Plik źródłowy

Transkrypt

Plik źródłowy
ZAKŁAD PROJEKTOWO-BUDOWLANY
PRACOWNIA PROJEKTOWO-STUDIALNA
EKO-PLAN
ul. Braci Wieniawskich 1/244
20-844 Lublin
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA
NA ŚRODOWISKO
USTALEŃ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY UŁĘŻ
Kierownik Pracowni:
mgr inż. Marek Kozłowski
Autor opracowania:
mgr inż Ewa Kasprzak
Lublin 2014
Spis treści
1. WPROWADZENIE.......................................................................................................................3
1.1. Podstawa prawna......................................................................................................................3
1.2. Cel prognozy.............................................................................................................................3
1.3. Zakres prognozy........................................................................................................................3
1.4. Powiązania prognozy z innymi dokumentami............................................................................3
1.5. Metody stosowane przy sporządzaniu prognozy.......................................................................4
2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU – JEGO CELE I
POWIAZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI.......................................................................................4
2.1 Główne cele oraz informacje o zawartości projektowanego Studium..........................................4
2.2 Powiązania projektu Studium z innymi dokumentami.................................................................5
3. ISTNIEJĄCY STANU ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W
PRZYPADKU BRAKU REALIZAJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENT..........................................5
3.1. Istniejący stan środowiska.........................................................................................................5
3.1.1. Położenie................................................................................................................................5
3.1.2. Budowa geologiczna..............................................................................................................5
3.1.3. Rzeźba terenu .......................................................................................................................6
3.1.4. Gleby i surowce mineralne.....................................................................................................6
3.1.5. Wody......................................................................................................................................7
3.1.6.Warunki klimatyczne................................................................................................................8
3.1.7. Szata roślinna, świat zwierzęcy i różnorodność biologiczna...................................................9
3.1.8. Zabytki i dobra materialne.....................................................................................................11
3.1.9. Obiekty i obszary chronione w gminie Ułęż (istniejące i projektowane) oraz Przyrodniczy
System Gminy................................................................................................................................11
3.2. Potencjalne zmiany istniejącego stanu środowiska w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu...........................................................................................................15
4. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM
ODDZIAŁYWANIEM.......................................................................................................................15
5. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA W TYM DOTYCZĄCE OBSZARÓW
PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE....................................................................................................16
6. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM I
KRAJOWYM UWZGLĘDNIONE W OPRACOWYWANYM DOKUMENCIE....................................18
7. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO....................................................19
8. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA........................................................................................19
8.1. Oddziaływanie na ludzi............................................................................................................20
8.2. Oddziaływanie na rośliny, zwierzęta i różnorodność biologiczną.............................................21
8.3. Oddziaływanie na wody...........................................................................................................21
8.4. Oddziaływanie na powietrze i klimat........................................................................................23
8.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, gleby, kopaliny i zasoby naturalne..............................23
8.6. Oddziaływanie na krajobraz....................................................................................................24
8.7. Oddziaływanie na zabytki........................................................................................................25
8.8. Oddziaływanie na dobra materialne........................................................................................25
8.9. Oddziaływanie na obszary chronione w tym Natura 2000.......................................................25
9. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ
PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODWISKO, MOGĄCYCH BYĆ
REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU...............................................26
10. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW
REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU............................................27
11. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM
DOKUMENCIE...............................................................................................................................28
12. PODSUMOWANIE...................................................................................................................28
13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM........................................................29
14. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW........................................................................37
2
1. WPROWADZENIE
Przedmiotem oceny prognostycznej są ustalenia Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż. Analizowane zmiany obejmują działki o numerach
ewidencyjnych 103, 105/1, 105/2, 28/1, 29 i 30 w miejscowości Żabianka oraz działki o numerach
ewidencyjnych 149/2 i 150 w miejscowości Ułęż leżące w gminie Ułęż, w południowej części
powiatu ryckiego (zachodnia część województwa lubelskiego).
1.1. Podstawa prawna
Podstawę prawną Prognozy oddziaływania na środowisko stanowi:
●Ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z
2012r. Nr 0, poz. 647 z późniejszymi zmianami)
●Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008
(Dz. U. 2013 poz. 1235).
1.2. Cel prognozy
Celem Prognozy jest określenie charakteru prawdopodobnych oddziaływań na środowisko
przyrodnicze, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez
Studium sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Opracowanie wskazuje nie tylko
potencjalne zagrożenia, których nie udało się wyeliminować w procesie planowania, będącego
wynikiem optymalnego pogodzenia celów społeczno-ekonomicznych z ekologicznymi, lecz również
możliwości generowania przez Studium pozytywnych przekształceń środowiska. Rolą tego
opracowania jest minimalizacja szkodliwych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, które mogą
zachodzić w wyniku realizacji ustaleń Studium, a także uzasadnienie decyzji przestrzennych
podjętych w Studium.
Prognozę wraz ze Studium poddaje się otwartej dyskusji w toku formalno-prawnym poprzez
procedurę opiniowania, uzgadniania oraz wyłożenia tych dokumentów do wglądu publicznego.
1.3. Zakres prognozy
Zakres niniejszej prognozy został podyktowany wymaganiami ustawy z dnia 03 października
2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2013 poz. 1235).
Ponadto został uzgodniony przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Lublinie znak pisma
WSTV.411.27.2014.AS z dnia 8 października 2014r., oraz Państwowego Powiatowego Inspektora
Sanitarnego w Rykach znak pisma ONS-NZ.0947.1/37/14 z dnia 29 września 2014r., w kwestii
ustalenia stopnia szczegółowości informacji zawartych w niniejszej prognozie.
Zakres terytorialny opracowania obejmuje tereny objęte projektem i tereny sąsiednie w obszarze,
na którym mogłyby skutkować ustalenia niniejszego Studium.
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o „Studium”, rozumie się przez to projekt
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż i analogicznie
przez określenie „Prognoza” rozumie się Prognozę oddziaływania na środowisko ustaleń studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż.
1.4. Powiązania prognozy z innymi dokumentami
Dokumentami, w powiązaniu, z którymi została sporządzona Prognoza były:
●projekt Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż Lublin 2014;
●Ekofizjografia podstawowa gminy Ułęż, Czopek J.-Lublin 2011;
●Program ochrony środowiska dla Gminy Ułęż na lata 2004-2015 – Ułęż 2004;
●Program ochrony środowiska dla powiatu ryckiego na lata 2010 – 2013 z perspektywą do roku
2017 – Ryki 2010;
●Plan gospodarki odpadami dla powiatu ryckiego na lata 2010 – 2013 z perspektywą do roku 2017
3
– Ryki 2010;
●Strategia Rozwoju Gminy Ułęż 2007-2015 – Ułęż 2008;
●Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2013 roku – Lublin 2014;
●Polityka ekologiczna państwa w latach 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016 – Warszawa
2008;
●Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 z perspektywą do
roku 2019 – 2012;
●Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2017 – Lublin 2012;
●Plan gospodarowania wodami w obszarze dorzecza Wisły (M.P. z 2011r. Nr 49, poz. 549);
●Program Gospodarki Wodnej Województwa Lubelskiego część I identyfikacja stanu i problemów
– Lublin 2003;
●Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego – Lublin 2002 z
późniejszymi zmianami;
●Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2030 (z perspektywą do 2030 r.),
przyjęta uchwałą Sejmiku Województwa Lubelskiego Nr XXXIV/559/2013 z dnia 24 czerwca 2013r;
●Uzgodnienie zakresu prognozy z Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Lublinie znak
pisma WSTV.411.27.2014.AS z dnia 8 października 2014r.;
●Uzgodnienie zakresu prognozy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Rykach
znak pisma ONS-NZ.0947.1/37/14 z dnia 29 września 2014r.
Wymienione dokumenty zostały przeanalizowane pod kątem stopnia aktualności danych w nich
zawartych oraz możliwości wykorzystania ich przy sporządzaniu przedmiotowego opracowania i
stwierdzono, że dane w nich zawarte są aktualne na dzień przystąpienia do sporządzenia
opracowania.
1.5. Metody stosowane przy sporządzaniu prognozy
Przy sporządzaniu prognozy wykorzystano metody opisowe, analizy jakościowe wykorzystujące
dostępne wskaźniki stanu środowiska oraz identyfikacji i wartościowania skutków przewidywanych
zmian w środowisku, na podstawie których wyciągnięto określone wnioski. Prace prognostyczne
polegały na przeprowadzeniu studiów dokumentów charakteryzujących strukturę przyrodniczą
terenu (stan istniejący i dotychczasowe przekształcenia środowiska) oraz analizy istniejących
i projektowanych inwestycji w obszarze Studium i jego sąsiedztwie, mających na celu identyfikacje
ewentualnych problemów i konfliktów oraz ocenę proponowanych rozwiązań i tendencje dalszych
procesów w kontekście obecnego zagospodarowania obszaru. Wpływ zmiany przeznaczenia
terenów na stan środowiska i zagrożenie dla terenów chronionych przeanalizowano zgodnie z
wymaganiami ustawowymi. Wynikiem przedstawionej analizy są rozwiązania mające na celu
zminimalizowanie potencjalnie negatywnych oddziaływań ustaleń Studium na środowisko
przyrodnicze. Zakres prac nad Prognozą został dostosowany do charakteru Studium oraz skali i
stopnia szczegółowości jego zapisów. Celem ułatwienia oceny jak i prezentacji wyników
oddziaływań poszczególnych funkcji terenu na środowisko było wykorzystanie uproszczonej i
dostosowanej do potrzeb tego dokumentu analizy macierzowej. Ze względu na dość powszechną
ogólność zapisów Studium (nie zawierającego konkretnych ram czasowych ani rozwiązań
technologicznych związanych z realizacją jego założeń) brak tu jest informacji o charakterze
ilościowym, a Prognoza ma charakter jedynie jakościowy.
2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU – JEGO CELE
I POWIAZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI
2.1 Główne cele oraz informacje o zawartości projektowanego Studium
Wprowadzone zmiany stanowią niewielką korektę polityki przestrzennej gminy ustalonej w
dotychczas obowiązującym Studium i wynikają z konieczności nieznacznej weryfikacji ustaleń
kierunków zagospodarowania przestrzennego. W związku z postępującym rozwojem społeczno –
gospodarczym gminy Ułęż oraz złożonymi wnioskami przez inwestorów oraz instytucje i orany
uprawniane do opiniowania i uzgadniania zmiany Studium, wyznaczono główne cele w polityce
przestrzennej gminy. Projektowane zagospodarowanie może przynieść gminie korzyści finansowe,
4
w postaci potencjalnych wpływów z tytułu wzrostu podatku od nieruchomości po
zagospodarowaniu terenów zgodnie z planem.
Zgodnie z uchwałą inicjującą zmiana studium została opracowana dla działek oznaczonych
numerami ewidencyjnymi 103, 105/1, 105/2, 28/1, 29 i 30 w miejscowości Żabianka oraz działek o
numerach ewidencyjnych 149/2 i 150 położonych w miejscowości Ułęż. Zmiana dotyczy
wprowadzenia terenów powierzchniowej eksploatacji surowców w miejscowościach Żabianka oraz
wprowadzenia terenów obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz usług w miejscowości
Ułęż.
Studium ustala zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego. Studium uwzględnia i
sankcjonuje istniejące zagospodarowanie terenu i jednocześnie wyznacza kierunki zmian. Zapisy
Studium mają na celu zabezpieczenie interesów publicznych i ochronę środowiska naturalnego,
jednocześnie pozwalają na ekonomiczne wykorzystanie przestrzeni.
Zapisy projektu Studium są poprawne w kwestii ochrony szeroko rozumianego środowiska (m. in.
gospodarki wodno - ściekowej, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem, ochrony wód
podziemnych i powierzchniowych, stref ochronnych ujęć wód) zarówno w kwestii ustaleń jak i
granic obszarów funkcyjnych.
2.2 Powiązania projektu Studium z innymi dokumentami
Studium sporządzone zostało w powiązaniu przede wszystkim z:
●Ekofizjografia podstawowa gminy Ułęż, Czopek J.-Lublin 2011;
●Strategia Rozwoju Gminy Ułęż 2007-2015 – Ułęż 2008;
●Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 z perspektywą do
roku 2019 – 2012;
●Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2030 (z perspektywą do 2030 r.),
przyjęta uchwałą Sejmiku Województwa Lubelskiego Nr XXXIV/559/2013 z dnia 24 czerwca 2013r;
●Planem zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego (ze zmianami) – Lublin.
3. ISTNIEJĄCY STANU ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU
W PRZYPADKU BRAKU REALIZAJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENT
3.1. Istniejący stan środowiska
3.1.1. Położenie
Przedmiotowa gmina położona jest w północno-wschodniej części województwa lubelskiego, w
powiecie ryckim, w pradolinie rzeki Wieprz, która wyznacza południową granicę gminy na odcinku
ok. 15 km. Graniczy ona z następującymi gminami: od południa Baranów i Żyrzyn z powiatu
puławskiego, od wschodu Jeziorzany z powiatu lubartowskiego, od północy Adamów z powiatu
łukowskiego oraz gmina Nowodwór z powiatu ryckiego. Od północnego zachodu i zachodu
przylegają grunty gminy Ryki.
Wg. podziału fizjograficznego Polski J. Kondrackiego gmina Ułęż położona jest w południowo wschodniej części Niziny Mazowieckiej w subregionie Pradolina Wieprza oraz na Wysoczyźnie
Żelechowskiej, na pograniczu Mazowsza, Podlasia i Małopolski.
3.1.2. Budowa geologiczna
Gmina Ułęż znajduje się w zasięgu jednostki strukturalnej zwanej rowem lubelskim. Wypełniony
jest on osadami kredowymi, na których zalegają utwory trzeciorzędowe i czwartorzędowe.
Najgłębiej zalegają pochodzące z górnej kredy skały węglanowe. Warstwa skał trzeciorzędowych
w postaci plioceńskich mułków zalega na głębokości 90 - 100 m n.p.m. w obrębie doliny Wieprza,
a na terenach wysoczyznowych sięga do 140 m n.p.m. Czwartorzęd tworzą utwory pochodzące z
okresu zlodowacenia krakowskiego i środkowopolskiego (głównie piaszczysto-gliniaste) oraz
najmłodsze, holoceńskie, głównie aluwia, torfy i piaski rzeczne, budujące dno doliny Wieprza oraz
terasy występujące na jej zboczach. Największa, bo 30 metrowa miąższość utworów holoceńskich
5
notowana jest w dolinie Wieprza.
3.1.3. Rzeźba terenu
Gmina położona jest w większości w obrębie Niziny Mazowieckiej w subregionie Pradolina
Wieprza oraz na Wysoczyźnie Żelechowskiej, na pograniczu Mazowsza, Podlasia i Małopolski.
Położenie w obrębie dwóch odmiennych jednostek warunkuje, że można wyróżnić tu dwa typy
rzeźby:
- szeroką i płaską dolinę Wieprza, w obrębie której wyróżnić można dwie terasy holoceńskie
zalewowe, nadzalewową terasę plejstoceńską oraz fragmenty współczesnej terasy przykorytowej.
Dno doliny urozmaicają starorzecza znajdujące się w różnych stadiach rozwoju. Jej szerokość
dochodzi do 4km. Rzeka Wieprz w obrębie doliny silnie meandruje. Starorzecza w pobliżu koryta
rzeki wypełnia zwykle woda, natomiast starsze, leżące w większej odległości od koryta są suche.
Meandry, starorzecza oraz terasy (zalewowe holoceńskie i nadzalewowe plejstocenskie) stanowią
najbardziej charakterystyczne cechy geomorfologii doliny Wieprza w granicach gminy.
- bardziej urozmaiconą hipsometrycznie Wysoczyznę Żelechowską opadającą ku dolinie stromą
krawędzią. W obrębie lekko falistej moreny dennej Wysoczyzny Żelechowskiej, którą urozmaicają
płytkie i krótkie doliny leży większa część obszaru gminy. Obejmuje ona północną części gminy.
Rozciąga się średnio na wysokości około 160 - 165 m n.p.m., ma charakter polodowcowy. Schodzi
ona w kierunku południowym - ku dolinie Wieprza dosyć stromą krawędzią, której wysokość sięga
w okolicach Sobieszyna około 40 m dając najbardziej urozmaicony orograficznie obszar w
granicach gminy Ułęż.
Najniżej położonym punktem w gminie jest koryto Wieprza w Kośminie (zachodnia część obszaru)
- 117 m n.p.m., a najwyższe wzniesienie ma 177,4 m n.p.m. i zlokalizowane jest w pobliżu
miejscowości Kolonia Trzcianka. Deniwelacje dochodzą tu do 60 m.
W gminie znajdują się również formy antropogeniczne: groble, nasypy, rowy melioracyjne.
3.1.4. Gleby i surowce mineralne
Pokrywę glebową gminy tworzą gleby:
–
brunatne wyługowane występujące płatowo na całym obszarze gminy;
–
pseudobielicowe, dominujące w północnej części gminy;
–
mady występujące w dolinie Wieprza;
–
czarne ziemie wykształcone w stale lub okresowo podmokłych zagłębieniach terenowych.
Dominują gleby średniej jakości i słabe (kl. bonit. IV - VI). Gleby chronione (kl. bonit. l - III) zajmują
tylko 22,3 % powierzchni użytków rolnych. Na ogół gleby w gm. Ułęż są łatwe do uprawy
mechanicznej i mało podatne na erozję wodną z wyjątkiem strefy krawędziowej pradoliny.
Największą powierzchnię w ogólnym areale zajmują gleby w kompleksie 4-tym (żytnioziemniaczanym) bardzo dobrym, stanowiącym 24,8 % areału gruntów rolnych. Gleby kompleksu 4go w gminie są reprezentowane przez pseudobielice, a ponadto mady i gleby brunatne.
Największe koncentracje tworzą w północnej części gminy.
Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (według IUNG w Puławach) dla gminy Ułęż
mieści się w granicach 40-50 pkt. i jest niższy od średniej dla województwa lubelskiego
wynoszącej 77,8 pkt. W gminie dominuje produkcja roślinna, a głównymi uprawami są zboża i
ziemniaki. W ponad połowie gospodarstw rolnych odbywa się też uprawa warzyw gruntowych.
Wśród zwierząt hodowlanych największe pogłowie miała trzoda chlewna oraz bydło.
Podstawową bazę surowcową gminy stanowią kruszywa naturalne w postaci piasków lub
utworów piaszczysto-żwirowych. W gminie udokumentowano jedynie złoża węgla brunatnego (pola
A i B złoża "Sierskowola") oraz torfu w dolinie Wieprza i w dolinie Świnki. Złoże węgla brunatnego
jest niekolizyjne, natomiast złoża torfu są kolizyjne, ponieważ znajdują się w OCK "Pradolina
Wieprza". Zbadany obszar w południowej części gminy w dolinie Wieprza stwarza możliwości na
udokumentowanie złóż piasków budowlanych, jednak podjęcie ich eksploatacji jest wątpliwe z
uwagi na prawną ochronę krajobrazową tego obszaru. Lepsze usytuowanie (poza obszarem
chronionym) ma złoże Grabowce-Ułęż-Korzeniów, które również daje szansę na udokumentowanie
złóż piasku przydatnego w budownictwie.
Pomimo częstego występowanie surowców ilastych nie są one wykorzystywane. Szansę na
6
udokumentowanie złoża surowców ilastych dla produkcji ceramiki budowlanej istnieją w polu C na
obszarze Grabówce – Ułęż – Korzeniów. Spośród złóż torfów jedynie te, które występują w dnie
stawów rybnych, mogłyby być pozyskiwane dla celów ogrodniczych i rolniczych podczas
okresowej renowacji dna i brzegów.
3.1.5. Wody
Wody podziemne
Wody podziemne: ich występowanie i zasoby w obszarze gminy Ułęż wykazują swoiste cechy,
które uzależnione są od lokalnych warunków hydrogeologicznych. Faza litosferyczna obiegu wody
w gminie jest prosta i wykazuje bardzo ścisłe związki z warunkami hydrogeologicznymi
(geologiczno-geomorfologiczno-pedosferycznymi).
Wody podziemne występują tu w seriach utworów kredowych, trzeciorzędowych i
czwartorzędowych. Najbardziej zasobne w wodę są utwory kredy. Bardzo słabo przepuszczalne
utwory węglanowe są silnie spękane, co umożliwia krążenie wód w szczelinach. Wody te są silnie
zmineralizowane, co związane jest z podatnością podłoża na wypłukujące działanie krążącej w nim
wody. Rozpuszczone składniki znajdujące się w wodzie, to przede wszystkim węglan wapnia,
związki żelaza i siarczany.
Najbardziej wydajne jest piętro kredowe, ale najintensywniej wykorzystywane są zasoby wód z
utworów trzeciorzędowych (studnie wiercone) oraz czwartorzędowych (studnie gospodarskie). Ze
względu na duże zróżnicowanie litologiczne na Wysoczyźnie Żelechowskiej wody podziemne
występują w wielu oddzielnych zbiornikach, a głębokość do wód gruntowych wynosi nawet do 20
m. W dolinie Wieprza zwierciadło wód podziemnych zalega blisko powierzchni ziemi (maksymalnie
2 m p.p.t., a miejscami ukazuje się na powierzchni). Wody czwartorzędowe są najbardziej
narażone na zanieczyszczenia, a ich jakość jest zazwyczaj niska. Ponadto na obszarze
wysoczyznowym spotykane są naglinowe wierzchówki oraz notowana jest niezgodność przebiegu
działów wód podziemnych i powierzchniowych.
Położenie zwierciadła wód gruntowych jest współkształtne z rzeźbą terenu: zwierciadło podnosi się
na wierzchowinie i obniża we wszystkich formach wklęsłych (dolinach rzecznych, zagłębieniach
terenu).
Płytkie wody gruntowe narażone są na skażenia pochodzące z użytkowania terenu. W utworach o
dobrej przepuszczalności mają zmieniony skład chemiczny a niekiedy i bakteriologiczny. Wody
położone głębiej i izolowane od zewnętrznych wpływów osadami nieprzepuszczalnymi, cechują się
wysokimi parametrami jakościowymi.
Płytkie występowanie wód gruntowych przejawia się m. in. występowaniem obszarów trwale i
okresowo podmokłych, torfowiskowych i bagiennych.
Wody podziemne na terenie gminy Ułęż zaliczane są do Głównego Zbiornika Wód Podziemnych
(GZWP) Subniecka Warszawska nr 215. Analizowany teren leży w obrębie Jednolitej Części Wód
Podziemnych Nr 84 – PLGW230084 o powierzchni: 3266,9km2. Strefa aktywnej wymiany wód w
obrębie kredy górnej sięga 100-150 m p.p.t. Użytkowe poziomy wodonośne związane są z tą
strefą. Wody o mineralizacji >1 g/dm3 występują w utworach kredy dolnej, jury oraz niektórych
ogniw paleozoiku. Strop kredy dolnej występuje na głębokości 430-850 m.
Cechy szczególne: Cechy szczególne: JCWPd 84 charakteryzuje się znaczną nadwyżką zasobów
wód podziemnych w odniesieniu do wielkości poboru wynoszącego mniej niż 6 % wielkości
zasobów. Na obszarze JCWPd nie występują zanieczyszczenia wód podziemnych. Wody dobrej
jakości, wymagają na ogół prostego uzdatniania.
Wody powierzchniowe
Obszar gminy znajdujący się w zlewni Wieprza, który stanowi południową granicę gminy,
odwadniany jest przez rzeki Świnkę i Zalesiankę.
Dolina Wieprza odznacza się szczególnie dużą obfitością zjawisk wodnych: obok silnie
meandrującego Wieprza występują tu starorzecza, oczka wodne, torfianki oraz stawy. Te ostatnie
skupione są w dwóch kompleksach: Żabianka, Ułęż i Sobieszyn. Ponadto występują one również
w Podlodowie w dol. Świnki oraz w Sarnach w rejonie ujścia doliny Zalesianki. Na obszarze gminy
Ułęż znajdują się dwa zbiorniki sztuczne o powierzchni 0,04ha (objętość zmagazynowanej wody to
0.70 tys. m3), 8 stawów hodowlanych o powierzchni zalewu wynoszącej 252,85 ha (objętość
7
zmagazynowanej wody to 1019,00 tys. m3) oraz trzy urządzenia piętrzące gromadzące 43,3 tys.
m3 wody, co daje łączną powierzchnie wód otwartych na terenie gminy równą 549 ha i stanowi
6,7% jej powierzchni.
Wymieniane zjawiska wodne wpływają na dużą różnorodność i atrakcyjność krajobrazu dolinnej
części gminy, którą dodatkowo wyróżniają stosunkowo niewielkie zmiany spowodowane
dotychczasowymi pracami melioracyjnymi.
Poza rzekami głównymi (Wieprz, Zalesianka, Świnka) na terenie gminy Ułęż przepływają mniejsze
dopływy tych rzek: Dopływ spod Korzeniowa, dopływ spod Bazanowa Starego, dopływ spod Białek
Górnych, dopływ spod Ułęża Dolnego, Dopływ spod Wymysłowa, Dopływ ze stawów koło
Sobieszyna, Dopływ spod Kol. Trzcianki, Stara Świnka.
Rzeki w analizowanym terenie należą do Jednolitej Części Wód Rzecznych:
–
PLRW20001924999 – Wieprz od Tyśmienicy do ujścia;
–
PLRW20001724969 – Zalesianka;
–
PLRW20001724949 – Świnka;
–
PLRW200017249572 – Dopływ spod Bazanowa Starego;
–
PLRW200017249549 – Dopływ ze stawów koło Sobieszyna.
3.1.6.Warunki klimatyczne
Wg podziału klimatycznego Zinkiewiczów gmina należy do bialsko-łukowskiej i lubartowskoparczewskiej dziedziny klimatycznej. Warunki klimatyczne kształtowane są przez masy powietrza
polarno-morskiego oraz polarno-kontynentalnego. Dominują tu wiatry z sektora zachodniego, a ich
średnia prędkość wynosi 3,5 m/s.
Temperatury dla obszaru gminy przedstawiają się następująco:
• średnia roczna temperatura 7,3°C
• średnia temperatura najcieplejszego miesiąca – lipca 17,8°C
• średnia temperatura najzimniejszego miesiąca – stycznia -4,3°C
Okres z temperaturą optymalną (18-22 °C) trwa w gminie 40 – 42 dni, a okres wegetacyjny - 216 –
218 dni.
Obszarem szczególnie uprzywilejowanym pod względem nasłonecznienia jest eksponowana ku
południowi krawędź Wysoczyzny Żelechowskiej i Pradoliny Wieprza.
Średni roczny opad wynosi 752 mm. Najobfitsze opady występują w miesiącach letnich (69 – 81
mm), a najniższe w miesiącach zimowych (26 – 28 mm).
Warunki klimatu lokalnego w obrębie doliny Wieprza są dość specyficzne. W tej wklęsłej rozleglej
formie terenu dochodzi do częstego zalegania chłodnych mas powietrza, co zwiększa wilgotność.
Notuje się tam częstsze w porównaniu do obszarów wysoczyznowych powstawanie mgieł oraz
występowanie inwersji termicznej, dlatego też bardziej sprzyjające człowiekowi warunki
mikroklimatu występują w odznaczającej się dobrym nasłonecznieniem, i mniejszą wilgotnością
powietrza strefie krawędziowej.
Źródłem zagrożeń powietrza na terenie gminy są paleniska domowe, komunikacja samochodowa
(szczególnie odbywająca się drogą relacji Kock - Moszczanka), a okresowo również opryski
środkami ochrony roślin.
Obszary wierzchowinowe, zbudowane z jednorodnych form geomorfologicznych, mają również
jednolity topoklimat. Posiadają przeważnie dobre warunki opadowe i bardzo dobre warunki
aerosanitarne (dobre przewietrzanie, mała częstotliwość występowania mgieł). Duże rejony o
klimacie lokalnym kształtowanym przez suche podłoże stanowią i mogą stanowić podstawę
lokalizacji zabudowy mieszkaniowej. Są to tereny o najkorzystniejszych warunkach klimatycznych
dla zdrowia człowieka.
W terenach zagłębień bezodpływowych, dolin rzecznych i terenach płytkiego zalegania wód
wierzchówkowych następuje pogorszenie warunków biotopoklimatycznych. Do tych miejsc, jako
naturalnych zagłębień terenowych, napływają w czasie bezwietrznych i bezchmurnych nocy masy
chłodnego powietrza, powodując zjawisko inwersji termicznej. Średnie wartości temperatur w
dolinach są niższe niż na wierzchowinach, a wilgotność względna większa. Są to tereny o
niekorzystnych warunkach dla zabudowy ale bardzo ważnych dla rolnictwa na użytkach zielonych.
Specyficzny topoklimat wnętrza kompleksów leśnych nie ma znaczenia dla zamierzeń
urbanizacyjnych. Cechuje się on łagodnym przebiegiem dobowych elementów meteorologicznych,
8
dużą zacisznością, dużym zacienieniem. Należy podkreślić korzystne oddziaływanie lasów na
tereny sąsiednie. Jest to oddziaływanie poprawiające komfort biotopoklimatyczny poprzez
łagodzący wpływ na temperatury ekstremalne, wilgotność powietrza, przewietrzanie, zawartość
tlenu i olejków eterycznych.
Wpływ na klimat lokalny ma również oddziaływanie antropogenne, a właściwie jego
przekształcenia w zakresie stanu jakościowego powietrza związane ze spalaniem węgla w
gospodarstwach, dynamicznie rozwijającą się komunikacją i zanieczyszczeniami przemysłowymi.
3.1.7. Szata roślinna, świat zwierzęcy i różnorodność biologiczna
Flora
Szatę roślinną w gminie Ułęż reprezentują lasy, zadrzewienia przydrożne, śródpolne
i przykorytowe, zieleń niska w dnach rzecznych (tzw. roślinność denna) oraz różne formy zieleni
przydomowej ozdobnej i użytkowej.
W omawianym obszarze przeważającą część powierzchni zajmują pola uprawne. Agrocenozami
dominującymi w strukturze przyrodniczej, są tereny sztuczne i z okresową szatą roślinną, są to
siedliska typowej roślinności segetalnej, czyli towarzyszącej poszczególnym uprawom.
Według podziału geobotanicznego D. Fijałkowskiego gmina położona jest w granicach w granicach
podokręgu Równiny Lubartowskiej oraz Wysoczyzny Łukowsko-Siedleckiej, które należą do
okręgu Małego Mazowsza.
Przyroda w gminie Ułęż jest bogata. Ze względu na brak przemysłu zachowało się tu wiele
gatunków roślin i zwierząt, niekiedy rzadko spotykanych w Polsce. Szata roślinna w gminie
różnicuje się na dwie podstawowe jednostki: łęgowo-olsową (rzadkie w Polsce zespoły SaliciPopułetum i Salicetum Triandro-Viminalis) w dolinie Wieprza oraz borów mieszanych na
Wysoczyźnie Żelechowskiej w północno-wschodniej części gminy. Roślinność rzeczywista
wyraźnie odbiega od roślinności potencjalnej. Z roślinności zbliżonej do naturalnej powierzchniowo
dominują zbiorowiska leśne i łąkowe.
Lasy zajmują powierzchnię 1922 ha, co sprawia, że lesistość gminy jest porównywalna do średniej
wojewódzkiej i wynosi 23,1%. Większe kompleksy leśne znajdują się w północno wschodniej
części gminy. Leśnictwo nie jest wiodącym działem gospodarki gminy. Pod względem struktury
własnościowej przeważają lasy publiczne (ok. 76%), natomiast właściciele prywatni zarządzają na
24% całkowitej powierzchni leśnej. Gatunkami dominującymi w lasach są sosna, dąb i brzoza, a do
gatunków występujących sporadycznie należą modrzew, świerk, klon zwyczajny, jesion, grab,
olsza czarna, topola, osika, lipa i wiąz. Flora lasów liczy wiele gatunków mchów, porostów i
grzybów. Rosną tu zawilce wielokwiatowe, kopytniki i paprotki zwyczajne. W większości
drzewostanów przeważa sosna i dlatego ich skład gatunkowy odbiega od dominującego tu
niegdyś. Ogólnie zbiorowiska leśne są mniej wartościowe pod względem geobotanicznym ze
względu na ich znaczące przekształcenie jeśli chodzi o skład gatunkowy (monokultura sosnowa).
W dolinie Wieprza występują nieliczne pozostałości łęgów – ważnych ekologicznie lasów, bo
rosnących na naturalnych dla siebie siedliskach. Na najbardziej wilgotnych siedliskach, w
zagłębieniach bezodpływowych bądź na terenach z zahamowanym ruchem wody wykształciły się
olsy.
Zbiorowiska łąkowe zajmują większą część doliny Wieprza. W zależności od mikrorzeźby i stopnia
podtopienia różnicują się na suche, świeże i mokre. W obszarach poza dolinnych występują tylko
jako łąki suche na wzniesieniach. Zbiorowiska murawowe są związane z wydmami i krawędziami.
Największą wartość geobotaniczną ma dolina Wieprza, w obrębie której stwierdzono
występowanie rzadkich gatunków roślinnych: Armeria elongata, Allium angulosum, Teucrium
scordium, Petasities spurius. Salvinia natans, Lemna gibba, Butomus umbellatus. Leersia
oryzoides.
W Sarnach, Żabiance, Ułężu, Sobieszynie oraz w dolinie Świnki na Brzozowej, Wólce
Sobieszyńskiej i Podlodowie znajdują się duże kompleksy stawów, które stanowią prawie 7 %
powierzchni gminy. W obrębie stawów występuje bogata roślinność szuwarowa, grążel żółty i
grzybienie białe.
W obszarze doliny Wieprza występują typy siedlisk wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady
92/43/EWG takie jak:
- 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion,
9
Potamion;
- 3270 Zalewane muliste brzegi rzek;
- 6120 Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae);
- 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium);
- 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris);
- 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk;
- 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae,
Alnenion).
Poza wymienionymi zbiorowiskami roślinnymi występuje roślinność przekształcona pośrednio lub
bezpośrednio przez człowieka (zbiorowiska synantropijne). Różnicuje się ją na dwie grupy:
ruderalną oraz segetalną.
Siedliskami typowej roślinności segetalnej, czyli towarzyszącej poszczególnym uprawom są
agrocenozy dominujące w strukturze przyrodniczej, jako tereny sztuczne i z okresową szatą
roślinną. Typ roślinności zależy od charakteru uprawy i gleby.
Tam gdzie siedlisko jest drastycznie zmienione przez człowieka czyli miejsca wokół zabudowań,
linii komunikacyjnych, śmietników, nasypów, zrębów leśnych, nieużytków związane są z
roślinnością ruderalną. Zwykle jednak płaty tych zbiorowisk zajmują niewielkie powierzchnie.
Fauna
Roślinność siedlisk oraz fragmenty dobrze zachowanych naturalnych lasów, głównie w dolinie
Wieprza,stwarza zróżnicowane warunki bytowania fauny: od agrocenoz do obszarów o dużym
potencjale biocenotycznym. Pod względem atrakcyjności szczególnie wyróżniają się południowe i
wschodnie rejony gminy, które są ważnym terenem lęgowym dla ptaków, zwłaszcza związanych z
siedliskami wilgotnymi i leśnymi oraz ze stawami.
Część gminy zajmowana przez tereny upraw polowych i obszary zabudowane zasiedlana jest
przez pospolite gatunki charakterystyczne dla agrocenoz.
Do najcenniejszych rejonów pod względem faunistycznym należą:
–kompleksy stawów w Ułężu i Wólce Sobieszyńskiej, stanowiące miejsca rozrodu i bytowania wielu
rzadkich i chronionych gatunków ptaków wodno-błotnych, a w Wólce Sobieszyńskiej - również
żółwia błotnego,
–starodrzewy w Lasach Sobieszyńskich i partie lasów, sąsiadujących ze stawami - strefy
występowania kilkudziesięciu cennych gatunków ptaków, w tym: dzięcioła czarnego, bociana
czarnego, samotnika, puchacza,
–dolina Wieprza, a w jej obszarze głównie sama rzeka z towarzyszącymi jej starorzeczami,
zakrzewieniami i zadrzewieniami łęgowymi, stanowiącymi naturalne środowisko życia dla wielu
gatunków ptaków łąkowych (m. in. rycyka i derkacza) i zaroślowych.
Wśród rzadkich gatunków ptaków w gminie Ułęż spotkać można perkoza dwuczubego i perkoza
zausznika, a także przy - odrobinie szczęścia czaplę białą, zimorodka, a nawet orła bielika. Na
szczególną uwagę zasługuje obecność ściśle chronionego żółwia błotnego, który jest w Polsce
jedynym gatunkiem żółwia żyjącym na wolności. Często występuje tu zaskroniec zwyczajny oraz
bocian biały, którego gniazda na stałe wpisały się w tutejszy krajobraz. Ssaki reprezentują
nietoperze, jeże i bobry.
Występującymi tu ssakami wymienianymi w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG są 1337
Castor fiber i 1355 Lutra Lutra. Płazy i gady z tego załącznika to: 1188 Bombina bombina i 1220
Emys orbicularis, zaś ryby: 1130 Aspius aspius oraz 1145 Misgurnus fossilis.
Najcenniejszymi i najrzadszymi ptakami wodnymi należą zasiedlające kompleksy stawów
następujące perkozy: dwuczuby, rdzawoszyi, zausznik oraz perkozek. Poza tym spotykane są tu
chronione gatunki ptaków: bąk, łabędź niemy (obserwowany na stawach w Ułężu i Sobieszynie), a
także rzadka gęś gęgawa (stawy w Ułężu). Spośród kaczek obserwowane były na omawianym
terenie następujące rzadkie gatunki: krakwa, cyranka i płaskonos. Ponadto do interesujących
gatunków ptaków występujących w obrębie gminy zalicza się: błotniak stawowy (stawy w Ułężu i
Sobieszynie), kokoszka wodna (stawy, torfianki i starorzecza), brzęczka (trzcinowiska), bekas,
rycyk i derkacz (wilgotne łąki). Podkreślić trzeba, że rejon Pradoliny Wieprza to obszar jedynego z
najwyższych na Lubelszczyźnie zagęszczenia bociana białego (ok. 12 par na 100 km).
10
Różnorodność biologiczna
Gmina Ułęż niezależnie od długotrwałej antropopresji, jakiej poddawane jest środowisko
przyrodnicze reprezentuje nadal duże walory przyrodniczo-krajobrazowe.
W skali gminy największa różnorodność siedliskowa i gatunkowa występuje w dolinie Wieprza.
Najmniej zróżnicowane są obszary zurbanizowane. Również ubogą różnorodnością biologiczną
charakteryzują się agrocenozy wierzchowinowe. Duże znaczenie dla walorów przyrodniczych,
posiadają starodrzewy i zadrzewienia śródpolne, które wzbogacają ubogie przyrodniczo
agroekosystemy.
Ekosystemy łąkowo-pastwiskowe zgrupowane są przede wszystkim na terasach zalewowych dolin
rzecznych, a nielicznie występują w wierzchowinowych zagłębieniach bezodpływowych.
Zagrożeniem jest zauważalna tendencja przekształcania łąk i pastwisk na pola uprawne.
Biocenozy leśne istnieją w kilku odrębnych kompleksach leśnych. Strefę leśną uzupełniają
mniejsze fragmenty.
Trzy wymienione zasadnicze ekosystemy istniejące na obszarze gminy, aby mogły w miarę
naturalnie funkcjonować powinny być powiązane korytarzami i ciągami ekologicznymi. Ponadto
trzeba uwzględnić ekosystemy kluczowe – lasy, torfowiska, doliny rzeczne.
Na wysoką ocenę walorów przyrodniczo-krajobrazowych gminy składają się:
•duża ekspozycyjność strefy krawędziowej pradoliny Wieprza z wieloma punktami widokowymi,
których nagromadzenie uzasadnia traktowanie krawędzi jako strefy ekspozycji krajobrazowej;
•zróżnicowanie szaty roślinnej (od wodnej i szuwarowej poprzez dolinną z łąkami, olsami i łęgami,
po murawową ciepłolubną oraz borową i gradową);
•liczne osobliwości fauny i flory (i to pomimo dominacji gruntów ornych – 59,2 % w strukturze
użytkowania ziemi oraz przekształcenia większości siedlisk;
•obfitość zjawisk wodnych, zarówno pochodzenia naturalnego jak i antropogenicznego;
•liczne zespoły parkowe: dworskie, kościelne i szkolny;
•liczne zabytki kultury materialnej, z reguły harmonijnie wkomponowane w krajobraz.
3.1.8. Zabytki i dobra materialne
Obiekty ujęte w rejestrze i ewidencji, znajdujące się w gminie Ułęż posiadają cenne walory
architektoniczne, historyczne i kulturowe, tworzą tożsamość kulturową gminy i stanowią o jej
odrębności. Ochrona polega na usankcjonowaniu ich w strukturze Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz określenia zasad i działań, które
zapewniają prawidłową ochronę i funkcjonowanie obiektu (obszaru) zabytkowego.
Na obszarze gminy Ułęż znajdują się również stanowiska archeologiczne.
Planowane zagospodarowanie nie ingeruje w formy ochrony konserwatorskiej, zabytki nieruchome
wpisane do rejestru zabytków i ewidencji dóbr kultury.
3.1.9. Obiekty i obszary chronione w gminie Ułęż (istniejące i projektowane) oraz
Przyrodniczy System Gminy
Z istniejących, prawnych form ochrony przyrody na obszarze gminy Ułęż znajdują się:
•Specjalny obszar ochrony – Dolny Wieprz PLH060051- znajduje się w południowej części
gminy. Obejmuje rozległą, płaską dolinę rzeki Wieprz, z bogatym mikroreliefem (piaszczyste
wzniesienie i muliste obniżenia). Koryto rzeki zachowało tu naturalny, silnie meandrujący charakter.
Towarzyszą mu liczne starorzecza i zastoiska. Do doliny głównej uchodzi kilka małych dolin
rzecznych (m. in. Mininy i Świnki). W dolinie Wieprza położonych jest kilka kompleksów stawów. W
dnie doliny dominują rozległe, ekstensywnie użytkowane łąki o zmiennym uwilgotnieniu. Lokalnie
występują płaty łęgów i zakrzaczeń wierzbowych oraz płaty muraw napiaskowych. W południowozachodniej części ostoi znajduje się kompleks leśny (bory świeże, olsy) z zespołem wydm i
położonym między nimi, wybitnie cennym przyrodniczo, zbiornikiem wodnym - Jezioro Piskory, do
którego reintrodukowano marsylię czterolistną.
Naturalna dolina Wieprza, z licznymi meandrami i starorzeczami - najlepszy przykład
seminaturalnego krajobrazu dużej doliny rzecznej w tej części Polski. Dolina pełniąca funkcję
korytarza ekologicznego o randze krajowej.
„Dolny Wieprz” jest ważną ostoją siedlisk podmokłych i okresowo zalewanych łąk z załącznika I
11
Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Stwierdzono występowanie 7 rodzajów siedlisk przyrodniczych z
tego załącznika, zajmujących łącznie 37% obszaru. W ostoi znajduje się jedyne istniejące w
Polsce, stanowisko zastępcze marsylii czterolistnej Marsilea quadrifolia. Roślina została tu
wprowadzona w latach 1995-2000. Ponadto występuje tu 7 gatunków zwierząt z załącznika II
Dyrektywy. Jest to też ważną ostoją ptaków wodno - błotnych. Rozległy, otwarty teren ma bardzo
duże walory krajobrazowe.
Głównym zagrożeniem dla ostoi jest zanieczyszczenie wody i planowana regulacja koryta rzeki
Wieprz.
•Obszar Chronionego Krajobrazu (OCK) „Pradolina Wieprza" - Obszar chronionego krajobrazu
obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych
ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z
turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. Obszar ten ma charakter
korytarza ekologicznego o randze krajowej. Został powołany w 1990r.
Łączna powierzchnia tego obszaru wynosi 33 159ha i jest największym chronionym obszarem
województwa lubelskiego. Obszar Chronionego Krajobrazu w całym swym zasięgu obejmuje
południową część rozległej doliny Wieprza pomiędzy wsiami Węgielce i Krupy z fragmentami
wysoczyzny morenowej oraz obszar doliny Mininy wraz z zespołem stawów "Lipniak" z sąsiednim
kompleksem leśnym.
•użytki ekologiczne zlokalizowane w Leśnictwie Sobieszyn w miejscowości Podlodówka:
–
obszar łąk i torfowisk - śródleśne torfowisko o powierzchni 6,62 ha w oddziałach 18g i 23a,
23 linia oddziałowa;
–
obszar łąk i torfowisk - śródleśne torfowisko o powierzchni 17,97 ha w oddziałach 47g i 53b;
–
obszar łąk i torfowisk - śródleśna łąka o powierzchni 1,98 ha w oddziałach 58j;
–
obszar łąk i torfowisk - śródleśne torfowisko o powierzchni 0,67 ha w oddziale 47d;
–
obszar łąk i torfowisk - śródleśne torfowisko o powierzchni 8,30 ha w oddziałach 51c, 51d, 57b;
–
obszar łąk i torfowisk - śródleśna łąka o powierzchni 1,01 ha w oddziale 58c.
•pomniki przyrody - ochroną pomnikową w gminie objęto.
–
dąb szypułkowy Quercus robur - drzewo całkowicie zamarło w 2009 r., znajduje się w Wólce
Sobieszyńskiej, przy drodze Sobieszyn – Niedźwiedź;
–
wiąz szypułkowy Ulmus laevis o obwodzie pnia 310cm, rośnie w Sobieszynie na terenie
zespołu dworsko-parkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych;
–
klon pospolity Acer platanoides, o obwodzie pnia 290cm, rośnie w parku wiejskim w Sarnach;
–
dąb szypułkowy Quercus robur, o obwodzie pnia 280cm, rośnie na terenie zespołu dworskoparkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
szpaler 13 dębów czerwonych Quercus rubra, o obwodach pni 136-280cm, rosną na terenie
zespołu dworsko-parkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
dąb bezszypułkowy Quercus petraea, o obwodzie pnia 270cm, rośnie na terenie zespołu
dworsko-parkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
sosna zwyczajna Pinus sylvestris, o obwodzie pnia 330cm, rośnie na terenie zespołu dworskoparkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
dąb szypułkowy Quercus robur, o obwodzie pnia 455cm, rośnie na terenie zespołu dworskoparkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
modrzew europejski Larix europea, o obwodzie pnia 260cm, rośnie na terenie zespołu
dworsko-parkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
dąb szypułkowy Quercus robur, o obwodzie pnia 330cm, rośnie na terenie zespołu dworskoparkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
żywotnik zachodni Thuja occidentalis, o obwodzie pnia 160cm, rośnie na terenie zespołu
dworsko-parkowego zajmowanego przez zespół Szkół Rolniczych w Sobieszynie;
–
wiąz szypułkowy Ulmus laevis, o obwodzie pnia 400cm, rośnie w parku w Ułężu;
–
lipa drobnolistna Tilia cordata, o obwodzie pnia 354cm, rośnie w parku w Ułężu;
–
wiąz szypułkowy Ulmus laevis, o obwodzie pnia 377cm, rośnie w parku w Ułężu;
–
jesion wyniosły Fraxinus excelsior , o obwodzie pnia 326cm, rośnie w parku w Ułężu;
–
wiąz szypułkowy Ulmus laevis, o obwodzie pnia 470cm, rośnie w parku w Ułężu;
–
buk pospolity Fagus sylvatica, o obwodzie pnia 230cm, rośnie w parku w Ułężu;
12
–
–
–
–
–
–
buk pospolity Fagus sylvatica, o obwodzie pnia 270cm, rośnie w parku w Ułężu;
klon pospolity Acer platanoides, o obwodzie pnia 344cm, rośnie w parku w Ułężu;
klon pospolity Acer platanoides, o obwodzie pnia 320cm, rośnie w parku w Ułężu;
lipa drobnolistna Tilia cordata, o obwodzie pnia 302cm, rośnie w parku w Brzozowej;
dąb szypułkowy Quercus robur, o obwodzie pnia 410cm, rośnie w parku w Brzozowej;
dąb szypułkowy Quercus robur, o obwodzie pnia 240cm, rośnie na terenie szkoły gminnej w
Sobieszynie.
W obrębie gminy Ułęż planuje się utworzenie następujących obiektów:
1) rezerwat faunistyczny żółwia błotnego, obejmującego ochroną obszar występowania żółwia
błotnego przylegający od strony północnej do terenu ZS Rolniczych w Sobieszynie Brzozowej;
2) użytek ekologiczny - „Stawy w Ułężu" wraz z parkiem podworskim.
3) pomniki przyrody w postaci najcenniejszych drzew.
Poza granicami gminy w promieniu 10km od granic gminy Ułęż zlokalizowane są również:
–
Rezerwat Piskory – o powierzchni 203,02ha. Jest to rezerwat biocenotyczny. Celem ochrony
jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych zespołu
ekosystemów wodnych, bagiennych i leśnych o dużej różnorodności biologicznej.
Obszar ten znajduje się na południe od granic gminy Ułęż w odległości około 5km.
–
Rezerwat Czapliniec koło Gołębia – o powierzchni 19,04ha. Jest to rezerwat faunistyczny.
Celem ochrony jest zachowanie miejsca lęgowego czapli siwej.
Obszar ten znajduje się na południowy-zachód od granic gminy Ułęż w odległości około 6,1km.
–
Obszar Chronionego Krajobrazu „Kozi Bór” - Obszar chroniony ze względu na wyróżniający się
krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowy ze względu na możliwość
zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem, a także pełnioną funkcją
korytarzy ekologicznych.
Obszar ten znajduje się na południe od granic gminy Ułęż w odległości około 6,80km.
–
Obszar specjalnej ochrony ptaków - „Dolina Środkowej Wisły” PLB140004 - obejmuje fragment
doliny rzecznej o długości ok. 250km położony pomiędzy Puławami a Płockiem.
Dolina Wisły stanowi ważny zestaw krajobrazów roślinnych, których odrębność wynika ze
specyfiki siedlisk powstałych w wyniku procesów geologicznych, geomorfologicznych i
hydrologicznych, związanych z działalnością akumulacyjną i erozyjną wody. Pierwotny układ
siedlisk, uwarunkował również sposób wykorzystania tego terenu przez człowieka, którego
działalność przekształciła krajobraz przyrodniczy doliny Wisły.
Obszar Natura 2000 obejmuje głównie obszar międzywala, w którym zachowały się jeszcze
fragmenty pierwotnych siedlisk przyrodniczych, charakterystyczne jedynie dla dolin dużych
rzek nizinnych. Ze względu na ich położenie i częste zalewy, tereny te nie są przeważnie
użytkowane przez człowieka, co pozwoliło zachować formy terenu ukształtowane przez
naturalne procesy erozyjne i akumulacyjne wód powierzchniowych.
Dolina środkowej Wisły jest fenomenem przyrodniczym na skalę europejską, ze względu na
zachowane tu fragmenty lasów łęgowych wierzbowo-topolowych, spotykane obecnie
sporadycznie w dolinach dużych rzek, a także obecność znacznych powierzchni porośniętych
nadrzecznymi zaroślami wierzbowymi, których występowanie wiąże się z powstawaniem
świeżych aluwiów. Obecność specyficznych środowisk sprawiła, że obszar ten stał się bardzo
ważną ostoją ptaków wodno - błotnych. Występują tu co najmniej 24 gatunki ptaków z
Załącznika I Dyrektywy Ptasiej.
Z uwagi na wysoką liczebność populacji lęgowych przedmiotami ochrony w obszarze są
zarówno ptaki zamieszkujące piaszczyste wyspy i ławice (ohar, mewa czarnogłowa, mewa
siwa, śmieszka, rybitwa rzeczna, rybitwa białoczelna, ostrygojad, sieweczka obrożna,
sieweczka rzeczna, brodziec piskliwy), nadrzeczne skarpy (zimorodek, brzegówka), zarośla
nadrzeczne (bączek, podróżniczek, dziwonia), łąki i pastwiska (rycyk, krwawodziób, derkacz,
płaskonos) jak i lasy łęgowe (bielik, dzięcioł białoszyi, dzięcioł średni, nurogęś). W przypadku
mewy siwej, śmieszki, rybitwy rzecznej, rybitwy białoczelnej, ostrygojada i sieweczki obrożnej
obszar stanowi największą krajową ostoję lęgową tych gatunków o kluczowym znaczeniu dla
zachowania ich populacji.
Dolina środkowej Wisły jest ważnym na skalę międzynarodową korytarzem migracyjnym,
13
–
–
stanowiącym miejsce żerowania i odpoczynku podczas wędrówek ptaków. Do przedmiotów
ochrony należy migrująca populacja bociana czarnego oraz zimująca populacja krzyżówki. W
trakcie sezonowej migracji w stosunkowo wysokim zagęszczeniu występuje tu m. in. czapla
biała oraz czajka i brodziec piskliwy. Jest to ważne zimowisko łabędzia niemego, gągoła,
nurogęsia, mewy siwej, śmieszki oraz mewy srebrzystej.
Obszar ten znajduje się na zachód od granic gminy Ułęż w odległości około 9,9km.
Specjalny obszar ochrony – Podebłocie PLH140033 - obejmuję silnie podtopioną, rozległą
nieckę torfową pradoliny Wisły zakończoną wysokimi partiami krawędziowymi terenów
wysoczyznowych. Rzeźbę terenu urozmaicają znacznie wyniesione ponad dolinę wały
zwydmień, z których największe to Trupia Góra (122,2 m n.p.m.) i Kopcowa Góra (121,4 m
n.p.m.). Obie te formy geomorfologiczne położone są biegunowo w obrębie obszaru. Główną
sieć hydrologiczną tworzy rzeka Przerytka. W części zachodniej zlokalizowane są liczne doły
potorfowe o różnym stopniu zarośnięcia.
Jedno z największych i najlepiej zachowanych w pradolinie Wisły, na terenie Mazowsza,
mokradeł. Konfiguracja terenu, podłoże, jak również znaczne oddziaływanie wód spływających
z terenów wysoczyznowych sprzyjają powstawaniu rozległych wiosennych wylewisk i
ogólnemu zabagnieniu. W wielu miejscach następuje samoistna renaturyzacja. Obecnie
Obszar ma charakter mozaiki roślinności: leśnej, zaroślowej, okrajkowej, szuwarowej, łąkowej
oraz ziołoroślowej. Krajobraz urozmaicają niewielkie stawy paciorkowe i liczne torfniaki.
Piaszczyste wyniesienia porastają bory sosnowe. Niedostępność terenu oraz silne podtopienie
sprawiają, że większość terenu ma charakter "dziewiczy".
Szczególnie cennym pod względem przyrodniczym jest zwarty kompleks dobrze zachowanych
lasów związanych z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Tworzą go olsy Ribeso nigri-Alnetum i
łęgi olszowo-jesionowe Fraxino-Alnetum (91E0.3*) stanowiące tutaj jeden z głównych celów
ochrony. Te ostatnie pod względem fitosocjologicznym zróżnicowane są na dwa podzespoły:
Fraxino-Alnetum urticetosum i Fraxino-Alnetum ranunculetosum. Na terenie Obszaru
obserwowane są fluktuacje pomiędzy łęgowym a olsowym charakterem zbiorowisk leśnych
będące efektem zmiennych stanów wód wywołanych działalnością bobrów Castor fiber (1337)
oraz okresowym zwiększaniem się roli wysięków wód podskórnych. Do szczególnie
interesujących i dobrze zachowanych należą grądy (9170) porastające wierzchowiny i głębokie
zbocza wąwozów w partiach krawędziowych wysoczyzny. Wiek niektórych drzew szacowany
jest na 100 i więcej lat. Są one oprócz łęgów głównym przedmiotem ochrony.
Jednym z najważniejszych i największych pod względem zajmowanej powierzchni w
elementów szaty roślinnej są zbiorowiska trawiaste. Do częstych należą łąki wilgotne ze
związku Calthion palustris oraz łąki świeże ze związku Arrhenatherion elatioris (6510).
Odzwierciedleniem urozmaiconych warunków wilgotnościowych podłoża oraz zasobności
gleby są zróżnicowane składy gatunkowe poszczególnych fitocenoz. Wyróżniono tu płaty
reprezentujące podzespoły: Arrhenatheretum elatioris typicum, A. e. heraclaeetosum, A. e.
Sanguisorbetosum officinalis, A. e. caricetosum gracilis i A. e. alopecuro-polygonetosum
bistortae. Całość tego swoistego krajobrazu dopełniają ziołorośla ze związku Filipendulion
ulmarie i ziołorośla nadrzeczne związku Convolvuletalia sepium (6430). Należą do nich
budowane przez - kielisznika zaroślowego, wierzbownicę kosmatą i sadźca konopiastego zbiorowiska Calystegio-Epilobietum hirsuti i Calystegio-Eupatorietum.
Do osobliwości Obszaru należy przede wszystkim obecność żółwia błotnego Emys orbicularis
(1220)oraz liczne populacje poczwarówek - zwężonej Vertigo angustior (1014) i jajowatej V.
moulinsiana (1016). Ponadto znajdują się tu stanowiska chronionych i zagrożonych gatunków
roślin naczyniowych, w tym: kukułki Fuscha Dactylorhiza fuchsii, goździka pysznego Dianthus
superbus, kruszczyka błotnego Epipactis palustris, mieczyka dachówkowatego Gladiolus
imbricatus i nerecznicy grzebieniastej Dryopteris cristata.
Na terenie Obszaru gniazdują m. in.: orlik Aquila pomarina, błotniaki - stawowy Circus
aeruginosus i łąkowy Circus pygargus, derkacz Crex crex, żuraw Grus grus, samotnik Tringa
ochropus, bekas krzyk Gallinago gallinago, słonka Scolopax rusticola i dudek Upupa epops.
Obszar ten znajduje się na zachód od granic gminy Ułęż w odległości około 13,8km.
Specjalny obszar ochrony – Puławy PLH060055 – Na terenie tym znajduje się największa
kolonia nocka w woj. lubelskim. Kolonia nocków dużych zajmuje strych budynku, w którym
14
znajduje się Dom Dziecka. Obszar obejmuje również żerowisko nietoperzy. Na terenie obszaru
znajduje się kolonia rozrodcza gatunku nietoperzy z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej.
Obszar ten znajduje się na południe od granic gminy Ułęż w odległości około 14km.
Na Przyrodniczy System Gminy (PSG) składają się:
•leśne węzły ekologiczne – kompleks w zachodniej części gminy porośnięty przez sosny i dęby od
północy i olchy na południu, graniczący ze stawami, miedzy miejscowością Sarny, a Korzeniów
oraz las zlokalizowany w okolicy Brzozowej i na W od Sobieszyna, ze zbiorowiskami Dębu i sosny
na N od drogi krajowej oraz olchą na S od drogi, a także ciągnący się pasem, sąsiadującym ze
stawami rozczłonkowany kompleks wschodni od Dębowej Góry, Sobieszyna i Podlodowa doliną
Świnki do Ledna Ruskiego, z przewaga sosny z domieszką dębu i grabu.
•korytarz ekologiczny doliny rzeki Wieprz, o przebiegu równoleżnikowym, w południowej części
gminy (z Grądami, Zaolszyny, Podestocze, Zajączek, Błonie, Dziadów Kąt, Czarny Dół, Łąki na
Kanałach)
•korytarze ekologiczne doliny rzeki Świnki (tereny wschodnie) i Zalesianki (tereny zachodnie) o
przebiegu N-S.
•sięgacze ekologiczne - funkcjonalnie spełniają rolę zbliżoną do korytarzy ekologicznych, lecz w
mniejszym zakresie komunikacji. Są to przeważnie tereny antropogenne, przebiegają przez tereny
uprawiane rolniczo. Wyodrębnione są w oparciu o suche doliny, wąwozy i obniżenia terenowe.
Łączą ze sobą tereny o większym potencjale ekologicznym. Często ich funkcje łącznikowe są
przerwane w wyniku wprowadzenia zabudowy.
Tereny położone poza PSG w większości są to obszary wierzchowinowe wyniesione kilka metrów
ponad dna dolin i zagłębień bezodpływowych. To teren użytkowany rolniczo i decydujący o funkcji
osadniczej w gminie. Jest to obszar o wyraźnie obniżonych walorach ekologicznych, które
gdzieniegdzie naturalnie wzrastają poprzez obszary śródpolnych zagłębień łąk, niewielkich
kompleksów leśnych, grup drzew lub mikroretencji.
3.2. Potencjalne zmiany istniejącego stanu środowiska w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu
W przypadku niezrealizowania postulatów projektowanego dokumentu nie wystąpią istotne
zmiany stanu środowiska oraz aktualnego użytkowania. Tereny objęte Studium pozostaną w
dotychczasowym przeznaczeniu. Przeważająca część obszaru objętego Studium wykorzystywana
jest rolniczo, głównie jako grunty orne. Niezależnie będzie miała miejsce kontynuacja użytkowania
rolniczego. Wpłynie to na podtrzymanie dotychczasowych przekształceń środowiska
przyrodniczego, związanych z zabiegami agrotechnicznymi i chemizacją gleb – oddziaływanie
chwilowe i krótkoterminowe, lokalne na powierzchnie ziemi, wody podziemne, a nawet
powierzchniowe w momencie intensywnego spływu powierzchniowego.
Następować może ponadnormatywna krótkoterminowa lub długoterminowa, lokalna emisja
zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do powietrza, emisja hałasu i promieniowania
elektromagnetycznego do atmosfery, wprowadzanie ścieków do wód i do ziemi, składowanie
odpadów, pryzmowanie obornika i kiszonek na powierzchni ziemi, co będzie miało również
pośredni, skumulowany, negatywny wpływ na człowieka.
W sytuacji braku realizacji zapisów Studium („wariant zerowy”) przypuszczać należy, że na
terenie gminy w wyniku oddziaływania istniejących obecnie funkcji następować będzie
dalsza, powolna antropopresja i przekształcenia środowiska naturalnego.
4. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH
ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM
OBJĘTYCH
PRZEWIDYWANYM
Studium nie zakazuje lokalizacji przedsięwzięć, które na podstawie Rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko, zaliczane są do kategorii przedsięwzięć mogących zawsze i potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko, jednocześnie wprowadza zasady gospodarowania w poszczególnych
strefach celem stworzenia optymalnych warunków rozwoju dla zabudowy mieszkaniowej oraz
zapewnienia optymalnego funkcjonowania środowiska przyrodniczego. Studium zastrzega
15
jednocześnie, że inwestycje określone w tym rozporządzeniu powinny zostać poddane procedurze
oceny oddziaływania na środowisko.
Dla nowych inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko lokalizacje będą
ostatecznie zatwierdzanie w planach miejscowych z uwzględnieniem charakteru przedsięwzięcia
oraz lokalnych uwarunkowań. Inwestycje takie mogą być lokalizowane pod warunkiem, że
planowane przedsięwzięcie nie będzie sprzeczne z ustaleniami przyjętymi dla danej strefy lub
formy ochrony prawnej lub planistycznej na danym obszarze oraz nie będzie powodować
uciążliwości na położonych w sąsiedztwie terenach zabudowy mieszkaniowej. Należy je
zagospodarowywać z poszanowaniem podstawowych zasad ładu przestrzennego i
zrównoważonego rozwoju, a w szczególności ochrony krajobrazu oraz ochrony środowiska.
Dokładne środki techniczne, technologiczne i organizacyjne oraz rozwiązania mające na celu
zapobieganie, ograniczenie lub kompensacje przyrodniczą negatywnych oddziaływań na
poszczególne komponenty środowiska należy przedstawić w planach miejscowych oraz na etapie
Raportu oddziaływania na środowisko.
Na obszarze objętym opracowaniem i terenach sąsiednich, przy zachowaniu wszystkich
ustaleń zawartych w projektowanym dokumencie oraz uwarunkowań wynikających z
obowiązującego prawa nie przewiduje się wystąpienia znaczących oddziaływań, rozumianych jako
przekroczenia określonych prawem standardów jakości środowiska, istotnego zagrożenia dla
liczebności i bioróżnorodności gatunków, generalnie istotnych barier dla migracji gatunków
kluczowych i chronionych, zagrożenia dla obszarów przyrodniczo cennych, w tym dla celu i
przedmiotu ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralności tego obszaru.
Szczegółowy opis i wpływ projektowanego dokumentu na poszczególne elementy środowiska
został zaprezentowany w rozdziale 8. Przewidywane oddziaływania.
5. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA W TYM DOTYCZĄCE
OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE
Najistotniejsze obecne zagrożenia ochrony środowiska w gminie związane są naturalnymi
procesami degradacji środowiska jak i też działalnością człowieka.
Do istotnych z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu należą:
Zagrożenia powierzchni ziemi oraz gleb:
•
przeznaczanie obszarów z glebami chronionymi pod inwestycje i budownictwo
mieszkaniowe;
•
zanieczyszczanie gleb związkami chemicznymi (alkalizacja, koncentracja metali ciężkich
czy przesuszenie), w tym metalami ciężkimi w terenach zabudowanych, wzdłuż dróg oraz
w obszarach intensywnie użytkowanych przemysłowo;
•
składowanie odpadów w miejscach do tego nie wyznaczonych i nie przygotowanych;
•
zanieczyszczanie gleb ściekami bytowymi odprowadzanymi do ziemi w obszarach
osadnictwa nie posiadających systemów kanalizacyjnych;
•
zanieczyszczenia gleb wodami deszczowymi z koron dróg;
•
możliwość awarii oraz zanieczyszczenia gleby w przypadku awarii zakładowych
oczyszczalni ścieków oraz sieci kanalizacyjnych;
Zagrożenia wód powierzchniowych i podziemnych:
•
niepełne objęcie jednostek osadniczych zbiorowymi systemami odprowadzania
i oczyszczania ścieków;
•
całkowity brak bezodpływowych zbiorników na ścieki lub ich nieszczelność w części
budynków mieszkalnych wyposażonych w wewnętrzne systemy kanalizacyjne;
•
przypadki zamiany studni kopanych po zwodociągowaniu na szamba lub śmietniki;
•
składowanie odpadów w miejscach do tego nie wyznaczonych i nie urządzonych, "dzikie"
wysypiska;
•
spływ nieoczyszczonych ścieków zawierających ropopochodne i metale ciężkie z dróg do
rowów przydrożnych i infiltracja w głąb lub odprowadzenie do rowów melioracyjnych;
•
infiltracja w głąb i spływ do wód powierzchniowych soli używanej do zwalczania zimowej
śliskości jezdni;
•
niewłaściwe stosowanie nawozów i środków chemicznej ochrony roślin;
16
możliwość awarii oraz zanieczyszczenia wód w przypadku awarii oczyszczalni ścieków
oraz sieci kanalizacyjnych;
•
możliwość przenikania zanieczyszczeń z czynnych cmentarzy grzebalnych do wód
podziemnych;
•
płytko zalegające wody gruntowe, narażone na zanieczyszczenia antropogeniczne,
niejednokrotnie zaniedbane systemy melioracyjne oraz ograniczone środki
samorządów na realizację zadań infrastrukturalnych;
Zagrożenia powietrza:
•
brak w obszarach o niskim stopniu urbanizacji scentralizowanych źródeł ciepła;
•
zwiększanie się liczby emitorów niskich w wyniku rozwoju budownictwa mieszkaniowego
i usługowego i brak wyposażenia małych kotłowni w urządzenia oczyszczające powietrze;
•
brak zainteresowania pozyskiwaniem energii ze źródeł odnawialnych takich jak: energia
wiatru, wody, słońca, geotermalna, biomasa;
•
przestarzałe systemy grzewcze;
•
niedostateczna termoizolacja większości budynków;
•
emisja zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do powietrza, emisja hałasu komunikacyjnego
z dróg publicznych;
•
hałas wzdłuż ciągów komunikacyjnych;
Zagrożenia roślin, zwierząt oraz funkcjonowania systemu ekologicznego:
•
wzrost natężenia ruchu na drogach publicznych;
•
intensywne przeznaczenie terenów pod budownictwo a tym samym zmniejszenie
powierzchni biologicznie czynnej;
•
bariery utrudniające lub uniemożliwiające funkcjonowanie przyrody, zwłaszcza w obrębie
korytarzy ekologicznych jak drogi przecinające poprzecznie doliny rzeczne;
•
izolacja naturalnych płatów roślinności wskutek insulacji na drodze wprowadzania
nowej zabudowy i towarzyszącej jej infrastruktury;
•
lokalna intensyfikacja procesów murszenia gleb organicznych i generalnie zwiększona
eutrofizacja ekosystemów łąkowych spowodowane trwałym obniżeniem zwierciadła
wód podziemnych w wyniku drenażu;
•
zwiększona penetracja terenów cennych przyrodniczo związana z wypoczynkiem
weekendowym - penetrowanie siedlisk przez ludzi i zwierzęta domowe;
•
Zagrożenia mogące wystąpić na terenie form ochrony przyrody:
•Obszar Chronionego Krajobrazu „Pradolina Wieprza” - zagrożeniem jest zarówno intensyfikacja
(nawożenie i stosowanie pestycydów) i zmniejszenie intensywności użytkowania rolniczego
obszaru lub zarzucanie gospodarki łąkarskiej i pastwiskowej (sukcesja roślinności zaroślowej),
wypalanie roślinności, zmiana stosunków wodnych w wyniku melioracji, wyrąb starodrzewu i drzew
dziuplastych. Istniejące obiekty i urządzenia (rowy melioracyjne, groble) oraz koryto rzeczne
wymagają utrzymywania ich w należytym stanie technicznym. Przy wykonywaniu powyższych
zadań zachowana zostanie dbałość o utrzymanie dobrego stanu ekologicznego doliny.
•Specjalny obszar ochrony – „Dolny Wieprz” PLH060051 – zagrożeniem jest uprawa, w tym
zwiększenie obszarów rolnych przy jednoczesnym zarzuceniu pasterstwa i braku wypasu, oraz
zalesianie łąk. Zasypywanie terenu, melioracje i osuszanie. Zagrożeniem jest również wchodzenie
terenów zurbanizowanych w dolinę rzeki, zabudowa rozproszona oraz pozbywanie się odpadów z
gospodarstw domowych i obiektów rekreacyjnych oraz niekontrolowane odprowadzanie ścieków.
Zagrożeniem są również drogi, mosty, wiadukty przecinające dolinę rzeczną i stanowiące barierę
ekologiczną.
•Użytki ekologiczne – zagrożeniem jest zmiana sposobu użytkowania, zmiana stosunków wodnych
i osuszanie.
• pomniki przyrody – zagrożeniem może być uszkodzenie lub zniszczenie, zanieczyszczenie gleby
w pobliżu pomników.
17
6.
CELE
OCHRONY
ŚRODOWISKA
USTANOWIONE
NA
SZCZEBLU
MIĘDZYNARODOWYM I KRAJOWYM UWZGLĘDNIONE W OPRACOWYWANYM
DOKUMENCIE
Podstawowym celem ochrony środowiska, ustanowionym na szczeblu międzynarodowym,
wspólnotowym i krajowym, które zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu jest
ochrona zasobów środowiska (wód, powietrza, powierzchni ziemi, zwierząt i roślin).
Aby ochrona zasobów środowiska mogła być prawidłowo realizowana w projekcie Studium
uwzględniono wymagania aktualnie obowiązujących ustaw, w tym ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym oraz innych aktów prawnych i przepisów związanych z
procesami inwestycyjnymi. Do takich przepisów należy wymóg przeprowadzenia procedury z
zakresu oceny oddziaływania na środowisko, jako gwarancji zachowania standardów jakości
środowiska. Przeprowadzenie procedur środowiskowych – oceny oddziaływania przedsięwzięcia
na środowisko – zapewnieni realizację działań stanowiących przeciwdziałanie ubytkom czy
pogorszeniu stanu przyrody w szczególności cennych siedlisk, gatunków chronionych lub
uzyskanie i wykonanie działań rekompensujących straty.
Akty prawa krajowego uwzględniają wytyczne, cele i zasady określone w aktach
międzynarodowych w tym prawie Wspólnoty Europejskiej. W szczególności dotyczy to objęcia
ochroną prawną siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory w ramach sieci obszarów
NATURA 2000. Istotną zasadą realizowaną na mocy prawa krajowego zgodnie z wytycznymi UE
jest wprowadzanie takich procedur i rozwiązań prawnych, aby z jednej strony zachować przyrodę
w stanie nienaruszonym, a z drugiej umożliwić rozwój przy poszanowaniu interesu i opinii
społeczności lokalnych.
Przy sporządzaniu Studium uwzględniono cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu
krajowym i międzynarodowym dotyczące głównie:
•ochrony powierzchni ziemi, racjonalnego gospodarowania i zachowania wartości przyrodniczych
określonych w przepisach szczegółowych, tj.:
- Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r.;
- Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004;
- Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze;
- Europejska Konwencja Krajobrazowa – Florencja 2000;
•utrzymanie norm odnośnie jakości gleb określonych w przepisach szczegółowych, tj.:
- Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych;
•ochrony wód powierzchniowych i podziemnych oraz prowadzenia odpowiedniej gospodarki
wodno-ściekowej określonej w przepisach szczegółowych, tj.:
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002r. w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi;
- Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 z perspektywą do
roku 2019 – 2012;
- Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r.;
- Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków;
- Dyrektywa powodziowa 2007/60/WE;
•ochrony powietrza określonych w przepisach szczegółowych, tj.:
- Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 z perspektywą do
roku 2019 – 2012;
•utrzymanie norm odnośnie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, określonych w
przepisach szczegółowych, tj.:
- Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r.;
•prawidłowej gospodarki odpadami określonej w przepisach szczegółowych, tj.:
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach;
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie składowisk odpadów;
- Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 z perspektywą do
roku 2019 – 2012;
- Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2017;
18
•ochrony korytarzy ekologicznych - zachowania i kształtowania ich drożności ekologicznoprzestrzennej zgodnie z :
- Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego;
- Ustawa o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004r;
•utrzymania procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów, różnorodności biologicznej,
ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów wraz z ich siedliskami oraz utrzymania i
przywracania do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych zgodnie z:
- Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody;
- Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r.;
- Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z
Programem;
- Konwencja o różnorodności biologicznej Rio de Janeiro z 1992;
•ochrony dzikiej fauny i flory oraz siedlisk naturalnych:
- Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony dziko żyjących ptaków (2009/147/EW);
- Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
(92/43/EWG);
- Dyrektywa Rady w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (79/409/EWG);
- Konwencja Berneńska o ochronie gatunków dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk;
- Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt - Bonn 1979;
- Porozumienie o ochronie nietoperzy w Europie - Londyn 4 grudnia 1991r. (Dz. U. nr 96 poz.1112
z dnia 3 grudnia 1999 r.)
- Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza, jako
środowisko życiowe ptactwa wodnego – Ramsar 1971;
● lokalizacji obiektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko, obszarów o szczególnych
walorach przyrodniczych, optymalizacji potrzeb transportowych, wykorzystywania odnawialnych
źródeł energii i zachowania proporcji pomiędzy terenami zainwestowanymi i biologicznie czynnymi
zgodnie z:
- Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008;
- Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie;
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko,
- Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia
publiczne i prywatne na środowisko;
- Konwencja z Espoo z 1991r. o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście,
transgranicznym.
7. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO
Realizacja zapisów Studium nie spowoduje transgranicznego oddziaływania na środowisko z
uwagi na:
–
położenie terenów gminy nie w bezpośrednim sąsiedztwie granic państwa (odległość od
wschodniej granicy kraju wynosi około 100km);
–
niewielką łączną powierzchnię terenów objętych zmianą Studium;
–
Studium nie wprowadza funkcji przemysłu ciężkiego czy działalności emitującej szkodliwe
substancje do gruntu, wód czy atmosfery oraz funkcji zmieniających warunki siedliskowe i
gruntowo-wodne na tak dużą skalę;
W związku z powyższym nie prognozuje się dalekosiężnych (sięgających poza granice kraju)
transgranicznych oddziaływań na środowisko.
8. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA
Przeznaczenie terenów pod planowane funkcje będzie oddziaływać na poszczególne elementy
środowiska, w tym może powodować uciążliwości rozumiane jako wszelkie zjawiska wpływające
ujemnie (negatywnie) na stan otaczającego środowiska, które utrudniają lub pogarszają komfort
życia ludzi. Ten dyskomfort, niedogodności czy dysfunkcje środowiska są najczęściej wynikiem
19
przekroczenia dopuszczalnych wartości parametrów, charakteryzujących stan środowiska.
Ostatecznej oceny dokonać należy w Raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
przy czym należy brać pod uwagę fakt, iż żadna inwestycja nie może być oddana do użytkowania,
jeśli nie spełnia standardów jakości środowiska.
Rodzaje przeznaczenia terenów objętych zmianą Studium to:
1) tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz usług P,U;
2) tereny eksploatacji powierzchniowej surowców PG;
3) drogi wewnętrzne Kw.
8.1. Oddziaływanie na ludzi
Pozytywnym aspektem usankcjonowania Studium będzie lokalny wzrost aktywizacji gospodarczej,
a tym samym np. nowych miejsc pracy.
Tereny usługowe i produkcyjne będą miały punktowy wpływ na otaczającą ją przestrzeń. Rozwój
zabudowy w układzie skupionym ułatwia obsługę infrastrukturą techniczną. Oddziaływania będą
miały charakter bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
Z fazą realizacji (zabudowy i zagospodarowanie nowych terenów czy stworzeniem niezbędnej do
ich funkcjonowania infrastruktury) powstaną uciążliwości hałasowe oraz może wystąpić emisja
wtórna pyłu ziemnego przy robotach ziemnych oraz emisja związana ze stosowaniem materiałów
budowlanych tj. piasku, cementu, wapna. Ruch pojazdów mechanicznych realizujących dostawy
materiałów budowlanych oraz później wyposażenia oraz maszyn i narzędzi budowlanych,
spowoduje emisję spalin (dwutlenek azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla, węglowodory, sadza)
oraz hałas. Hałas powodowany pracą sprzętu budowlanego jest hałasem o natężeniu zmiennym w
czasie w sposób nieregularny. Zależny jest od chwilowych uwarunkowań, głównie od charakteru
wykonywanych w danym momencie robót budowlanych. Oddziaływania związane z etapem
budowy będą miały charakter bezpośredni, ale jedynie chwilowy lub krótkoterminowy i lokalny.
Poza tym większość prac będzie wykonywana w dzień, gdy uciążliwości dla ludzi są najmniejsze.
Uciążliwości związane z transportem samochodowym, takie jak: zanieczyszczenie powietrza
spalinami i zwiększenie zapylenia, hałas oraz zagrożenia wypadkowe będą ograniczone
przestrzennie (okolice dróg, place budowy) i czasowo (okres budowy).
Dla nowych inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko (np. tereny produkcyjne,
składy i magazyny), lokalizacje będą ostatecznie zatwierdzanie w planach miejscowych z
uwzględnieniem charakteru przedsięwzięcia oraz lokalnych uwarunkowań. Inwestycje takie mogą
być lokalizowane pod warunkiem, że planowane przedsięwzięcie nie będzie sprzeczne z
ustaleniami przyjętymi dla danej strefy lub formy ochrony prawnej lub planistycznej na danym
obszarze oraz nie będzie powodować uciążliwości na położonych w sąsiedztwie terenach
zabudowy mieszkaniowej. Należy je zagospodarowywać z poszanowaniem podstawowych zasad
ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju, a w szczególności ochrony krajobrazu oraz
ochrony środowiska. Należy brać pod uwagę fakt, iż żadna inwestycja nie może być oddana do
użytkowania, jeśli nie spełnia standardów jakości środowiska. Oddziaływania będą miały charakter
bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
Eksploatacja surowców mineralnych nie będzie miała istotnego wpływu na życie i zdrowie ludzi
poza obszarem objętym tą funkcją ze względu na oddalenie od siedlisk. Na skutek usunięcia
wierzchniej warstwy glebowej może nastąpić wzrost zapylenia, jednakże biorąc pod uwagę
odległość od zabudowy nie będzie miał znaczącego wpływu na ludzi. Praca maszyn
wydobywczych może powodować wzrost natężenia hałasu, który jednakże będzie zamykał się w
granicach obszaru górniczego. Potencjalnym źródłem zagrożenia na tym terenie może być
transport drogowy związany z transportem ludzi, urobku oraz pracami realizacyjnymi (stan
techniczny pojazdów przewożących m. in. towary drogami o różnej nawierzchni). Uciążliwości
związane z transportem samochodowym, takie jak: zanieczyszczenie powietrza spalinami i
zwiększenie zapyleni, hałas oraz zagrożenia wypadkowe będą ograniczone przestrzennie i
czasowo. Jednocześnie wraz ze wzrostem ruchu drogowego nastąpi wzrost natężenia hałasu i
zanieczyszczenie powietrza, zwłaszcza w bezpośrednim sąsiedztwie dróg. Oddziaływania będą
miały charakter bezpośredni, średnioterminowy, chwilowy, neutralny.
Warunki i jakość życia mieszkańców w sąsiedztwie terenów nowopowstającej zabudowy
20
usługowo-produkcyjnej oraz eksploatacji powierzchniowej nie ulegnie pogorszeniu. Oddziaływania
będą miały charakter bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
Projektowane zagospodarowanie terenu nie powinno, zatem wprowadzić dodatkowych zagrożeń
dla zdrowia i życia ludzi (na terenie objętym projektem oraz na terenach pozostających w zasięgu
oddziaływania wynikającego z realizacji jego ustaleń), pod warunkiem wyegzekwowania
wszystkich ustaleń zawartych w projektowanym dokumencie. Oddziaływania będą miały charakter
bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
8.2. Oddziaływanie na rośliny, zwierzęta i różnorodność biologiczną
Oddziaływanie związane z terenami obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz usług
będzie miało bardzo niewielki zakres na szatę roślinną, świat zwierzęcy i różnorodność
biologiczną. Zabudowa produkcyjna lub usługowa będzie miała punktowy wpływ na otaczającą ją
przestrzeń. Możliwość realizacji zabudowy przyczyni się do dalszego zmniejszenia powierzchni
terenów niezurbanizowanych, czyli biologicznie czynnych, jednak ze względu, że położone są one
w obszarach występowania zbiorowisk segetalnych, nie będą naruszać cennych walorów
florystycznych i faunistycznych. Mimo utraty istniejących siedlisk nie prognozuje się istotnych
negatywnych strat dla bioróżnorodności, gdyż przedmiotowe zmiany Studium dotyczą niewielkich
fragmentów przestrzeni. Są to stosunkowo niewielkie zmiany, które w skali gminy nie zmienią
stopnia rozdrobnienia powierzchni biologicznie czynnej, nie zaburzą dotychczasowego
funkcjonowania środowiska oraz nie przekształcą siedlisk na dużą skalę. Z tworzeniem nowej
zabudowy związane jest to, że w wyniku prac budowlanych zostanie zniszczona częściowo szata
roślinna (która następnie może zostać odbudowana po zakończeniu procesu budowlanego),
ponadto prace budowlane będą powodowały wypłaszanie drobnych zwierząt. Obowiązek
pozostawienia na działce minimalnej powierzchni biologicznie czynnej zapewnia utrzymanie
standardów ochrony środowiska. Tereny te znajdują się poza siedliskami przyrodniczymi –
miejscami żerowania i miejscami bytowania chronionych ptaków i innych zwierząt. Tereny objęte
zmianą nie są wykorzystywane przez ptaki oraz inne gatunki chronione jako miejsca regularnego
przebywania i rozrodu. Biorąc pod uwagę niewielką powierzchnię zabudowy oddziaływanie na
rośliny, zwierzęta i różnorodność biologiczną będzie miało niewielki zasięg i siłę. Poza tym
wszelkie działania inwestycyjne związane z budową oraz zmianą sposobu użytkowania winny
spełniać wymagania ochrony środowiska i krajobrazu. Oddziaływania będą miały charakter
bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
Ustalenia Studium dotyczące eksploatacji powierzchniowej w przypadku pełnej ich realizacji nie
powinny stworzyć rażącego zagrożenia dla fauny i flory opracowywanego terenu. W miarę postępu
wydobycia należy spodziewać się likwidacji istniejącej bioróżnorodności (głównie zbiorowiska
segetalne). Docelowo, po przeprowadzeniu rekultywacji, należy spodziewać się poprawy
istniejącego stanu bioróżnorodności zrekultywowanego ekosystemu. W wyniku eksploatacji złoża
nastąpi zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej, co wpłynie na zmniejszenie powierzchni
bytowania i żerowania zwierząt. W wyniku prac wydobywczych zostanie zniszczona szata roślinna
(która następnie zostanie odbudowana po zakończeniu procesu eksploatacji) ponadto prace mogą
powodować wypłaszanie drobnych zwierząt. Będą to jednak niewielkie zmiany w skali gminy. Są to
stosunkowo niewielkie zmiany, które w skali gminy nie zmienią stopnia rozdrobnienia powierzchni
biologicznie czynnej, nie zaburzą dotychczasowego funkcjonowania środowiska oraz nie
przekształcą siedlisk na dużą skalę.
Ustalenia projektu Studium w pełni sankcjonują aspekty środowiska przyrodniczego jako
priorytetowych elementów kształtowania przestrzeni.
8.3. Oddziaływanie na wody
Realizacją nowego zainwestowania przemysłowo-usługowego spowoduje niewielkie zwiększenie
powierzchni nieprzepuszczalnych oraz zwiększenie zapotrzebowania na wodę, co będzie
powodowało odwadnianie terenu i okresowe przesuszanie. Infiltracja wód opadowych na
fragmentach uszczelnionych (składy, tereny produkcyjne, usługowe, czy komunikacyjne) nie
będzie miała znaczenia dla użytkowania lokalnych zasobów wód podziemnych. Prace
budowlane prowadzone podczas realizacji nowych inwestycji mogą w niewielki sposób
21
wpłynąć na obniżenie poziomu zwierciadła wody gruntowej, ale nie będzie to oddziaływanie
znaczące i może wystąpić wyłącznie lokalnie. Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni,
długoterminowy, stały, umiarkowanie negatywny, ale o skali lokalnej.
Pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym i stałym będzie zaopatrzenie w
wodę z systemów wodociągowych, co ograniczy realizację indywidualnych, niekontrolowanych
ujęć wód. A także obowiązek podłączenia do sieci kanalizacji sanitarnej po jej realizacji, a do czasu
jej realizacji obowiązek stosowania indywidualnych systemów kanalizacyjnych, co pozwoli
zmniejszyć ilość ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych oraz gruntu. Objęcie całego
obszaru opracowania zorganizowanym systemem zaopatrzenia w wodę i odprowadzania
ścieków sanitarnych powinno wystarczająco ochronić przed negatywnymi skutkami ustaleń
planistycznych na hydrosferę i zapobiec przekroczeniom dopuszczalnych norm.
Oddziaływania te charakteryzowane są zarówno jako bezpośrednie jak i pośrednie, o różnym
rozmieszczeniu czasowym, ale zawsze w skali lokalnej.
Wpływ na warunki wodne na terenie gminy wywierać będzie również eksploatacja surowców.
W przypadku gdy eksploatacja odbywać się będzie poniżej poziomu lustra wody gruntowej,
to może spowodować lokalne obniżenie poziomu wody gruntowej. Na terenach przyległych,
następuje „ściąganie” wody do powstałego zbiornika i przesuszania przyległych do wyrobiska
gruntów. Możliwe są awaryjne zanieczyszczenia zbiornika wód podziemnych, bowiem zmniejszy
się miąższość warstwy suchej, nadległej nad zwierciadłem. Zapobieganie tego typu sytuacjom jest
kwestią dobrej organizacji, właściwie prowadzonych prac oraz dobrego stanu technicznego
maszyn i urządzeń. Natomiast nie prognozuje się wpływu projektowanego wydobycia na wody
powierzchniowe. Studium zakłada, że po zakończeniu eksploatacji złoża należy wykonać
rekultywację mechaniczną i biologiczną wyrobiska poeksploatacyjnego.
Zapisy Studium są korzystne jeśli chodzi o ochronę istniejących zasobów wodnych w gminie Ułęż.
Ustalenia Studium są zgodne z celami środowiskowymi Planu gospodarowania wodami w
obszarze dorzecza Wisły (MP z 2011r., Nr 49, poz. 549), gdzie:
- cele środowiskowe dla wód powierzchniowych oraz obszarów chronionych ustalonych na mocy
art. 4 RDW zostały oparte na wartościach granicznych poszczególnych wskaźników fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych określających stan ekologiczny wód
powierzchniowych oraz wskaźników chemicznych świadczących o stanie chemicznym wody,
odpowiadających warunkom osiągnięcia przez te wody dobrego stanu, z uwzględnieniem kategorii
wód, wg rozporządzenia w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód
powierzchniowych. Dla naturalnych części wód celem będzie osiągnięcie co najmniej dobrego
stanu ekologicznego, dla silnie zmienionych i sztucznych części wód – co najmniej dobrego
potencjału ekologicznego. W obu przypadkach w celu osiągnięcia dobrego stanu/potencjału
konieczne będzie utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego;
- cele środowiskowe dla wód podziemnych ustalonych na mocy art. 4 RDW:
·zapobieganie dopływowi lub ograniczenia dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych,
·zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych (z zastrzeżeniami
wymienionymi w RDW),
·zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych,
·wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu
stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego na skutek działalności człowieka.
Celem ochrony wód jest utrzymywanie lub poprawa jakości wód oraz biologicznych stosunków w
środowisku wodnym.
Ustalenia projektu Studium nie stwarzają zagrożenia dla jakości i ilości wód podziemnych oraz wód
powierzchniowych a tym samym nie stwarzają zagrożenia dla osiągnięcia celów środowiskowych
dla Jednolitej Części Wód Podziemnych Nr 84 – PLGW230084 i Jednolitej Części Wód
Powierzchniowych: PLRW20001924999 – Wieprz od Tyśmienicy do ujścia, PLRW20001724969 –
Zalesianka, PLRW20001724949 – Świnka, PLRW200017249572 – Dopływ spod Bazanowa
Starego.
Nie przewiduje się:
-pogorszenia stanu ekologicznego lub potencjału ekologicznego albo zagrożenia nieosiągnięciem
dobrego stanu bądź potencjału ekologicznego dla wód powierzchniowych,
-pogorszenia stanu ilościowego i chemicznego albo zagrożenia nieosiągnięciem dobrego stanu
22
ilościowego i chemicznego dla wód podziemnych.
Zapisy Studium gwarantują ochronę wód przed wprowadzaniem do nich zanieczyszczeń co
zapobiegnie pogorszeniu stanu wód. Studium zapewnia równowagę między poborem a zasilaniem
wód, tak aby osiągnąć ich dobry stan. Wprowadzenie obowiązku podłączenia do sieci kanalizacji
sanitarnej po jej realizacji, a do czasu jej realizacji obowiązek stosowania indywidualnych
systemów kanalizacyjnych – zbiorników bezodpływowych na ścieki lub przydomowych
oczyszczalni ścieków, co pozwoli zmniejszyć ilość ścieków odprowadzanych do wód
powierzchniowych oraz gruntu co jest działaniem niezbędnym dla odwrócenia znaczącego i
utrzymującego się rosnącego trendu stężenia zanieczyszczenia powstałego na skutek działalności
człowieka.
Oddziaływania te charakteryzowane są jako zarówno bezpośrednie jak i pośrednie, o różnym
rozmieszczeniu czasowym, ale zawsze lokalnej skali.
8.4. Oddziaływanie na powietrze i klimat
W przypadku wprowadzenia nowej zabudowy usługowo-produkcyjno-inwestycyjnej przewidywane
jest niewielkie zwiększenie rozmiarów emisji zanieczyszczeń atmosfery (gazów ciepłowniczych,
spalin, pyłów) wiążące się z funkcjonowaniem nowych obiektów budowlanych oraz natężeniem
ruchu samochodowego. Powstanie pewna ilość (uzależniona od ilości i rodzaju powstających
obiektów budowlanych) nowych źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza, a zatem stan jego
czystości może w bardzo niewielkim, praktycznie niezauważalnym stopniu pogorszyć się w
stosunku do stanu istniejącego. Biorąc pod uwagę niewielki stopień rozszerzenia terenów
budowlanych ponad już istniejące zagospodarowanie nie przewiduje się znacznego zwiększenia
oddziaływań niż te, które występują obecnie. Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni,
długoterminowy, stały, neutralny.
Zanieczyszczenia pochodzące z silników maszyn używanych podczas prac budowlanych
i przejeżdżających drogami samochodów mają zasięg bardzo ograniczony. Tak, więc nie
przewiduje się przekroczeń dopuszczalnych norm stężeń zanieczyszczeń pyłowo-gazowych w
rejonie najbliższej zabudowy mieszkalnej. Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni,
średnioterminowy, chwilowy, negatywny.
Wydobycie kopalin będzie skutkowało zwiększonym zapyleniem, które będzie największe w
obrębie odkrywki oraz na niezrekultywowanych obszarach pokopalnianych, pozbawionych
roślinności i zależeć będzie od warunków atmosferycznych (przede wszystkim wiatru) i przebiegu
rekultywacji. Zanieczyszczenia powietrza powstaną również w wyniku: załadunku i transportu
kopalin, wtórnej emisji pyłu z powierzchni już utwardzonej, a jeszcze nie pokrytej roślinnością
trwałą oraz spalania paliw w silnikach podczas pracy maszyn. Ze względu na charakter złoża,
niewielką powierzchnię wydobywczą oraz pewne oddalenie od obszarów zabudowanych
i chronionych można założyć, iż prowadzona eksploatacja nie spowoduje przekroczeń
dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń pyłowych i gazowych. Po przeprowadzeniu rekultywacji
uciążliwości te ustaną. Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni, średnioterminowy,
chwilowy, negatywny w skali lokalnej.
Oddziaływania na środowisko związane z emisją zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do
powietrza, emisją hałasu będą co prawda negatywne, ale nie będą miały charakteru znaczącego –
nie będą naruszać określonych standardów jakościowych powietrza, wód, gleb oraz ograniczać
funkcji ekologicznych siedlisk przyrodniczych znajdujących się w sąsiedztwie. Można je zaliczyć do
oddziaływań umiarkowanych i słabych, czyli na poziomie akceptowalnym.
8.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, gleby, kopaliny i zasoby naturalne
W Studium uwzględniono zagospodarowanie obejmujące tereny obiektów produkcyjnych,
składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji powierzchniowej. Najistotniejszym,
negatywnym oddziaływaniem na gleby będzie ich bezpośrednie i stałe zajmowanie pod
trwałe zainwestowanie budynkami usługowo-produkcyjnymi. Najwyższą formę degradacji
powierzchni ziemi stanowi zabudowa techniczna, która nie tylko redukuje powierzchnię
glebową, ale również ogranicza wymianę gazową i wodną między atmosferą a pedosferą. W
związku z realizacją nowego zainwestowania, oddziaływania wystąpią głównie na etapie
23
inwestycyjnym.
Dotyczyć
będą:
zmiany
lokalnego
ukształtowania
terenu
oraz
przypowierzchniowych warstw geologicznych w wyniku prac realizacyjnych związanych z
posadowieniem budynków, prowadzeniem ciągów komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu,
likwidacji i przekształcenia fizycznego pokrywy glebowej, zmianą aktualnego użytkowania
gruntów i likwidacji istniejącej roślinności, głównie agrocenoz. Aby ograniczyć negatywne
skutki tych prac powinno się powierzchniową warstwę gleby, zdjętą podczas prac
budowlanych, powtórnie wykorzystać np. do niwelacji terenów drogowych, zagospodarowania
całości terenu po zakończeniu budowy, w uprawie roślinnej, bądź przy zakładaniu zieleni
urządzonej. Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni, długoterminowy, stały, w
niewielkim negatywny.
W wyniku eksploatacji powierzchniowej nastąpi powstanie wyrobiska i zwałowiska, co wiąże się ze
zniszczeniem i przemieszczaniem warstwy gleby oraz zmianą ukształtowania terenu (powstaną
formy antropogeniczne). Poszczególne maszyny i urządzenia pracujące przy wydobyciu są
potencjalnymi emitorami zanieczyszczeń (olej napędowy – paliwa, smary), które mogą
przedostawać się do gleb. Będzie to jednak oddziaływanie chwilowe i po zakończeniu eksploatacji
odbędzie się rekultywacja terenu.
Przeznaczenie terenów pod funkcje określone w projektowanym dokumencie nie powinno wiązać
się z zanieczyszczeniem gleb lub ziemi, pod warunkiem prawidłowej gospodarki odpadami i
ściekami. Ewentualne zagrożenia związane są ze zjawiskami i incydentami, których wystąpienia
nie można przewidzieć – awarie i katastrofy skutkujące wyciekiem substancji zanieczyszczających
i ich przedostawaniem się do gleby. Przedmiotowe zmiany Studium dotyczą niewielkich
fragmentów przestrzeni. Są to stosunkowo niewielkie zmiany, które w skali gminy nie zmienią
stopnia rozdrobnienia gruntów, nie zaburzą dotychczasowego funkcjonowania środowiska.
Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni, długoterminowy, stały, w niewielkim
negatywny.
Zakładając zastosowanie wszystkich zasad ochrony środowiska wyznaczonych w Studium
oraz obowiązujących przepisach nie przewiduje się znaczących przekroczeń standardów
jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Nie przewiduje się tu wytwarzania odpadów
niebezpiecznych, których magazynowanie byłoby szkodliwe dla podłoża gruntowego.
Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
8.6. Oddziaływanie na krajobraz
W Studium uwzględniono zagospodarowanie obejmujące tereny obiektów produkcyjnych,
składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji powierzchniowej. Wprowadzenie funkcji
produkcyjno-usługowej spowoduje powstanie nowych form kubaturowych. Jednakże będzie to
miało niewielką skalę i będzie nawiązywać do zagospodarowania już istniejącego. Studium
wprowadza parametry działek budowlanych, maksymalną powierzchnię zabudowy oraz narzuca
gabaryty dla nowopowstających budynków dzięki czemu nie będą tworzyły się dominanty
krajobrazowe. Nowa zabudowa będzie wkomponowana w już istniejące zagospodarowanie.
Studium zakłada zagospodarowanie terenów w jak najwyższych standardach architektonicznych,
w nawiązaniu do lokalnej tradycji budowlanej, z poszanowaniem podstawowych zasad ładu
przestrzennego i zrównoważonego rozwoju, a w szczególności ochrony krajobrazu oraz ochrony
środowiska. W terenach przeznaczanych pod produkcję i usługi należy kształtować tereny zieleni
wpływające pozytywnie na krajobraz oraz klimat w otoczeniu obiektów. Oddziaływania będą miały
charakter bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
Eksploatacja powierzchniowa spowoduje przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu powstanie wklęsłych (wyrobisko) i wypukłych (zwałowisko) form antropogenicznych.
Oddziaływanie to będę znaczące, ale docelowo teren kopalni zostanie zrekultywowany
(oddziaływanie wtórne). Działania naprawcze będą mogły być prowadzone już w trakcie
eksploatacji złoża. Wierzchowinę zwału należy formować do rzędnych otaczającego terenu.
Nastąpi zmiana w użytkowaniu terenu – grunty rolne zostaną wyłączone z produkcji. W przypadku
eksploatacji powierzchniowej będą to zmiany średnioterminowe – do czasu zakończenia
eksploatacji i rekultywacji.
Oddziaływanie na krajobraz będzie niewielkie i nie będzie powodowało dużego dysonansu
krajobrazowego.
24
8.7. Oddziaływanie na zabytki
Nie przewiduje się znaczącego, negatywnego wpływu ustaleń na zabytki, ponieważ tereny, gdzie
wprowadzane są przedmiotowe zmiany nie są objęte żadną formą ochrony konserwatorskiej.
W przypadku lokalizacji inwestycji w obrębie stanowisk archeologicznych lub znalezienia
przedmiotów, które posiadają cechy zabytku archeologicznego Studium wprowadza rozwiązania
mające na celu zapobieganie, ograniczenie negatywnych oddziaływań. Będą to oddziaływania
bezpośrednie, długoterminowe, stałe, neutralne.
8.8. Oddziaływanie na dobra materialne
Oceniając dobro materialne, jako wszystkie środki, które mogą być wykorzystane, bezpośrednio
lub pośrednio, do zaspokojenia potrzeb ludzkich stwierdzić należy jednoznacznie, że zapisy
Studium służą ogólnemu rozwojowi gminy, a więc wzbogaceniu dóbr materialnych m. in. przez
tereny obiektów produkcyjnych, składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji
powierzchniowej surowców.
Realizacja Studium winna respektować prawo własności oraz prawo władania terenami, w
stosunku do których Studium wprowadza zmiany użytkowania.
Rozwój terenu obiektów produkcyjnych, składów, magazynów i usług oraz terenów eksploatacji
powierzchniowej surowców spowoduje wzrost dochodów samorządu z tytułu podatków od
nieruchomości, podatków od osób fizycznych i prawnych oraz potencjalnie od opłaty planistycznej.
Będą to więc w przewadze pozytywne oddziaływania bezpośrednie, długotrwałe i stałe.
8.9. Oddziaływanie na obszary chronione w tym Natura 2000
W granicach objętych Studium uwzględniono zagospodarowanie obejmujące tereny obiektów
produkcyjnych, składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji powierzchniowej.
Wprowadzane zmiany znajdują się poza obszarami chronionymi znajdującymi się w gminie Ułęż:
Obszarem Chronionego Krajobrazu „Pradolina Wieprza”, Specjalnym obszarem ochrony – „Dolny
Wieprz” PLH060051, użytkami ekologicznymi oraz pomnikami przyrody. Obejmują obszary
położone poza siedliskami przyrodniczymi – miejscami żerowiskowymi i miejscami bytowania
zwierząt. Tereny objęte zmianami nie są wykorzystywany przez ptaki oraz inne gatunki
chronione jako miejsca regularnego przebywania i rozrodu. Położone są one w obszarach
występowania zbiorowisk segetalnych – tereny te stanowią grunty orne zatem nie będą
naruszać cennych walorów florystycznych i faunistycznych i nie będą miały znaczącego
negatywnego wpływu na specjalny obszar ochrony – „Dolny Wieprz”, Obszar Chronionego
Krajobrazu „Pradolina Wieprza”, użytki ekologiczne i pomniki przyrody. Wprowadzenie tych
terenów nie koliduje z celem ochrony na obszarze Natura 2000. Tereny te w przypadku
wprowadzenia rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko zaproponowanych w Studium nie
będą powodować znaczącego oddziaływania na środowisko i nie spowodują pogorszenia
walorów środowiska przyrodniczego. Inwestycje znajdujące się w analizowanych terenach
mogą być realizowane i nie będą wywierały istotnego negatywnego wpływu na przedmioty
ochrony, spójność i integralność obszarów Natura 2000. Nie będą naruszać cennych
walorów florystycznych i faunistycznych i nie będą miały znaczącego negatywnego wpływu
na przedmiot ochrony obszarów Natura 2000. Wprowadzenie nowych terenów
zainwestowanych i utrzymanie istniejącego zagospodarowania nie koliduje z przedmiotami
ochrony obszarów Natura 2000. Oddziaływania będą miały charakter bezpośredni,
długoterminowy, stały, neutralny.
Wprowadzenie zmian nie będzie miało również wpływu na obszary chronione, znajdujące się poza
granicami gminy: Rezerwat Piskory, Rezerwat Czapliniec koło Gołębia, Obszar Chronionego
Krajobrazu „Kozi Bór”, Obszar specjalnej ochrony ptaków - „Dolina Środkowej Wisły” PLB140004,
Specjalny obszar ochrony – Podebłocie PLH140033, Specjalny obszar ochrony – Puławy
PLH060055. Niezagrożony będzie przedmiot ochrony, spójność i integralność obszarów objętych
ochroną. Nowe tereny zainwestowane nie będą ograniczały drożności szlaków migracji ani
wpływały w ten sposób pośrednio na łączność między wyznaczonymi obszarami Natura 2000. Nie
przewiduje się zmiany użytkowania terenu i parametrów jakości środowiska. Oddziaływania będą
25
miały charakter bezpośredni, długoterminowy, stały, neutralny.
Z analizy uwarunkowań ekofizjograficznych wynika, że brak jest prawdopodobieństwa znaczącego
negatywnego oddziaływania ustaleń projektu Studium na obszary Natura 2000, a także na
powiązania z innymi obszarami Natura 2000 a tym samym brak również prawdopodobieństwa
wpływu na możliwość osiągania celów środowiskowych określonych przepisami Dyrektywy
Siedliskowej i Dyrektywy Ptasiej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z 21 mają 1992r. w sprawie ochrony
siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory i Dyrektywa 2009/147/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z 30 listopada 2009r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa) oraz zwierzęta
chronione Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011r. w sprawie ochrony
gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2011r. nr 237, poz. 1419).
Ustalenia Studium nie wpłyną znacząco na utratę siedlisk oraz nie będą mieć negatywnego
wpływu na drożność i funkcjonowanie krajowego korytarza ekologicznego Wieprza (47k) oraz
rozciągającego się na zachodzie międzynarodowego obszaru węzłowego Doliny Środkowej Wisły
będącego ogniwem EKONET-PL (23-M - miejsce bytowania i rozrodu fauny wodno-błotnej i
żerowisk ptaków drapieżnych). Biegną one dolinnymi fragmentami. Drożny zostaje zarówno
korytarz ekologiczny, jak i elementy łącznikowe, gdyż wprowadzone zmiany lokowane są poza
PSG. Postanowienia projektu Studium nie wpłyną znacząco negatywnie na istniejące w pobliżu
korytarze ekologiczne oraz na powiązania przyrodnicze pomiędzy obszarami Natura 2000. Zmiany
Studium nie będą generować znaczących negatywnych oddziaływań na funkcje ekologiczne dolin
rzek.
Ustalenia Studium w pełni sankcjonują aspekty środowiska przyrodniczego jako priorytetowych
elementów kształtowania przestrzeni. Wprowadzone w Studium obostrzenia powinny być
wystarczające dla zabezpieczenia środowiska przed ewentualnymi skutkami funkcjonowania
dotychczasowego i wprowadzenia nowego zainwestowania oraz ograniczają do poziomu
akceptowalnego ewentualne oddziaływania negatywne w środowisku. Studium zakłada
dotrzymanie standardów jakości środowiska.
W związku z powyższym nie prognozuje się, aby planowane funkcje mogły oddziaływać na
obszary chronione w tym obszary Natura 2000.
9. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE
LUB
KOMPENSACJĘ
PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH
ODDZIAŁYWAŃ
NA
ŚRODWISKO, MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU
W celu minimalizowania uciążliwości funkcji proponowanych w Studium należy stosować
przy ich realizacji najnowsze dostępne technologie i wysokiej jakości urządzenia i materiały.
Ogólnie wymagana jest zgodność z zasadami rozwoju zrównoważonego i przepisami odrębnymi, a
zmiany funkcji terenu nie mogą powodować przekroczeń standardów jakości środowiska.
Ustalenia Studium zakładają ochronę lokalnych interesów publicznych poprzez unormowanie i
podporządkowanie działań inwestycyjnych wymogom zachowania ładu przestrzennego oraz
ukształtowanie prawidłowego układu komunikacyjnego z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań.
Zaproponowane przeznaczenie oraz zasady zagospodarowania poszczególnych terenów
umożliwiają kształtowanie ładu przestrzennego w sposób zapewniający ochronę środowiska,
zdrowia ludzi oraz wartości kulturowych gminy.
Studium wprowadza ustalenia dla obszarów prawnie chronionych oraz dla obszarów ochrony
planistycznej.
Studium ustala również wskaźniki dotyczące parametrów działek budowlanych, zasady
kształtowania zabudowy, minimalny udział procentowy powierzchni biologicznie czynnej oraz
maksymalną wysokość zabudowy w obszarach urbanizowanych.
Studium wprowadza zasady obowiązujące w obiektach i terenach ochrony konserwatorskiej w
zakresie ochrony krajobrazu kulturowego, dziedzictwa kulturowego i zabytków.
Ewentualne negatywne oddziaływanie (którego wykrycie na etapie prognozy nie było możliwe) dla
nowo wprowadzonych funkcji na poszczególne elementy systemu przyrodniczego gminy powinno
się łagodzić poprzez wprowadzenie następujących działań:
•
ograniczanie prowadzenia prac realizacyjnych do pory dziennej, o ile względy
26
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
technologiczne nie będą wymuszały prac ciągłych;
dopuszczenie usuwania drzew i krzewów poza sezonem lęgowym ptaków (wrzesień –
marzec);
w fazie realizacji ze względu na dużą dynamikę zmian w natężeniu hałasu nie stosuje się
tymczasowych urządzeń ochronnych;
zaleca się optymalizację czasu pracy, tak by ograniczyć liczbę przejazdów ciężkich,
samochodów i maszyn;
chronić teren przed zanieczyszczeniami substancjami ropopochodnymi i smarami
używanymi w urządzeniach mechanicznych i pojazdach, poprzez zastosowanie mas
bitumicznych i innych (właściwych) materiałów budowlanych;
unikać nadmiernego niszczenia warstwy gleby, nie dopuszczać do naruszania stateczności
skarp, czy niszczenia urządzeń melioracyjnych;
stosować urządzenia proekologiczne i dbać o utrzymanie ich sprawności i właściwego
funkcjonowania;
używać środków chemicznych w sposób zapewniający właściwe działanie, a jednocześnie
nie powodujący nadmiernego zanieczyszczenia środowiska;
dostosowanie odpowiedniej kolorystyki i parametrów obiektów;
maskowanie zielenią elementów dysharmonijnych;
nakaz rekultywacji obszarów sąsiednich zniszczonych w trakcie realizacji przedsięwzięcia;
identyfikacja lokalnych ujęć wody położonych w pobliżu realizowanych inwestycji i ustalenie
dla nich stref ochronnych (ze szczególnym uwzględnieniem zakazu lokalizowania w tych
strefach zaplecza budowy, czy miejsc obsługi sprzętu budowlanego i pojazdów);
wyposażenie zaplecza budowy w system odbioru i odprowadzania ścieków bytowych;
stosowanie sprawnych technicznie maszyn i środków transportu podczas etapu budowy;
zabezpieczenie/uszczelnienie terenu zaplecza budowy.
Zastosowanie się do wszystkich ustaleń projektowanego dokumentu i powyższych propozycji
powinno znacznie ograniczyć lub nawet wykluczyć część negatywnych oddziaływań na
środowisko.
Kontroli realizacji projektowanego dokumentu oraz jego wpływu na otoczenie służy prowadzenie
monitoringu poszczególnych elementów środowiska.
Dokładne środki techniczne, technologiczne i organizacyjne oraz rozwiązania mające na celu
zapobieganie, ograniczenie lub kompensacje przyrodniczą negatywnych oddziaływań na
poszczególne komponenty środowiska należy przedstawić w planach miejscowych oraz na etapie
Raportu oddziaływania na środowisko.
10. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW
REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 23 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. z 2012r., nr 0, poz. 647) organ sporządzający Studium zobowiązany jest na
przeprowadzenie analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, w tym skutków realizacji
postanowień projektowanego dokumentu.
Zgodnie z art. 25 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. źródłem informacji
o środowisku jest w szczególności państwowy monitoring środowiska.
Wyniki prowadzonego monitoringu prezentowane są w Raportach o stanie środowiska,
wydawanych w formie ogólnodostępnej publikacji, ale źródłami danych w tym zakresie mogą też
być: Wojewódzka Baza Danych (prowadzona przez Marszałka Województwa), źródła
administracyjne wynikające z obowiązków sprawozdawczych lub zapisów ustawowych (decyzje,
zezwolenia, pozwolenia) czy badania statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego.
Szczegółowe warunki monitoringu powinny być opracowywane na etapie przygotowania
dokumentacji dla poszczególnych elementów infrastruktury, zagospodarowania terenu, w tym
szczególnie dla przedsięwzięć mających wpływ na środowisko. Powinny także zawierać zestaw
odpowiednich wskaźników umożliwiających nadzór nad prawidłową realizacją zadania oraz źródeł
ich pozyskania i wykonywania oceny. Zbiór takich indykatorów powinien obejmować wskaźniki
27
produktu, rezultatu i oddziaływania. Jednostkami odpowiedzialnymi za prowadzenie takiego
monitoringu powinny być instytucje związane z gospodarką wodną, zarząd dróg, urząd miasta,
starostwo powiatowe, szczególnie w zakresie ochrony przyrody, Lasy Państwowe, Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska oraz jednostki wspomagające, zatrudniające ekspertów w
dziedzinie ochrony środowiska, np. PPN, IMGW, WWF i inne. Pośrednio efekty i skutki
środowiskowe realizacji Studium mogą znaleźć odzwierciedlenie w kolejnych raportach instytucji
odpowiedzialnych za monitorowanie stanu poszczególnych komponentów środowiska
przyrodniczego w województwie, np.: WIOŚ w zakresie hałasu, ochrony powietrza i wód,
Państwowego Instytutu Geologicznego (wody podziemne) i innych.
11. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE
PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE
DO
ROZWIĄZAŃ
ZAWARTYCH
W
Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko mówi, że zakres prognozy oddziaływania
na środowisko powinien przedstawiać rozwiązania alternatywne do rozwiązań przyjętych w
projekcie Studium (w szczególności w odniesieniu do obszarów Natura 2000).
W przypadku Studium lokalizacja projektowanych funkcji wynika z konkretnych sugestii samorządu
lokalnego, inwestorów i właścicieli poszczególnych działek. Tereny objęte zmianami obejmują
obszary, na których było zapotrzebowanie na zmianę funkcji. Wpływ na zakres, funkcje i kształt
wprowadzonych terenów miały również ograniczenia wynikające m. in. z uwarunkowań
przyrodniczych - istniejące i projektowane (obszarowe i punktowe), formy ochrony prawnej, czy
elementy systemu przyrodniczego. Zmiany Studium zostały dostosowane do zaistniałych potrzeb
społeczeństwa i ściśle określonych lokalizacji.
W związku z powyższym przedstawienie rozwiązań alternatywnych jest utrudnione.
Można rozpatrywać wariant zerowy czyli niepodejmowanie przedstawionych w Studium
przedsięwzięć. Zaniechanie realizacji inwestycji nie wpłynęłoby na środowisko – pozostałoby ono
w stanie nienaruszonym. Jednocześnie nie powstałyby nowe miejsca pracy oraz nie polepszyłaby
się dostępność do nowych usług i przestrzeni o lepszym standardzie zagospodarowania.
Reasumując rozwiązania zaproponowane w projektowanym dokumencie są najbardziej racjonalne,
przyniosą najwięcej korzyści (zwłaszcza dla mieszkańców miasta i gminy) i jednocześnie nie będą
miały wpływu lub będą w niewielkim stopniu oddziaływać negatywnie na środowisko i obszary
Natura 2000.
12. PODSUMOWANIE
Prognoza składająca się z części opisowej stanowi dokument oceniający i weryfikujący projekt
Studium w kontekście zasad ochrony środowiska.
Oddziaływania ustaleń projektu zmiany Studium wynikają z faktu wykorzystania zasobów
(powierzchni ziemi i krajobrazu, poboru wód podziemnych) oraz odprowadzania ścieków, emisji
zanieczyszczeń z systemów grzewczych i silników spalinowych, wytwarzania odpadów,
generowania hałasu oraz z zajęcia siedlisk przyrodniczych. Nie będą one jednak miały charakteru
znaczącego – nie będą naruszać określonych standardów jakościowych powietrza, wód, gleb oraz
ograniczać funkcji ekologicznych siedlisk przyrodniczych znajdujących się w sąsiedztwie. Można je
zaliczyć do oddziaływań umiarkowanych i słabych, czyli na poziomie akceptowalnym.
Ustalenia Studium zakładają ochronę lokalnych interesów publicznych poprzez unormowanie i
podporządkowanie działań inwestycyjnych wymogom zachowania ładu przestrzennego oraz
ukształtowanie prawidłowego układu komunikacyjnego z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań.
Zaproponowane przeznaczenie oraz zasady zagospodarowania poszczególnych terenów
umożliwiają kształtowanie ładu przestrzennego w sposób zapewniający ochronę środowiska,
zdrowia ludzi oraz wartości kulturowych gminy.
W wyniku przeprowadzonych badań i obserwacji terenu wysnuto szereg wniosków, które powinny
być wzięte pod uwagę przy planowaniu zagospodarowania przestrzennego przedstawionego
fragmentu gminy Ułęż.
Zaproponowane w projektowanym dokumencie funkcje i wybrane lokalizacje zapewniają
możliwość ochrony trwałości podstawowych procesów przyrodniczych oraz warunków
28
odnawialności zasobów środowiska. Można stwierdzić, że planowane inwestycje rozmieszczone
zostały w sposób eliminujący lub ograniczający do minimum zagrożenia i negatywne
oddziaływania, co potwierdził szczegółowo przeanalizowany stan i cechy elementów
przyrodniczych oraz określenie wielkości i zasięgów zagrożeń dla przyrody, geoekosystemu i ludzi.
Po zastosowaniu wszystkich, wymienionych działań łagodzących i ograniczających niepożądany
wpływ na środowisko plan miejscowy, zrealizowany na podstawie rozpatrywanego w prognozie
Studium, nie powinien oddziaływać w sposób znacząco negatywny. Rozwiązania zaproponowane
w projektowanym dokumencie są najbardziej racjonalne, przyniosą najwięcej korzyści i
jednocześnie nie będą miały wpływu na środowisko i obszary Natura 2000.
Zapisy Studium generalnie są poprawne w kwestii ochrony szeroko rozumianego środowiska
(m. in. gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem, ochrony wód
podziemnych i powierzchniowych, stref ochronnych ujęć wód) zarówno w kwestii ustaleń jak i
granic obszarów funkcyjnych. W Studium uwzględnione zostały cele i zasady ochrony środowiska
szczebla krajowego i międzynarodowego (w tym wspólnotowego), prognoza nie wykazała
drastycznych sprzeczności wynikających z unormowań prawnych wymagających radykalnych
zmian projektu dokumentu.
13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Przedmiotem oceny prognostycznej są ustalenia Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż. Analizowane zmiany obejmują działki o numerach
ewidencyjnych 103, 105/1, 105/2, 28/1, 29 i 30 w miejscowości Żabianka oraz działki o numerach
ewidencyjnych 149/2 i 150 w miejscowości Ułęż leżące w gminie Ułęż, w południowej części
powiatu ryckiego (zachodnia część województwa lubelskiego).
Celem Prognozy jest określenie charakteru prawdopodobnych oddziaływań na środowisko
przyrodnicze, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez
Studium sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Opracowanie wskazuje nie tylko
potencjalne zagrożenia, których nie udało się wyeliminować w procesie planowania, będącego
wynikiem optymalnego pogodzenia celów społeczno-ekonomicznych z ekologicznymi, lecz również
możliwości generowania przez Studium pozytywnych przekształceń środowiska. Rolą tego
opracowania jest minimalizacja szkodliwych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, które mogą
zachodzić w wyniku realizacji ustaleń Studium, a także uzasadnienie decyzji przestrzennych
podjętych w Studium.
Podstawę prawną Prognozy oddziaływania na środowisko stanowi:
●Ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z
2012r. Nr 0, poz. 647 z późniejszymi zmianami)
●Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008
(Dz. U. 2013 poz. 1235).
Zakres niniejszej prognozy został podyktowany wymaganiami ustawy z dnia 03 października
2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2013 poz. 1235).
Ponadto został uzgodniony przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Lublinie znak pisma
WSTV.411.27.2014.AS z dnia 8 października 2014r., oraz Państwowego Powiatowego Inspektora
Sanitarnego w Rykach znak pisma ONS-NZ.0947.1/37/14 z dnia 29 września 2014r., w kwestii
ustalenia stopnia szczegółowości informacji zawartych w niniejszej prognozie.
Zakres terytorialny opracowania obejmuje tereny objęte projektem i tereny sąsiednie w obszarze,
na którym mogłyby skutkować ustalenia niniejszego Studium.
Wprowadzone zmiany stanowią niewielką korektę polityki przestrzennej gminy ustalonej w
dotychczas obowiązującym Studium i wynikają z konieczności nieznacznej weryfikacji ustaleń
kierunków zagospodarowania przestrzennego. W związku z postępującym rozwojem społeczno –
gospodarczym gminy Ułęż oraz złożonymi wnioskami przez inwestorów oraz instytucje i orany
uprawniane do opiniowania i uzgadniania zmiany Studium, wyznaczono główne cele w polityce
przestrzennej gminy. Projektowane zagospodarowanie może przynieść gminie korzyści finansowe,
29
w postaci potencjalnych wpływów z tytułu wzrostu podatku od nieruchomości po
zagospodarowaniu terenów zgodnie z planem.
Zgodnie z uchwałą inicjującą zmiana studium została opracowana dla działek oznaczonych
numerami ewidencyjnymi 103, 105/1, 105/2, 28/1, 29 i 30 w miejscowości Żabianka oraz działek o
numerach ewidencyjnych 149/2 i 150 położonych w miejscowości Ułęż. Zmiana dotyczy
wprowadzenia terenów powierzchniowej eksploatacji surowców w miejscowościach Żabianka oraz
wprowadzenia terenów obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz usług w miejscowości
Ułęż.
Studium ustala zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego. Studium uwzględnia i
sankcjonuje istniejące zagospodarowanie terenu i jednocześnie wyznacza kierunki zmian. Zapisy
Studium mają na celu zabezpieczenie interesów publicznych i ochronę środowiska naturalnego,
jednocześnie pozwalają na ekonomiczne wykorzystanie przestrzeni.
Zapisy projektu Studium są poprawne w kwestii ochrony szeroko rozumianego środowiska (m. in.
gospodarki wodno - ściekowej, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem, ochrony wód
podziemnych i powierzchniowych, stref ochronnych ujęć wód) zarówno w kwestii ustaleń jak i
granic obszarów funkcyjnych.
Analiza istniejącego stanu środowiska w kontekście proponowanych kierunków zagospodarowania
dała podstawy do wyodrębnienia zarówno pozytywnych pod względem ekologicznym jak i
negatywnych kierunków zagospodarowania, mogących w efekcie przynieść pogorszenie stanu
środowiska.
Problemami ochrony środowiska istotnymi z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu są naturalne procesy degradacji środowiska jak i też działalność człowieka.
Oddziaływanie na ludzi
Pozytywnym aspektem usankcjonowania Studium będzie lokalny wzrost aktywizacji gospodarczej,
a tym samym np. nowych miejsc pracy.
Tereny usługowe i produkcyjne będą miały punktowy wpływ na otaczającą ją przestrzeń. Rozwój
zabudowy w układzie skupionym ułatwia obsługę infrastrukturą techniczną.
Z fazą realizacji (zabudowy i zagospodarowanie nowych terenów czy stworzeniem niezbędnej do
ich funkcjonowania infrastruktury) powstaną uciążliwości hałasowe oraz może wystąpić emisja
wtórna pyłu ziemnego przy robotach ziemnych oraz emisja związana ze stosowaniem materiałów
budowlanych tj. piasku, cementu, wapna. Ruch pojazdów mechanicznych realizujących dostawy
materiałów budowlanych oraz później wyposażenia oraz maszyn i narzędzi budowlanych,
spowoduje emisję spalin (dwutlenek azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla, węglowodory, sadza)
oraz hałas. Hałas powodowany pracą sprzętu budowlanego jest hałasem o natężeniu zmiennym w
czasie w sposób nieregularny. Zależny jest od chwilowych uwarunkowań, głównie od charakteru
wykonywanych w danym momencie robót budowlanych. Poza tym większość prac będzie
wykonywana w dzień, gdy uciążliwości dla ludzi są najmniejsze. Uciążliwości związane z
transportem samochodowym, takie jak: zanieczyszczenie powietrza spalinami i zwiększenie
zapylenia, hałas oraz zagrożenia wypadkowe będą ograniczone przestrzennie (okolice dróg, place
budowy) i czasowo (okres budowy).
Dla nowych inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko (np. tereny produkcyjne,
składy i magazyny), lokalizacje będą ostatecznie zatwierdzanie w planach miejscowych z
uwzględnieniem charakteru przedsięwzięcia oraz lokalnych uwarunkowań. Inwestycje takie mogą
być lokalizowane pod warunkiem, że planowane przedsięwzięcie nie będzie sprzeczne z
ustaleniami przyjętymi dla danej strefy lub formy ochrony prawnej lub planistycznej na danym
obszarze oraz nie będzie powodować uciążliwości na położonych w sąsiedztwie terenach
zabudowy mieszkaniowej. Należy je zagospodarowywać z poszanowaniem podstawowych zasad
ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju, a w szczególności ochrony krajobrazu oraz
ochrony środowiska. Należy brać pod uwagę fakt, iż żadna inwestycja nie może być oddana do
użytkowania, jeśli nie spełnia standardów jakości środowiska.
Eksploatacja surowców mineralnych nie będzie miała istotnego wpływu na życie i zdrowie ludzi
poza obszarem objętym tą funkcją ze względu na oddalenie od siedlisk. Na skutek usunięcia
wierzchniej warstwy glebowej może nastąpić wzrost zapylenia, jednakże biorąc pod uwagę
odległość od zabudowy nie będzie miał znaczącego wpływu na ludzi. Praca maszyn
30
wydobywczych może powodować wzrost natężenia hałasu, który jednakże będzie zamykał się w
granicach obszaru górniczego. Potencjalnym źródłem zagrożenia na tym terenie może być
transport drogowy związany z transportem ludzi, urobku oraz pracami realizacyjnymi (stan
techniczny pojazdów przewożących m. in. towary drogami o różnej nawierzchni). Uciążliwości
związane z transportem samochodowym, takie jak: zanieczyszczenie powietrza spalinami i
zwiększenie zapyleni, hałas oraz zagrożenia wypadkowe będą ograniczone przestrzennie i
czasowo. Jednocześnie wraz ze wzrostem ruchu drogowego nastąpi wzrost natężenia hałasu i
zanieczyszczenie powietrza, zwłaszcza w bezpośrednim sąsiedztwie dróg.
Warunki i jakość życia mieszkańców w sąsiedztwie terenów nowopowstającej zabudowy
usługowo-produkcyjnej oraz eksploatacji powierzchniowej nie ulegnie pogorszeniu.
Projektowane zagospodarowanie terenu nie powinno, zatem wprowadzić dodatkowych
zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi (na terenie objętym projektem oraz na terenach
pozostających w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji jego ustaleń), pod
warunkiem wyegzekwowania wszystkich ustaleń zawartych w projektowanym dokumencie.
Oddziaływanie na rośliny, zwierzęta i różnorodność biologiczną
Oddziaływanie związane z terenami obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz usług
będzie miało bardzo niewielki zakres na szatę roślinną, świat zwierzęcy i różnorodność
biologiczną. Zabudowa produkcyjna lub usługowa będzie miała punktowy wpływ na otaczającą ją
przestrzeń. Możliwość realizacji zabudowy przyczyni się do dalszego zmniejszenia powierzchni
terenów niezurbanizowanych, czyli biologicznie czynnych, jednak ze względu, że położone są one
w obszarach występowania zbiorowisk segetalnych, nie będą naruszać cennych walorów
florystycznych i faunistycznych. Mimo utraty istniejących siedlisk nie prognozuje się istotnych
negatywnych strat dla bioróżnorodności, gdyż przedmiotowe zmiany Studium dotyczą niewielkich
fragmentów przestrzeni. Są to stosunkowo niewielkie zmiany, które w skali gminy nie zmienią
stopnia rozdrobnienia powierzchni biologicznie czynnej, nie zaburzą dotychczasowego
funkcjonowania środowiska oraz nie przekształcą siedlisk na dużą skalę. Z tworzeniem nowej
zabudowy związane jest to, że w wyniku prac budowlanych zostanie zniszczona częściowo szata
roślinna (która następnie może zostać odbudowana po zakończeniu procesu budowlanego),
ponadto prace budowlane będą powodowały wypłaszanie drobnych zwierząt. Obowiązek
pozostawienia na działce minimalnej powierzchni biologicznie czynnej zapewnia utrzymanie
standardów ochrony środowiska. Tereny te znajdują się poza siedliskami przyrodniczymi –
miejscami żerowania i miejscami bytowania chronionych ptaków i innych zwierząt. Tereny objęte
zmianą nie są wykorzystywane przez ptaki oraz inne gatunki chronione jako miejsca regularnego
przebywania i rozrodu. Biorąc pod uwagę niewielką powierzchnię zabudowy oddziaływanie na
rośliny, zwierzęta i różnorodność biologiczną będzie miało niewielki zasięg i siłę. Poza tym
wszelkie działania inwestycyjne związane z budową oraz zmianą sposobu użytkowania winny
spełniać wymagania ochrony środowiska i krajobrazu.
Ustalenia Studium dotyczące eksploatacji powierzchniowej w przypadku pełnej ich realizacji nie
powinny stworzyć rażącego zagrożenia dla fauny i flory opracowywanego terenu. W miarę postępu
wydobycia należy spodziewać się likwidacji istniejącej bioróżnorodności (głównie zbiorowiska
segetalne). Docelowo, po przeprowadzeniu rekultywacji, należy spodziewać się poprawy
istniejącego stanu bioróżnorodności zrekultywowanego ekosystemu. W wyniku eksploatacji złoża
nastąpi zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej, co wpłynie na zmniejszenie powierzchni
bytowania i żerowania zwierząt. W wyniku prac wydobywczych zostanie zniszczona szata roślinna
(która następnie zostanie odbudowana po zakończeniu procesu eksploatacji) ponadto prace mogą
powodować wypłaszanie drobnych zwierząt. Będą to jednak niewielkie zmiany w skali gminy. Są to
stosunkowo niewielkie zmiany, które w skali gminy nie zmienią stopnia rozdrobnienia powierzchni
biologicznie czynnej, nie zaburzą dotychczasowego funkcjonowania środowiska oraz nie
przekształcą siedlisk na dużą skalę.
Ustalenia projektu Studium w pełni sankcjonują aspekty środowiska przyrodniczego jako
priorytetowych elementów kształtowania przestrzeni.
Oddziaływanie na wody
Realizacją nowego zainwestowania przemysłowo-usługowego spowoduje niewielkie zwiększenie
powierzchni nieprzepuszczalnych oraz zwiększenie zapotrzebowania na wodę, co będzie
31
powodowało odwadnianie terenu i okresowe przesuszanie. Infiltracja wód opadowych na
fragmentach uszczelnionych (składy, tereny produkcyjne, usługowe, czy komunikacyjne) nie
będzie miała znaczenia dla użytkowania lokalnych zasobów wód podziemnych. Prace
budowlane prowadzone podczas realizacji nowych inwestycji mogą w niewielki sposób
wpłynąć na obniżenie poziomu zwierciadła wody gruntowej, ale nie będzie to oddziaływanie
znaczące i może wystąpić wyłącznie lokalnie.
Pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym i stałym będzie zaopatrzenie w
wodę z systemów wodociągowych, co ograniczy realizację indywidualnych, niekontrolowanych
ujęć wód. A także obowiązek podłączenia do sieci kanalizacji sanitarnej po jej realizacji, a do czasu
jej realizacji obowiązek stosowania indywidualnych systemów kanalizacyjnych, co pozwoli
zmniejszyć ilość ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych oraz gruntu. Objęcie całego
obszaru opracowania zorganizowanym systemem zaopatrzenia w wodę i odprowadzania
ścieków sanitarnych powinno wystarczająco ochronić przed negatywnymi skutkami ustaleń
planistycznych na hydrosferę i zapobiec przekroczeniom dopuszczalnych norm.
Wpływ na warunki wodne na terenie gminy wywierać będzie również eksploatacja surowców.
W przypadku gdy eksploatacja odbywać się będzie poniżej poziomu lustra wody gruntowej,
to może spowodować lokalne obniżenie poziomu wody gruntowej. Na terenach przyległych,
następuje „ściąganie” wody do powstałego zbiornika i przesuszania przyległych do wyrobiska
gruntów. Możliwe są awaryjne zanieczyszczenia zbiornika wód podziemnych, bowiem zmniejszy
się miąższość warstwy suchej, nadległej nad zwierciadłem. Zapobieganie tego typu sytuacjom jest
kwestią dobrej organizacji, właściwie prowadzonych prac oraz dobrego stanu technicznego
maszyn i urządzeń. Natomiast nie prognozuje się wpływu projektowanego wydobycia na wody
powierzchniowe. Studium zakłada, że po zakończeniu eksploatacji złoża należy wykonać
rekultywację mechaniczną i biologiczną wyrobiska poeksploatacyjnego.
Zapisy Studium są korzystne jeśli chodzi o ochronę istniejących zasobów wodnych w gminie Ułęż.
Ustalenia Studium są zgodne z celami środowiskowymi Planu gospodarowania wodami w
obszarze dorzecza Wisły (MP z 2011r., Nr 49, poz. 549), gdzie:
- cele środowiskowe dla wód powierzchniowych oraz obszarów chronionych ustalonych na mocy
art. 4 RDW zostały oparte na wartościach granicznych poszczególnych wskaźników fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych określających stan ekologiczny wód
powierzchniowych oraz wskaźników chemicznych świadczących o stanie chemicznym wody,
odpowiadających warunkom osiągnięcia przez te wody dobrego stanu, z uwzględnieniem kategorii
wód, wg rozporządzenia w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód
powierzchniowych. Dla naturalnych części wód celem będzie osiągnięcie co najmniej dobrego
stanu ekologicznego, dla silnie zmienionych i sztucznych części wód – co najmniej dobrego
potencjału ekologicznego. W obu przypadkach w celu osiągnięcia dobrego stanu/potencjału
konieczne będzie utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego;
- cele środowiskowe dla wód podziemnych ustalonych na mocy art. 4 RDW:
·zapobieganie dopływowi lub ograniczenia dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych,
·zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych (z zastrzeżeniami
wymienionymi w RDW),
·zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych,
·wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu
stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego na skutek działalności człowieka.
Celem ochrony wód jest utrzymywanie lub poprawa jakości wód oraz biologicznych stosunków w
środowisku wodnym.
Ustalenia projektu Studium nie stwarzają zagrożenia dla jakości i ilości wód podziemnych oraz wód
powierzchniowych a tym samym nie stwarzają zagrożenia dla osiągnięcia celów środowiskowych
dla Jednolitej Części Wód Podziemnych Nr 84 – PLGW230084 i Jednolitej Części Wód
Powierzchniowych: PLRW20001924999 – Wieprz od Tyśmienicy do ujścia, PLRW20001724969 –
Zalesianka, PLRW20001724949 – Świnka, PLRW200017249572 – Dopływ spod Bazanowa
Starego.
Nie przewiduje się:
-pogorszenia stanu ekologicznego lub potencjału ekologicznego albo zagrożenia nieosiągnięciem
dobrego stanu bądź potencjału ekologicznego dla wód powierzchniowych,
32
-pogorszenia stanu ilościowego i chemicznego albo zagrożenia nieosiągnięciem dobrego stanu
ilościowego i chemicznego dla wód podziemnych.
Zapisy Studium gwarantują ochronę wód przed wprowadzaniem do nich zanieczyszczeń co
zapobiegnie pogorszeniu stanu wód. Studium zapewnia równowagę między poborem a zasilaniem
wód, tak aby osiągnąć ich dobry stan. Wprowadzenie obowiązku podłączenia do sieci kanalizacji
sanitarnej po jej realizacji, a do czasu jej realizacji obowiązek stosowania indywidualnych
systemów kanalizacyjnych – zbiorników bezodpływowych na ścieki lub przydomowych
oczyszczalni ścieków, co pozwoli zmniejszyć ilość ścieków odprowadzanych do wód
powierzchniowych oraz gruntu co jest działaniem niezbędnym dla odwrócenia znaczącego i
utrzymującego się rosnącego trendu stężenia zanieczyszczenia powstałego na skutek działalności
człowieka.
Oddziaływania te charakteryzowane są jako zarówno bezpośrednie jak i pośrednie, o różnym
rozmieszczeniu czasowym, ale zawsze lokalnej skali.
Oddziaływanie na powietrze i klimat
W przypadku wprowadzenia nowej zabudowy usługowo-produkcyjno-inwestycyjnej przewidywane
jest niewielkie zwiększenie rozmiarów emisji zanieczyszczeń atmosfery (gazów ciepłowniczych,
spalin, pyłów) wiążące się z funkcjonowaniem nowych obiektów budowlanych oraz natężeniem
ruchu samochodowego. Powstanie pewna ilość (uzależniona od ilości i rodzaju powstających
obiektów budowlanych) nowych źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza, a zatem stan jego
czystości może w bardzo niewielkim, praktycznie niezauważalnym stopniu pogorszyć się w
stosunku do stanu istniejącego. Biorąc pod uwagę niewielki stopień rozszerzenia terenów
budowlanych ponad już istniejące zagospodarowanie nie przewiduje się znacznego zwiększenia
oddziaływań niż te, które występują obecnie.
Zanieczyszczenia pochodzące z silników maszyn używanych podczas prac budowlanych
i przejeżdżających drogami samochodów mają zasięg bardzo ograniczony. Tak, więc nie
przewiduje się przekroczeń dopuszczalnych norm stężeń zanieczyszczeń pyłowo-gazowych w
rejonie najbliższej zabudowy mieszkalnej.
Wydobycie kopalin będzie skutkowało zwiększonym zapyleniem, które będzie największe w
obrębie odkrywki oraz na niezrekultywowanych obszarach pokopalnianych, pozbawionych
roślinności i zależeć będzie od warunków atmosferycznych (przede wszystkim wiatru) i przebiegu
rekultywacji. Zanieczyszczenia powietrza powstaną również w wyniku: załadunku i transportu
kopalin, wtórnej emisji pyłu z powierzchni już utwardzonej, a jeszcze nie pokrytej roślinnością
trwałą oraz spalania paliw w silnikach podczas pracy maszyn. Ze względu na charakter złoża,
niewielką powierzchnię wydobywczą oraz pewne oddalenie od obszarów zabudowanych
i chronionych można założyć, iż prowadzona eksploatacja nie spowoduje przekroczeń
dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń pyłowych i gazowych. Po przeprowadzeniu rekultywacji
uciążliwości te ustaną.
Oddziaływania na środowisko związane z emisją zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do
powietrza, emisją hałasu będą co prawda negatywne, ale nie będą miały charakteru znaczącego –
nie będą naruszać określonych standardów jakościowych powietrza, wód, gleb oraz ograniczać
funkcji ekologicznych siedlisk przyrodniczych znajdujących się w sąsiedztwie. Można je zaliczyć do
oddziaływań umiarkowanych i słabych, czyli na poziomie akceptowalnym.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, gleby, kopaliny i zasoby naturalne
W Studium uwzględniono zagospodarowanie obejmujące tereny obiektów produkcyjnych,
składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji powierzchniowej. Najistotniejszym,
negatywnym oddziaływaniem na gleby będzie ich bezpośrednie i stałe zajmowanie pod
trwałe zainwestowanie budynkami usługowo-produkcyjnymi. Najwyższą formę degradacji
powierzchni ziemi stanowi zabudowa techniczna, która nie tylko redukuje powierzchnię
glebową, ale również ogranicza wymianę gazową i wodną między atmosferą a pedosferą. W
związku z realizacją nowego zainwestowania, oddziaływania wystąpią głównie na etapie
inwestycyjnym.
Dotyczyć
będą:
zmiany
lokalnego
ukształtowania
terenu
oraz
przypowierzchniowych warstw geologicznych w wyniku prac realizacyjnych związanych z
posadowieniem budynków, prowadzeniem ciągów komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu,
likwidacji i przekształcenia fizycznego pokrywy glebowej, zmianą aktualnego użytkowania
33
gruntów i likwidacji istniejącej roślinności, głównie agrocenoz. Aby ograniczyć negatywne
skutki tych prac powinno się powierzchniową warstwę gleby, zdjętą podczas prac
budowlanych, powtórnie wykorzystać np. do niwelacji terenów drogowych, zagospodarowania
całości terenu po zakończeniu budowy, w uprawie roślinnej, bądź przy zakładaniu zieleni
urządzonej.
W wyniku eksploatacji powierzchniowej nastąpi powstanie wyrobiska i zwałowiska, co wiąże się ze
zniszczeniem i przemieszczaniem warstwy gleby oraz zmianą ukształtowania terenu (powstaną
formy antropogeniczne). Poszczególne maszyny i urządzenia pracujące przy wydobyciu są
potencjalnymi emitorami zanieczyszczeń (olej napędowy – paliwa, smary), które mogą
przedostawać się do gleb. Będzie to jednak oddziaływanie chwilowe i po zakończeniu eksploatacji
odbędzie się rekultywacja terenu.
Przeznaczenie terenów pod funkcje określone w projektowanym dokumencie nie powinno wiązać
się z zanieczyszczeniem gleb lub ziemi, pod warunkiem prawidłowej gospodarki odpadami i
ściekami. Ewentualne zagrożenia związane są ze zjawiskami i incydentami, których wystąpienia
nie można przewidzieć – awarie i katastrofy skutkujące wyciekiem substancji zanieczyszczających
i ich przedostawaniem się do gleby. Przedmiotowe zmiany Studium dotyczą niewielkich
fragmentów przestrzeni. Są to stosunkowo niewielkie zmiany, które w skali gminy nie zmienią
stopnia rozdrobnienia gruntów, nie zaburzą dotychczasowego funkcjonowania środowiska.
Zakładając zastosowanie wszystkich zasad ochrony środowiska wyznaczonych w Studium
oraz obowiązujących przepisach nie przewiduje się znaczących przekroczeń standardów
jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Nie przewiduje się tu wytwarzania odpadów
niebezpiecznych, których magazynowanie byłoby szkodliwe dla podłoża gruntowego.
Oddziaływanie na krajobraz
W Studium uwzględniono zagospodarowanie obejmujące tereny obiektów produkcyjnych,
składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji powierzchniowej. Wprowadzenie funkcji
produkcyjno-usługowej spowoduje powstanie nowych form kubaturowych. Jednakże będzie to
miało niewielką skalę i będzie nawiązywać do zagospodarowania już istniejącego. Studium
wprowadza parametry działek budowlanych, maksymalną powierzchnię zabudowy oraz narzuca
gabaryty dla nowopowstających budynków dzięki czemu nie będą tworzyły się dominanty
krajobrazowe. Nowa zabudowa będzie wkomponowana w już istniejące zagospodarowanie.
Studium zakłada zagospodarowanie terenów w jak najwyższych standardach architektonicznych,
w nawiązaniu do lokalnej tradycji budowlanej, z poszanowaniem podstawowych zasad ładu
przestrzennego i zrównoważonego rozwoju, a w szczególności ochrony krajobrazu oraz ochrony
środowiska. W terenach przeznaczanych pod produkcję i usługi należy kształtować tereny zieleni
wpływające pozytywnie na krajobraz oraz klimat w otoczeniu obiektów.
Eksploatacja powierzchniowa spowoduje przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu powstanie wklęsłych (wyrobisko) i wypukłych (zwałowisko) form antropogenicznych.
Oddziaływanie to będę znaczące, ale docelowo teren kopalni zostanie zrekultywowany
(oddziaływanie wtórne). Działania naprawcze będą mogły być prowadzone już w trakcie
eksploatacji złoża. Wierzchowinę zwału należy formować do rzędnych otaczającego terenu.
Nastąpi zmiana w użytkowaniu terenu – grunty rolne zostaną wyłączone z produkcji. W przypadku
eksploatacji powierzchniowej będą to zmiany średnioterminowe – do czasu zakończenia
eksploatacji i rekultywacji.
Oddziaływanie na krajobraz będzie niewielkie i nie będzie powodowało dużego dysonansu
krajobrazowego.
Oddziaływanie na zabytki
Nie przewiduje się znaczącego, negatywnego wpływu ustaleń na zabytki, ponieważ tereny, gdzie
wprowadzane są przedmiotowe zmiany nie są objęte żadną formą ochrony konserwatorskiej.
W przypadku lokalizacji inwestycji w obrębie stanowisk archeologicznych lub znalezienia
przedmiotów, które posiadają cechy zabytku archeologicznego Studium wprowadza rozwiązania
mające na celu zapobieganie, ograniczenie negatywnych oddziaływań.
Oddziaływanie na dobra materialne
Oceniając dobro materialne, jako wszystkie środki, które mogą być wykorzystane, bezpośrednio
34
lub pośrednio, do zaspokojenia potrzeb ludzkich stwierdzić należy jednoznacznie, że zapisy
Studium służą ogólnemu rozwojowi gminy, a więc wzbogaceniu dóbr materialnych m. in. przez
tereny obiektów produkcyjnych, składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji
powierzchniowej surowców.
Realizacja Studium winna respektować prawo własności oraz prawo władania terenami, w
stosunku do których Studium wprowadza zmiany użytkowania.
Rozwój terenu obiektów produkcyjnych, składów, magazynów i usług oraz terenów eksploatacji
powierzchniowej surowców spowoduje wzrost dochodów samorządu z tytułu podatków od
nieruchomości, podatków od osób fizycznych i prawnych oraz potencjalnie od opłaty planistycznej.
Oddziaływanie na obszary chronione w tym Natura 2000
W granicach objętych Studium uwzględniono zagospodarowanie obejmujące tereny obiektów
produkcyjnych, składów, magazynów i usług oraz tereny eksploatacji powierzchniowej.
Wprowadzane zmiany znajdują się poza obszarami chronionymi znajdującymi się w gminie Ułęż:
Obszarem Chronionego Krajobrazu „Pradolina Wieprza”, Specjalnym obszarem ochrony – „Dolny
Wieprz” PLH060051, użytkami ekologicznymi oraz pomnikami przyrody. Obejmują obszary
położone poza siedliskami przyrodniczymi – miejscami żerowiskowymi i miejscami bytowania
zwierząt. Tereny objęte zmianami nie są wykorzystywany przez ptaki oraz inne gatunki
chronione jako miejsca regularnego przebywania i rozrodu. Położone są one w obszarach
występowania zbiorowisk segetalnych – tereny te stanowią grunty orne zatem nie będą
naruszać cennych walorów florystycznych i faunistycznych i nie będą miały znaczącego
negatywnego wpływu na specjalny obszar ochrony – „Dolny Wieprz”, Obszar Chronionego
Krajobrazu „Pradolina Wieprza”, użytki ekologiczne i pomniki przyrody. Wprowadzenie tych
terenów nie koliduje z celem ochrony na obszarze Natura 2000. Tereny te w przypadku
wprowadzenia rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko zaproponowanych w Studium nie
będą powodować znaczącego oddziaływania na środowisko i nie spowodują pogorszenia
walorów środowiska przyrodniczego. Inwestycje znajdujące się w analizowanych terenach
mogą być realizowane i nie będą wywierały istotnego negatywnego wpływu na przedmioty
ochrony, spójność i integralność obszarów Natura 2000. Nie będą naruszać cennych
walorów florystycznych i faunistycznych i nie będą miały znaczącego negatywnego wpływu
na przedmiot ochrony obszarów Natura 2000. Wprowadzenie nowych terenów
zainwestowanych i utrzymanie istniejącego zagospodarowania nie koliduje z przedmiotami
ochrony obszarów Natura 2000.
Wprowadzenie zmian nie będzie miało również wpływu na obszary chronione, znajdujące się poza
granicami gminy: Rezerwat Piskory, Rezerwat Czapliniec koło Gołębia, Obszar Chronionego
Krajobrazu „Kozi Bór”, Obszar specjalnej ochrony ptaków - „Dolina Środkowej Wisły” PLB140004,
Specjalny obszar ochrony – Podebłocie PLH140033, Specjalny obszar ochrony – Puławy
PLH060055. Niezagrożony będzie przedmiot ochrony, spójność i integralność obszarów objętych
ochroną. Nowe tereny zainwestowane nie będą ograniczały drożności szlaków migracji ani
wpływały w ten sposób pośrednio na łączność między wyznaczonymi obszarami Natura 2000. Nie
przewiduje się zmiany użytkowania terenu i parametrów jakości środowiska.
Z analizy uwarunkowań ekofizjograficznych wynika, że brak jest prawdopodobieństwa znaczącego
negatywnego oddziaływania ustaleń projektu Studium na obszary Natura 2000, a także na
powiązania z innymi obszarami Natura 2000 a tym samym brak również prawdopodobieństwa
wpływu na możliwość osiągania celów środowiskowych określonych przepisami Dyrektywy
Siedliskowej i Dyrektywy Ptasiej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z 21 mają 1992r. w sprawie ochrony
siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory i Dyrektywa 2009/147/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z 30 listopada 2009r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa) oraz zwierzęta
chronione Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011r. w sprawie ochrony
gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2011r. nr 237, poz. 1419).
Ustalenia Studium nie wpłyną znacząco na utratę siedlisk oraz nie będą mieć negatywnego
wpływu na drożność i funkcjonowanie krajowego korytarza ekologicznego Wieprza (47k) oraz
rozciągającego się na zachodzie międzynarodowego obszaru węzłowego Doliny Środkowej Wisły
będącego ogniwem EKONET-PL (23-M - miejsce bytowania i rozrodu fauny wodno-błotnej i
35
żerowisk ptaków drapieżnych). Biegną one dolinnymi fragmentami. Drożny zostaje zarówno
korytarz ekologiczny, jak i elementy łącznikowe, gdyż wprowadzone zmiany lokowane są poza
PSG. Postanowienia projektu Studium nie wpłyną znacząco negatywnie na istniejące w pobliżu
korytarze ekologiczne oraz na powiązania przyrodnicze pomiędzy obszarami Natura 2000. Zmiany
Studium nie będą generować znaczących negatywnych oddziaływań na funkcje ekologiczne dolin
rzek.
Ustalenia Studium w pełni sankcjonują aspekty środowiska przyrodniczego jako priorytetowych
elementów kształtowania przestrzeni. Wprowadzone w Studium obostrzenia powinny być
wystarczające dla zabezpieczenia środowiska przed ewentualnymi skutkami funkcjonowania
dotychczasowego i wprowadzenia nowego zainwestowania oraz ograniczają do poziomu
akceptowalnego ewentualne oddziaływania negatywne w środowisku. Studium zakłada
dotrzymanie standardów jakości środowiska.
W związku z powyższym nie prognozuje się, aby planowane funkcje mogły oddziaływać na
obszary chronione w tym obszary Natura 2000.
W celu minimalizowania uciążliwości funkcji proponowanych w Studium należy
stosować przy ich realizacji najnowsze dostępne technologie i wysokiej jakości urządzenia i
materiały. Ogólnie wymagana jest zgodność z zasadami rozwoju zrównoważonego i przepisami
odrębnymi, a zmiany funkcji terenu wprowadzane planem zrealizowanym na podstawie
analizowanego Studium nie mogą powodować przekroczeń standardów jakości środowiska.
Ustalenia Studium zakładają ochronę lokalnych interesów publicznych poprzez unormowanie i
podporządkowanie działań inwestycyjnych wymogom zachowania ładu przestrzennego oraz
ukształtowanie prawidłowego układu komunikacyjnego z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań.
Zaproponowane przeznaczenie oraz zasady zagospodarowania poszczególnych terenów
umożliwiają kształtowanie ładu przestrzennego w sposób zapewniający ochronę środowiska,
zdrowia ludzi oraz wartości kulturowych gminy Ułęż.
W celu ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego Studium wprowadza szereg
nakazów, zakazów i zasad mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko.
Zastosowanie się do wszystkich ustaleń Studium i propozycji zawartych w prognozie powinno
znacznie ograniczyć lub nawet wykluczyć część negatywnych oddziaływań na środowisko.
Przy zachowaniu wszystkich ustaleń zawartych w projektowanym dokumencie oraz uwarunkowań
wynikających z obowiązującego prawa nie przewiduje się wystąpienia znaczących oddziaływań,
rozumianych jako przekroczenia określonych prawem standardów jakości środowiska, istotnego
zagrożenia dla liczebności i bioróżnorodności gatunków, generalnie istotnych barier dla migracji
gatunków kluczowych i chronionych, zagrożenia dla obszarów przyrodniczo cennych, w tym dla
celu i przedmiotu ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralności tego obszaru.
Zapisy Studium generalnie są poprawne w kwestii ochrony szeroko rozumianego środowiska
(m. in. gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem, ochrony wód
podziemnych i powierzchniowych, stref ochronnych ujęć wód) zarówno w kwestii ustaleń jak i
granic obszarów funkcyjnych. W Studium uwzględnione zostały cele i zasady ochrony środowiska
szczebla krajowego i międzynarodowego (w tym wspólnotowego), prognoza nie wykazała
drastycznych sprzeczności wynikających z unormowań prawnych wymagających radykalnych
zmian projektu dokumentu.
Gmina Ułęż nie leży w bezpośrednim sąsiedztwie granicy państwa, a Studium nie
wprowadza funkcji oddziałujących na tak dużą skalę w związku z tym nie prognozuje się
dalekosiężnych, transgranicznych oddziaływań na środowisko.
Należy zapobiegać, ograniczać lub kompensować negatywne oddziaływania na środowisko
projektowanego dokumentu stosując wszelkie dostępne sposoby, m. in.: zastosowanie
proekologicznych technologii, odpowiedni dobór lokalizacji i parametrów technicznych, dbałość
o stan techniczny maszyn i urządzeń itp. Dokładne środki techniczne, technologiczne i
organizacyjne oraz rozwiązania mające na celu zapobieganie oraz ograniczenie negatywnych
oddziaływań na poszczególne komponenty środowiska należy przedstawić na etapie Raportu
oddziaływania na środowisko.
Zaproponowane w projektowanym dokumencie funkcje i wybrane lokalizacje zapewniają
36
możliwość ochrony trwałości podstawowych procesów przyrodniczych oraz warunków
odnawialności zasobów środowiska. Można stwierdzić, że planowane inwestycje rozmieszczone
zostały w sposób eliminujący lub ograniczający do minimum zagrożenia i negatywne
oddziaływania, co potwierdził szczegółowo przeanalizowany stan i cechy elementów
przyrodniczych oraz określenie wielkości i zasięgów zagrożeń dla przyrody, geoekosystemu i ludzi.
Po zastosowaniu wszystkich, wymienionych działań łagodzących i ograniczających niepożądany
wpływ na środowisko, ustalenia projektu Studium nie powinny oddziaływać w sposób znacząco
negatywny.
14. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW
Publikacje i opracowania:
●projekt
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż Lublin 2014;
●Ekofizjografia podstawowa gminy Ułęż, Czopek J.-Lublin 2011;
●Program ochrony środowiska dla Gminy Ułęż na lata 2004-2015 – Ułęż 2004;
●Program ochrony środowiska dla powiatu ryckiego na lata 2010 – 2013 z perspektywą do roku
2017 – Ryki 2010;
●Plan gospodarki odpadami dla powiatu ryckiego na lata 2010 – 2013 z perspektywą do roku 2017
– Ryki 2010;
●Strategia Rozwoju Gminy Ułęż 2007-2015 – Ułęż 2008;
●Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2013 roku – Lublin 2014;
●Polityka ekologiczna państwa w latach 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016 – Warszawa
2008;
●Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 z perspektywą do
roku 2019 – 2012;
●Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2017 – Lublin 2012;
●Plan gospodarowania wodami w obszarze dorzecza Wisły (M.P. z 2011r. Nr 49, poz. 549);
●Program Gospodarki Wodnej Województwa Lubelskiego część I identyfikacja stanu i problemów
– Lublin 2003;
●Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego – Lublin 2002 z
późniejszymi zmianami;
●Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2030 (z perspektywą do 2030 r.),
przyjęta uchwałą Sejmiku Województwa Lubelskiego Nr XXXIV/559/2013 z dnia 24 czerwca 2013r;
●Kondracki J, Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa, 2000;
Akty prawne:
● Ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z
2012r., poz. 647 z późniejszymi zmianami).
● Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008
(Dz. U. 2013 poz. 1235).
•Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. 2013 poz. 1232 z
późniejszymi zmianami).
•Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2013, poz. 627).
•Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 2013 poz. 1205).
•Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. 2012, Nr 0, poz 145 z późniejszymi
zmianami).
•Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. 2014, poz. 1153 ).
•Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2014 poz. 613 z
późniejszymi zmianami).
•Ustawa z 14 grudnia 2012r. o odpadach (Dz. U. 2013, poz. 1136 z późniejszymi zmianami).
•Ustawa z dnia 12 czerwca 2006r o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
37
ścieków (Dz. U. z 2006r, Nr.123 poz. 858).
•Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z
2014r., poz.210).
•Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r.
poz. 1446).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.czerwca 2007. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2014, poz. 112).
•Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. nr 75 poz.
690 z późniejszymi zmianami);
•Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010r w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Z 2010r. Nr 213 poz.1397 z późniejszymi zmianami);
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 października 2013r. w sprawie rodzajów i
ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu
go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej
awarii przemysłowej (Dz. U z 2013 poz. 1479).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz. U. 2003, Nr 192, poz. 1883).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 r. w sprawie sposobu
klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla
substancji priorytetowych (Dz. U. 2014, poz.1482).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005r. w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do
urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. 2005, nr 233,
poz. 1988).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006. w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz substancji szczególnie szkodliwych
dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006r. nr 137, poz. 984).
•Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. 2001, nr 112, poz. 1206).
•Rozporządzenie w Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie substancji
stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Z 2003r. Nr 217, poz.2141).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie składowisk odpadów
(Dz. U. 2013, Nr 0, poz. 523).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których
uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. 2004, Nr 128, poz. 1347).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz. U. 2012, poz. 1031).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 września 1012r. w sprawie dokonywania oceny
poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. 2012, poz. 1032).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 w sprawie wartości odniesienia dla
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2010, Nr 16, poz.87).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej
roślin (Dz. U. 2014, poz. 1409).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej
grzybów (Dz. U. 2014,poz.1408).
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej
zwierząt (Dz. U. 2014, poz 1348).
•Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków
zwierząt łownych (Dz. U. 2005 Nr 45, poz. 433).
38
•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002r. w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. 2002 Nr 165, poz. 1359).
•Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. nr 75 poz.
690 z późniejszymi zmianami)
•Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie sposobu zgłaszania
oraz oznakowania przeszkód lotniczych (Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1193 z późniejszymi
zmianami).
•Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie
odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom
wyrządzonym środowisku naturalnemu.
•Dyrektywa 2009/28/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie
promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych.
•Dyrektywa 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko.
•Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia
publiczne i prywatne na środowisko.
•Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony dziko żyjących ptaków (2009/147/EW).
•Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
(92/43/EWG).
•Dyrektywa Rady w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (79/409/EWG);
•Ramowa Dyrektywa Wodna (Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23
października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej.
•Dyrektywa powodziowa 2007/60/WE.
•Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z
Programem działań – 2003 – która jest przełożeniem Konwencji o różnorodności biologicznej z
1992r (Rio de Janeiro).
•Konwencji Berneńskiej o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk - Berno 1979.
•Konwencja o różnorodności biologicznej Rio de Janeiro z 1992r.
•Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt - Bonn 1979 r.
•Porozumienie o ochronie nietoperzy w Europie - Londyn 4 grudnia 1991r. (Dz. U. nr 96 poz.1112
z dnia 3 grudnia 1999 r.)
•Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza, jako
środowisko życiowe ptactwa wodnego – Ramsar 1971.
•Europejska Konwencja Krajobrazowa - Florencja 2000.
•Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście, transgranicznym z 1991r.
(Konwencja z Espoo).
•Rozporządzenie nr 38 Wojewody Lubelskiego z dnia 16 lutego 2006r. W sprawie Obszaru
Chronionego Krajobrazu Pradolina Wieprza(Dz. Urz. Woj. Lub. z 24 marca 2006 r. Nr 59,
poz. 1151)
•Rozporządzenie Nr 155 Wojewody Lubelskiego z dnia 16 lipca 2002 roku w sprawie uznania
obszarów za użytki ekologiczne na terenie województwa lubelskiego ( Dz. Urz. Woj. Lub. Nr 80,
poz. 1712, zm. z 2004 r. nr 44, poz. 893)
Strony internetowe:
• http://maps.google.pl
• http://natura2000.gdos.gov.pl
• http://obszary.natura2000.pl
• http://obszary.natura2000.org.pl
• www.geoportal.gov.pl
39
• www.mrr.gov.pl
• www.pgi.gov.pl
• www.stat.gov.pl
•http://www.ulez.eurzad.eu
•http://ugulez.bip.lubelskie.pl
•http://www.ulez.bip.lublin.pl
•www.wios.lublin.pl
40

Podobne dokumenty