Temat - Gmina Halinów

Transkrypt

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
DO PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
MIEJSCOWOŚCI ZAGÓRZE, GMINA HALINÓW
etap: wyłożenie do publicznego wglądu
6.02. 2013 – 28.02.2013 r.
Łódź, styczeo 2013
DO PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIEJSCOWOŚCI ZAGÓRZE, GMINA HALINÓW
PRZEDSIĘBIORSTWO ZAGOSPODAROWANIA MIAST I OSIEDLI „TEREN” Sp. z o.o. ul. Piotrkowska 56 90-105 Łódź
www.teren-urbanistyka.pl
Temat:
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowości Zagórze,
gmina Halinów
Nazwa opracowania: Prognoza oddziaływania planu na środowisko
Umowa:
Nr 180.2011. z dnia 29.06.2011 r.
Zleceniodawca: Burmistrz Halinowa
Opracowujący: Przedsiębiorstwo Zagospodarowania Miast i osiedli „TEREN” Sp. z o.o.
90-005 Łódż, ul. Piotrkowska 56
Autor opracowania: mgr Jan Diehl
Data:
styczeo 2013 r.
2
Spis treści
WSTĘP ............................................................................................................................ 4
1.PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA ....................................................................... 4
1.1 Warunki, jakim powinna odpowiadać prognoza oddziaływania na środowisko
dotycząca projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego .....4
1.2 Cel i zakres opracowania ...............................................................................................6
2. CHARAKTERYSTYKA I FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO .............. 7
2.1 Położenie administracyjne i fizyczno-geograficzne....................................................7
2.3 Warunki klimatyczne ........................................................................................................9
2.4 Wody powierzchniowe i podziemne.......................................................................... 10
2.5 Gleby .............................................................................................................................. 13
2.6 Szata roślinna i świat zwierzęcy ................................................................................... 14
3. STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ................................................................... 17
3.1 Zanieczyszczenie wód powierzchniowych ............................................................... 17
3.2 Zanieczyszczenie wód podziemnych ........................................................................ 19
3.4 Zagrożenie hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym ......................... 21
3.5 Zagrożenie środowiska przez odpady........................................................................ 23
4. OCENA SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCYCH Z PROJEKTOWANEGO
PRZEZNACZENIA TERENÓW W PROJEKCIE MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO SOŁECTWA ZAGÓRZE ............................ 25
4.1 W zakresie zaopatrzenia w wodę ............................................................................... 25
4.2 W zakresie emisji zanieczyszczeń do wód lub do ziemi ........................................... 25
4.3 W zakresie emisji do powietrza .................................................................................... 27
4.4 W zakresie zwalczania odpadów i zanieczyszczenia gleby lub ziemi .................. 28
4.5 W zakresie emitowania hałasu i pól elektromagnetycznych ................................. 28
4.6 W zakresie wykorzystywania zasobów środowiska i niekorzystnego
przekształcania terenu ....................................................................................................... 30
4.7 W zakresie występowania poważnych awarii .......................................................... 31
5. OCENA SKUTKÓW REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA NA CAŁOŚĆ ELEMENTÓW ŚRODOWISKA W ICH
WZAJEMNYM POWIĄZANIU ...................................................................................... 31
5.1 W zakresie przewidywanego oddziaływania na zabytki i dobra materialne ...... 33
5.2 W zakresie oceny zagrożeń dla środowiska z uwzględnieniem wpływu na
zdrowie ludzi, które mogą powstawać na terenie objętym projektem planu lub
innych terenach .................................................................................................................. 33
5.3 W zakresie skutków dla istniejących form ochrony przyrody, obszarów
chronionych lub zmian w krajobrazie .............................................................................. 35
5.4 Ocena przewidywanego oddziaływania na cele i przedmiot Obszarów Natura
2000 ....................................................................................................................................... 36
5.5 W zakresie zgodności z przepisami prawa ochrony środowiska ............................ 37
6. MONITORING REALIZACJI MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO .................................................................................................... 37
7. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ....................................................... 38
8. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW ................................................................ 40
3
WSTĘP
Podstawą opracowania jest umowa zawarta między Burmistrzem Miasta i
Gminy Halinów, a Przedsiębiorstwem Zagospodarowania Miast i Osiedli TEREN
w Łodzi, na wykonanie projektów zmiany Miejscowych Planów
Zagospodarowania Przestrzennego obszarów s tanow iąc yc h
c zęś ć
s kład ow ą M ias ta i Gm iny Hal inów a w s zc zegól noś c i s ołec tw a
(miejscowości) Zagórze, gmina Halinów, stosownie do Uchwały Nr VIII.58.2011
r. Rady Miejskiej w Halinowie, z dnia 31.03.2011 r. wraz z prognozą
oddziaływania na środowisko.
1.PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
Podstawą wykonania prognozy są art. 46 pkt.1 i 51 ust. 2 i 3 oraz art.52 ust.1 i 2,
ustawy z dnia 03.10.2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko – (Dz. U. nr 199 poz.1227z późniejszymi zmianami).
Ponadto w opracowaniu uwzględniono wymogi wynikające z ustaw - z dnia 27
kwietnia 2001 roku - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. nr 25 z 2008 r. poz. 150 –
tekst jednolity, z późniejszymi zmianami), z dnia 18.07.2001r. Prawo wodne (tekst
jednolity Dz. U. z 09.02.2012 r. poz.145) i z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody
(Dz. U. nr 92 poz.880 z późniejszymi zmianami).
1.1 Warunki, jakim powinna odpowiadać prognoza oddziaływania na
środowisko dotycząca projektów miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego
Zgodnie z cytowanymi wyżej przepisami ustawy z dnia 3.10.2008 r. o .......
ocenach oddziaływania na środowisko, prognoza sporządzana dla potrzeb
postępowania w sprawie oddziaływania na środowisko m.in. projektów
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (lub ich zmian),
powinna określać i oceniać między innymi skutki wpływu realizacji ustaleń tych
projektów na elementy środowiska przyrodniczego, ludzi oraz dobra
materialne, a także skutki, które mogą wyniknąć ze zmian istniejącego
przeznaczenia terenów, wprowadzonych przez te projekty.
Ustala się, iż prognoza powinna obejmować obszar objęty projektem
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wraz z obszarami
pozostającymi w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji ustaleń
miejscowego planu. Zatem obszar objęty prognozą nie może być mniejszy od
obszaru objętego miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, co
jest konieczne zważywszy na wzajemne powiązania poszczególnych
elementów środowiska.
Szczegółowe warunki dotyczące zakresu i stopnia szczegółowości prognozy,
do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
sołectwa Zagórze, określili - stosownie do art.57 i 58 ustawy powołanej powyżej
4
w rozdziale 2 – Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie, pismem
nr WIOŚ.I.411.182.2011.JD, z dnia 25.06.2011 r. i Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Mińsku Mazowieckim, pismem nr ZNS-711-17-1/11 z dnia 1.07.2011 r.
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie zwracając uwagę na
konieczność zgodności treści prognozy z wymaganiami art.51 ust.2 ustawy ooś,
dodał iż informacje prognozy, powinny być opracowane stosownie do stanu
współczesnej wiedzy i metod oceny oraz dostosowane do zawartości i stopnia
szczegółowości projektowanego dokumentu, a także etapu przyjęcia tego
dokumentu w procesie opracowywania projektów dokumentów powiązanych
z tym dokumentem. Prognoza winna uwzględniać informacje zawarte w
prognozach oddziaływania na środowisko sporządzonych dla innych,
przyjętych już dokumentów, powiązanych z projektem dokumentu, będącego
przedmiotem postępowania (art. 52 ust. 1 i 2 ustawy ooś).
Natomiast Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Mińsku Mazowieckim,
określił, iż prognoza powinna zawierać:
· informacje o zawartości i głównych celach projektowanego dokumentu
oraz jego powiązań z innymi dokumentami,
· informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
· streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym,
· nazwisko osoby lub osób sporządzających prognozę.
określać, analizować i oceniać:
· istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku
braku realizacji projektowanego dokumentu,
· przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania
bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe,
średnioterminowe i
długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i
negatywne na środowisko, a w szczególności na ludzi, wodę, powietrze,
rośliny, powierzchnię ziemi, krajobraz - z uwzględnieniem zależności między
tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy,
a także:
· przedstawiać rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub
kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko,
mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu.
Wymagania określone przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w
Warszawie i Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Mińsku
Mazowieckim, są w tym przedmiocie zbieżne. Wynikają one bowiem z treści
art. 51 ust. 2 pkt 1-3, a także z art.52 ust.1 i 2 ustawy, o której mowa wyżej w
rozdziale 2, precyzującej szczegółowo zakres treści prognozy oddziaływania na
środowisko.
5
1.2 Cel i zakres opracowania
Celem opracowania jest określenie rodzaju, stopnia oraz zasięgu
przestrzennego
zmian
środowiska,
wywołanych
przez
propozycje
zagospodarowania terenu, ustalone w zapisach projektu zmiany miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego sołectwa Zagórze. Zgodnie z treścią
przepisów, jak i warunków wyszczególnionych powyżej w rozdziałach 2.0 i 2.1,
prognoza ma za zadanie:
· określić (ocenić i analizować) istniejący stan środowiska oraz jego
ewentualne zmiany w przypadku braku realizacji projektowanych
rozwiązań,
· określić pojawiające się zagrożenia wynikające z dopuszczenia przez
projekt planu, innych niż dotychczasowe sposobów użytkowania terenów,
obiektów i instalacji, w szczególności na obszarach objętych
przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
· sprawdzić, czy zostało uwzględnione – znaczące oddziaływanie obiektów
i instalacji, na środowisko i dobra materialne,
· oceniać skutki dla środowiska, wynikające z realizacji projektowanych
zamierzeń, w szczególności dotyczące obszarów chronionych,
· sprawdzić i ocenić przewidywane znaczące oddziaływania – w tym
oddziaływania
bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane,
krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe
oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony środowiska
obszaru gminy i obszarów sąsiednich – w tym także na Obszarach Natura
2000,
· sprawdzić i ocenić w jakim stopniu proponowane działania i
przedsięwzięcia mogą mieć ewentualny niekorzystny wpływ na przyjęte
cele ochrony środowiska zarówno na obszarze sołectwa Zagórze, jak i w
miarę potrzeby w szerszym zakresie,
· sprawdzić i ocenić w jakim stopniu projektowane zamierzenie określiło i
uwzględniło, sposób i zakres wymaganego zapobiegania negatywnym
skutkom oddziaływania na środowisko, jego ograniczania lub konieczności
zastosowania kompensacji przyrodniczej – w szczególności na ochronę
obszarów Natura 2000,
· przedstawiać rozwiązania alternatywne, wobec rozwiązań ujętych w treści
projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
sołectwa Zagórze,
· zawierać informacje o ewentualnym transgranicznym oddziaływaniu na
środowisko,
· zawierać informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu
prognozy,
· zawierać streszczenie w języku niespecjalistycznym.
Ograniczony zakres krajowego monitoringu środowiska nie sięga do poziomu
gmin, a tym bardziej części terenów gmin, więc wykonywanie prognozy
6
oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego o tak małej skali jak powierzchnia jednego z sołectw obszaru
miasta i gminy Halinów, jest z rzeczowego punktu widzenia nie tylko trudne i
niecelowe, lecz nieomal irracjonalne. Jest jednak formalnie konieczne, z uwagi
na potrzebę zmiany miejscowego planu zagospodarowania sołectwa.
2. CHARAKTERYSTYKA I FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
Mając na uwadze, iż jednym z dokumentów, na podstawie których
sporządzono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sołectwa
Zagórze w gminie Halinów, jak i niniejszą prognozę jest aktualne opracowanie
ekofizjograficzne
(dla
potrzeb
projektu
miejscowego
planu
zagospodarowania) – patrz niżej rozdział 9 poz.2, w którym dokonano
szczegółowej analizy charakterystyki i funkcjonowania środowiska na terenie
objętym planem - w rozdziałach 3 i 4 niniejszej prognozy, ujęta została jedynie
synteza tych zagadnień.
2.1 Położenie administracyjne i fizyczno-geograficzne
Sołectwo Zagórze, w gminie Halinów, położone jest w centralnej części
Województwa Mazowieckiego, w bezpośrednim sąsiedztwie Warszawy. Miasto
i Gmina Halinów są jedną z 50 gmin miejsko-wiejskich tego województwa, a
zarazem jedną z dwu gmin miejsko-wiejskich powiatu mińskiego.
Granice sołectwa Zagórze, zawierają załączniki do niniejszego
opracowania. Sołectwo to jest położone w północnym obszarze gminy,
będąc zarazem jednym z jego sołectw granicznych, w związku z czym
graniczy od strony północnej z gminą Zielonka w powiecie wołomińskim, od
strony wschodniej z sołectwem Michałów, od południa z sołectwem Budziska,
a od zachodu z sołectwem Okuniew.
Oś dłuższa obszaru sołectwa Zagórze, zachowuje kierunek E - W i sięga
ponad 1800 m, natomiast długość osi krótszej rozciągającej się na linii N – S,
oscyluje wokół wartości 800 m.
Sołectwo położone jest wzdłuż ważnego szlaku komunikacyjnego w skali
krajowej, tj. odcinka drogi wojewódzkiej – nr 637 Warszawa – Stanisławów –
Węgrów, droga ta na odcinku Zagórza, biegnie ulicą Stanisławowską, a
zarazem północną granicą sołectwa.
Wg regionalizacji fizyczno-geograficznej Polski J. Kondrackiego, sołectwo
Zagórze a tym samym obszar opracowania, pozostaje w całości w obrębie
podprowincji Nizin Środkowopolskich (318) oraz ich - makroregionu Niziny
Środkowomazowieckiej (318.7) i mezoregionu - Równiny Wołomińskiej (318.78).
7
2.2 Budowa geologiczna i rzeźba powierzchni
W głębokim, podłożu równiny wołomińskiej, zalegają utwory prekambryjskiej,
krystalicznej platformy wschodnioeuropejskiej (w szczególności jej obniżenia
podlaskiego), którą tworzą magmowe i metamorficzne skały archaiku i
proterozoiku. Na utworach tych zalegają osady permsko-mezozoiczne,
budujące młodsze - laramijskie synklinorium brzeżne, położone w strefie
krawędziowej (południowo-zachodniej), platformy wschodnioeuropejskiej.
Jego jednostkami geologicznymi niższego rzędu, są – w regionie - laramijska
struktura niecki warszawskiej, wypełniona w stropie osadami jury i kredy oraz
młodsza - trzeciorzędowa niecka mazowiecka.
Utwory permu to mułowce, piaskowce, anhydryty i sól kamienna, których strop
zalega na głębokości około 2700 m. Wyżej zalegający trias, występujący na
głębokości 1500 m, reprezentują piaskowce, mułowce, iłowce i wapienie.
Nad nimi zalegają utwory jury (wapienie, piaskowce, iłowce i mułowce),
których strop występuje na głębokości 920,0 m.
Zalegające na utworach jurajskich – utwory kredowe niecki warszawskiej, to
mułowce i piaskowce oraz kreda, wapienie margliste i margle, których strop w
rejonie Halinowa, zalega na głębokościach od 240 do 260 m. W stropie tym,
okresie orogenezy laramijskiej powstała rozległa, synklinalna depresja
wypełniona utworami paleogenu i neogenu (piętra od eocenu po pliocen),
tworząca Nieckę Mazowiecką. Miąższość utworów trzeciorzędowych, w
Niecce Mazowieckiej, waha się w granicach 200 m.
Utwory czwartorzędowe, tworzące powierzchnię obszaru, są pozostałością
plejstoceńskiej akumulacji glacjalnej, fluwioglacjalnej, rzecznej i eolicznej (są to
gliny zwałowe, piaski wodnolodowcowe i rzeczne oraz żwiry i iły warwowe).
Wypełniają one zagłębienia stropu i rynien powierzchni trzeciorzędowej. Ich
przeciętna miąższość waha się w granicach 60 - 85 m.
Najmłodsze osady holocenu, występują w dnach dolin – Długiej, Mieni, Zązy i
ich dopływów. Ich miąższość wynosi od 0,5 do 2 m. Są to piaski, torfy, mady i
mułki. Struktura geologiczna obszaru opracowania i ukształtowanie jego
powierzchni (patrz niżej) przesądzają, iż nie występują na jego powierzchni
niekorzystne zjawiska w postaci osuwisk lub osiadań terenu - także w obrębie
odcinków dolin. Efektem struktur geologicznych obszaru opracowania, jest
brak występowania dogodnych do eksploatacji kopalin – także pospolitych.
Niemniej na obszarze sołectwa Zagórze, występują miejsca samowolnej
eksploatacji kruszyw.
Cechą charakterystyczną rzeźby powierzchni gminy i sołectwa, jest
równinność. Spadki terenu nie przekraczają 2-5 0/00. Jego polodowcowy
krajobraz, kształtowany głównie w fazach zlodowaceń odrzańskiego i
warciańskiego, podlegał procesom intensywnej denudacji peryglacjalnej, w
8
czasie zlodowacenia północno-polskiego. Doprowadziło to do zrównania
krajobrazów polodowcowych, czego efektem jest słabo urozmaicona, lekko
falista (niekiedy falista), rzeźba powierzchni terenu. Powierzchnia równiny jest
lekko nachylona ku zachodowi i północnemu zachodowi – kierunki te
zachowuje, przecinająca sołectwo dolina Zązy - dopływu głównej rzeki gminy
– Długiej. Powierzchnia sołectwa – rozciąga się wzdłuż północnych stoków
doliny tej rzeki.
Charakterystyczne jest też występowanie ciągów wydm w dolinie Zązy. rejony
dzielące Równinę Wołomińska od tarasów doliny Wisły). Wydmy te występują
także jako izolowane wzniesienia. Ich kształt – łukowy lub paraboliczny i
ukierunkowanie, są dowodem występowania przeważających zachodnich
wiatrów. Wydmy te wznoszą się do 15 m, ponad otaczające je tereny,
dochodząc do wysokości bezwzględnej - 120 m.n.p.m. U ich podnóży częste
są lokalne, deflacyjne, obecnie podmokłe zagłębienia, w których wytworzyły
się zabagnienia i torfowiska.
Dno doliny Zązy, przebiegające przez południowe tereny sołectwa, wyniesione
jest w części wschodniej na 108 m.n.p.m, a w części zachodniej na 105
m.n.p.m. Powierzchnie północnych stoków tej doliny, osiągają maksymalne
wyniesienia w granicach od 113,0 do 110,0 m.n.p.m. (w rejonie północnej
granicy obszaru). Wyniesienia te to kulminacje wydm, porośniętych lasem,
ciągnących się równolegle do doliny Zązy. Najwyższy punkt obszaru sołectwa –
113,6 m.n.p.m. (wydma), położony jest w osi ulicy Stanisławowskiej – w
północno-wschodnim krańcu obszaru. Punkt najniższy znajduje się w miejscu, w
którym Ząza przecina zachodnią granicę obszaru – 105,4 m.n.p.m.
2.3 Warunki klimatyczne
Wg regionalizacji klimatycznej Polski E. Romera, sołectwo Zagórze, położone
jest na obszarze Krainy Wielkich Dolin. Natomiast wg A.Wosia, znajdują się one
w XVIII – Środkowomazowieckim regionie klimatycznym.
Klimat obszaru, jest klimatem umiarkowanym. Położenie regionu na Nizinie
Środkowomazowieckiej, decyduje o podstawowych cechach klimatu – jest to
strefa dużej zmienności warunków pogodowych, świadczącej o znacznym
powiązaniu z warunkami pogodowymi terenów położonych na północny
wschód od obszaru opracowania.
Rozkład temperatur powietrza, wiąże się z położeniem w obszarze wpływów
klimatu kontynentalnego, a w części z wpływów morza Bałtyckiego. Na
przeważającym obszarze gminy, średnia roczna temperatura powietrza sięga
od około 7,5o do 7,8oC. Średnia temperatura roku na całym obszarze Niziny
Środkowomazowieckiej w latach najcieplejszych przekracza 9 C, a w
sołectwie oscyluje wokół wartości 8oC.
Wiatry wiejące w regionie z kierunku zachodniego i południowo –
zachodniego stanowią 33,1 %, wiatry o kierunku południowo – zachodnim
9
stanowią 18,8 %, wiatry północno – wschodnie, wschodnie i południowo –
wschodnie - 33,6 %, północne 5 % i południowe 9,1 %. Latem i jesienią
dominują wiatry zachodnie (W), wiosną znaczny udział mają wiatry z sektora
północnego (NW,N), w zimie częste są wiatry południowo-wschodnie (SE).
Średnie roczne sumy opadów z wielolecia bardzo rzadko osiągają 550 mm,
podczas gdy w Halinowie sięgają średnio 575 mm. W przebiegu rocznym
większy udział mają opady półrocza letniego – 63.3% sumy rocznej.
Najintensywniejsze zachmurzenie występuje w listopadzie i grudniu. Roczne
maksimum zachmurzenia ogólnego notowane jest w grudniu i wynosi od 76 do
80% dni w miesiącu.
Wielkości średnie roczne zachmurzenia z wielolecia wahają się od 60 do 70%.
Średnie roczne wilgotności względnej powietrza na obszarze opracowania, wg
danych z wielolecia 1931-60, wahają się w granicach 78 - 82%. W regionie
wartość tego wskaźnika wzrasta z południowego zachodu na północny
wschód.
2.4 Wody powierzchniowe i podziemne
Gmina Halinów położona jest w całości w granicach zlewni (dorzecza) dwu
rzek:
·
Długiej, rzeki IV rzędu, jednego z prawobrzeżnych, mazowieckich
dopływów Kanału Żerańskiego, a tym samym jednego z lewobrzeżnych
dopływów Narwi – w granicach tej zlewni, znajduje się obszar sołectwa
Zagórze,
·
Mieni, rzeki III rzędu, jednego z prawobrzeżnych dopływów Świdra.
Tym samym miasto, gmina i obszar opracowania, należą do prawobrzeżnej
części zlewni Wisły środkowej.
Długa, zwana w swym dolnym biegu Kanałem Markowskim lub Zązą, rzeka IV
rzędu – prawobrzeżny dopływ Kanału Żerańskiego (a poprzez ten kanał –
lewobrzeżny dopływ Narwi), jest główną osią hydrograficzną obszaru gminy. W
swym górnym biegu, rzeka kieruje się na zachód, a – w swym biegu
środkowym, przecinając tereny gminy Halinów zmienia kierunek na WNW, by
na swym odcinku ujściowym ponownie powrócić do kierunku zachodniego.
Na odcinku gminy Halinów, w 30 km swego biegu, tworzy kompleks
hodowlanych stawów rybnych.
Dolina rzeki jest słabo zarysowana, zbudowana z piasków lodowcowych, glin
zwałowych i piasków wydmowych. Obszar zlewni rzeki, głównie w jej części
północnej, zajmują w 70% mokradła lub łąki na torfach, częściowo
zmeliorowane, pocięte gęstą siecią jej krótkich, bezimiennych dopływów.
10
Długość rzeki – 48,58 km, w tym 12,34 km w granicach gminy Halinów.
Powierzchnia zlewni 254,42 km 2.
W granicach miasta i gminy Halinów Długa odbiera trzy znaczniejsze dopływy
(V rzędu):
· dopływ spod Poręby – prawobrzeżny o długości 10,31 km, uchodzący do
Długiej, na terenie Długiej Kościelnej,
· Zązę - prawobrzeżny o długości około 18,58 km (w tym 6,85 km w granicach
gminy), uchodzący do Długiej w km 24,17 jej biegu, w Okuniewie, na
wysokości około 101 m.n.p.m, Powierzchnia zlewni rzeki 37,21 km2. Odcinek
dolnego biegu Zązy, długości około 1250 m, przecina południowe tereny
sołectwa Zagórze, na kierunku E – W,
· dopływ z Aleksandrówki – lewobrzeżny o długości 7,1 km, uchodzący do
Długiej w miejscowości Cisie.
Przepływy Długiej w roku hydrologicznym 1986 (wodowskaz Zielonka w 9,8 km
jej biegu, powierzchnia zlewni w przekroju wodowskazu – 234 km2), są
następujące (m3/s):
· wartości uśrednione: SQ – zima – 2,66, lato – 0,52, rok – 1,58
· wartości ekstremalne: WQ – 3,16 – 24,0. NQ – 0,24 – 0,58.
Tereny sołectwa Zagórze – w szczególności jego tereny użytkowane rolniczo,
są w całości zmeliorowane. Na terenach tych funkcjonuje gęsta sieć rowów
melioracyjnych połączona z korytem Zązy – rzeka na odcinku sołectwa, jest
włączona w system melioracyjny obszaru.
W toku kolejnych nowelizacji ustawy Prawo Wodne (patrz wyżej, rozdział 1.1),
dokonano zasadniczych zmian jej treści w zakresie ochrony przed powodzią,
wprowadzając nowy Dział Va ustawy, zawierający rozstrzygnięcia w tym
zakresie. Tak więc – stosownie do brzmienia art. 88a, ochrona przed powodzią
jest zadaniem organów administracji rządowej i samorządowej.
Natomiast art.88b określa, że dla obszarów dorzeczy przygotowuje się wstępną
ocenę ryzyka powodziowego, którą przygotowuje (art.88c) Prezes Krajowego
Zarządu Gospodarki Wodnej i która winna m.in. zawierać określenie obszarów
narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, dla których – stosownie do art.
88d i 88e, sporządza się mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka
powodziowego (wykonawca – Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej
– art.88f). Mapy te – stosownie do dyspozycji art. 88f ust. 4 – przekazywane są
właściwym wójtom (burmistrzom lub prezydentom miast), przez dyrektorów
regionalnych zarządów gospodarki wodnej.
Natomiast zgodnie z art.88f ust 5 – przedstawione na mapach zagrożenia
powodziowego oraz mapach ryzyka powodziowego granice obszarów
11
narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, uwzględnia się m. in. w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Równocześnie w treści art. 88k rozstrzygnięte zostało, iż ochronę ludzi i mienia
przed powodzią, realizuje się w szczególności m. in. przez kształtowanie
zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych lub terenów zalewowych.
Jak dotąd Dyrektor RZGW w Warszawie nie przekazał Burmistrzowi miasta i
gminy Halinów map zagrożenia powodziowego obszaru. Stąd też, tereny
szczególnego zagrożenia powodziowego w gminie, zostały określone na
podstawie wykonanego w 2006 r. przez RZGW – „Studium dla potrzeb planów
ochrony przeciwpowodziowej – rzeka Długa”. Tereny te (obejmujące zasięgi
tzw. wody stuletniej), obejmują w części obszar sołectwa Zagórze, położony w
dolinie Zązy (patrz załącznik). Wody stojące obszaru opracowania, to
niewielkie zbiorniki wodne, potorfowiskowe lub wypełnione wodą wyrobiska
poeksploatacyjne.
Zgodnie z podziałem hydrogeologicznym Polski B.Paczyńskiego, gmina i miasto
Halinów oraz obszar opracowania, znajduje się w regionie Mazowieckim i
podregionie Środkowomazowieckim (centralnym), międzyrzecza Wisły i Narwi.
Gmina, Miasto i ich region, wchodzą także w granice dwu krajowych
Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) - oraz w granice obszarów
ich najwyższej (ONO) lub wysokiej (OWO) ochrony. Są to:
· GZWP nr 215A Subniecka Warszawska, część centralna, o
powierzchni
2
17500 km , gromadzącego wody trzeciorzędowe – porowe, o zasobach
szacowanych w wysokości 145 tys. m3/dobę,
· GZWP nr 222 Dolina Środkowej Wisły (Warszawa-Puławy), o powierzchni 2085
km2, gromadzącego wody czwartorzędowe – porowe, o zasobach 1000 tys.
m3/dobę.
Podstawowym użytkowym piętrem wodonośnym obszaru miasta i gminy
Halinów oraz sołectwa Zagórze, jest występujące na całym obszarze, piętro
czwartorzędowe. Gromadzi wody typu porowego. W pionowym profilu
geologicznym piętra czwartorzędowego – występują
trzy poziomy
wodonośne:
przypowierzchniowy,
międzymorenowy
–
powszechnie
eksploatowany i podmorenowy.
System wodociągowy miasta i gminy Halinów, oparty jest o trzy ujęcia wód
czwartorzędowych. Ujęciom tym towarzyszą stacje uzdatniania wody. Ich
zadaniem jest redukcja ponadnormatywnych ilości jonów manganu i żelaza w
wodach czwartorzędowych (mangan i żelazo - ponadnormatywnie obecne w
tych wodach są pochodzenia geogenicznego) oraz dezynfekcja wody.
Jedno z nich - Ujęcie w Okuniewie, o wydajności (zasoby dyspozycyjne wody
zatwierdzone w kategorii „B”) – 50 m3/h, zaopatruje w wodę miejscowości
(sołectwa): Budziska, część Długiej Szlacheckiej, Michałów, Okuniew i Zagórze.
Produkcja wody wynosi średnio nieomal 700 m3/dobę. Ujęcie posiada
wyznaczoną strefę bezpośredniej ochrony. Towarzysząca ujęciu Stacja
12
Uzdatniania Wody, wyposażona m.in. w zbiornik wyrównawczy o pojemności
300 m3 i 3 pompy sieciowe o wydajności 71,3 m3/h.
Kontrolowana eksploatacja ujęcia – utrzymywana w granicach wielkości
określonych w pozwoleniach wodno-prawnych, nie powoduje szkód w
środowisku hydrogeologicznym regionu.
Systematycznie rozbudowywana miejska i gminna sieć wodociągowa
(magistralna i rozdzielcza), osiąga długość ponad 138 km. Ilość mieszkańców
korzystających z sieci wodociągowej szacowana jest na ponad 10 370 osób.
Wody geotermalne
Wg Atlasu Geosynoptycznego Polski – miasto, gmina Halinów i obszar
opracowania, położone są w granicach 2.1 polskiego okręgu geotermalnego
– grudziądzko - warszawskiego (70 tys. km2), w którym wody geotermalne
występują w utworach mezozoicznych (jurajskich i kredowych). Łączna
wielkość zasobów wód tego zbiornika, oceniana jest na 2766 km 3 wód
zawierających energię cieplną równoważną 9835 milionów ton paliwa
umownego (średnio 44 mln m3 wody/km2, czyli 168 tys. ton paliwa umownego
na kilometr kwadratowy).
Temperatury wód w stropie utworów dolnokredowych w synklinorium
pomorsko-warszawskim, nie przekraczają 40-50o. Natomiast wody zalegające
w utworach dolnej jury (poniżej 2000 m), charakteryzują się temperaturami 40-80o.
2.5 Gleby
Na materiał glebotwórczy obszaru miasta, gminy i regionu, składają się
zarówno budowa geologiczna, jak i warunki wodne w gruncie, a w mieście
głównie działalność człowieka. Zespół tych warunków i działań wytworzył
przeważające na obszarze miasta i gminy, jednostki typologiczne gleb - gleby
bielicowe i pseudobielicowe, stanowiące ponad 35% gleb w gminie. Z kolei
gleby brunatne - wyługowane i kwaśne – to 22,8% powierzchni gminnych gleb.
Znaczny udział mają także gleby organiczne – 20%, a wśród nich gleby
murszowo mineralne i murszowate – 14,5%. Gleby mułowe, torfowe i murszowotorfowe, murszowo mineralne i murszowate zajmują łącznie 20% powierzchni
gminy. Największe obszary tych gleb występują w centralnej i północnej części
gminy (w dolinach Długiej, Zązy i Mieni), w Budziskach, Długiej Kościelnej,
Michałowie i Zagórzu. Czarne ziemie zajmują łącznie 17,6% powierzchni, z
dominującym udziałem czarnych ziem zdegradowanych.
Dominujące gleby bielicowe i pseudobielicowe występują na całym obszarze
opracowania. Tworzą one zwarte kompleksy w centralnej i wschodniej części
gminy, często jako mozaika z czarnymi ziemiami.
13
Dominują zatem w gminie gleby słabe i średniej jakości, należące do
kompleksów glebowo rolniczych– żytniego dobrego (5,8% gleb gminy) i
żytniego słabego (15,59%) oraz kompleksów – zbożowo-pastewnego mocnego
(3,33%) i zbożowo-pastewnego słabego (17,63% gleb gminy).
Przydatność rolnicza gleb obszaru miasta i gminy (gruntów rolnych i użytków
zielonych), wynikała i wynika z klasyfikacji bonitacyjnej tych gleb. Klasyfikacja
ta – obejmująca te obszary gminy, na których dominuje funkcja rolnicza, jest
następująca:
Klasa
bonitacyjna
Grunty orne
Użytki
zielone
III
IV
V
VI
123,9
27,1
934,4
609,5
1128,6
787,5
648,1
63,7
Powierzchnia nieużytków w gminie sięga 5225 ha.
2.6 Szata roślinna i świat zwierzęcy
Wg regionalizacji geobotanicznej Szafera i Pawłowskiego, miasto i gmina
Halinów, położone są na obszarach Działu Bałtyckiego, Poddziału Pasa
Wielkich Dolin, Krainy Mazowieckiej i Okręgu Warszawskiego.
Lasy i grunty zadrzewione zajmują w gminie Halinów powierzchnię 1223 ha, z
czego 938 ha (77 %) to lasy prywatne. Pozostałe143,08 ha (12%), to lasy
stanowiące własność Skarbu Państwa. Oznacza to, że lesistość obszaru wynosi
19,4 % (powiatu – 21,1%, województwa - 22,3%, kraju - 28,9%).
Naturalnymi siedliskami gminy są subkontynentalne bory mieszane (QuercoPinetum i Serratulo-Pinetum). Największymi kompleksami leśnymi są w gminie
lasy Chobotu i Hipolitowa (w większości prywatne). W sołectwie Zagórze,
większe powierzchnie leśne występują w środkowej, północnej i wschodniej
części obszaru. Lasy te – w szczególności lasy sołectwa Zagórze, to w całości
lasy ochronne.
Obok lasów – występują w gminie i sołectwie Zagórze, następujące
zbiorowiska roślinne:
· roślin uprawnych i towarzyszących im chwastów,
· roślin przybrzeżnych, właściwych dla terenów stale wilgotnych,
występujące wzdłuż rzek, cieków i zbiorników wodnych, a także w
śródpolnych zagłębieniach,
· roślin terenów ogrodniczych i sadowniczych.
Obszar gminy i opracowania, nie wchodzi w granice elementów Krajowej
Sieci Ekologicznej ECONET – Polska, stanowiącej część składową Europejskiej
14
Sieci Ekologicznej „ECONET”. Teren gminy nie wchodzi także w skład obszarów
NATURA – 2000, zarówno funkcjonujących już w Polsce, jak i projektowanych
(ochrony siedlisk i ochrony ptaków). Najbliżej wobec gminy Halinów i sołectwa
- położonymi obszarami Natura 2000 są Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk
(SOO), mające znaczenie dla wspólnoty: Poligon Rembertów o kodzie PLH
140034, znajdujący się o około 10 km w kierunku zachodnio-północnozachodnim, Dolina Środkowego Świdra o kodzie PLH 140025 – o około 10 – 12
km na południe i Ostoja Nadbużańska - kod PLH 140011, oddalony o około 30
km w kierunku północnym oraz Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków (OSO) –
Dolina Środkowej Wisły – kod PLB 140004, oddalony o około 11 km w kierunku
zachodnim, a także oddalone o około 30 km ku północy: Dolina Dolnego Bugu
– kod PLB 140001 i Dolina Dolnej Narwi o kodzie PLB 140014.
Ponadto obszar gminy i opracowania, nie znajduje się w granicach parków
krajobrazowych województwa mazowieckiego, nie ma także na tym obszarze
rezerwatów przyrody.
Natomiast w granicach obszaru gminy, poddawanego intensywnej,
wieloletniej antropopresji, występuje forma prawnej ochrony przyrody Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu.
Warszawski
Obszar
Chronionego
Krajobrazu,
został
powołany
rozporządzeniem b. Wojewody Warszawskiego z dnia 29.08.1997 r. Zajmuje
powierzchnię 148409,1 ha, obejmuje części lub całość 10 powiatów regionu
warszawskiego – m.in. mińskiego, w tym także część terenów gminy Halinów.
Przebieg granic Warszawskiego OChK, na terenie gminy Halinów, określa
załącznik nr 5 do rozporządzenia Nr 3/2007 Wojewody Mazowieckiego. Obszar
ten wkracza na tereny gminy, czterema enklawami, które zajmują w gminie
Halinów - 3258ha (52% powierzchni gminy). Jedna z nich, obejmuje północnowschodnie tereny gminy (około 25% jej powierzchni), tj. grunty miejscowości
Budziska, Chobot, Desno, Długa Szlachecka Wschodnia, Kamionek, Michałów i
Zagórze. W skład tej enklawy wchodzi nieomal cały obszar sołectwa Zagórze z
wyjątkiem pasa terenu o szerokości około 200 m, przylegającego do
zachodniej granicy sołectwa. Na terenach tych – stosownie do § 6 ust.1
rozporządzenia Nr 3/07 Wojewody Mazowieckiego, wdrożone zostały
następujące zakazy w zakresie gospodarowania przestrzenią (generalnie
tożsame z zakazami sprecyzowanymi w art. 24 ustawy o ochronie przyrody):
1) zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych
schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego
połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną
gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką,
2) realizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na
środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko,
15
3) likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i
nadwodnych,
jeżeli
nie
wynikają
one
z
potrzeby
ochrony
przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa Ruchu drogowego lub
wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy
urządzeń wodnych,
4) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz
skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także
minerałów i bursztynu,
5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z
wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym,
przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budową,
odbudową, naprawą lub remontem urządzeń wodnych,
6) dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż
ochrona przyrody lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i
leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka,
7) likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów
wodno-błotnych,
8) lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 20 m od linii
brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń
wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki
rolnej, leśnej lub rybackiej.
Dolina Zązy (patrz wyżej, rozdział 3.4) i występujące na jej terenie wydmy,
łącznie z powierzchniami leśnymi, są terenami o największym stopniu
naturalności, a równocześnie o najwyższej różnorodności biologicznej w
sołectwie. Cenne przyrodniczo - tworzą podstawową strukturę ekologiczną
obszaru. Tarasy zalewowe rzeki, zajęte są w części także przez trwałe użytki
zielone – łąki i pastwiska, pokryte wielogatunkowymi zbiorowiskami roślinnymi,
w tym murawami napiaskowymi (Festuco-Elymetum arenarii) i
borem
chrobotkowo – sosnowym na wydmach Zagórza.
Na terenach tych zbiorowisk, występują w Zagórzu (nielicznie), stanowiska
gatunków roślin naczyniowych, podlegających całkowitej lub częściowej
ochronie. Są to: barwinek pospolity (Vinca minor), kocanka piaskowa
(Helichrysum arenarium) i konwalia majowa (Convallaria maialis).
Natomiast w granicach opracowania, nie występują tereny projektowanych w
gminie użytków ekologicznych lub pomników przyrody.
Mimo intensywnej presji antropogenicznej, której podlegał (i podlega nadal),
obszar miasta, gminy i opracowania – w ich granicach zachowało się
bogactwo form biosfery, wyrażające się różnorodnością siedlisk (patrz wyżej),
wraz z towarzyszącymi im licznymi gatunkami fauny, znajdującymi dogodne
warunki bytowania.
16
Niezależnie zaś od tego - człowiek poprzez swą wieloletnią obecność, stworzył
siedliska tych gatunków fauny, które dostosowały się do swoistego – miejskiego
i podmiejskiego układu biocenotycznego. Wśród owadów, są to pospolite
szkodniki: mól ubraniowy (Tineolla biselliella), prusak (Blatella germanica) i
karaluch (Blatta orientalis).
Najbardziej typowymi ssakami takich siedlisk są: szczur wędrowny (Rattus
norvegicus), mysz domowa (Mus musculus) i kuna domowa Martes foina). Na
nie zabudowanych terenach obecny jest kret (Talpa europaea), jeż (Erinaceus
europaeus), oraz ryjówka – aksamitna (Sorex araneus) i malutka (S.minutus),
nornica (Clethrionomys glareolus), wiewiórka (Sciurus vulgaris), a także
nietoperze.
Wolno żyjące ssaki – obecne w lasach, polach i wodach regionu to: lis (Vulpes
vulpes), sarna (Capreolus capreolus), wydra (Lutra lutra) i zając (Lepus
europaeus). Wśród ptaków - ilość gatunków zaobserwowanych (z których tylko
część gniazduje), w granicach gminy, sięga 146. Prócz pospolitych – gawrona
(Corvus frugilegus), jerzyka (Apus apus), kawki (Corvus monedula), sikory
bogatki (Parus major), sroki (Pica pica), wróbla domowego (Passer
domesticus), gołębia miejskiego (Columba livia f. domestica) i szpaka (Sturnus
vulgaris), spotykane tu są gatunki charakterystyczne dla pozostających w
bliskim i dalszym sąsiedztwie - Obszarów Natura 2000 – OSO – Doliny Dolnego
Bugu, Doliny Dolnej Narwi i Doliny Środkowej Wisły oraz terenów podmokłych i
lasów, patrz wyżej. Dla gatunków tych, z których 136 podlega całkowitej
ochronie, a 27 - wg Dyrektywy EWG - wymaga szczególnej ochrony – stawy w
Długiej Kościelnej i ich otoczenie, doliny Długiej i Zązy, łąki, tereny podmokłe i
torfowiska oraz lasy gminy i obszaru opracowania, są dogodnymi siedliskami.
Gady regionu, reprezentowane są przez jaszczurki – zwinkę (Lacerta agilis) i
żyworodną (L. vivipara), zaskrońca (Natrix natrix) i żmiję zygzakowatą (Vipera
berus). Występujące płazy to kumak nizinny (Bombina bombina), ropuchy szara (Bufo bufo) i zielona (Bufo viridis), traszka zwyczajna (Triturus vulgaris) i
żaby – trawna (Rana temporaria), moczarowa (R. arvalis) i rzekotka drzewna
(Hyla arborea).
3. STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
3.1 Zanieczyszczenie wód powierzchniowych
Miasto i gmina Halinów dysponują niepełnym, sukcesywnie rozbudowywanym
i modernizowanym, systemem sieci kanalizacji sanitarnej. Jest to jak dotąd,
system grawitacyjny. Główne kolektory sanitarne oraz kanalizacyjna sieć
rozdzielcza, pokrywają w praktyce obszar miasta oraz sąsiadujących z miastem
sołectw – Długiej Kościelnej, Hipolitowa i Józefina.
17
Długość sieci kanalizacji sanitarnej sięga ponad 40 km (2010 r.), co pozostaje w
rażącej dysproporcji do długości sieci wodociągowej (patrz wyżej, rozdział
3.4). Przepustowość i stan techniczny istniejących kolektorów i kanałów, są
wystarczające do przejęcia ilości ścieków wytwarzanych w zasięgu systemu.
Mieszkańcy gminy pozostający poza zasięgiem sieci kanalizacyjnej (w tym
mieszkańcy
sołectwa
Zagórze),
odprowadzają
ścieki
albo
do
bezodpływowych, okresowo opróżnianych zbiorników (ich szczelność nie we
wszystkich wypadkach odpowiada wymogom technicznym i prawnym), albo
też odprowadza je w niedozwolony sposób do wód powierzchniowych lub
ziemi. Ścieki ze zbiorników – w wyniku zawieranych umów, wywożone są do
punktu zlewnego, funkcjonującego na terenie miejskiej oczyszczalni ścieków.
Oczyszczalnia ta – zlokalizowana przy ulicy Spacerowej, na lewym –
południowo-zachodnim brzegu Długiej (w km 29,630 biegu rzeki), jest
oczyszczalnią mechaniczno-biologiczną, o docelowej przepustowości
maksymalnej 1814 m3/dobę i średniej 1214m3/dobę oraz
wydajności
obliczanej na 5170 RLM. Oczyszcza ona 100% ścieków miejskich,
przejmowanych
przez
kanalizację
(także
dostarczanych
wozami
asenizacyjnymi). Oczyszczalnia ta, figuruje w treści Krajowego Programu
Oczyszczania Ścieków Komunalnych, zaktualizowanego przez Radę Ministrów
w dniu 1.02.2011 r. – wg którego termin spełnienia przez miasto całości
wymagań w zakresie oczyszczania ścieków, został określony na rok 2010, a w
zakresie rozbudowy kanalizacji na 2015 rok. Wg krajowego programu
oczyszczalnia o wydajności 8093 RLM, ma docelowo obsługiwać aglomerację
Halinów (powołaną rozporządzeniem nr 120 Wojewody Mazowieckiego z dnia
14.10.2005 r.). Wg programu – długość sieci kanalizacyjnej – przewidywanej do
wybudowania (do 2015 r.) wynosi 10,2 km, a długość sieci przewidzianej do
zmodernizowania – 2,0 km (rzeczywiste potrzeby w tym zakresie szacowane są
na ponad 30 km).
Na terenie miasta, gminy i sołectwa Zagórze brak zorganizowanego systemu
sieci kanalizacji deszczowej. Toteż odbiornikami ścieków deszczowych są rowy
przydrożne (przyuliczne) i melioracyjne. Końcowymi odbiornikami ścieków
deszczowych obszaru, są Długa i jej dopływy.
W tej sytuacji - bezpośrednimi źródłami zanieczyszczeń wód powierzchniowych i
podziemnych rejonu miasta i gminy (w tym także sołectwa Zagórze), są przede
wszystkim nieszczelne zbiorniki do gromadzenia ścieków i niekontrolowane
odprowadzanie ścieków do wód i ziemi oraz „dzikie” składowiska odpadów.
Natomiast na niekorzystny – w okresie do 2011 r. stan Długiej i jej dopływów –
w tym Zązy, wpływały w znacznym stopniu, także zanieczyszczenia obszarowe,
doprowadzane z powierzchni górnej, położonej powyżej miasta i gminy –
typowo rolniczej zlewni rzeki oraz jej dopływów (tj. zanieczyszczenia zawarte w
wodach infiltrujących do gruntu oraz w wodach spływających
powierzchniowo do cieków, z terenów użytków rolnych, leśnych, nieużytków i
innych terenów nieskanalizowanych, wskutek stosowania nawozów
naturalnych i sztucznych oraz środków ochrony roślin).
18
Efektem niedostatecznie rozbudowanej sieci kanalizacyjnej obszaru
opracowania, jest stały, nie zadawalający stan czystości głównego odbiornika
ścieków tj. Długiej. Badania jakości wód rzeki (brak badań jakości wód Zązy),
wykonywane w okresie lat 2000/2011 r. prowadzone w tzw. sieci monitoringu
regionalnego wykazywały i wykazują:
w 2000 r. ponadnormatywne zanieczyszczenie rzeki (oceniane wg tzw.
starej klasyfikacji), przy czym o takiej klasyfikacji decydowały wówczas
przede wszystkim substancje biogenne, co świadczyło o obecności w
wodach rzeki, zanieczyszczeń charakterystycznych dla ścieków
sanitarnych,
w latach 2004/2006, wody Długiej kwalifikowane były (wg tzw. nowej
klasyfikacji), w IV – niezadowalającej i V - złej klasie czystości,
w latach 2010/2011 wody Długiej badane w punktach pomiarowokontrolnych w Zielonce i Kobiałce, w zakresie ich stanu fizykochemicznego,
wykazały ogólny zły stan rzeki (warunki tlenowe i klasa elementów fizykochemicznych pozostają PPD).
3.2 Zanieczyszczenie wód podziemnych
Zagrożenie i degradacja wód podziemnych, występują zarówno na obszarze
opracowania, jak i w skali szerszej – gminnej, powiatowej i regionalnej. Jest ono
wywoływane przez brak pełnych systemów kanalizacyjnych w regionie,
zanieczyszczenie wód powierzchniowych oraz brak pełnych - skutecznych
systemów unieszkodliwiania odpadów
Czynniki te stanowią o źródłach
zanieczyszczeń, przenikających do wód powierzchniowych lub ziemi - a tym
samym do wód podziemnych, jak i o przyczynach tych niekorzystnych zjawisk.
Zagrożeń tych nie usuwa, istnienie naturalnych barier geologicznych,
utrudniających infiltrację zanieczyszczeń do wód podziemnych (patrz rozdziały
3.2 i 3.4).
Dodatkowe zagrożenia pośrednie, związane są z rolniczym użytkowaniem
terenów. Dotyczy to stosowania nawozów i środków ochrony roślin.
Jakość użytkowego – czwartorzędowego poziomu wodonośnego – jest w
okresie ostatnich 30 lat, systematycznie badana (na terenie miasta i gminy
brak punktu pomiarowego).
Generalnie stwierdza się, że zawartość
poszczególnych składników w wodach podziemnych nie ulega poważniejszym
zmianom.
Badania wykonywane w okresie lat 2007 – 2010 wód czwartorzędowych
regionu, wykazują niezmiennie III – zadawalająca klasę czystości, przy czym
decydującą przyczyną takiej klasyfikacji tych wód, jest podwyższona
zawartość jonów Fe i Mg. Przekroczenia te (w stosunku do obowiązujących
norm dla wód pitnych), są pochodzenia geogenicznego. Eksploatowane
wody czwartorzędowe, odznaczają się także niską mineralizacją (195-792
mg/dm3).
19
W sumie zagrożenie wód podziemnych wynika stąd, że:
·
·
Obszar miasta i gminy (w tym także obszar opracowania), nie dysponuje
pełnym systemem sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej. Ścieki sanitarne i
deszczowe rejonu, są zatem istotnym źródłem zanieczyszczenia wód
powierzchniowych, a w konsekwencji podziemnych, zasilających ujęcie
miejskie.
Zabudowa obszaru, pozostająca poza zasięgiem niedostatecznie
rozbudowanej, miejskiej i gminnej sieci kanalizacyjnej - sanitarnej, nie w
pełni wyposażona w lokalne i skuteczne systemy unieszkodliwiania ścieków,
stwarza zagrożenie dla stanu czystości wód eksploatowanych przez ujęcia
tychże wód.
3.3 Stan zanieczyszczenia powietrza
W gminie (i mieście) Halinów (podobnie jak w kraju), o stanie zanieczyszczenia
powietrza, decydują następujące rodzaje emisji:
· punktowa – powodowana przez zorganizowane źródła, jako wynik
energetycznego
spalania
paliw
i
przemysłowych
procesów
technologicznych,
· liniowa – komunikacyjna, powodowana przez transport samochodowy i
lotniczy,
· powierzchniowa (z reguły niska), powodowana przez zanieczyszczenia
energetyczne (komunalne) pochodzące ze spalania paliw w zbiorczych
lub lokalnych kotłowniach, piecach i paleniskach domowych.
Przeważający rodzaj emisji zanieczyszczeń, w obszarze sołectwa Zagórze, to
emisja niska, powierzchniowa - pochodząca z energetycznego spalania
paliw. Spowodowana jest głównie pracą lokalnych kotłowni obiektów
przemysłowych, obiektów użyteczności publicznej oraz jednorodzinnych
budynków mieszkalnych, opalanych głównie węglem i jego pochodnymi
(koks, miał), w części zaś olejem opałowym, gazem przewodowym lub
drewnem. Znaczny udział w tej emisji mają także liczne paleniska domowe,
korzystające wyłącznie z węgla.
Miasto i gmina są w części wyposażone w rozdzielczą sieć gazową średniego
ciśnienia. Sieć ta o długości ponad 70 km, nie obejmuje terenów sołectwa
Zagórze. W sumie, głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza w mieście,
gminie i obszarze opracowania - są prócz nielicznych zbiorczych i licznych
indywidualnych (lokalnych) kotłowni, także paleniska domowe i piece, w
których nośnikami energii jest przede wszystkim węgiel i jego pochodne. Jako
źródła niskiej emisji są one w lokalnej skali uciążliwe dla sąsiadującej z nimi
zabudowy, a co najistotniejsze wpływają na pogorszenie warunków
aerosanitarnych obszaru. Z kolei emisja punktowa – powodowana przez
20
zakłady przemysłowe i liniowa – powodowana przez pojazdy spalinowe,
poruszające się po ulicach (drogach obszaru opracowania), nie wywierają
zasadniczego wpływu na warunki aerosanitarne obszaru (jakkolwiek wpływ
emisji liniowej - czyli także niskiej, może – w określonych warunkach
atmosferycznych, kumulować się z miejsko-gminną emisją niską, powodując
wzrost stężeń zanieczyszczeń i wynikające stąd uciążliwości).
Strefa siedlecko-mińska województwa mazowieckiego o powierzchni 5893 km2
i kodzie PL 14.17.z.05 (w granicach której pozostaje miasto, gmina Halinów i
obszar opracowania), ze względu na kryteria ochrony zdrowia – jest
kwalifikowana do klasy C, co skutkuje obowiązkiem wykonania (dla obszaru
strefy), programu ochrony powietrza. Równocześnie, strefa ta, została
zaliczona do obszarów wskazanych do wzmocnienia systemu oceny stanu
powietrza, wg kryterium ochrony zdrowia, ze względu na przekroczenia
wartości pyłu PM-10, i benzo(a)pirenu w pyle PM 10.
Jest to wynik wykonanych przez WIOŚ w Warszawie w latach 2008, 2009 i 2010,
rocznych ocen jakości powietrza w województwie, które pozwoliły ustalić, iż w
strefie siedlecko-mińskiej,
nie stwierdza się wprawdzie przekroczeń
dopuszczalnych norm stężeń SO2, NO2, NOx, CO, C6H6, arsenu, kadmu, niklu i
ołowiu w pyle PM10, ale przekroczenia takie występują w stężeniach pyłu
PM10 i benzoapirenu B(a)p - w pyle PM10. Jest to kolejny dowód
znaczącego wpływu niskiej – powierzchniowej (w części także
komunikacyjnej) emisji, na stan czystości powietrza w granicach strefy, tzn.
przede wszystkim w granicach miast tej strefy.
Ze względu na kryteria ochrony roślin, strefa siedlecko-mińska, została
zakwalifikowana do klasy A.
Wyjątek stanowią stężenia ozonu (O3) – były i są one przekraczane wg
kryterium ochrony zdrowia i ochrony roślin, na terenie całego województwa.
Działania naprawcze prowadzące do ograniczenia emisji ozonu, a w
konsekwencji do obniżenia imisyjnych wartości stężeń tego zanieczyszczenia,
znajdują się jednak poza zasięgiem możliwości władz lokalnych. Ich
skuteczność uzależniona jest od przedsięwzięć w skali krajowej.
3.4 Zagrożenie hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym
Obszar miasta i gminy Halinów w tym sołectwa Zagórze, znajduje się w zasięgu
oddziaływania dwu rodzajów ponadnormatywnego hałasu, przenikającego
do środowiska – hałasu przemysłowego i hałasu komunikacyjnego
(drogowego i kolejowego). Pierwszy z nich, jest wytwarzany wyłącznie przez
urządzenia i instalacje zakładów przemysłowych, drugi zaś powodują pojazdy
samochodowe poruszające się po drogach publicznych, lub ich odcinkach,
przebiegających przez teren sołectwa. Ten rodzaj hałasu, decyduje o
klimacie akustycznym obszaru opracowania.
Przez obszar opracowania, przebiega 1600 m odcinek drogi wojewódzkiej – nr
637 Warszawa – Stanisławów – Węgrów - droga ta na odcinku Zagórza,
21
biegnie ulicą Stanisławowską, a zarazem północną granicą sołectwa, a także
800 m (ulica Sarnia), odgałęzienie drogi powiatowej nr 4318W – Okuniew –
Halinów – Brzeziny.
Stan techniczny sieci drogowej obszaru (i gminy), nie jest zadawalający.
Rozbudowy lub modernizacji wymagają nieomal wszystkie, odcinki dróg
powiatowych i gminnych. Nawierzchnię twardą – ulepszoną, posiadają w
gminie drogi: krajowa, wojewódzkie, 77% dróg powiatowych (30,2 km) i 21%
dróg gminnych (21,5 km). Pozostałe odcinki dróg powiatowych i gminnych, są
utwardzone częściowo (żwir, tłuczeń). Drogi te prowadząc nie tylko istotny dla
komunikacji wewnątrz gminnej ruch kołowy, lecz przede wszystkim –
zewnętrzny ruch tranzytowy (w tym ruch pojazdów ciężkich), są podstawowymi
źródłami ponadnormatywnego hałasu przenikającego do środowiska obszaru.
Drogi wojewódzkie i powiatowe Zagórza, nie były obejmowane pomiarami
natężenia hałasu drogowego przez WIOŚ w Warszawie. Wiadomym jest jednak
– na podstawie pomiarów prowadzonych wzdłuż innych dróg krajowych tej
klasy, że natężenie hałasu w ich sąsiedztwie waha się średnio w granicach 56 62 dB, jest więc ponadnormatywne.
Tak więc hałas komunikacyjny, emitowany wzdłuż dróg (ulic) miasta i gminy
Halinów, w tym sołectwa Zagórze, przez pojazdy samochodowe, jest hałasem
ponadnormatywnym (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007 r.
w sprawie dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku), a tym samym
kwalifikującym klimat akustyczny terenów położonych w sąsiedztwie tych dróg
(ulic), jako uciążliwy.
Hałas przemysłowy, nie wywiera istotnego wpływu na klimat akustyczny
obszaru opracowania. Większość zakładów produkcyjnych, zlokalizowana jest
bowiem poza zabudową mieszkaniową, na terenie skupisk zabudowy
przemysłowej i usługowej.
Z
pomiarów
natężenia
promieniowania
elektromagnetycznego,
prowadzonych przez WIOŚ w Warszawie wynika, że na obszarach miasta,
gminy i opracowania, nie
występują
wartości promieniowania
elektromagnetycznego większe od dopuszczalnych, a tym samym spełnione
są normy dotyczące poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku,
określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz
sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów. Nie zmienia to faktu,
że głównymi źródłami promieniowania elektromagnetycznego w gminie
Halinów, są napowietrzne, przesyłowe linie elektroenergetyczne, z których w
obszarze opracowania, występują jedynie linie 15 i 0,4 kV.
Nie
są
natomiast
źródłami
szkodliwego
promieniowania
elektromagnetycznego (co również wykazują prowadzone pomiary) - wbrew
obiegowym opiniom - funkcjonujące w mieście i gminie stacje bazowe
22
telefonii komórkowej. Te instalacje mogłyby wykazywać niekorzystne
oddziaływanie na środowisko, wyłącznie w przypadkach ich lokalizacji
(usytuowania), niezgodnej z zasadami określonymi przez obowiązujące prawo.
3.5 Zagrożenie środowiska przez odpady
Miasto i gmina Halinów dysponuje Planem Gospodarowania Odpadami
(PGO), na lata 2009-2012 z uwzględnieniem lat 2013-2016, sporządzonym
stosownie do art.14 i 16 ustawy o odpadach, przyjętym Uchwałą Nr
XXXII/277/09 Rady Miejskiej w Halinowie z dnia 25.09.2009 roku – patrz niżej,
rozdział 9 poz.9.
Ilość odpadów komunalnych, wytwarzanych przez mieszkańców w mieście i
gminie Halinów określana jest w wielkości 3150 Mg/rok, z czego w mieście 1271
Mg, a na terenach wiejskich 1879 Mg.
System zbierania odpadów nie segregowanych jest podstawowym systemem
zbierania odpadów komunalnych na terenie gminy. Do gromadzenia
odpadów wykorzystywane są pojemniki lub worki o różnej pojemności
dostosowane do rodzaju i charakteru zabudowy.
System zbiórki odpadów komunalnych w mieście i gminie obejmuje:
· zbiórkę odpadów nie segregowanych w pojemnikach lub workach,
· selektywną zbiórkę odpadów w pojemnikach lub workach,
· zbiórkę odpadów niebezpiecznych (w tym zużytego sprzętu elektrycznego i
elektronicznego),
· zbiórkę odpadów wielkogabarytowych.
Szacuje się, że tylko 60% mieszkańców wywiązuje się z obowiązku zawarcia
umów z firmami wywozowymi. W związku z tym ilość odpadów komunalnych,
zebrana z terenu gminy w 2007 roku, wyniosła 1779,1 Mg, co stanowi tylko 56%
ilości wytwarzanych odpadów. Nie zbierane odpady, są w części
zagospodarowywane przez mieszkańców (do skarmiania zwierząt lub do
kompostowania), a dalsze ich części są w niedozwolonym zakresie spalane (w
paleniskach domowych lub na powierzchni ziemi), usuwane nielegalnie na
tzw. „dzikie wysypiska” lub podrzucane do koszy ulicznych na terenie gminy,
bądź też wywożone i porzucane przez mieszkańców na terenie innych gmin.
Kompleksowa
selektywna
zbiórka
odpadów
w
gminie,
została
zapoczątkowana w 2004r. i obecnie obejmuje cały obszar miasta i gminy. Na
terenie gminy nie istnieją obiekty i instalacje do odzysku i unieszkodliwiania
odpadów i nie przewiduje się ich tworzenia. Stąd też, unieszkodliwianie lub
odzysk masy odpadów komunalnych, wytwarzanych i odbieranych na
obszarze miasta i gminy, przebiegało (i przebiega nadal), następująco
(wielkości wg stanu z 2007 r.):
23
·
·
·
·
26,0
Mg/rok masy odpadów, jest przetwarzana mechanicznie i
biologicznie w Zakładzie Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w
Radiowie/Warszawie,
95,65 Mg/rok, jest przekształcana termicznie w Zakładzie Unieszkodliwiania
Stałych Odpadów Komunalnych, w Warszawie, przy ulicy Gwarków 9,
1074,02 Mg/rok (61% zebranych odpadów), ulega składowaniu – na
składowisku Świerk („Sater-Otwock”) w Gminie Otwock (składowisko
docelowe dla gminy Halinów) i Grabowiec w gminie Słubice,
582,33 Mg/rok, jest kierowana do recyklingu materiałowego w 11 firmach
(przedsiębiorstwach) na terenie kraju.
W treści Wojewódzkiego Planu Gospodarowania Odpadami dla
Województwa Mazowieckiego, na lata 2007 - 2015 – miasto i gmina Halinów
(jak i w całości powiat miński), zostały zakwalifikowane – w zakresie tworzenia
docelowego systemu unieszkodliwiania odpadów - do obszaru (subregionu)
miasta stołecznego Warszawy, w którym – analogicznie jak w pozostałych
regionach województwa – system ten będzie oparty o Zintegrowany System
Gospodarki Odpadami. Przewiduje się, że system ten powinien funkcjonować
w 2015 r.
Stworzenie takiego skutecznego - regionalnego systemu unieszkodliwiania
odpadów w regionie wymaga m.in., zrealizowania inwestycji obejmujących
instalacje unieszkodliwiające odpady.
Prognozowana wielkość wytwarzanych w mieście i gminie odpadów
komunalnych – w Mg/rok, opiewa na 3307 Mg w 2011 roku i 3472 Mg w 2015
roku. Toteż niezależnie od podejmowania koniecznych działań, zmierzających
do uruchomienia skutecznego, zintegrowanego – regionalnego systemu
unieszkodliwiania odpadów, Plan Gospodarowania Odpadami dla miasta i
gminy Halinów określił cele, a zarazem przedsięwzięcia samorządu gminnego,
prowadzące przede wszystkim do zminimalizowania ilości wytwarzanych
odpadów oraz ich negatywnego oddziaływania na środowisko, w podziale na
cele krótko- i długoterminowe.
Zarówno miejski jak i regionalne Plany Gospodarowania Odpadami, są
jedynymi dokumentami, od których sukcesywnej i konsekwentnej realizacji
uzależnione jest osiągnięcie założonych nimi celów – tj. usunięcie zagrożenia
stwarzanego przez odpady dla środowiska – zarówno w skali miejsko-gminnej
jak i poza gminnej (regionalnej).
Dokumentami takimi nie są i nie będą, miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego, których zapisy nie zabezpieczą obszaru opracowania (ani
regionu), przed zagrożeniem stwarzanym przez odpady. Zabezpieczenie takie
nie leży w zakresie możliwości miejscowego planu zagospodarowania - nie
jest bowiem funkcją tego dokumentu.
W sumie unieszkodliwianie odpadów pozostaje nadal obok odprowadzania i
oczyszczania ścieków, głównym problemem ochrony środowiska miasta i
24
gminy Halinów, a tym samym obszaru opracowania. Skutki stanu istniejącego
pozostają poważnym zagrożeniem środowiska - głównie dla wód
powierzchniowych i podziemnych (patrz wyżej, rozdziały 2.6, 2.7, 6.1 i 6.2).
Regionalny system – po jego uruchomieniu w 2015 r. (łącznie z wdrożeniem
przedsięwzięć lokalnych – określonych w treści PGO),
umożliwi
uporządkowanie i organizację gospodarki odpadami zarówno na terenie
regionu jak i gminy, a zarazem redukcję (minimalizację) ilości odpadów
składowanych w środowisku - zgodnie z wymaganiami istniejącego prawa,
poczynając od 2015 roku, z perspektywą do roku 2020.
4. OCENA SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCYCH Z PROJEKTOWANEGO
PRZEZNACZENIA
TERENÓW
W
PROJEKCIE
MIEJSCOWEGO
PLANU
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO SOŁECTWA ZAGÓRZE
4.1 W zakresie zaopatrzenia w wodę
Problematyka zaopatrzenia w wodę może być jedynie stymulatorem, a nie
barierą rozwoju obszaru opracowania. W treści projektu planu (§ 28), znalazły
się zatem wyłącznie rozstrzygnięcia przesądzające o zaspakajaniu potrzeb
wodnych całości obiektów lokalizowanych w granicach projektu planu,
wyłącznie z istniejącej i rozbudowywanej gminnej sieci wodociągowej,
funkcjonującej w oparciu o istniejący system, zasilany przez stację uzdatniania
wody (oraz ujęcie) w Okuniewie – patrz wyżej, rozdział 3.4. Projekt planu
dopuszcza możliwość korzystania z indywidualnych źródeł wody – do czasu
zapewnienia dostaw wody z gminnej sieci wodociągowej - wyłącznie na
terenach zabudowy jednorodzinnej i zabudowy przemysłowej oraz usługowej.
Rozstrzygnięcia te wykluczają tym samym, możliwość budowy indywidualnych
ujęć wody na obszarze projektu planu, co zapewnia skuteczną ochronę
ilościową i jakościową zasobów wód podziemnych obszaru opracowania
(i gminy), wykorzystywanych przez ujęcia wodociągowe.
Stanowią one gwarancję, iż dalsza kontrolowana eksploatacja gminnych
systemów wodociągowych i ich ewentualna modernizacja lub rozbudowa – w
granicach wielkości ustalonych zasobów wód podziemnych i określonych w
pozwoleniach
wodno-prawnych,
nie
stwarza
niebezpieczeństwa
powodowania szkód w środowisku hydrogeologicznym obszaru, gminy i
regionu.
4.2 W zakresie emisji zanieczyszczeń do wód lub do ziemi
Projekt planu rozstrzyga w treści § 7 ust.1 o ustaleniu zakazu lokalizacji
przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz
potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko za wyjątkiem zabudowy
mieszkaniowej, przemysłowej i usługowej, infrastruktury technicznej, dróg
publicznych i melioracji.
25
Rozstrzygnięcia te wykluczają możliwość lokalizacji źródeł zanieczyszczeń tj.
źródeł powstawania ścieków, mogących znacząco oddziaływać na
środowisko.
Niezależnie od tego ustalenia projektu planu przewidują (§ 29 i § 30):
1. W zakresie unieszkodliwiania ścieków sanitarnych plan ustala:
·
·
·
·
odprowadzenie ścieków sanitarnych – do gminnej - rozbudowywanej sieci
kanalizacji sanitarnej kierującej je do miejsko-gminnej oczyszczalni ścieków,
możliwość
odprowadzania
ścieków
sanitarnych do szczelnych,
bezodpływowych, okresowo opróżnianych zbiorników lub oczyszczalni
przydomowych - do czasu realizacji sieci kanalizacji sanitarnej,
obowiązek podczyszczania ścieków technologicznych (z terenów
usługowych), przed odprowadzeniem ich do miejskiej sieci kanalizacyjnej,
zakaz odprowadzania nieczyszczonych ścieków do wody i ziemi.
Przepisy te zapewniają zorganizowane odprowadzenie ścieków sanitarnych
oraz ograniczają możliwość zrzutu ścieków przemysłowych obszaru, wyłącznie
do gminnej sieci kanalizacyjnej. Eliminuje to ich szkodliwe oddziaływanie na
środowisko zarówno obszaru opracowania jak i gminy i regionu (budowa
systemu sieci kanalizacji sanitarnej pozostaje w zamierzeniach gminy, przy
czym wskazane byłoby rozważenie wariantu skierowania ścieków obszaru
opracowania tj. Sołectwa Zagórze, do kanalizacji sąsiedniego Okuniewa, a
poprzez nią do systemu kanalizacyjnego i oczyszczalni ścieków w Sulejówku).
Zapisy te rozstrzygają równocześnie, o wykluczeniu możliwości odprowadzania
ścieków produkcyjnych (przemysłowych), do innego odbiornika niż gminna
sieć kanalizacyjna.
2. W zakresie unieszkodliwiania ścieków deszczowych:
Projekt planu wskazując rowy melioracyjne lub ziemię – jako dopuszczalne
odbiorniki ścieków (wód) deszczowych, rozstrzyga także o:
· obowiązku odprowadzania wód (ścieków) deszczowych z terenów
utwardzonych i zabudowanych do kanalizacji deszczowej,
· obowiązku odprowadzania wód z terenów obiektów usługowych oraz
parkingów do kanalizacji deszczowej po uprzednim ich oczyszczeniu,
· zakazie kształtowania terenów działek w sposób umożliwiający naturalny
spływ wód
opadowych na działki sąsiednie (odprowadzania wód
opadowych na działki sąsiednie).
Są to jedynie dostępne i zabezpieczające wymaganą jakość wód
powierzchniowych i podziemnych obszaru (w warunkach obszaru
opracowania), metody skutecznego unieszkodliwienia ścieków deszczowych.
Wdrażając zaś ograniczenia w zakresie odprowadzania wód (ścieków)
deszczowych z terenów utwardzonych oraz obiektów przemysłowych i
26
magazynowo-składowych - zapisy projektu planu stymulują równocześnie
budowę systemu kanalizacji deszczowej (zgodną z treścią studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy).
4.3 W zakresie emisji do powietrza
Projekt planu zastrzega, że ewentualna ponadnormatywna emisja do
powietrza, wytwarzana na terenach działalności produkcyjno-usługowej, nie
może wykraczać poza granice własności, do której władające nią podmioty
mają tytuł prawny.
Równocześnie projekt planu w treści § 35 (wobec rezygnacji gminy z tworzenia
zbiorczych systemów sieci cieplnej), rozstrzyga o zaopatrzeniu obszaru
opracowania w ciepło ze źródeł lokalnych, wyłącznie z zastosowaniem energii
elektrycznej, odnawialnych źródeł ciepła (tj. kolektorów słonecznych skutecznych w warunkach krajowych wyłącznie dla uzyskiwania ciepłej wody
użytkowej, biomasy – co z kolei jest nierealne nie tylko w warunkach obszaru
opracowania ale i gminy, a także energii geotermalnej – co jest niewykonalne
– gmina nie jest zainteresowana tym rodzajem energii) oraz palenisk
niskoemisyjnych.
Projekt planu poprzez swe zapisy, umożliwia także budowę w rejonie obszaru
opracowania sieci gazowej oraz podłączenie do niej obiektów obszaru.
Całość tych treści projektu planu (nie dopuszczając możliwości
wykorzystywania węgla i jego pochodnych), ogranicza lub wyklucza
niekorzystny wpływ systemów grzewczych (niezbędnych na obszarze
opracowania), na stan czystości powietrza w skali gminy i regionu.
Równocześnie projekt planu rozstrzyga o klasyfikacji technicznej dróg obszaru i
ich niezbędnej modernizacji (patrz niżej, rozdział 5.7). Zapisy te, umożliwiając
poprawę parametrów i stanu technicznego dróg, spowodują przynajmniej w
części zminimalizowanie liniowej emisji komunikacyjnej do powietrza, w
obszarze opracowania i gminy.
Także te rozstrzygnięcia projektu planu, które decydują o lokalizacji terenów
grupujących obiekty produkcyjne i usługowe (tereny oznaczone w planie
symbolem 1.PU i 2.PU oraz 1.U – patrz załącznik):
· poza terenami budownictwa mieszkaniowego (lub przeznaczonego na
stały pobyt ludzi),
· w pasach terenów, towarzyszących przebiegowi odcinka drogi
wojewódzkiej,
umożliwiają skuteczne usunięcie lub ograniczenie:
· niekorzystnego oddziaływania ponadnormatywnej emisji do powietrza z
terenów przemysłowych, na tereny chronione,
27
·
zasięgu niekorzystnego wpływu emisji komunikacyjnej, powodowanej przez
autostradę na zabudowę mieszkaniową, poprzez stworzenie ekranu,
oddzielającego pas drogi wojewódzkiej, od terenów budownictwa
mieszkaniowego.
4.4 W zakresie zwalczania odpadów i zanieczyszczenia gleby lub ziemi
W zakresie gospodarowania odpadami projekt planu wdraża w § 33:
· zakaz tworzenia składowisk odpadów w obszarze objętym planem,
· obowiązek gromadzenia i segregacji odpadów komunalnych w miejscach
ich
powstawania i ich wywóz w systemie zorganizowanym przez
wyspecjalizowane podmioty gospodarcze do miejsca unieszkodliwiania.
Zapisy te choć rzeczowo słuszne, są zbędne. Jakiekolwiek nie byłyby w tym
przedmiocie sformułowania projektu planu – nie wyczerpywałyby one zakresu
potrzeb ani zadań, niezbędnych dla utworzenia skutecznego – gminnego
systemu unieszkodliwiania odpadów, a tym samym unieszkodliwiania
odpadów wytwarzanych na obszarze opracowania. Stworzenie takiego
systemu, nie znajduje się w zakresie właściwości rzeczowej miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego, ani nie jest jego funkcją. W tym zakresie
miasto i gmina Halinów, wykonując i przyjmując oraz konsekwentnie
aktualizując (stosownie do przepisów art.14-16 ustawy o odpadach (Dz. U. nr
39/2007 poz.251 – tekst jednolity z późniejszymi zmianami), miejsko-gminny
plan gospodarowania odpadami (PGO), w ramach Zintegrowanego Systemu
Gospodarki Odpadami subregionu warszawskiego (patrz wyżej, rozdział 4.4),
gwarantujący zorganizowanie i funkcjonowanie skutecznego systemu
unieszkodliwiania odpadów - ma obowiązek sukcesywnie wdrażać jego
realizację.
Uruchomienie systemu i realizacja gminnego PGO, umożliwią także
(niezależnie od unieszkodliwienia wytwarzanej na terenie gminy masy
odpadów), eliminację zagrożeń stwarzanych przez odpady dla powierzchni
ziemi i gleby (przede wszystkim tzw. „dzikich wysypisk”).
4.5 W zakresie emitowania hałasu i pól elektromagnetycznych
W związku z tym projekt planu rozstrzyga, że:
· wyklucza się w granicach opracowania lokalizację przedsięwzięć
mogących zawsze lub potencjalnie oddziaływać na środowisko (z
wyjątkiem przypadków wymienionych powyżej w rozdziale 5.2),
· hałas wytwarzany na terenach działalności przemysłowo-usługowej,
(ewentualny ponadnormatywny hałas przemysłowy, przenikający do
środowiska), nie może wykraczać poza granice własności, do której
władające nią podmioty mają tytuł prawny.
28
Takie przepisy projektu planu – w praktyce definitywnie likwidują możliwość
powstania w obszarze projektu planu, źródeł ponadnormatywnego hałasu
przemysłowego (powodowanego przez podmioty prowadzące działalność
gospodarczą na obszarze planu) – przenikającego do środowiska.
Niezależnie od tego projekt planu rozstrzyga o obowiązku ochrony istniejącej
zabudowy mieszkaniowej (lub przeznaczonej dla stałego pobytu ludzi), przed
hałasem i zapewnienia właściwego standardu akustycznego dla
nowopowstającej zabudowy poprzez zastosowanie rozwiązań (technicznych,
przestrzennych, funkcjonalnych) odpowiadających dopuszczalnym poziomom
hałasu, określonym w przepisach odrębnych; zapis ten wdraża zatem stosownie do art.113 i 114 prawa ochrony środowiska, kwalifikację akustyczną
całości wymienionych powyżej terenów, zaliczając je tym samym do terenów
akustycznie chronionych.
W szczególności w treści § 8 projektu planu, ustala się obowiązek zachowania
określonego w przepisach dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku:
1) dla terenów oznaczonych od 1.MN do 11.MN, RM – tj. dla terenów
przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową i zagrodową,
2) dla terenów oznaczonych – od 1.MNU do 5.MNU – tj. dla terenów
przeznaczonych na cele mieszkaniowo-usługowe.
Oznacza to konieczność zachowania standardów akustycznych na tych
terenach planu, co najmniej w takich wielkościach, jakie określiło dla nich
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tabele 1 – 4, Dz. U. nr 120 poz.
826).
Celem m.in. stworzenia warunków umożliwiających zachowywanie tych
standardów, projekt planu wprowadza zapisy rozstrzygające o lokalizacji –
terenów grupujących obiekty produkcyjne, składowe, magazynowe oraz
terenów zabudowy usługowej (tereny oznaczone w planie symbolem PU i U –
patrz załącznik). Wg projektu planu tereny te:
· są zgrupowane poza terenami akustycznie chronionymi – głównie
terenami budownictwa mieszkaniowego,
· są zgrupowane w pasach terenów, towarzyszących przebiegowi odcinka
drogi wojewódzkiej - ulicy Stanisławowskiej, (tereny 1.PU, 2.PU i 1.U).
Takie usytuowanie terenów przemysłowych, magazynowych i usługowych,
stworzy ekran, oddzielający tereny akustycznie chronione od drogi
wojewódzkiej. Pozwoli to na skuteczne zminimalizowanie lub likwidację
niekorzystnego i szkodliwego
wpływu ponadnormatywnego hałasu
komunikacyjnego, przenikającego do środowiska (a w szczególności na
tereny sołectwa akustycznie chronione), wytwarzanego przez ruch kołowy.
Równocześnie projekt planu, rozstrzyga (§ 25), o wyznaczeniu i przebiegu drogi
klasy głównej (1 KDG) – ulicy Stanisławowskiej, wymagającej obustronnego
29
poszerzenia – do szerokości w liniach rozgraniczających od 22 do 30 m, drogi
lokalnej (1 KDL) – ulicy Sarniej - do 12 m, a także dróg klasy dojazdowej do
szerokości 10 m. Projekt planu ustala że drogi te wymagają poszerzenia w
rejonie skrzyżowań, rozstrzyga o budowie ścieżek rowerowych w pasach ulic
KDG i KDL oraz dopuszcza możliwość budowy tych ścieżek w pasach
pozostałych ulic.
Te ustalenia projektu planu nie usuwają zagrożenia hałasem wywoływanym
ruchem kołowym – umożliwiając jednak przebudowę i modernizację dróg (tj.
poprawę ich stanu technicznego), przyczyniają się do jego wydatnego
ograniczenia, wpływając tym samym na polepszenie klimatu akustycznego
obszaru.
W treści § 27 projekt planu wdraża dla energetycznych, przesyłowych linii
napowietrznych, zakaz wprowadzania zabudowy w strefach przylegających
do tych linii: dla 15 kV – po 7,5 m w obie strony od osi linii,
Są to jedyne dostępne, planistyczne środki, eliminujące wpływ szkodliwego
promieniowania elektromagnetycznego tych linii, na zdrowie ludzi. Nakaz ich
kablowania, pozostaje poza zasięgiem możliwości projektu planu.
4.6 W zakresie wykorzystywania zasobów środowiska i niekorzystnego
przekształcania terenu
Na obszarze projektu planu nie występują znaczące zasoby środowiska. Są to
wyłącznie wody powierzchniowe i podziemne. Niemniej projekt planu:
· określa potrzebę i zasadność lokalnego retencjonowania wód (ścieków)
deszczowych, co zapobiega ich nadmiernemu odpływowi (spływowi)
powierzchniowemu, umożliwiając tym samym zasilanie wód podziemnych i
powierzchniowych obszaru i gminy (patrz wyżej, rozdział 5.2),
· chroni wody powierzchniowe i wody urządzeń melioracyjnych obszaru i
gminy,
rozstrzygając, że zmiana sposobu użytkowania terenów
zmeliorowanych, może nastąpić wyłącznie w zakresie umożliwiającym
wykorzystywanie urządzeń melioracyjnych na terenach sąsiednich,
· wdraża obowiązek zapewnienia dostępu do wód (rzek) i rowów
melioracyjnych w formie pasa gruntu o szerokości co najmniej 5 m w celu
umożliwienia ich prawidłowej eksploatacji oraz zakaz realizacji ogrodzeń w
odległości mniejszej niż 1,5 m, od górnej krawędzi rowu (lub koryta rzeki),
· ustala obowiązek przywrócenia ciągłości rowów, których fragmenty zostały
zlikwidowane,
· ustala, że zmiana sposobu użytkowania terenów zmeliorowanych – np.
przebudowa, może
nastąpić pod warunkiem uzgodnienia takiego
zamierzenia z właściwym organem w sprawach melioracji wodnych.
Niezależnie od tego projekt planu nie zawiera sformułowań, które mogłyby
powodować niekorzystne przekształcanie terenu (powierzchni obszaru).
30
4.7 W zakresie występowania poważnych awarii
Na całym obszarze pozostającym w granicach projektu planu, zabrania się
(analogicznie jak w treści Rozporządzenia nr 3/07 Wojewody Mazowieckiego
dotyczącego terenów Warszawskiego OChK), realizacji przedsięwzięć
mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko. W tej sytuacji
wykluczona jest lokalizacja (funkcjonowanie), instalacji (przedsięwzięcia),
zaliczanego do obiektów dużego lub zwiększonego ryzyka (art. 248 Prawa
ochrony środowiska). Stąd też
ryzyko wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej na tym terenie – nie istnieje.
Natomiast zagrożenia takie może wywołać transport przez drogi przecinające
obszar opracowania, substancji lub materiałów niebezpiecznych. Zdarzenia
takie pozostają jednak poza sferą projektu zmiany planu, jakkolwiek ujęte w
jego treści zamierzenia w zakresie modernizacji układu drogowego sołectwa –
patrz rozdziały 5.7, zmierzają w kierunku, zabezpieczającym obszar, przed ich
konsekwencjami. Przebiegające przez sołectwo drogi publiczne, nie są
zaliczane do obiektów dużego lub zwiększonego ryzyka (nawet jeśli kwalifikują
się do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na
środowisko), a ponadto byłaby to awaria środka transportu (pojazdu), a nie
drogi. Także pozostałe przedsięwzięcia modernizacyjne, ujęte w projekcie
planu, czyli parkingi, nie będą zaliczane do takich obiektów.
W efekcie, zawarte w treści projektu planu rozstrzygnięcia, przewidujące
modernizację układu drogowego, prowadzą m.in. do zapewnienia jego
wymaganej przepustowości i bezpiecznego funkcjonowania, co zmierza w
kierunku minimalizującym i wykluczającym występowanie tego typu zdarzeń
(awarii) i ich skutków w granicach opracowania. Z kolei przewidziana w
projekcie planu lokalizacja terenów przemysłowo-usługowych, ekranująca
dogi publiczne od terenów budownictwa mieszkaniowego (patrz wyżej,
rozdziały 5.2 i 5.7), stworzy barierę chroniącą budownictwo mieszkaniowe (i
środowisko obszaru), przed niekorzystnym, bezpośrednim wpływem skutków
awarii drogowych.
5. OCENA SKUTKÓW REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA NA CAŁOŚĆ ELEMENTÓW ŚRODOWISKA W ICH
WZAJEMNYM POWIĄZANIU
Realizacja projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania sołectwa
Zagórze, nie spowoduje pogorszenia stanu poszczególnych elementów
środowiska, ani w obszarze opracowania, ani poza tym obszarem, mimo, że
znacząca część obszaru (około 80% powierzchni), wchodzi w skład
Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu i mimo, że projekt planu
przeznacza około 50% powierzchni opracowania na budownictwo
mieszkaniowe. Funkcja mieszkaniowa jest przeważającą funkcją planu.
31
Niemniej – równie istotną funkcją projektu planu - prowadzącą do
zachowania i wzbogacenia naturalnych walorów przyrodniczych i
krajobrazowych obszaru jest funkcja ochronna. Respektowanie (i
odtworzenie) w treści projektu planu całości zakazów w zakresie
gospodarowania przestrzenią, wprowadzonych dla Warszawskiego OChK
przez Wojewodę Mazowieckiego (patrz wyżej, rozdział 3.7), wraz z przyjętymi w
planie celami rozwoju i zasadami kształtowania przestrzeni, umożliwiają
wykonywanie obu tych funkcji, we wzajemnym współdziałaniu.
Całość sformułowanych w treści projektu planu rozstrzygnięć, zakazów i
nakazów, dotyczących gospodarowania przestrzenią, odnosi się w praktyce
do problematyki ochrony środowiska. Ich obowiązywanie, gwarantuje (w
powiązaniu z pozostałymi rozstrzygnięciami projektu planu, skuteczną
ochronę zasobów przyrodniczych i walorów krajobrazowych obszaru i jego
sąsiedztwa oraz ochronę mieszkańców sołectwa, a tym samym możliwość
jego zrównoważonego rozwoju.
Tak więc projekt planu rozstrzyga, iż zabudowę mieszkaniową należy łączyć z
garażami, parkingami, infrastrukturą komunalną oraz z zielenią, co zapewnia
wysoką jakość warunków funkcjonowania, życia i zamieszkiwania.
Projekt zapewnia ochronę akustyczną wszystkim istniejącym i projektowanym
typom budownictwa mieszkaniowego, oraz ochronę powierzchni zieleni
(powierzchniom biologicznie czynnym), przede wszystkim zieleni naturalnej.
Konsekwentnie – zapewnia ochronę walorów i zasobów przyrodniczych i
krajobrazowych obszaru, w zakresie określonym w treści Prawa ochrony
środowiska, jak i ustaw - o ochronie przyrody oraz o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko (terenom wód powierzchniowych i
towarzyszących im terenom zieleni dolinnych, wydmom, lasom i terenom
rolnym, wykluczając ich zabudowę i formułując szczegółowe zasady ich
ochrony – patrz niżej, rozdział 6.3.
Przeznaczając część obszaru opracowania, dla funkcji przemysłowych i
usługowych - projekt planu sytuuje je w peryferyjnych enklawach sołectwa,
izolując tym samym te funkcje od terenów mieszkaniowych i umożliwiając tym
samym wydatne ograniczenie ewentualnego niekorzystnego wpływu tych
funkcji na tereny chronione (mieszkaniowe i czynne przyrodniczo).
Przyjęta w treści projektu planu – zasada wprowadzania w teren wszystkich
niezbędnych elementów infrastruktury – umożliwia obszarowi i jego funkcjom
innym niż przyrodnicze, funkcjonowanie bez szkody dla stanu środowiska
obszaru.
Miasto i gmina Halinów, dla umożliwienia inwestorom i użytkownikom obszaru,
dopełnienia całości wymagań i warunków ochrony i kształtowania środowiska,
określonych przez obowiązujące prawo - a tym samym dla zapewnienia
32
realnych warunków ochrony środowiska obszaru, powinny zrealizować w
możliwie pilnym terminie:
· budowę systemu kanalizacji sanitarnej,
· budowę systemu kanalizacji deszczowej (otwartej lub zamkniętej),
wyposażonego w urządzenia do oczyszczania ścieków,
· gazyfikację obszaru,
· realizację zadań, w zakresie unieszkodliwiania odpadów, w sposób i na
zasadach
ustalonych
w
treści
aktualnego
gminnego
Planu
Gospodarowania Odpadami (PGO).
5.1 W zakresie przewidywanego oddziaływania na zabytki i dobra materialne
Na obszarze objętym planem nie występują obiekty zaliczane do zabytków lub
dóbr kultury współczesnej. W granicach obszaru znajdują się jedynie – w części
– patrz załącznik – strefy ochrony archeologicznej.
W związku z tym projekt planu rozstrzyga jedynie o:
· w treści § 14 o zachowaniu i ochronie kapliczek przydrożnych (patrz
załącznik).
5.2 W zakresie oceny zagrożeń dla środowiska z uwzględnieniem wpływu na
zdrowie ludzi, które mogą powstawać na terenie objętym projektem planu lub
innych terenach
Projekt planu wdraża zapisy zastrzegające, że jakakolwiek działalność
gospodarcza (przemysłowa, składowa, magazynowa i usługowa), nie może
powodować oddziaływania na środowisko poza terenem, na którym jest
prowadzona – do którego prowadzący posiada tytuł prawny.
Projekt planu rozstrzyga równocześnie o:
· wykluczeniu w granicach sołectwa Zagórze, lokalizacji przedsięwzięć
mogących zawsze lub potencjalnie oddziaływać na środowisko (patrz
wyżej, rozdział 5.2), eliminując tym samym możliwość powstania w
granicach opracowania znaczących źródeł emisji do wód, ziemi,
powietrza i ponadnormatywnego hałasu przenikającego do środowiska,
· zaopatrzeniu w wodę całości siedlisk ludzkich, jak i obiektów oraz terenów
produkcyjnych i usługowych, wyłącznie z gminnej sieci wodociągowej (z
wyjątkami, o których mowa w rozdziale 5.1), pozwalającą na
zaopatrywanie w wodę całości obiektów i mieszkańców obszaru i
eliminującą pobór wody z innych źródeł niż gminne sieci wodociągowe
oraz współpracujące z nimi stacje uzdatniania wody,
· wyposażeniu obszaru opracowania w gminną sieć kanalizacji sanitarnej,
umożliwiającego stworzenie pełnej, docelowej infrastruktury kanalizacyjnej,
służącej ochronie środowiska, w zakresie umożliwiającym wyeliminowanie
33
·
·
·
·
·
·
·
·
powierzchniowego odprowadzania ścieków, a także zapewniającej
wymagany standard sanitarny obszaru,
obowiązku odprowadzania ścieków sanitarnych – do czasu wybudowania
gminnego systemu kanalizacyjnego – do przydomowych oczyszczalni
ścieków
lub szczelnych, bezodpływowych, okresowo opróżnianych
zbiorników,- obowiązku odprowadzania ścieków deszczowych z terenów
produkcyjno- usługowych do gminnej sieci kanalizacji deszczowej,
obowiązku oczyszczania ścieków deszczowych przed odprowadzeniem ich
do odbiorników, w przypadku powstawania ich na zanieczyszczonych
powierzchniach,
ochronę mieszkańców obszaru (i gminy), przed negatywnymi skutkami
emisji powierzchniowej do powietrza, poprzez rozstrzygnięcia o
zaopatrywaniu w
ciepło obiektów obszaru przez inne nośniki energii niż
węgiel i jego pochodne
(patrz wyżej, rozdział 5.5), pozwalające tym
samym na polepszenie warunków aerosanitarnych obszaru i jego
otoczenia,
wyposażeniu gminy w sieć gazową,
specyfikacji terenów chronionych akustycznie – stosownie do art. 113 i 114
prawa ochrony środowiska (terenów MN, RM i MNU – tj. zabudowy
mieszkaniowej, zagrodowej oraz mieszkaniowo-usługowej),
przebudowie i modernizacji układu komunikacyjnego oraz ciągów
komunikacyjnych celem poprawy warunków aerosanitarnych i klimatu
akustycznego obszaru opracowania, a także poprzez wprowadzenie w
obszar
opracowania
zieleni
izolacyjnej
(od
strony
ciągów
komunikacyjnych, będących źródłami hałasu),
usytuowaniu terenów zabudowy przemysłowej i usługowej, wzdłuż pasa
drogi wojewódzkiej, izolującej zabudowę mieszkaniową obszaru, od
niekorzystnego wpływu tego ciągu komunikacyjnego na warunki
aerosanitarne i klimat akustyczny terenów mieszkaniowych,
usytuowaniu zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej obszaru, poza
zasięgiem występowania wód wezbraniowych o prawdopodobieństwie
p=1% (z wyjątkiem
istniejącej enklawy 1 MN) – dla enklawy tej projekt
planu zastrzega
zagospodarowanie zgodne z przepisami w zakresie
ochrony przed powodzią oraz prowadzenie inwestycji w uzgodnieniu z
Dyrektorem RZGW w Warszawie – w szczególności w zakresie rzędnej
posadowienia budynków,
- obowiązku zabezpieczenia ludzi (i środowiska), przed promieniowaniem
elektromagnetycznym, poprzez wdrożenie stref wolnych od zabudowy w
sąsiedztwie napowietrznych linii elektroenergetycznych.
Równocześnie projekt planu ustala, że powierzchnia biologicznie czynna na
terenach budownictwa mieszkaniowego (tereny MN) nie będzie mniejsza niż
60 %, budownictwa jednorodzinnego z usługami (MNU) – 30%, zagrodowego
(RM) – 70%, przemysłowego (PU) – 30% oraz usługowego (U) – 30%.
34
Całość tych jak i pozostałych zapisów projektu planu, będących
konsekwencją przeznaczenia (funkcji) obszarów objętych planem, zmierza do
ograniczenia lub usunięcia istniejących i przewidywanych na obszarze
opracowania (i gminy), zagrożeń dla środowiska, a tym samym do
wyeliminowania zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkiego.
5.3 W zakresie skutków dla istniejących form ochrony przyrody, obszarów
chronionych lub zmian w krajobrazie
Ponieważ nieomal cały obszar sołectwa Zagórze, znajduje się w granicach
Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu – w treści projektu planu,
znalazły się w całości zakazy w zakresie gospodarowania przestrzenią,
wdrożone dla tego obszaru w § 6 ust.1 rozporządzenia Nr 3/07 Wojewody
Mazowieckiego (patrz wyżej, rozdział 3.7). Umieszczenie tych zakazów (ich
odtworzenie), w treści projektu planu – tj. w dokumencie prawa lokalnego,
gwarantuje możliwość ich przestrzegania i egzekwowania w granicach
opracowania. Niezależnie od tego, zapisy projektu planu, nie zawierają
sformułowań, lub rozstrzygnięć, które byłyby sprzeczne z całością zasad
wdrożonych dla terenów Warszawskiego OChK, przez Wojewodę
Mazowieckiego, lub które byłyby sprzeczne z określonymi przez obowiązujące
prawo zasadami ochrony przyrody na terenach obszarów chronionego
krajobrazu (patrz niżej).
W granicach opracowania inne obszary lub obiekty przyrodnicze – prawnie
chronione, nie występują. Niemniej powierzchnie leśne, łąkowe i wydmowe
obszaru oraz dolina Zązy, znajdujące się w granicach Warszawskiego OChK, to
tereny o największym stopniu naturalności, a równocześnie o najwyższej
różnorodności biologicznej.
W związku z tym – zapisy i rozstrzygnięcia projektu zmiany planu, gwarantują
wymaganą ochronę, istniejącym na obszarze opracowania siedliskom i
gatunkom flory, nie dopuszczając równocześnie , do niekorzystnych zmian lub
zakłóceń w krajobrazie obszaru i jego otoczenia, poprzez wdrażanie
następujących zasad gospodarowania:
· zakazu zabudowywania (§ 39) terenów rolnych (R),
· nakazu zachowywania istniejących oraz wykorzystywania możliwości
realizacji nowych zadrzewień śródpolnych,
· nakazu zachowywania śródpolnych torfowisk, zabagnień oraz terenów
podmokłych,
· zakazu (§ 42) zabudowy i budowania ogrodzeń w obrębie terenów leśnych
(ZL),
· nakazu (§ 43), zachowania naturalnych formacji roślinnych w dolinie Zązy,
· zakazu realizacji obiektów budowlanych, za wyjątkiem obiektów służących
ochronie wód, na terenach rzek (WS),
· zakazu realizacji inwestycji mogących uniemożliwić wykonywanie robót
konserwacyjnych związanych z brzegami i nurtem rzeki,
35
· nakazu przestrzegania wysokości zabudowy produkcyjnej, składów i
magazynów nie przekraczającej 15 m (za wyjątkiem masztów, kominów
oraz innych elementów
konstrukcyjnych wynikających z technologii
produkcji, dla których projekt planu ustala wysokość nie przekraczającą 25
m), budynków mieszkalnych jednorodzinnych, nie przekraczającą 12,5m,
budynków gospodarczych i garaży – 5 m i budynków inwentarskich – 5 do
7 m,
· wdrożenia zakazu (§ 17) – w toku realizacji elewacji zabudowy – stosowania
okładzin z tworzyw sztucznych, blach trapezowych, stłuczki szklanej itp., a
także stosowania materiałów wykończeniowych w jaskrawych kolorach,
· wdrożenia nakazów wobec zabudowy gospodarczej i garażowej na
terenach budownictwa mieszkaniowego, jednorodzinnego – realizacji tej
zabudowy w
formach (i materiałach), nawiązujących do budynków
mieszkalnych, a także
zakazów realizacji tejże zabudowy w formie
budynków tymczasowych o konstrukcji nietrwałej,
· ograniczenia wysokości ogrodzeń na terenach MN, MNU, U i RM do 1,8 m
oraz na terenach PU – do 2,0 m,
· wdrożenia (§ 18), nakazu stosowania ogrodzeń: ażurowych o kutych
przęsłach,
drewnianych lub wykonanych siatki i zakazu stosowania
ogrodzeń z prefabrykowanych przęseł betonowych, ogrodzeń z tworzyw
sztucznych oraz innych
w rażący sposób nie wkomponowanych
w otoczenie,
· wdrożenia zakazu (§ 19), lokalizacji szyldów, reklam i tablic informacyjnych
na terenach innych niż mieszkaniowe, przemysłowe i usługowe oraz
terenach dróg, a także określenie rozmiarów, miejsc, kolorystyki itp. tychże
reklam w obrębie
terenów MNU, PU oraz U i na terenach pasów
drogowych.
W sumie projekt zmiany planu zawiera sformułowania zapewniające ochronę
przyrodniczą i krajobrazową obszaru opracowania, w proporcjach właściwych
do jego przeznaczenia (obszar, na którym projekt planu rozstrzyga o lokalizacji
zabudowy mieszkaniowej, jednorodzinnej i zagrodowej, uzupełnionej o
wydzielone tereny produkcyjne i usługowe, nie kolidujących z terenami zieleni
naturalnej wymagającymi ochrony - doliny Zązy, a także terenów leśnych i
rolnych). Przy tym projekt planu nie zawiera zapisów, których treść
pozostawałaby w kolizji z wdrożonymi zasadami ochrony zarówno prawnych
formom ochrony przyrody, jak i pozostałym zasobom przyrodniczym obszaru
opracowania (gminy i regionu), lub też zapisów, które byłyby sprzeczne z
określonymi przez obowiązujące prawo zasadami ochrony przyrody i
środowiska.
5.4 Ocena przewidywanego oddziaływania na cele i przedmiot Obszarów
Natura 2000
Przeznaczenie i rozstrzygnięty projektem planu sposób zagospodarowania
obszaru opracowania, wykluczają wpływ projektu planu na Obszary Natura
36
2000. Najbliższe z nich znajdują się w odległości 10 km – patrz wyżej, rozdział
3.7, co eliminuje, jakiekolwiek negatywne, znaczące oddziaływania
rozstrzygnięć projektu zmiany planu – w tym oddziaływania bezpośrednie,
pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i
długoterminowe, stałe i chwilowe - na cele i przedmiot ochrony Obszarów
Natura 2000.
5.5 W zakresie zgodności z przepisami prawa ochrony środowiska
Projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie
zawiera zapisów lub rozstrzygnięć, które byłyby sprzeczne z przepisami ustawy –
Prawo ochrony środowiska lub z pozostałymi przepisami regulującymi
problematykę ochrony środowiska (ustawą o odpadach, prawa wodnego,
prawa geologicznego i górniczego, ustawą o ochronie przyrody itp., jak
również ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko).
W przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu - stan poszczególnych
elementów środowiska obszaru opracowania (a także jego otoczenia) –
głównie zaś wód powierzchniowych, podziemnych i powierzchni terenu,
będzie ulegał dalszym niekorzystnym zmianom. Konsekwencje tych zmian,
mogą zagrozić pozostałym elementom środowiska – także w skali szerszej niż
obszar opracowania – w szczególności zaś obszarom gminy, w tym także
prawnym formom ochrony przyrody.
5.6 W zakresie transgranicznego oddziaływania na środowisko, rozwiązań
alternatywnych oraz metody zastosowanej przy sporządzaniu prognozy
·
·
·
projekt planu nie zawiera rozstrzygnięć (ani nie stwarza możliwości), w
wyniku których mogłoby wystąpić transgraniczne oddziaływanie na
środowisko,
ze względu na ustawowy obowiązek zachowania zgodności ustaleń planu
z treścią studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego, jak również ze względu na brak kolizji tych ustaleń, z
zasadami lub potrzebami ochrony terenów przyrodniczo chronionych,
projekt planu nie zwiera propozycji rozwiązań alternatywnych,
prognozę sporządzono zarówno w oparciu o prace terenowe, jak i
uzyskane wyniki badań stanu środowiska obszaru i regionu (monitoring), a
także materiały archiwalne i dokumenty (patrz niżej rozdział 9).
6. MONITORING REALIZACJI MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
37
Monitorowanie
realizacji
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego – stosownie do obowiązującego prawa, należy do
obowiązków zarówno Burmistrza Miasta i Gminy Halinów, jak i Rady Miejskiej w
Halinowie. Zakres obowiązków tych organów w tym przedmiocie, tryb
postępowania, terminy itp. określa art. 32 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 poz.717 z
późniejszymi zmianami). Stanowi on m.in., że:
· w celu oceny aktualności miejscowego planu, Burmistrz Miasta i Gminy
dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta i gminy,
ocenia postępy w opracowywaniu planów miejscowych i opracowuje
wieloletnie programy ich sporządzania,
· Burmistrz Miasta i Gminy przekazuje Radzie Miasta wyniki powyższych analiz
po uzyskaniu opinii właściwej komisji urbanistyczno-architektonicznej, co
najmniej raz w czasie kadencji rady. Rada Miasta podejmuje uchwałę w
sprawie aktualności miejscowego planu zagospodarowania, a w
przypadku uznania go za nieaktualny, w całości lub w części, podejmuje
działania określone w treści powołanej powyżej ustawy.
7. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania sołectwa Zagórze, nie
spowoduje pogorszenia stanu poszczególnych elementów środowiska, ani w
obszarze sołectwa, ani poza jego obszarem, mimo, że projekt ten przeznacza
znaczącą część obszaru, na budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne.
Projekt bowiem wyklucza w granicach obszaru, lokalizację przedsięwzięć
mogących zawsze i potencjalnie oddziaływać na środowisko, co eliminuje
możliwość powstania w granicach opracowania znaczących źródeł emisji do
wód, ziemi, powietrza i ponadnormatywnego hałasu przenikającego do
środowiska.
W tej sytuacji dopuszczenie na fragmentach obszaru planu działalności
produkcyjnej i usługowej, a także dopuszczenie znacznych skupisk
jednorodzinnego budownictwa mieszkaniowego, nie pogarszając wymiernie
wymaganych standardów środowiska, jest zgodne z charakterem
miejscowości, sołectwa (i gminy), które zachowując status samodzielnych
jednostek samorządowych – są de facto przedpolem miasta stołecznego
Warszawy. Przeprowadzona przez PAN analiza zmian krajobrazu w Obszarze
Metropolitalnym Warszawy, wykazała żywiołową urbanizację terenów
Obszaru, uwidaczniającą się najsilniej w odległości do 21 km i 31-40 km. od
centrum Warszawy. Presja mieszkańców Warszawy zainteresowanych
nabyciem działek i możliwością budowy posesji w mieście i gminie Halinów – w
tym w obszarze opracowania, przyczynia się w znacznym stopniu do tego, że
miasto i gmina, stały się obszarem o znacznie zaawansowanych procesach
urbanizacji. Z punktu widzenia potrzeb ochrony środowiska - nie istnieją
przesłanki ani powody, by procesy te należało ograniczać.
38
Procesy te nie znajdują bowiem – z punktu widzenia tychże potrzeb oraz
kształtowania środowiska obszaru, jak i otaczających terenów, a także z
punktu widzenia ochrony krajobrazu – jakichkolwiek przeciwwskazań. Mimo, że
przeważająca część terenów sołectwa pozostaje w granicach Warszawskiego
Obszaru Chronionego Krajobrazu, a także mimo występowania licznych i
znaczących siedlisk przyrodniczych i
gatunków roślin i zwierząt,
wymagających ochrony – patrz wyżej, rozdział 3.7 – możliwym jest pogodzenie
występujących tendencji urbanizacyjnych, z koniecznymi potrzebami ochrony
walorów przyrodniczych i krajobrazowych obszaru. Toteż projekt planu,
wykorzystując całość możliwości, które obowiązujące prawo powierza
miejscowym planom zagospodarowania przestrzennego – zapewnia zarówno
oczekiwaną ochronę walorów przyrodniczych i krajobrazowych sołectwa, jak i
zachowanie stanu środowiska obszaru na poziomie wymaganych prawem
standardów.
W tym zakresie czynnikiem korzystnym jest także to, że dotychczasowy
charakter zagospodarowania obszaru sołectwa oraz istnienie intensywnie
użytkowanych
szlaków
komunikacyjnych
–
nie
wywołały
daleko
zaawansowanych przekształceń lub niekorzystnych zmian środowiska (z
wyjątkiem stanu czystości powietrza) – w tym oddziaływań, które
obowiązujące prawo określa m.in. jako zawsze znaczące – stałe,
bezpośrednie i długoterminowe oraz na integralność obszaru opracowania, a
tym samym sołectwa Zagórze i jego otoczenia.
Czynnikami
sprzyjającymi
projektowanemu
wykorzystywaniu
(zagospodarowaniu), obszaru - w zestawieniu z problematyką ochrony i
kształtowania środowiska, są także:
· bliskie sąsiedztwo lokalnego ośrodka administracyjnego – stolicy gminy,
· istnienie układu drogowego, zapewniającego dogodne powiązania
komunikacyjne z powiatem, województwem i krajem,
· istnienie sieci wodociągowej,
· możliwość kanalizowania obszaru, pozwalającą na kierowanie ścieków
sanitarnych do urządzeń kanalizacyjnych, funkcjonujących na terenie
sąsiedniej miejscowości i sołectwa Okuniew (a w konsekwencji do systemu
kanalizacyjnego i oczyszczalni ścieków, sąsiadującego z gminą miasta
Sulejówka),
· możliwość pełnego zgazyfikowania obszaru, pozwalającą na dostawy gazu
przewodowego dla celów grzewczych i sanitarnych,
· nieograniczona możliwość poboru energii elektrycznej,
· położenie poza obszarami zagrożonymi osunięciami mas ziemi,
· generalnie dobry stan środowiska,
· dogodne warunki klimatyczne i mikroklimatyczne,
· istnienie cieku wodnego (rzeki), umożliwiające odbiór ścieków (wód)
deszczowych.
39
Projekt zmiany miejscowego zagospodarowania przestrzennego obszaru,
rozstrzyga zatem o:
· zaopatrywaniu obszaru w wodę wyłącznie gminnej sieci wodociągowej w
oparciu o gminne ujęcie wód podziemnych,
· odprowadzaniu ścieków obszaru, do rozbudowywanej sieci kanalizacji
sanitarnej, a do czasu jej wybudowania do szczelnych, bezodpływowych
okresowo opróżnianych zbiorników,
· zaopatrywaniu obszaru w ciepło z innych źródeł energii niż węgiel,
· obowiązku zorganizowanej selekcji, zbiórki i wywozu odpadów,
· ochronie walorów przyrodniczych i krajobrazowych obszaru, m. In. poprzez
wdrożenie dopuszczonych obowiązującym prawem – zasad ochrony
obszarów przyrodniczo chronionych – w szczególności Warszawskiego
Obszaru Chronionego Krajobrazu, także poprzez wymagania stosowania
kształtu, kolorystyki i materiałów stosowanych podczas budowy obiektów –
w dostosowaniu do otaczającego je krajobrazu.
W sumie – w treści zmienianego planu, funkcje wynikające z charakteru i
stopnia urbanizowania terenu, równoważą się proporcjonalnie się z funkcjami
ochronnymi. Funkcjonowanie tych pierwszych, jest bowiem ściśle uzależnione
od wyeliminowania ich możliwego – niekorzystnego wpływu, na nadal
stosunkowo bogate walory krajobrazowe i zasoby przyrodnicze gminy tj.
sąsiedztwa obszaru opracowania.
Podstawowym zagrożeniem dla realizacji całości zamierzanych działań byłby
brak miejscowego planu, zagospodarowania przestrzennego. Byłaby to wręcz
bariera
dla
wdrażania
strategii
rozwoju
obszaru
w
warunkach
zrównoważonego rozwoju, jak i polityki społeczno – gospodarczej samorządu,
w tym polityki ekologicznej, a tym samym programu ochrony środowiska.
Wynika to stąd, że tylko miejscowy plan, czyli jedyny dokument posiadający
status prawa lokalnego, może być i jest podstawowym i skutecznym
narzędziem ich wdrażania.
8. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW
· Projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
sołectwa Zagórze w gminie Halinów, wykonany przez Przedsiębiorstwo
Zagospodarowania Miast i Osiedli TEREN w Łodzi Sp. z o.o. w lutym 2012 r.
· Opracowanie ekofizjograficzne do projektu zmiany miejscowego
planu
zagospodarowania przestrzennego sołectwa Zagórze w gminie Halinów,
wykonane przez przedsiębiorstwo jw., w sierpniu 2011 r.
· Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Gminy Halinów, wykonane przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i
Mieszkalnictwa w Warszawie w 2010 r. przyjęte Uchwałą Nr XXVIII/333/10
Rady Miejskiej w Halinowie z dnia 11.03.2010 r.
· Plan Rozwoju Lokalnego dla Miasta i Gminy Halinów do 2013 r. przyjęty
Uchwałą Nr XXI/238/04 Rady Miejskiej w Halinowie z dnia 2.08.2004 r.
40
· Strategia zrównoważonego rozwoju miasta i gminy Halinów do 2020 roku,
przyjęta Uchwałą Nr XIX/202/04 Rady Miejskiej w Halinowie z dnia 28.05.2004
roku.
· Lokalny program rewitalizacji Miasta Halinów na lata 2006-2013, przyjęty
Uchwałą Nr XXXIX/447/06 Rady Miejskiej w Halinowie z dnia 9.06.2006 r.
· Lokalna Strategia Rozwoju 2009 – 2015, obejmująca obszary gmin Dębe
Wielkie, Dobra, Halinów, Jakubów, Mińsk Mazowiecki, Siennica i
Stanisławów, wykonana przez Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania
Ziemi Mińskiej w 2008 r.
· Program Ochrony Środowiska (Część A) w tym Plan Gospodarowania
Odpadami (Część B) dla miasta i gminy Halinów na lata 2004 – 2011,
przyjęty Uchwałą Nr XXII/239/04 Rady Miejskiej w Halinowie z dnia 20.08.2004
roku
· Plan Gospodarowania Odpadami (PGO) dla Gminy Halinów na lata 2009 –
2012 z uwzględnieniem lat 2013 - 2016, przyjęty Uchwałą Nr XXXII/277/09
Rady Miejskiej w Halinowie z dnia 25.09.2009 roku,
· Gmina i Miasto Halinów – Opracowanie ekofizjograficzne dla potrzeb
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy, wykonane przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w
Warszawie w 2008r.
· Program Ochrony Środowiska w Powiecie Mińskim na lata 2005 – 2012,
zatwierdzony Uchwałą Rady Powiatu w Mińsku Mazowieckim Nr XXI/154/05,
z dnia 22.06.2005 r.
· Plan Gospodarowania Odpadami w Powiecie Mińskim na lata 2005 – 2012,
zatwierdzony Uchwałą Rady Powiatu w Mińsku Mazowieckim Nr XXI/155/05,
z dnia 22.06.2005 r.
· Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Mińskiego na lata 2007 – 2013,
zatwierdzony Uchwałą nr VII/41/07 Rady Powiatu w Mińsku Mazowieckim z
dnia 27.06.2007r.(z późniejszymi zmianami).
· Strategia Rozwoju Lokalnego Powiatu Mińskiego na lata 2008-2020.
· Program Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007 –
2010 z uwzględnieniem perspektywy 2014 r. zatwierdzony Uchwałą nr 19/07
Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 19.02.2007 r.
· Wojewódzki Plan Gospodarowania Odpadami dla Mazowsza, na lata 20072011 z uwzględnieniem lat 2012-2015, zatwierdzony Uchwałą nr 164/07
Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 15.10.2007 roku.
· J. Kondracki. Geografia regionalna Polski. PWN Warszawa 2009 r.,
· Atlas Podziału Hydrograficznego Polski. Zakład Hydrografii i Morfologii Koryt
Rzecznych IM i GW Warszawa, 2005 r.
· Nazwy Wód w Polsce. W. Szulowska, E. Wolnicz-Pawłowska. Wydawnictwo
Naukowe – Semper, Warszawa 2002 r.
· A.S. Kleczkowski. Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych
w Polsce (GZWP) wymagających szczególnej ochrony w skali 1 : 500 000.
AGH Kraków 1990 r.,
· Geosynoptyczny Atlas Polski. PAN Kraków - Warszawa 1992 r.
41
· Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET - IUCN. The World
Conservation Union i Fundacja IUCN Poland 1995 r.,
· Strategia wdrażania krajowej sieci ekologicznej ECONET POLSKA. Fundacja
IUCN Poland 1998 r.
· Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31.12.2009
r. PIG, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2010 r.,
· Stan środowiska w Województwie Mazowieckim w 2009/2011 r. Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie, Biblioteka monitoringu
środowiska 2011 r.
42

Temat - Gmina Halinów

Transkrypt

Podobne dokumenty

UZASADNIENIE DO UCHWAŁY NR V/18/VII/2015 RADY MIASTA

Do Burmistrza ……………………….. Wniosek o zmianę

LOKALIZACJA STADIONU SPORTOWEGO w granicach

Wniosek o dokonanie zmiany przeznaczenia terenu w miejscowym

Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej realizuje w tym miejscu

DEKLARACJA ZGODNOŚCI My, producent / importer MEDIA

zał 2.odt - GMINA SUWAŁKI