konstytucyjny system organów państwowych

KONSTYTUCYJNY SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH
Ćwiczenia 30 godzinne – podział na 8 zjazdów
Zjazd 1
1. System organów państwowych w świetle konstytucji
Zagadnienia ogólne (źródła podziału systemowego organów, koncepcja i rozumienie
podziału władz)
Pojęcie organu państwowego (odróżnienie od pojęcia organu, organu administracji,
podmiotu administrującego)
Pojęcie systemu organów państwowych (wyjście od pojęcia aparatu państwowego i
systemu)
Rodzaje systemów organów państwowych (parlamentarno – gabinetowy, kanclerski,
prezydencki, półprezydencki, komitetowy)
Katalog organów konstytucyjnych i ich cechy (podział na ustawodawcze, wykonawcze,
sądownicze, kontrolne.)
Partycypacja społeczna w sprawowaniu władzy państwowej (demokracja bezpośrednia ,
demokracja przedstawicielska)
Zjazd 2
Organy władzy ustawodawczej cz.1
2. Sejm RP
Status prawny posła (senatora), prawo wyborcze
Kadencja i zasady działania (dyskontynuacji, autonomii, jawności itp.)
Tryb pracy Sejmu (zwoływanie posiedzeń, dyskusje, glosowanie, zgłaszanie wniosków
itp.)
Organy Sejmu (Marszałek, Prezydium, Konwent Seniorów, komisje sejmowe)
Zadania i zakres działania Sejmu (funkcje: ustawodawcza, ustrojodawcza, kontrolna,
kreacyjna, udział w kształtowaniu polityki państwa)
Zjazd 3
Organy władzy ustawodawczej cz.2
3. Senat RP
Zadania i zakres działania Senatu
Organy Senatu (j.w.)
4. Zgromadzenie Narodowe
5. Procedury ustawodawcze
Zjazd 4
6. Prezydent RP
Pozycja ustrojowa Prezydenta
Zasady wyboru Prezydenta (tryb wyborów, objęcie urzędu i jego wygaśnięcie)
1
Funkcje i kompetencje (podział na zagraniczne zwierzchnictwo NSZ, arbitraż
politycznym kierownictwo wewnętrzne, inne typu nadzór nad NBP i KRRiT, podział
względem pozostałych władz)
Akty prawne wydawane przez Prezydenta (pojęcie aktu urzędowego, akty prawne,
kontrasygnata, prerogatywy)
Zjazd 5
System organizacyjny administracji rządowej
7. Rada Ministrów
Zagadnienia ogólne (podział na organy, funkcje ustrojowe)
Powoływanie i skład RM (procedura powoływania, odwoływania, uzupełniania składu)
Prezes RM (powoływanie funkcje, wiceprezesi)
Minister (kierujący działami, wykonujący zadania zlecone, funkcje ministrów
„konstytucyjnych” [kiedyś naczelnych], funkcje pozostałych ministrów)
Sekretarze i podsekretarze stanu
Organizacja wewnętrzna RM
Zasady funkcjonowania RM (kolegialność, reprezentacja, uczestniczenie w kształtowaniu
polityki rządu)
Zadania i kompetencje RM (podział na wykonawcze, prawodawcze, współpraca w
ramach UE)
Akty prawne wydawane przez RM (podział na powszechne, wewnętrzne)
Odpowiedzialność RM i jej członków (podział na polityczną, konstytucyjną i karną)
Urzędy centralne i inne jednostki organizacyjne administracji centralnej
8. Administracja rządowa w terenie (opis modeli administracji terenowej, praca z
ustawą o administracji rządowej w województwie)
Wojewoda (funkcje, kompetencje, powoywanie, odwoywanie, zespolenie administracji –
przykłady adm. zespolonej, struktura urzędu)
Organy administracji niezespolonej (omówienie najważniejszych organów administracji
niezespolonej)
Zjazd 6
9. Organy sądownicze
Struktura władzy sądowniczej
Zasady organizacji i funkcjonowania sądów
Sądy powszechne (struktura, zadania, powoływanie sędziów)
Sąd Najwyższy (kompetencje orzecznicze, nadzorcze, skład, struktura)
Sądy administracyjne (kontrola administracji, skład, struktura, zadania, WSA, NSA)
Sądy wojskowe (omówienie ustawy prawo o ustroju sądów wojskowych)
Krajowa Rada Sądownictwa (zadania, status sędziów, samorząd sędziowski)
10. Trybunał Konstytucyjny
Ustrój i organizacja TK
Funkcje TK
Właściwość i zakres kontroli TK (podział na: badanie legalności aktów prawnych,
orzekanie w sprawie skarg konstytucyjnych, orzekanie w sprawie zgodności celów lub
działalności partii politycznych, orzekanie w ramach sporów kompetencyjnych, orzekanie o
stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta)
2
Procedura postępowania przed TK (istota skargi konstytucyjnej, jej zakres podmiotowy i
przedmiotowy, procedura składania wniosku w tym formalne przesłanki wniesienia,
procedura postępowania ze skargą w ramach prac TK, orzeczenie TK i ich publikacje)
11. Trybunał Stanu
Postawy prawne i ustrój TS
Wybór, skład i organizacja TS (procedura powoływania, odwoływania członków itp.)
Podmiotowy i przedmiotowy zakres odpowiedzialności ponoszonej przed TS
Procedura realizacji spraw z zakresu odpowiedzialności przez TS (wniosek, postępowanie
przez Komisją Odpowiedzialności konstytucyjnej, postawienie w stan oskarżenia, przebieg
postępowania wyjaśniającego i sankcje karne)
Zjazd 7
12. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa
Najwyższa Izba Kontroli
Pojęcie kontroli państwowej (definicja, rodzaje kontroli, środki i organy kontrolne oraz
ukształtowanie związku NIK z innymi organami państwowymi)
Status i organizacja NIK (status prawny wynikający z konstytucji, organizacja
wewnętrzna, Prezes NIK, wiceprezesi, dyrektor generalny, kolegium NIK oraz departamenty i
delegatury)
Zadania i zakres działania NIK (zakres podmiotowy, przedmiotowy kontroli, środki
kontroli i kryteria)
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Status i zadania KRRiT
Przewodniczący KRRiT (powoływanie, odwoływanie, zadania, kompetencje)
Biuro KRRiT
Podejmowanie inicjatywy w zakresie regulacji rynku radiowo – telewizyjnego (procedury
kontrolne, współpraca z innymi organami min. UOKiK i UKE, akty normatywne i
rozstrzygnięcia indywidualne wydawane w /w zakresie)
Rzecznik Praw Obywatelskich
Istota i znaczenie ustrojowe instytucji RPO
Zadania i kompetencje RPO
Rzecznik Praw Dziecka
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych
Państwowa Inspekcja Pracy
Narodowy Bank Polski
Zjazd 8
13. Samorząd terytorialny w systemie organów państwowych
Zagadnienia ogólne (pojęcie decentralizacji, zagadnienie państwowości samorządu,
podstawy prawne działania, podział kraju na j.s.t., stosunek samorządu do innych organów –
nadzór, niezależność itp.)
Pojęcie, status i zadania samorządu gminy, powiatu i województwa
Organy samorządu gminy (wyjście od instytucji referendum jako przejawu władzy
gminnej, poprzez wybieranie wójta, rady gminy, powoływania jednostek pomocniczych,
zadania i kompetencje tych organów, ewentualnie o statusie radnego)
Organy samorządu powiatu (j.w.)
Organy samorządu województwa (j.w.)
3
14. Samorządowe Kolegia Odwoławcze
Ustrój SKO i ich organy (podział na zgromadzenie ogólne, prezesa, składy orzekające,
omówienie instytucji kolegialności i porównanie z jednoosobowością, powoływanie,
odwoływanie w/w podmiotów, status członków kolegiów)
Zasady działania SKO (w tym procedura rozpatrywania spraw)
15. Kolokwium zaliczeniowe i wpisy
Punktacja ćwiczeń - 30 pkt.
aktywność max 14 pkt.
kolokwium 16pkt.
Punktacja egzaminu - 50 pkt
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest posiadanie min. 12 pkt
Ocena końcowa z przedmiotu jest sumą punktów z ćwiczeń i egzaminu
31 – 40 dost.
41 – 50 dost. plus
51 – 60 cztery
61 – 70 cztery plus
71 – 80 pięć
4