00 typologia

DOKUMENTY JAKO ŹRÓDŁA INFORMACJI
D.
WTÓRNE
D. PIERWOTNE
D. PIŚMIENNICZE
FORMALNE
OPUBLIKOWANE∗
•
wydawnictwa
zwarte
• wydawnictwa
ciągłe
• artykuły
specjalne rodzaje
wydawnictw:
• patenty
• normy
• akty prawne
• szara literatura
• literatura firmowa
• dokumenty Ŝycia
społecznego
D.
NIEPIŚMIENNICZE
NIEFORMALNE
•
strony
internetowe
•
•
•
•
•
•
•
mapy, plany
nuty
fotografie, ilustracje
rysunki techniczne
dokumenty
audiowizualne
dokumenty audialne
ikonografia
•
•
•
•
•
•
•
reprodukcja
kopia
duplikat
reprint
skan
zdjęcie
cyfrowe
mikrofilmy,
mikrofisze
•
•
•
•
•
opis bibliograficzny
abstrakt
opracowanie
tłumaczenie
D.
FAKTOGRAFICZNE
•
•
•
NIEOPUBLIKOWANE
• dysertacje
•
D. POCHODNE
słowniki
leksykony
encyklopedie
naukowe
materiały
archiwalne
rękopisy
(maszynopisy)
___________________________________________________________________________
OSOBOWE I INSTYTUCJONALNE ŹRÓDŁA INFORMACJI
personalne źródła informacji
•
•
eksperci
nauczyciele akademiccy
instytucjonalne źródła informacji
•
•
•
∗
biblioteki
ośrodki informacji
archiwa
utworem opublikowanym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy został zwielokrotniony i którego egzemplarze zostały
udostępnione publicznie [Ustawa o prawie autorskim]
wymienione tu źródła występują w formie drukowanej i elektronicznej
ŹRÓDŁA INFORMACJI O DOKUMENTACH (z przykładami)
D. PIERWOTNE
D. PIŚMIENNICZE
•
FORMALNE
OPUBLIKOWANE∗
bibliografie, katalogi ksiąŜek
(BIBLIOGRAFIA
ESTREICHERÓW
http://www.estreicher.uj.edu.
pl/ ; BIBLIOGRAFIA
POLSKA 1901-1939 oraz
PRZEWODNIK
BIBLIOGRAFICZNY pod
adresem
http://www.bn.org.pl/katalogii-bibliografie )
• bibliografie, katalogi
czasopism
http://mak.bn.org.pl/w12.htm
• bibliografie artykułów
http://mak.bn.org.pl/w14.htm
specjalne rodzaje wydawnictw:
• bazy danych opisów
patentowych (Urząd
Patentowy
http://www.uprp.pl/Polski/Ba
zy+danych+UPRP/ )
• bazy, katalogi norm (Polski
Komitet Normalizacyjny
http://www.pkn.pl/?m=katalo
g)
• bazy aktów prawnych (Sejm
Polski
http://isap.sejm.gov.pl/ )
• bibliografie dokumentów
Ŝycia społecznego: źródła
tworzone przez biblioteki
publiczne
http://www.bj.uj.edu.pl/var/bi
bl_reg1_pl.php, Cyfrowa
Biblioteka Druków Ulotnych
XVI-XVIII w.
http://cbdu.id.uw.edu.pl/
• bazy szarej literatury
(Krajowy System Informacji
o Szarej Literaturze
POLSIGLE
http://nauka.opi.org.pl/polsigl
e/polsigle_f.htm
NIEOPUBLIKOWANE
• bazy, katalogi dysertacji
naukowych (np. OPI
http://www.opi.org.pl/pl/bazydanych/nauka-polska/synaba/ )
• bazy, katalogi, kartoteki
materiałów archiwalnych
(Archiwa Państwowe
http://www.archiwa.gov.pl/?C
IDA=35 )
∗
D. WTÓRNE
D. POCHODNE
•
•
D.
NIEPIŚMIENNICZE
NIEFORMALNE
•
katalogi stron
internetowych
•
•
•
•
•
•
•
Bibliografia Dokumentów
Kartograficznych
http://www.bn.org.pl/katalogi-ibibliografie/bibliografianarodowa/bibliografiadokumentow-kartograficznych ,
katalogi biblioteczne zbiorów
kartograficznych
bibliografie dokumentów
muzycznych
katalogi dokumentacji
technicznej
baza Filmoteki Narodowej
http://www.fn.org.pl/page/index.
php?str=11
http://www.fn.org.pl/page/
bazy nagrań dźwiękowych lub
ich opisów
(np. Bibliografia Narodowa
Dokumentów Dźwiękowych
http://www.bn.org.pl/katalogi-ibibliografie/bibliografianarodowa/bibliografiadokumentow-dzwiekowych ,
Biblioteka Polskiej Piosenki
http://www.bibliotekapiosenki.pl
/static:Strona_Glowna )
baza Narodowego Instytutu
Audiowizualnego NInATEKA
(nagrania spektakli teatralnych,
muzycznych i operowych, filmy
dokumentalne i animacja)
http://www.nina.gov.pl/ninateka/
term/11
np. Wirtualny Gabinet Rycin BJ
http://www.bj.uj.edu.pl/wgr/katal
og/
•
•
biblioteki cyfrowe
najcenniejszych
zabytków
piśmiennictwa (np.
katalog Federacji
Bibliotek Cyfrowych
http://fbc.pionier.net.pl/
owoc, Cyfrowa
Biblioteka Narodowa
POLONA
http://polona.pl/dlibra,
Cyfrowa Biblioteka
Druków Ulotnych XVIXVIII w.
http://cbdu.id.uw.edu.pl
/)
Narodowe Archiwum
Cyfrowe (zdjęcia,
nagrania archiwalne)
http://audiovis.nac.gov.
pl/
katalogi mikrofilmów
(np. katalog
mikrofilmów druków
XVI-XVIII w.
http://mak.bn.org.pl/cgi
bin/makwww.exe?BM=
21 )
bibliografie bibliografii
(np. Bibliografia
Bibliografii Polskich
http://mak.bn.org.pl/cgibin/makwww.exe?BM=28
, http://mak.bn.org.pl/cgibin/makwww.exe?BM=13
, http://mak.bn.org.pl/cgibin/makwww.exe?BM=14
)
utworem opublikowanym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy został zwielokrotniony i którego egzemplarze zostały
udostępnione publicznie [Ustawa o prawie autorskim]
ŹRÓDŁA INFORMACJI O OSOBOWYCH I INSTYTUCJONALNYCH ŹRÓDŁACH INFORMACJI
•
•
bazy pracowników naukowych (OPI: Ludzie Nauki http://www.opi.org.pl/pl/bazy-danych/nauka-polska/ludzie-nauki/
bazy ekspertów (np. UJ:
•
http://www.cittru.uj.edu.pl/ibd/ )
informatory, bazy bibliotek i ośrodków informacji
(BN: Informator o bibliotekach w Polsce
http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=8 )
informatory o archiwach (Archiwa Państwowe:
Informator Adresowy
http://www.archiwa.gov.pl/images/stories/file/pdf/info
rmator_adresowy_2010_4.pdf )
wymienione tu źródła występują w formie drukowanej i elektronicznej
TYPOLOGIA DOKUMENTALNYCH ŹRÓDEŁ INFORMACJI
O DOKUMENTACH
ŹRÓDŁA BIBLIOGRAFICZNE
rejestracyjne (z dostępem lub bez dostępu do zawartości)
katalogi handlowe
NARZĘDZIA
zapewniające rejestrację, selekcję,
zaawansowane wyszukiwanie,
wartościowanie (licencjonowane, z
ograniczonym dostępem)
bazy abstraktowe
indeksy cytowań
-
HISTORYCZNE
targowe
aukcyjne
sortymentowe
nakładowe
-
WSPÓŁCZESNE
księgarskie
aukcyjne
wydawnicze
current contents
bazy opracowań dokumentacyjnych (w tym
typu evidence based)
zintegrowane źródła informacji (agregatory)
katalogi biblioteczne
-
w formie wydawnictw ksiąŜkowych
kartkowe
OPAC
centralne
-
bibliografie
OGÓLNE
narodowe
powszechne
uniwersalne
SPECJALNE
- dziedzin
- zagadnień
(osobowe, przedmiotowe,
krajoznawcze, regionalne lub
lokalne przedmiotowe)
katalogi stron WWW
serwisy WWW
bazy dokumentów niepiśmienniczych
obrazy, video, wzory chemiczne, bazy genomów organizmów
Ŝywych, sekwencje białek
instytucje
Narodowy Instytut Audiowizualny (NInA)
centralny ośrodek specjalizujący się w digitalizacji i koordynujący program zachowania, rozbudowy i
udostępniania cyfrowego dziedzictwa kulturowego. Podlega Ministrowi Kultury i Dziedzictwa
Narodowego.
NInA został powołany 1 kwietnia 2009r. w wyniku przemianowania, działającego od roku 2005
Polskiego Wydawnictwa Audiowizualnego. Tym samym znacząco rozszerzone zostały cele statutowe
stawiane tej instytucji. Oprócz rejestrowania najbardziej wartościowych zjawisk polskiej kultury i
działalności wydawniczej, misją Narodowego Instytutu Audiowizualnego jest systematyczna digitalizacja
i upowszechnianie dostępu do zrekonstruowanych i zapisanych cyfrowo materiałów. Specjalizacja:
twórczość teatralna, muzyczna i operowa, filmy dokumentalne i animacja.
Narodowe Archiwum Cyfrowe
W prototypie Zbiorów NAC on-line – audiovis, użytkownik znajdzie blisko 110
tysięcy fotografii oraz około 15 tysięcy opisów nagrań. Ilość obiektów dostępnych on-line będzie się
zwiększać wraz z postępem digitalizacji zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.
TEMATYKA FOTOGRAFII DOSTĘPNYCH ON-LINE:
1 Początek XX wieku oraz okres II Rzeczpospolita.
2 Okres I wojny światowej oraz kształtowanie granic Polski.
3 Okres II wojny światowej okres I wojny światowej.
4 Okres PRL.
5 Kultura, sztuka, religia.
NAGRANIA DŻWIĘKOWE
W zbiorach NAC on-line udostępnione są opisy nagrań z Zespołu 33 Narodowego
Archiwum Cyfrowego (większość są to audycje z Archiwum Polskiego Radia).
Archiwum Cyfrowe
1. Archiwum z swoich zbiorach posiada 14mln zdjęć, 30tys nagrań oraz 2tys filmów.
2. Typy zbiorów:
- Fotografie
- Nagrania dźwiękowe
- Filmy
3. Fotografie obejmują okres od lat czterdziestych XIX wieku, aż po czasy współczesne:
- około 2% zbioru to materiały najstarsze – z okresu od 1840 roku do początków II Rzeczpospolitej, około 6% zbioru dokumentuje okres międzywojenny,
- 3% materiałów pochodzi z czasów okupacji,
- blisko 90% zdjęć to okres PRL.
Kolekcję można podzielić na dwie grupy:
1. Sekcja Polska Radia Wolna Europa
Blisko 17 tysięcy nagrań, zarejestrowanych w latach 1952 – 1994.
2. Nagrania różnego pochodzenia
Około 5% z nich obejmuje okres do 1939 roku, 10% pochodzi z czasu II wojny światowej, pozostałe
85% to okres PRL.
Obok typowych materiałów dźwiękowych, w zbiorach NAC znajdują się także skrypty programów
Polskiego Radia oraz Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa.
Zbiór filmów liczy około 2,4 tysiąca tytułów z lat 1928 – 1993. Większość z nich (około 90%) to
materiały pochodzące z Instytutu Badań Edukacyjnych, Wytwórni Filmowej „Sportfilm” oraz Wytwórni
Filmowej „Czołówka”. W zbiorach dominują kroniki: polskie z lat 1958 – 1975 (głównie o tematyce
wojskowej) oraz niemieckie z okresu II wojny światowej – przedstawiają przede wszystkim walki na
różnych frontach, życie na terenach okupowanych przez wojska hitlerowskie, w tym w Generalnej
Guberni.
Niezwykle cenne są filmy z lat 20 i 30 XX wieku. Wśród nich jest m.in. "Polonia Restituta",
dokumentujący walki o kształt granic II RP.
4. Archiwum posiada własną bazę online, w której można przeszukiwać zbiory na wiele sposobów. W
bazie tej znajduje się ponad 110 tysięcy skanów zdjęć oraz ok. 15 tysięcy opisów nagrań.
Archiwum włączone jest do centralnej bazy SEZAM, a także ZOSIA.