Regionalny system w gospodarce odpadami na przykładzie

STRESZCZENIE WYSTAPIENIA - NA STRONĘ WWW ORGANIZATORÓW
Aleksander KOZŁOWSKI
Celowy Związek Gmin CZG-12
69-200 Sulęcin, Długoszyn 80
tel. (095) 755 93 71, 755 93 72; fax (095) 755 93 73,
e-mail: [email protected]
www.czg12.profit.pl
REGIONALNY SYSTEM W GOSPODARCE ODPADAMI NA PRZYKŁADZIE
ROZWIĄZAŃ WDRAŻANYCH PRZEZ
CELOWY ZWIĄZEK GMIN CZG-12
Pomysł wspólnego rozwiązywania problemu gospodarki odpadami w ramach
współpracy gmin narodził się w październiku 1996 roku. Gminy – Założyciele: Cybinka,
Dębno, Górzyca, Kostrzyn n/O, Krzeszyce, Lubniewice, Międzyrzecz, Ośno Lubuskie,
Rzepin, Sulęcin, Słońsk, Torzym, Witnica - zjednoczyły swoje siły i fundusze dla
zrealizowania wspólnego celu – wprowadzenia „Kompleksowego Regionalnego Programu
Gospodarki Odpadami”. Począwszy od 22 grudnia 1997 roku przedsięwzięcie to jest
prowadzone i realizowane przez Celowy Związek Gmin CZG-12, który zgodnie ze statutem
Związku zajmuje się: gospodarką odpadami, powszechną edukacją społeczeństwa,
prowadzeniem segregacji „u źródła”, rekultywacją starych gminnych wysypisk. W ramach
natomiast efektu ostatecznego od marca 2003 roku w pełni funkcjonuje wybudowany w
Długoszynie (gm. Sulęcin) Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK),
który obsługuje ponad 140 000 mieszkańców województwa lubuskiego (12 gmin) i
zachodniopomorskiego (gm. Dębno), zajmujących łączną powierzchnię ok. 3 200 km2.
Obecnie Związek tworzy dużą jednostkę terytorialną, za którą stoi 13 samorządów, która dla
tego typu przedsięwzięć spełnia kryteria ekonomiczne i ludnościowe.
Program Celowego Związku Gmin CZG-12 składa się z czterech płaszczyzn:
Prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów
Prowadzenie edukacji ekologicznej
Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Długoszynie
Rekultywacje starych nie spełniających norm składowisk gminnych
Prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów
Rokroczny wzrost odzysku surowców wtórnych (wzrost ilości zbieranych surowców oraz
rodzajów segregowanych odpadów) osiągnięto poprzez prowadzenie od stycznia 1998 r.
programu pilotażowego, który miał wyrobić nawyki selekcjonowania odpadów, a jego efekty
miały pokazać w praktyce zalety i wady naszych rozwiązań. Od r. 2002 program zbiórki
odpadów zbieranych selektywnie został poszerzony o kolejne miejscowości i instytucje
obejmując akcją cały teren CZG-12. Związek będąc w posiadaniu dobrego i w pełni
funkcjonującego zaplecza technicznego w postaci ZUOK w Długoszynie, sukcesywnie
poszerza program selektywnej zbiórki odpadów.
Prowadzenie edukacji ekologicznej
Odpowiedzialne i świadome zachowania wobec środowiska mieszkańców gmin
członkowskich, a co za tym idzie sukces i powodzenie zadań CZG-12, w dużej mierze zależą
od świadomości, aktywności i zmiany nawyków, dlatego też nierozłącznym elementem
realizowanego przedsięwzięcia (KRPGO) jest edukacja ekologiczna społeczeństwa
prowadzona od początku 1998 roku na wielu płaszczyznach i różnymi metodami (ulotki,
foldery, broszury, listy motywujące, podziękowania, wydawnictwa książkowe, tj. „Lubuska
Karta Odpadowa”, warsztaty pn. „Eko Lekcje”, szkolenia, seminaria, akcja edukacyjnokonkursowa „Zielona Szkoła, Zielone Przedszkole”, festyny, imprezy targowe i
wystawiennicze...). Związek również opracowuje i wydaje materiały edukacyjnoinformacyjne wspierające edukację ekologiczną.
Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Długoszynie
Od początku powstawania Związku wiadomym było, że tylko w oparciu o zakład
unieszkodliwiania odpadów można dobrze i bezpiecznie dla środowiska zagospodarować
odpady. Wybudowany w Długoszynie międzygminny Zakład Unieszkodliwiania Odpadów
Komunalnych /ZUOK/ pozwolił stworzyć pełną infrastrukturę do unieszkodliwiania
odpadów powstających na terenie całego Związku - jednolity dla gmin członkowskich
system segregacji, zwózki, unieszkodliwiania i wtórnego zagospodarowania odpadów
komunalnych.
Rekultywacje starych nie spełniających norm składowisk gminnych
Zamknięcie i zabezpieczenie wszystkich gminnych składowisk pozwoli na pełną realizację
wytyczonych Związkowi celów. Do rekultywacji wyznaczono 12 składowisk, które nie
spełniają norm ochrony środowiska. W 2001 r. zamknięto i zrekultywowano trzy nie
spełniające norm ochrony środowiska wysypiska odpadów komunalnych. W ramach
drugiego etapu prac rekultywacyjnych podpisano umowę na wykonawstwo rekultywacji
kolejnych sześciu składowisk gminnych (l. 2003-2004). Plany CZG-12 obejmują także
rekultywację trzech ostatnich składowisk odpadów komunalnych, które z chwilą otwarcia
ZUOK przeorientowywane są w bazy przeładunkowe.
Nagrody i wyróżnienia dla CZG-12 za realizację „KRPGO”
- Nagroda Główna w V edycji Konkursu Ekologicznego „Przyjaźni Środowisku” pod Patronatem
Honorowym Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego w kategorii: Promotor Ekologii (Warszawa, 7
stycznia 2004)
- Nagroda Główna w 7 edycji Konkursu Ministra Środowiska "LIDER POLSKIEJ EKOLOGII, 2003" w
kategorii: „Związek gmin” (Warszawa, 9 grudnia 2003 r.)
- Nagroda pieniężna w wysokości 5 000 zł w I edycji konkursu „ Segreguj Odpady” – zbiórka opakowań
wielowarstwowych typu Tetra Pak organizowanego przez RekoPol Organizację Odzysku (Poznań, 18
listopada 2003 r.)
- Nagroda pieniężna WFOŚiGW w Zielonej Górze w wysokości 20 000 zł przyznana podczas finału IV
edycji „Konkursu o Puchar Recyklingu Przeglądu Komunalnego” (Poznań, 18 listopada 2003 r.)
- Tytuł „Mistrza Recyklingu” Fundacji „Nasza Ziemia” przyznany podczas finału IV. edycji „Konkursu o
Puchar Recyklingu Przeglądu Komunalnego” (Poznań, 18 listopada, 2003 r.)
- Nagroda Główna w II edycji „Konkursu o EKOLAURY Polskiej Izby Ekologii” w kategorii: „Gospodarka
odpadami, rekultywacja terenów zdegradowanych” (Katowice, 13 czerwca 2003 r.)
- Wyróżnienie w IV edycji Konkursu Ekologicznego „Przyjaźni Środowisku” pod Patronatem Honorowym
Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego oraz Ministra Środowiska w kategorii: Promotor Ekologii
(Warszawa, 3 lutego 2003 r.)
- Wyróżnienie w III edycji Konkursu Ekologicznego „Przyjaźni Środowisku” pod Patronatem Honorowym
Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego w kategorii: Gmina Przyjazna Środowisku (Warszawa, 23
stycznia 2002 r.)
- II Nagroda w Konkursie o „Srebrną Puszkę”- przyznawana przez Fundację RECAL i „Przegląd
Komunalny” dla najlepszych pomysłów edukacyjnych wykorzystujących program recyklingu
aluminiowych puszek po napojach (Poznań, 20 listopada 2001 r.)
- Nagroda pieniężna w wysokości 200 tys. zł. za najlepszą realizację zadań zgłoszonych do IV Edycji
„Konkursu na zagospodarowanie odpadów na terenach wiejskich (Poznań, 21 listopada 2001 r.)
- Certyfikat w II. edycji konkursu „Przyjaźni Środowisku” pod Patronatem Honorowym Prezydenta
Rzeczypospolitej Polski Aleksandra Kwaśniewskiego w kategorii: Gmina Przyjazna Środowisku
(Katowice, 13 czerwca 2003 r.)