Środowisko lokalne

Transkrypt

Środowisko lokalne
Środowisko lokalne jako
mała ojczyzna
Tomasz A. Winiarczyk
zagadnienia
• czym jest środowisko lokalne?
• jakimi cechami odznacza się środowisko
lokalne?
• czym jest sąsiedztwo?
• na czym polega stosunek sąsiedzki?
• typologia więzi sąsiedzkich
• problemy społeczności lokalnej
• Lubelszczyzna
środowisko lokalne
• grupa ludzi
zamieszkujących ograniczone i względnie
izolowane terytorium,
posiadających i ceniących wspólne
tradycje, wartości i symbole, instytucje
usługowe i kulturowe,
świadomych jedności, odrębności i
gotowości do wspólnego działania,
żyjących w poczuciu przynależności i
wewnętrznego bezpieczeństwa.
cechy środowiska lokalnego
• granice terytorialne
• interakcje społeczne
• występują grupy o charakterze wspólnotowym,
świadome swej przynależności (istnienie trwałej więzi
między członkami)
• podział prac i usług
• poczucie jedności i wspólne działanie w przypadku
zagrożeń
• wspólna tradycja i kultura
• tożsamość etniczna, religijna
• poczucie odrębności i względnej izolacji, kontroli grupy
nad jednostką i powszechnej identyfikacji członków
sąsiedztwo
• układ względnie trwałych powiązań
między osobami, powstałych na gruncie
zależności wynikających z bliskości
zamieszkania, a wyrażających się na
zewnątrz w postaci unormowanych
czynności, na które składają się określone
obowiązki i uprawnienia obu stron
stosunek sąsiedzki
• system wzajemnych czynności czy
świadczeń wykonywanych na podstawie
układu uprawnień i obowiązków
wynikających ze wspólnej podstawy
zależności, którą jest bliskość
zamieszkania
typologia więzi sąsiedzkich
•
•
•
•
•
•
•
brak sąsiedztwa – nieutrzymywanie żadnych stosunków sąsiedzkich, samoizolacja
sąsiedztwo utajone – polega na nieutrzymywaniu kontaktów sąsiedzkich mimo
przeświadczenia o wzajemnej życzliwości, postawa ta nie wyklucza jednak
możliwości nawiązania owych kontaktów w razie potrzeby
sąsiedztwo poinformowane, ale nieodwzajemnione grzecznościowo – cechuje
się posiadaniem orientacji i wiedzy o współzamieszkujących osobach, nie są
nawiązywane jednak konwencjonalne ukłony i pozdrowienia
sąsiedztwo grzecznościowe i poinformowane – charakteryzuje się orientacją i
wiedzą na temat życia rodzinnego, zawodowego, a nawet osobistego
współmieszkańców, dodatkowo pojawia się jednak element wymiany
grzecznościowych ukłonów i pozdrowień
sąsiedztwo polegające na wymianie poglądów i informacji bez utrzymywania
bliższych styczności – polega przede wszystkim na zdawkowej wymianie informacji
dotyczących, funkcjonalnej strony życia społeczności, w zakres tych informacji nie
wchodzą te dotyczące życia prywatnego współmieszkańców
sąsiedztwo okazjonalno–świadczeniowe – głównie natury usługowej, bez
elementu wzajemnego towarzyskiego odwiedzania się
sąsiedztwo bliskie – osobiste i trwale, związane ze wzajemnymi odwiedzinami
problemy społeczności
lokalnej
• coraz częstszy brak znajomości sąsiadów
• dezintegracja pod wpływem przemian
cywilizacyjnych
• ruchy migracyjne
• procesy urbanizacyjne (zastępowanie
klasycznych społeczności lokalnych
aglomeracjami)
• rozstrzyganie sporów nie w ramach zbiorowości
ale za pośrednictwem instytucji
• odrzucanie tradycji przez młodych
LUBELSZCZYZNA
Lubelszczyzna
• określenie regionu używane w zależności
od kontekstu w odniesieniu do:
– ziemi lubelskiej (średniowiecze),
– województwa lubelskiego z lat 1474–1795 lub
– do późniejszych województw lubelskich.
• po 1999 r. instytucje samorządowe pod
nazwą Lubelszczyzna określają obecne
województwo lubelskie i stosują je
zamiennie
Lubelszczyzna
• Kraina historyczna w północno-wschodniej
Małopolsce, na prawym brzegu Wisły, między
Wieprzem i Tyśmienicą na północy oraz Sanem i
Tanwią na południu.
• W większości położona jest na Wyżynie
Lubelskiej, która zajmuje środkową część krainy.
• Wysokość terenu waha się od ok. 100 do ok.
300 m n.p.m.
• Głównym miastem krainy jest Lublin.
Lubelszczyzna – nazwa
• Nazwa Lublin znana jest już od
najstarszych zapisków z 1228 (Lublin).
• Pochodzi ona od nazwy osobowej Lubla
utworzonej od imienia Lubomir, poprzez
dodanie dawniej pieszczotliwego
przyrostka -la.
Lubelszczyzna – 19 miast
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Lublin
Puławy
Świdnik
Kraśnik
Biłgoraj
Lubartów
Łęczna
Janów Lubelski
Parczew
Poniatowa
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Opole Lubelskie
Bełżyce
Bychawa
Nałęczów
Kazimierz Dolny
Annopol
Piaski
Ostrów Lubelski
Frampol
herb
• Herb ten pojawił się około
połowy XIV wieku.
• Jan Długosz w swych
Rocznikach wśród
chorągwi rycerstwa spod
Grunwaldu w roku 1410
wymienia chorągiew
ziemi lubelskiej.
• Obecnie herb
województwa
lubelskiego.
WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE
województwo lubelskie
• Obejmuje kilka głównych krain historycznych.
– z regionu Małopolski należą do niego prawie w całości
ziemia lubelska i ziemia łukowska, a ponadto część
ziemi stężyckiej i fragment ziemi radomskiej na lewym
brzegu Wisły
– należy do niego też płd. skraj Podlasia, część ziemi
chełmskiej, która należała do Rusi Czerwonej, oraz
część Polesia
– od 1809 r. północna część obszaru między Wisłą a
Bugiem znajdowała się w siedleckim regionie
administracyjnym jako tzw. Podlasie
mapa
województwa
województwo lubelskie
• powierzchnia 25 122,49 km²
• zajmuje 8% powierzchni Polski
– 3 miejsce w kraju pod względem powierzchni
województwo lubelskie
• 4 powiaty grodzkie i 20 powiatów
ziemskich,
– 213 gmin,
• 3645 sołectw i 4206 wsi
• 42 miasta
– w tym 4 miasta na prawach powiatów
(Lublin, Chełm, Zamość,Biała Podlaska)
województwo lubelskie
• ludność 2 175 700 (2011 NSP)
• ludność 2 151 800 (2014 GUS)
– Lublin 349 100
• gęstość zaludnienia 85,78 mieszk. na km2
• urbanizacja 46,6%
prognoza demograficzna
województwo lubelskie
• produkt krajowy brutto 50,2 mld zł, co
stanowiło 3,9% PKB Polski (2008)
– produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca
wynosił 69,4% średniej krajowej, co plasowało
lubelskie na 15. miejscu względem innych
województw
województwo lubelskie
• przeciętne wynagrodzenie brutto w
sektorze przedsiębiorstw (sierpień 2014)
3379,00 zł
• mniej więcej 8.-10. miejsce względem
wszystkich województw
– w Polsce 3739,97 zł za drugi kwartał
województwo lubelskie
• stopa bezrobocia 12,6
% aktywnych zawodowo
(sierpień 2014 r. –
zarejestrowanych 115,9
tys.)
– w Polsce wynosi 11,7 %
– jest 7-8 województw o
wyższej stopie
bezrobocia