1. Dlaczego jesteśmy krytykowani i jak sobie z tym radzić?
Transkrypt
1. Dlaczego jesteśmy krytykowani i jak sobie z tym radzić?
Dlaczego jesteśmy krytykowani i jak sobie z tym radzić? Dziś na krytykę narażony jest właściwie każdy, jej przedmiotem może być niemal wszystko - wygląd, poglądy, zachowania, powzięte plany czy wykonane zadania. Jakie są najczęstsze przyczyny krytyki, jak z krytyką sobie radzić? Kiedy Internet nie był tak rozpowszechniony naszymi krytykami najczęściej byli rodzice, partnerzy, członkowie rodziny, niewdzięczne dzieci czy przełożeni w pracy. Dziś można zostać skrytykowanym za wszystko, przez niemal każdego. Strony internetowe pełne są krytyki, każde wręcz zachowanie, nawet z pozoru najwłaściwsze, zagrożone jest krytyką, często bezpardonową. Jakie są jej źródła i przyczyny? Dlaczego ludzie krytykują? 1. Konstruktywny feedback. To krytyka, którą można nazwać „dobrą”. Kiedy podejmujesz nowe wyzwania, dostajesz też informacje zwrotne jak ci idzie. Jeśli zapytasz odpowiednie (tzn. bardziej doświadczone) osoby, to usłyszysz co robisz źle, jakie luki ma twój plan. Ale nie po to byś przestał, tylko po to byś robił to coraz lepiej i nie popełniał błędów. Nie należy unikać osób konstruktywnie krytycznych. Jeśli twój plan ma dziurę, to osoby mówiące tylko to co chciałbyś usłyszeć, nie pomogą ci jej zauważyć i załatać. Jak radzić sobie z taką formą krytyki? Słuchaj uważnie i zadawaj dużo pytań. Potraktuj to jak lekcję i wyciągnij jak najwięcej dla siebie. 2. Zazdrość. Każdy kto wykonuje jakaś pracę naraża się na krytykę. Im wyżej zawieszona jest twoja poprzeczka, tym więcej osób może życzyć ci porażki i upadku. To szczególnie ci, którzy czują się zagrożeni przez twoje sukcesy. Stają się wtedy agresywni, nieprzyjemni, negatywnie do ciebie nastawieni – chcą żebyś zrezygnował. Co można zrobić w obliczu takiej krytyki? Najlepiej nic. Jeśli nie musisz, nie rozmawiaj z taką osobą. Jeśli to ktoś bliski, zmień temat. Jeśli musisz słuchać, myśl o czymś innym. Pamiętaj, że celem takiego krytykanta jest wyprowadzenie cię z równowagi, zachwianie twojej pewności siebie, podcięcie ci skrzydeł. Nie trać czasu na dyskusje, zajmij się osiąganiem swoich celów. Oczywiście łatwiej powiedzieć „nie bierz tego do siebie” niż to zrobić. Pomóc może wyobrażanie sobie sytuacji krytyki z perspektywy zewnętrznego obserwatora 3. Krytyka jako hobby. Istnieją ludzie, którzy krytykowaniem zajmują się hobbystycznie. Nie znają cię, nie do końca wiedzą czym w ogóle się zajmujesz, ale to nie przeszkadzają im w krytykowaniu ciebie i innych, często w bardzo niewybredny sposób. Czego chcą tacy „komentatorzy”? Żebyś wszedł w polemikę, walczył, stawiał się. Jeśli rozpoznasz, że twój rozmówca należy właśnie do kategorii krytyków hobbistów, nie dawaj mu satysfakcji. Zlekceważ jego zaczepki, co najwyżej daj mu cień satysfakcji mówiąc „przemyślę to, być może masz rację, choć wątpię”. I wyłącz się z dyskusji. Pamiętaj, dla niego krytykowanie to forma spędzania czasu. I niestety trafiło tym razem na Ciebie. A jak radzić sobie z krytyką, zakładając że jest ona konstruktywna, być może nawet zasłużona? Poniżej przypominamy kilka praktycznych porad: 1. Nie przyjmuj postawy obronnej. Gdy jesteś negatywnie oceniany, zwykle natychmiast zaczynasz bronić swoich racji. To naturalna reakcja, ale często może być postrzegana jako niedojrzałość, dlatego najlepiej jest kontrolować swoje emocje w największym stopniu. Staraj się unikać języka, który może wydać się oskarżający lub personalny: "to niesprawiedliwe", "zawsze tak jest, że...", zamiast tego lepiej skupić się na sobie i wziąć odpowiedzialność za swoje czyny. Pokazanie, że wiesz gdzie leży przyczyna błędu i zaproponowanie rozwiązania problemu może wpłynąć tylko twoją naszą korzyść. 2. Nie przesadzaj z przeprosinami Jeśli krytyka dotyczy konkretnego błędu, nieporozumienia, czy zachowania - przeproś za to. Raz wystarczy. Spaw by przeprosiny były szczere i pokaż, że rozumiesz na czym polegał błąd i postarasz się nie popełnić go drugi raz. Twój szef, klient, czy przyjaciel doceni twoją szczerość i będzie gotowy by pójść dalej. 3. Nie reaguj impulsywnie Jeśli otrzymałeś naprawdę trudną do przełknięcia ocenę, nawet niezasłużoną, postaraj się trzymać nerwy na wodzy. Nie reaguj impulsywnie. Weź głęboki oddech i daj sobie trochę przestrzeni żeby pozbierać myśli i wyczyścić głowę. Nawet jeżeli osoba, która cię skrytykowała chce rozmawiać o tym z tobą zaraz po, zawsze możesz powiedzieć, że potrzebujesz chwili czasu na przemyślenie tego co usłyszałeś 4. Nie strać szansy na wyjaśnienie Po otrzymanej krytyce postaraj się wrócić do rozmowy i przedstawić swoje racje. Czasem nawet warto wrócić do tej rozmowy po kilku dniach. Jeśli będziesz potrafił przedstawić swoje argumenty jasno, a zarazem pokażesz, że widzisz gdzie zostały popełnione błędy, to możesz tylko zyskać. Osoba, która cię skrytykowała doceni to, że włożyłeś wysiłek w przemyślenie problemu i w wymyślenie rozwiązań na przyszłość. 5. Nie zadręczaj się To naturalne, że gdy dostajesz negatywną ocenę czujesz się źle. Nie zadręczaj się złymi emocjami i otrzymaną krytyką. Przemyśl zaistniałą sytuację na spokojnie i postaraj się iść do przodu. Pamiętaj, że nie jesteś swoją pracą i oceny twojej pracy nie powinny wpływać na poczucie wartości i samoocenę. www.charaktery.eu/ Oprac. (marga), (jb) na fot. shutterstock.com/PathDoc podst. time.com, psychologytoday.com oraz http://psychcentral.com/