeń (i= -1) i dwa kolejne lata go poprzedzające (i= -2, -3) 18 Średni wynik ustalony zgodnie z przepisami Rozporządzenia UE 575/2013 art.315,316 2012 rok 2013 rok 2014 rok - 3 427 367,00 zł 3 160 407,95 zł 3 439 345,67 zł Ogółem: - 10 027 120,62 zł. : K = 3 342 373,54 x 15% 3 = = 3 342 373,54 zł 501 356,03 zł Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego w 2015 roku wynosi - 501,00 tys. zł., natomiast w 2014r. wynosił 484 tys. zł. Wymóg z tytułu ryzyka operacyjnego w poprzednich latach systematycznie wzrastał z roku na rok ze względu na wzrastające przychody osiągane przez bank. 2. Analiza ryzyka operacyjnego przeprowadzana jest na podstawie Instrukcji zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz Instrukcji sporządzania informacji zarządczej w cyklach kwartalnych. Analizie poddawany jest rejestr zdarzeń ryzyka operacyjnego, czynniki ryzyka oraz prezentowane są wnioski zawierające propozycje działań, zmierzających do minimalizowania skutków występowania incydentów ryzyka operacyjnego. Rejestr zdarzeń ryzyka operacyjnego prowadzony jest w 7 kategoriach: 1. Oszustwa zewnętrzne, 2. Oszustwa wewnętrzne, 3. Polityka kadrowa i bezpieczeństwo w miejscu pracy, 4. Klienci, produkty i praktyki biznesowe, 5. Uszkodzenia aktywów, 6. Zakłócenia działalności i błędy systemów, 7. Dokonywanie transakcji, dostawa oraz zarządzanie procesami, oraz trzech liniach biznesowych 1. Bankowość komercyjna, 2. Bankowość detaliczna, 3. Płatność i rozliczenia. 19 W 2015r. zarejestrowano następującą ilość zdarzeń ryzyka operacyjnego: Lp 1 2 3 4 5 6 7 Kategoria zdarzeń Ilość zdarzeń Oszustwa wewnętrzne 0 Oszustwa zewnętrzne 2 Praktyka kadrowa i bezpieczeństwo pracy 2 Klienci i produkty i praktyka biznesowa 0 Uszkodzenia aktywów 0 Zakłócenia działalności i błędy systemów 3 Dokonywanie transakcji, dostawa oraz zarządzanie procesami 12 W ramach analizy ryzyka operacyjnego Bank sporządza zestawienie strat brutto z tytułu ryzyka operacyjnego w układzie tzw. Macierzy bazylejskiej ryzyka operacyjnego, tj. kompilacji linii biznesowych i rodzajów ryzyka. Straty brutto w układzie macierzy bazylejskiej: LINIA: BANKOWOŚĆ KOMERCYJNA Rodzaj zdarzenia w ramach linii 1. Oszustwo zewnętrzne 2. Oszustwo wewnętrzne 3. Praktyka kadrowa i bezpieczeństwo pracy 4. Klienci, produkty i praktyka biznesowa 5. Uszkodzenia aktywów 6. Zakłócenia działalności i błędy systemów 7. Dokonywanie transakcji, dostawa oraz zarządzanie procesami LINIA: BANKOWOŚĆ DETALICZNA Rodzaj zdarzenia w ramach linii 1. Oszustwo zewnętrzne 2. Oszustwo wewnętrzne 3. Praktyka kadrowa i bezpieczeństwo pracy 4. Klienci, produkty i praktyka biznesowa 5. Uszkodzenia aktywów 6. Zakłócenia działalności i błędy systemów 7. Dokonywanie transakcji, dostawa oraz zarządzanie procesami LINIA: PŁATNOSCI I ROZLICZENIA KOSZTY (w zł) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 KOSZTY 7,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 20 Rodzaj zdarzenia w ramach linii 1. Oszustwo zewnętrzne 2. Oszustwo wewnętrzne KOSZTY 0,00 0,00 3. Praktyka kadrowa i bezpieczeństwo pracy 0,00 4. Klienci, produkty i praktyka biznesowa 0,00 5. Uszkodzenia aktywów 6. Zakłócenia działalności i błędy systemów 7. Dokonywanie transakcji, dostawa oraz zarządzanie procesami Razem koszty Ryzyka operacyjnego: W tym: Koszty linii Bankowość Komercyjna Koszty linii Bankowość Detaliczna Koszty linii Płatności i rozliczenia 0,00 0,00 0,00 7,00 0,00 7,00 0,00 Na podstawie analizy występowania incydentów ryzyka operacyjnego w 2015r. oraz skutków tych zdarzeń należy stwierdzić, że: 1. Straty finansowe (w tym utracone korzyści) wyniosły 2 914,90 zł, 2. Straty niefinansowe – nie wystąpiły. 3. Ryzyko operacyjne w Banku jest na umiarkowanie niskim poziomie, a prowadzone i planowane działania powodują, że utrzymuje się na niezmienionym poziomie. Działania długofalowe związane ze sprzedażą usług elektronicznych oraz szkoleniami pracowników powinny się przyczynić do dalszego zmniejszania się skutków ryzyka operacyjnego. XII. Informacje wynikające z Rekomendacji „P”. 1) Rola i zakres odpowiedzialności właściwych komitetów oraz innych jednostek funkcjonalnych i biznesowych. 1. Osoba lub osoby, odpowiedzialne za proces zarządzania ryzykiem płynności w Banku: 1.1 Utrzymanie środków na rachunku bieżącym w Banku Zrzeszającym w ilości zapewniającej: - wywiązanie się z bieżących i przyszłych zobowiązań Banku, - utrzymanie rezerwy obowiązkowej na wymaganym przepisami NBP poziomie, 1.2 Bieżące zarządzanie środkami pieniężnymi w kasach Banku, 1.3 Obliczanie i utrzymywanie poziomu nadzorczych miar płynności, 1.4 Utrzymywanie krótkoterminowej, średnioterminowej i długoterminowej płynności Banku, 1.5 Maksymalizowanie dochodów z przeprowadzanych transakcji (zapewnienie 21 maksymalizacji dochodów, przy jednoczesnym utrzymaniu bezpiecznego poziomu ryzyka płynności), 1.6 Prawidłowość i bezpieczeństwo zawieranych transakcji, 1.7 Identyfikację zagrożeń mających wpływ na płynność finansową Banku oraz dokonywanie pomiaru i kontroli ryzyka związanego z płynnością, zgodnie z procedurami ustalonymi przez Zarząd Banku, 1.8 Uczestnictwo w opracowaniu polityki prowadzenia działalności – Strategii działania Banku, 1.9 Uczestnictwo w opracowaniu Planu finansowego oraz Planu pozyskania i utrzymania środków obcych, przy uwzględnieniu ustalonych limitów ostrożnościowych, 1.10Weryfikację planów awaryjnych komórek i jednostek organizacyjnych, w celu zapewnienia spójności działań, 1.11Realizację działań awaryjnych. 2 Zespół do spraw ryzyk: 2.1 Monitoruje i analizuje poziom ryzyka płynności, 2.2 Opracowuje limity dotyczące ryzyka płynności, 2.3 Analizuje wpływ obecnej i przyszłej sytuacji na rynku międzybankowym i sytuacji ogólnogospodarczej na ryzyko płynności Banku, 2.4 Sporządza informacje zawierające ocenę ryzyka płynności wraz ze stosownymi wnioskami dla Zarządu i Rady Nadzorczej, 2.5 Skład, szczegółowe zasady funkcjonowania oraz zakres działalności Zespołu do spraw ryzyk reguluje przyjęty w Banku Regulamin funkcjonowania Zespołu do spraw ryzyk. 3 Każdy pracownik Banku zobowiązany jest do: 3.1 Realizacji Strategii Działania Banku oraz Planu Finansowego Banku w zakresie pozyskiwania depozytów i udzielania kredytów, 3.2 Realizacji Planu pozyskania długoterminowych źródeł finansowania 3.3 Zgłaszania kierownictwu informacji o niepokojących sygnałach, mogących wpłynąć niekorzystnie na sytuację Banku (obserwacja zachowań klientów), 3.4 Dbania o jak najlepszy wizerunek Banku, oraz do rzetelnej obsługi klientów, 3.5 Kształtowania pozytywnych relacji z klientami Banku. 2) Działalność w zakresie pozyskiwania finansowania. Głównym źródłem finansowania działalności kredytowej Banku są następujące pasywa banku: fundusze własne, depozyty terminowe i bieżące z uwzględnieniem osadu dla tych depozytów. Dodatkowym źródłem finansowania są środki pochodzące z zewnętrznych 22 źródeł finansowania np. przyjęcie lokat z Banku Zrzeszającego w ramach limitu lokat płynnościowych. Struktura zobowiązań banku na 31.12.2015r. przedstawia się następująco: o Zobowiązania wobec podmiotów sektora finansowego – 9,7% - (5 100 tys. zł) o Zobowiązania wobec pozostałych podmiotów sektora finansowego – 0,1% (74 tys. zł) o Podmioty gospodarcze – 4,5% - (2 380 tys. zł) o Gospodarstwa domowe – 83,1% - (43 858 tys. zł) o Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych - 0,2% (90 tys. zł) o Podmioty sektora rządowego i samorządowego - 2,4% - (1 289 tys. zł) Zobowiązania wobec podmiotów sektora niefinansowego stanowią główne źródło pozyskanych środków Banku. Na koniec 2015 roku wartość zobowiązań wobec tych podmiotów wyniosła 46 328 tys. zł.tj. 73,36% i w stosunku do ubiegłego roku nastąpił wzrost o 6 600 tys. zł, tj. o 16,60%. Zobowiązania wobec podmiotów sektora rządowego i samorządowego stanowią dodatkowe źródło finansowania działalności Banku. Na koniec 2015 roku wartość zobowiązań wobec tych podmiotów wyniosła 1 289 tys. zł. i w stosunku do końca 2014 roku nastąpił wzrost o 103 tys. zł, tj. o 8,70%. Głównym elementem strategii właściwego finansowania ekspozycji kredytowych jest uzależnione od wzrostu stabilnych źródeł ich finansowania. Do stabilnych źródeł finansowania Bank zalicza: 1. Zobowiązania bieżące i terminowe wobec podmiotów niefinansowych i podmiotów sektora rządowego i samorządowego – część stabilna (osad na rachunkach) w wysokości 42 422 tys. zł 2. Fundusze własne ogółem w wysokości 10 029 tys. zł 3. Pożyczka z funduszu pomocowego bankom spółdzielczym w wysokości 5 100 tys.zł. Stabilne źródła finansowania działalności Banku ogółem na koniec 2015 roku ukształtowały się na poziomie 57 551 tys. zł, i przekraczają wartość posiadanego portfela ekspozycji kredytowych. Depozyty stabilne ogółem na koniec 2015 roku wyniosła 42 422 tys. zł i na przestrzeni tego roku spadły o 1 206 tys. zł, czyli o 2,76 %. 23 Na koniec 2015 roku fundusze własne ogółem wyniosły 10 029 tys. zł. Stanowiły one 17,43 % stabilnych źródeł finansowania działalności Banku. Należy podkreślić, iż fundusze własne Banku stanowią najbardziej stabilne źródło finansowania ekspozycji kredytowych. 3) Zarządzenie ryzykiem płynności jest scentralizowane zgodnie z przyjętymi procedurami obowiązującymi w Banku i Regulaminem Organizacyjnym Banku. 4) Bank Spółdzielczy w Wąsewie jest zrzeszony w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Jednocześnie od 31.12.2015r. Bank jest uczestnikiem Systemu Ochrony Zrzeszania BPS S.A. 5) Nadwyżka płynnościowa Banku w postaci środków ulokowanych w podmiotach finansowych na dzień 31.12.2015r. wyniosła 7 224 tys. zł. oraz środków pieniężnych wyniosła 1 920 tys. zł. 6) Wymogi dotyczące dodatkowego zabezpieczenia na wypadek obniżenia oceny kredytowej Banku: Zabezpieczeniem utrzymania płynności przy pozycji krótkiej, bank ma możliwość skorzystania z lokat płynnościowych do wysokości 17 456,- tys. zł, w tym limit operacyjny w wysokości 11 000,- tys. zł. przeznaczony na utrzymanie nadzorczych miar płynności. Ponadto Bank posiada przyznany limit debetowy w kwocie 5 300,- tys. zł., z którego na dzień 30.11.2015r. nie korzystał. Bank dla zabezpieczenia terminowego regulowania wszystkich zobowiązań ma wyliczony limit zaangażowań przez BPS do wysokości 38 791,- tys. zł. 7) Normy płynności oraz inne regulacyjne normy dopuszczalnego ryzyka w działalności banków obowiązujące w danej jurysdykcji. Współczynniki miar nadzorczych: o Współczynnik M1 - Współczynnik udziału podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności w aktywach ogółem na dzień 31.12.2015r. wyniósł 0,27. Współczynnik ten znajduje się powyżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie min 0,21. 24 o Współczynnik M2 - Współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych funduszami własnymi wyniósł na koniec 2015 r. 6,50. Współczynnik ten znajduje się powyżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie min 2,00. W 2015 roku limity nadzorcze wynikające z Uchwały Nr 386/2008 KNF z dnia 17 grudnia 2008 r. były przestrzegane i ani razu nie zostały przekroczone. Wskaźniki miar nadzorczych płynności wynikające z rozporządzenia CRR o Wskaźnik pokrycia wypływów netto – LCR wyniósł na dzień 31.12.2015r. 185%. Wskaźnik ten znajduje się powyżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie min 80 %. o Wskaźnik stabilnego finansowania – NSFR ukształtował się na koniec grudnia 2015r. na poziomie 184%. Analiza ryzyka otwartych pozycji płynności (analiza luki płynności) opiera się na następujących założeniach: 8) 1) Analiza ryzyka otwartych pozycji sporządzana jest w oparciu o zestawienie niedopasowania terminów płatności aktywów i pasywów, oraz zobowiązań pozabilansowych otrzymanych i udzielonych; w wierszach grupowane są poszczególne składniki aktywów, pasywów i zobowiązań pozabilansowych; w kolumnach znajdują się przedziały wskazujące na terminy zapadalności aktywów oraz wymagalności pasywów i zobowiązań pozabilansowych otrzymanych i udzielonych; 2) Analiza pozwala określić poziom płynności w poszczególnych przedziałach czasowych (w tym skumulowanych, liczonych od dnia, na który sporządzane jest zestawienie, do wybranego momentu w przyszłości): a) Luki niedopasowania netto: Luka netto = Wartość aktywów zapadalnych w przedziale czasowym, oraz zobowiązań pozabilansowych otrzymanych - Wartość pasywów wymagalnych w przedziale czasowym, oraz zobowiązań pozabilansowych udzielonych b) Wskaźniki płynności obliczane na podstawie analizy luki płynności, tj.: - wskaźnik płynności do 7 dni, - wskaźnik płynności do 1 miesiąca, 25 - wskaźnik płynności do 3 miesięcy, - wskaźnik płynności do 6 miesięcy, - wskaźnik płynności do 1 roku, - wskaźnik płynności do 2 lat, - wskaźnik płynności do 5 lat, - wskaźnik płynności do 10 lat, - wskaźnik płynności do 20 lat, - wskaźnik płynności powyżej 20 lat. ustalane są na podstawie poniższego wzoru: Wskaźnik płynności dla przedziału czasowego Wartość aktywów i otrzymanych zobowiązań pozabilansowych zapadalnych w przedziale czasowym = Wartość pasywów i udzielonych zobowiązań pozabilansowych wymagalnych w przedziale czasowym przy czym poszczególne pozycje zestawienia płynności urealniane są zgodnie z zasadami urealniania zestawienia analizy luki płynności, przedstawionymi w załączniku nr 1; 3) Na podstawie zestawienia płynności, poza wielkościami określonymi w pkt. 2, wyliczany jest dodatkowo średni termin zapadalności aktywów oraz wymagalności pasywów, ustalony wg wzoru: ∑Zi x ∑Ti W= ∑Zi gdzie: Z i - kwota należności / zobowiązań w danym przedziale zapadalności / wymagalności (w tys. zł), T i - liczba dni od dnia, na który sporządzone jest zestawienie, do dnia odpowiadającego połowie przedziału zapadalności / wymagalności; dla przedziału powyżej 5 lat – 1.825 dni. Luka płynności przedstawia się następująco: 26 Zestawienie płynności bez urealnienia według stanu na dzień 31-12-2015 (tys. zł) Lp Wyszczególnienie AKTYWA BILANSOWE I. Kasa SUMA 2 295 0 5 850 0 3 039 0 4 573 0 7 300 0 8 764 0 14 254 0 10 714 0 4 529 0 1 143 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 596 210 2 223 5 000 0 0 0 0 0 163 0 0 53 518 195 6 827 3 039 4 573 6 989 8 423 14 254 10 552 4 529 131 23 0 0 23 0 0 0 0 0 0 0 0 944 0 0 0 0 0 0 291 0 0 0 652 360 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 360 428 1 65 0 0 0 311 50 0 0 0 0 16 300 16 300 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16 300 16 300 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 64 788 11 652 740 2 726 6 706 10 410 19 004 1 050 1 386 1 084 0 10 029 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Papiery wartościowe - wg. VI. wartości bilansowej Aktywa trwałe - wg wartości VII. bilansowej Pozostałe aktywa - wg. wartości VIII. bilansowej Zobowiązania pozabilansowe I. otrzymane o charakterze finansowym Zobowiązania pozabilansowe II. otrzymane o charakterze gwarancyjnym PASYWA BILANSOWE Zobowiązania wobec Banku I. Centralnego Zobowiązania wobec podmiotów II. sektora finansowego III. Zobowiązania wobec podmiotów sektora niefinansowego 5 174 0 0 7 218 23 4 821 107 0 0 0 0 46 856 10 324 733 2 663 6 487 9 635 14 038 941 1 134 903 0 0 1 289 1 287 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 305 382 41 0 7 0 56 0 0 0 0 0 138 8 3 0 0 253 60 121 0 0 0 0 10 029 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10 029 752 0 0 0 0 752 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 964 1 616 347 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 964 1 616 347 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 358 5 358 1,40 1,40 1 208 6 566 2,11 1,46 3 124 9 690 2,15 1,57 -3 667 6 022 0,45 1,25 -5 837 186 0,44 1,01 -11 704 -11 518 0,38 0,78 7 714 -3 805 8,35 0,93 12 867 9 063 10,28 1,16 9 630 18 693 9,88 1,33 4 529 23 222 1,41 -8 886 14 337 0,11 1,21 Zobowiązania wobec podmiotów IV. sektora rządowego i samorządowego Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów V. wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu VI. Zobowiązania z tytułu emisji własnych papierów wartościowych VII. Pozostałe pasywa VIII. Rezerwy Fundusze własne oraz IX. zobowiązania podporządkowane Wynik (zysk/strata) w trakcie X. zatwierdzania Wynik (zysk/strata) roku XI. bieżącego ZOBOWIĄZANIA POZABILANSOWE UDZIELONE Zobowiązania pozabilansowe I. udzielone o charakterze finansowym Zobowiązania pozabilansowe II. udzielone o charakterze gwarancyjnym 1. 2. 3. 4. > 20 lat 2 326 1 920 Należności od podmiotów sektora V. rządowego i samorządowego ZOBOWIĄZANIA POZABILANSOWE OTRZYMANE > 10 lat < = 20 lat 64 788 1 920 II. Należności od Banku Centralnego Należności od podmiotów III. finansowych Należności od podmiotów IV. niefinansowych > 24 h < = > 7 dni < = > 1 m-ca < > 3 m-cy < > 6 m-cy < > 1 rok < = > 2 lat < = > 5 lat < = 7 dni 1 m-ca = 3 m-cy = 6 m-cy = 1 rok 2 lata 5 lat 10 lat A'vista Wskaźniki płynności Luka Luka skumulowana Wskaźnik płynności Wskaźnik płynności skumulowany - 9) Bank Spółdzielczy w Wąsewie jest uczestnikiem Systemu Ochrony Zrzeszenia Banku Polskiej Spółdzielczości S.A, który służy zapewnieniu utrzymania płynności w ramach niniejszego Systemu. 27 10) Analiza wskaźnikowa ryzyka płynności: Wskaźniki płynności o Wskaźnik płynności krótkoterminowej do 1 miesiąca ukształtował się na poziomie 5,16. Wskaźnik znajduje się powyżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie min 1,0. o Wskaźnik płynności do 3 miesięcy na koniec grudnia 2015 roku ukształtował się na poziomie 4,64 Wskaźnik ten w dalszym ciągu znajduje się znacznie powyżej ustalonego na poziomie min 1,0 limitu ostrożnościowego i świadczy o dużej płynności finansowej Banku w dłuższym horyzoncie czasowym. Pozostałe wskaźniki płynności obrazujące płynność Banku w dłuższych okresach czasowych znajdują się powyżej ustalonych limitów ostrożnościowych. Wskaźniki zabezpieczenia płynności o Wskaźnik Aktywa płynne/Aktywa - wg wartości bilansowej ukształtował się na poziomie 14,17 %. Wskaźnik ten kształtuje się na wysokim poziomie, znacznie powyżej ustalonego limitu ostrożnościowego (min 10), o Wskaźnik Aktywa płynne/Depozyty niestabilne (ponad osad) ukształtował się na poziomie 149,02. Wskaźnik ten znajduje się znacznie powyżej ustalonego limitu ostrożnościowego (min 100 %), o Wskaźnik Aktywa płynne/Zobowiązania pozabilansowe udzielone ukształtował się na koniec grudnia 2015 roku na poziomie 467,56 %. Wskaźnik ten znajduje się na bardzo wysokim poziomie i znacznie przewyższa limit ostrożnościowy ustalony na poziomie min 100 %. o Wskaźnik Kredyty/Aktywa - wg wartości bilansowej wyniósł 84,95 %. Wskaźnik ten znajduje się na średnim poziomie i nie przekracza ustalonego limitu (max 90 %). W dalszym ciągu należy dążyć do spadku tego wskaźnika poprzez przyrost należności sektora finansowego. o Wskaźnik Zobowiązania pozabilansowe udzielone/Aktywa - wg wartości bilansowej ukształtował się na koniec grudnia 2015 roku na poziomie 3,03. Wskaźnik ten znajduje się również na bezpiecznym poziomie, znacznie poniżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie max 10 %. Wskaźniki stabilności bazy depozytowej o Wskaźnik Depozyty niestabilne/Aktywa - wg wartości bilansowej wyniósł 9,51 %. Wskaźnik ten w dalszym ciągu znajduje się na bezpiecznym poziomie, poniżej ustalonego limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie max 30 %. 28 o Procentowy udział największych deponentów w depozytach klientów ogółem wyniósł 23,57 %. Wskaźnik ten znajduje się nadal na bezpiecznym poziomie i nie przekracza limitu ostrożnościowego (max 35 %). o Wskaźnik Zobowiązania wobec sektora finansowego/Aktywa - wg wartości bilansowej ukształtował się na koniec grudnia 2015 roku na poziomie 7,99 %. Wskaźnik ten znajduje się poniżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie max 15 %. o Wskaźnik Kredyty i pożyczki otrzymane od sektora finansowego/Aktywa - wg wartości bilansowej ukształtował się na koniec analizowanego miesiąca na poziomie 7,87. Wskaźnik ten znajduje się poniżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie max 10 %. Wskaźniki finansowania aktywów o Wskaźnik Depozyty/Kredyty, skupione wierzytelności i zrealizowane gwarancje wyniósł 86,52 %. Wskaźnik ten znajduje się obecnie na bezpiecznym poziomie; powyżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie min 80 %. o Wskaźnik Depozyty/Kredyty i zobowiązania pozabilansowe udzielone wyniósł 83,54%. Wskaźnik ten również znajduje się powyżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie min 70 %. Wskaźniki finansowania aktywów długoterminowych o Wskaźnik pokrycia Depozyty stabilne (50% ich wartości) oraz fundusze własne/ Należności z tytułu kredytów, skupionych wierzytelności i zrealizowanych gwarancji o terminie zapadalności powyżej 5 lat ukształtował się na koniec analizowanego miesiąca na poziomie 185,60 %,. Wskaźnik ten znajduje się powyżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie min 160 %. o Wskaźnik udziału Należności z tytułu kredytów, skupionych wierzytelności i zrealizowanych gwarancji o terminie zapadalności powyżej 5 lat/ Kredyty, skupione wierzytelności i zrealizowane gwarancje ogółem ukształtował się na koniec analizowanego miesiąca na poziomie 30,11 %. W stosunku do końca grudnia 2014 wskaźnika ten zwiększył się o 1,29 pp. Wskaźnik ten znajduje się poniżej limitu ostrożnościowego ustalonego na poziomie max 40 %. 11) Źródła finansowania Banku i ich dywersyfikacja: Na dzień 31.1.2015r. źródła finansowania działalności Banku ukształtowały się na poziomie 63 148 tys. zł. W stosunku do początku roku pasywa wzrosły o 5 936 tys. zł, tj. o 10,4%. Zwiększenie się pasywów w 2015 roku było w głównej mierze wynikiem wzrostu zobowiązań wobec gospodarstw domowych o 5 071 tys. zł tj. 13,10%. Widoczny jest wzrost zobowiązań wobec podmiotów gospodarczych o 1 511 tys. zł tj. 173,9% oraz zobowiązania wobec podmiotów sektora budżetowego zwiększyły się o 103 tys. zł, tj. 7,90%. Inne źródła finansowania również zwiększyły się o 761 tys. zł, 29 Zobowiązania ogółem na dzień 31.1.2015r. ukształtowały się na poziomie 52 791 tys. zł. Depozyty bieżące ogółem ukształtowały się na poziomie 11 515 tys. zł i wzrosły w stosunku do końca ubiegłego roku o 1 127 tys. zł, tj. o 10,8%. Depozyty terminowe ogółem wyniosły 36 102 tys. zł i w 2015 roku wzrosły o 5 576 tys. zł, tj. o 18,3%. Poziom innych źródeł finansowania działalności Banku w analizowanym okresie ukształtował się na poziomie 10 356 tys. zł i zwiększyły się o 33 tys. zł, co stanowi wzrost o 0,3%. Poziom zobowiązań pozabilansowych otrzymanych ukształtował się na poziomie 16 300 tys. zł. 12) Inne techniki wykorzystywane do ograniczania ryzyka płynności: 1. Analiza zrywalności depozytów oraz przedterminowej spłaty kredytów W grudniu 2015 zostało wycofanych przed terminem 23 depozytów terminowych o łącznej wartości 526 tys. zł. Zrywalność depozytów jest obecnie na niskim poziomie i nie zagraża sytuacji płynnościowej Banku. Udział procentowy depozytów wycofanych przed terminem wymagalności w depozytach klientów ogółem wyniósł w grudniu 1,46%. W porównaniu do końca 2014 roku udział procentowy tych depozytów spadł o 1,45 pp. W grudniu wystąpiła 1 spłata kredytu przed terminem zapadalności o łącznej wartości 8 tys. zł. Udział kredytów spłaconych przed terminem zapadalności w kredytach ogółem wyniósł w analizowanym miesiącu 0,01 %. 2. Analiza największych deponentów, dużych depozytów, oraz depozytów osób wewnętrznych w bazie depozytowej Banku Depozyty największych deponentów w kwotach > = 0,8 % depozytów ogółem dla podmiotów gospodarczych, instytucji sektora rządowego i samorządowego, podmiotów finansowych niebankowych, oraz dla gospodarstw domowych, ukształtowały się na 31.12.2015r. na poziomie 11 225 tys. zł. W stosunku do grudnia 2014r. wartość ta zmniejszyła się o 258 tys. zł. Ilość największych deponentów wyniosła 13 i w stosunku do grudnia 2014r. zmniejszyła się o 2. Procentowy udział tych deponentów w depozytach ogółem ukształtował się na poziomie 23,57 % i spadł w stosunku do grudnia 2014r o 2,20%. Wartość największych deponentów jest na niskim poziomie i nie zagraża stabilności bazy depozytowej Banku. Duże depozyty, tj. których wartość wynosi minimum 1% wartości depozytów terminowych, na dzień 31.12.2015r. wyniosły 5 585 tys. zł. Ilość dużych depozytów wyniosła 7. Procentowy udział dużych depozytów w depozytach terminowych ogółem wyniósł na koniec grudnia 15,47 %. Zarówno wartość jak i udział dużych depozytów w depozytach terminowych ogółem znajduje się na bezpiecznym poziomie. Depozyty osób wewnętrznych na dzień 31.12.2015r. wyniosły 1 246 tys. zł. W ujęciu ilościowym liczba osób wewnętrznych wyniosła na koniec grudnia 2015r. 24 osoby. 30 Procentowy udział depozytów osób wewnętrznych w depozytach klientów wyniósł 2,62% w grudniu 2015 roku i znajduje się na bardzo niskim poziomie. 3. Analiza stabilności bazy depozytowej Banku Wskaźnika osadu ogółem zwiększył się z 89,40 % na koniec grudnia 2014, do 89,09 % w grudniu 2015 roku tj. o 0,31%. Zwiększenie się wskaźnika osadu ogółem było wynikiem w głównej mierze wzrostu wskaźnika osadu na sektorze niefinansowym oraz sektora rządowego i samorządowego. Poziom wskaźników składowych dotyczący gospodarstw domowych stanowiących przeważającą część bazy depozytowej Banku jest na wysoki, co świadczy o dużej stabilności bazy depozytowej Banku, zarówno w odniesieniu do zobowiązań bieżących, których wskaźnik osadu wyniósł 83,80 %, jak i zobowiązań terminowych, których wskaźnik wyniósł 93,32 %. 13) Pojęcia stosowane w procesie mierzenia pozycji płynnościowej i ryzyka płynności. 1. Aktywa płynne - aktywa łatwo wymienialne na gotówkę; do aktywów płynnych zalicza się w szczególności: - gotówkę w kasach i skarbcu, rachunki bieżące złotowe i walutowe w Banku Zrzeszającym (z wyłączeniem rezerwy obowiązkowej), - lokaty typu O/N, - lokaty złotowe i walutowe z terminem zapadalności do 7 dni z zastrzeżeniem § 24 (niezablokowane), pozostałe należności od podmiotów regulowanych z terminem zapadalności do 7 dni instrumenty dłużne o niskim ryzyku w kwocie możliwej do uzyskania w ciągu 7 dni, z zastrzeżeniem § 24 (np. bony pieniężne, bony skarbowe, obligacje skarbowe, na które istnieje płynny rynek wtórny), rozliczenia międzybankowe (strona Wn), - - lokaty walutowe i złotowe z terminem zapadalności powyżej 7 dni i nie przekraczającym 30 dni z zastrzeżeniem § 24 (niezablokowane), pozostałe należności od podmiotów regulowanych z terminem zapadalności powyżej 7 dni i nie przekraczającym 30 dni, instrumenty dłużne o niskim ryzyku w kwocie możliwej do uzyskania w okresie powyżej 7 dni i do 30 dni, nie ujęte w podstawowej rezerwie płynności, z zastrzeżeniem § 24. 2. Aktywa obciążone - aktywa, które - w sposób wyraźny lub dorozumiany - są przedmiotem zastawu lub umowy o zabezpieczenie albo podniesienie jakości kredytowej danej transakcji. Takie wykorzystanie aktywów może być stosowane do pozyskania finansowania (np. papiery wartościowe zabezpieczone aktywami, obligacje 31 zabezpieczone, transakcje repo) lub do celów handlowych i zarządzania ryzykiem (np. instrumenty pochodne i pożyczki papierów wartościowych). 3. Aktywa nieobciążone - aktywa, które mogą być natychmiast wykorzystane przez bank jako przedmiot zastawu zabezpieczającego pozyskanie finansowania lub do celów handlowych lub zarządzania ryzykiem. 4. Alternatywne źródła finansowania - potencjalnie dostępne źródła płynności wzmacniające zdolność banku do przetrwania zdarzeń kryzysowych. W zależności od charakteru, dotkliwości oraz okresu trwania zdarzenia kryzysowego, do potencjalnych źródeł finansowania można zaliczyć, przykładowo: a) b) c) d) e) f) g) h) przyrost depozytów, wydłużenie terminów wymagalności zobowiązań, nowe emisje instrumentów dłużnych krótko- i długoterminowych, transfery funduszy wewnątrz grupy, nowe emisje kapitałowe, sprzedaż spółek zależnych lub inii biznesowych, sekurytyzację aktywów, sprzedaż lub transakcje repo nieobciążonych, wysoce płynnych aktywów, ciągnięcie przyznanych linii finansowania, kredyt lombardowy z banku centralnego. 5. Analiza scenariuszowa - polega na założeniu scenariuszy jednoczesnej zmiany wielu współwystępujących czynników ryzyka oraz badaniu ich wpływu na sytuację banku. 6. Analiza wrażliwości - polega na założeniu zmian poszczególnych czynników ryzyka, a także kombinacji takich zmian oraz statycznym analizowaniu ich wpływu na sytuację banku. 7. Baza depozytowa - zobowiązania terminowe i bieżące wobec osób fizycznych oraz innych podmiotów niefinansowych z wyłączeniem transakcji dotyczących obrotu na hurtowym rynku finansowym; 8. Depozyty stabilne (stałe) - depozyty, które w długim okresie czasu wykazują nieznaczne wahania; dzięki tym depozytom Bank może finansować aktywa o dłuższych terminach zapadalności; wartość depozytów stabilnych jest wyznaczana jako iloczyn wartości depozytów w poszczególnych grupach podmiotowych i rodzajowych oraz wskaźnika osadu, wyliczonego dla danej grupy depozytów w analizowanym okresie; 9. Depozyty niestabilne (zmienne) - stanowią różnicę pomiędzy łącznym stanem depozytów, a wartością depozytów stabilnych z tego samego okresu; Bank nie może na nich polegać przy finansowaniu aktywów o dłuższych terminach zapadalności; 10. Duży depozyt – jeden depozyt terminowy, którego wartość jest wyższa niż 1 % depozytów terminowych ogółem; 32 11. Dzień sprawozdawczy – dzień, na który Bank oblicza nadzorcze miary płynności, przy czym dla obliczeń nadzorczych miar płynności dniem sprawozdawczym jest każdy dzień roboczy; 14. Efekty drugiej rundy - efekty wynikające z pogorszenia warunków ekonomicznych w sferze realnej gospodarki, które z pewnym opóźnieniem, w sposób pośredni, negatywnie oddziałują na bilanse banków, powodując pogorszenie kondycji finansowej całego sektora bankowego, m. in. poprzez obniżenie jakości aktywów, wzrost należności zagrożonych, obniżenie rentowności czy zwiększenie ryzyka niewypłacalności banku. 15. Kluczowe zobowiązania - zobowiązania, z których niewywiązanie się w określonym terminie w ciągu dnia może stanowić zagrożenie dla reputacji banku lub jego działalności. Mogą obejmować zobowiązania, dla których istnieje określony termin w ciągu dnia, takie, które wymagają rozliczenia pozycji w systemach płatniczych i rozliczeniowych oraz takie, które są związane z działalnością na rynku, jak np. dostarczenie lub zwrot instrumentu rynku pieniężnego czy płatności depozytów uzupełniających. 16. FTP (fund transfer pricing) - mechanizm ustalania cen transferowych stosowany dla wszystkich istotnych rodzajów działalności oraz pozycji bilansowych i pozabilansowych do wewnętrznej wyceny płynności, pomiaru efektywności czy wyceny w ramach procesu analizy ryzyka i rentowności potencjalnych nowych produktów lub usług. 17. Limity ostrożnościowe – minimalna lub maksymalna granica określająca dopuszczalną wielkość pozycji lub wskaźnika, decydujących o poziomie limitowanego ryzyka płynności; limity ustalane są dla całego Banku, mają na celu zachowanie właściwego poziomu narażenia Banku na ryzyko płynności; 18. Luka płynności (kontraktowa) - zestawienie niedopasowania terminów zapadalności aktywów i wymagalności pasywów w danym przedziale czasowym sporządzane na podstawie szacunków przepływów pieniężnych w celu ustalenia przyszłego poziomu płynności. Szacowanie przepływów pieniężnych polega na ustaleniu okresów pozostałych do zapadalności aktywów i wymagalności pasywów oraz pozycji pozabilansowych poprzez zestawienie tych aktywów, pasywów i pozycji pozabilansowych w narastających przedziałach czasowych, licząc od daty sporządzenia zestawienia. Występowanie dodatniej/ujemnej różnicy pomiędzy sumą aktywów zapadających a sumą pasywów wymagalnych i pozycji pozabilansowych w danym przedziale czasowym wskazuje na utrzymywanie luki dodatniej/ujemnej; 33 20. Luka płynności (urealniona) - zestawienie niedopasowania terminów zapadalności aktywów i wymagalności pasywów w danym przedziale czasowym uwzględniające założenia co do możliwych zachowań pozycji aktywów, pasywów i pozycji pozabilansowych w celu realnego ustalenia przyszłego poziomu płynności. Szacowanie urealnionych przepływów pieniężnych wymaga wypracowania przez bank własnej, ostrożnościowej techniki ich oceny uwzględniającej założenia dotyczące m. in. wcześniejszych wypłat depozytów, późniejszych spłat kredytów, stabilności źródeł finansowania, zasad wpływu na pozycję płynności zobowiązań i należności warunkowych oraz innych transakcji pozabilansowych, kosztów wymuszonej sprzedaży aktywów czy zmian sytuacji gospodarczej i upodobań klientów. 21. Łatwa zbywalność - możliwość zastawu bądź sprzedaży poszczególnych składników aktywów w sytuacji różnych zdarzeń kryzysowych bez ponoszenia dużych strat finansowych związanych z wymuszonym, natychmiastowym upłynnieniem. Zbywalność może być różna w zależności od scenariusza kryzysowego i czasu jego trwania. Niemniej jednak wyróżnić można pewne ogólne czynniki, które mogą zwiększać płynność danego składnika aktywów, w tym: a) czynniki związane z charakterystyką składnika aktywów: - niskie ryzyko rynkowe, - krótki termin zapadalności, - przejrzystość struktury i charakterystyki ryzyka, - łatwość i pewność wyceny, - duża skala emisji, - niska korelacja z innymi aktywami generującymi ryzyko, b) czynniki związane z charakterystyką emitenta: - wysoka wiarygodność kredytowa emitenta, c) czynniki związane z charakterystyką rynku: - istnienie rynku regulowanego dla danego rodzaju aktywów, - szeroka, zdywersyfikowana baza kupujących i sprzedających, - płynny rynek dla danego rodzaju aktywów, - dopuszczalność przez bank centralny jako zabezpieczenie, d) czynniki związane z działalnością banku: - obecność banku na danym rynku, 34 - regularny obrót aktywami zaliczanymi do nadwyżki płynności, - niski wolumen utrzymywanych aktywów w stosunku do przeciętnych obrotów na rynku, - działanie banku pod własną marką. 22. Nadwyżka płynności – suma pozycji bilansowych zaliczanych do aktywów płynnych. 23. Pierwotny termin wymagalności - termin wymagalności liczony od pierwotnej daty przyjęcia środków do pierwszego terminu, w którym zgodnie z umową depozytu deponent może podjąć środki; w przypadku, gdy środki można podjąć od określonego terminu, wymagalność depozytu ustalona jest na podstawie wymaganego okresu, który musi upłynąć, aby deponent mógł podjąć dany depozyt bez ponoszenia żadnych sankcji z tego tytułu; jeśli deponentowi przysługuje prawo wycofania depozytu w różnych terminach lub w różnych okresach, należy wykazać termin wymagalności zgodnie z pierwszą możliwą datą podjęcia środków; 24. Płynność finansowa - zdolność do wymiany aktywów na gotówkę, celem uregulowania swoich bieżących zobowiązań; utrzymanie odpowiedniej płynności oznacza posiadanie lub łatwy dostęp do dostatecznej ilości środków finansowych, aby sprostać obecnemu lub potencjalnemu zapotrzebowaniu na te środki ze strony klientów (deponentów i kredytobiorców) Banku; płynność polega na zdolności do finansowania aktywów, terminowego wywiązywania się ze zobowiązań i przetrwania spadku depozytów w toku sezonowej działalności Banku, jak również w rozmaitych innych dających się przewidzieć warunkach; 25. Płynność śróddzienna (bieżąca) - zdolność wykonywania wszystkich zobowiązań pieniężnych w bieżącym dniu. Zasady zarządzania płynnością śróddzienną zawarte są w załączniku nr 5; 26. Płynność krótkoterminowa - zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie 30 kolejnych dni; 27. Płynność średnioterminowa - zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 1 miesiąca i do 12 miesięcy; 28. Płynność długoterminowa - zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 12 miesięcy; 35 29. Płynność rynku (produktu) - możliwość łatwej zamiany na gotówkę w wymaganym czasie określonych produktów na rynku bez znacznych strat finansowych na tych produktach; 30. Podmioty regulowane - zgodnie z ustawą o nadzorze uzupełniającym zaliczają się do nich w szczególności: banki, oddziały instytucji kredytowych, banki zagraniczne, zakłady ubezpieczeń, firmy inwestycyjne; 31. Pozaumowne „zobowiązania" banku - zobowiązania, które w okresie sytuacji kryzysowej mogą powodować konieczność wspierania nieuwzględnionych w bilansie ani w zobowiązaniach pozabilansowych SPV. Podobnie, w okresie warunków skrajnych, obawa utraty reputacji może skłaniać bank do zakupu aktywów od funduszy rynku pieniężnego lub innych funduszy inwestycyjnych, którymi zarządza lub z którymi współpracuje. 32. Rezerwa płynności – aktywa zabezpieczające utrzymanie płynności płatniczej; 33. Ryzyko finansowania - zagrożenie niedostatku stabilnych źródeł finansowania w perspektywie średnio- i długoterminowej, skutkujące rzeczywistym lub potencjalnym ryzykiem niewywiązania się przez bank z zobowiązań finansowych, takich jak płatności i zabezpieczenia, w momencie ich wymagalności w perspektywie średnio- i długoterminowej, bądź w całości, bądź związane z koniecznością poniesienia nieakceptowalnych kosztów finansowania. 34. Ryzyko płynności - zagrożenie utraty zdolności do finansowania aktywów i terminowego wykonania zobowiązań w toku normalnej działalności banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, powodujące konieczność poniesienia nieakceptowalnych strat; 35. Ryzyko płynności śróddziennej - zagrożenie utraty zdolności do realizacji zobowiązań pieniężnych w bieżącym dniu 36. Ryzyko płynności rynku (produktu) - zagrożenie utraty możliwości zamiany na gotówkę w wymaganym czasie określonych produktów na rynku, powodujące konieczność poniesienia znacznych strat finansowych na tych produktach; 37. Test odwrócony - polega na przyjęciu założenia wystąpienia negatywnych skutków zmaterializowania się ryzyka płynności oraz określeniu scenariuszy w ramach analizy scenariuszowej, które mogłyby do takich sytuacji doprowadzić. 38. Termin płatności (zapadalności/wymagalności) - termin zapadalności lub wymagalności liczony od dnia, na który sporządzane jest zestawienie terminów płatności wynikających z umowy; 36 39. Transakcje zawierane na rynku hurtowym: a) transakcje zawierane z podmiotami regulowanymi, b) operacje dokonywane w ramach świadczenia usług pośrednictwa finansowego na rachunkach własnych w imieniu klienta. 40. Wartość likwidacyjna lub pożyczkowa aktywów - oszacowana wartość gotówki dostępnej dla banku, jeśli aktywa są upłynniane bądź wykorzystywane jako zabezpieczenie dla zabezpieczonego finansowania. 41. Zarządzanie dostępem do rynku - rozwój obecności na rynkach, na których bank może sprzedać aktywa lub wzmacnianie ustaleń (relacji) pozwalających bankowi na zaciąganie zobowiązań zabezpieczonych lub niezabezpieczonych. Wzmacnianie relacji z obecnymi i potencjalnymi inwestorami może odbywać się poprzez utrzymywanie odpowiedniej częstotliwości kontaktów oraz częstotliwości korzystania z danego źródła finansowania. 42. Zdarzenia progowe - zdarzenia związane z pozycjami pozabilansowymi, których wystąpienie uruchamia zawarte w umowach działania generujące zapotrzebowanie na płynność. Zdarzenia progowe dotyczą w szczególności kontraktów pochodnych, transakcji sekurytyzacyjnych i związków ze spółkami specjalnego przeznaczenia (dalej: SPV - special purpose vehicles)., udzielonych gwarancji i przyznanych linii kredytowych. Mogą obejmować np. zmiany uwarunkowań ekonomicznych, obniżenie ratingu kredytowego banku, ryzyko kraju, szczególne zakłócenia na rynku (np. papierów wartościowych), modyfikacje umów w wyniku zmiany przepisów prawnych, rachunkowych lub podatkowych oraz inne podobne zmiany. Wystąpienie zdarzeń progowych może warunkować m. in. uruchomienie klauzul wymagających likwidacji pochodnego kontraktu pozagiełdowego lub przedłożenia zabezpieczenia, konieczność uzupełnienia depozytu zabezpieczającego w instrumentach pochodnych, konieczność przedterminowej spłaty w niektórych transakcjach sekurytyzacji aktywów, realizację udzielonych zobowiązań warunkowych lub konieczność sfinansowania ciągnięć przyznanych linii kredytowych. 43. Zdarzenia/sytuacje/warunki kryzysowe - najbardziej dotkliwe scenariusze warunków skrajnych, które mogą wpływać na zdolność banku do sprzedaży aktywów lub ograniczyć dostęp zarówno do zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych źródeł finansowania. Mogą dotyczyć wyłącznie banku, całego rynku lub kombinacji tych czynników. 37 44. Zdolność do kompensacji niedoborów - plan utrzymywania nadwyżki płynności lub posiadania dostępu do źródeł płynności w stosunku do scenariusza warunków normalnych w krótkim, średnim i długim horyzoncie czasowym oraz na wypadek realizacji scenariuszy skrajnych, jak również plan sposobów dalszego pozyskania płynności, czy to poprzez nowe źródła finansowania, przystosowanie działalności lub inne działania określone w awaryjnym planie płynności. Zdolność do kompensacji niedoborów zawiera nadwyżkę płynności i jest od niej znacznie szersza. 14) Analiza wpływu nowych produktów na poziom ryzyka płynności 1. Wprowadzenie do oferty Banku nowych produktów depozytowych i kredytowych, jak też zamiar zaangażowania się Banku w nowe kategorie instrumentów finansowych, poprzedzone jest zbadaniem wpływu potencjalnych decyzji Zarządu na poziom ryzyka płynności. 2. Badanie, o którym mowa w ust.1, przeprowadza osoba (lub osoby) odpowiedzialna za proces zarządzania ryzykiem płynności; analiza uwzględnia: 1) Prognozowaną wartość sprzedaży produktu/zaangażowania w instrument finansowy, 2) W przypadku analizy dotyczącej depozytów – zagospodarowanie pozyskanych środków w aktywach, 3) W przypadku analizy dotyczącej kredytów/instrumentów finansowych – sposób finansowania tych aktywów (np. pomniejszenie lokat bankowych), 4) Wprowadzenie nowych pasywów/aktywów do właściwych przedziałów płynności (zmiana poziomu oraz struktury aktywów/pasywów według przedziałów płynności), 5) Korektę dotychczasowych pasywa/aktywa, przedziałów płynności, uwzględniającą nowe 6) Zbadanie stopnia wykorzystania limitów obowiązujących w Banku w zakresie ryzyka płynności oraz kształtowania się poziomu nadzorczych miar płynności. 3. Uzyskanie pozytywnych wyników analizy, sporządzonej zgodnie z ust.2, może stanowić przesłankę do podjęcia decyzji o wprowadzeniu nowego produktu do oferty Banku, bądź podjęcia decyzji inwestycyjnej przez Zarząd Banku. 4. Warunkiem podjęcia decyzji, o których mowa w ust.3, są pozytywne wyniki analiz w zakresie pozostałych rodzajów ryzyka bankowego (m.in. stopy procentowej, kredytowego, operacyjnego, walutowego), jak też uzasadnienie pod względem efektywności ekonomicznej – analizy te wykonywane są w oparciu o obowiązującą w Banku Procedurę „Zasady zarządzania zmianami w Banku Spółdzielczym w Wąsewie”. 38 15) W celu ograniczania ryzyka płynności Bank przeprowadza testy warunków skrajnych. Zakres przeprowadzania testów warunków skrajnych w Banku jest współmierny do charakteru, rozmiaru i skali działalności banku, złożoności modelu biznesowego oraz profilu ryzyka. Testy warunków skrajnych (ich założenia i scenariusze) podlegają przeglądom co najmniej raz w roku, a w przypadku istotnej zmiany warunków rynkowych, lub skali prowadzonej działalności częściej. Testy warunków skrajnych badających wpływ zmiany zarówno czynników wewnętrznych, jak i systemowych (oddzielnie, jak i łącznie) na możliwość utrzymania płynności przez Bank, sporządza się według poniższych zasad: 1) Projektowania testów warunków skrajnych: a) projektowanie testu warunków skrajnych polega na określeniu głównych cech jakie ma spełniać, b) w procesie projektowania testów warunków skrajnych uwzględnia się możliwe interakcje pomiędzy rodzajami ryzyk, 2) Ustalania założeń testów warunków skrajnych: a) ustalenie założeń testu polega na określeniu konserwatywnych i rygorystycznych założeń, które mimo tego, że nie wystąpiły nigdy w Banku mogą mieć miejsce, a) przy ustalaniu założeń winno się kierować tym, aby rzetelnie przedstawiały mogące się pojawić zagrożenia bez względu na bieżącą sytuację płynnościową Banku, 3) Ustalania zakresu testów warunków skrajnych: a) określenie wykazu testów, oraz zakresu ich sporządzania obrazujących sytuacje skrajne dla wielu aspektów mogących mieć wpływ na sytuację płynnościową Banku, 4) Wykorzystywania rezultatów testów warunków skrajnych: a) wyniki testów warunków skrajnych winny być szczegółowo omówione i analizowane przez Zespół do spraw ryzyk, Zarząd Banku jak również o ich rezultatach winna być informowana Rada Nadzorcza, b) rezultaty testów warunków skrajnych winny być brane pod uwagę przy ustalaniu i weryfikacji tzw. apetytu na ryzyko poprzez odpowiednie kształtowanie limitów ostrożnościowych ustalonych w Banku, c) bardzo wnikliwie winny być analizowane przyczyny niespełniania przez Bank założeń ustalonych w testach, 39 d) wyniki testów warunków skrajnych winny być wykorzystywane w procesie zarządzania ryzykiem, a w szczególności w ramach awaryjnych planów płynności oraz w procesie planowania strategicznego banku. 5) Dokonywania przeglądów testów warunków skrajnych: a) przegląd i aktualizacja zarówno cech testu jak i jego założeń winna być dokonywana przynajmniej raz w roku i powinna obejmować przegląd trafności założeń, wyników testów pod kontem przestrzegania przyjętych limitów – założeń minimalnych, b) szczególnie ważne jest dokonywanie analizy przekroczeń założeń minimalnych testów. Należy wówczas poddać ocenie trafność i rygorystyczność przyjętych założeń. c) przegląd ma również na celu dostosowanie założeń testów warunków skrajnych do zmian warunków zachodzących zarówno wewnątrz Banku (znaczna zmiana skali prowadzonej działalności i skali ryzyka), jak i zewnętrznych. Bank sporządza poniższe testy warunków skrajnych w okresach kwartalnych. Test warunków skrajnych polegający na testowaniu przestrzegania przez Bank miar nadzorczych wynikających z Uchwały Nr 386/2008 KNF z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności. 1. Do przeprowadzania testów warunków skrajnych Bank wykorzystuje relację posiadanej na datę analiz wartości sumy podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności, powiększonej o kwotę kredytów wyznaczonych do ewentualnej sprzedaży, do aktywów ogółem, przy czym do podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności Bank zalicza pozycje bilansu określone w § 12 i § 13 oraz kwotę kredytów wyznaczonych do sprzedaży, stanowiących 40 % należności z tytułu kredytów i pożyczek od sektora niefinansowego. Test ten odzwierciedla w swojej konstrukcji kwestie płynności śróddziennej. 2. Bank dokonuje analizy sytuacji szokowej zakładającej nagły spadek zobowiązań bieżących i terminowych od sektora niefinansowego i budżetowego o 20 %, przy jednoczesnym założeniu konieczności utrzymania wartości wskaźnika udziału sumy podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności w aktywach ogółem na poziomie minimum 0,2. 3. Spadek wskaźnika, o którym mowa w ust. 2 przy założeniu zaistnienia sytuacji szokowej tworzy konieczność ponoszenia dodatkowego kosztu (w sensie wyniku) – Bank tworzy wewnętrzny wymóg kapitałowy na pokrycie ryzyka płynności obliczany zgodnie 40 z zasadami opisanymi w Procedurze „Wewnętrzny proces oceny adekwatności kapitałowej w Banku Spółdzielczym w Wąsewie” przyjętej Uchwałą Zarządu BS nr 34/2010 z dnia 04.05.2010r. Odwrócony test warunków skrajnych polegający na testowaniu przestrzegania przez Bank miar nadzorczych wynikających z Uchwały Nr 386/2008 KNF z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności. 1. Do przeprowadzania odwróconego testu warunków skrajnych Bank wykorzystuje relację posiadanej na datę analiz wartości sumy podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności, powiększonej o kwotę kredytów wyznaczonych do ewentualnej sprzedaży, do aktywów ogółem, przy czym do podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności Bank zalicza pozycje bilansu określone w § 12 i § 13 oraz kwotę kredytów wyznaczonych do sprzedaży, stanowiących 40 % należności z tytułu kredytów i pożyczek od sektora niefinansowego. Test ten odzwierciedla w swojej konstrukcji kwestie płynności śróddziennej. 2. Bank dokonuje analizy polegającej na sytuacji szokowej zakładającej nagły spadek zobowiązań bieżących i terminowych od pozostałych podmiotów sektora finansowego, sektora niefinansowego i rządowego oraz samorządowego, przy jednoczesnym założeniu konieczności utrzymania wartości współczynnika udziału sumy podstawowej i uzupełniającej rezerwy płynności w aktywach ogółem na poziomie minimum 0,20. 3. Wynikiem testu odwróconego jest obliczenie o ile mogłyby spaść zobowiązania bieżące i terminowe ogółem zarówno w wartości procentowej jak i kwotowej. Odwrócony test warunków skrajnych obrazujący stopień zabezpieczenia zobowiązań Banku 1. Do przeprowadzania odwróconego testu warunków skrajnych obrazującego stopień zabezpieczenia zobowiązań Banku wykorzystuje się sumę wolnych nie obciążonych środków dostępnych w aktywach Banku, oraz inne źródła finansowania. 2. Bank dokonuje testu polegającego na obliczeniu wartości procentowej zobowiązań bieżących i terminowych ogółem, lub wartości procentowej zobowiązań bieżących, które zostaną pokryte posiadanymi środkami, jak i możliwościami refinansowania odpływu zobowiązań. Test warunków skrajnych obrazujący wystąpienie nadwyżki lub niedoboru środków w przypadku spadku depozytów ogółem o 20 % 41 1. Do przeprowadzania testu warunków skrajnych obrazującego wystąpienie nadwyżki lub niedoboru środków wykorzystuje się sumę wolnych nie obciążonych środków dostępnych w aktywach Banku, oraz inne źródła finansowania, przy założeniu spadku depozytów ogółem 20 %. 2. W skład możliwych do pozyskania środków zaliczamy: a) środki pieniężne w kasach Banku, b) środki na rachunkach w Banku Zrzeszającym, c) posiadane lokaty terminowe w podmiotach finansowych (bez zablokowanych), d) posiadane papiery wartościowe łatwo zbywalne (bez zablokowanych), e) niewykorzystany debet lub kredyt w rachunku bieżącym, f) limit zaangażowania w Banku przyznany przez Bank Zrzeszający. 3. Bank dokonuje symulacji odpływu depozytów ogółem o 20 % i możliwości pozyskania środków poprzez upłynnienie posiadanych aktywów, czy też zaciągnięcie zobowiązań od podmiotów finansowych. 4. Na podstawie testu dokonuje się analizy nadwyżki, czy też niedoboru środków. Nadwyżka środków świadczy o możliwości zrefinansowania odpływu depozytów o zakładaną wartość procentową. Niedobór środków może oznaczać pojawienie się problemów płynnościowych przy założonym odpływie depozytów. Test warunków skrajnych obrazujący maksymalny okres obsługi klientów Banku w przypadku różnej dynamiki wypływów środków 1. Do przeprowadzania testu warunków skrajnych obrazującego maksymalny okres obsługi klientów Banku wykorzystuje się sumę wolnych nie obciążonych środków dostępnych w aktywach Banku, oraz inne źródła finansowania. 2. Przyjmuje się następujące założenia: a) jako wypływy środków traktuje się: - wypływy gotówkowe z kas Banku stanowiące wartość maksymalnego zasilenia się w gotówkę w jednym dniu operacyjnym na przestrzeni analizowanego miesiąca - wypływy bezgotówkowe obciążające rachunek bieżący Banku w kwocie stanowiącej maksymalne obciążeń rozliczonych przez Bank Zrzeszający w jednym dniu operacyjnym na przestrzeni analizowanego miesiąca. 42 3. Wynikiem testu jest obliczenie w liczbie dniach okresu obsługi klientów Banku przy różnej dynamice wypływu środków. Bank dokonuje testów warunków skrajnych – scenariuszowych polegających na zmianach struktury aktywów i pasywów, które mogą ulec zmianie w przypadku zmiany sytuacji na rynkach finansowych, zmiany otoczenia w którym Bank funkcjonuje, wpływu konkurencji, oraz zmian kształtowania się pozycji aktywów i pasywów. Test warunków skrajnych polegający na uwzględnieniu pogorszenia się jakości portfela kredytowego 1. Do przeprowadzania testu warunków skrajnych Bank wykorzystuje urealnione zestawienie płynności. 2. Bank dokonuje symulacji pogorszenia się jakości kredytów w sytuacji normalnej i pod obserwacją o 10 % i przekwalifikowania ich do klasy należności zagrożonych. Na podstawie testu dokonuje się analizy zmiany skumulowanych wskaźników płynności wg stanu rzeczywistego, oraz po założeniu testu warunków skrajnych. Wyniki testu porównywane są z minimalnymi limitami wewnętrznymi wskaźników płynności ustalonymi przez Bank. Test warunków skrajnych polegający na uwzględnieniu pogorszenia się jakości portfela kredytowego, oraz zmiany struktury aktywów polegającej na wzroście portfela kredytowego 1. Do przeprowadzania testu warunków skrajnych Bank wykorzystuje urealnione zestawienie płynności. 2. Bank dokonuje symulacji pogorszenia się jakości kredytów w sytuacji normalnej i pod obserwacją o 10 % i przekwalifikowania ich do klasy należności zagrożonych oraz jednocześnie wzrost należności z tytułu kredytów i pożyczek o 10 %. Na podstawie testu dokonuje się analizy zmiany skumulowanych wskaźników płynności wg stanu rzeczywistego, oraz po założeniu testu warunków skrajnych. Wyniki testu porównywane są z minimalnymi limitami wewnętrznymi wskaźników płynności ustalonymi przez Bank. Test warunków skrajnych polegający na uwzględnieniu pogorszenia się jakości portfela kredytowego, zmiany struktury aktywów polegającej na wzroście portfela kredytowego, oraz spadku depozytów terminowych 43 1. Do przeprowadzania testu warunków skrajnych Bank wykorzystuje urealnione zestawienie płynności. 2. Bank dokonuje symulacji pogorszenia się jakości kredytów w sytuacji normalnej i pod obserwacją o 10 % i przekwalifikowania ich do klasy należności zagrożonych, wzrost należności z tytułu kredytów i pożyczek o 10 %, oraz jednocześnie spadek depozytów terminowych o 10 %. Na podstawie testu dokonuje się analizy zmiany skumulowanych wskaźników płynności wg stanu rzeczywistego, oraz po założeniu testu warunków skrajnych. Wyniki testu porównywane są z minimalnymi limitami wewnętrznymi wskaźników płynności ustalonymi przez Bank. Test kształtowania się wskaźników płynności przy zastosowaniu prognoz kształtowania się aktywów, pasywów i zobowiązań pozabilansowych w oparciu o zatwierdzony w Banku plan finansowy 1. Do przeprowadzania testu Bank wykorzystuje urealnione zestawienie płynności, oraz plan operacyjny z planem finansowym na przyszły rok. 2. Bank dokonuje symulacji kształtowania się wskaźników płynności w oparciu o prognozy i szacunki zawarte w planie. Wyniki testu porównywane są z minimalnymi limitami wewnętrznymi wskaźników płynności ustalonymi przez Bank. 16) Plany awaryjne określają różne sytuacje kryzysowe mogące wystąpić w działalności Banku, harmonogramy działań, procedury postępowania, system informacji dla kierownictwa, oraz komórki/stanowiska odpowiedzialne za wdrożenie planu awaryjnego. Bank posiada następujące plany awaryjne: I. Plan awaryjny w przypadku utraty możliwości regulowania zobowiązań Banku z rachunku bieżącego w dniu operacyjnym II. Plan awaryjny w przypadku przejściowej utraty płynności (w okresie do 3 miesięcy – oznacza spadek skumulowanego wskaźnika płynności do 3 miesięcy poniżej ustalonego limitu ostrożnościowego) III. Plan awaryjny w przypadku strukturalnej utraty płynności (w okresie powyżej 3 miesięcy – oznacza spadek skumulowanych wskaźnika płynności powyżej 3 miesięcy poniżej ustalonego limitu ostrożnościowego) IV. Zasady sprzedaży aktywów i przebudowy struktury bilansu przy różnych scenariuszach sytuacji kryzysowych 44 V. Plan awaryjny w przypadku kryzysu płynności całego systemu bankowego VI. Plan awaryjny w przypadku kryzysu płynności wewnątrz banku i kryzysu płynności w systemie bankowym VII. Plan awaryjny w przypadku niedotrzymywania poziomu nadzorczych miar płynności – oznacza spadek współczynników nadzorczych miar płynności poniżej limitów wynikających z Uchwały Nr 386/2008 KNF z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności. VIII. Plan awaryjny w przypadku niedotrzymywania poziomu wewnętrznych limitów ostrożnościowych określonych w § 7 pkt 1 „Polityki zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Wąsewie” IX. Plan awaryjny na wypadek utraty płynności wskutek pojawienia się w środkach masowego przekazu niekorzystnych informacji o Banku X. Plan awaryjny na wypadek awarii technicznych lokalnych / ogólnokrajowych XI. Plan awaryjny na wypadek awarii systemów w innych bankach 17) Polityka Banku w zakresie płynności Banku stanowi załącznik do niniejszej Informacji. XIII. Dodatkowe informacje wymagane przez Rozporządzenie 575/2013 UE, nie ujęte w Uchwale 385/2008 KNF. 1. W Banku funkcjonują „Regulamin działania Zarządu Banku Spółdzielczego w Wąsewie” oraz „Regulamin działania Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Wąsewie”, która stanowi załączniki do niniejszej informacji. Bank przyjął również „Procedurę dokonywania ocen odpowiedniości członków Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Wąsewie”, „Procedurę dokonywania ocen odpowiedniości członków Zarządu Banku Spółdzielczego w Wąsewie” oraz „Procedurę dokonywania ocen odpowiedniości osób pełniących kluczowe funkcje w Banku Spółdzielczym w Wąsewie” stanowiące załączniki do niniejszej informacji. Powyższe regulacje zawierają politykę rekrutacji dotyczącą wyboru członków organu zarządzającego oraz rzeczywistego stanu ich wiedzy, umiejętności i wiedzy specjalistycznej oraz strategię w zakresie zróżnicowania w odniesieniu do wyboru członków organu zarządzającego. 2. W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje Zespół do spraw Ryzyk, który na dzień 31.12.2015 roku obejmował swoim zakresem monitorowanie poszczególnych rodzajów ryzyk. 45 3. Bufor kapitałowy, zgodnie z art. 440 Rozporządzenia 575/2013 UE, dotyczy bufora antycyklicznego, który od 01.01.2016r. do dnia 31.12.2017r. wynosi 1,25% łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko. Na dzień 31.12.2015r. bufor stanowiłby kwotę 522 174 zł. 4. Wskaźnik dźwigni finansowej na dzień 31.1.2.2015r. wyniósł 14,70%. XIV. Informacje określone w § 111 Ustawy Prawo bankowe. 1. Stosowane stawki oprocentowania środków na rachunkach bankowych, kredytów i pożyczek dostępne są w placówkach Banku oraz na stronie internetowej Banku www.bswasewo.pl 2. Stosowane stawki prowizji i wysokość pobieranych opłat dostępne są w placówkach Banku oraz na stronie internetowej Banku www.bswasewo.pl. 3. Terminy kapitalizacji odsetek są uzależnione od oferowanego produktu i jest określony w Regulaminie poszczególnych produktów bankowych. 4. Stosowane kursy walutowe są zgodne z kursami Banku Zrzeszającego, gdyż bank nie prowadzi działalności walutowej. 5. Bilans z opinia biegłego rewidenta za 2015 rok stanowią załącznik do niniejszej Informacji. 6. Skład Zarządu i Rady Nadzorczej banku: Zarząd Banku: 1) Maria Mścichowska – Prezes Zarządu, 2) Urszula Zalewska – Wiceprezes Zarządu, 3) Marta Powierża – Członek Zarządu Rada Nadzorcza Banku: 1) Janina Gocłowska – Przewodnicząca Rady, 2) Janusz Kowalczyk – Z-ca Przewodniczącej Rady, 3) Tadeusz Łoniewski – Sekretarz Rady, 4) Janusz Dzikowski – Członek Rady, 5) Marianna Kopańska – Członek Rady, 6) Józef Równy – Członek Rady, 7) Sylwester Sot – Członek Rady. 46 7. Informacja o warunkach wykonywania przelewów transgranicznych: 1) Bank realizuje Przekazy zgodnie z obowiązującymi przepisami dewizowymi. 2) Bank wykonuje Przekazy na rzecz/z polecenia Posiadacza rachunku w formie: a) Przelewu SEPA; b) Przelewu regulowanego; c) Polecenia wypłaty. 3) Za realizację Przekazów, Bank pobiera opłaty zgodnie z obowiązującą w Banku Taryfą opłat i prowizji. 4) Przekazy mogą być dokonywane w walutach wymienialnych określonych w Tabeli kursowej lub w PLN. 5) W przypadku przekazów składanych w placówce Banku od równowartości powyżej 20 000,00 PLN, ustalonej według obowiązującego w dniu realizacji kursu średniego NBP, istnieje możliwość indywidualnej negocjacji z Bankiem kursu kupna/sprzedaży waluty pod warunkiem udzielenia Bankowi przez Posiadacz rachunku stosownego pełnomocnictwa. Formularz stanowiący wzór pełnomocnictwa dostępny jest w Banku. 5) Jeżeli Przekaz realizowany jest w innej walucie niż waluta rachunku, to do jego rozliczenia zastosowany jest kurs kupna/sprzedaży walut, obowiązujący w Banku w momencie dokonywania rozliczenia. 6) W przypadku złożenia przez Posiadacza rachunku Przekazu w formie Przelewu SEPA, który nie spełnia wymogów dla tej formy, Bank odmawia jego realizacji. Przekaz taki może być zrealizowany poprzez przelew regulowany lub polecenie wypłaty zależnie od spełnienia kryteriów dla tych form płatności. Realizacja Przekazów wychodzących za granicę: 1) Bank, na podstawie pisemnego lub elektronicznego zlecenia płatniczego Posiadacza rachunku zobowiązuje się do przekazania zagranicznych lub krajowych środków płatniczych w określonej wysokości, na rzecz wskazanego Beneficjenta. 2) Bank przed przyjęciem zlecenia płatniczego do realizacji informuje Posiadacza rachunku o wysokości opłat i prowizji związanych z realizacją Przekazu. Posiadacz rachunku wyraża zgodę na obciążenie wskazanego w zleceniu płatniczym rachunku kwotą zlecenia oraz należnymi Bankowi opłatami i prowizjami. 3) Posiadacz rachunku może odwołać zlecenie płatnicze do chwili jego otrzymania przez 47 Bank. Za moment przyjęcia zlecenia płatniczego Przekazu w obrocie dewizowym Bank uznaje moment wyrażenia zgody na realizację Przekazu 4) Posiadacz rachunku dokonuje autoryzacji transakcji. 5) W przypadku braku autoryzacji transakcję płatniczą uważa się za nieautoryzowaną. 6) Zleceniodawca ma możliwość złożenia prośby o zwrot autoryzowanego zlecenia płatniczego (anulowania) z zastrzeżeniem ust. 7 i 8. 7) Bank na podstawie pisemnej prośby o odwołanie zlecenia (anulowania) złożonej przez Posiadacza rachunku podejmie działania zmierzające do anulowania Przekazu i za te czynności pobierze opłaty zgodnie z Taryfą opłat i prowizji. Bank dokona zwrotu środków na rachunek Zleceniodawcy w momencie ich odzyskania, w kwocie, którą otrzyma. 8) Bank nie może zagwarantować, że bank Beneficjenta lub bank pośredniczący, uwzględniając swoje wewnętrzne przepisy, będzie honorował przekazaną przez Bank prośbę o anulowanie. 9) Bank realizuje transakcje płatnicze w określonym przez Zleceniodawcę trybie standardowym, przyspieszonym lub pilnym, z którego wynika data waluty. 10) Dla Przekazów w walucie EUR zlecenie płatnicze złożone ze wskazanym standardowym trybem realizacji jest wykonywane z datą waluty D+1, gdzie D oznacza dzień przyjęcia zlecenia do realizacji. 11) Dla Przekazów w pozostałych walutach zlecenie płatnicze złożone ze wskazanym standardowym trybem realizacji jest wykonywane z datą waluty D+2, gdzie D oznacza dzień przyjęcia zlecenia do realizacji. 12) Dla Zleceń w walutach USD, EUR, GBP istnieje możliwość realizacji Przekazu w trybie pilnym. Dla zleceń w PLN, USD, GBP istnieje możliwość realizacji Przekazu w trybie przyspieszonym. Realizacja Przekazu w trybie pilnym lub przyspieszonym wymaga wyraźnego wskazania w zleceniu płatniczym Posiadacza rachunku w tym zakresie i wiąże się z naliczeniem i pobraniem dodatkowych prowizji, zgodnie z Taryfą opłat i prowizji. 13) Zlecenie płatnicze złożone ze wskazaniem trybu pilnego, oznacza jego realizację z datą waluty D, czyli równą dacie złożenia dyspozycji. 14) Zlecenie płatnicze złożone ze wskazaniem trybu przyspieszonego, oznacza jego realizację z datą waluty D+1, gdzie D oznacza dzień złożenia dyspozycji. 15) Przelew SEPA może być realizowany tylko w trybie standardowym. 48 16) Bank zobowiązuje się do wykonania Przekazu w walucie EUR kierowanego do banku Beneficjenta zlokalizowanego na terenie kraju członkowskiego, poprzez uznanie rachunku banku Beneficjenta nie później niż do końca następnego dnia roboczego po dniu otrzymania zlecenia płatniczego. 17) Bank zobowiązuje się do wykonania Przekazu w walucie innego państwa członkowskiego, poprzez uznanie rachunku banku Beneficjenta nie później niż 4 dni od momentu otrzymania zlecenia płatniczego. 18) Uznanie rachunku banku Beneficjenta z tytułu realizacji Przekazu innego niż określone w ust. 16 i 17, następuje w terminie zależnym od banku pośredniczącego, z zastrzeżeniem ust. 10-14. 19) Jeżeli transakcja płatnicza nie wiąże się z przeliczaniem waluty, Zleceniodawca i Beneficjent ponoszą opłaty określone w umowie zawartej przez każdego z nich ze swoim dostawcą. Jedyną dopuszczalną opcją kosztową jest opcja SHA. 20) Bank dokłada starań, aby instrukcja płatnicza została przekazana do banku Beneficjenta niezwłocznie i przy minimalizacji kosztów. Wybór systemu rozliczenia płatności i banku pośredniczącego pozostawiony jest do decyzji Banku. Bank pośredniczący ma prawo w razie potrzeby korzystać według swego uznania z pośrednictwa innych banków. 21) W momencie składania w Banku dyspozycji zlecenia płatniczego, Posiadacz rachunku jest zobowiązany do postawienia do dyspozycji Banku środków niezbędnych do wykonania Przekazu oraz opłacenia prowizji Banku i innych opłat, zgodnie z obowiązującą w Banku Taryfą opłat i prowizji. 22) Bank realizuje przekazy w trybie standardowym, przyśpieszonym i pilnym pod warunkiem otrzymania zlecenia do godziny granicznej przewidzianej dla danego typu rozliczeń. Przekazy złożone po godzinach granicznych oraz w dniu niebędącym dniem roboczym dla Banku realizowane są w terminach ustalonych jak dla dyspozycji złożonych w następnym dniu roboczym. 23) Aktualny wykaz Godzin granicznych realizacji przelewów dostępny jest w placówce Banku oraz na stronie internetowej Banku. 24) Rozliczenie zlecenia poprzez obciążenie wskazanego w zleceniu rachunku Posiadacza rachunku kwotą transakcji oraz należnymi Bankowi prowizjami i opłatami następuje w momencie przyjęcia przez Bank dyspozycji realizacji Przekazu. 25) W przypadku wystąpienia przy realizacji Przekazu kosztów dotyczących korekt, anulacji, korespondencji i wyjaśnień wynikających z podania przez Posiadacza 49 rachunku niepełnych lub błędnych danych dotyczących Beneficjenta lub banku Beneficjenta, Posiadacz rachunku zobowiązany jest do ich pokrycia, niezależnie od wskazanej dyspozycji kosztowej. 26) W związku z dokonywaniem Przekazów za pośrednictwem SWIFT, dostęp do danych osobowych może mieć administracja rządowa Stanów Zjednoczonych. Władze amerykańskie zobowiązały się do wykorzystywania danych osobowych pozyskiwanych ze SWIFT, wyłącznie w celu walki z terroryzmem, z poszanowaniem gwarancji przewidzianych przez europejski system ochrony danych osobowych wyrażony w Dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych. 27) Bank, na prośbę Posiadacza rachunku, może wydać potwierdzenie zrealizowania Przekazu. 28) Bank pobiera opłatę za wydanie potwierdzenia zgodnie z Taryfą opłat i prowizji. 29) Bank ma prawo odmówić wykonania zlecenia płatniczego, jeżeli: a) występuje brak środków niezbędnych do wykonania zlecenia płatniczego lub na pokrycie należnej Bankowi prowizji; b) Posiadacz rachunku nie podał w zleceniu płatniczym niezbędnych danych do realizacji przelewu zagranicznego lub dane są sprzeczne bądź niepełne; c) bank Odbiorcy: - znajduje się na terenie kraju objętego embargiem lub sankcjami nałożonymi przez organizacje międzynarodowe lub inne państwa, - objęty jest sankcjami nałożonymi przez organizacje międzynarodowe; d) wykonanie zlecenia płatniczego będzie pozostawało w sprzeczności z przepisami prawa lub porozumieniami międzynarodowymi. Reklamacje i zwroty Przekazów 1) Posiadacz rachunku ma prawo do składania reklamacji, jeżeli stwierdzi, że Przekaz nie został wykonany zgodnie z jego dyspozycją. 2) W przypadku niewykonania transakcji płatniczej Bank obowiązany jest niezwłocznie uznać rachunek Zleceniodawcy lub postawić do jego dyspozycji, na jego wniosek, bez zbędnej zwłoki, po dniu złożenia pisemnego wniosku, kwotę zlecenia płatniczego, powiększoną o odsetki za okres od dnia przyjęcia zlecenia płatniczego do dnia uznania 50 jego rachunku kwotą transakcji płatniczej lub postawienia do jego dyspozycji tej kwoty oraz powiększoną o opłacone przez zleceniodawcę koszty związane z wykonaniem zlecenia płatniczego oraz odsetki zapłacone przez Zleceniodawcę wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji płatniczej, jeżeli po przyjęciu zlecenia płatniczego przez bank Zleceniodawcy odpowiednia kwota nie wpłynęła na rachunek banku Beneficjenta. Bank Zleceniodawcy zwolniony jest z powyższego obowiązku, jeżeli kwotą objętą Zleceniem płatniczym został wcześniej uznany rachunek banku Beneficjenta. 3) Odpowiedzialność Banku za nienależyte wykonanie lub niewykonanie zlecenia płatniczego, wyłączona jest w przypadku zastosowania przez Bank przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. 4) Posiadacz rachunku ma prawo, w każdym czasie, do złożenia w formie pisemnej prośby o korektę błędnie podanych w zleceniu danych wynikających: z własnego błędu lub z dodatkowych informacji otrzymanych z banku zagranicznego bądź od Beneficjenta. 5) W przypadku powzięcia informacji, iż zlecona kwota Przekazu nie wpłynęła na rachunek Beneficjenta Posiadacz rachunku może złożyć w Banku pisemną reklamację dotyczącą braku terminowego wykonania Przekazu lub pisemny wniosek o zwrot kwoty Przekazu. 6) Bank przeprowadza postępowanie wyjaśniające w celu ostatecznego ustalenia przebiegu wykonania zlecenia płatniczego oraz przyczyn ewentualnych opóźnień. 7) Bank nie może zagwarantować, że bank Beneficjenta lub bank pośredniczący, uwzględniając swoje wewnętrzne przepisy, będzie honorował przekazaną przez Bank prośbę o korektę zlecenia. 8) Bank w przypadku ustalenia w procesie reklamacyjnym braku opóźnienia, informuje zwrotnie Posiadacza rachunku o niezasadności reklamacji z podaniem daty uznania rachunku banku Beneficjenta. 9) W przypadku ustalenia, iż zlecenie płatnicze nie zostało zrealizowane z powodu błędów lub przeoczeń w zleceniu płatniczym wystawionym przez Posiadacza rachunku lub z przyczyn leżących po stronie banku pośredniczącego wskazanego przez Posiadacza rachunku Bank kontaktuje się ze Posiadaczem rachunku ustalając dalsze postępowanie. 10) W przypadku, kiedy opóźnienie w realizacji zlecenia płatniczego nastąpiło z powodu przeoczeń, podania błędnych lub niepełnych danych przez Posiadacza rachunku ponosi on wszelkie koszty reklamacji zarówno Banku jak i banków uczestniczących 51 w transakcji płatniczej. 11) Wykonanie przelewu zgodnie z dyspozycją Posiadacza rachunku zwalnia Bank z odpowiedzialności 12) Bank nie przyjmuje dyspozycji zmian i korekt do zleconych przelewów SEPA. 13) W przypadku zwrotu niewykonanego Przekazu Bank, w celu zwrotu środków do Posiadacza rachunku, stosuje procedury jak przy przekazach przychodzących. Realizacja Przekazów przychodzących z zagranicy 1) W przypadku wpływu na rachunek bankowy Przekazu w innej walucie niż waluta rachunku Bank dokona przewalutowania tego Przekazu na walutę, w której prowadzony jest rachunek z zastosowaniem kursów kupna/sprzedaży dla dewiz obowiązujących w Banku w momencie rozliczania Przekazu. Istnieje możliwość negocjacji kursów. 2) Bank uznaje rachunek Beneficjenta kwotą Przekazu w dniu określonym w przelewie, jako data waluty za wyjątkiem następujących przypadków gdy: a) wpływ nastąpił po godzinie granicznej - za dzień wpływu przyjmuje się następny dzień roboczy; b) Przekaz wymaga dodatkowej korespondencji wyjaśniającej - za dzień wpływu przyjmuje się datę otrzymania przez Bank kompletnych danych. 3) Posiadacz rachunku będący Odbiorcą przelewu zagranicznego przychodzącego z tytułu świadczeń emerytalno-rentowych, zobowiązany jest poinformować Bank o tym fakcie przed otrzymaniem pierwszej płatności z tego tytułu, wypełniając dostępny w Banku Formularz przez Posiadacza rachunku otrzymującego rentę/emeryturę zagraniczną. 4) Bank nalicza i odprowadza podatki i składki na ubezpieczenie zdrowotne od zleceń z tytułu rent i emerytur, które odprowadzi z kwoty otrzymanego przelewu. 5) Za czynności związane z odzyskaniem środków od osoby, która otrzymała kwotę płatności zgodnie ze wskazanym w zleceniu numerem rachunku bankowego nie będąc zamierzonym Beneficjentem płatności, Bank pobiera opłatę zgodnie z Taryfą opłat i prowizji. Poszukiwanie środków i zwrot zrealizowanego Przekazu przychodzącego. 1) Posiadacz rachunku może zlecić Bankowi poszukiwanie środków, które nie dotarły na jego rachunek. Bank rozpoczyna procedurę poszukiwania środków pod warunkiem otrzymania od Posiadacza rachunku na piśmie następujących danych: a) nazwy banku, do którego należy wysłać zapytanie; b) kwoty i waluty Przekazu; 52 c) nazwy Zleceniodawcy; d) daty realizacji Przekazu. 2) Za czynności związane z poszukiwaniem środków Bank pobiera opłatę zgodną z Taryfą opłat i prowizji. 3) Bank dokonuje zwrotu Przelewu SEPA na podstawie pisemnej dyspozycji Posiadacza rachunku, pod warunkiem jej złożenia w terminie do 2 dni roboczych od dnia uznania rachunku Posiadacza. Zwroty dokonywane w terminie późniejszym wymagają złożenia przez Posiadacza rachunku odrębnego zlecenia realizacji nowego Przekazu 4) Bank dokonuje zwrotu zrealizowanego Przekazu innego niż Przelew SEPA do banku zlecającego na podstawie pisemnej dyspozycji. 8. Osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań w imieniu Banku: Zarząd Banku: 1) Maria Mścichowska – Prezes Zarządu, 2) Urszula Zalewska – Wiceprezes Zarządu, 3) Marta Powierża – Członek Zarządu 9. Bank nie powierza przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu czynności, o których mowa w art. 6a ust. 1. 10. Bank działa na terenie województwa mazowieckiego oraz na terenie powiatów: wysokomazowieckiego, zambrowskiego i łomżyńskiego. 11. Bank Spółdzielczy w Wąsewie jest zrzeszony w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. XV. Informacje wymagane przez Zasady ładu korporacyjnego. 1. Polityka w zakresie stosowania „Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” oraz Oświadczenie Zarządu w sprawie stosowania w Banku Zasad Ładu Korporacyjnego stanowią załączniki do niniejszej Informacji. 2. Struktura organizacyjna Banku stanowi załącznik do niniejszej Informacji. 3. Polityka Informacyjna przyjęta w Banku stanowi załącznik do niniejszej Informacji. 4. Wyniki oceny stosowania ładu korporacyjnego przeprowadzone przez Radę Nadzorczą przedstawiają się następująco: 53 „Ocena stosowania Zasad ładu korporacyjnego w Banku Spółdzielczym w Wąsewie W związku z zapisami Instrukcji sporządzania informacji zarządczej Rada Nadzorcza Banku przeprowadziła ocenę stosowania zasad ładu korporacyjnego. Ocenę przeprowadzono w oparciu o raporty przedłożone przez Zarząd, a sporządzone przez Komórkę ds. ryzyka braku zgodności. W wyniku przeglądu stwierdzono, że Zarząd Banku wprowadził „Zasady Ładu Korporacyjnego” określone w dokumencie Komisji Nadzoru Finansowego poprzez uchwalenie „Polityki zarządzania ładem korporacyjnym w Banku Spółdzielczym w Wąsewie”, zgodnie z zasadą proporcjonalności i adekwatności wynikającą ze skali, charakteru działalności oraz specyfiki Banku. Na podstawie Uchwały Nr 218/2014 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 22 lipca 2014 roku w sprawie wydania „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” została opracowana w Banku Spółdzielczym w Wąsewie „Polityka zarządzania ładem Korporacyjnym Banku Spółdzielczego w Wąsewie” i przyjęta : 1) Uchwałą Nr 92/2014 z dnia 20.10.2014 r. Zarządu Banku Spółdzielczego w Wąsewie w sprawie : przyjęcia „Polityki i w zakresie stosowania „Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” w Banku Spółdzielczym w Wąsewie”; 2) Uchwałą Nr 29/2014 z dnia 29.10.2014 r. Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Wąsewie w sprawie: przyjęcia „Polityki w zakresie stosowania „Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” w Banku Spółdzielczym w Wąsewie”; 3) Uchwałą Nr 2/2015 z dnia 22.03.2015 r. Zebrania Przedstawicieli Banku Spółdzielczego w Wąsewie w sprawie: przyjęcia „Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”. Polityka zarządzania ładem korporacyjnym stanowi zbiór zasad określających relacje wewnętrzne i zewnętrzne Banku w tym relacje z udziałowcami Banku i klientami, organizację, funkcjonowanie nadzoru wewnętrznego oraz kluczowych systemów i funkcji wewnętrznych, a także organów statutowych i zasad ich współdziałania. Na podstawie oceny Rada stwierdza: 1. Polityka zarządzania ładem korporacyjnym stanowi istotny dokument programowy w strategicznej polityce korporacyjnej oraz wpływa na kształtowanie właściwych zasad postępowania Banku. 54 2. Bank będąc instytucją zaufania publicznego prowadzi działalność z zachowaniem najwyższej staranności, przykłada szczególną wagę do profesjonalizmu i etyki osób wchodzących w skład organów podmiotów nadzorowanych. 3. Dobre relacje Banku z klientami budują zaufanie do Banku, stąd dbałość o klienta jest jednym z nadrzędnych celów strategicznych. 4. Rzetelne informowanie klientów o oferowanej usłudze czy produkcie w sposób zrozumiały dla przeciętnego odbiorcy z uwzględnieniem ryzyka z nią związanego jest podstawowym obowiązkiem pracowników Banku i jest realizowany na etapie komunikacji marketingowej oraz nawiązywania stosunku prawnego i doboru odpowiedniej dla klienta usługi czy produktu finansowego. 5. Bank może skutecznie realizować wyznaczone cele strategiczne, dzięki właściwej strukturze organizacyjnej, poddawanej okresowym przeglądom oraz odpowiednim systemem kontroli wewnętrznej, audytu i zarządzania ryzykiem. 6. Polityka wynagrodzeń (ze szczególnym uwzględnieniem Polityki zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku) stanowi istotny element rozwoju i bezpieczeństwa funkcjonowania Banku i stanowi elementy zapobiegające nadmiernej ekspozycji banku na ryzyko. 7. Polityka informacyjna Banku służy budowie właściwych relacji, w szczególności poprzez ułatwianie dostępu do informacji zarówno klientom, jak i udziałowcom. 8. Bank wykazuje troskę o ochronę praw i rozwój pracowników budujących wartość i reputację instytucji. Tekst „Polityki zarządzania ładem korporacyjnym w Banku Spółdzielczym w Wąsewie” (zwanej dalej też „Polityką”) dostępny jest na stronie internetowej Banku pod adresem: www.bswasewo.pl Główne postanowienia „Zasad Ładu Korporacyjnego”, które, zgodnie z zasadą proporcjonalności, w ocenie Banku nie stosują się do Banku lub stosowane są w zmodyfikowanej postaci zostały wymienione w Oświadczeniu Zarządu w sprawie stosowania Zasad ładu korporacyjnego, zamieszczonego na stronie internetowej Banku. 55