Środowisko lokalne
Transkrypt
Środowisko lokalne
Środowisko lokalne jako mała ojczyzna Tomasz A. Winiarczyk zagadnienia • czym jest środowisko lokalne? • jakimi cechami odznacza się środowisko lokalne? • czym jest sąsiedztwo? • na czym polega stosunek sąsiedzki? • typologia więzi sąsiedzkich • problemy społeczności lokalnej • Lubelszczyzna środowisko lokalne • grupa ludzi zamieszkujących ograniczone i względnie izolowane terytorium, posiadających i ceniących wspólne tradycje, wartości i symbole, instytucje usługowe i kulturowe, świadomych jedności, odrębności i gotowości do wspólnego działania, żyjących w poczuciu przynależności i wewnętrznego bezpieczeństwa. cechy środowiska lokalnego • granice terytorialne • interakcje społeczne • występują grupy o charakterze wspólnotowym, świadome swej przynależności (istnienie trwałej więzi między członkami) • podział prac i usług • poczucie jedności i wspólne działanie w przypadku zagrożeń • wspólna tradycja i kultura • tożsamość etniczna, religijna • poczucie odrębności i względnej izolacji, kontroli grupy nad jednostką i powszechnej identyfikacji członków sąsiedztwo • układ względnie trwałych powiązań między osobami, powstałych na gruncie zależności wynikających z bliskości zamieszkania, a wyrażających się na zewnątrz w postaci unormowanych czynności, na które składają się określone obowiązki i uprawnienia obu stron stosunek sąsiedzki • system wzajemnych czynności czy świadczeń wykonywanych na podstawie układu uprawnień i obowiązków wynikających ze wspólnej podstawy zależności, którą jest bliskość zamieszkania typologia więzi sąsiedzkich • • • • • • • brak sąsiedztwa – nieutrzymywanie żadnych stosunków sąsiedzkich, samoizolacja sąsiedztwo utajone – polega na nieutrzymywaniu kontaktów sąsiedzkich mimo przeświadczenia o wzajemnej życzliwości, postawa ta nie wyklucza jednak możliwości nawiązania owych kontaktów w razie potrzeby sąsiedztwo poinformowane, ale nieodwzajemnione grzecznościowo – cechuje się posiadaniem orientacji i wiedzy o współzamieszkujących osobach, nie są nawiązywane jednak konwencjonalne ukłony i pozdrowienia sąsiedztwo grzecznościowe i poinformowane – charakteryzuje się orientacją i wiedzą na temat życia rodzinnego, zawodowego, a nawet osobistego współmieszkańców, dodatkowo pojawia się jednak element wymiany grzecznościowych ukłonów i pozdrowień sąsiedztwo polegające na wymianie poglądów i informacji bez utrzymywania bliższych styczności – polega przede wszystkim na zdawkowej wymianie informacji dotyczących, funkcjonalnej strony życia społeczności, w zakres tych informacji nie wchodzą te dotyczące życia prywatnego współmieszkańców sąsiedztwo okazjonalno–świadczeniowe – głównie natury usługowej, bez elementu wzajemnego towarzyskiego odwiedzania się sąsiedztwo bliskie – osobiste i trwale, związane ze wzajemnymi odwiedzinami problemy społeczności lokalnej • coraz częstszy brak znajomości sąsiadów • dezintegracja pod wpływem przemian cywilizacyjnych • ruchy migracyjne • procesy urbanizacyjne (zastępowanie klasycznych społeczności lokalnych aglomeracjami) • rozstrzyganie sporów nie w ramach zbiorowości ale za pośrednictwem instytucji • odrzucanie tradycji przez młodych LUBELSZCZYZNA Lubelszczyzna • określenie regionu używane w zależności od kontekstu w odniesieniu do: – ziemi lubelskiej (średniowiecze), – województwa lubelskiego z lat 1474–1795 lub – do późniejszych województw lubelskich. • po 1999 r. instytucje samorządowe pod nazwą Lubelszczyzna określają obecne województwo lubelskie i stosują je zamiennie Lubelszczyzna • Kraina historyczna w północno-wschodniej Małopolsce, na prawym brzegu Wisły, między Wieprzem i Tyśmienicą na północy oraz Sanem i Tanwią na południu. • W większości położona jest na Wyżynie Lubelskiej, która zajmuje środkową część krainy. • Wysokość terenu waha się od ok. 100 do ok. 300 m n.p.m. • Głównym miastem krainy jest Lublin. Lubelszczyzna – nazwa • Nazwa Lublin znana jest już od najstarszych zapisków z 1228 (Lublin). • Pochodzi ona od nazwy osobowej Lubla utworzonej od imienia Lubomir, poprzez dodanie dawniej pieszczotliwego przyrostka -la. Lubelszczyzna – 19 miast • • • • • • • • • • Lublin Puławy Świdnik Kraśnik Biłgoraj Lubartów Łęczna Janów Lubelski Parczew Poniatowa • • • • • • • • • Opole Lubelskie Bełżyce Bychawa Nałęczów Kazimierz Dolny Annopol Piaski Ostrów Lubelski Frampol herb • Herb ten pojawił się około połowy XIV wieku. • Jan Długosz w swych Rocznikach wśród chorągwi rycerstwa spod Grunwaldu w roku 1410 wymienia chorągiew ziemi lubelskiej. • Obecnie herb województwa lubelskiego. WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE województwo lubelskie • Obejmuje kilka głównych krain historycznych. – z regionu Małopolski należą do niego prawie w całości ziemia lubelska i ziemia łukowska, a ponadto część ziemi stężyckiej i fragment ziemi radomskiej na lewym brzegu Wisły – należy do niego też płd. skraj Podlasia, część ziemi chełmskiej, która należała do Rusi Czerwonej, oraz część Polesia – od 1809 r. północna część obszaru między Wisłą a Bugiem znajdowała się w siedleckim regionie administracyjnym jako tzw. Podlasie mapa województwa województwo lubelskie • powierzchnia 25 122,49 km² • zajmuje 8% powierzchni Polski – 3 miejsce w kraju pod względem powierzchni województwo lubelskie • 4 powiaty grodzkie i 20 powiatów ziemskich, – 213 gmin, • 3645 sołectw i 4206 wsi • 42 miasta – w tym 4 miasta na prawach powiatów (Lublin, Chełm, Zamość,Biała Podlaska) województwo lubelskie • ludność 2 175 700 (2011 NSP) • ludność 2 151 800 (2014 GUS) – Lublin 349 100 • gęstość zaludnienia 85,78 mieszk. na km2 • urbanizacja 46,6% prognoza demograficzna województwo lubelskie • produkt krajowy brutto 50,2 mld zł, co stanowiło 3,9% PKB Polski (2008) – produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 69,4% średniej krajowej, co plasowało lubelskie na 15. miejscu względem innych województw województwo lubelskie • przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw (sierpień 2014) 3379,00 zł • mniej więcej 8.-10. miejsce względem wszystkich województw – w Polsce 3739,97 zł za drugi kwartał województwo lubelskie • stopa bezrobocia 12,6 % aktywnych zawodowo (sierpień 2014 r. – zarejestrowanych 115,9 tys.) – w Polsce wynosi 11,7 % – jest 7-8 województw o wyższej stopie bezrobocia