Sylabus

WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTACJI UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO
Nazwa Przedmiotu
Prawo
Prawo finansowe;
finansowe;
Kod ECTS
OBSZAR KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE NAUK SPOŁECZNYCH
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego
Studia
kierunek
prawo
prawo
stopień
jednolite
jednolite
tryb
stacjonarne
stacjonarne
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)
dr Cyman Damian
dr Juchnevic Edvard
dr hab. Jurkowska-Zeidler Anna Maria, prof. UG
dr Karczyński Łukasz
dr Mroczkowski Rafał
dr Panfil Przemysław
dr Sowiński Tomasz
dr Wróblewska Małgorzata
Formy
godzin
Formy zajęć,
zajęć, sposób
sposób ich
ich realizacji
realizacji ii przypisana
przypisana im
im liczba
liczba
godzin
A. Formy zajęć
wykład
2-ga forma: ćwiczenia audytoryjne
wykład
2-ga forma: ćwiczenia audytoryjne
B. Sposób realizacji
zajęcia
w
dydaktycznej
2-ga forma:
w sali dydaktycznej
zajęcia
w sali
salizajęcia
dydaktycznej
2-ga forma: zajęcia w sali dydaktycznej
specjalność
specjalizacja
Liczba punktów ECTS
8
2-ga forma:
3
C. Liczba godzin
60
2-ga forma: 45
60
2-ga forma: 45
Rok, Semestr
rok: III, semestr: 6, rok akademicki: 2015/2016
Cykl dydaktyczny
semestr letni
Status przedmiotu
obowiązkowy
Język wykładowy
język polski
Sylabus - Prawo finansowe, data wygenerowania: 2014.03.20 07:49:51
Strona 1 z 5
WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTACJI UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO
Metody dydaktyczne
wykład, wykład konwersatoryjny, wykład
problemowy, wykład z prezentacją multimedialną
2-ga forma: ćwiczenia audytoryjne: analiza tekstów
z dyskusją, ćwiczenia audytoryjne: analiza zdarzeń
krytycznych (przypadków), ćwiczenia audytoryjne:
dyskusja, ćwiczenia audytoryjne: praca w grupach,
ćwiczenia audytoryjne: rozwiazywanie zadań
Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe
kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
A. Sposób zaliczenia
egzamin
2-ga forma: zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
wykonanie pracy zaliczeniowej: przeprowadzenie
badań i prezentacja ich wyników (pisemna),
zaliczenie kolokwium
C. Podstawowe kryteria
Egzamin z zakresy treści programowych dla tego
przedmiotu. Kryterium oceny jest procent
opanowania wymaganej wiedzy z uwzględnieniem
skali określonej Regulaminem Studiów UG.
Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest zaliczenie
kolokwioum oraz przygotowanie przez studenta 2
pisemnych prac mających formę opinii, ekspertyzy,
glosy na temat określony przez prowadzącego
ćwiczenia.
Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi
A. Wymagania formalne
Uprzednie zaliczenie przedmiotów wynikających z zakresu Programu studiów.
B. Wymagania wstępne
Zakres wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych przewidzianych w efektach uczenia przedmiotów,
których zaliczenie jest wymogiem formalnym dla realizowania treści niniejszego przedmiotu.
Cele przedmiotu
Głównym celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z regulacją prawną w zakresie prawa budżetowego,
finansów samorządu terytorialnego, prawa podatkowego, prawa rynku finansowego w ramach wynikających
z treści programowych przedmiotu Prawo finansowe oraz przygotowanie do stosowania jej w praktyce.
Sylabus - Prawo finansowe, data wygenerowania: 2014.03.20 07:49:51
Strona 2 z 5
WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTACJI UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO
Treści programowe
I : Wstęp do nauki prawa finansowego.
Podstawowe pojęcia z zakresu prawa finansowego. Pojęcie finansów. Podział finansów na
publiczne i prywatne. Pojęcie finansów publicznych. System finansowy. Funkcje finansów.
Konstytucyjne podstawy finansów publicznych w Polsce.
II: Podstawowe pojęcia normatywne finansów publicznych.
Sektor finansów publicznych. Środki publiczne. Dochody/Przychody oraz
Wydatki/Rozchody publiczne. Formy organizacyjno-prawne jednostek naleŜących do sektora
finansów publicznych.
III: Organizacja finansów publicznych.
Organy administracji finansów publicznych: naczelne i centralne organy administracji
finansowej, resort finansów, aparat podatkowy, aparat skarbowy.
IV: Instytucje materialnego prawa budŜetowego. BudŜet państwa
Geneza instytucji budŜetu. . BudŜet a ustawa budŜetowa. Charakter prawny budŜetu. BudŜet
zadaniowy. BudŜet środków europejskich. Zasady budŜetowe - pojęcie, treść zasad i stosunek
zasad do prawa i praktyki budŜetowej. Procedura budŜetowa. Przygotowanie projektu
budŜetu. Klasyfikacja budŜetowa. Uchwalanie budŜetu. Wykonywanie budŜetu. Kontrola
wykonania budŜetu.
V: Dług publiczny i deficyt budŜetowy.
Istota długu publicznego. Regulacje prawne dotyczące długu publicznego. Pojęcie
państwowego długu publicznego, długu Skarbu Państwa. Pojęcie deficytu budŜetowego,
deficytu sektora finansów publicznych. Dług publiczny a deficyt budŜetowy. Procedury
ostroŜnościowe i sanacyjne. Skarbowe papiery wartościowe.
VI: Finanse samorządu terytorialnego. BudŜet samorządowy
Podstawowe pojęcia, ewolucja i zakres systemu finansów samorządu terytorialnego. Dualizm
administracji publicznej. Decentralizacja administracji publicznej. Sposób finansowania i
nadzoru nad realizacją zadań samorządu terytorialnego. System finansów samorządu
terytorialnego - pojęcie, źródła prawa. BudŜet i uchwała budŜetowa. Procedura budŜetowa.
VII: Źródła dochodów samorządowych.
RóŜnice pomiędzy dotacjami i subwencjami, pojęcie dochodów własnych. Struktura
(klasyfikacja) dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Sposób podziału i zasady
przyznawania subwencji ogólnych. Rodzaje dotacji celowych dla jednostek samorządu
terytorialnego. Źródła dochodów gmin. Źródła dochodów powiatów. Źródła dochodów
województw.
VIII: Podatki i prawo podatkowe.
System prawa podatkowego. Cele opodatkowania. Stosunek prawnopodatkowy. Zasady
podatkowe sformułowane przez Trybunał Konstytucyjny. Normatywne pojęcie podatku.
Klasyfikacja podatków.
IX: Konstrukcja prawna podatku.
Podmiot podatku. Instytucje rozszerzające zakres podmiotowy stosunku
prawnopodatkowego: płatnik, inkasent, podmioty odpowiedzialne za cudzą naleŜność w
miejsce podatnika i obok podatnika. Przedmiot podatku. Podstawa opodatkowania. Stawki
podatkowe. Zwolnienia i ulgi podatkowe.
X: Obowiązek a zobowiązanie podatkowe.
Konkretyzacja obowiązku podatkowego. Sposoby powstawania zobowiązania podatkowego.
Termin płatności podatku, zaległość podatkowa. Ulgi uznaniowe w zapłacie podatków.
XI: Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych.
Hipoteka przymusowa, zastaw skarbowy.
XII: Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe.
Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta. Prawa i obowiązki następców prawnych.
Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich.
XIII: Wygasanie zobowiązań podatkowych.
Efektywne i nieefektywne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych.
XIV: Część szczegółowa polskiego prawa podatkowego
1. Podatek dochodowy od osób fizycznych. Konstrukcja prawna podatku dochodowego od
osób fizycznych. Zakres przedmiotowy i podmiotowy opodatkowania podatkiem
dochodowym od osób fizycznych. Ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy.
Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych indywidualnie przez podatnika, opodatkowanie
małŜonków, opodatkowanie rodzin niepełnych. Podstawa opodatkowania oraz stawki
podatku. Ulgi i zwolnienia podatkowe. Pobór podatku, terminy płatności, rola płatnika.
2. Podatek od towarów i usług. Konstrukcja prawna podatku od towarów i usług. Zakres przedmiotowy i
podmiotowy opodatkowania Vat. Podstawa opodatkowania oraz stawki
podatku. Zapłata Vat - podatek należny a podatek naliczony. Pobór podatku, terminy płatności, rola
podatnika w sensie ekonomicznym.3. Podatek od spadków i darowizn. Konstrukcja prawna podatku od
spadków i darowizn.
Zakres przedmiotowy i podmiotowy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Powstanie obowiązku podatkowego. Podstawa opodatkowania oraz stawki podatku. Ulgi i
Sylabus - Prawo finansowe, data wygenerowania: 2014.03.20 07:49:51
Strona 3 z 5
WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTACJI UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO
zwolnienia podatkowe. Termin i sposób płatności podatku od spadków i darowizn.
4. Podatek od czynności cywilnoprawnych.
Przedmiot opodatkowania i obowiązek podatkowy w podatku od czynności
cywilnoprawnych. Sposób i terminy płatności podatku od czynności cywilnoprawnych.
XV: Postępowanie podatkowe.
Istota postępowania. Uczestnicy. Formy rozstrzygnięć i sposoby zaskarŜania. Zasady ogólne
postępowania podatkowego.
XVI: System bankowy w Polsce. Europejski system bankowy
Pojęcie publicznego prawa bankowego. Polskie prawo bankowe a prawo bankowe UE. Unia
Walutowa. Europejski System Banków Centralnych.
XVII: Narodowy Bank Polski.
Funkcje i zadania Narodowego Banku Polskiego: centralny bank państwa, bank emisyjny,
polityka pienięŜna, bank banków. Pozycja NBP wobec organów władzy państwowej.
Organizacja i struktura NBP. Instrumenty polityki pienięŜnej NBP
XVIII: Prawo bankowe.
Pojęcie banku. Bezwzględne i względne czynności bankowe. Ustawowe formy organizacyjne
banków. Tworzenie i licencjonowanie banków. Nadzór bankowy (cel/zakres podmiotowy).
XIX: Nadzór finansowy
Istota i rodzaje nadzoru finansowego. Zakres nadzoru finansowego. Skład i zadania Komisji
Nadzoru Finansowego.
Sylabus - Prawo finansowe, data wygenerowania: 2014.03.20 07:49:51
Strona 3 z 5
WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTACJI UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO
Wykaz literatury
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):
A.1. wykorzystywana podczas zajęć
Podstawy finansów i prawa finansowego [red:] A. Drwiłło, Warszawa 2011
Leksykon prawa finansowego. 100 podstawowych pojęć [red:] A. Drwiłło, D.
Maśniak [współautor:] D. Cyman, A. Dobaczewska, J. Gliniecka, E.
Juchnevic, D. Maśniak, R. Mroczkowski, P. Panfil, T. Sowiński, M.
Wróblewska, A. Drwiłło, A. Reiwer - Kaliszewska, M. Stwoł, Wyd.
C.H.Beck, Warszawa 2009
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta
System prawa finansowego. TOM I. Teoria i nauka prawa finansowego, Cezary Kosikowski (red.),
Warszawa 2010 System prawa finansowego. TOM II. Prawo finansowe sektora finansów publicznych,
Eugeniusz Ruśkowski (red.), Warszawa 2010
System prawa finansowego. TOM III. Prawo daninowe, Leonard Etel (red.), Warszawa 2010
System prawa finansowego. TOM IV. Prawo walutowe. Prawo dewizowe. Prawo rynku finansowego
Jan Głuchowski (red.), Warszawa 2010
B. Literatura uzupełniająca
Prawo budżetowe: Kosikowski C., Naprawa finansów publicznych w Polsce (przyczyny, metodologia,
kierunki i propozycje), Białystok 2010; Panfil P., Prawne i finansowe uwarunkowania długu Skarbu
Państwa, Warszawa 2011; Gliniecka J., Harasimowicz J., Zasady polskiego prawa budżetowego, Bydgoszcz
2001; Zubik M., Budżet państwa w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2001; Borodo A., System
finansowy samorządu terytorialnego w Polsce, Toruń 2011; Prawo podatkowe: Zgierski Z., Procedury
podatkowe, Warszawa 2006, Dzwonkowski H. [red.], Ordynacja podatkowa. Rok 2008. Komentarz,
Warszawa 2008, Etel L. [red.], Prawo podatkowe, Warszawa 2008, Głuchowski J., Polskie prawo
podatkowe, Warszawa 2006, Głuchowski J., Patyk J., Zarys polskiego prawa podatkowego, Warszawa
2008, Gomułowicz A., Małecki J., Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2008, Koperkiewicz-Mordel K.,
Chróścielewski W., Nykiel W., Polskie prawo podatkowe. Podręcznik akademicki, Warszawa 2006,
Kosikowski C., Ruśkowski E. [red.], Finanse publiczne i prawo finansowe, Warszawa 2008, Kosikowski C.
Etel L. [red.], Ordynacja podatkowa, Warszawa 2007, Litwińczuk H., Karwat P., Mastalski R., Prawo
podatkowe, Warszawa 2006, Wójtowicz W. [red.], Zarys finansów publicznych i prawa finansowego,
Warszawa 2008. Prawo rynku finansowego Jurkowska A.M., Prawo Bankowe, [w:] Finanse, Z. Brodecki
[red.], Warszawa 2004, Jurkowska A.M., Nowa architektura sieci bezpieczeństwa jednolitego rynku
finansowego Unii Europejskiej, [w:] Bankowość, J. Węcławski [red.], Lublin 2006, Jurkowska A.M.,
Integracja rynku finansowego Unii Europejskiej jako warunek trwałego i zrównoważonego wzrostu
gospodarczego, Prace Naukowe Katedry Zarządzania, Akademia Morska w Gdyni, 2006 nr 7, Jurkowska
A.M., Koncepcja zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce w świetle postanowień
ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, Pieniądze i Więź, 2006 nr 2-3, Jurkowska A.M., Bank
centralny a bezpieczeństwo i stabilność systemu finansowego, [w:] Ład instytucjonalny w gospodarce, B.
Polszakiewicz, J. Boehlke [red.], Toruń 2005, Kiedrowska M., Marszałek P., Stabilność finansowa pojęcie, cechy i sposoby zapewnienia. Część I i II, Bank i Kredyt 2003 nr 3, Mroczkowski R.,
Instytucjonalne aspekty zarządzania kryzysem finansowym [w:] Uwarunkowania i bariery w procesie
naprawy finansów publicznych, J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, [red.] Lublin 2007,
Mroczkowski R., Znaczenie instrumentów nadzorczych nad personam dla zapewnienia prawidłowego
funkcjonowania rynku finansowego, [w:] Kapitał intelektualny w realizacji celów Strategii Lizbońskiej, J.
Bieliński [red.] Gdańsk 2007, Solarz J., Międzynarodowy system finansowy. Analiza
instytucjonalno-porównawcza, Warszawa 2001, Szczepańska O., Sotomska-Krzysztofik P., Pawliszyn M.,
Pawlikowski A., Instytucjonalne uwarunkowania stabilności finansowej na przykładzie wybranych krajów,
Materiały i Studia, Zeszyt nr 173, Warszawa 2004. Prawo bankowe Fojcik-Mastalska E. [red.], Prawo
Bankowe. Komentarz, Warszawa 2005, Gliniecka J., Harasimowicz J., Krasnodębski R., Polskie prawo
bankowe, Warszawa 1996, Góral L., Karlikowska M., Koperkiewicz-Mordel K., Polskie prawo bankowe,
Warszawa 2006, Iwanicz-Drozdowska M., Jaworski W.L., Zawadzka Z., Bankowość. Zagadnienia
podstawowe, Warszawa 2007, Juchnevič E., Polecenie zapłaty jako forma transferu środków pieniężnych,
Gdańskie Studia Prawnicze 2007, Jurkowska A., Prawo bankowe Unii Europejskiej. Licencjonowanie
działalności bankowej, Bydgoszcz 2003
Sylabus - Prawo finansowe, data wygenerowania: 2014.03.20 07:49:51
Strona 4 z 5
WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTACJI UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO
Efekty uczenia się
Wiedza
Student:
- posiada wiedzę ogólną z zakresu prawa finansowego orazpotrafi określić
podstawowe instytucje prawa finansowego oraz źródło ich regulacji
prawnej
- zna i potrafi przedstawić podstawowe pojęcia teoretyczne prawa
finansowego w zakresie prawa budżetowego, prawa podatkowego i prawa
rynku finansowego
- potrafi wskazać przykłady praktycznych problemów związanych ze
stosowaniem prawa finansowego.
Umiejętności
Student:
- poprawnie posługuje się terminologią prawnofinansową,
- umie dokonywać wykładni przepisów prawa finansowego,
-potrafi ocenić stany faktyczne w świetle norm prawa finansowego i
zastosowaćodpowiednie jego regulacje
- potrafi ocenić sens i wartość konkretnych przepisów prawa finansowego
- umie sporządzić podstawowe pisma w zakresie prawa podatkowego (w
szczególności wniosek o interpretację, odwołanie, zażalenie)
- potrafi krytycznie analizowac orzecznictwo organów publicznych i
sądowych
Kompetencje społeczne (postawy)
Student:
- ma świadomość potrzeby ciągłego pogłębiania i aktualizowania wiedzy z
zakresu prawa, w szczególności prawa finansowego,
- jest otwarty na różnorodność poglądów w nauce prawa finansowego i
orzecznictwie sądowymdzieki czemu zachowuje ostrożność w
formułowaniu sądów i docenia poglądy odmienne
- potrafi pracować w zaspole nad rozwiązaniem ppowierzonego zadania rozwiązywania kazusów w zakresie prawa finansowego
- docenia znaczenie norm prawa finansowego z punktu widzenia prawa i
obywatela
- umie prowadzic dyskusje i argumentować własne wypowiedzi.
Kontakt
http://www.prawo.univ.gda.pl/pracownik/annamariajurkowskazeidler.html
http://www.prawo.ug.edu.pl/pracownik/edvardjuchnevic.html
Sylabus - Prawo finansowe, data wygenerowania: 2014.03.20 07:49:51
Strona 5 z 5