Wykaz błedów do Premiera

WYKAZ BŁĘDÓW I BRAKÓW
w Rozporządzeniu Ministra infrastruktury z dnia 6 listopada 2008r
w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej
budynku i lokalu mieszkalnego oraz sposobu sporządzania i wzorów
świadectw ich charakterystyki energetycznej
(Dz.U. nr 201, poz 1240)
W ww. rozporządzeniu występują :
1. Błędy redakcyjne
2. Błędy metodyczne
3. Zasady postępowania podane w sposób niejednoznaczny lub nierozstrzygnięte
4. Błędy w układzie rozporządzenia
PoniŜej omówione są kolejno.
1. BŁĘDY REDAKCYJNE
Zał 1, str 2NajniŜsza tabelka,
kolumna z prawej
Zał 1 , str 1
Zał 3, tytuł
Zał. 3, str 1
Jest
Energia pomocnicza
Wzór ... dla budynku
mieszkalnego
Uwagi 1) 2)
Zał 3, str 1
Zał. 4, tytuł
Wzór … dla budynku
mieszkalnego
Zał 4, str 2
1)
Zał.5, wzór (1.32)
Zał.6, wzór (2.28.4)
Zał 6 , wiele miejsc
Zał. 7 , tytuły
rozdziałów
Łącznie z chłodzeniem
pomieszczeń
E el,pom,H=
h r = 4 έσ (Θss +273)4
temperatura nieba
1.Wytyczne...budynku...
3. Zasady .... budynku...
Powinno być
Suma
Brak odnośnika do wskaźnika EK i
uwagi „Bez chłodzenia”.
Wzór ... dla lokalu mieszkalnego
Uwagi błędne, bo nie dokonuje się
Ŝadnego porównania, ani nie bada
spełnienia warunków
Brak odnośnika do wskaźnika EK i
uwagi „Bez chłodzenia”.
Wzór ... dla części budynku
stanowiącej samodzielną całość
techniczno-uŜytkową
Uwaga nie związana z tekstem –
do skreślenia
E el,pom,W =
h r = 4 έσ (Θss +273)3
temperatura nieboskłonu
1.Zasady ...budynku nie
wyposaŜonego w instalację
chłodzenia
3. Zasady ... budynku
Zał 7,
rozdz. 3.1, 3.2
Zał 7 rozdz. 3.2
jest odniesienie do tablicy 6 , z
której naleŜy przyjąć czasy
uŜytkowania oświetlenia, a
tablica ta zawiera inną treść.
niemieszkalnego
rozdziały 3.1 i 3.2 są zbędne i
wprowadzają w błąd. Referencyjne
zuŜycie energii pierwotnej
dotyczące ciepłej wody i
oświetlenia nie ma sensu bo
obowiązuje porównywanie
zapotrzebowania energii
ocenianego budynku z wartościami
wyliczanymi wg Warunków Tech.
do poprawy
Sformułowanie błędne i jest to
zbędne powtórzenie, gdyŜ w
objaśnieniu do wzoru (1.29)
podano prawidłowo tę zasadę:
„czas uŜytkowania naleŜy
zmniejszyć ze względu na wyjazdy
i urlopy średnio o 10%”
Wszystkie załączniki Oznaczenie Af jest definiowane : Konieczne ujednolicenie np. jak w
1) powierzchnia
p2)
uŜytkowa(załączniki 1-4)
2) powierzchnia ogrzewana lub
chłodzona (o regulowanej
temperaturze)-zał. 5 i 6,
3) powierzchnia uŜytkowa
ogrzewana (np. zał.7)
Zał 7 rozdz. 1
Podano zasadę stosowania
współczynnika 0,9 do
zapotrzebowania energii do
ciepłej wody wynikający z
nieobecności uŜytkowników.
2. BŁĘDY W METODZIE
1. Lokal reprezentatywny – jest to określenie występujące w ustawie jako oczywisty
błąd, gdyŜ nie da się zdefiniować takiego pojęcia . W rozporządzeniu w załączniku 7
nie tylko zbędnie powtórzono to niezdefiniowane pojęcie, ale wprowadzono jeszcze
określenie „lokal uŜytkowy reprezentatywny” , którego nie ma w ustawie i które jest
pojęciem absurdalnym. W Załączniku 7 występuje jeszcze określenie „budynek
odniesienia”, które jest określeniem błędnym.
2. Liczenie zapotrzebowania energii na przygotowanie ciepłej wody wg liczby
mieszkańców wg projektu lub wg rzeczywistej liczby osób (zał. 5, tabela 15 ) jest
sprzeczne z ogólną zasadą, Ŝe oceniamy budynek bez względu na sposób
uŜytkowania. Potrzebna jest tabela określająca średnią standardową liczbę osób
przypadająca na określoną liczbę pokoi lub powierzchnię i przyjęcie zasady określania
liczby mieszkańców wg takiej tabeli.
3. Przyjmowanie temperatury ciepłej wody do obliczeń określanej w zał. 5 jako
„temperatura wody na wypływie z zaworu czerpalnego”(tabela 14) lub jako
„temperatura wody w zaworze czerpalnym”(objaśnienie do wzoru 1.29) jest błędne,
gdyŜ praktycznie nie moŜna tej temperatury określić ( w róŜnych zaworach będzie
róŜna). Prawidłowo powinna to być temperatura w zasobniku ciepłej wody.
4. Metoda uproszczona. Przyjęcie w rozporządzeniu (załącznik nr 5 rozdział 6)
uproszczonej metody obliczania zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i
wentylacji nie ma uzasadnienia. Podstawowa metoda obliczeń , wspierana
obliczeniami komputerowymi przy uŜyciu arkusza kalkulacyjnego jest na tyle
nieskomplikowana, Ŝe nie wymaga dalszych uproszczeń, natomiast uproszczenia
prowadzą do wyników obarczonych duŜymi błędami, zwłaszcza, Ŝe zasady stosowania
metody uproszczonej są podane bardzo nieprecyzyjnie (wpływ mostków cieplnych,
wpływ rodzaju wentylacji, długość sezonu grzewczego do obliczenia stopniogodzin
inne). Ponadto metoda uproszczona nie jest szczególnym przypadkiem metody
ogólnej.
5. Brak klas energetycznych budynków jest sprzeczne z intencjami KE wynikającymi
Dyrektywy o wyrobach budowlanych i utrudnia przekaz wyników oceny, sprawia to,
Ŝe dane zawarte w świadectwie są dla odbiorców niezrozumiałe, a więc praktycznie
nieprzydatne. Brak klas energetycznych nie ma uzasadnienia, gdyŜ na podstawie
danych , które są w rozporządzeniu przewidziane do obliczenia moŜna bardzo łatwo
określać klasy. Mając bowiem wyliczoną wartość EP dla ocenianego budynku i
wartość EP porównawczą wg Warunków Technicznych moŜna podzielić pierwszą
wartość przez drugą i otrzymać wskaźnik, który przyporządkuje budynek do klasy
ustalonej w prostej skali wskaźników.
6. Ocena sprawności dystrybucji ciepła i c.w.u. na podstawie pomiaru długości
przewodów i ich izolacyjności (tabele 3.1, 3.2 oraz 11.1 i 11.2 w załączniku 5) jest
praktycznie niemoŜliwa do wykorzystania.
7. ZuŜycie energii na oświetlenie (rozdział 5 w zał. 6) – bez uwzględnienia oświetlenia
awaryjnego – jest błędem zniekształcającym ocenę.
8. W obliczeniach dotyczących wentylacji naturalnej brak uwzględnienia wpływu
sposobu dostarczania powietrza na obliczenie zapotrzebowania ciepła do
wentylacji.
9. W ocenianej propozycji rozporządzenia przyjęto analizowanie zachowań zachowanie
budynku i działania systemów technicznych w tym wentylacji i klimatyzacji w ujęciu
średniomiesięcznym. W takim przypadku zachowanie systemu klimatyzacji
analizowane jest na podstawie uśrednionych miesięcznych, sezonowych lub rocznych
wartości, przy uŜyciu analizy statystycznej opartej na godzinowych obliczeniach dla
typowego klimatu, konfiguracji systemu etc. Stosowanie takiego podejścia jest
moŜliwe takŜe w przypadku gdy systemy wentylacji i klimatyzacji są na tyle proste, Ŝe
moŜliwe jest pominiecie interakcji z parametrami klimatu zewnętrznego oraz z
zachowaniem budynku. Przyjęcie metody miesięcznej praktycznie uniemoŜliwia
prawidłowe odliczenia dla systemów klimatyzacji ze zmiennym strumieniem
powietrza wentylacyjnego oraz dla obiektów ze znacznymi zyskami wilgoci.
10. Zakładając, Ŝe obliczenia będą wykonywane przy pomocy metod komputerowych,
zaproponowana metodyka średniomiesięczna nie spowoduje istotnego skrócenia
czasu obliczeń w porównaniu z alternatywnym rozpatrywaniem interakcji budyneksystem w ujęciu godzinowym. Najwięcej czasu zajmuje wprowadzanie danych o
kształcie budynku i danych materiałowych elementów budowlanych i systemów. Te
dane są praktycznie identyczne w obu metodach. Czas obliczeniowy procesora dla 12
cykli miesięcy czy 8760 godzin będzie praktycznie niezauwaŜalny.
11. 3. W warunkach Polskich wiele budynków uŜyteczności publicznej (np. nowoczesne
biurowce czy centra handlowe) jest ogrzewanych lub chłodzonych nie w cyklu
miesięcznym ale w cyklu dobowym. Przez przewaŜającą część roku budynki
wymagają chłodzenia w dzień i ogrzewania w nocy. Metodyka miesięczna
uniemoŜliwia prawidłowe obliczenia dla takich przypadków.
12. W załącznikach nr 2 i nr 4 do rozporządzania sporządzając świadectwo
charakterystyki energetycznej naleŜy podać wartości energii uŜytkowej, końcowej i
pierwotnej dla „wentylacji i nawilŜania” podczas gdy energia na cele nawilŜania nie
jest uwzględniana.
13. Ogromne uproszczenia metodyki obliczeniowej na cele wentylacji i klimatyzacji
sprawiają, Ŝe osoby sporządzające świadectwo nie będą w stanie prawidłowo podać
zalecanych przedsięwzięć ograniczających zuŜycie energii. Przykładowo dla
wentylacji grawitacyjnej nie jest moŜliwe podanie jakichkolwiek zaleceń gdyŜ
metodyka zaleŜy jedynie od stopnia osłonięcia budynku i jego kubatury.
14. W wielu punktach zaproponowana procedura obliczeń się urywa nie odsyłając do
Ŝadnych standaryzowanych procedur (w języku polskim) co rodzi okazje do
manipulacji wynikami. Przykładowo nie wiadomo:
• na jakiej podstawie określać średniomiesięczną sprawność gruntowych
wymienników ciepła - GWC.
• w jaki sposób naleŜy uwzględniać obniŜanie sprawności wymienników do
odzyskiwania ciepła z powietrza usuwanego na skutek stosowania
zabezpieczeń antyszronowych.
• jak zastosować np. chłodzenie wyparne z dodatkowym wymiennikiem ciepła,
• w jaki sposób wykonać obliczenia dla wentylacji hybrydowej,
• jak uwzględniać w obliczeniach energię zuŜywaną na cele dodatkowego
nawilŜania i osuszania powietrza w centrali klimatyzacyjnej
• skąd czerpać dane na temat zuŜycia energii pomocniczej zuŜywanej przez:
spręŜarki układów chłodniczych, wentylatory skraplaczy i wieŜ chłodniczych,
• nie wiadomo jakie wartości sprawności naleŜy przyjmować dla ogrzewań
powietrznych
15. Metodyka w kilku miejscach odnosi się do wyników testów ciśnieniowych (wartość
n50).W przypadku gdy nie jest dostępny wynik testu metodyka nie precyzuje
dalszej drogi postępowania. Np. wzór (1.20).
16. Wewnętrzne zyski ciepła (załącznik 7 rozdział 1) są zaniŜone (nieoszacowane są
zyski ciepła w pochodzące od sprzętu komputerowego.
17. W wielu miejscach dotyczących wentylacji metodyka nie respektuje wymagań
prawnych dotyczących systemów wentylacji. Przykładowo wymagania odnoszące
się do minimalnej (!) intensywności wentylacji (norma PN-83/B-03430/Az3:2000) nie
są respektowane we wzorach 1.20 – 1.23 . W opisie do wzoru ogranicza się strumień
powietrza do 80m3/h współczynniki we wzorach 1.21-1.23 odpowiadają liczbom
wymiany powietrza do ok. 0.5 h-1 co w większości polskich mieszkań jest wartością
znacznie poniŜej wymagań minimalnych.
3. ZASADY POSTĘPOWANIA PODANE W SPOSÓB
NIEJEDNOZNACZNY LUB NIEROZSTRZYGNIĘTE
1
Wskaźnik EK
2
Powierzchnia o
regulowanej
temperaturze Af
3
Obliczanie
stopniogodzin w
metodzie
uproszczonej (wzór
1.37)
Dodatki na mostki
cieplne w metodzie
uproszczonej (1.38)
4
5
6
7
Obliczanie Vx
dodatkowego
strumienia powietrza
infiltrującego przy
pracy wentylatorów
Sprzeczności
1)Wg § 2 pkt 7 rozporządzenia – to roczne zapotrzebowanie
energii końcowej na jednostkę powierzchni pomieszczeń.
2) Wg zał 2 i 4 – to zapotrzebowanie na energię końcową bez
chłodzenia i oświetlenia. W zał. 1 i 2 takich uwag nie ma.
3) Wg wzoru (1.1.1) to suma energii końcowej na
ogrzewanie i ciepłą wodę.
4) Wg p. 2.3 w zał. 6 – EK wyznacza się analogicznie jak we
wzorze (1.1.1). Czy „analogicznie” to znaczy tak samo?
Nie wiadomo wg jakich zasad obmiaru naleŜy liczyć Af, są
bowiem stosowane:
• Norma PN-70/ B-02365
• Norma PN-ISO 9836
• Zasady podawane w rozporządzeniach
Są znaczne róŜnice w zasadach w tych dokumentach
Brak podania zasady określania długości sezonu grzewczego.
Bez tego ustalenia obliczenia będą wykonywane wg
dowolnie przyjmowanych załoŜeń, a więc powstawać będą
błędy i róŜnice oceny.
Nie wiadomo, czy podane dodatki naleŜy przyjmować dla
całego budynku (wszystkich przegród zewnętrznych), czy
tylko dla ścian zewnętrznych, czy tylko dla ścian z otworami
okiennymi i balkonami.
Ponadto nie wiadomo co znaczy „budynek częściowo
ocieplony” zwłaszcza w metodzie, która obowiązuje dla
budynków nie poddanych termomodernizacji ?
Wzór(1.20) zawiera parametr n50 , który wyznacza się przy
próbie ciśnieniowej. W zwykłych warunkach opracowania
świadectwa nie ma moŜliwości takich prób, a rozporządzenie
nie podaje metody postępowania w takim przypadku.
•
Wg wzorów na energię pierwotną sumuje się energię
końcową i pomocniczą, czyli końcowa nie zawiera
pomocniczej. We wzorach świadectw jest inaczej
• Wg wzoru 1.1.1 wskaźnik EK dotyczy ogrzewania i c.w.
a we wzorze świadectwa „ewentualnie chłodzenie”
• We wzorze świadectwa dla budynku mieszkalnego jest
podana energia pomocnicza, a we wzorze dla budynku –
nie jest wykazana
• We wzorze świadectwa dla budynku i części
samodzielnej wyodrębniono energię uŜytkową, końcową
i pomocniczą na wentylację mechaniczną czego nie
przewidują wzory obliczeniowe
Równie (1.20) zawiera Jest
jednocześnie błędy
Vx = V· n50·e / {1 + f/e [(Vsu – Vex)/ V· n50]2/3600}
m3/s
wynikające z
Powinno być
nieprawidłowego
V ⋅ n50 ⋅ e
2
przeliczania jednostek Vx =

f  (Vsu − Vex ) ⋅ 3600  
3600 1 + ⋅ 
 
e 
V ⋅ n50

 
4. BŁĘDY W UKŁADZIE ROZPORZĄDZENIA
PoniŜej wymienione błędy w układzie rozporządzenia utrudniają korzystanie z niego i mogą
być przyczyną błędów w obliczeniu charakterystyki energetycznej .
1. Załączniki 1 i 2 – wzory świadectw „dla budynku mieszkalnego” i „dla budynku”.
Nie wiadomo, czy zał. 1 dotyczy tylko budynków mieszkalnych bez chłodzenia, czy
wszystkich. Nie ma Ŝadnego uzasadnienia dla 2 róŜnych wzorów świadectw.
2. Istnienie dwóch załączników (5 i 6) miało uzasadnienie w wcześniejszych projektach
rozporządzenia, gdy dla dwóch grup budynków istniały dwie zasadniczo róŜniące się
metody obliczeń (miesięczna i godzinowa) . W rozporządzeniu jest jedna metoda
miesięczna , a w ramach tej jednej metody są obliczenia zapotrzebowania energii na
potrzeby ogrzewania i chłodzenia oraz jedna metoda dla ciepłej wody, i jedna metoda
dla oświetlenia. Powinien więc być jeden załącznik z 4 rozdziałami dotyczącymi
ogrzewania, ciepłej wody, chłodzenia i oświetlenia.
3. Podział treści pomiędzy załączniki nr 5 i nr 6 jest nielogiczny i prowadzi do
nieporozumień. Wg tytułów zał. 5 dotyczy budynków bez chłodzenia, a zał. 6
budynków z chłodzeniem, a więc błędem jest
• umieszczenie przepisów dotyczących zapotrzebowania energii na oświetlenie jako
rozdz. 5 w załączniku 6, sugerowałoby, Ŝe energię na oświetlenie uwzględnia się
tylko w budynkach z chłodzeniem, a w rzeczywistości dotyczy to budynków
uŜyteczności publicznej niezaleŜnie od tego czy występuje w nich chłodzenie czy
nie. Prawidłowo przepis ten powinien być w załączniku 5 jako podstawowym , a
załącznik 6 powinien dotyczyć tylko obliczeń chłodzenia.
• podzielenie przepisów dotyczących zapotrzebowania energii na przygotowanie
ciepłej wody w dwóch częściach : jako rozdz.4 w załączniku 5 z podaniem
danych (tablica 15) tylko dla budynków mieszkalnych oraz jako rozdział 4 w
załączniku 6 z podaniem danych dla róŜnych grup uŜytkowników. W obu
częściach powtórzono te same wzory. Ten podział przepisów o ciepłej wodzie
pomiędzy dwa załączniki nie ma Ŝadnego uzasadnienia. Ponadto dlaczego rozdział
w zał. 5 ma tytuł „Obliczanie zapotrzebowania na energię ..” a rozdział w zał. 6
ma tytuł „Zapotrzebowanie na energię...”
4. Dane do obliczenia wewnętrznych zysków ciepła są podane
• w p.3.2.6 w zał. nr 5
• w rozdz. 1 w zał . nr 7
• w rozdz. 3 w zał . nr 7
Taki podział utrudnia korzystanie z podanych danych, ponadto nie ma pomiędzy nimi
odnośników kierujących w pozostałe miejsca. Całość tych danych powinna być w p.3.2.6 w
zał. nr 5.
5. Załącznik nr 7 zawiera zbiór przypadkowo zebranych wytycznych. Jest to częściowo
powtórzenia zasad omówionych w załącznikach 5 i 6, częściowo są to przepisy
zbędne (rozdz. 3.1 i 3.2), a pozostałe zamieszczone tam przepisy powinny być zawarte
w odpowiednich miejscach w rozporządzeniu lub załącznikach 5 i 6, co byłoby
czytelne i prawidłowe.
6. Numeracja wzorów i tablic w załącznikach 5 i 6 nie jest związana z numerami
załączników (w załączniku 5 numery wzorów i tablic są od 1, a w załączniku 6
numery są od 2).